Μάθημα διαιτολογίας C.D.A. College Limassol Χειμερινό εξάμηνο 2014 ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΕΨΗΣ Η πέψη είναι η χημική διάσπαση των θρεπτικών συστατικών των τροφών σε απλούστερες μορφές για να μπορέσουν να απορροφηθούν. ΥδατάνθρακεςΜονοσακχαρίτες ΠρωτείνεςΑμινοξέα ΛίπηΛιπαρά οξέα + γλυκερόλη

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΕΨΗΣ Η διάσπαση των θρεπτικών ουσιών της τροφής σε απορροφήσιμες μορφές γίνεται με την διαδικασία της υδρόλυσης δηλαδή με την επίδραση των πεπτικών ενζύμων. Η πέψη των τροφών γίνεται κυρίως στο λεπτό έντερο. Εκεί γίνεται και το μεγαλύτερο μέρος της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών.

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΣΤΟΝ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΩΛΗΝΑ Τα θρεπτικά συστατικά απορροφούνται στο λεπτό έντερο από τις λάχνες του εντέρου. Οι λάχνες είναι επικαλυμμένες από επιθηλιακά κύτταρα (επιθήλιο) τα οποία μεταφέρουν τις ουσίες από τον αυλό του εντέρου στο αίμα και αντίστροφα.

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΣΤΟΝ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΩΛΗΝΑ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Απλή ή παθητική διάχυση Η μετακίνηση ουσιών από μια περιοχή υψηλής συγκέντρωσης σε μια περιοχή χαμηλής συγκέντρωσης. Ενεργή μεταφορά Είναι η κίνηση ουσίας διαμέσου μεμβρανών που γίνεται με την βοήθεια μεταφορέα(π.χ. ενζύμου) το οποίο περισυλλεγει την ουσία και την απελευθερώνει στην κυκλοφορία του αίματος.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΡΟΦΗΣ  Κινητικότητα του γαστρεντερικού σωλήνα  Επιφάνεια επαφής  Παραμονή της τροφής στο έντερο  Μείξη της τροφής στο έντερο

ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ  Άμυλο (φυτικός πολυσακχαρίτης)  Γλύκογόνο (ζωικός πολυσακχαρίτης)  Λακτόζη (δισακχαρίτης)  Σακχαρόζη ή σουκρόζη (δισακχαρίτης)  Γλυκόζη (απλό σάκχαρο)  Φρουκτόζη (απλό σάκχαρο)  Γαλακτόζη (απλό σάκχαρο)

ΠΕΨΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ Στόμα: σίελος (πτυαλίνη) Στομάχι: πτυαλίνη, αδρανοποιείται όταν αναμιχθεί πλήρως η τροφή με το γαστρικό υγρό. Λεπτό έντερο: α-αμυλάση (παγκρεατικό υγρό) Δισακχαρίτες: Λακτάση λακτόζη(γλυκόζη+γαλακτόζη) Σακχαράση σακχαρόζη(γλυκόζη+φρουκτόζη) Μαλτάση, ισομαλτάση μαλτόζη(γλυκόζη+γλυκόζη)

ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ Οι πρωτείνες έχουν ως δομικό συστατικό τους τα αμινοξέα. Τα αμινοξέα συνδέονται μεταξύ τους σχηματίζοντας πεπτιδικούς δεσμούς.

ΠΕΨΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Πέψη στο στομάχι:  Πεψίνη(διασπά πεπτιδικούς δεσμούς)  Υδροχλωρικό οξύ(πέψη πρωτεϊνών,πεψινογόνο-πεψίνη)  Ρεννίνη(πήξη γάλακτος,υδρόλυση καζείνης) Πέψη στο λεπτό έντερο: Δράση πρωτεολυτικών ενζύμων του παγκρεατικού υγρού Ενδοπεπτιδάσες: θρυψίνη, χυμοθρυψίνη, ελαστάση Εξωπεπτιδάσες:καρβοξυπεπτιδάση Α και Β

ΠΕΨΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Εντεροκινάση: θρυψινογόνο θρυψίνη υπόλοιπα αδρανή προένζυμα Πεψίνη: πέπτει το κολλαγόνο που είναι συστατικό των συνδετικών ιστών του κρέατος. Μόνο έτσι μπορούν να διεισδύσουν και να δράσουν τα υπόλοιπα ένζυμα του γαστρεντερικού σωλήνα στο κρέας για την πέψη των πρωτεϊνών του.

ΛΙΠΗ Περιλαμβάνουν:  Τριγλυκερίδια(ουδέτερα λίπη)  Χοληστερόλη  Φωσφολιπίδια  Λιποδιαλυτές βιταμίνες

ΠΕΨΗ ΤΟΥ ΛΙΠΟΥΣ Στόμα: λιπάση (τριγλυκερίδια) Στομάχι: γαστρική λιπάση Λεπτό έντερο: κύρια πέψη λίπους Λίπος στο δωδεκαδάκτυλο:  Καθυστέρηση κένωσης στομάχου  Έκκριση παγκρεατικών ενζύμων  Έκκριση χολής και χολικών αλάτων

ΠΕΨΗ ΤΟΥ ΛΙΠΟΥΣ Λεπτό έντερο: Γαλακτοματοποίηση του λίπους με την επίδραση των χολικών αλάτων και της λεκιθίνης (μικύλλια). Παγκρεατική λιπάση τριγλυκερίδια  Ελεύθερα λιπαρά οξέα  Γλυκερόλη  2-μονοακυλογλυκερόλες Επανασύνθεση τριγλυκεριδίων σχηματισμός χυλομικρών