Δυσκολία στην αναπνοή ή κόπωση με την αναπνοή Δυσάρεστο αίσθημα της αναπνοής Αίσθημα «βάρους» στο στήθος Αίσθημα ασφυξίας Αίσθημα ανάγκης μεγαλύτερης αναπνευστικής προσπάθειας Αίσθημα αδυναμίας εκτελέσεως πλήρους αναπνοής …«δεν μου φτάνει ο αέρας»
Πνεύμονες άσθμα/ΧΑΠ, απόφραξη αεραγωγών φυσιολογικός βρόγχος ασθματικός βρόγχος
Πνεύμονες Πνεύμονες (άσθμα/ΧΑΠ, απόφραξη αεραγωγών, νεοπλασίες, πνευμονία, αγγειοπάθειες πνευμονικής κυκλοφορίας, πνευμοθώρακας, πλευριτική συλλογή) Καρδιά Καρδιά (Σ.Ν., Σ.Κ.Α., βαλβιδοπάθειες, περικαρδίτιδα- περικαρδιακή συλλογή, μυοκαρδιοπάθειες, μύξωμα, πνευμονικό οίδημα) Αίμα Αίμα (αιμοσφαιρινοπάθειες, αναιμία) Νευρομυϊκά Νευρομυϊκά νοσήματα οξέωση Μεταβολική οξέωση Ασκίτης Ασκίτης Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση Υπερθυρεοειδισμός Υπερθυρεοειδισμός Άγχος Άγχος Φυσικήκατάσταση Φυσική κατάσταση
Συχνότητα (>20/min, <12/min) αναπνοών Βάθος και ακανόνιστος ρυθμός αναπνοής Μη επαρκής έκπτυξη θώρακα Μείωση αναπνευστικού ψιθυρίσματος Χρήση επικουρικών μυών Κυάνωση δέρματος, βλεννογόνων Κρύο, ξηρό δέρμα Χρήση επικουρικών μυών Εισολκή μεσοπλεύριων διαστημάτων Εισολκή σφαγής Χρήση στερνοκλειδομαστοειδών μυών Αναπέταση ρινικών πτερυγίων
1) ΠΑΡΟΞΥΣΜΟΣ ΧΑΠ 2) ΚΡΙΣΗ ΒΡΟΓΧΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Χορήγηση Ο 2 Τοποθέτηση φλέβας – ορού Αντιβίωση (iv) β 2 διεγέρτης βραχείας δράσης (σαλβουταμόλη) [Aerolin] + βουδενοσίδη/φλουκοναζόλη [Pulmicort] (κορτικοειδή) σε διάλυμα εισπνοής/6h και βρωμιούχο ιπρατρόπιο σε διάλυμα εισπνοής/6h [Berovent] Χορήγηση Ο 2 Τοποθέτηση φλέβας – ορού β 2 διεγέρτης βραχείας δράσης (σαλβουταμόλη) [Aerolin] σε διάλυμα εισπνοής/6h Κορτιζόνη /6h (iv)
3) ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ 4) ΟΞΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ Χορήγηση Ο 2 (≥3l/min) Τοποθέτηση φλέβας – ορού Αντιβίωση (iv) Χορήγηση Ο 2 (≥3l/min) Τοποθέτηση φλέβας – ορού Μορφίνη (iv) 1-5 mg Διουρητικά Νιτρώδη
Έναρξη της δύσπνοιας (οξεία, χρόνια-αργή και «ύπουλη») Μορφή (παροξυσμική) Χαρακτήρας (εισπνευστικός, εκπνευστικός) Ταχύτητα επιδεινώσεως Συνύπαρξη άλλων συμπτωμάτων (βήχας, απόχρεμψη, πυρετός, οπισθοστερνικό άλγος, εφίδρωση, πλευροδυνία)
Τυχαία γεγονότα (πνιγμός, δηλητηρίαση CO) Βίαια γεγονότα (απόπειρα δολοφονίας) Απόπειρα αυτοκτονίας 1. Πίεση τραχήλου και ανωτέρων οδών με ή χωρίς απόφραξη 2. Απόφραξη αεροφόρων οδών 3. Συμπίεση θωρακικού τοιχώματος 4. Αντικατάσταση του Ο 2 του ατμοσφαιρικού αέρα από δηλητηριώδη αέρια
ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΟΔΩΝ a) Απόφραξη της εισόδου του αναπνευστικού b) Απόφραξη κατωτέρων αεροφόρων οδών c) Οίδημα λάρυγγα Απόφραξη ρινός, στοματικής κοιλότητας: τυχαία (βρέφη, υπό καταστολή, επιληπτικοί), απόπειρα δολοφονίας (βρεφοκτονία, δολοφονία και αυτοκτονία) Εισρόφηση τροφής, ξένου σώματος, πνιγμός) Αλλεργικές αντιδράσεις
ΣΥΜΠΙΕΣΗ ΘΩΡΑΚΙΚΟΥ ΤΟΙΧΩΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ Ο2 ΤΟΥ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΑΕΡΑ ΑΠΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗ ΑΕΡΙΑ Εργατικά ατυχήματα (καταπλάκωση) Δηλητηρίαση με CO 2, CO, CN -
Εξασφάλιση ανοικτών αεραγωγών Μεταφορά σε καθαρό αέρα και οξυγονοθεραπεία Απομάκρυνση αντικειμένων που πιέζουν το θώρακα Σταθεροποίηση της ΑΜΣΣ Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση
1) ΠΝΙΓΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡ’ ΟΛΙΓΟΝ ΠΝΙΓΜΟΣ Πνιγμός: όρος που περιγράφει τον τρόπο θανάτου όταν ολόκληρο/μέρος του ανθρώπινου σώματος (αρχή αεροφόρων οδών) παραμένει εμβυθισμένο στο νερό για κάποιο χρονικό διάστημα Παρ’ολίγον πνιγμός: περιγράφει το σύνδρομο που προκύπτει κατά τον ίδιο τρόπο χωρίς να επέλθει ο θάνατος. Μετά από βύθιση σε υγρό περιβάλλον, ανάσυρση του θύματος, επί τόπου ανάνηψη και μεταφορά στο νοσοκομείο για παρακολούθηση και θεραπεία Δ.Δ. Εισρόφηση (είσοδος υγρών/στερεών ουσιών στις αναπνευστικές οδούς χωρίς την εμβάπτιση σώματος)
Απομάκρυνση θύματος από το νερό- προστασία ΑΜΣΣ Αποκατάσταση βατότητας αεροφόρων οδών (πλάγια θέση) ΚΑΡΠΑ Διατήρηση θερμοκρασίας σώματος Μεταφορά σε νοσοκομείο ≥24h παρακολούθηση («δευτεροπαθής πνιγμός» θάνατος εντός 72h λόγω ARDS, ηλεκτρολυτικών διαταραχών, υπερθερμία, πολυοργανική ανεπάρκεια) Προσοχή στα πιθανά αίτια (άγνοια κολύμβησης, κατανάλωση αλκοόλ-τροφής, ηρεμιστικά, επιληψία, καρδιολογικά νοσήματα)
Περίσφιξη τραχήλου Απόφραξη μεγάλων αγγείων Ιστική υποξία εγκεφαλικών κυττάρων Ταχεία απώλεια συνείδησης και λόγω αντανακλαστικού από ερεθισμό του πνευμονογαστρικού (πίεση τραχήλου) Η πλήρης απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών από την συμπίεση της ρίζας της γλώσσας στο οπίσθιο φαρυγγικό τοίχωμα φαίνεται να μην συμμετέχει στον κύριο μηχανισμό θανάτου Κύριος μηχανισμός θανάτου: η ιστική υποξία εγκεφάλου και η καρδιακή ανακοπή λόγω πίεσης και ερεθισμού του προμήκους. Εκτός της ανακοπής ο θάνατος εντός 5-10 min
Αρχικά: εμβοές ώτων, φωταψίες, αίσθημα θερμότητας και συμφόρησης της κεφαλής (παρακώλυση της κυκλοφορίας των μεγάλων αγγείων) Απώλεια συνείδησης Τονικοκλονικοί σπασμοί Χάλαση σφιγκτήρων, απώλεια ούρων και κοπράνων λόγω παρατεινόμενης ασφυξίας Καρδιοπνευμονική ανακοπή - θάνατος
Το τελικό αποτέλεσμα (επιβίωση ή θάνατος) καθώς και ο τρόπος και χρόνος επέλευσης του θανάτου εξαρτώνται από: 1. Είδος απαιώρησης (ατελής ή πλήρης) 2. Χρονική διάρκεια 3. Πάχος και μεταβλητό της αγκύλης του βρόγχου Οίδημα λάρυγγα Εισρόφηση από πρόκληση εμέτου λόγω υποξίας του προμήκους Νευρογενές ARDS
Οίδημα-κυάνωση προσώπου Πετέχειες επιπεφυκότων, δέρματος τραχήλου και προσώπου Εκχυμώσεις τραχήλου Ρήξη χιτώνων καρωτίδων Οίδημα φάρυγγα Ωτορραγία, ρινορραγία Κάταγμα, εξέρθρημα, ρήξη συνδέσμων σπονδύλων Εγκάρσια βλάβη Ν.Μ. Κάκωση φρενικών νεύρων, προσωρινή αμφοτερόπλευρη παράλυση διαφράγματος
Άμεση απελευθέρωση θύματος Σταθεροποίηση ΑΜΣΣ Έλεγχος ζωτικών σημείων ΚΑΡΠΑ Μεταφορά σε νοσοκομείο
Θάνατος λόγω Ιστικής υποξίας εγκεφαλικού στελέχους λόγω απόφραξης των καρωτίδων από περίσφιξη (συνηθέστερος τρόπος) Καρδιακής ανακοπής λόγω ερεθισμού πνευμονογαστρικού (σπανιότερα)