Δημιουργικότητα Η δημιουργικότητα ως μορφή αποτελεσματικής παιδαγωγικής διδασκαλίας Σοφία Ζακολίκου Α.Μ.: Μάθημα :Παιδαγωγική Ψυχολογία_Ιστορικό Αρχαιολογικό

Τι εννοούμε όταν λέμε δημιουργικότητα Ο όρος δημιουργικότητα είναι μια μορφή αυτοπραγμάτωσης και προϋποθέτει τα εξής χαρακτηριστικά: Το να είσαι ευφάνταστος, εφευρετικός, πρωτότυπος, αντισυμβατικός. Να μπορείς να είσαι ικανός να δημιουργείς από το τίποτα, να βρίσκεις άξιες και καινοτόμες ιδέες. Να έχεις την ικανότητα να ρισκάρεις και να σκέφτεσαι πέρα από το κατεστημένο.

Η δημιουργικότητα στα μικρά παιδιά Ένα παράδειγμα όσον αφορά στο τι εννοούμε δημιουργικότητα : Ένα εξάχρονο κοριτσάκι ποτέ δεν παρακολουθούσε στο μάθημα παρά μόνο στο μάθημα των καλλιτεχνικών. Μια μέρα λοιπόν το κοριτσάκι ενώ ζωγράφιζε, η δασκάλα το ρώτησε: >και εκείνο απάντησε τον Θεό. Η δασκάλα τότε, του είπε ότι κανείς δεν ήξερε πώς είναι ο θεός, και εκείνο με τη σειρά του είπε ότι όταν θα τελείωνε το έργο όλοι θα ήξεραν πλέον την μορφή του Θεού. Μέσω αυτού του παραδείγματος αντιλαμβανόμαστε τον δημιουργικό και τον πρωτότυπο νου.

Σχετικά με τη δημιουργικότητα Με το πέρασμα των χρόνων έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για τη δημιουργικότητα και έχουν δοθεί πολλοί ορισμοί στο τομέα της ψυχολογίας και όχι μόνο. Οι ορισμοί αυτοί έχουν δοθεί μετά από έρευνες από τον Freud, τον Skinner, τον Boden, τον Maslow. Η δημιουργικότητα διακρίνεται σε 2 είδη :α)σύνδεση με φαντασία για την επίλυση προβλημάτων, β)ικανότητα προσέγγισης νέων και πρωτότυπων ιδεών. Η δημιουργικότητα προσεγγίζει τη ζωή με την εξής ερώτηση: >.

Τομείς δημιουργικότητας Κάποιες πτυχές της δημιουργικότητας είναι : Η μουσική Η συγγραφή Ο χορός Το θέατρο Ο αθλητισμός Η μαγειρική Η αρχιτεκτονική Η διακόσμηση Ο προγραμματισμός Οι πολεμικές τέχνες

Οι δημιουργικοί άνθρωποι Οι άνθρωποι που χαρακτηρίζονται από δημιουργικότητα : Είναι ανοιχτοί σε κάθε είδος εμπειρίας, έχουν αυτοπεποίθηση, όραμα, ευελιξία στις αντιξοότητες, στόχους, κίνητρα,εσωτερικό έλεγχο,ευαισθησία, ανεξαρτησία. Διαθέτουν την ικανότητα να ρισκάρουν και να αποδέχονται την καταστροφή. Προτιμούν την πολυπλοκότητα και την αντισυμβατικότητα. Χαρακτηρίζονται από προσωπικό θάρρος και τους δίνεται χαρά όταν πειραματίζονται.

Έρευνες ψυχολόγων για την δημιουργικότητα 1950: οι έρευνες επικεντρώθηκαν στη χαρισματικότητα και την νοημοσύνη του ατόμου : οι έρευνες επικεντρώθηκαν στην κατανόηση του δημιουργικού νου : οι έρευνες επικεντρώθηκαν στο γεγονός ότι οι κοινωνικές δομές έχουν αντίκτυπο στην ατομική δημιουργικότητα. 1990: οι έρευνες επικεντρώθηκαν στη δημιουργικότητα των ανθρώπων μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος.

Δημιουργικότητα και εκπαίδευση Ο Sir Ken Robinson παραθέτει >. O Russell αναφέρει: >.

Δημιουργικότητα και εκπαίδευση Από τον 19ο αιώνα στη δυτικό κόσμο εξ΄αιτίας του φαινομένου της εκβιομηχάνισης δίνεται περισσότερη βάση στην ανάπτυξη της ακαδημαϊκής ικανότητας ενδυναμώνοντας το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου του κάθε παιδιού. Κατά τον 20ο αιώνα με την παγκοσμιοποίηση και την ανάπτυξη της οικονομίας η δημιουργικότητα θεωρείται ως ένα σημαντικό εφόδιο για την επιβίωση του ανθρώπου.

Η ενσωμάτωση της δημιουργικότητας στην εκπαίδευση Η δημιουργικότητα θα πρέπει να ενταχθεί στην καρδιά της εκπαιδευτικής διαδικασίας.(Anna Craft) Η ενίσχυση της δημιουργικότητας επιτυγχάνεται όταν ο καθηγητής: Χρησιμοποιεί ο ίδιος την φαντασία του Κρίνει δίκαια το κάθε παιδί, ανάλογα τον χαρακτήρα του και την νοημοσύνη του Είναι ο ίδιος πρωτότυπος Υποστηρίζει το ρίσκο, τα κίνητρα και την άποψη ότι υπάρχουν παραπάνω από ένας τρόπος να γίνει κάτι σωστά Διαθέτει επιμονή και έχει ανθεκτικότητα στις αντιξοότητες Προωθεί και στηρίζει την βιωματική και πειραματική γνώση Διαθέτει τη θέληση να βρίσκει διάφορους τρόπους, ώστε να κάνει το μάθημα του δημιουργικό

Η ενσωμάτωση της δημιουργικότητας στην εκπαίδευση Για να μπορέσει ο καθηγητής να κάνει το μάθημα του δημιουργικό θα πρέπει : Να υπάρξει κάποια ενημέρωση για το θέμα που θα είναι επιχορηγούμενη από το κράτος Να υπάρξει διαμορφωτική αξιολόγηση των καθηγητών Να οργανωθεί Debate ειδικευμένων καθηγητών στο θέμα που θα προβούν στην εξαγωγή συμπερασμάτων Να προσληφθεί στο υπουργείο παιδείας ειδικός στο θέμα της δημιουργικότητας

Ανακεφαλάιωση Η δημιουργικότητα έχοντας σαν πυρήνα τη δυνατότητα σκέψης διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο : Στο εκπαιδευτικό σύστημα Στην οικονομία και την κοινωνία Στις τέχνες Στην ατομική ανάπτυξη Εξ' άλλου οι σημερινές μηχανές μπορούν να αντικαταστήσουν την χειρωνακτική εργασία του ανθρώπου, τη φαντασία του και τη δημιουργικότητα του όμως κανείς. Έτσι, τα δύο αυτά θα μας προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον.

Το μάθημα της Ιστορίας Το σημερινό σχολείο είναι ένας μηχανισμός εθνικής διαπαιδαγώγησης. Αυτό σημαίνει ότι επιδιώκει να μορφώσει τους μελλοντικούς πολίτες με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλλιεργήσει την εθνική ταυτότητα και διάφορες ιδεολογικές στάσεις και αντιλήψεις Αυτό, επιτυγχάνεται με το μάθημα της Ιστορίας.

Το μάθημα της Ιστορίας Το μάθημα της ιστορίας στο ελληνικό εθνικό σχολείο,αλλά και γενικότερα είναι : Ένα ιδεολογικό μάθημα. Δεν θεωρείται ως ένα σύνολο > γνώσεων που απλά άκριτα κάποιος αποκτά. Είναι ένα μάθημα που θέτει ως κύριο στόχο την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και ταυτότητας.

Το μάθημα της Ιστορίας Επειδή όμως το μάθημα της Ιστορίας είναι ιδεολογικό κυρίως, οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν ορισμένα προβλήματα. Το μάθημα της Ιστορίας σήμερα: Θεωρείται, σύμφωνα με έρευνες, από τα πιο δύσκολα μαθήματα σε γυμνάσιο και λύκειο. Καθίσταται μια κλειστή γραμμική αφήγηση γύρω από το ένδοξο παρελθόν του > Ακολουθεί μια συγκεκριμένη ύλη που έχει οριστεί από το Υπουργείο Παιδείας

Εκπαιδευτικός- μάθημα της Ιστορίας Προτεραιότητα του εκπαιδευτικού που διδάσκει Ιστορία είναι: Να πάψει η παρανόηση για το τι είναι Ιστορία Να μετριαστεί η απέχθεια των νέων για αυτή Αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους και δραστηριότητες που μπορεί να εφαρμόσει ο εκπαιδευτικός στη διάρκεια της διδασκαλίας του.

Εκπαιδευτικός-μάθημα της Ιστορίας Τρόποι και δραστηριότητες που μπορούν να εφαρμόσουν οι καθηγητές : Ενεργητική μάθηση( να τους διδάξει τον τρόπο που συνδέουμε πληροφορίες για να συμπληρώσουμε κενά από πηγές, τον τρόπο που ξεχωρίζουμε μια πληροφορία από μια γνώμη) Να φωτοτυπήσουν διάφορες πηγές και να τις δουλέψουν μαζί με τους μαθητές(λύκειο) Να αναθέσουν στα παιδιά να συγκροτήσουν μέσα από κειμήλια και μνήμες συγγενών την ιστορία της οικογένειας(γυμνάσιο) Να αναθέσουν στους μαθητές να καταγράψουν μνημεία ή ονόματα δρόμων της γειτονιάς τους και να βρουν πληροφορίες για τα πρόσωπα και τα γεγονότα που αναφέρονται

Εκπαιδευτικός-μάθημα της Ιστορίας Οι εκπαιδευτικοί μπορούν επίσης να κεντρίσουν το ενδιαφέρον για το μάθημα μαθαίνοντας μέσα στην αίθουσα στα παιδιά: Να διαβάζουν χάρτες Για διάφορους μακρινούς πολιτισμούς και στο χρόνο και στο χώρο Για διάφορες θρησκείες, γλώσσες, αντιλήψεις, πολιτικά συστήματα και τις συνέπειες τους Για διάφορες κοινωνικές συγκρούσεις και κινήματα που έλυσαν διάφορα προβλήματα και σήμερα θεωρούνται δεδομένα Για άλλα είδη ιστορίας(κοινωνική, αθλητική, διπλωματική, γυναικών) πέρα από την εθνοκεντρική και αμυντική ιστορία

Εκπαιδευτικός-μάθημα της Ιστορίας Οι καθηγητές επίσης για να καταστήσουν ενδιαφέρον το μάθημα εκτός της αίθουσας και να δώσουν αφορμή για μια γόνιμη συζήτηση : Μπορούν να οργανώσουν δραστηριότητες γύρω από την τοπική ιστορία του σχολείου Να οργανώσουν επισκέψεις σε διάφορους πολιτισμικούς χώρους που σχετίζονται με το μάθημα Να οργανώσουν δραστηριότητες σχετικές με το μάθημα Να κάνουν το μάθημα στη σχολική βιβλιοθήκη διαβάζοντας διάφορα βιβλία σχετικά με το μάθημα(εάν δεν υπάρχει βιβλιοθήκη, τότε να συνδεθούν με το διαδίκτυο) Να προβάλλουν κάποια βιντεοσκοπημένη ταινία ή κινηματογραφικό έργο που να είναι σχετικά

Σχολείο-μάθημα Ιστορίας Ο στόχος του Σχολείου δεν είναι να δημιουργήσει και να προετοιμάσει μελλοντικούς ιστορικούς, αλλά να προσφέρει τη δυνατότητα να γνωρίσει κανείς την γοητεία του παρελθόντος. Αυτός ο στόχος θα εκπληρωθεί, εφόσον οι καθηγητές δεν επαναπαύονται και εφαρμόζουν διάφορους τρόπους που καθιστούν το μάθημα της Ιστορίας ενδιαφέρον και δημιουργικό.