Η ένταξη των μαθητών με αναπηρία στη φυσική αγωγή Φυσική κατάσταση, κινητικές και κοινωνικές δεξιότητες για όλους τους μαθητές Αν Καθηγητής Εμμανουήλ Κ Σκορδίλης
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΟΤ) Περιορισμός ή ολική ανικανότητα να λαμβάνουν οπτικά ερεθίσματα Φάσμα που ξεκινάει από την ολική απώλεια μέχρι προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται με φακούς Οπτική οξύτητα (πχ 6/60) Οπτικό πεδίο Περιφερειακή όραση Κηλίδες Ευαισθησία στο ΄φως Διάκριση χρωμάτων
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΟΤ) Πρόκληση για τον ΚΦΑ Μαθητής που αισθάνεται άνετα Χώρο (εξοικείωση) Εξοπλισμό Συνάδελφος ΠΣ ή βοηθός
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΟΤ) Εξειδικευμένο προσωπικό (ΕΕΠ) Κινητικότητα: Προσανατολισμό, ανεξάρτητη και λειτουργική μετακίνηση Δεξιότητες χρήσιμες Βακτηρίες, μπαστούνι Καθηγητές ειδικής αγωγής, ΠΚΑ, ΦΑ, προσωπικό
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΟΤ) Βελτίωση ΦΚ Κινητικά πρότυπα (τυφλισμοί, κακή στάση σώματος) Ιστορικό (πχ αποκόλληση αμφιβληστροειδούς) Ασφαλές περιβάλλον Λειτουργική όραση (απόσταση που διακρίνει αντικείμενα) Επικοινωνία με τον μαθητή
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΟΤ) ΠρόθυμοιΔιάθεσηΕπικοινωνούνΠροσπαθούνΠροσαρμογέςΕντάσσονται
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Προφορική επικοινωνία ΑνατροφοδότησηΚαθοδήγηση Προσανατολισμό στο χώρο Αντικείμενα, διαστάσεις Συνοδεία και διακριτική παρουσία Οδηγός (βοηθός συμμαθητής συχνά) – μπράτσο ή κορδόνι
Οδηγός (σελίδα 207)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Βοηθοί συμμαθητές – εκπαίδευση Εκπαιδευτικοί ΠΣ Δεν ‘τραβούν’ Οι δραστηριότητες απαιτούν χρόνο εξοικείωσης (περπάτημα, τρέξιμο, σκυταλοδρομίες) Εξωτερική
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Διδασκαλία δεξιοτήτων μετακίνησης και χειρισμού αντικειμένων Θεμελιώδεις κινητικές δεξιότητες (τρέξιμο, περπάτημα, σκάλες) Ακανόνιστα πρότυπα Σφιγμένα πρότυπα Χέρια Αβεβαιότητα μετακίνησης στο χώρο
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Διδασκαλία δεξιοτήτων μετακίνησης και χειρισμού αντικειμένων Θέση των μελών του σώματος Μαθητές με υπολειπόμενη όραση χρειάζονται ενθάρρυνση (ρίψη, υποδοχή, λάκτισμα) Εστίαση στο στόχο ΚουδουνάκιΑναπήδηση Γυαλιά ασφαλείας
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Διδασκαλία δεξιοτήτων μετακίνησης και χειρισμού αντικειμένων Λάκτισμα (στάση, προοδευτική δυσκολία) Χρώματα Ρόπαλο (κώνοι) Μεγαλύτερες μπάλες (θαλάσσης) Κορίνες Σταθμοί (ήχους)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Διδασκαλία δεξιοτήτων μετακίνησης και χειρισμού αντικειμένων Μετακινήσεις (σχοινιά, κορδόνια, κορίνες, στρώματα) Ακουστικό ερέθισμα Σφυρίχτρα, παλαμάκια, κρόταλο (κατεύθυνση) Ήχοι (ραδιόφωνο)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Συμβουλές για δραστηριότητες Βαθμός οπτικής απώλειας ΔραστηριότητεςΠροσαρμογές
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Κυνηγητό Κορδόνι (επαφή με οδηγό) Εξωτερική πλευρά Φορά: counterclockwise Αισθάνονται άνετα Πλαστικό ρόπαλο (ασφάλεια, απόσταση) Κυνηγητό με μπάλες (τροποποίηση κανονισμού)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Διαδρομή ανάμεσα σε εμπόδια Συνάδελφος ΠΣ ή βοηθός συμμαθητής ΖευγάριαΚορδόνι Φυσική καθοδήγηση και βοήθεια Προφορική επικοινωνία Ατομική διαδρομή Παράλληλες δραστηριότητες
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ ΣκυταλοδρομίεςΒοηθός Σχοινί (τις άκρες οι συμμαθητές – ταινία που ειδοποιεί για τον τερματισμό) Χειρισμό αντικειμένων (ορθοσωμία) Εξωτερική πλευρά Βοηθοί ανακτούν μπάλες, φασουλοσάκουλα, εξοπλισμό
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Δραστηριότητες με πατίνια
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Δραστηριότητες με πατίνια Εξωτερική πλευρά (τραυματισμός) Σχοινί Ώθηση στο πατίνι Δύναμη άνω άκρων
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Ποδόσφαιρο Κουδουνάκι ή άλλη αυτοσχέδια κατασκευή Οδηγός – κορδόνι Εντοπισμός της μπάλας (κορδόνι) Ντρίπλα (η μπάλα με κορδόνι) Σαφείς και απλές οδηγίες Ξεφούσκωτες μπάλες Μαθητές με υπολειπόμενη όραση συμμετέχουν και σαν τερματοφύλακες (βοηθό)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Ποδόσφαιρο Μικρές ομάδες συνήθως Συγκεκριμένοι ρόλοι (ελεύθερες βολές, τερματοφύλακας με βοηθό)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Καλαθοσφαίριση Χαμηλός στόχος Ράδιο (ή CD player) Πάσα, ντρίπλα στις παράλληλες γραμμές Φυσική καθοδήγηση Μεγαλύτερος στόχος
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Καλαθοσφαίριση Καθημερινός εξοπλισμός Παράλληλες δραστηριότητες Προσαρμογές στους κανονισμούς
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Πετοσφαίριση Παιχνίδια μίμησης Προσαρμογή φιλέ και διαστάσεων γηπέδου Μπορεί να πετάξει τη μπάλα απέναντι (θαλάσσης) Παράλληλες δραστηριότητες ΜπαλόνιαΒοηθός
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Χόκεϊ Βοηθός (κορδόνι) Ντρίπλα (μπαλάκι ή πακ με κορδόνι) Φρίσμπι (αντί για μπαλάκι ή πακ) CD player στο τέρμα Λειτουργική όραση – τερματοφύλακας (βοηθό)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Μπέιζμπολ Λακτίζουν ή χτυπούν με το χέρι Μπαλάκι σε κώνο Βάσεις (μικρή απόσταση) CD player Σχοινί ανάμεσα σε βάσεις Δυο πάσες αμυντικών πριν εξουδετερώσουν επιτιθέμενο Αμυνόμενοι ανακτούν μπάλες έξω από κάποιο όριο, ή αφού μετρήσουν μέχρι το 5
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Επιτραπέζια αντισφαίριση Λειτουργική όραση Προσαρμοσμένες ρακέτες (κασετίνες) Φυσική καθοδήγηση
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Συνεργατική μάθηση Εμπιστοσύνη, συνεργασία ‘δέσιμο’ Μαντήλια, σκίαστρα Εξοικείωση με την αναπηρία Ο μαθητής με ΠΟΤ αναλαμβάνει και ρόλο αρχηγού Επικοινωνία
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Παράλληλες δραστηριότητες Αυλή, γυμναστήριο, τελικές γραμμές Σχοινί στα κάγκελα, πατίνι, μετακίνηση Λάκτισμα σε στόχο ή ρίψη Σέρβις (μπαλόνια, θαλάσσης) Κουδουνάκι, κόκκοι ρυζιού, σακούλες super market Ανατροφοδότηση (βοηθός) στη ρίψη Υποδοχή με παραγγέλματα Ρολαρίσματα (σχήμα V καθισμένοι)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Προσαρμογές για μαθητές με ΠΟΤ Παράλληλες δραστηριότητες Ράβδισμα (μπαλάκι σε κώνο) Μπάλα με κορδόνι (επαναφορά) – βολή σε στόχο Εξάσκηση σε δεξιότητες με βοηθό – φυσική βοήθεια και καθοδήγηση (ανατροφοδότηση) Ποικιλία Δεξιότητες που μπορούν να μεταφέρουν
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Εκ γενετής ή επίκτητη Διαχωρισμός Β και Κ Η ένταξη τους είναι δυνατή Συνοσηρότητα Γλωσσική μειονότητα Ορολογία
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Επικοινωνία με εκπαιδευτικούς, γονείς Βαθμός ακουστικής απώλειας Σύνταξη ΕΕΠ Σφαιρική εικόνα Μεταφραστή Δεξιότητες επικοινωνίας Νοήματα
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Ακουστικά (παράσιτα) Κοχλιακά εμφυτεύματα (ΚΕ) Παιχνίδια με επαφή Κράνος Ατομικός εξοπλισμός σε ασφαλή θέση
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Προσαρμογές για μαθητές με ΒΚ Βασικά νοήματα Σταθερά και εύκολα στη χρήση Πίνακας ορατός σε όλους Σημειωματάριο (νοήματα και φωτογραφίες) Βοηθοί Μέτωπο στην επικοινωνία (χειλανάγνωση) Οπτική παρουσίαση
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Προσαρμογές για μαθητές με ΒΚ Τοποθέτηση στο χώρο (ορατή) Προθέρμανση (συχνά στις πίσω σειρές) Καταγραφή οδηγιών Κατάλογος με δραστηριότητες Πίνακας – δραστηριότητες Βοηθοί – λέσχη φίλων Απομάκρυνση ήχων που αποσπούν την προσοχή (μαθητές με υπολείμματα ακοής)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Προσαρμογές για μαθητές με ΒΚ Οπτικά μέσα Βοηθήματα Οπτική παρουσίαση Φυσική βοήθεια Οπτικό χρονόμετρο Οπτική ράβδος (εικόνα, σελ 233) Οπτικές ιστορίες
Οπτική ράβδος (σελίδα 233)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμβουλές για δραστηριότητες-Κυνηγητό Κοχλιακό εμφύτευμα – μπάλες (κράνος) Βοηθός συμμαθητής Οπτικά βοηθήματα
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμβουλές για δραστηριότητες- Σκυταλοδρομίες Παρουσίαση, κανόνες δοκιμαστική προσπάθεια Βοηθός συμμαθητής Οπτικό ερέθισμα στον τερματισμό Οπτικά μέσα Εικόνα του εκπαιδευτικού που δίνει οδηγίες
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμβουλές για δραστηριότητες-Διαδρομή ανάμεσα σε εμπόδια Παρουσίαση ένα-ένα Βοηθός Αυτοκόλλητα (φωτογραφίες) στα εμπόδια Προσοχή σε ανατροπές και απώλεια ισορροπίας Φόρτιση στον αυχένα και κεφάλι (ακουστικό)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμβουλές για δραστηριότητες-Αξιολόγηση φυσικής κατάστασης ΠαρουσίασηΒοηθός Πίνακας με στόχο (δραστηριότητα και επαναλήψεις) Οπτικά χρονόμετρα, ράβδοι, ιστορίες Προσαρμογή σε δοκιμασίες (πχ ισομετρικές κάμψεις για δύναμη, περπάτημα-τρέξιμο 800 μέτρα, κλπ)
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμβουλές για δραστηριότητες-Σταθμοί διδασκαλίας Ένας βοηθός σε κάθε σταθμό Κάρτα σε κάθε σταθμό Μπάλες με κουδουνάκι Οπτικό χρονόμετρο, φώτα κλπ για τη μετάβαση Ρίψεις – προσοχή σε μαθητές με ΚΕ
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμβουλές για δραστηριότητες-Αθλήματα ΚΕ – προσοχή σε αθλήματα επαφής Παράλληλες δραστηριότητες Ασφάλεια για μαθητές με ΚΕ και ακουστικό – κράνη Οπτικά βοηθήματα Χρωματιστές μπλούζες
Ένταξη μαθητών με προβλήματα όρασης- τύφλωση (ΠΟΤ) ή βαρηκοϊα-κώφωση (ΒΚ) Ένταξη μαθητών με ΒΚ Συμπεράσματα ΠΟΤ και ΒΚ Επικοινωνία νε εκπαιδευτικούς και γονείς Κάθε μαθητής είναι διαφορετικός Από ελάχιστες προσαρμογές μέχρι προσαρμογές σε κάθε δραστηριότητα Βοήθεια από εξειδικευμένο προσωπικό και συναδέλφους Πρόκληση