Χειρουργική Νοσηλευτική Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η χειρουργική επέμβαση είναι μια επεμβατική διαδικασία που πραγματοποιείται προκειμένου να διαγνωσθεί ή να αντιμετωπισθεί μια παθολογική κατάσταση, κάκωση ή ανατομική ανωμαλία. Αν και η χειρουργική επέμβαση αποτελεί μια ιατρική θεραπευτική πράξη, ο νοσηλευτής αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στη φροντίδα του ασθενούς πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη χειρουργική επέμβαση. Με την ταυτόχρονη εφαρμογή της συντονισμένης και της αυτόνομης νοσηλευτικής φροντίδας προλαμβάνονται οι επιπλοκές, αλλά και προάγεται η ταχεία και πλήρης ανάρρωση του χειρουργικού ασθενούς.

Η περιεγχειρητική νοσηλευτική αποτελεί ένα εξειδικευμένο πεδίο της νοσηλευτικής πρακτικής. Καλύπτει και τις τρεις φάσεις της νοσηλείας του χειρουργικού ασθενούς: την προεγχειρητική, τη διεγχειρητική και τη μετεγχειρητική. Η προεγχειρητική φάση αρχίζει όταν λαμβάνεται η απόφαση για χειρουργική επέμβαση και τελειώνει όταν ο ασθενής μεταφέρεται στη χειρουργική αίθουσα. Η διεγχειρητική φάση αρχίζει από τη στιγμή που ο ασθενής θα βρεθεί στο χειρουργείο και τελειώνει με τη μεταφορά του στη μονάδα μετα-αναισθητικής φροντίδας ή αλλιώς αίθουσα ανάνηψης. Η μετεγχειρητική φάση αρχίζει με την εισαγωγή του ασθενούς στην αίθουσα ανάνηψης και τελειώνει με την πλήρη ανάρρωση του ασθενούς από τη χειρουργική επέμβαση.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ Οι χειρουργικοί ασθενείς ενδέχεται να είναι εσωτερικοί ή εξωτερικοί. Το κριτήριο με το οποίο αποφασίζεται αν μια επέμβαση πρέπει να γίνει σε εσωτερική ή εξωτερική βάση είναι η πολυπλοκότητα του χειρουργείου, η δυσκολία της ανάρρωσης και η κατάσταση στην οποία αναμένεται να βρεθεί ο ασθενής μετά τη χειρουργική επέμβαση Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες όσον αφορά τη νοσηλευτική φροντίδα που παρέχεται στους ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση είτε ως νοσηλευόμενοι είτε ως εξωτερικοί ασθενείς. Η παρεχόμενη φροντίδα παραμένει, ως επί το πλείστον, η ίδια στην προεγχειρητική, στη διεγχειρητική και στη μετεγχειρητική φάση της νοσηλείας τους.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ Τα άτομα που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση ως εξωτερικοί ασθενείς, να φορούν ή να φέρουν μαζί τους ενδύματα που να είναι εύκολο να φορεθούν μετά τη χειρουργική επέμβαση ακόμα και αν τους έχουν τοποθετηθεί επίδεσμοι ή κάποια συσκευή. Επιπλέον, παρότι θα πρέπει να μην έχουν προσλάβει τίποτε από το στόμα, οι ασθενείς να φέρουν μαζί τους τα φάρμακα που λαμβάνουν (ιδιαίτερα τα φάρμακα που έχουν χορηγηθεί από άλλους, εκτός από το χειρουργό τους, ιατρούς), όπως κορτικοστεροειδή, αντιβιοτικά, αντιπηκτικά, αντιικά φάρμακα, διουρητικά, αντισυλληπτικά, αντιυπερτασικά, καρδιοτονωτικά, αντιεπιληπτικά, φάρμακα για τον έλεγχο του σακχαρώδους διαβήτη ή του άσθματος, ή αναλγητικά. Οι ασθενείς να συνεννοούνται με το χειρουργό και τον αναισθησιολόγο πριν τη λήψη αυτών των φαρμάκων.

Μετά την πραγματοποίηση της επέμβασης στον εξωτερικό χειρουργικό ασθενή, ο τελευταίος εξέρχεται, εφόσον πληρούνται τα κριτήρια που ισχύουν στο συγκεκριμένο νοσηλευτικό ίδρυμα, όπως: ·Σταθερά ζωτικά σημεία ·Να είναι σε θέση να σηκωθεί και να περπατήσει χωρίς ζάλη ή ναυτία ·Ο πόνος ελέγχεται ή δεν υπάρχει καθόλου ·Να είναι σε θέση να ουρήσει ·Είναι προσανατολισμένος ·Δείχνει ότι έχει κατανοήσει τις μετεγχειρητικές οδηγίες

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Πριν τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της νοσηλευτικής φροντίδας για τον χειρουργικό ασθενή, ο νοσηλευτής εκτιμά τις ανάγκες του ασθενούς και τους παράγοντες που θα ήταν δυνατόν να αυξήσουν τον κίνδυνο της χειρουργικής επέμβασης. Η εκτίμηση αυτή και οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται από τον νοσηλευτή κατευθύνονται με βάση το είδος της χειρουργικής επέμβασης. Εντούτοις, προκειμένου να αναγνωρισθούν οι παράγοντες κινδύνου και να προσδιορισθεί η γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς, απαιτείται πλήρης εκτίμησή του. Για παράδειγμα, όταν ένας ασθενής εισάγεται για χειρουργική επέμβαση στο δεξί γόνατο, ο νοσηλευτής θα πρέπει να γνωρίζει αν π.χ. ο ασθενής αυτός πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, καπνίζει ενάμισυ πακέτο τσιγάρα την ημέρα, νιώθει αιμωδίες στον δεξιό άκρο πόδα και λαμβάνει ινσουλίνη. Οι πληροφορίες αυτές ενσωματώνονται σε ένα σχέδιο νοσηλευτικής φροντίδας, χρησιμοποιώντας τις σωστές νοσηλευτικές διαγνώσεις και παρεμβάσεις προκειμένου να καλυφθούν όλες οι ανάγκες του ασθενούς και να βοηθηθεί ώστε να έχει ομαλή και πλήρη μετεγχειρητική ανάρρωση.

Χειρουργική Επέμβαση Μέλη της Χειρουργικής Ομάδας Η χειρουργική ομάδα αποτελείται από το χειρουργό, το βοηθό χειρουργού, τον αναισθησιολόγο, το νοσηλευτή αναισθησιολογίας, τον νοσηλευτή κίνησης και τον εργαλειοδότη νοσηλευτή ή τον τεχνολόγο χειρουργείου. Το κάθε μέλος της ομάδας διαθέτει εξειδικευμένη εμπειρία και το έργο του είναι βασικής σημασίας για την επιτυχή έκβαση της χειρουργικής επέμβασης. Οι κίνδυνοι μετάδοσης λοιμώξεων στα μέλη της χειρουργικής ομάδας από παθογόνα που μεταδίδονται με το αίμα του ασθενούς, ή από τραυματισμούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ελαχιστοποιούνται όταν η ομάδα είναι καλά οργανωμένη και προετοιμασμένη.

Εκτός από την ενημέρωση του ασθενούς και της οικογένειάς του σχετικά με τα μέτρα που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών, δίνονται και άλλες πληροφορίες προεγχειρητικά ώστε να προετοιμασθεί τόσο ο ασθενής όσο και η οικογένειά του για τη χειρουργική επέμβαση. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν τα εξής: ·Διαγνωστικές εξετάσεις: σκεπτικό και προετοιμασία για αυτές ·Χρόνος άφιξης σε περίπτωση που η χειρουργική επέμβαση έχει προγραμματιστεί για νωρίς το πρωί ·Προετοιμασία για την χειρουργική επέμβαση μετά τα μεσάνυκτα εάν αυτή πρόκειται να πραγματοποιηθεί νωρίς το επόμενο πρωί, προετοιμασία του δέρματος, τοποθέτηση ουροκαθετήρα ή αποβολή των ούρων με την ούρηση, έναρξη προεγχειρητικής χορήγησης φαρμάκων, έναρξη ενδοφλέβιας χορήγησης υγρών, φύλαξη προσωπικών αντικειμένων (δαχτυλίδια, ρολόγια, χρήματα) ·Κατασταλτικά/υπνωτικά φάρμακα τα οποία χορηγούνται τη νύχτα πριν από τη χειρουργική επέμβαση προκειμένου να διευκολυνθούν η ανάπαυση και ο ύπνος του ασθενούς ·Συνεννόηση σχετικά με τη λήψη σημαντικών φαρμάκων το πρωί της ημέρας της χειρουργικής επέμβασης ·Πληροφορημένη συναίνεση ·Αναμενόμενη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης και χρόνος παραμονής στην αίθουσα ανάνηψης ·Μεταφορά στη χειρουργική αίθουσα ·Αναμονής έξω από τα χειρουργεία ·Μεταφορά στην αίθουσα ανάνηψης ·Συνήθης μετεγχειρητική αγωγή και συσκευές ή εξοπλισμός (παροχετεύσεις, σωλήνες, συσκευές ενδοφλέβιας χορήγηση υγρών, οξυγόνο ή μάσκες εφύγρανσης, γάζες, γύψοι, νάρθηκες) ·Προγραμματισμός για τον έλεγχο του μετεγχειρητικού πόνου