Απομόνωση DNA Δρ. Αγγελική Γεροβασίλη
DNA DNA (ΔΕΟΞΥΡΙΒΟ- ΝΟΥΚΛΕΙΚΟ ΟΞΥ) «Δομικά» συστατικά: δεοξυριβονουκλεοτίδια Βιολογικός ρόλος : αποθήκευση της γενετικής πληροφορίας
Ένα δεοξυριβονουκλεοτίδιο αποτελείται: O O=P-O OΦΩΣΦΟΡΙΚΗΟΜΑΔΑ N ΑΖΩΤΟΥΧΟΣ ΒΑΣΗ (A, G, C, T ) (A, G, C, T ) CH2 O C1C1 C4C4 C3C3 C2C2 5 ΣΑΚΧΑΡΟ ΣΑΚΧΑΡΟ (ΔΕΟΞΥΡΙΒΟΖΗ)
Η ΔΙΠΛΗ ΕΛΙΚΑ ΤΟΥ DNA Η ΔΙΠΛΗ ΕΛΙΚΑ ΤΟΥ DNA P P P O O O P P P O O O G C TA
RNA RNA (ΡΙΒΟΝΟΥΚΛΕΙΚΟ ΟΞΥ) «Δομικά» συστατικά: ριβονουκλεοτίδια Βιολογικός ρόλος : μεταβίβαση της γενετικής πληροφορίας*
Περιεχόμενο RNA /ανθρώπινο κύτταρο Περιεχόμενο RNA σε ένα τυπικό ανθρώπινο κύτταρο Ολικό RNA/κύτταρο~10-30pg % ολικού RNA στον πυρήνα~14% DNA/ RNA στον πυρήνα~2/1 mRNA μόρια 2x x10 6 Τυπικό μέγεθος mRNA1900nt Κατανομή διαφορετικών ειδών RNA σε ποσοστά Είδη RNAΠοσοστό rRNA (28S, 18S, 5S)80-85% tRNA, snRNA, άλλα είδη μικρού μοριακού βάρους15-20% mRNA1-5%
Ένα ριβονουκλεοτίδιο αποτελείται: O O=P-O OΦΩΣΦΟΡΙΚΗΟΜΑΔΑ N ΑΖΩΤΟΥΧΟΣ ΒΑΣΗ (A, G, C, U ) (A, G, C, U ) CH2 O C1C1 C4C4 C3C3 C2C2 5 ΣΑΚΧΑΡΟ ΣΑΚΧΑΡΟ (ΡΙΒΟΖΗ) (ΡΙΒΟΖΗ)
DNA vs RNA To σάκχαρο στο DNA είναι η δεοξυριβόζη ενώ το RNA η ριβόζη Η αζωτούχος βάση Τ του DNA έχει αντικαταστεί από την U στο RNA Το DNA είναι δίκλωνο ενώ το RNA μονόκλωνο*
Διαφορές μεταξύ DNA και RNA ΔιαφορέςDNARNA Θέση στο κύτταρο Πεντόζη Χαρακτηριστική βάση Μοριακό βάρος Βιολογικός ρόλος Πυρήνας, πυρηνίσκος (μιτοχόνδρια, χλωροπλάστες) Δεοξυριβόζη Θυμίνη 2x10 6 έως μερικά 10 9 Κληρονομικότητα Κυτταρόπλασμα, πυρηνίσκος Ριβόζη Ουρακίλη Σύνθεση πρωτεϊνών και κληρονομικότητα σε μερικούς ιούς
ΚΑΠΟΙΕΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ DNA και RNA είναι ΑΡΝΗΤΙΚΑ φορτισμένα μόρια ΓΙΑΤΙ; είναι ευδιάλυτα στο νερό είναι δυσδιάλυτα σε οργανικούς διαλύτες όπως η ΑΙΘΑΝΟΛΗ και η ΦΑΙΝΟΛΗ
Γιατί να απομoνώσουμε RNA (mRNA); ΤΑ ΕΝΠΥΡΗΝΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΕΝΌΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ (ΠΧ ΑΝΘΡΩΠΟΥ) ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ (ΓΟΝΙΔΙΑ) Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΩΝ mRNA ΕΝΟΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ (ΠΟΣΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΓΟΝΙΔΙΑ ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΙ) ΔΙΑΦΕΡΕΙ Μελέτη του γονιδιακού προγράμματος του κυττάρου
Παράδειγμα: Χρόνια Μυελογενής λευχαιμία Η έκφραση του γονιδίου BCR-ABL Είναι γνωστό ότι περίπου 95% των περιπτώσεων της χρόνιας μυελογενούς λευχαιμίας οφείλονται στη αμοιβαία μετατόπιση μεταξύ των χρωμοσωμάτων 22 και 9 (χρωμόσωμα Φιλαδέλφεια). Ένα πρωτο-ογκογονίδιο αποκαλούμενο ABL μετακινείται από την κανονική θέση του από το 9q στο 22q και δημιουργεί το ογκογονίδιο BCR-ABL. Αυτό αλλάζει το προϊόν του γονιδίου ABL, προκαλώντας αύξηση της δραστηριότητας της κινάσης της τυροσίνης, η οποία οδηγεί στη κακοήθεια των αιμοποιητικών κυττάρων (δηλ., κύτταρα που διαμορφώνουν τα κύτταρα αίματος, όπως τα λεμφοκύτταρα). Η μελέτη της έκφρασής του, δίνει ενδείξεις στους θεράποντες ιατρούς για την ασθένεια και αργότερα για την πορεία της θεραπείας του ασθενούς.
Γιατί να απομoνώσουμε DNA Test πατρότητας Διάγνωση γενετικών ασθενειών Προγεννητικός έλεγχος Ιατροδικαστική
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ DNA ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ/ΑΠΟΔΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ DNασων ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ DNA
ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ; ΧΡΗΣΗ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ
ΠΩΣ ΘΑ «ΞΕΦΟΡΤΩΘΟΥΜΕ» ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ; ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ: ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΔΟΜΗ ΜΙΑΣ ΠΡΩΤΕΙΝΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΜΕ ΘΕΡΜΑΝΣΗ Η ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΛΥΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΙΖΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ) ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΕΤΟΥΣΙΩΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΙΟΝΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΧΑΟΤΡΟΠΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΡΓΑΝΙΚΟΙ ΔΙΑΛΥΤΕΣ ΑΛΑΤΑ ΠΡΩΤΕΑΣΕΣ
ΠΩΣ ΘΑ ΣΥΣΚΕΝΤΡΩΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΘΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ DNA ΑΠΟ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ; ΧΡΗΣΗ ΑΙΘΑΝΟΛΗΣ
Απομόνωση DNA από Ακτινίδιο Θα χρειαστούμε: Ένα μικρό μπλέντερ Μια δοσομετρική κούπα Ένα σουρωτήρι Δοκιμαστικούς σωλήνες Ακτινίδιο Αλάτι Απορρυπαντικό πιάτων Διάλυμα για φακούς επαφής Απεσταγμένο νερό (κρύο) 70-95% EtOH
1)Τοποθετήστε στο μπλέντερ: 1/2 κούπα ακτινίδιο (100ml) 1/8 κουταλάκι του γλυκού αλάτι (1ml) 1 κούπα παγωμένο νερό (200ml) Αναμείξτε για 15 sec
2) Με ένα σουρωτήρι απομακρύνετε τον πολτό Προσθέστε 2 κουταλάκια του γλυκού ( 30ml) απορρυπαντικό πιάτων, ανακατέψτε και επωάστε για 5-10 min.
3) Μοιράστε το μείγμα σε δοκιμαστικούς σωλήνες (1/3 του δοκ. σωλήνα) Προσθέστε 2 σταγόνες (40μl) καθαριστικού φακών επαφής
4) Προσθέστε ίσο όγκο EtOH
5) Με μια μπατονέτα συλλέξτε το DNA