Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Γιατί θα πετύχει το Πρόγραμμα Σταθερότητας Παύλος Μυλωνάς Επικεφαλής Οικονομολόγος του Ομίλου της ΕΤΕ Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Ιούλιος 2010

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Σελ 2 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης i.Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα ii.Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις κατά την εφαρμογή του προγράμματος iii.Γιατί παρά τη δυσκολία τους οι στόχοι του προγράμματος έχουν καλές πιθανότητες να υπερκαλυφθούν

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Οι απαιτήσεις του προγράμματος είναι ιδιαίτερα υψηλές Σελ 3 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Η αξία των μέτρων υπερβαίνει το 16% του ΑΕΠ εκ των οποίων περισσότερα από 7½% λαμβάνονται το 2010 Σελ 4 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης i.Αύξηση ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης (2.3% ΑΕΠ) ii.Περικοπές σε επιδόματα και μισθούς δημοσίου τομέα (1.4 % ΑΕΠ) iii.Περικοπή 13ης και 14ης σύνταξης και αντικατάστασή της με επίδομα για τα άτομα με χαμηλότερες συντάξεις (0.9% ΑΕΠ) Βασικά δημοσιονομικά μέτρα 2010

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Η οικονομική πολιτική προσπαθεί να συμβιβάσει 2 φαινομενικά ασύμβατους στόχους: Λιτότητα & Οικονομική Ανάπτυξη Σελ 5 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Η επιτυχία του Προγράμματος συναρτάται από την ταυτόχρονη επίτευξη των ακόλουθων δύο στόχων: i.Την ταχεία μείωση του δημ/κου ελλείμματος με την εφαρμογή ενός εμπροσθοβαρούς προγράμματος λιτότητας ii.Την όσο το δυνατό ταχύτερη επαναφορά της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Οι διαρθρωτικές μεταβολές ενισχύουν την ικανότητα της οικονομίας να παράγει, να αποταμιεύει και να εξάγει Σελ 6 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Επιχειρηματικό περιβάλλον περαιτέρω απελευθέρωση του ιδιωτικού τομέα της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων Σύστημα δημόσιας υγείας σημαντική εξοικονόμηση πόρων από ορθολογική διαχείριση (ισοδύναμη με τουλάχιστο 1.5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ετησίως) Φορολογική μεταρρύθμιση – αντιμετώπιση φοροδιαφυγής η απόκλιση των φορολογικών εσόδων από τον μ.ο. της ΕΕ ανερχόταν σε 5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2010 Εκσυγχρονισμός δημόσιας διοίκησης μείωση ρόλου του κράτους Αγορά εργασίας μεγαλύτερη ευελιξία στους μισθούς Συνταξιοδοτικό μεταρρύθμιση προκειμένου να αμβλυνθούν σημαντικά οι δημοσιονομικές πιέσεις από τη γήρανση του πληθυσμού

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Η έμπρακτη δέσμευση των εταίρων μας στην ΕΕ και του ΔΝΤ Σελ 7 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Διάρθρωση κατόχων κρατικού χρέους (% ΑΕΠ κάθε χώρας, και σύνολο σε δις ευρώ) Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ΕΕ/ΔΝΤ και δανειακές ανάγκες τις χώρας Συνολικές αγορές χρεογράφων από την ΕΚΤ

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Η επανάκτηση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας είναι μια κρίσιμη παράμετρος όχι μόνο για κοινωνικούς λόγους αλλά και για την επαναφορά του χρέους σε πτωτική τροχιά Σελ 8 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Πραγματικό Επιτόκιο : 3,5%= 3,7% (bund ονομαστ.)+ 180 μ.β. (επιτοκιακό περιθώριο)- 2.0% (πληθωρισμός)

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Ο ρυθμός δυνητικής ανάπτυξης δεν μπορεί παρά να ανακάμψει μέσω της προώθησης των διαρθωτικών μεταβολών Σελ 9 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Επενδυτική δαπάνη (% ΑΕΠ) Συνεισφορά στο ρυθμό αύξησης του δυνητικού ΑΕΠ (σε ποσοστ. μονάδες)

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Βασικός προβληματισμός των επενδυτών είναι αν τα μέτρα λιτότητας θα οδηγήσουν σε βαθιά ύφεση: Όχι απαραίτητα Σελ 10 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Ο μέσος εκτιμώμενος δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 0.6% περίπου Η έγκαιρη ανάκαμψη της εμπιστοσύνης θα μετριάσει το υφεσιακό αποτέλεσμα των μέτρων από το 2011 και μετά

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Δύο κύριοι παράγοντες αβεβαιότητας για την πορεία της οικονομικής δραστηριότητας: Iδιωτική Κατανάλωση και Eξαγωγές Σελ 11 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Ήδη υπάρχουν θετικές ενδείξεις έγκαιρης εφαρμογής του προγράμματος Σελ 12 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Σημαντική πρόοδος στο νομοθετικό πλαίσιο Νέος φορολογικός νόμος Ασφαλιστικό Έναρξη μεταρρύθμισης αγοράς εργασίας

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Σελ 13 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Οι επικριτές των οικονομικών προοπτικών της χώρας μας δε λαμβάνουν υπόψη ότι η κατάσταση του ιδιωτικού τομέα της ελληνικής οικονομίας είναι σημαντικά καλύτερη συγκριτικά με άλλες χώρες της ευρωζώνης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Σελ 14 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Η μέση δανειακή επιβάρυνση του ιδιωτικού τομέα είναι σημαντικά χαμηλότερη συγκριτικά με άλλες χώρες της ευρωζώνης αντισταθμίζοντας σε σημαντικό βαθμό το υψηλό δημόσιο χρέος Το συνολικό χρέος του ελληνικού ιδιωτικού τομέα κυμαίνεται στο 107% του ΑΕΠ συγκριτικά με 131% για την ευρωζώνη

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Η ελληνική αγορά ακινήτων δεν χαρακτηρίζεται από τις υπερβολές που εμφάνισαν άλλες χώρες τις ευρωζώνης με αποτέλεσμα η διόρθωση να είναι ηπιότερη Σελ 15 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Βαθμός υπερτίμησης κατοικιών Εξέλιξη τιμών κατοικιών

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Ο ελληνικός τραπεζικός τομέας χαρακτηρίζεται από υγιή κεφαλαιακή επάρκεια και επαρκή ρευστότητα Σελ 16 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Κίνδυνοι υπάρχουν για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αλλά είναι διαχειρίσημοι Σελ 17 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Σελ 18 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Οι σφοδροί επικριτές των οικονομικών προοπτικών της χώρας μας δε λαμβάνουν επίσης υπόψη ότι υπάρχουν περιθώρια εμφάνισης γρήγορων αποτελεσμάτων αναφορικά με τη διαχείριση του δημόσιου τομέα Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της σπατάλης στο δημόσιο εξυπηρετεί ταυτόχρονα 2 στόχους: Τη μείωση του ελλείμματος αλλά και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Τα περιθώρια άντλησης εσόδων από άμεσους φόρους είναι μεγάλα εξαιτίας της εκτεταμένης φοροδιαφυγής… Σελ 19 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Έσοδα από άμεσους φόρους Η σύνθεση του εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών διαφέρει σημαντικά από το μ.ο. της ευρωζώνης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ … και επίσης υψηλά είναι τα περιθώρια άντλησης επιπρόσθετων εσόδων από έμμεσους φόρους που υστερούν λόγω της εκτεταμένης παραοικονομίας Σελ 20 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Ο ελληνικός δημόσιος τομέας είναι από τους πλέον διογκωμένους στον ΟΟΣΑ και σίγουρα ο περισσότερο σπάταλος, προκαλώντας ασφυξία στον ιδιωτικό τομέα Σελ 21 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Τόσο το ασφαλιστικό σύστημα όσο και το σύστημα υγείας είναι εξαιρετικά δαπανηρά και με αμφίβολη απόδοση Σελ 22 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Σελ 23 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας είναι ένας ακόμη παράγοντας προβληματισμού H ανταγωνιστικότητα δεν είναι μόνο θέμα κόστους αλλά κυρίως διαρθρωτικών παραγόντων

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Οι δυνητικοί στόχοι για επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταβολών είναι πολλοί και περιλαμβάνουν χρόνιες στρεβλώσεις και διοικητικές ανεπάρκειες… Σελ 24 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ …αλλά και ιδιοσυγκρασίες των ελληνικών παραγωγικών δομών Σελ 25 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Γιατί τα επιτοκιακά περιθώρια των ελληνικών ομολόγων παραμένουν σε τόσο υψηλά επίπεδα? Σελ 26 Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης i.Οι αγορές δεν έχουν ακόμη πεισθεί ii.Οι αγοραίες αποτιμήσεις είναι προβληματικές εξαιτίας των αναιμικών συναλλαγών iii.Η ελληνική κρίση τείνει να μετατραπεί σε μια διεθνή κρίση δημοσίου χρέους

Δημοσιονομική Εξυγίανση, Προοπτικές και Προκλήσεις για την Ελληνική Οικονομία Ε ΘΝΙΚΗ Τ ΡΑΠΕΖΑ Δ/ση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης Δ/ση Οικονομικής Ανάλυσης Εθνικής Τράπεζας, Αιόλου 86, Αθήνα Τηλ: ,