Ο χώρος κατά την αρχαιότητα Στο νοτιοανατολικό άκρο της Δυτικής Θράκης παρουσιάζεται ανθρώπινη κατοίκηση από τα νεολιθικά χρόνια ( π.Χ.). Στην Εποχή του Χαλκού ( π.Χ.) δεν υπάρχουν και πολλές ενδείξεις ενεργούς συμμετοχής της πόλης. Στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου ( π.Χ.) εμφανίζονται τα διάφορα θρακικά φύλα και εγκαθίστανται σε ορεινά και σπανιότερα σε πεδινά σημεία. The area during antiquity Human life is present at the southeastern part of Western Thrace since the neolithic era ( B.C.) During the Bronze Age ( B.C) there are no signs of active citizenship in the city. During the first part of the Iron Age ( B.C.) several Thracean groups inhabit mainly the mountainous and in some rare cases the lowland areas.

Η Αλεξανδρούπολη κατοικείται από τους Κίκονες, τον περίφημο θρακικό λαό, με τον οποίο συγκρούστηκε ο Οδυσσέας και οι σύντροφοι του κατά την επιστροφή τους στην Τροία. Η πόλη Σάλη ταυτίζεται με τη σημερινή Αλεξανδρούπολη, συμπέρασμα που προκύπτει από κάποια ρωμαϊκά οδοιπορικά του 4ου μ.Χ. αιώνα, που την αναφέρουν περίπου 11 χλμ. δυτικά της Τραϊανούπολης (Λουτρά). Kikones inhabit Alexandroupolis, the famous Thracean people, the very ones Odysseus and his comrades fought against during their return from Troy. Town Sali was identified as the modern Alexandroupolis, in some roman travelogues of the 4 th century A.D. that place it approximately 11 km west of Trainoupolis (Loutra/Baths).

Στη βυζαντινή περίοδο η Αλεξανδρούπολη παίζει πρωτεύοντα ρόλο, επειδή συνορεύει με την Κωνσταντινούπολη, και για αυτό φυλάσσεται από ισχυρές στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Τα επόμενα χρόνια, μέχρι και τον 19ο αιώνα, η Αλεξανδρούπολη φαίνεται να ερημώνεται και να καλύπτεται από δάση και αγριόδεντρα. During the Byzantine era, Alexandroupolis plays a seminal role in the area. Being close to Constantinople it is secured by strong army headquarters. In the years to come and until the 19 th century, Alexandroupolis appears to be depopulated and covered by forests and shrubs.

Από το Δεδέ-Αγάτς στην Αλεξανδρούπολη Στα μέσα του 19ου αι., Αινίτες, Μακρινοί και Μαρωνίτες, απλοί ψαράδες, στήνουν έναν μικρό οικισμό. Το Δεδέ-Αγάτς! Για την ονομασία Δεδέ-Αγάτς, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει παλιό δέντρο ή δέντρο του ερημίτη, υπάρχουν δύο βασικές εκδοχές: α) ότι προέρχεται από την αιωνόβια βελανιδιά, όπου βρισκόταν ο τάφος του Τούρκου Ντεντέ και β) ότι οφείλεται στις βελανιδιές που σκίαζαν την παραλία (ντεντέ-αγατσλαρ). From Dede Ağaç …. to Alexandroupolis In the middle of the 19 th century people from Ainos, Makri and Maronia, most of them fishermen built up a small settlement, Dede Ağaç. The translation of the word means old tree or hermit’s tree. There are two versions to the story… that it is derived from the perennial oak tree where the grave of Dede, the Turk, lied. that it was named after the oak trees that shadowed the coast. )

Το 1871 φθάνει στον μικρό αυτόν οικισμό ο σιδηρόδρομος. Η δυσκολία κατασκευής σιδηροδρομικής γέφυρας στον Έβρο μετέβαλε την ασήμαντη και σχεδόν άγνωστη τοποθεσία του Δεδέαγατς σε σιδηροδρομικό σταθμό. The railway reaches this small settlement in The difficulty of building a railway bridge in Evros, transformed the insignificant and almost unknown town of Dede Ağaç into a railway station.

Παράλληλα οι τεράστιοι όγκοι χωμάτων στο πανάρχαιο λιμάνι της Αίνου, σε σημείο μάλιστα που να το καθιστούν ακατάλληλο για την εξυπηρέτηση μεγάλων πλοίων, οδήγησε στην ανάγκη εξεύρεσης ενός άλλου λιμανιού. Έτσι, ο σιδηρόδρομος και το πλοίο υπήρξαν από τους γεννήτορες του παλαιού Δεδέαγατς, της μετέπειτα Αλεξανδρούπολης. The huge amounts of soil, gathered at the ancient port in Ainos, made it impossible to cater for the needs of big ships and led to the seeking of another neighbouring port. Consequently, the railway and the ship became the reasons for the creation of the old city of Dede Ağaç, later to be renamed Alexandroupolis.

Τα επόμενα χρόνια αρχίζουν να έρχονται ξένοι από όλα τα σημεία του ορίζοντα. Στην πιο καινούργια πόλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που ανατέλλει, συνωθούνται Έλληνες, Αρμένιοι, Τούρκοι, Φραγκολεβαντίνοι, Εβραίοι, Βούλγαροι. Εδώ μαζεύονται τα εμπορεύματα από όλη τη Θράκη αλλά και την Ανατολική Ρωμυλία, για να προωθηθούν σε άλλες αγορές. Μέχρι το 1912 στην πόλη υπάρχουν οκτώ προξενεία! The following years, foreigners from the four corners of the world, Greeks, Armenians, Turks, Franco- Levantines, Jews and Bulgarians inhabit in large numbers the most recent town of the Ottoman Empire. The goods and merchandise from Thrace and Eastern Romilia are gathered here to be transported to various markets. By 1912, the town boasts 8 consulates!

Το 1878 και μετά το τέλος του ρωσοτουρκικού πολέμου η πόλη περιέρχεται για λίγους μήνες στα χέρια των Ρώσων. Οι καινούργιοι κατακτητές αναλαμβάνουν τη ρυμοτομία της. Χαράζουν δρόμους φαρδιούς και κάθετους προς την παραλία και φτιάχνουν μια πόλη υπόδειγμα ρυμοτομίας. Επισφραγίζουν το καταπληκτικό έργο τους με έναν φάρο, που θα είναι πλέον σημείο αναφοράς και έμβλημα της πόλης. In 1878, after the end of the war between Russia and Turkey, the city is rendered in the hands of the Russians. The new occupants are in charge of the town planning. They construct wide, vertical to the sea streets, and build a model town as far as street planning is concerned. They conclude their excellent work with the building of the lighthouse, emblem and landmark of the town even today.

Στη συνέχεια, με την υπογραφή της συνθήκης του Βερολίνου, λίγους μήνες μετά την υπογραφή της συνθήκης του Αγ. Στεφάνου και τη δημιουργία της «Μεγάλης Βουλγαρίας», η σημερινή Θράκη και η πόλη μας περιήλθε πάλι στα χέρια των Τούρκων. Η μεγάλη ανάπτυξη της εβρίτικης πόλης δεν ανακόπτεται. Κατασκευάζονται δημόσια έργα, ναοί, σχολεία, νοσοκομείο. Τα επιβλητικά νεοκλασικά κτίρια καλωσορίζουν, το 1897, το Οριάν Εξπρές που ενώνει τη Θεσσαλονίκη με την Πόλη. Following the sign of the Berlin Treaty, only a few months after the sign of the Saint Stephan Treaty and the formation of “Great Bulgaria”, Thrace, in its current borders, along with our city, are under Turkish occupation once again. However, the dynamic development of the town is not hindered. Public constructions, churches, schools and a hospital are built. The imposing, neoclassical buildings welcome in 1897 the Orient Express that unites Thessaloniki with Constantinople.

To 1905 ο Ίων Δραγούμης διορίζεται πρέσβης στο Δεδέ Αγάτς. Υποψιαζόμενος τις ύποπτες κινήσεις του Κομιτάτου, στέλνει αγωνιώδεις εκκλήσεις στην μητρόπολη Ο πρώτος βαλκανικός πόλεμος. Η αγαπημένη πόλη του Δραγούμη καταλαμβάνεται από τους Βούλγαρους. In 1905 Ionas Dragoumis is appointed ambassador at Dede Ağaç. The ambassador, detecting the suspicious moves of the Komitet, sends messages of agony to the metropolis First Balcanian War. The favourite city of Dragoumis is conquered by Bulgarian armies.

Τον Αύγουστο του 1913, μετά την Συνθήκη του Βουκουρεστίου, η περιοχή περνά στην κατοχή της Βουλγαρίας. Το ιστορικό πολεμικό πλοίο «Αβέρωφ», που είχε φτάσει στο Δεδέ Αγάτς, ανακαλείται και οι Έλληνες της Θράκης συνειδητοποιούν ότι αυτό σημαίνει το ξεκίνημα της μετανάστευσης γι’ αυτούς. Βάρκες, τρένα, κάρα μετακινούν τον ελληνικό πληθυσμό. In August 1913, following the treaty of Bucharest, the regi0n is given to Bulgaria. The historic battleship “Averof”, anchored near Dede Ağaç, is removed and the greek Thracians realize that its departure meant the start of their plight for their immigration. Boats, trains, carts are removing the greek population.

The last of the Greeks who stay back, pay in the harshest way their refusal to abandon everything they love most. Till the end of 1914, Bulgarians exile or banish the majority of the Greek population from West Thrace.

Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου, η πόλη βομβαρδίζεται από το αγγλικό ναυτικό, μετά την προσάρτηση της Βουλγαρίας στις Κεντρικές Δυνάμεις. Αργότερα ένα μεγάλο μέρος της πόλης καταστρέφεται από φωτιά που έλαβε επικίνδυνες διαστάσεις. During the First World War (1915), the city is bombarded by the English navy, after the accession of Bulgaria to the Central Forces. Later on, a big part of the city is destroyed by a fire which took dangerous dimensions.

Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι πολίτες της περιοχής γιορτάζουν την ένωση της Θράκης με την Ελλάδα ( Συνθήκη του Neuilly, 1919). To Δεδέ Αγάτς διοικείται προσωρινά από το συμμαχικό καθεστώς. Κυβερνητικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο καθεστώς αυτό είναι ο Χαρίσιος Βαμβακάς, ο έμπιστος συνεργάτης του Ελευθέριου Βενιζέλου. After the end of the First World War, the civilians of the region celebrate the union of Thrace with Greece ( treaty of Neuilly, 1919). Dede Ağaç is ruled temporarily by the Allied Regime. The governmental representative of Greece in the Allied Regime is Harisios Vamvakas, the trustworthy colleaugue of Eleutherios Venizelos.

14 η Μαΐου Η ενσωμάτωση της Θράκης στον εθνικό ιστό. Η 9 η στρατιωτική μεραρχία στις Σέρρες, υπό τον στρατηγό Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη, κατακτά τα περάσματα για τη Βουλγαρία και συγκεντρώνεται στην Κομοτηνή (Gumuljina). Μια νηοπομπή 22 πλοίων αποβιβάζει τη στρατιωτική μεραρχία Ξάνθης, υπό τον Αινίτη Κωνσταντίνο Μαζαράκη, στο Δεδέ Αγάτς. Η γαλλική σημαία υποστέλλεται και ανυψώνεται η ελληνική. 14th May The incorporation of Thrace to the national corpus. The 9 th Military Division of Serres under commander Epaminondas Zimvrakakis, conquer the crossings to Bulgaria and gather in Komotini (Gumuljina). A convoy of twenty two trunk ships disembark the military division of Xanthi, under commander - general Konstantinos Mazarakis, born Ainean, in Dede Ağaç. The lowering of the French flag and the raising of the Greek one took place.

Μετά την απελευθέρωση της Δυτικής Θράκης, η Αλεξανδρούπολη ονομάζεται για ένα σύντομο χρονικό διάστημα Νεάπολη, λόγω του «νεαρού» της ηλικίας της. Μετά την επίσκεψη του Βασιλιά Αλέξανδρου στη Θράκη (Ιούλιος 1920), μετονομάζεται σε Αλεξανδρούπολη προς τιμήν του νεαρού Βασιλιά που επρόκειτο να απελευθερώσει την Αδριανούπολη περνώντας από την περιοχή. After the liberation of West Thrace, Alexandroupolis is named Neapolis, for a short period of time, because of being such a new town. After the visit of King Alexandros in Thrace (July 1920), Neapolis is renamed to Alexandroupolis, in honour of the young King who was to liberate Andrianoupolis (Edirne), passing by the region.

Μέχρι σήμερα η πόλη της Αλεξανδρούπολης έχει διατηρήσει το όνομά της και είναι μια ακμάζουσα, ζωντανή πόλη. To this day Alexandroupolis has remained a prospering and lively city.

King Alexandros

Commander-General Zymvrakakis

Σας ευχαριστούμε! Ομάδα «ΜαθΑΙΝΟντας για την Αίνο» 3 ου Γυμνασίου Αλεξανδρούπολης