1 Φοιτήτρια : ΓΙΑΛΙΤΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ Τμήμα : ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ Α.Μ. : B15939

Εισαγωγή Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιάσει τη διαδικασία της κουράς των προβάτων και στη συνέχεια να δείξει πως γίνεται η προετοιμασία δειγμάτων μαλλιού για την εκτίμηση της διαμέτρου των τριχών και του μήκους του πόκου, δύο παραγόντων που καθορίζουν την ποιότητα του ερίου. Η κουρά και η προετοιμασία των δειγμάτων μαλλιού πραγματοποιήθηκαν στο χώρο του εργαστηρίου της Γενικής και Ειδικής Ζωοτεχνίας του ΓΠΑ. Τα παρασκευάσματα των τριχών και η φωτογράφησή τους με οπτικό μικροσκόπιο έγιναν στο εργαστήριο Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας του ΓΠΑ. 2

Κουρά προβάτων Η κουρά των προβάτων έγινε στο προαύλιο του Κτηνοτροφείου του πανεπιστημίου στις αρχές Μαΐου. Η διαδικασία της κουράς έγινε σε σύντομο χρόνο και με δεξιότητα από σταβλίτη του Κτηνοτροφείου με τη χρήση ειδικής ηλεκτρικής κουρευτικής μηχανής. Κουρευτική μηχανή 3

Πριν την έναρξη της διαδικασίας τα πρόβατα είχαν πλυθεί τη προηγούμενη μέρα προκειμένου ο πόκος να μην είναι ρυπαρός και να είναι πιο εύκολο στον χειριστή να κουρέψει. Στα πλαίσια αυτής της παρουσίασης έγινε ομαδοποίηση των ζώων και επιλέχθηκαν να κουρευτούν πρόβατα τα οποία βρίσκονταν στο ίδιο παραγωγικό στάδιο, δηλαδή όσα είχαν γεννήσει. Τα πρόβατα μπορούν να κουρευτούν ξαπλωμένα με δεμένα τα πόδια ή σε όρθια θέση δεμένα από το λαιμό. Κούρεμα σε ξαπλωμένη θέση.Κούρεμα σε όρθια θέση. 4

Η δειγματοληψία των τριχών για την εκτίμηση της διαμέτρου της ίνας του μαλλιού έγινε από το σημείο 2 στο μέσο των πλευρών, στο οποίο οι τρίχες θεωρούνται καλύτερης ποιότητας σε σχέση με τις υπόλοιπες σε άλλα σημεία του σώματος. Μετά τη κουρά ο πόκος του κάθε ζώου συλλέχθηκε σε σάκους για να ζυγιστεί το συνολικό βάρος του ερίου. 5

Στο χώρο του εργαστηρίου ακολούθησε η διαδικασία πλυσίματος του μαλλιού με πράσινο σαπούνι βάσει πρωτόκολλου. Από τα δείγματα τριχών (τρίχες από το μέσο των πλευρών) επιλέχθηκαν για το πλύσιμο 10 gr αυτών των τριχών. Για τα 10 gr χρησιμοποιήθηκαν 7,5 gr σκόνης πράσινου σαπουνιού. Ζύγισμα σκόνης πράσινου σαπουνιού. Ζύγισμα μαλλιού. 6

Διαδικασία : Μετά το ζύγισμα, τα 10 gr μαλλιού τυλίχτηκαν με ένα τούλι ώστε κατά το πλύσιμο να μην υπάρχουν απώλειες τριχών. Τα δεμένα με τούλι μαλλιά μπήκαν σε ξεχωριστά ποτήρια ζέσεως των 600 ml. Σε ένα ποτήρι ζέσεως των 2 λίτρων θερμάνθηκε νερό μέχρι η θερμοκρασία να φτάσει 40° C. Αφού το νερό έφτασε να έχει την επιθυμητή θερμοκρασία, διαλύθηκε σε αυτό πράσινο σαπούνι χρησιμοποιώντας αναδευτήρα για να γίνει καλή ανάδευση. Ποτήρια ζέσεως με 10 gr μαλλιού. Μέτρηση θερμοκρασίας. Ανάδευση πράσινου σαπουνιού με ζεστό νερό. 7

Κάθε ποτήρι ζέσεως γέμισε με το μίγμα σαπούνι-νερό (400 ml του μίγματος) και έπειτα τα ποτήρια ζέσεως τοποθετήθηκαν σε κλίβανο ρυθμισμένο στους 40° C για 30’. Αυτό έγινε ώστε στα 30’ που χρειάζεται το μαλλί να πλυθεί να μην πέσει η αρχική θερμοκρασία του μίγματος. Ταυτόχρονα εκ νέου το ποτήρι ζέσεως των 2 λίτρων γέμισε με νερό και θερμάνθηκε ώστε να φτάσει τους 40° C. Διαδικασία ξεπλύματος : Μετά από 30’ τα ποτήρια ζέσεως βγήκαν από τον κλίβανο και με τη βοήθεια μιας λαβίδας τα πλυμένα μαλλιά μεταφέρθηκαν σε καινούρια ποτήρια ζέσεως γεμισμένα με 400 ml ζεστού νερού. Τα ποτήρια ζέσεως μπήκαν ξανά στο κλίβανο (στους 40 ° C ) για 20’. Ποτήρια ζέσεως σε κλίβανο. Μεταφορά πλυμένων μαλλιών με λαβίδα. 8

Μετά το τέλος του ξεπλύματος, τα μαλλιά τοποθετήθηκαν απλωμένα πάνω σε απορροφητικό χαρτί και έμειναν στον κλίβανο μέχρι την επόμενη μέρα για να στεγνώσουν καλά. ’Επειτα το στεγνό και καθαρό μαλλί ζυγίστηκε για να εκτιμηθεί η απόδοση σε καθαρό έριο που προέκυψε από τη διαδικασία πλυσίματος του με πράσινο σαπούνι. Για το τυχαίο δείγμα 837 το βάρος του καθαρού μαλλιού είναι 6,93 gr. Το άπλυτο μαλλί είχε βάρος 10 gr, συνεπώς είχαμε μια απώλεια της τάξης του 30 %. 9

Εκτίμηση ποιότητας ερίου Από τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η ποιότητα του ερίου επιλέχθηκαν να εκτιμηθούν το μήκος του πόκου και η διάμετρος των τριχών. Μήκος πόκου Η μέτρηση του μήκους έγινε με τη βοήθεια χάρακα σε τυχαία σημεία. Τα μακρό-ινα έρια (πάνω από 6 cm) δίνουν νήματα που λέγονται του «κτενιού» ενώ τα κοντό-ινα νήματα του «λαναριού». Στο δείγμα της εικόνας, το μικρότερο μήκος ήταν 10 cm και το μεγαλύτερο 18 cm. Σε ενδιάμεσα σημεία το μήκος μετρήθηκε : 13,5, 14, 14,5 και 16,5 cm. 10

11 Η εκτίμηση της διαμέτρου των τριχών έγινε με μικροσκόπιο συνδεδεμένο με Η/Υ και με τη βοήθεια ενός ειδικού προγράμματος. Για να παρατηρηθούν οι τρίχες στο μικροσκόπιο φτιάχτηκαν παρασκευάσματα τριχών σε αντικειμενοφόρους και με προσθήκη γλυκερίνης για να σταθεροποιηθεί το δείγμα. Στο μικροσκόπιο μετρήθηκαν τρίχες σε 3-4 σημεία για κάθε τρίχα καθώς παραλλακτικότητα στη διάμετρο δεν υπάρχει μόνο μεταξύ των τριχών αλλά και κατά μήκος της ίδιας τρίχας. Ζέσταμα γλυκερίνης για την προετοιμασία των παρασκευασμάτων

12 Οπτικό μικροσκόπιο Olympus ΒΧ 40 εξοπλισμένο με σύστημα επιφθορισμού, αντίθεση φάσης και σκοτεινό πεδίο, συνδεδεμένο με Η/Υ στην οθόνη του οποίου φαίνεται η παραλλακτικότητα διαμέτρου μεταξύ των τριχών (σύστημα ψηφιακής φωτογράφισης των παρασκευασμάτων : DP71 Olympus 12.5Mp, και Sony, CCD color camera SSC- DC 38P/45). Olympus ΒΧ 40

Εικόνες από παρασκευάσματα τριχών προβάτου