1 Τηλεπισκόπηση στο Θαλάσσιο Περιβάλλον Ενότητα 12: Κορινθιακός Κόλπος (Ρήγματα) Γιώργος Παπαθεοδώρου Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

2 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα CC BY-NC-ND 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Σύμφωνα με αυτήν την άδεια ο δικαιούχος σας δίνει το δικαίωμα να: Μοιραστείτε — αντιγράψετε και αναδιανέμετε το υλικό Υπό τους ακόλουθους όρους: Αναφορά Δημιουργού — Θα πρέπει να καταχωρίσετε αναφορά στο δημιουργό, με σύνδεσμο της άδειας Μη εμπορική χρήση — Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το υλικό για εμπορικούς σκοπούς Μη παράγωγα έργα — Μπορείτε να αναδιανείμετε το υλικό ως έχει, χωρίς να προβείτε σε αλλαγές (ανάμιξη, τροποποίηση)

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

4 Σκοποί ενότητας  Η παρουσίαση του τρόπου λειτουργίας των υποθαλάσσιων ρηγμάτων.  Επεξήγηση του τρόπου καταγραφής των ρηγμάτων μέσω της χρήσης του Τ.Υ.Π.  Παρουσίαση της περιοχής του Κορινθιακού κόλπου και επισήμανση της σημαντικότητας του για την μελέτη της λειτουργίας των υποθαλάσσιων ρηγμάτων.

5 Περιεχόμενα ενότητας Πως καταγράφονται τα υποθαλάσσια ρήγματα μέσω του Τ.Υ.Π. Ποιά η διαφορά των κανονικών και των ανάστροφων ρηγμάτων. Δυτικός Κορινθιακός Κόλπος Κεντρικός Κορινθιακός Κόλπος Ανατολικός Κορινθιακός Κόλπος

6 Ρήγματα  Η πρώτη και ποιό εμφανής ένδειξη παρουσίας ενός ρήγματος είναι η απότομη διακοπή και μετατόπιση των στρωμάτων  Ένα δεύτερο ίχνος της παρουσίας και της δράσης ενός ρήγματος είναι η απότομη μεταβολή γεωλογικών σχηματισμών

7 Ρήγματα Στις σεισμικές καταγραφές του Τ.Υ.Π. η αντίστοιχη εικόνα είναι η απότομη μεταβολή του ακουστικού τύπου

8 Πορεία ηχητικών κυμάτων Χρόνος/στρώμαΣυνολικός χρόνος (sec) 1(0.6/1.83) + (0.6/2.59) + (0.6/3.05) (1.2/1.95) + (0.6/2.7)0.835 Tεχνητές μετατοπίσεις οριζόντων σε κανονικά ρήγματα (τομογράφοι μεγάλης διείσδυσης μικρής διακριτικής ικανότητας)

9 Κορινθιακός κόλπος Ο Κορινθιακός κόλπος είναι ένα από τα ποιό σεισμικά ενεργά πεδία στον κόσμο. Αποτέλεσμα αυτού είναι ή εκτεταμένη μελέτη και καταγραφή του συστήματος των ρηγμάτων. Με βάση αυτές τις μελέτες υπολογίστηκε ο εφελκυσμός στο Ανατολικό τμήμα του κόλπου και βρέθηκε ότι είναι ίσος με 0-5mm/yr ενώ Δυτικά είναι ίσος με 10-15mm/yr.

10 Χάρτης υποθαλασσίων ρηγμάτων Κορινθιακού κόλπου – Δυτικός Κορινθιακός Stefatos, 2005

11 McNeil et al., 2008

12 Ρήγμα Ερατεινής McNeil et al., 2008

13 McNeil et al., 2008

14 McNeil et al., 2008

15 Κανάλι McNeil et al., 2008

16 Ρήγμα Αιγίου McNeil et al., 2008

17 Ρήγμα Αιγίου McNeil et al., 2008

18 Ρήγμα Τριζονιών Stefatos et al., 2002

19 Ιζηματογένεση στη βάση ρήγματος Stefatos et al., 2002

20 Stefatos et al., 2002

21 Stefatos et al., 2002

22 Κεντρικός Κορινθιακός κόλπος Stefatos et al., 2002

23 Νότιο Περιθώριο Κορινθιακού Κόλπου Stefatos et al., 2002

24 Βόρειο Περιθώριο Κορινθιακού Κόλπου Stefatos et al., 2002

25 Συνιζηματογενή ρήγματα Τα συνιζηματογενή ρήγματα είναι ρήγματα που λειτουργούν ταυτόχρονα με την διαδικασία της ιζηματογένεσης

26 Ανατολικός Κορινθιακός κόλπος Stefatos et al., 2002

27 Ανατολικός Κορινθιακός κόλπος Stefatos et al., 2002

28 Συνιζηματογενή Ρήγματα του Ανατολικού Κορινθιακού κόλπου Stefatos et al., 2002

29 Κόλπος Λεχαίου Charalampakis et al., 2014

30 Charalampakis et al., 2014

31 Λεκάνη Κορίνθου - Νεμέας Με βάση τις έρευνες που έχουν γίνει έχει βρεθεί ότι ο σχηματισμός της λεκάνης ξεκίνησε πριν από 3.6 – 4 Μa BP ενώ η καταβύθιση της συνέβη πριν από Ma BP Charalampakis et al., 2014

32 Σύνθεση Stefatos et al., 2002

33 Σημείωμα Αναφοράς Copyright, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Γεωλογίας, Γιώργος Παπαθεοδώρου. «Τηλεπισκόπηση στο Θαλάσσιο Περιβάλλον». Έκδοση: 1.0. Πάτρα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

34 Αναφορές Τα σχήματα και οι πίνακες χωρίς αναφορές, έχουν δημιουργηθεί από τους διδάσκοντες του μαθήματος, την ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας, Τμ. Γεωλογίας, Παν. Πατρών και την Τμηματική Ομάδα Εργασίας και διατίθενται με την άδεια CC BYNC-ΝD 4.0. Οι φωτογραφίες της παρουσίασης (χωρίς αναφορές) προέρχονται από προσωπικό αρχείο του διδάσκοντα και του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας, Τμ. Γεωλογίας, Παν. Πατρών και παρέχονται με την άδεια CC BY-NC-ΝD 4.0.

35 Στεφάτος Α., Μελέτη ιζηματογενών διεργασιών και τεκτονικών δομών στον κορινθιακό κόλπο με τη χρήση γεωφυσικών μεθόδων. Διδακτορική Διατριβή. Τμήμα Γεωλογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών. Stefatos A., Papatheodorou G., Ferentinos G., Leeder M and Collier R. (2002): “Active offshore faults in the Gulf of Corinth: Their seismotectonic significance”. Basin Research, vol. 14, pp Charalampakis, M., V. Lykousis, D. Sakellariou, G. Papatheodorou, and G.Ferentinos (2014): “The tectono-sedimentary evolution of the Lechaion Gulf, 834 the south eastern branch of the Corinth graben”. Greece, Mar. Geol., 351, 83558–75, doi: /j.margeo Mc Neil L.C., Cotterill C.J., Henstock H.J., Bull J.M., Stefatos A., Collier R.E.L., Papatheodorou G., Ferentinos G. and Hicks S.E. (2005): “Active faulting within the offshore western Gulf of Corinth, Greece: Implications for models of continental rift deformation.” Geology vol. 33, Αναφορές