ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ
Δηλητηριάσεις 2004 : Στην Αμερική 2,4 εκατομμύρια εκθέσεις σε τοξίνες 75% από το σπίτι 15% από το νοσοκομείο 2/3 : παιδιατρικός πληθυσμός <20 ετών
Ιστορικό Συνήθως δυσχερής η λήψη (π.χ. παιδί, απροθυμία, απώλεια συνείδησης κ.α.) Συγγενείς ή συνεργάτες: πολύτιμες πληροφορίες Σημεία-κλειδιά: Ένοχο δηλητήριο Τρόπος έκθεσης ή λήψης Χρόνος έκθεσης ή λήψης Σκόπιμη η λήψη ή ατύχημα?
Κλινική εξέταση Ζωτικά σημεία: θερμοκρασία, ΑΠ, αναπνοές, σφύξεις Νευρολογική εξέταση Δέρμα: εφίδρωση ή όχι (συμπαθομιμητικά φάρμακα ή αντιχολινεργικά) – κυάνωση - εξάνθημα Ακρόαση πνευμόνων Ακρόαση κοιλιάς: εντερικοί ήχοι Οσμή: σκόρδου: οργανοφωσφορικοί εστέρες, αρσενικό σκόρδου: οργανοφωσφορικοί εστέρες, αρσενικό πικραμύγδαλου: κυανίδια πικραμύγδαλου: κυανίδια
Νευρολογική εξέταση Δεν υπάρχουν εστιακά νευρολογικά σημεία Κλίμακα Γλασκώβης Νυσταγμός: φαινυτοΐνη ή φαινυλκυκλιδίνη Κάθετος νυσταγμός: βλάβη εγκεφαλικού στελέχους Οπτική νευρίτιδα, οφθαλμοπληγία: δηλητηρίαση με μεθανόλη Σπασμοί
Κόρες οφθαλμών Μύση - COPS Cholinergics, clonidine Cholinergics, clonidine Opiates, Organophosphates Opiates, Organophosphates Phenothiazines, pilocarpine, pontine hemorrhage Phenothiazines, pilocarpine, pontine hemorrhage Sedatives hypnotics Sedatives hypnotics Μυδρίαση - SAW Sympathomimetics Sympathomimetics Anticholinergics Anticholinergics Withdrawal Withdrawal
Γενικό πλάνο αντιμετώπισης Γενικά μέτρα Μείωση απορρόφησης Αύξηση αποβολής Αντίδοτα
Γενικά μέτρα Αναπνευστική υποστήριξη Κυκλοφορική υποστήριξη Αντιμετώπιση σπασμών Ρύθμιση θερμοκρασίας Διόρθωση ηλεκτρολυτικών και μεταβολικών διαταραχών Coma cocktail
Μείωση απορρόφησης Ιπεκακουάνα (πρόκληση εμέτου) Πλύση στομάχου Ενεργός άνθρακας Πλύση εντέρου ΚαθαρτικάΔιάλυση Κάθαρση άλλων θέσεων (μάτι, δέρμα, σωματικές κοιλότητες)
Αύξηση αποβολής Η προσπάθεια απομάκρυνσης της τοξικής ουσίας όταν αυτή έχει ήδη απορροφηθεί Ενεργός άνθρακας Ουροποιητικό (διούρηση- ρΗ ούρων) Χήλωση Εξωσωματική απομάκρυνση Περιτοναϊκή πλύση Αιμοδιάλυση/ΑιμοδιήθησηΠλασμαφαίρεση Ανταλλακτική μετάγγιση Υπερβαρικό οξυγόνο
Πρόκληση εμέτου Ι Αλκαλοειδή εμετίνη και κεφαλίνη Διέγερση γαστρικών αισθητικών υποδοχέων (περιφερικά) και χημειουποδοχέων (κεντρικά) Σιρόπι ιπεκακουάνας (30 ml p.os) + 2 ποτήρια νερό. Επί αποτυχίας επανάληψη. Εμφάνιση δράσης σε min αργότερα και διάρκεια min ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Ασθενής σε εγρήγορση Χρόνος min από τη λήψη ένοχων ουσιών
Πρόκληση εμέτου ΙΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Διαταραχές συνείδησης Απουσία αντανακλαστικ ού εμέτου Αιματέμεση Καρδιακή νόσος ή ΑΕΕ Κατάποση υδρογονανθράκων, οξέων ή αλκάλεων 3ο τρίμηνο κύησης Ύπαρξη αντιδότου
Σήμερα… Η χρήση ιπεκακουάνας ΔΕΝ συνιστάται πλέον στο ΤΕΠ ΔΕΝ βελτιώνει την πρόγνωση των ασθενών Εμποδίζει την έγκαιρη χορήγηση ενεργού άνθρακα
Γαστρικές πλύσεις ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Λήψη από του στόματος Χρόνος < 2 ώρες ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Απώλεια αντανακλαστικών αεραγωγών Λήψη καυστικής ουσίας Υδρογονάνθρακες Κίνδυνος αιμορραγίας ή διάτρησης πεπτικού οργάνου
Σήμερα… Οι γαστρικές πλύσεις ΔΕΝ ενδείκνυνται για τις περισσότερες δηλητηριάσεις Μόνο σε λήψη απειλητικών για τη ζωή ποσοτήτων μιας τοξικής ουσίας σε χρονικό διάστημα μικρότερο της 1 ώρας από τη λήψη
Ενεργός άνθρακας Ι Προσροφητική επιφάνεια 900 m 2 /g – 3150 m 2 /g Χορήγηση 1 g/kg σε νερό ή σε 70% σορβιτόλη p.os (10:1 άνθρακας: τοξική ουσία) – 25% Συχνά το μόνο μέτρο, όταν ο χρόνος έκθεσης δεν υπερβαίνει τις 1-2 ώρες Επανάληψη ανά 4 ώρες μέχρις υφέσεως των συμπτωμάτων (25 g ανά 2-4 ώρες)
Ενεργός άνθρακας ΙΙ Επιπλοκές -Πνευμονία από εισρόφηση -Δυσκοιλιότητα -Διάτρηση -Διάρροια όταν χρησιμοποιείται με σορβιτόλη (Κυρίως στις επαναλαμβανόμενες δόσεις) (Κυρίως στις επαναλαμβανόμενες δόσεις)
Πλύση εντέρου Ι Εντερική χορήγηση μέσω ρινογαστρικού σωλήνα διαλύματος πολυαιθυλενογλυκόζης, ιοντικά ουδέτερου, μέχρι το ορθικά αποβαλλόμενο περιεχόμενο να έχει ίδια εμφάνιση με το χορηγούμενο διάλυμα 1,5-2 L/h (ενήλικες) ml/Kg/h (παιδιά) Ασφαλής χορήγηση στα παιδιά
Πλύση εντέρου ΙΙ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Εντερικά επενδεδυμένα φάρμακα παρατεταμένης απελευθέρωσης Σίδηρος, ναρκωτικά ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Απόφραξη ή διάτρηση εντέρου Αιμορραγία πεπτικού Αιμοδυναμική αστάθεια Μη βατοί αεραγωγοί Ανθεκτικοί εμετοί
Καθαρτικά Ι Κιτρικό ή θειικό μαγνήσιο ml Θειικό νάτριο ml Σορβιτόλη ml (2ml/kg) Αποφεύγονται τα ελαιούχα (κίνδυνος εισρόφησης) και τα νατριούχα Σε νεφρ. ανεπάρκεια όχι μαγνησιούχα Σε φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου αποφυγή όλων
Καθαρτικά ΙΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Απουσία εντερικών ήχων Απόφραξη ή διάτρηση εντέρου Πρόσφατη επέμβαση εντέρου Υπόταση από υποογκαιμία Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Λήψη διαβρωτικών ουσιών Ηλικιακά άκρα
Διούρηση Στόχος η παραγωγή ούρων από 0,5-2 ml/kg/h σε 3-6 ml/kg/h Μαννιτόλη g/kg (ουδέτερα ούρα) Φουροσεμίδη 40 mg Ασκορβικό οξύ 0,5-2 g (όξινα ούρα) Τροποποίηση του pH των ούρων – αλκαλοποίηση των ούρων Διττανθρακικά 1-2 m Eq/kg (αλκαλικά ούρα) – Αποφυγή υποκαλιαιμίας
Αιμοδιάλυση Ενδείξεις Αιθυλενογλυκόλη (τιμές πλάσματος >25 mg%) Μεθανόλη (τιμές >25 mg%) Amanita Phaloides Βαρέα μέταλλα ΣαλικυλικάΛίθιο
Αιμοδιήθηση: φίλτρο με άνθρακα ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Θεοφυλλίνη, Paraquat (απόλυτες) Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, δακτυλίτιδα, βαρβιτουρικά, διφαινυλυδαντοϊνη, γλουτεθιμίδη, μεθοτρεξάτη, DDT.
ΑΝΤΙΔΟΤΑ NACΑιθανόληΝαλοξόνη Υπερβαρική οξυγονοθεραπεία ΦυσοστιγμίνηΑτροπίνη-Πραλιδοξίμη Methylene Blue ΝιτρικάDeferoxamine Διττανθρακικό Νάτριο Ασβέστιο, γλυκαγόνο, δεξτρόζη ΦλουμαζενίληΙσονιαζίδηΦομεπιζόλη Aκεταμινοφαίνη ΜεθανόληΟπιοειδήCOΑντιχολινεργικά Οργανοφωσφορικοί εστέρες ΜεθαιμοσφαιριναιμίαΚυανίδιαΣίδηρος Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Ανταγωνιστές διαύλων ασβεστίου ΒενζοδιαζεπίνεςΠυριδοξίνη Μεθανόλη, Αιθανόλη
Ν - Ακετυλοκυστείνη Δηλητηρίαση με Ακεταμινοφαίνη Σε αυξημένα επίπεδα της ουσίας στο αίμα ή σε ηπατική ανεπάρκεια Αυξάνει τα επίπεδα γλουταθειόνης – δρα σαν υποκατάστατο της γλουταθειόνης Μπορεί να δοθεί σε απομακρυσμένο χρονικό διάστημα από τη λήψη της ουσίας εάν υπάρχει ηπατική ανεπάρκεια ακόμη και σε φυσιολογικά επίπεδα της ακεταμινιφαίνης στο αίμα Per os :140mg/Kg και εν συνεχεία 70 mg/Kg για 17 δόσεις
Ναλοξόνη Δηλητηρίαση με Οπιοειδή 0,2 – 4 mg iv - Maximum δόση 10 mg Ανά 5 λεπτά 2/3 της δόσης που αφύπνισαν τον ασθενή σε συνεχή στάγδην έγχυση IV / ώρα 45 λεπτά διάρκεια δράσης Η νεφρική ανεπάρκεια το χρόνο ημίσειας ζωής της Αποτυχία αφύπνισης: όχι σωστή δόση άλλες ουσίες άλλες ουσίες Μεθαδόνη Μεθαδόνη