: Οργάνωση Προγραμμάτων Αναψυχής ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ & ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών : «Άσκηση & Ποιότητα Ζωής» Κατεύθυνση Δ’ : Φυσική Δραστηριότητα & Αθλητική Αναψυχή Μάθημα 750: Οργάνωση Προγραμμάτων Αναψυχής 6η Θεματική ενότητα: Θεωρίες Σχεδιασμού Προγραμμάτων Αναψυχής Planning Theories in Recreational Sport Programs Εισηγητής: Κουθούρης Χαρίλαος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (2014)
Σε αυτή την θεματική ενότητα οι φοιτητές πληροφορούνται για: Θεωρίες δόμησης προγραμμάτων αναψυχής Στρατηγικές κοινωνικού σχεδιασμού Κοινωνική ανάπτυξη Κοινωνικό μάρκετινγκ Κοινωνική δράση Η διαδικασία των φάσεων του σχεδιασμού. Προετοιμασία του πλάνου ενέργειας (Action Plan) Συστήματα σχεδιασμού και σχέση με την οργάνωση των προγραμμάτων
Γιατί χρειάζεται ο σχεδιασμός προγραμμάτων; Ο σχεδιασμός προγραμμάτων Αθλητισμού Αναψυχής βοηθά τους «προγραμματιστές», ώστε οι ενέργειές τους να συναντούν και να ικανοποιούν τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των δυνητικών συμμετεχόντων, ακόμη να δίνουν λύσεις σε προβλήματα στην κοινότητα, να προβλέπουν την αξιοποίηση των διαθέσιμων πηγών (ανθρώπινο δυναμικό, εγκαταστάσεις κλπ)
Σχεδιασμός προγραμμάτων Ο προγραμματιστής στοχεύει: Στον καθορισμό των ‘ομάδων στόχων’ πιθανών συμμετεχόντων που θα ικανοποιήσει Στην αναγνώριση των αναγκών και ενδιαφερόντων αυτών των συμμετεχόντων Στον ορισμό της φιλοσοφίας και στόχων των προγραμμάτων σύμφωνα του φορέα υλοποίησης Στην μετατροπή των στόχων σε συγκεκριμένα προγράμματα Στην διαχείριση των διαθέσιμων πόρων για την σωστή υλοποίηση των προγραμμάτων
Βασικές θεωρίες προγραμμάτων αναψυχής Dan ford's & Shirley’s Approaches (1964) Παραδοσιακή (ότι κάναμε) Επίκαιρες ανάγκες (μόδα, τάσεις) Ανταπόκριση στις επιθυμίες (ανάγκες πελατών) Απολυταρχική (θα κάνουμε αυτό) Edginton & Hanson’s theories (1976) Trickle down theory (προετοιμασία σ’ όλα κ’ότι τραβήξει) Γίνονται όλα και υλοποιούνται σε κάποιους οπωσδήποτε Ότι ζητούν οι πολίτες (πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα) Ανάπτυξη γηγενών προγραμμάτων
Βασικές στρατηγικές σχεδιασμού (Εdginton) Κοινωνικός Σχεδιασμός Social Planning Strategy Κοινοτική ανάπτυξη Community Development Strategy Κοινωνικό Μάρκετινγκ Social Marketing Strategy Κοινωνική δράση Social Action Strategy
Στάδιο πρώτο Διαδικασία των φάσεων σχεδιασμού Στάδιο πρώτο Αντίληψη του περιβάλλοντος και των συνθηκών Συγκέντρωση το δυνατό περισσότερων πληροφοριών Αντίληψη της φιλοσοφίας του οργανισμού που διοργανώνει τα προγράμματα Καθορισμός των μακροπρόθεσμων και άμεσων στόχων Κωδικοποίηση φιλοσοφίας και στόχων σε «σημεία κλειδιά»
Στάδιο δεύτερο Εκτίμηση των συνηθειών και των ιδιαιτεροτήτων των δυνητικά συμμετεχόντων Δημογραφικά χαρακτηριστικά Καταγραφή των διαθέσιμων ελεύθερων ωρών των ομάδων συμμετεχόντων κατά την διάρκεια του εικοσιτετραώρου Καταγραφή και υπολογισμός των «στάσεων» και «νοοτροπίας» των υποψηφίων Προσδιορισμός των αναγκών και επιθυμιών καθώς και των παραδοσιακών δραστηριοτήτων που ασχολούνται οι κάτοικοι της περιοχής
Στάδιο δεύτερο Εκτίμηση των συνηθειών και των ιδιαιτεροτήτων των δυνητικά συμμετεχόντων Ερωτηματολόγια Συνεντεύξεις Συναντήσεις με φορείς Γραπτές αναφορές Κατ’ ιδίαν συζητήσεις με τους «opinion leaders»
Στάδιο τρίτο Καθορισμός αντικειμενικών στόχων και κατάρτιση στρατηγικής Παράδειγμα ενός απλού πλάνου επίτευξης στόχου: Στόχος Αύξηση κατά 5% της συμμετοχής των ενηλίκων γυναικών στα πρωινά προγράμματα αεροβικής γυμναστικής Στρατηγική 1.Τοποθετήστε σε πολυσύχναστα σημεία ανακοινώσεις 2.Αναθέστε σε συγκεκριμένα πρόσωπα να προωθούν «δια προφορικού λόγου» το ανωτέρω πρόγραμμα 3.Προχωρήστε σε διαφήμιση σε τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς 4.Διαμορφώστε τιμές ευεργετικές για τους καινούργιους πελάτες, αλλά και για την διατήρηση των ήδη υπαρχόντων
Action Plan Στάδιο τέταρτο Προετοιμασία του Action Plan (Σχέδιο δράσης) Περιεχόμενα - what Χρονοδιαγράμματα - when Υπάρχουσα κατάσταση Εξοπλισμός και προμηθευτές Οικονομικά – what with Προσωπικό - who Μάρκετινγκ – to whom
Στάδιο πέμπτο Εφαρμογή του σχεδίου Εφαρμογή σημαίνει μετατροπή του σχεδίου σε πράξη Comprehensive plan. Comprehensive plan. Ενσωμάτωση του σχεδιασμού του προγράμματος σε ρυθμούς ροής του ευρύτερου περιβάλλοντος οργανισμού Master plan. Master plan. Το πλάνο αυτό τυπικά προσδιορίζει τις προτεραιότητες του προγράμματος και των διευκολύνσεων για μία περίοδο 5 χρόνων Budget. Budget. Είναι ένα δημοσιονομικό – οικονομικό πλάνο για διάρκεια ενός με δύο χρόνια. Work program. Work program. Αυτό το πλάνο συντονίζει ανειλημμένες κατασκευαστικές – υποχρεώσεις υλοποίησης με το budget, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο
Στάδιο έκτο Αξιολόγηση του σχεδίου και αποτελέσματα Το μέγεθος της απαιτούμενης σκέψης, ενέργειας, προσπάθειας συντονισμού που καταβάλλει ο «προγραμματιστής» δραστηριοτήτων αναψυχής κατά την διάρκεια του σχεδιασμού τους, οπωσδήποτε διακόπτεται από απρόβλεπτους παράγοντες εμποδίων Η συνεχής διαπραγμάτευση και αντιμετώπιση των εμποδίων στην πορεία, επιφέρει συνειδητά ή αυτόματα τον «προγραμματιστή» στο έκτο στάδιο, αυτό της «αξιολόγησης», δηλαδή της αντιμετώπισης της ωμής πραγματικότητας
Συστήματα Σχεδιασμού Program Evaluation & Review Technique (PERT) The critical path method (CPM) The flowchart method (FCM)
Σχετικά επιστημονικά άρθρα Yochanan Altman (1995). A theme park in a cultural straitjacket: the case of Disneyland Paris, France. Managing Leisure 1, 43–56 Problems at Disneyland Paris have attracted a lot of publicity. This paper examines the cultural ingredients of Disneyland Paris and suggests that they are fundamental to an understanding of the business problem. Taking a consumer perspective and making comparisons with other major French leisure ‘institutions’, the analysis demonstrates the importance of societal and cultural issues to international business planning.
Sarah I. Leberman (2002).Planning for recreation and tourism at the local level: applied research in the Manawatu region of New Zealand. Tourism Geographies 4(1), 3–21 Without planning, human activities would be at best haphazard and formless. However, like many other forms of planning, recreation and tourism planning is not a straightforward process and it is at the local level that problems can become evident. Due to a number of pressures, not the least being time, local level policy-makers may be unable to reect the complexity of the planning process. Local planners are required to react to the directives of national government, but at the same time consider and respond to a variety of views representing different local stakeholders. In addition, those involved in planning for recreation and tourism have often treated such activities in isolation from other factors which make up the social, environmental and economic fabric of a region. In some instances this can lead to poor policy decisions. One of the reasons for this may be the paucity of data collected. The rationale for undertaking the research discussed in this article was the lack of data on outdoor recreation and tourism in the Manawatu region of New Zealand. This article presents the results of two research projects conducted in association with the Palmerston North City Council, as well as a critique of the local planning process. It also suggests an applied recreation and tourism planning model.
Σχετικά επιστημονικά άρθρα Munson, Wayne W. Estes, Cheryl A (2002). How Recreation Professionals Can Design Programs that Really Work. Parks & Recreation, Vol. 37 Issue 6, p31, 7p Abstract:Stresses that prevention is a primary goal of U.S. law enforcement agencies and those in related fields who seek to divert youths from antisocial behavior at an early age. Strategies that can play an important tole in preventing juvenile delinquency; Relation between recreation and delinquency prevention; Ways to develop social bonds.
Σχετικά επιστημονικά άρθρα Stenger, Tammie & Ryan, Beth (1999). Programming: The Common Denominator. Parks & Recreation; Nov99, Vol. 34 Issue 11, p28, 7p Abstract: Examines research literature as it relates to programming in parks recreation and leisure services in the United States. Program for youth considered `at risk'; Programs for women and girls; Programs for people with physical disabilities.
Πρακτικές Εφαρμογές Παράγοντες που λαμβάνουν μέρος στον σχεδιασμό των προγραμμάτων ενός αθλητικού κέντρου Τύπος οργανισμού Ο Δήμος «Περιστερώνα» διαθέτει αθλητικό τμήμα με την μορφή ‘δημοτικού αθλητικού οργανισμού’ Πελατειακό δυναμικό Οι μόνιμοι κάτοικοι του Δήμου είναι , ενώ είναι διαπιστωμένο ότι 1000 άτομα συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες κάθε εξάμηνο Προϋπολογισμός Ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα Ευρώ, εκ των οποίων 30% χορηγίες και 20% ίδια συνεισφορά των συμμετεχόντων
Πρακτικές Εφαρμογές Παράγοντες που λαμβάνουν μέρος στον σχεδιασμό των προγραμμάτων ενός αθλητικού κέντρου Εγκαταστάσεις Περιλαμβάνουν ένα κλειστό πλήρες αθλητικό κέντρο (πισίνα, 2 γήπεδα τένις, 2 αίθουσες χορού – αερόμπικ, αίθουσα βαρών, παιδότοπο, αναψυκτήριο, σάουνα. 2 ανοικτά γήπεδα μπάσκετ, 1 ποδοσφαίρου, πάρκινγκ. Εξοπλισμός Σάουνα, Όργανα γυμναστικής – βάρη κλπ Προσωπικό Μόνιμοι εργαζόμενοι 12, μερικής απασχόλησης 18 άτομα, διαιτητές, δάσκαλοι αεροβικής, κολύμβησης, τένις, αθλοπαιδιών, ιατρικό προσωπικό Δυνατότητες προώθησης Μάρκετινγκ Ένθετο σε εβδομαδιαία εφημερίδα του δήμου, χρήση των στάσεων αστικών λεωφορείων, τοπικό ράδιο
Πιθανά ερευνητικά θέματα προς εξέταση Μελέτη της δεύτερης φάσης του σχεδιασμού. Εκτίμηση των καταλληλότερων μεθόδων καταγραφής των αναγκών και ενδιαφερόντων των πολιτών για συμμετοχή σε αθλητικά προγράμματα σ’ ένα κέντρο της επιλογής σας Καταγραφή των διαθέσεων ενός οργανισμού για προγράμματα αναψυχής. Δημιουργία του action plan. Ποια η σχέση του με το Master plan ;
Ασκήσεις για το μάθημα Τι ακριβώς επιδιώκουμε στην διαδικασία του Σχεδιασμού στον αθλητισμό αναψυχής; Νομίζετε ότι ένα αθλητικό γεγονός ή δραστηριότητα μπορεί να ‘σχεδιασθεί’ πλήρως πριν την φάση υλοποίησής του; Περιγράψτε την διαφορά μεταξύ των αντικειμενικών στόχων του οργανισμού και των στρατηγικών σχεδιασμού.
Ασκήσεις για το μάθημα Ποια είναι η σχέση μεταξύ υλοποίησης και αξιολόγησης; Αναφερθείτε στις στρατηγικές σχεδιασμού στα προγράμματα αθλητικής αναψυχής Ποια στρατηγική θεωρείτε καταλληλότερη για τον σχεδιασμό προγραμμάτων αθλητικής αναψυχής σε μία κοινότητα; Ποια είναι τα συστήματα σχεδιασμού;
Περιπτωσιακή Μελέτη Αντικειμενικός στόχος: Ως μάνατζερ του τοπικού δημοτικού γυμναστηρίου βάλατε στόχο την αύξηση σε ποσοστό 25% του αριθμού των γυμναζόμενων γυναικών στα πρωινά τμήματα μέχρι την 28η Οκτωβρίου Α) Αναφέρετε τα απαραίτητα στοιχεία που έχετε σήμερα στην διάθεση σας, Β) Κατασκευάστε το ανάλογο Action Plan
Περιπτωσιακή μελέτη συνέχεια… Επιλέξτε ένα πρόγραμμα περιεχομένου αθλητικής αναψυχής με το οποίο έχετε μεγαλύτερη εξοικείωση. Α) Περιγράψτε τι διαδικασίες που θα ακολουθήσετε κατά τον ‘σχεδιασμό’ αυτού του προγράμματος, σύμφωνα με τα στάδια που αναφέρονται στην θεωρία. Β) Καταρτίστε το action plan
Βιβλιογραφία Edginton R. C. Hudson D. S., Edginton R. S. (1998) Leisure Programming Concepts, Trends and Professional Practice. Chapter 2. Brown and Benchmark Publishing. ISBN Richard F. Mull et all (1997).Recreation Sport Management. Chapter 8. Third Edition, Human Kinetics, USA. Yochanan Altman (1995). A theme park in a cultural straitjacket: the case of Disneyland Paris, France. Managing Leisure 1, 43–56 Sarah I. Leberman (2002).Planning for recreation and tourism at the local level: applied research in the Manawatu region of New Zealand. Tourism Geographies 4(1), 3–21