Σύλβια Τσίκο Χημικός

1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ομόλογη σειρά: ενώσεις με τον ίδιο γενικό τύπο, και ίδια χαρακτηριστική ομάδα π.χ. ομόλογη σειρά των αλκοόλων. C v H 2v+2 -> αλκάνια (κορεσμένοι υδρογονάνθρακες) ν≥1 C v H 2v -> αλκένια (υδρογονάνθρακες με έναν διπλό δεσμό) ν≥2 C v H 2v-2 -> αλκίνια (υδρογονάνθρακες με έναν τριπλό δεσμό) ν≥2 ή -> αλκαδιένια (υδρογονάνθρακες με δυο διπλούς δεσμούς) ν≥3

C v H 2v+2 O -> αλκοόλες ( -ΟΗ ) ή C v H 2v+1 OΗ ν≥1 ή -> αιθέρες ( C-O-C ) ν≥2 C v H 2v O -> αλδεΰδες (-CH=O) ν≥1 ή -> κετόνες ( C-C-C ) ν≥3 C v H 2v O 2 -> οξέα ( -COOH ) ν≥1 ή C v H 2v+1 COOH ν≥0 ή -> εστέρες ( -COOC-) ν≥2 C v H 2v+1 X -> αλκιλαλογονίδια ( Χ= Cl, Br, I ) v≥1

Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων Aτομα C είδος δεσμού χαρακτηριστική ομάδα 1C μέθ- απλοί δεσμοί –αν- C,H -ιο 2C αίθ- διπλός δεσμός –εν- -OH -όλη 3C πρόπ- τριπλός δεσμός –ιν- -CH=O -άλη 4C βούτ- 2 διπλοί δεσμοί –διεν- C-C-C -όνη O 5C πέντ- COOH -ικό οξύ

Για να ονομάσω μια οργανική ένωση α. αριθμώ τα άτομα άνθρακα που φτιάχνουν τη μεγαλύτερη ανθρακική αλυσίδα. Η αρίθμηση ξεκινά από το άκρο που είναι πιο κοντά στη χαρακτηριστική ομάδα ή στον πολλαπλό δεσμό με την εξής προτεραιότητα: χαρακτηριστική ομάδα > πολλαπλός δεσμός > διακλάδωση στη συνέχεια ονομάζω την ένωση με τη βοήθεια του πίνακα. β. Αν η ένωση έχει και διακλάδωση η θέση και η ονομασία της μπαίνει εντελώς ξεχωριστά πριν την κύρια ονομασία. γ. Έπειτα πρέπει να δηλώσω τις θέσεις των πολλαπλών δεσμών και των χαρακτηριστικών ομάδων, αν υπάρχουν. -Αν η ένωση έχει μόνο πολλαπλό δεσμό ή μόνο χαρακτηριστική oμάδα η θέση τους δηλώνεται πριν από την ονομασία της ένωσης. -Αν η ένωση έχει και πολλαπλό δεσμό και χαρακτηριστική ομάδα τότε η θέση του δεσμού μπαίνει πριν την ονομασία της ένωσης, ενώ η θέση της χαρακτηριστικής ομάδας μπαίνει πριν την κατάληξη.

Ονομασίες αλκιλίων και διακλαδώσεων -CH 3 μέθυλο - F,-Cl-,Br,-I φθόρο, χλώρο κλπ -C 2 H 5 ή –CH 2 CH 3 αίθυλο -CH 2 CH 2 CH 3 πρόπυλο -C 3 H 7 CH 3 CHCH 3 ισοπρόπυλο

ΙΣΟΜΕΡΕΙΑ Ισομέρεια είναι το φαινόμενο κατά το οποίο δυο ή περισσότερες ενώσεις έχουν τον ίδιο γενικό τύπο αλλά διαφέρουν ως προς τον τρόπο που ενώνονται τα άτομα των στοιχείων στο επίπεδο (συντακτική) ή στο χώρο. Συνέπεια αυτού είναι να εμφανίζουν διαφορετικές ιδιότητες.

Υπάρχουν τρία είδη ισομέρειας 1. Ισομέρεια αλυσίδας. Οι ενώσεις διαφέρουν ως προς τον τρόπο που ενώνονται τα άτομα άνθρακα. π.χ. C-C-C-C C-C-C C 2. Ισομέρεια θέσης. Οι ενώσεις διαφέρουν ως προς τη θέση που έχουν τη χαρακτηριστική ομάδα ή τον πολλαπλό δεσμό.(η αλυσίδα είναι ίδια). π.χ. C-C-C=C ή C-C=C-C C-C-C-OH ή C-C-C OH 3. Ισομέρεια ομόλογης σειράς. Οι ενώσεις διαφέρουν ως προς τη χαρακτηριστική ομάδα. π.χ. αλκίνια – αλκαδιένια αλκοόλες – αιθέρες αλδευδες – κετόνες οξέα – εστέρες

Για να βρίσκω όλα τα ισομερή που αντιστοιχούν σε ένα μοριακό τύπο, χωρίς να ξεχάσω κανένα δουλεύω ως εξής: α. Πρώτα ανακαλύπτω τι ένωση είναι και τι χαρακτηριστικό έχει. β. Στη συνέχεια γράφω όλους τους δυνατούς τρόπους ένωσης των ατόμων C. γ. Τέλος σε κάθε περίπτωση βλέπω που μπορώ να βάλω τη χαρακτηριστική ομάδα ή τον πολλαπλό δεσμό.(προσοχή υπάρχουν θέσεις που είναι ίδιες)

π.χ. Να γραφούν όλα τα δυνατά ισομερή που αντιστοιχούν στον μοριακό τύπο C 4 H 8 β) γ) C-C-C-C C-C-C=C α) C 4 H 8 C-C=C-C 1 δ.δ. C-C-C C=C-C C C Τέλος συμπληρώνω τα Η