1 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΣΚΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ 4 Η ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ Ή ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ Φραγκιαδάκης Γ. Α.

2 ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ

3 ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ Ή ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ Η ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ ΤΡΟΦΙΚΗ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗ, ΣΤΙΣ Η.Π.Α ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΕΤΗΣΙΑ, ΤΟΞΙΝΗ ΤΟΥ ΒΑΚΤΗΡΙΟΥ CLOSTRIDIUM BOTULINUM, ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΚΛΩΣΤΡΗΔΙΟΥ: A, B, C1, C2, D, E, F, G, ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ ΤΡΟΦΙΚΗ, ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗ, ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ ΒΡΕΦΙΚΗ – ΠΑΙΔΙΚΗ.

4

5 Clostridium botulinum ΧΡΩΣΗ ΜΕ ΙΩΔΕΣ ΓΕΝΤΙΑΝΗΣΧΡΩΣΗ ΚΑΤΑ GRAM ΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΩΜΑ

6 ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ Ή ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ BOTULUS = ΑΛΛΑΝΤΙΚΟ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ, ΠΡΩΤΟ ΓΝΩΣΤΟ ΚΡΟΥΣΜΑ, ΑΠΟ ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΤΟ 1875, ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: ΠΑΡΑΛΥΣΗ, Ο ΦΟΒΟΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (ΚΥΡΙΩΣ ΤΩΝ ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΩΝ), ΙΔΕΩΔΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΕ ΑΤΕΛΩΣ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΜΕΝΕΣ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ ΕΠΕΙΔΗ ΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΟ ΕΊΝΑΙ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ.

7 Η ΤΟΞΙΝΗ Η ΤΟΞΙΝΗ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΡΥΨΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΩΣ ΑΠΟΡΡΟΦΑΤΑΙ ΑΠΌ ΤΟ ΕΝΤΕΡΟ

8 ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΟΞΙΝΗΣ

9 ΜΙΑ ΑΠΡΟΣΜΕΝΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

10 ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

11

12 ΣΥΓΧΥΣΗ ΜΕ ΆΛΛΕΣ ΝΟΣΟΥΣ

13

14

15

16 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΤΟΞΙΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ/ΠΡΟΛΗΨΗ

17 ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ Ή ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ, ΕΝΕΡΓΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑ

18 Το pH και η πρόληψη του βοτουλισμού. Απαιτεί pH > 4,6

19 ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ

20 ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ Ή ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ, ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

21 ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΙΣ ΧΑΛΑΣΜΕΝΕΣ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ

22 ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ

23

24 ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ ΣΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΛΟΓΩ ΑΝΩΡΙΜΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΑΜΥΝΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ ΣΤΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ, ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΣΠΟΡΙΑ ΜΕΛΙΟΥ, ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ 1-14 ΜΗΝΩΝ, ΣΠΑΝΙΑ ΣΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΜΕΛΙΟΥ ΣΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΕΩΣ 1,5 - 2 ΕΤΩΝ.

25 ΒΡΕΦΟΣ ΜΕ ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟ

26 Η ΠΛΗΡΗΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΤΩΝ ΒΛΕΝΟΓΓΟΝΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΑ ΤΑ 3,5 -4 ΕΤΗ ΖΩΗΣ

27 ΤΟ «ΠΡΟΒΛΗΜΑ» ΤΩΝ ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΚΟΝΣΕΡΒΩΝ

28 ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗ Ή ΒΟΤΟΥΛΙΣΜΟΣ ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΡΙΟ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΑΚΙΛΟΥ ΑΛΛΑΝΤΙΑΣΗΣ ΔΙΝΕΙ 800 ΠΕΡΙΠΟΥ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΤΟΞΙΝΗΣ. ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΟΙ ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ (HOME-PACKED) ΕΠΕΙΔΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 120 οC. ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΑΠΌ ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ (ΕΛΙΕΣ, ΦΑΣΟΛΑΚΙΑ, ΝΤΟΜΑΤΕΣ Κ.ΛΠ.)

29 Σπιτικές κονσέρβες και βοτουλισμός

30 ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΛΛΩΝ ΧΩΡΩΝ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙ- ΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΠΟΡΑΔΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ.

31 Σπιτικές κονσέρβες και βοτουλισμός Πλατύστομα καθαρά βάζα είναι ευκολότερο να γεμίσουν και να εξυγιανθούν. Τα βάζα δεν πρέπει να έχουν ατέλειες στα χείλη, μη λείες περιοχές, ή ρωγμές. Καπάκια με πλαστικό εσωτερικό κάλυμμα που σταθεροποιούνται. Πλύνετε καλά φρέσκα-υγιή λαχανικά. Αποφύγετε εντελώς, λαχανικά που έχουν σάπια μέρη. Εξυγιάνετε τα καπάκια σε καυτό νερό χωρίς να τα βράσετε. Γεμίστε τα βάζα χωρίς κενό μεγαλύτερο από 3 cm. Να μην μείνουν κενά στη μάζα της κονσέρβας.

32 Σπιτικές κονσέρβες και βοτουλισμός Βιδώστε και τοποθετήστε σε μπάνιο με νερό που καλύπτει τα βάζα με τουλάχιστον 1-2 εκατοστά. Βράστε τα κλειστά βάζα για 45 – 60 λεπτά. Αφαιρέστε προσεκτικά τα καυτά βάζα, αφήνοντας τα να κρυώσουν σε μια καθαρή πετσέτα. Θα ακούγονται θόρυβοι συστολής για 0, ώρες. Αποθηκεύστε τα βάζα σε κρύο μέρος, μακριά από το άμεσο ηλιακό φως. Πριν να καταναλώσετε τα κονσερβοποιημένα λαχανικά βράστε τα για τουλάχιστον 15 λεπτά, εάν είναι δυνατόν 30 λεπτά. Πετάξτε όσα βάζα δεν έμειναν αεροστεγή.

33 ΤΑ ΒΑΖΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΡΥΩΣΟΥΝ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΑ

34 Να γυρίζουμε τις οικιακές κονσέρβες ανάποδα όσο κρυώνουν; Πρακτική που χρησιμοποιείται εμπειρικά. Οδηγεί σε μεταφορά θερμότητας από το περιεχόμενο προς το πώμα, το οποίο ψύχεται πιο αργά, άρα μικρότερος κίνδυνος επιμόλυνσης μέσω του πώματος. Το περιεχόμενο καλύπτει πιθανά μικρά κενά μεταξύ πώματος και φιάλης, σφραγίζοντας τα. Ο αέρας που μένει στέλνεται στον πυθμένα της κονσέρβας, άρα λόγω της ψύξης και συστολής του δεν δημιουργείται ρεύμα εισόδου αέρα στο εσωτερικό, από το πώμα. Αν υπάρχουν μεγάλα κενά μεταξύ πώματος και φιάλης, εμφανίζεται προειδοποιητική διαρροή.

35 ΕΛΕΞΤΕ ΤΙΣ ΣΠΙΤΙΚΕΣ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

36 Ετοιμότητα για το πρόβλημα Τα αρχικά συμπτώματα του βοτουλισμού μπορεί να περιλαμβάνουν ξηροστομία, προβλήματα άρθρωσης, διπλωπία (δύο είδωλα) και θολή όραση, βλεφαρόπτωση, δυσκολίες κατάποσης, μυϊκή αδυναμία, δυσχέρεια αναπνοής, εμετός, ακράτεια ούρων και διάρροια. Αν αντιμετωπίζετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, ιδίως 6 – 36 ώρες μετά την κατανάλωση κονσέρβας, ζητήστε ιατρική βοήθεια ή πηγαίνετε στο νοσοκομείο άμεσα.