ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΑΣΘΕΝΩΝ (PATIENT SAFETY) ωφελέειν ή μη βλάπτειν ωφελέειν = θεραπευτική παρέμβαση μη βλάπτειν = ασφάλεια ασθενών

Ποιους αφορά η ασφάλεια των ασθενών; Η ασφάλεια των ασθενών δεν είναι καθόλου μια αποκλειστικά ιατρική υπόθεση Είναι υπόθεση όλου του οργανισμού υγείας Και κατ’ επέκταση, αφορά σε όλο το σύστημα υγείας της χώρας

Ποιοι είναι οι αρμόδιοι; Αυτό σημαίνει ότι το προσωπικό των οργανισμών υγείας σε όλα τα επίπεδα αλλά και οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής υγείας πρέπει να σκύψουν στο ζήτημα και να το θεωρήσουν και δική τους υπόθεση. Και βεβαίως, και ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ θα πρέπει να συμμετάσχουν και να βοηθήσουν στην προσπάθεια βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Τι συμβαίνει αλλού;

National Scorecard on Health System performance Από το 2006 για κάθε Πολιτεία στις ΗΠΑ συμπληρώνεται και δημοσιοποιείται μια «κάρτα λειτουργίας» του συστήματος υγείας Χρησιμοποιούνται 32 δείκτες που εστιάζουν στους παρακάτω τομείς: 1. Πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας 2. Ποιότητα υπηρεσιών υγείας 3. Αποδοτικότητα υπηρεσιών (αποφυγή νοσοκομειακής νοσηλείας, ορθολογικοποίηση δαπανών) 4. Ισότητα στην παροχή υπηρεσιών υγείας 5. Επίπεδο υγείας του πληθυσμού

Γενικά συμπεράσματα της καταγραφής Μεγάλη (μη αναμενόμενη) διακύμανση Ορισμένοι είναι σχεδόν πάντα μεταξύ των καλύτερων Ευκολότερη πρόσβαση σχετίζεται με καλύτερη ποιότητα Η καλύτερη ποιότητα ΔΕΝ σχετίζεται με υψηλότερο κόστος Τεράστιες δυνατότητες ορθολογικοποίησης δαπανών υγείας ΟΛΟΙ έχουν περιθώρια βελτίωσης

Ειδικότερες επισημάνσεις Οι αποφευκτέες εισαγωγές και οι επανεισαγωγές στα νοσοκομεία είναι διπλάσιες στις «χειρότερες» Πολιτείες Ο υψηλός αριθμός αποφευκτέων εισαγωγών και επανεισαγωγών σχετίζονται με 40% αυξημένες δαπάνες Αν όλες οι Πολιτείες είχαν την απόδοση των «καλύτερων» Πολιτειών, τότε θα γίνονταν 30-47% λιγότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία και θα είχαν εξοικονομηθεί σε εθνικό επίπεδο (στις ΗΠΑ) 38 δισ. δολ. Αντιστοίχως, θα είχαν προληφθεί «πρόωροι» θάνατοι ετησίως (η αντιστοίχιση για την Ελλάδα: θάνατοι)

Τι συμβαίνει αλλού (1); National Quality Forum (USA) Centers of Medicare and Medicaid Services (USA) NICE (UK) WHO, Patient Safety Program Agency for Healthcare Research and Quality (USA) Institute of Health Improvement (USA) Australian Council for Healthcare Standards The Leapfrog Group (USA) World Alliance of Patient Safety Joint Commission of Accreditation (USA) National Surgical Quality Improvement Program of the American College of Surgeons (USA) “Speak up” Initiatives (USA)

Τι συμβαίνει αλλού (2); “Never events” Annual Report Never and no pay events No pay events Always events “Do not Do” recommendations (NICE) “Do not Use” list (JCAHO) Universal protocol (JCAHO) Surgical checklist (WHO) High 5’s Project (WHO) 5 million lives saved Campaign (ΙΗΙ)

Top 10 περιοχές για βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών Προσόντα επαγγελματιών υγείας Αντιμετώπιση του ανθρώπινου λάθους Διαθέσιμοι πόροι Διοίκηση Συστήματα παρακολούθησης και οργάνωσης Διαθέσιμος εξοπλισμός Εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση και κίνητρα Έλεγχος Εξωτερικοί παράγοντες Τυχαίοι και αναπόδραστοι παράγοντες

Never Events Ορθότερη ονοματολογία (αντί του όρου «never events») θα ήταν σύμφωνα με το ίδιο το National Quality Forum: «σοβαρά συμβάματα υγείας που θα πρέπει να αναφερθούν» (serious reportable events) Επιπλέον, τα “never events” σύμφωνα με το Center for Medicare and Medicaid Services, θεωρούνται τα: «σοβαρά συμβάματα που σχετίζονται με τη νοσοκομειακή περίθαλψη και δε μπορούν να καλυφθούν από το ασφαλιστικό ταμείο» (non- reimbursable serious hospital-acquired conditions)

Ποιος είναι ο στόχος του οργανισμού υγείας; Είναι απώτερος στόχος ενός οργανισμού υγείας η παντελής εξάλειψη των “never events”; Προφανής προϋπόθεση όμως αυτού είναι η … συστηματική καταγραφή τους! Αυτό μπορεί να συμβεί μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της καταγραφής όλων των ανεπιθύμητων συμβαμάτων Και αυτό πάλι, προϋποθέτει τη νομική προστασία των επαγγελματιών υγείας (εκτός βεβαίως των περιπτώσεων εγκληματικής αμέλειας) αλλά και την καλλιέργεια κλίματος κατανόησης και αλληλοβοήθειας στον οργανισμό υγείας

Extra payment for wrong doing? Η εκπλήρωση της απαίτησης του οργανισμού υγείας να καλυφθούν από τους ασφαλιστικούς φορείς ή τον ιδιώτη ασθενή οι πρόσθετες δαπάνες υγείας για την αντιμετώπιση των επιπλοκών ενδεχόμενου ιατρικού λάθους, τροφοδοτεί την ολιγωρία του οργανισμού υγείας να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του. Είναι σκόπιμες και εφικτές στην Ελλάδα πολιτικές που εφαρμόζονται σε χώρες της αλλοδαπής, όπως: “no outcome - no income” ή “no pay events”?

Απευκταία συμβάματα Τι μπορεί να γίνει στα ελληνικά νοσοκομεία σήμερα; Πόσα από τα προληπτικά μέτρα για την αποτροπή των 28 απευκταίων συμβαμάτων μπορούμε να προσπαθήσουμε να εφαρμόσουμε; Μπορούμε να εφαρμόσουμε τη «Surgical checklist»; Μπορούμε να εγκαινιάσουμε την αντίστοιχη καμπάνια των «5 million lives saved» των ΗΠΑ (η αντιστοίχιση του στόχου για την Ελλάδα θα είναι « lives saved»); Μπορούμε να εφαρμόσουμε το «Universal protocol»; Μπορούμε να ζητήσουμε από την ιατρική κοινότητα να εφαρμόσει την «do not do list» του Βρετανικού NICE ή τα διεθνώς αναγνωρισμένα και εφαρμοζόμενα κλινικά πρωτόκολλα και κατευθυντήριες ιατρικές οδηγίες;

Μπορούμε να εφαρμόσουμε σήμερα «συστήματα» για την αποφυγή π.χ. των παρακάτω απευκταίων συμβαμάτων(1); Παραμονή ξένου αντικειμένου σε ασθενή μετά χειρουργική επέμβαση Λανθασμένη φαρμακευτική αγωγή Λανθασμένη μετάγγιση Πτώση ασθενούς από το κρεβάτι Εγχείριση σε λάθος σημείο του σώματος Εγχείριση σε λάθος ασθενή Λανθασμένη χειρουργική επέμβαση

Μπορούμε να εφαρμόσουμε σήμερα «συστήματα» για την αποφυγή π.χ. των παρακάτω απευκταίων συμβαμάτων(2); Θάνατος/σοβαρή ανικανότητα από λανθασμένη χρήση μηχανήματος Διεγχειρητικός ή μετεγχειρητικός θάνατος σε ASA Class I Παράδοση νεογνού σε λάθος άτομο Θάνατος/σοβαρή ανικανότητα μητέρας που σχετίζεται με τον τοκετό σε εγκυμοσύνη μικρού κινδύνου Θάνατος/σοβαρή ανικανότητα από υπογλυκαιμία Έλκη σταδίων 3 ή 4 που αποκτήθηκαν κατά τη νοσηλεία Θάνατος/σοβαρή ανικανότητα από έγκαυμα

Το κόστος της ασφάλειας των ασθενών Η δαπάνη για την εφαρμογή συστημάτων πρόληψης ανεπιθύμητων συμβαμάτων/απευκταίων συμβαμάτων/ ιατρικών λαθών: Είναι υψηλή (σε απαγορευτικό επίπεδο); Είναι σημαντικά και άμεσα ανταποδοτική; Η απόφαση είναι μόνο οικονομική ή κυρίως πολιτική; Υπάρχει η κατάλληλη οργανωτική δομή; Υπάρχει η απαιτούμενη κουλτούρα ποιότητας; Υπάρχει το αναγκαίο νομοθετικό πλαίσιο; Είναι οι ασφαλιστικοί φορείς πλήρως ενήμεροι αλλά και ώριμοι για να λάβουν τις κατάλληλες πολιτικές αποφάσεις;

State Surgical Care Improvement Project (SCIP) Measures for VA Hospitals in Massachusetts Process Measures VA Boston Healthcare System - Jamaca Plain Preventive antibiotics were stopped at the right time (within 24 hours after surgery) 97% Patients were given an antibiotic at the right time (within one hour before surgery) to help prevent infection 97% Patients were given the right kind of antibiotic to help prevent infection 98%

Medicare Announces Rules For Quality Bonuses To Hospitals Medicare’s new “value-based purchasing” program was mandated in last year’s health care law. It has sparked less discussion than has another experiment to change Medicare’s payment system through accountable care organizations, where a select group of doctors and hospitals get bonuses if they find ways to save money. accountable care organizations But this latest payment change affects twenty times more hospitals than would ACOs. More than 3,000 acute care hospitals will have their payments adjusted starting in October Under the final rules announced Friday, Medicare will cut payments to hospitals 1 percent and set that money aside for a bonus pool. Hospitals that do better than average on a variety of measurements, or show the greatest improvement from the previous year, would earn bonus payments, totaling $850 million in the first year. The bonus pool would increase to 2 percent of Medicare payments in October 2016.final rules