Δρ. Ευριπίδου Πολύκαρπος 2014/2015 C.D.A. College Limassol ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Δρ. Ευριπίδου Πολύκαρπος 2014/2015 C.D.A. College Limassol
Δινει την ικανοτητα στον οργανισμο να αντιδρα στο περιβαλλον. Ελεγχει και συντονιζει την λειτουργια των αλλων συστηματων του σωματος.
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Χωριζεται : σε Εγκεφαλονωτιαιο, Και Φυτικο η αυτονομο. ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟ- κεντρικο (αποτελειται από τον εγκεφαλο και νωτιαιο μυελο ). -ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ( αποτελειται από τα εγκεφαλικα νευρα η συζυγιες, τα νωτιαια νευρα, τα νευρικα γαγγλια ).
Φυτικο η αυτονομο νευρικο συστημα: Συμπαθητικο. Παρασυμπαθητικο. Αποτελουνται από το κεντρικο μερος τους πυρηνες και το περιφερικο μερος τα νευρα και τα γαγγλια
ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ. ΚΕΝΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ. ΕΝΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΝΕΥΡΑ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ . ΚΕΝΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ. ΕΝΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΝΕΥΡΑ. ΠΕΝΣ ΝΩΤΙΑΙΑ ΝΕΥΡΑ. ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΑ ΓΑΓΓΛΙΑ.
ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟ-εγκεφαλος βρισκεται στην κοιλοτητα του κρανιου με βαρος 1300-1400 γραμ στον αντρα και 1200-1300 γραμ στην γυναικα. Περιβαλλεται από 3 μηνιγγες και χωριζεται σε 2 Ημισφαιρια, το Στελεχος και την Παρεγκεφαλιδα.
ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ - είναι το δεξιο και αριστερο και χωριζονται με την επιμηκη σχισμη.Πισω τελειωνει στην εγκαρσια σχισμη που τα χωριζει από την παρεγκεφαλιδα. -μεσα από αυτά υπαρχει μια κοιλοτητα η πλαγια κοιλια. -διαιρουνται με βαθιες αυλακες τις πρωτογενεις σε λοβους. -ο κάθε λοβος διαιρειται σε λιγοτερες βαθιες αυλακες τις δευτερογενεις σε ελικες.
ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΑΥΛΑΚΕΣ 1.Κεντρικη αυλακα του Rolando. 2.Πλαγια σχισμη του Sylvius. 3.Βρεγματοινιακη σχισμη. Κάθε ημισφαιριο εχει 3 επιφανειες-εξω ,εσω και κατω. Εχει 3 πολους μετωπιαιο,κροταφικο, ινιακο. Και 3 χειλη-το μεσα,το εξω και το πανω.
ΜΕΤΩΠΙΑΙΟΣ ΛΟΒΟΣ -διαιρειται με τις δευτερογενεις αυλακες σε διαφορες ελικες: Προσθια κεντρικη αυλακα. Ανω η κατω μετωπιαια αυλακα:σχηματιζουν 3 ελικες ,κατω μετωπιαια, μεσαια που λεγεται τριγωνος ελικας ( του BROCA ) αποτελει το κεντρο του λογου και την κογλικη ελικα. Κογχικες αυλακες. Οσφρητικη αυλακα.
ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΒΟΣ -είναι πισω από τον μετωπιαιο και χωριζεται από αυτόν με την κεντρικη αυλακα. Οπισθια κεντρικη αυλακα-αποτελει το αισθητικο κεντρο του εγκεφαλου στο οποιο μεταφερονται τα διαφορα αισθητικα ερεθισματα από την περιφερεια.
Διαβρεγματικος αυλακας-χωριζει την εξω επιφανεια του βρεγματικου λοβου στο ανω και κατω βρεγματικο λοβιο το οποιο αποτελει το ακουστικο και οπτικο κεντρο του λογου. Προσφηνοειδες η κεντρικο η τετραπλευρο λοβιο-μεσα επιφανεια του βρεγματικου λοβου-αποτελει το κεντρο της μυικης αισθησεως.
ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΣ ΛΟΒΟΣ Βρισκεται κατω από τον μετωπιαιο και τον βρεγματικο και χωριζεται από αυτους με πλαγια σχισμη. Εχει 2 αυλακες την ανω και κατω κροταφικη αυλακα με 3 ελικες την ανω ,μεση και κατω κροταφικη ελικα. Η ανω αποτελει το κεντρο ακοης.
ΙΝΙΑΚΟΣ ΛΟΒΟΣ Βρισκεται πισω από τον βρεγματικο λοβο από τον οποιο χωριζεται με την βρεγματοινιακη σχισμη. Στην εξω επιφανεια εχει 3 αυλακες-ανω,εξω και εγκαρσια ινιακη που σχηματιζουν μεταξυ τους 3 ελικες : Την 1η η ανω,την 2η η μεση την 3η η κατω. Στην μεσα επιφανεια υπαρχει το σφηνοειδες λοβιον το οποιο αποτελει το κεντρο της ορασεως.
Νησος του Reil ,αποτελει το τμημα των ημισφαιριων που βρισκεται στο βαθος της πλαγιας σχισμης και λεγεται κεντρικο τμημα. Περιβαλλεται από κυκλοτερη αυλακα που διακοπτεται μπρος από την εισοδο της νησου του Reil.
ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ Αποτελουνται από: ΦΑΙΑ ΟΥΣΙΑ εξωτερικα που αποτελειται από κυτταρα ΛΕΥΚΗ ΟΥΣΙΑ στο εσωτερικο που αποτελειται από νευρικες ινες. Τρια ειδη νευρικων ινων : -Κινητικες -Αισθητικες -Συνδετικες Πυρηνες-τμηματα φαιας ουσιας μεσα στο εσωτερικο της λευκης ουσιας που σχηματιζονται από νευρικα κυτταρα.
Οι πυρηνες είναι σταθμοι για τα ερεθισματα που ερχονται από την περιφερεια προς τον φλοιο η αντιστροφα. Κάθε ημισφαιριο εχει 3 πυρηνες: -το ραβδωτο σωμα: τον κερκοφορo πυρηνα,τον φακοειδη. -τον ταινιοειδη πυρηνα. -τον αμυγδαλοειδη πυρηνα.
Τα ημισφαιρια συνδεονται μεταξυ τους με 4 συνδεσμους: -το μεσολοβιο που βρισκεται στο βαθος της επιμηκους σχισμης. -την ψαλιδα που βρισκεται κατω από το μεσολοβιο. -το διαφανες διαφραγμα. -το προσθιο συνδεσμο.
ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Αποτελειται από 3 μερη.Βρισκεται μεταξυ των εγκεφαλικων ημισφαιριων και του νωτιαιου μυελου. -τα τρια μερη είναι: -τα εγκεφαλικα σκελη -τη γεφυρα -το προμηκη μυελο
ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ Βρισκεται πισω από το στελεχος,κατω από τους ινιακους λοβους στον οπισθιο βοθρο του κρανιου. -ρυθμιζει των τονο των μυων και συντονιζει τις κινησεις του σωματος. -είναι υπευθυνη για την ισορροπια του σωματος. -αποτελειται από 2 ημισφαιρια και τον σκωληκα που συνδεει τα ημισφαιρια μεταξυ τους.
ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Τελικος εγκεφαλος, περιλαμβανει: Τα 2 ημισφαιρια Τους συνδεσμους Τους πυρηνες Τις πλαγιες κοιλιες Διαμεσος εγκεφαλος αποτελειται από: τους οπτικους θαλαμους, τον υποθαλαμο,τον μεταθαλαμο,τον επιθαλαμο και την 3η κοιλια.
Μεσος εγκεφαλος αποτελειται από:τα σκελη του εγκεφαλου και το τετραδυμο. Οπισθιος εγκεφαλος αποτελειται από την γεφυρα του στελεχους και την παρεγκεφαλιδα. Εσχατος εγκεφαλος που αποτελειται από τον προμηκη μυελο και την 4η κοιλια.
Υποθαλαμος, αποτελειται απο: τα μαστια, το οπτικο χιασμα, το φαιο φυμα από το οποιο κρεμεται η υποφυση. Μεταθαλαμος, αποτελειται από τα γονατωδη σωματα το εσω και το εξω. Επιθαλαμος, αποτελειται από την επιφυση. Το τετραδυμο που αποτελειται από τα 4 διδυμια, 2 προσθια και 2 οπισθια .
ΚΟΙΛΙΕΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Είναι οι κοιλοτητες που βρισκονται στο εσωτερικο του εγκεφαλου και είναι 4. -οι 2 πλαγιες κοιλιες -η μεση η 3η κοιλια -η 4η κοιλια Οι πλαγιες κοιλιες επικοινωνουν με την 3η κοιλια με το μεσοκοιλιακο τρημα του Monroe, από το οποιο κυκλοφορει το εγκεφαλονωτιαιο υγρο που γεμιζει τις κοιλοτητες.
Η μεση η 3η κοιλια βρισκεται μεταξυ των οπτικων θαλαμων και επικοινωνει με τις πλαγιες κοιλιες και με την 4η κοιλια με τον υδραγωγο του Sylvious. Η 4η κοιλια βρισκεται μεταξυ του στελεχους του εγκεφαλου και της παρεγκεφαλιδας.
ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο εγκεφαλος περιβαλλεται από 3 χιτωνες από συνδετικο ιστο τις μηνιγγες από εξω προς τα μεσα: -Σκληρα -Αραχνοειδης -Χοριοειδης.
ΑΓΓΕΙΑ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Αρτηριες εγκεφαλου: -Προσθια -Μεση -Οπισθια εγκεφαλικη Η προσθια και η μεση εγκεφαλικη προερχονται από την εσω καρωτιδα. Η οπισθια εγκεφαλικη από την βασικη αρτηρια.
Οι αρτηριες αυτές δημιουργουν το κυκλο του WILLIS. Η προσθια εγκεφαλικη δινει αιμα στη μεσα επιφανεια του μετωπιαιου και βρεγματικου λοβου. Η μεση εγκεφαλικη δινει αιμα στην εξω επιφανεια του μετωπιαιου,βρεγματικου και κροταφικου λοβου στη νησο του Reil.
Η οπισθια εγκεφαλικη δινει αιμα στον ινιακο λοβο και την μεσα επιφανεια του κροταφικου λοβου. Η παρεγκεφαλιδα παιρνει αιμα από κλαδους των σπονδυλικων και της βασικης αρτηριας: -την ανω παρεγκεφαλιδικη. -την προσθια κατω. -την οπισθια κατω παρεγκεφαλιδικη.
Οι φλεβες του εγκεφαλου δεν συνοδευουν τις αρτηριες και εκβαλλουν στους φλεβωδεις κολπους. Χωριζονται: -στις ανω -τις εσω και -κατω στο εγκαρσιο και σηραγγωδη κολπο.
-οι ανω εκβαλλουν στον ανω οβελιαιο κολπο -οι εσω στον ευθυ και -οι κατω στον εγκαρσιο και σηραγγωδη κολπο. ΦΛΕΒΕΣ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ: -οι ανω που εκβαλλουν στον εγκαρσιο και ευθυ κολπο. -οι κατω ,εκβαλλουν στον εγκαρσιο και τον ινιακο.
ΦΛΕΒΩΔΕΙΣ ΚΟΛΠΟΙ Κολποι του θολου. Κολποι της βασεως του κρανιου. Κολποι του θολου 4: -ανω οβελιαιος -κατω οβελιαιος -βρεγματοσφηνοειδης -ευθυς
Κολποι της βασεως του κρανιου 5: -εγκαρσιος -σηραγγωδης -ινιακος -ανω λιθοειδης -κατω λιθοειδης Οι κολποι επικοινωνουν μεταξυ τους και το φλεβικο αιμα του εγκεφαλου τελικα από τον σιγμοειδη κολπο που είναι η συνεχεια του εγκαρσιου παροχετευεται στην εσω σφαγιτιδα φλεβα.
ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ -Βρισκεται μεσα στον σπονδυλικο σωληνα. -Εχει σχημα κυλινδρικο και μηκος 45 εκ. -Είναι συνεχεια του προμηκους μυελου -Αρχιζει από το σημειο εξοδου του 1ου αυχενικου νευρου στο υψος του 1ου αυχενικου σπονδυλου. -Στο εμβρυο ο νωτιαιος μυελος φθανει μεχρι τον κοκκυγα,στους ενηλικες μεχρι το υψος του 2ου οσφυικου.
-Αυτό συμβαινει γιατι η σπονδυλικη στηλη μεγαλωνει περισσοτερο από τον νωτιαιο μυελο. -Τα νωτιαια νευρα ιδιαιτερα τα κατωτερα ακολουθουν λοξη πορεια πριν βγουν από τα μεσοσπονδυλια τρηματα. Ετσι σχηματιζουν με το κατω ακρο του νωτιαιου μυελου σαν μια ουρα αλογου που λεγεται ιππουρις.
ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Χωριζεται σε 5 τμηματα: -αυχενικο. -θωρακικο. -οσφυικο. -ιερο. -κοκκυγικο. Από αυτά εκφυονται 31-32 ζευγη νωτιαιων νευρων.
-Το τμημα του ΝΜ μεταξυ της εκφυσεως 2 νευρων λεγεται νευροτομιο. -Η αυχενικη και η οσφυικη περιοχη του νωτιαιου μυελου από τις οποιες εκφυονται τα νευρα των ανω και των κατω ακρων είναι πιο παχιες και σχηματιζουν το αυχενικο και το οσφυικο ογκωμα.
-Το κατω ακρο του ΝΜ λεπταινει και σχηματιζει τον μυελικο κωνο που συνδεεται προς τα κατω με τον κοκκυγα με το τελικο νηματιο.
Ο ΝΜ περιβαλλεται από 3 μηνιγγες: -σκληρα. -αραχνοειδη. -χοριοειδη. Και οι 3 είναι η συνεχεια των αντιστοιχων μηνιγγων του εγκεφαλου. Μεταξυ τους σχηματιζεται ο υποσκληριδιος και ο υπαραχνοειδης χωρος του εγκεφαλου. Στον υπαραχνοειδη χωρο κυκλοφορει το ΕΥ και στο υψος του 3ου-4ου οσφυικου σπονδυλου παρουσιαζει μια διευρυνση.
Ο ΝΜ αποτελειται από φαια και λευκη ουσια. Η φαια ουσια βρισκεται μεσα από την λευκη. Στο κεντρο του ΝΜ βρισκεται ο κεντρικος σωληνας που επικοινωνει προς τα πανω με την 4η κοιλια.
Η ΦΑΙΑ ΟΥΣΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 5 πυρηνες του ΝΜ: -πυρηνας προσθιων κερατων. -θωρακικος η ραχιαιος πυρηνας. -εξω διαμεσος. -εσω διαμεσος. -πυρηνας οπισθιων κερατων.
Τα κυτταρα των πυρηνων των προσθιων κερατων ξεκινανε κινητικα ερεθισματα που μεταφερονται με τις προσθιες κινητικες ριζες των νωτιαιων νευρων.
ΛΕΥΚΗ ΟΥΣΙΑ Αποτελειται από ινες που προερχονται ειτε από κυτταρα της φαιας ουσιας του εγκεφαλου και του ΝΜ ειτε από κυτταρα των νωτιαιων γαγγλιων. -Εχει εξωτερικα 4 αυλακες: -προσθια μεση. -οπισθια μεση. -προσθια πλαγια. -οπισθια πλαγια αυλακα.
Οι αυλακες χωριζουν την λευκη ουσια του ΝΜ σε 3 δεσμες. -προσθια. -πλαγια. -οπισθια δεσμη. Οι νευρικες ινες της λευκης ουσιας στο ΝΜ σχηματιζουν ομαδες που λεγονται δεματια.
Στην προσθια δεσμη βρισκονται: -το προσθιο η αχιαστο πυραμιδικο. -το αιθουσονωτιαιο. -το τετραδυμονωτιαιο. -η εσω επιμηκης δεσμη. -το ιδιο της προσθιας δεσμης δεματιο.
Πλαγια δεσμη: -το ερυθρονωτιαιο. -το ελαιονωτιαιο. -το προσθιο παρεγκεφαλιδικο. -το οπισθιο παρεγκεφαλιδικο. -το ιδιο δεματιο της πλαγιας ζωνης. -το νωτιοθαλαμικο. -το πλαγιο πυραμιδικο.
Οπισθια δεσμη: -το ισχνο δεματιο του Goll. -το σφηνοειδες δεματιο του Burdach. Ορισμενα από τα δεματια αποτελουνται από φυγοκεντρες κινητικες ινες (πυραμιδικα δεματια) και αλλα από κεντρομολες αισθητικες ινες ( δεματια των Goll και Burdach ).
ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελειται από: -τα εγκεφαλικα νευρα -τα νωτιαια νευρα -τα νευρικα γαγγλια Εγκεφαλικα νευρα η εγκεφαλικες συζυγιες είναι 12 ζευγη. Χωριζονται σε: -κινητικα -αισθητικα -μικτα Ορισμενα περιλαμβανουν και ινες του παρασυμπαθητικου αυτονομου νευρικου συστηματος.
ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΝΕΥΡΑ I. Οσφρητικο νευρο :οσφρηση (αισθητικο) ΙΙ.Οπτικο νευρο : οπτικη οξυτητα,οπτικα πεδια,βυθος οφθαλμου (αισθητικο) , Αυχενικο συμπαθητικο πλεγμα –κορες. ΙΙΙ.Οφθαλμοκινητικο νευρο : κινητικοτητα οφθαλμων (κινητικο) IV.Τροχιλιακο νευρο : εξεταση της προσαγωγης και της προς τα κατω κινησης (μυες αναγνωσης).(κινητικο)
VI.Απαγωγο:εξεταση απαγωγης του εγκεφαλου(κινητικο). Τα νευρα III,IV,VI, εξεταζονται μαζι. V.Τριδυμο :(μικτο).εχει 3 κλαδους. -το οφθαλμικο νευρο:εχει μονο αισθητικες ινες για την περιοχη του οφθαλμου -το ανω γναθικο νευρο:είναι αισθητικο για την περιοχη της ανω γναθου -το κατω γναθικο νευρο:εχει αισθητικες ινες για την περιοχη της κατω γναθου και κινητικες για τους μασητηριους μυς.
VII.Προσωπικο νευρο:(μικτο),μιμικοι μυες Ασυμμετρια:εξαφανιση ρινοχειλικων πτυχων: Περιφερικη παραλυση:πληρης λαγοφθαλμος και φαινομενο Bell. Κεντρικη παραλυση;ο μετωπιαιος κλαδος είναι ακεραιος ,λειτουργει ο σφιγκτηρας των βλεφαρων.
VIII.Αιθουσαιοακουστικο νευρο:ακοη(αισθητικο) IX.Γλωσσοφαρυγγικο:Φαρυγγικοαντανακλαστικο(προσαγωγος),(μικτο).Σε μονοπλευρη παρεση αδυναμια της σταφυλης και του οπισθιου φαρυγγικου τοιχωματος σε συγκριση με την υγιη πλευρα.
ΧΙ. Παραπληρωματικο νευρο:Στερνοκλειδομαστοειδης,Τραπεζοειδης ΧΙ.Παραπληρωματικο νευρο:Στερνοκλειδομαστοειδης,Τραπεζοειδης.(κινητικο). ΧΙΙ.Υπογλωσσιο νευρο:κινητικοτητα γλωσσας.(κινητικο):Συμμετρια της προσβαλλουσσας γλωσσας;Αδυναμια στην πλευρα της παρεσης;Ατροφια;Δεσμιδωσεις;Ινιδισμοι.
Χ.Πνευμονογαστρικο νευρο:Φαρυγγικοαντανακλαστικο(απαγωγος): Αισθητικη:τραχεια,οισοφαγος,στομαχος: Αυτονομη:καρδια,στομαχος: Βραγχος φωνηςλογω παρεσης της φωνιτικης χορδης ,δυσκαταποσια,ταχυκαρδια,αρρυθμιες.
ΝΩΤΙΑΙΑ ΝΕΥΡΑ -είναι 31-32 ζευγη: -8 αυχενικα -12 θωρακικα -5 οσφυικα -1 η 2 κοκκυγικα. Είναι όλα μικτα.Οι κινητικες ινες εκφυονται από τα κυτταρα που βρισκονται στα προσθια κερατα του νωτιαιου μυελου.Οι αισθητικες ινες ανηκουν στα κυτταρα των νωτιαιων γαγγλιων.
-το κάθε νευρο σχηματιζεται από την ενωση 2 ριζων: της προσθιας η κινητικης και της οπισθιας η αισθητικης. Όταν περασει από το αντιστοιχο μεσοσπονδυλιο τρημα το κάθε νευρο χωριζεται σε ένα προσθιο και ένα οπισθιο κλαδο.
Οι οπισθιοι κλαδοι καταληγουν στο δερμα και τους μυς της οπισθιας επιφανειας του κορμου. Οι προσθιοι καταληγουν στο δερμα και τους μυς της προσθιας επιφανειας του κορμου και στα ακρα. Οι προσθιοι κλαδοι εκτος από τους 12 θωρακικους ενωνονται μεταξυ τους και σχηματιζουν 6 πλεγματα:
1.Το αυχενικο 2.Το βραχιονιο 3.Το οσφυικο πλεγμα 4.Το ιερο πλεγμα 5.Το αιδοιικο πλεγμα 6.Το κοκκυγικο πλεγμα.
ΦΥΤΙΚΟ Η ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Χωριζεται σε συμπαθητικο και παρασυμπαθητικο. Το καθενα αποτελειται από 2 μερη: -κεντρικο:τους πυρηνες -περιφερικο:τα γαγγλια και τα νευρα.
Αυτονομο Νευρικο Συστημα Είναι το τμημα του εγκεφαλου που ελεγχει τις σπλαχνικες λειτουργιες . Βοηθα στον ελεγχο της αρτηριακης πιεσης, της κινητικοτητας και των εκκρισεων του γαστρεντερικου, της εφιδρωσης, της θερμοκρασιας του σωματος και πολλων αλλων δραστηριοτητων. Το ΑΝΣ ενεργοποιειται από κεντρα που βρισκονται στο ΝΜ, στο εγκεφαλικο στελεχος και στον υποθαλαμο. Οι αυτονομες ωσεις μεταβιβαζονται με το συμπαθητικο και το παρασυμπαθητικο συστημα.
Οι πυρηνες του Σ.Ν.Σ βρισκονται στα πλαγια κερατα της θωρακικης και της ανωτερης οσφυικης μοιρας του Ν.Μ. Οι ινες από τους πυρηνες αυτους βγαινουν από την προσθια ριζα μαζι με τις κινητικες ινες των κυτταρων των προσθιων κερατων. Εγκαταλειπουν όμως συντομα το νωτιαιο νευρο σαν λευκος αναστομωτικος κλαδος και μπαινουν στο συμπαθητικο γαγγλιο. Τα συμπαθητικα γαγγλια (20-25 περπου) βρισκονται στα πλαγια της σπονδυλικης στηλης, συνδεονται μεταξυ τους με τους μεσογαγγλιους συνδεσμους (νευρικα στελεχη) και εκτεινονται από τον 1ο αυχενικο μεχρι τον κοκκυγα, με την μορφη του συμπαθητικου στελεχους. Κάθε συμπαθητικο στελεχος εχει αυχενικη, θωρακικη,κοιλιακη (οσφυικη) και πυελικη (ιερη μοιρα). Η δραση του Φ.Ν.Σ. στην περιφερεια γινεται με την δραση διαβιβαστικων ουσιων στις τελικες συναψεις η οποια είναι για το Σ.Ν.Σ. η νοραδρεναλινη.
Συμπαθητικο Νευρικο Συστημα: Το ΣΝΣ αυξανει με πολλους τροπους την ικανοτητα του σωματος για εντονη μυικη δραστηριοτητα. -αυξηση της αρτηριακης πιεσης -αυξηση της αιματικης ροης στους μυς -αυξηση του ρυθμου του κυτταρικου μεταβολισμου -αυξηση των επιπεδων της γλυκοζης στο αιμα -αυξηση της γλυκολυσης στους μυς -αυξηση της μυικης δυναμης -αυξηση της πνευματικης δραστηριοτητας.
Παρασυμπαθητικο Νευρικο Συστημα: Η αρχη των 2 υποσυστηματων Σ. Ν Παρασυμπαθητικο Νευρικο Συστημα: Η αρχη των 2 υποσυστηματων Σ.Ν.Σ και Π.Ν.Σ. γινεται με τους πυρηνες των. Οι πυρηνες του Π.Ν.Σ. βρισκονται στο εγκεφαλικο στελεχος και την ιερη μοιρα του Ν.Μ. Οι παρασυμπαθητικες ινες εξυπηρετουνται σε μεγαλο ποσοστο από την 10η εγκεφαλικη συζυγια (πνευμονογαστρικο νευρο) και τα πυελικα νευρα. Η δραση του Φ.Ν.Σ. στην περιφερεια γινεται με την εκκριση διαβιβαστικων ουσιων, για το παρασυμπαθητικο ακετυλχολινη.
Δραση Παραυμπαθητικου Ν. Σ: -καρδια (μειωση ρυθμου) Δραση Παραυμπαθητικου Ν.Σ: -καρδια (μειωση ρυθμου). -παγκρεας (διεγερση εκκρισης ενζυμων). -στομαχι-εντερο (διεγερση εκκρισης υγρων). -ουροδοχος κυστη (εξωθηση ουρων). -οφθαλμικη κορη (διαστολη).
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΚΝΣ ΜΗΝΙΓΓΕΣ:μεμβρανες που προστατευουν το ΚΝΣ.Υπαρχουν 3 διαφορετικα στρωματα. Σκληρη Μηνιγγα:είναι διπλο στρωμα σκληρης ινωδους μεμβρανης.Το εξωτερικο στρωμα σχηματιζει το περιοστεο του κρανιου και το εσωτερικο στρωμα που είναι το πρωτο προστατευτικο καλυμμα του εγκεφαλου.
Αραχνοειδης Μηνιγγα:είναι ευαισθητη μεμβρανη τοποθετημενη αμεσως κατω από τη σκληρη μηνιγγα και πανω από την χοριοειδη μηνιγγα. Σμιγει με τη σκληρη μηνιγγα και καλυπτει τη σπονδυλικη στηλη μεχρι το ιερο οστο. Συνδεεται με το υποαραχνοειδες διαστημα που είναι μεταξυ της αραχνοειδους μηνιγγας και της χοριοειδους μηνιγγας και είναι γεματη με εγκεφαλονωτιαιο υγρο.
Χοριοειδης Μηνιγγα:λεπτη αγγειακη μεμβρανη που καλυπτει στενα τον εγκεφαλο. Συνεχιζει κατω στη σπονδυλικη στηλη μεχρι το κοκκυγα. Προμηθευει με αιμα τον εγκεφαλο και την σπονδυλικη στηλη.
ΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟ ΥΓΡΟ Υπαρχουν 4 κοιλοτητες μεσα στον εγκεφαλο που περιεχουν εγκεφαλονωτιαιο υγρο. Δυο από αυτές βρισκονται μεσα στον κυριως εγκεφαλο. Η τριτη βρισκεται εν τω βαθει στον εγκεφαλο. Η τεταρτη επισης εν τω βαθει και ανοιγει στο υπο-αραχνοειδες διαστημα.
ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΥ Διαφανες αχρωμο υγρο. Σχηματιζεται από ειδικα κυτταρα τα χοριοειδη πλεγματα και βρισκονται στην επενδυση των κοιλιων. Μοιαζει με το πλασμα του αιματος. Περιεχει πρωτεινες,γλυκοζη,αλατα και διαλυμενη λεμφο. Εκκρινεται στις κοιλιες,κυκλοφορει σε ολο τον εγκεφαλο και την ΣΣ. Επαναπορροφαται στους φλεβικους πορους του σωματος μεσω της αραχνοειδους μηνιγγας.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΥ Προστατευει τον εγκεφαλο και την ΣΣ. Διατηρει σταθερη την πιεση γυρω από τον εγκεφαλο και την ΣΣ. Μεταφερει θρεπτικες ουσιες και απομακρυνει αχρηστα και τοξικες ουσιες.
ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Αντανακλαση:είναι η αυτονομη δηλ. μη ελεγχομενη από τον εγκεφαλο κινηση που παραγεται από ένα αισθητηριο ερεθισμο. Είναι στιγμιαια και ακουσια. Πολλες δομες εμπλεκονται στην παραγωγη αντανακλασης και μαζι συνθετουν το αντανακλαστικο τοξο: Αισθητηριο οργανο όπως το δερμα,οι νευρικες αποληξεις των μυων ,τενοντων η οργανων.
Αισθητηριο νευρο που ταξιδευει από το αισθητηριο οργανο μεσω του περιφερικου νευρου της σπονδυλικης στηλης. Η σπονδυλικη στηλη. Κινητικο νευρο που ξεκινα από τη ΣΣ και ταξιδευει μεσω περιφερικου νευρου στο κινητικο οργανο.
Λειτουργιες:τα αντανακλαστικα είναι κυριως –προστατευτικα και προορισμενα. Διεγειρουν τις οσο το δυνατο γρηγοροτερες κινητικες αντιδρασεις (κινησεις). Επισης υπαρχουν αντανακλασεις που είναι αυτοματες όπως η εκκριση γαστρικων υγρων όταν φθανει η τροφη στο στομαχι.
ΤΥΠΟΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ Βασικά υπάρχουν πέντε διαφορετικοί τύποι αισθητικών υποδοχέων: 1. Μηχανοϋποδοχείς, που ανιχνεύουν τη μηχανική παραμόρφωση των ίδιων ή των κυττάρων που βρίσκονται κοντά τους. 2. Θερμοϋποδοχείς, που ανιχνεύουν τις μεταβολές της θερμοκρασίας (άλλοι το ψύχος και άλλοι τη θερμότητα).
3. Υποδοχείς του πόνου, που ανιχνεύουν τον πόνο. 4 3. Υποδοχείς του πόνου, που ανιχνεύουν τον πόνο. 4. Ηλεκτρομαγνητικοί υποδοχείς, που ανιχνεύουν το φως στον αμφιβληστροειδή του ματιού. 5. Χημειοϋποδοχείς, που ανιχνεύουν τη γεύση στο στόμα, την όσφρηση στη μύτη, τη συγκέντρωση του οξυγόνου στο αρτηριακό αίμα, την ωσμωτικότητα των σωματικών υγρών, τη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα.
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΙΝΩΝ Οι νευρικές ίνες διαιρούνται σε τύπου Α και C και οι τύπου Α υποδιαιρούνται σε ίνες α, β, γ και δ. Οι ίνες τύπου Α είναι οι τυπικές εμμύελες ίνες των νωτιαίων νεύρων. Οι ίνες τύπου C είναι πολύ μικρές αμύελες νευρικές ίνες που άγουν ώσεις με χαμηλές ταχύτητες. Τέτοιες είναι περισσότερες από τις μισές αισθητικές ίνες των περιφερικών νεύρων, καθώς και όλες οι μεταγαγγλιακές αυτόνομες ίνες.
ΜΥΟΤΑΤΙΚΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ Η απότομη μυϊκή διάταση διεγείρει τη μυϊκή άτρακτο κι αυτή με τη σειρά της, προκαλεί αντανακλαστική συστολή του ίδιου μυός.
Δυναμικό μυοτατικό αντανακλαστικό Προκαλείται από την ισχυρή ώση των μυϊκών ατρακτών. Όταν ο μυς διαταθεί απότομα, από τις πρωτεύουσες απολήξεις μεταβιβάζεται στο νωτιαίο μυελό μια ισχυρή ώση, αλλά η ώση αυτή είναι ισχυρή μονο για όσο διάστημα αυξάνει το μήκος του μυός.
Στατικό μυοτατικό αντανακλαστικό Το αντανακλαστικό αυτό εκλύεται από συνεχή εκπομπή στατικών ώσεων που μεταβιβάζονται με την πρωτεύουσα και τις δευτερεύουσες απολήξεις των μυϊκών ατρακτών. Η σημασία του στατικού μυοτατικού αντανακλαστικού βρίσκεται στο ότι εξακολουθεί να προκαλεί μυϊκή συστολή για όσο διάστημα ο μυς διατηρεί το υπερβολικό μήκος του.
Αντίστροφο μυοτατικό αντανακλαστικό Όταν ένας μυς υποστεί ξαφνικά βράχυνση, παρατηρούνται ακριβώς τα αντίθετα φαινόμενα. Έτσι, αυτό το αντίστροφο μυοτατικό αντανακλαστικό εμποδίζει τη βράχυνση το μυός με τον ίδιο τρόπο όπως το μυοτατικό αντανακλαστικό εμποδίζει την επιμήκυνση του μυός.
Το τενόντιο όργανο του Golgi Βρίσκεται μέσα στους τένοντες των μυών αμέσως πίσω από τις προσφύσεις τους στις μυϊκές ίνες. Με κάθε τενόντιο όργανο του Golgi συνδεόνται κατά μέσο όρο 10-15 μυϊκές ίνες στη σειρά και το όργανο διεγείρεται απο την τάση την οποία προκαλεί στο τένοντα αυτή η μικρή δέσμη μυϊκών ινών.
ΤΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ ΚΑΜΨΗΣ Στο λεγόμενο νωτιαίο ή απεγκεφαλισμένο ζώο, σχεδόν κάθε τύπος αιθητικής διέγερσης προς ένα άκρο έχει την τάση να προκαλεί ισχυρή συστολή των καμπτήρων του άκρου απομακρύνοντας το μέλος από το ερέθισμα.
ΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Τα δυναμικά της μεμβράνης χρησιμοποιούνται από τις νευρικές ινες για τη μεταβίβαση νευρικών ώσεων από το ένα τμήμα του νευρικού συστήματος στο άλλο. Η μεταβίβαση αυτή πραγματοποιείται με τα δυναμικά ενέργειας, τα οποία είναι απότομες παλμικές μεταβολές του δυναμικού της μεμβράνης, που διαρκούν από λίγα δεκάκις χιλιοστά μέχρι λίγα χιλιοστά του δευτερόλεπτου.
Δυναμικό ενέργειας μπορεί να εκλυθεί σε μια νευρική ίνα από οποιοδήποτε παράγοντα αυξάνει απότομα τη διαπερατότητα της μεμβράνης για τα ιόντα νατρίου (π.χ. ηλεκτρική διέγερση, μηχανίκή συμπίεση της ίνας ή εφαρμογή χημικών ουσιών πάνω στη μεμβράνη).
Κατά την έναρξη του δυναμικού ενέργειας η διαπερατότητα της μεμβράνης για το νάτριο αυξάνει περίπου 5.000 φορές για να ελαττωθεί αμέσως στα φυσιολογικά επίπεδα και να ακολουθήσει μεγάλη αύξηση της διαπερατότητας για το κάλιο. Αποτέλεσμα αυτών των εναλλαγών είναι η απότομη μεταβολή του δυναμικού της μεμβράνης από την κανονική του τιμή σε μια στιγμιαία θετική, και μετά, γρήγορα πάλι, στην αρνητική.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ένα δυναμικό ενέργειας, που εκλύεται σε κάποιο σημείο μιας διεγέρσιμης μεμβράνης, διεγείρει συνήθως τα γειτονικά τμήματα της με αποτέλεσμα τη μεταβίβαση του. Αρχικά Α) η φυσιολογική νευρική ίνα βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας. Στη συνέχεια Β) η νευρική ίνα διεγέρθηκε στο κεντρικό της τμήμα δηλαδή η κεντρική μοίρα της ίνας παρουσίασε απότομη αύξηση της διαβατότητας της στο νάτριο.
Το θετικό ρεύμα κινείται προς το εσωτερικό, μέσα από την εκπολωμένη μεμβράνη, και προς τα έξω, μέσα από την ήρεμη. Η προς τα έξω κίνηση του ρεύματος μέσα από την ήρεμη μεμβράνη αυξάνει και τη διαπερατότητα της στο νάτριο, με άμεσο αποτέλεσμα τη διάχυση ιόντων νατρίου προς το εσωτερικό και την ενεργοποίηση του κύκλου της άυξησης της διαπερατότητας του νατρίου με συνέπεια την εκπόλωση αυτής της περιοχής της μεμβράνης.
Έτσι εκπολώνονται διαδοχικές περιοχές (Γ), (Δ) κατά μήκος της μεμβράνης προκαλώντας προοδευτικά όλο και μεγαλύτερη εκπόλωση, που μεταδίδεται και προς τις δύο κατευθύνσεις της ίνας. Η μεταβίβαση της εκπόλωσης κατά μήκος της νευρικής ίνας ονομάζεται νευρική ώση.
ΝΕΥΡΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Είναι η δομικη μοναδα του συστηματος,πανω στα οποια είναι δομημενα όλα τα αλλα. Δεν αντικαθιστανται όταν πεθανουν. Εχουν μεμβρανη που περιεχει πυρηνα και κυτταροπλασμα και εχουν δικο τους σχημα: μακρυ και στενο.
ΚΥΡΙΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ Κορμος κυτταρου-είναι το κεντρο του νευρωνα με πυρηνα και κυτταροπλασμα. Δενδριτες-νευρικες ινες που μεταδιδουν νευρικους παλμους στον κορμο του κυτταρου.Οι περισσοτεροι νευρωνες εχουν πολλους δενδριτες. Οι παλμοι προκαλουνται σε αντιδραση ερεθισμων, όπως η αλλαγη της θερμοκρασιας η πιεση οι χημικες ουσιες.Αυτοι οι παλμοι προκαλουνται από χημικες αλλαγες στον κορμο του κυτταρου.
Νευριτης (Νευραξων)-μια μακρια μοναδικη ινα η οποια μεταδιδει νευρικους παλμους από τον κορμο του κυτταρου.Οι νευρωνες εχουν ένα μονο νευριτη. Θηκη Μυελινης-φτιαγμενη από λευκη λιπαρη ουσια, καλυπτει το νευριτη.Προσφερει μονωση στο νευριτη.Τον προστατευει από την πιεση και βοηθα στην επιταχυνση της αγωγιμοτητας του νευρου (την ταχυτητα με την οποια διαβιβαζονται τα μηνυματα). Νευρειλημα-λεπτη ευαισθητη μεμβρανη που περιβαλλει τους νευριτες και βοηθα στην αναζωογονηση των νευρικων κυτταρων.Απανταται μονο στα περιφερικα νευρα και όχι στον εγκεφαλο η τη σπονδυλικη στηλη.
Κομβοι του Ρανβιε:πεπεισμενα σημεια στη θηκη μυελινης κατά μηκος του νευρου.Επιτρεπουν το περασμα θρεπτικων ουσιων και αχρηστων υλικων προς και από το νευρο και τον περιβαλλοντα ιστο. Επακρια κομβια:(τελικα ποδια δενδρυλλιου) τα ακρα των ινιδιων (μικροσκοπικες ινες) από τα οποια αποτελειται ο νευριτης προεκτεινονται και αποκαλουνται επακρια κομβια η τελικα ποδια στην κυριολεξια.Μεταφερουν τον νευρικο παλμο στους δενδριτες του επομενου νευρωνα. Συναψη:το σημειο που συναντωνται 2 νευρωνες.Ενας χημικος αγγελιαφορος συμπληρωνει το κενο μεταξυ ενός νευρωνα και του επομενου και επιτρεπει στον παλμο να μεταδοθει.
Τι κανει το νευρικο κυτταρο Τα νευρικα κυτταρα ενεργουν ως κρικοι σε μια αλυσιδα μεταβιβαζοντας το καθενα τη πληροφορια στο επομενο μεχρι να φθασει στον εγκεφαλο η στο ενδιαφερομενο μερος του σωματος. Ο νευριτης ενός κυτταρου είναι κοντα στο νευριτη του επομενου κυτταρου αλλα δεν εφαπτονται. Η σκυταλη των νευρικων παλμων πηδα το κενο μεσω νευρομεταδοτων, χημικες ουσιες που απελευθερωνουν οι νευρικες αποληξεις.
Οι νευρωνες εχουν την ιδια λειτουργια σε ολο το σωμα να μεταδιδουν πληροφοριες και σχηματιζουν 5 τυπους νευρων και νευρικων ιστων που εχουν συγκεκριμενες λειτουργιες Κινητικα η Φυγοκεντρα:μεταφερουν παλμους από τον εγκεφαλο η τη σπονδυλικη στηλη στους μυες.Μεταδιδουν μονο στους αδενικους και μυικους ιστους. Αισθητηρια η Κεντρομολα Νευρα:μεταφερουν παλμους από όλα τα μερη του σωματος στον εγκεφαλο. Μικτα:διαθετουν τοσο κινητικες οσο και αισθητηριες νευρικες ινες.Απαντωνται μονο στα σπονδυλικα νευρα.
Λευκη ουσια:βρισκεται στο εσωτερικο μερος του εγκεφαλου Λευκη ουσια:βρισκεται στο εσωτερικο μερος του εγκεφαλου.Αποτελειται από δεσμες εμμυελων νευρικων ινων. Φαια ουσια:βρισκεται στο εξωτερικο μερος του εγκεφαλου.Αποτελειται από κυτταροσωματα και αμυελους νευριτες και δενδριτες.
ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ Τα νευρικα κυτταρα μεταδιδουν και δεχονται παλμους σε ολο το σωμα.Οι νευρικοι παλμοι δεν διατρεχουν συνεχως κάθε νευρο. Οι παλμοι προκαλουνται σε αντιδραση συγκεκριμενων ερεθισμων όπως η αλλαγη θερμοκρασιας, η πιεση η χημικες ουσιες. Αυτοι οι παλμοι προκαλουνται από χημικες αλλαγες στον κορμο του κυτταρου.
Οι χημικες ενωσεις παραγουν ηλεκτρικες φορτισεις Οι χημικες ενωσεις παραγουν ηλεκτρικες φορτισεις.Αυτες οι φορτισεις ονομαζονται ιοντα. Μεσα στα κυτταρα υπαρχουν ιοντα από καλιο τα οποια προκαλουν αρνητικη φορτιση στο κυτταρο αλλα το υγρο των ιστων εξω από το κυτταρο περιεχει ιοντα νατριου τα οποια εχουν θετικη φορτιση.
Όταν υπαρχει αλλαγη στη θερμοκρασια η πιεση η χημικη αντιδραση ένα τμημα της νευρικης μεμβρανης γινεται διαπερατο από το νατριο και θετικα φορτισμενα ιοντα εισβαλλουν στο νευρικο κυτταρο αφηνοντας εξω από την μεμβρανη τα αρνητικα. Ο συνδυασμος αρνητικων ιοντων καλιου και θετικων ιοντων νατριου δημιουργει ηλεκτρικη αντιδραση η οποια προκαλει αλλαγη στο επομενο τμημα της μεμβρανης. Η αντιδραση συνεχιζεται κατά μηκος του νευρικου κυτταρου και αυτό δημιουργει τον παλμο.
Πως επικοινωνουν τα νευρικα κυτταρα Τα νευρικα κυτταρα ταξιδευουν προς μια μονο κατευθυνση. Η κινηση των νευρικων παλμων σε ένα συγκεκριμενο νευρωνα είναι ως εξης: Ο παλμος διασταυρωνει τη συναψη από τα επακρια κομβια του κυτταρου Α στους δενδριτες του κυτταρου Β. Ο παλμος ταξιδευει από τους δενδριτες στον κορμο του κυτταρου και μετα εξω κατά μηκος του νευριτη στα επακρια κομβια του κυτταρου Β.
Βοηθουμενος από τους χημικους αγγελιαφορους πηδα από τη συναψη στα επακρια κομβια του κυτταρου Γ. Αυτή η διαδικασια συνεχιζεται μεχρι που ο παλμος να φθασει ειτε στον εγκεφαλο ειτε στο μυ/οργανο για το οποιο προοριζεται.