Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Ενότητα 7: Παροχές Ηλεκτρικής Ενέργειας – Ηλεκτρικοί Πίνακες Σταύρος Καμινάρης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Σκοποί Ενότητας Ο στόχος της 7ης Ενότητας είναι η γνώση των διαφόρων τρόπων ρευματοδότησης μιας Ε.Η.Ε. από τον παροχέα ηλεκτρικής ενέργειας, των τυποποιημένων παροχών, των διαφόρων τιμολογιών ηλεκτρικής ενέργειας, διαδικασιών ηλεκτροδότησης μιας Ε.Η.Ε. Χ.Τ., χαρακτηριστικών ηλεκτρικών πινάκων διανομής που χρησιμοποιούνται σε μια Ε.Η.Ε. χαμηλής τάσης και τις προδιαγραφές που αυτοί πρέπει να ικανοποιούν.

Περιεχόμενα Ενότητας Ηλεκτρική Παροχή Τεχνική Ορολογία της ΔΕΗ Κύρια Γραμμή Μετρητή – Γενικού Πίνακα Ε.Η.Ε.

Ηλεκτρική Παροχή - 1 Η ΔΕΗ υποχρεούται να εξασφαλίζει στο σημείο παροχέτευσης της ΕΗΕ τη σύνδεση με το δίκτυο ΧΤ και το μετρητή. Το κιβώτιο της ΔΕΗ φέρει: τη μετρητική διάταξη, την ασφάλεια τήξης ή τον μικροαυτόματο, για την προστασία του μετρητή από βραχυκυκλώματα. Η προστασία του μετρητή από υπερφόρτιση εξασφαλίζεται από τις γενικές ασφάλειες του γενικού πίνακα της ΕΗΕ. Σε κάθε κτίριο προβλέπεται ειδικά διαμορφωμένος χώρος για την τοποθέτηση του μετρητή ή των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας (κατοικιών, καταστημάτων κλπ.), ο οποίος εγκρίνεται από τη ΔΕΗ.

Ηλεκτρική Παροχή - 2 Το καλώδιο της παροχής πρέπει να προστατεύεται από μηχανικές καταπονήσεις, όταν δε διαθέτει κατάλληλο χαλύβδινο εξοπλισμό. Τα δίκτυα Χ.Τ. της ΔΕΗ είναι τύπου TN-S, δηλαδή το καλώδιο παροχέτευσης της ΔΕΗ (συγκεντρικό τύπου Butyl Neoprene) είναι δύο αγωγών (L, N) για μονοφασική παροχή και τεσσάρων αγωγών (L1, L2, L3, N) για τριφασική παροχή. Το καλώδιο της παροχής της Ε.Η.Ε. είναι τριών αγωγών (L, N,PE) για μονοφασική παροχή και πέντε αγωγών (L1, L2, L3, N,PE) για τριφασική παροχή. L1, L2, L3: Οι τρεις φάσεις του δικτύου. Ν, ΡΕ: Ο ουδέτερος και ο αγωγός προστασίας.

Τεχνική Ορολογία της ΔΕΗ - 1 Η ΔΕΗ χρησιμοποιεί τεχνικούς όρους σε θέματα ηλεκτρικής τροφοδότησης καταναλωτών: Καταναλωτής: Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, του οποίου η ΕΗΕ έχει συνδεθεί με το δίκτυο διανομής της ΔΕΗ. Μεμονωμένοι Καταναλωτές: Διαθέτουν ένα ακίνητο, με ένα μετρητή και υποβάλλουν αίτηση ηλεκτροδότησης. Καταναλωτές σε Συστάδες: Υποβάλλουν κοινή αίτηση ηλεκτροδότησης περισσότερων από ένα ακινήτων με ισάριθμους μετρητές. Μεμονωμένοι Καταναλωτές σε Συστάδες: Αφορά σε ομάδα ακινήτων, που καταλαμβάνουν κάποια εδαφική έκταση, με την προϋπόθεση ότι η απόσταση μεταξύ των ακινήτων είναι μικρότερη από 200(m).

Τεχνική Ορολογία της ΔΕΗ - 2 Καταναλωτές σε Συστάδες σε Πολυκατοικίες: Τοποθετούνται περισσότεροι από ένας μετρητές για την τροφοδότηση ισάριθμων καταναλωτών και η αίτηση ηλεκτροδότησης υποβάλλεται από τον κατασκευαστή της πολυκατοικίας. Εγκατεστημένη Ισχύ (kVA): Είναι το σύνολο της εγκατεστημένης ονομαστικής ισχύος των συσκευών και μηχανημάτων του καταναλωτή. Συμφωνημένη Ισχύς (kVA): Είναι η ανώτατη φαινόμενη ισχύς, που δικαιούται να απορροφά καταναλωτής από τη ΔΕΗ με το συντελεστή ισχύος του καταναλωτή που έχει προσδιοριστεί (ελάχιστη τιμή ΣΙ = 0,85).

Τεχνική Ορολογία της ΔΕΗ - 3 Συντελεστής Ταυτοχρονισμού: Είναι διαφορετικός για κάθε καταναλωτή και εκφράζει το ποσοστό των φορτίων που είναι ενεργοποιημένα την ίδια χρονική στιγμή. Τυποποιημένη Παροχή: Οι μονοφασικές παροχές είναι οι Νο01, Νο02, Νο03, Νο04 και Νο05 για ισχείς έως 12 (kVA). Οι τριφασικές παροχές είναι οι: Νο1, Νο1α, Νο2,Νο2α, Νο3, Νο4, Νο5, Νο6 και Νο7 για ισχείς από 10 έως 250 (kVA). Τυποποιημένα Τιμολόγια Καταναλωτών: Γ1 (οικία), Γ1Ν (οικία με νυκτερινό τιμολόγιο), Γ21 (πολυκατοικία), Γ21Ν (εμπορικό κατάστημα για ισχύ μέχρι 25 kVA), Γ21Β (βιοτεχνία με ισχύ μέχρι 25 kVA), Γ22Ε, Γ22Β, Γ23, Γ33, Γ49.

Τεχνική Ορολογία της ΔΕΗ - 4 Το μέγεθος της ηλεκτρικής παροχής ΕΗΕ προσδιορίζεται από το μελετητή μηχανικό της ΗΕ, ανάλογα με τις ανάγκες της εγκατάστασης. Με βάση το μέγεθος της παροχής και την κατηγορία του καταναλωτή επιλέγεται το τιμολόγιο χρέωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Το τιμολόγιο μειωμένης τιμής Γ1Ν, που έχει θεσπίσει η ΔΕΗ για κατοικίες, καλύπτει οχτώ συνολικά ώρες το 24ωρο (δύο ώρες το μεσημέρι και έξι ώρες τη νύχτα για το χειμώνα και οχτώ ώρες συνεχόμενες τη νύχτα για το καλοκαίρι).

Κύρια Γραμμή Μετρητή – Γενικού Πίνακα Ε.Η.Ε. - 1

Κύρια Γραμμή Μετρητή – Γενικού Πίνακα Ε.Η.Ε. - 2 Ο ουδέτερος αγωγός γειώνεται στον υποσταθμό του καταναλωτή και πριν από το μετρητή ηλεκτρικής ενέργειας (δίκτυο TN-S). Από το σημείο γείωσης του ουδετέρου αναχωρούν ξεχωριστοί αγωγοί ουδετέρου και αγωγού προστασίας προς τον καταναλωτή. Η κύρια γραμμή μετρητή – γενικού πίνακα φέρει πέντε αγωγούς, τρεις φάσεις (L1, L2, L3), τον αγωγό ουδετέρου (N) και τον αγωγό προστασίας (PE). Στον αγωγό προστασίας συνδέονται όλα τα μεταλλικά περιβλήματα των συσκευών της Ε.Η.Ε. (προστασία από επικίνδυνες τάσεις επαφής).

Κύρια Γραμμή Μετρητή – Γενικού Πίνακα Ε.Η.Ε. - 3 Σε κάθε νέο-ανεγειρόμενο κτίριο επιβάλλεται η εγκατάσταση θεμελιακής γείωσης για την επίτευξη χαμηλής αντίστασης γείωσης. Χαμηλή αντίσταση γείωσης σημαίνει χαμηλή αναμενόμενη τάση επαφής (!!!). Εάν σε ένα κτίριο υπάρχουν διάφορες γειώσεις (λειτουργίας, προστασίας, αλεξικέραυνου κλπ.), τότε επιβάλλεται, για λόγους προστασίας, μία κοινή γείωση με χαμηλή αντίσταση γείωσης (μικρότερη του 1 Ω). Σε κτίρια με κοινή γείωση πρέπει να κατασκευάζονται ισοδυναμικές συνδέσεις και να προβλέπονται στους ηλεκτρικούς πίνακες και στα σημεία τροφοδότησης ευαίσθητου εξοπλισμού αποχετευτές υπερτάσεων.

Κύρια Γραμμή Μετρητή – Γενικού Πίνακα Ε.Η.Ε. - 4 Οι ισοδυναμικές συνδέσεις εξασφαλίζουν μηδενική διαφορά δυναμικού μεταξύ γειτονικών μεταλλικών δικτύων, με τα οποία ενδέχεται να έλθει σε επαφή άτομο και οι αποχετευτές υπερτάσεων περιορίζουν σε ασφαλείς τιμές τυχόν υπερτάσεις που μπορεί να εμφανιστούν στο ηλεκτρικό δίκτυο της εγκατάστασης (π.χ. από πτώση κεραυνού, από διακοπή χωρητικών φορτίων κλπ.). Σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή σε εκτεταμένα εσωτερικά δίκτυα διανομής, η γείωση του ουδέτερου αγωγού μπορεί να μην πραγματοποιείται στο μετρητή, αλλά στο γενικό πίνακα ή και στους επιμέρους υποπίνακες της ΕΗΕ, όπως δείχνει το επόμενο σχήμα.

Ηλεκτρική Παροχή - 3

Ηλεκτρική Παροχή - 4 Ο υπολογισμός της διατομής των αγωγών της κύριας γραμμής, καθώς και η επιλογή των διακοπτών και ασφαλειών της γραμμής, γίνεται με βάση την μέγιστη αναμενόμενη ταυτόχρονη ζήτηση ισχύος (Συμφωνημένη Ισχύς). Εάν είναι γνωστή η συμφωνημένη ισχύς του καταναλωτή, η μέγιστη ένταση της κύριας γραμμής για μονοφασικό και τριφασικό καταναλωτή είναι: και αντίστοιχα. Για τον υπολογισμό της μέγιστης ταυτόχρονης ζήτησης ισχύος Ε.Η.Ε., ομαδοποιούνται τα φορτία (π.χ. φορτία φωτισμού, ρευματοδοτών, κίνησης κλπ.) και σε κάθε είδος φορτίου εφαρμόζεται κατάλληλος συντελεστής ταυτοχρονισμού.

Τέλος Ενότητας