Τ ΕΛΙΚΉ Ε ΞΈΤΑΣΗ Άντρη Τζιωνή
Ρ ΟΛΟΣ ΤΩΝ Π ΡΩΤΕΪΝΩΝ Βασικότερρο συστατικό κάθε ζωντανού οργανισμού Σκελετική διαμόρφωση του σώματος Σύνθεση ορμονών και ενζύμων Απαραίτητο συστατικό όλων των υγρών του σώματος 2
Π ΕΨΗ ΤΩΝ Π ΡΩΤΕΪΝΩΝ Στόμα Συνθλίβονται και υγραίνονται Στομάχι Οι πρωτείνες μετουσιώνονται από το υδροχλωρικό οξύ Η πεψίνη αρχίζει την πέψη Λεπτό έντερο Οι παγκρεατικές και εντερικές πρωτεάσες και πεπτιδάσες ολοκληρώνουν την πέψη 3
Α ΠΛΑ Σ ΑΚΧΑΡΑ : Μ ΟΝΟ ΚΑΙ Δ ΙΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ Μονοσακχαρίτες Γλυκόζη Βρίσκεται στα φρούτα, λαχανικά και το μέλι “ζάχαρη του αίματος” – χρησιμοποιήται για ενέργεια Φρουκτόζη “ζάχαρη των φρούτων” Βρίσκεται στα φρούτα και το μέλι Γαλακτόζη Βρίσκεται στη λακτόζη στο γάλα 4
Σ ΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ Δ ΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ Λ ΙΠΩΝ Παροχή ενέργειας Χρειαζόμαστε απαραίτητα λιπαρά οξέα (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού ανά ημέρα) Παράδοση λιποδιαλυτών βιταμινών στο σώμα Αυξάνει τη γεύση και γευστικότητα των τροφίμων Συμβολή στην αίσθηση της πληρότητας Συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών 5
Π ΟΣΟ ΛΙΠΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΤΡΩΜΕ ;;; Διαβάστε την ετικέτα Ψάξτε για λέξεις-κλειδιά στο όνομα με σάλτσα κρέμα γάλακτος με τυρί Τηγανισμένα 6
Ι ΔΙΟΤΗΤΕΣ Β ΙΟΛΟΓΙΚΗΣ Σ ΗΜΑΣΙΑΣ Υγρή μορφή Ιδανικός διαλύτης Υψηλή ειδική θερμότητα και υψηλή λανθάνουσα θερμότητα εξάτμισης Απορροφά θερμότητα Δεν αναμειγνύεται με τα λίπη Πολύ χαμηλή ηλεκτρολυτική διάσταση Το περιβάλλον που γίνονται οι κυριότερες βιοχημικές αντιδράσεις Συμμετέχει σαν ενεργό συστατικό σε πολλές βιοχημικές αντιδράσεις Καθορίζει τις ιδιότητες βιολογικών μακρομορίων όπως των πρωτεϊνών
Α ΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Τα ανόργανα στοιχεία υπό τη μορφή ενώσεων καθιστούνται απαραίτητα για την κατασκευή και για τη ρύθμιση των λειτουργιών του ανθρώπινου σώματος
Μ ΑΓΝΗΣΙΟ 25γρ στο σώμα 70% στα οστά 30% στους μαλακούς ιστούς και σωματικά υγρά Αίμα: 1,7-2,3 mg/dL Ανάγκες: mg
Λ ΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Μεταβολισμός υδατανθράκων Μεταβολισμός πρωτεϊνών Ρύθμιση των φωσφορικών στο αίμα Ανάπτυξη και συντήρηση των ιστών Διαβίβαση της νευρομυϊκής διέγερσης Ενεργητική δράση στη νεύρική ισορροπία, νευροψυχική ένταση, καρδιακό ρυθμό, ανοσολογική άμυνα του οργανισμού, ποιότητα ύπνου
BMΡ Η ελάχιστη ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για τη διατήρηση των ζωτικών λειτουργιών του σώματος σε κατάσταση αδράνειας
Σ ΤΟΜΑΤΙΚΗ Κ ΟΙΛΟΤΗΤΑ Η μηχανική και χημική πέψη της τροφής ξεκινούν από το στόμα Κατά τη διάρκεια της μάσησης της τροφής, τα δόντια κατατεμαχίζουν και αλέθουν την τροφή με στόχο να αυξήσουν την επιφάνεια της αλλά και για να διευκολυνθεί η κατάποση Η παρουσία της τροφής στη στοματική κοιλότητα διεγείρει τη δημιουργία νευρικού αντανακλαστικού, με αποτέλεσμα οι σιελογόνοι αδέννες να ενεργοποιούνται και να ελευθερώνουν ποσότητα σάλιου.
Σ ΤΟΜΑΤΙΚΗ Κ ΟΙΛΟΤΗΤΑ Το σάλιο περιέχει και το πεπτικό ένζυμο α- αμυλάση το οποίο παράγεται από τους παρωτιδικούς αδένες και υδρολύει τα πολυμερή της γλυκόζης, δηλαδή το άμυλο και το γλυκογόνο Τα κύρια προϊόντα είναι μικρότεροι πολυσακχαρίτες και ο δισακχαρίτης μαλτόζη
Π ΕΨΗ Το πάγκρεας, το συκώτι, η χοληδόχος κύστη και το ίδιο το λεπτό έντερο συµµετέχουν στη διαδικασία της πέψης. Το πάγκρεας παράγει διάφορα υδρολυτικά ένζυµα και ένα αλκαλικό διάλυµα πλούσιο σε όξινα ανθρακικά άλατα τα οποία λειτουργούν ρυθµιστικά για να αντιµετωπιστεί ο όξινος χυµός του στοµάχου.
Ο Ι Ο ΡΜΟΝΕΣ ΤΟΥ Π ΕΠΤΙΚΟΥ Σ ΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΡΜΟΝΗΜΕΡΟΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓαστρίνηΣτοµάχιΕλέγχει την έκκριση του γαστρικού υγρού στο στοµάχι Σεκρετίνη∆ωδεκαδάκτυλο∆ιεγείρει το πάγκρεας για έκκριση όξινου ανθρακικού νατρίου Χολοκυστοκινίνη∆ωδεκαδάκτυλοΠροκαλεί σύσπαση της χοληδόχου κύστης για να µεταφερθεί η χολή στο δωδεκαδάκτυλο. ∆ιεγείρει το πάγκρεας για έκκριση παγκρεατικών ενζύµων Εντερογαστρίνη∆ωδεκαδάκτυλοΑναστέλλει προσωρινά τις περισταλτικές κινήσεις του στοµάχου
Π ΑΧΥ Ε ΝΤΕΡΟ Η σηµαντικότερη λειτουργία του παχέος εντέρου είναι η επαναρρόφηση του νερού. Περίπου 7 λίτρα νερού εκκρίνονται καθηµερινά στον αυλό του γαστρεντερικού σωλήνα. Μεγάλη ποσότητα νερού απορροφάται από το λεπτό έντερο και το υπόλοιπο από το παχύ έντερο. Μαζί, το λεπτό και το παχύ έντερο απορροφούν το 90% του νερού που εισήλθε στο γαστρεντερικό σωλήνα. Καθώς τα κόπρανα κινούνται περισταλτικά κατά µήκος του παχέος εντέρου, γίνονται περισσότερο στερεά λόγω ακριβώς της απορρόφησης του νερού.
D, E, K, A διαλυµένες σε λίπη και αποθηκεύονται στο ήπαρ. δεν είναι απαραίτητο να προσλαµβάνονται συνεχώς B,C απορροφώνται διαλυµένες στο νερό και αποβάλλονται µε τα ούρα πρέπει να προσλαµβάνονται τακτικά ΛιποδιαλυτέςΥδατοδιαλυτές
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣΠΗΓΕΣ∆ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Α (Ρετινόλη)Γάλα, βούτυρο, συκώτι ψαριών, πράσινα και κίτρινα λαχανικά Ξηροφθαλµία, ξηροδερµία, ευαισθησία στις µολύνσεις της µύτης, του λάρυγγα και του δέρµατος D (Καλτσιφερόλη)Γάλα, αυγά, ιχθυέλαια. Συντίθεται στο δέρµα µε την έκθεση στον ήλιο Ραχίτιδα, καχεξία E (Τοκοφερόλη)Λαχανικά, κυρίως φύτρο σιταριού και µαρούλι, κρέας Στειρότητα (στα ποντίκια και πιθανώς στον άνθρωπο) KΠράσινα φύλλα, µικροβιακή χλωρίδα του παχέος εντέρου Αιµορραγία, διαταραχή της πηκτικότητας του αίµατος B1 (Θειαµίνη) ∆ηµητριακά, µαγιά µπύρας, βοδινό και χοιρινό κρέας Σοβαρές διαταραχές του πεπτικού και νευρικού συστήµατος (ασθένεια beri- beri)
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣΠΗΓΕΣ∆ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ B2 (Ριβοφλαβίνη)) Γάλα, κρέας, πράσινα λαχανικά, ψωµί ολικής άλεσης Στοµατίτιδα, γενική αδυναµία B6 (Πυριδοξίνη)ΚρέαςΣπασµοί, δερµατίτιδα, γαστρεντερίτιδα B12 (Κυανοκοβαλαµίνη) Συκώτι, νεφροί, ψάριαΑναιµία, διαταραχές στη λειτουργία του νευρικού συστήµατος B9 (Φυλλικό οξύ)Πράσινα λαχανικά, συκώτιΟρισμένες μορφές αναιμίας Η (Βιοτίνη)Τροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης, µικροβιακή χλωρίδα του παχέος εντέρου ∆ερµατίτιδα, γαστρεντερίτιδα, µυϊκοί πόνοι C (Ασκορβικό οξύ)Εσπεριδοειδή, πράσινα λαχανικά, ντοµάτες, ακτινίδια Σκορβούτο (αιµορραγία στα ούλα, αδυναµία επούλωσης τραυµάτων, αιµατώµατα κάτω από το δέρµα) B3 ή P-P παράγοντας (Νιασίνη) Αφθονεί στις τροφές ζωικής προέλευσης, πράσινα φύλλα λαχανικών (δερµατικές πληγές, διάρροια, ψυχικές διαταραχές)
Δ ΕΙΚΤΗΣ Μ ΑΖΑΣ Σ ΩΜΑΤΟΣ ΔΜΣ = βάρος(kg) / (ύψος) 2 (m 2 ) ΔΜΣ μέχρι 18,5 ->Λιπόβαρης ΔΜΣ από 18,5 έως 25 ->Κανονικό Βάρος ΔΜΣ από 25, >Υπέρβαρος ΔΜΣ μεγαλύτερο από 30 ->Παχύσαρκος
H ENRY Male: Aged 16.0 x weight (kg) Aged 14.2 x weight (kg) Aged 13.0 x weight (kg) Aged 70+ 13.7 x weight (kg) Female: Aged 13.1 x weight (kg) Aged 9.74 x weight (kg) Aged 10.2 x weight (kg) Aged 70+ 10.0 x weight (kg) + 577
Φ ΥΣΙΚΗ Δ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Καθόλου επαγγελ ματική δραστηρ ιότητα Χαμηλή επαγγελματική δραστηριότητα Μεσαία επαγγελματική δραστηριότητα Βαριά επαγγελματική δραστηριότητα ΆντρεςΓυναίκεςΆντρεςΓυναίκεςΆντρεςΓυναίκες Μη ενεργός Μέτρια ενεργός Πολύ ενεργός
Σ ΥΝΟΛΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΤΕΕ) ΤΕΕ = ΒΜΡ * ΦΑ
Π ΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Γυναίκα, 29 ετών 60kg, γραμματέας BMR = 13.1 x 60kg + 558=1344kcal/d ΤΕΕ = 1344 * 1,4 = 1882kcal
Α ΣΚΗΣΗ Άντρας, 52 ετών, οικοδόμος, 90κλ Βρείτε το ΤΕΕ Πόσα γραμμάρια υδατάνθρακες, πρωτεϊνες και λίπος πρέπει να καταναλώνει καθημερινά;
ΚΑΘΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!!!