Π. Ξαπλαντέρη, M.D., Ph.D. ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΚΤΙΝΩΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ Διακρίνονται σε: -Φλεγμονές (ιριδίτιδες ή ιρίτιδες) -Τραύματα -Όγκους -Συγγενείς ανωμαλίες Εάν η φλεγμονή της ίριδας επεκταθεί και στο ακτινωτό σώμα, τότε λέγεται ιριδοκυκλίτιδα
Ιρίτιδες ή ιριδοκυκλίτιδες Οφείλονται σε: -Τραυματισμό -Είναι εκδήλωση συστηματικών παθήσεων όπως ανοσολογικών, φυματίωσης, σακχαρώδη διαβήτη) -Φλεγμονές των γύρω ιστών (ιγμορίτιδα, δοντιών)
Ιρίτιδες ή ιριδοκυκλίτιδες Κλινικά σημεία και συμπτώματα: -Πόνος στο μάτι ή στην περιοχή γύρω από τον κόγχο -Μείωση της όρασης -Η ενδοφθάλμια πίεση είναι χαμηλή (μαλακό μάτι) -Η κόρη είναι σε μύση -Βαθιά αγγείωση λόγω υπεραιμίας γύρω από το σκληροκερατοειδές όριο (περικεράτιος ένεση) -Η ίριδα είναι υπεραιμική, οιδηματώδης και αλλάζει χρώμα (ετεροχρωμία)
Ιρίτιδες ή ιριδοκυκλίτιδες Κλινικά σημεία και συμπτώματα: -Το υδατοειδές υγρό γίνεται θολό, επειδή κινούνται μέσα του φλεγμονώδη στοιχεία. Τα στοιχεία αυτά καθώς κινούνται προσκολλώνται στο σε περιοχές πίσω από τον κερατοειδή και φαίνονται σαν μικροσκοπικά λευκωπά στίγματα ή μαζεύονται στο χείλος της ίριδας-κόρης και προκαλούν συμφύσεις μεταξύ ίριδας και πρόσθιας επιφάνειας του φακού (οπίσθιες συνέχειες)
Ιρίτιδες ή ιριδοκυκλίτιδες Αντιμετώπιση (συμπτωματική αγωγή): Για να αποφύγουμε να κολλήσουν εξιδρώματα και να κλείσουν την κόρη και για να ελαττώσουμε την υπεραιμία της ίριδας: -Χορηγούμε τοπικά και γενικά κορτιζόνη -Ενσταλλάζουμε τοπικά κορτιζόνη
Τραύματα Προκαλούν βαριές διαταραχές στο τραυματισμένο μάτι και μπορεί να προκαλέσουν ιριδοδιάλυση Σπάνια μπορεί να νοσήσει και το άλλο μάτι (συμπαθητική οφθαλμία)
Όγκοι της ίριδας Μπορεί να είναι κύστεις ή νεοπλάσματα, όπως το κακόηθες μελάνωμα
Συγγενείς ανωμαλίες ίριδας -Το κολόβωμα της ίριδας (λείπει κομμάτι συνήθως προς τα κάτω) -Ανιριδία (λείπει τελείως η ίριδα) -Απλασίες ή δυπλασίες της ίριδας -Ετεροχρωμία ίριδας (το χρώμα της ίριδας να διαφέρει στα δύο μάτια) Συγγενές κολόβωμα ίριδας
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΚΤΙΝΩΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ -Φλεγμονές (ιριδοκυκλίτιδα ή ραγοειδίτιδα) Συμπτώματα: Πόνος, ερυθρότητα ματιών, μείωση ή θόλωση της όρασης, δακρύρροια Σημεία: 1) Υπεραιμία γύρω από τον κερατοειδή (περικεράτιος ένεση) 2) Μύση (λόγω φλεγμονώδους σπασμού του σφιγκτήρα)
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΚΤΙΝΩΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ 3) Αντίδραση στον πρόσθιο θάλαμο, δηλαδή μέσα στο υδατοειδές υγρό και πίσω από τον κερατοειδή (κύτταρα και πρωτεΐνες που δίνουν το καλούμενο Tyndall) 4) Ιζήματα, δηλαδή στο πίσω μέρος του κερατοειδούς εναποθέσεις φλεγμονωδών κυττάρων
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΚΤΙΝΩΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Αίτια: 1) Φυματίωση 2) Σαρκοείδωση 3) Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα 4) Νόσος του Αδαμαντιάδη- Behcet 5) Συμπαθητική οφθαλμία (όταν τραυματιστεί το ένα μάτι (ιδίως στην περιοχή του ακτινωτού) συνήθως μετά από 4-8 εβδομάδες μπορεί να εκδηλωθεί και στο άλλο μάτι βαριά ιριδοκυκλίτιδα
ΚΟΡΗ, ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΚΟΡΙΑ Η εξέταση της κόρης αποτελεί δείκτη της ακεραιότητας: 1) Του προσαγωγού σκέλους (οπτικό νεύρο). Βλάβη στο προσαγωγό σκέλος εκδηλώνεται με απώλεια του φωτοκινητικού αντανακλαστικού και στα δύο μάτια (δηλαδή, όταν φωτίσουμε το πάσχον μάτι δεν αντιδρά και το υγιές) 2) Κέντρων εγκεφάλου ή νωτιαίου μυελού (Α8, Θ1, Θ2), δηλαδή του απαγωγού σκέλους (παρασυμπαθητικές ίνες με το κοινό κινητικό για το σφιγκτήρα και συμπαθητικές ίνες για το διαστολέα μυ της ίριδας). Παρατηρείται απώλεια του φωτοκινητικού αντανακλαστικού στο μάτι που πάσχει, ενώ το άλλο μάτι αντιδρά
ΚΟΡΗ, ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΚΟΡΙΑ Παράλυση του κοινού κινητικού με πτώση βλεφάρου και μυδρίαση μπορεί να σημαίνει ενδοκράνιο ανεύρυσμα ή όγκο Αντίθετα, παράλυση κοινού κινητικού χωρίς μυδρίαση συνήθως οφείλεται σε αγγειοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη
Αίτια μύσης και μυδρίασης σε επείγουσες καταστάσεις
Βιβλιογραφία- Λήψη εικόνων 1)Οφθαλμολογία Ι. Κολιόπουλου, Έκδοση 3 η, Εκδόσεις Παρισιάνου 2)Οδηγός για κλινική εξέταση, B. Bates, Έκδοση 2 η, Εκδόσεις Λίτσας 3)Πρακτική οφθαλμολογία, A. Pane, P. Simcock, Εκδόσεις Γκότσης 4)Βασική οφθαλμολογία F. G. Berson, 6 η Έκδοση, Εκδόσεις Πασχαλίδη