«Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό»

Παρουσίαση με θέμα: "«Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό»"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 «Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό»
«Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό» Του Bronislaw Malinowski Καθηγήτρια Μαρία Τζάνη για το μάθημα Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Παρουσίαση βιβλίου της φοιτήτριας Αναστασίας Κωστοπούλου (Α.Μ )

2 Περιεχόμενα Παρουσίασης Ι από ΙΙ
Εισαγωγή και σχόλια Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό Η κουλτούρα ως αντικείμενο επιστημονικής έρευνας Η χρήση της επιστήμης προς όφελος των επιστημών και του ανθρώπου Έννοιες και μέθοδοι της ανθρωπολογίας Τι είναι η κουλτούρα; Θεωρία ενός οργανωμένου συνόλου Λειτουργική ανάλυση της κουλτούρας Τι είναι η ανθρώπινη φύση; Πως προκύπτουν οι ανάγκες από την κουλτούρα Η πρωτοβουλία συνυφασμένη με την ανθρώπινη κουλτούρα Πρόθεση της ζωικής συνέχειας…

3 Περιεχόμενα Παρουσίασης ΙΙ από ΙΙ
Μια λειτουργική θεωρία Εμβρυολογία και λειτουργικότητα Ορισμός της λειτουργίας Κατάργηση ενός ορισμού της λειτουργικότητας Οι νόμιμες σταθερές της ανάλυσης της κουλτούρας Η δομή του ιδρύματος Η έννοια της λειτουργίας Μια θεωρία αναγκών Συμπεράσματα Κριτικές σκέψεις για τη ζωή του James Frazer Ο άντρας και το έργο Θέση του Frazer στην ιστορία της εθνολογικής θεωρίας Ανάλυση θεωριών Ποιο το μέλλον της ανθρωπολογίας;

4 Εισαγωγή και σχόλια

5 Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Έκανε το διδακτορικό του στην ανθρωπολογία με τους Frazer και Rivers στο London School of Economics, όπου και δίδαξε τον περισσότερο χρόνο της ζωής του Ανέπτυξε την τεχνική της συμμετοχής και παρατήρησης, που χρησιμοποιείται σήμερα για εθνογραφικές μελέτες, ζώντας σε μια κοινότητα, μαθαίνοντας τη γλώσσα της, αλληλεπιδρώντας μαζί τους σε καθημερινή βάση και προσπαθώντας να συλλάβει τον πολιτισμό από την πλευρά του αυτόχθονα. Υποστήριξε ότι ο μύθος έχει κοινωνικό χαρακτήρα, ότι η λειτουργία της μαγείας προέκυψε για την αποφυγή της αβεβαιότητας σχετικά με μερικά γεγονότα, και ότι η θρησκεία χρησιμεύει για να αντικρούει το αναπόφευκτο του θανάτου.

6 Ο συγγραφέας για τον πολιτισμό
Ο Bronislaw Malinowski υποστήριξε ότι ο πολιτισμός είναι «το πιο κεντρικό πρόβλημα στην κοινωνική επιστήμη» . Η κατάσταση του πολιτισμού παραμένει αναλλοίωτη. Παραμένει ιδιαίτερα δύσκολο να ξεχωρίσουμε ή να δημιουργήσουμε έναν ορισμό ο οποίος συμπεριλαμβάνει τα πάντα. Έτσι, ο καθένας είναι αναγκασμένος να αναλογίζεται τις διαφορές που υπάρχουν στις διαφορετικές βιβλιογραφίες. Δημιούργησε τη λειτουργική θεωρία, ότι ο βασικός σκοπός των εθίμων και των παραδόσεων είναι να ικανοποιούν επτά προσωπικές βιολογικές ανάγκες (τροφή, αναπαραγωγή, σωματικές ανέσεις, ασφάλεια, ανάπαυση, κίνηση και ανάπτυξη).

7 Συνοπτικά η παρούσα εργασία
Όταν ο Malinowski έγραψε στη δεκαετία του 1930 και 1940s παρουσίασε μια «επιστημονική θεωρία για την κουλτούρα» ο κύριος σκοπός του ήταν να αναπτύξει μια λειτουργική προσέγγιση στον πολιτισμό, με την οποία τα πολιστικά φαινόμενα θα μπορούσαν να αναλυθούν ως προς την ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών που καλύπτουν. Το επιχείρημα του Malinowski ήταν ότι οι άνθρωποι διαφέρουν σε δύο πράγματα. Διαφέρουν ως προς τη σωματική τους διάπλαση και τα φυσιολογικά χαρακτηριστικά. Η μελέτη αυτών των διαφορών είναι αντικείμενο και καθήκον της φυσιολογικής ανθρωπολογίας. Διαφέρουν επίσης ως προς την «κοινωνική τους κληρονομιά» ή τον πολιτισμό τους και αυτές οι διαφορές είναι το πεδίο της «πολιτισμικής ανθρωπολογίας».

8 Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό
Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό

9 Ο πολιτισμός ως αντικείμενο επιστημονικής έρευνας
Το αντικείμενο μελέτης των περισσότερων επιστημών είναι ο άνθρωπος και μία από τις λειτουργίες του. Η ανθρωπολογία είναι η πιο σύγχρονη, καθώς δεν έχει σαφές αντικείμενο εκτός από τον άνθρωπο στην ολότητά του. Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει ότι το κύριο μέλημα της ανθρωπολογίας είναι η μελέτη του ανθρώπινου πολιτισμού, καθώς μέσα από αυτόν μπορούμε να κατανοήσουμε τον άνθρωπο.

10 Η χρήση της επιστήμης προς όφελος των επιστημών και του ανθρώπου
Η ανθρωπολογία εμφανίζεται ως η πιο επιστημονική μελέτη του ανθρώπου. Η επιστήμη συνίσταται στην παρατήρηση και τη μελέτη αυτού που γίνεται και έχει ήδη γίνει για την πρόβλεψη του μέλλοντος. Δανείζεται πολύτιμα ευρήματα από την ιστορία, την ψυχολογία και τις κοινωνικές επιστήμες, αλλά εστιάζει στον πολιτισμό του ανθρώπου για να βρει απαντήσεις για τον ίδιο. Η ιστορία, η κοινωνιολογία, η οικονομία και η δικαιοσύνη πρέπει να χρησιμοποιούν επιστημονικές μεθόδους για τις εργασίες τους.

11 Έννοιες και μέθοδοι της ανθρωπολογίας Ι από ΙΙΙ
Καθώς η ανθρωπολογία μελετά την προέλευση του ανθρώπινου πολιτισμού, η έννοια στάδια δεν είναι εφαρμόσιμη σε ένα τόσο δυναμικό αντικείμενο. Υπάρχουν δύο σχολές με διαφορετικές μεθόδους μελέτης – η εξελικτική και η διαχυτική, μέθοδοι σχηματισμού πολιτισμών, και μια τρίτη, η λειτουργική. Η ψυχολογική θεώρηση των εθίμων είναι ακόμα μία τεχνική η οποία έχει χρησιμοποιηθεί από πολλούς μελετητές. Ο Smith πρώτος υπογράμμισε τη σημασία του κοινωνικού περιβάλλοντος στην οργάνωση των ομάδων…

12 Έννοιες και μέθοδοι της ανθρωπολογίας ΙΙ από ΙΙΙ
Τα συγκριτικά αποτελέσματα της διαχυτικής σχολής εξαρτώνται από τον επιστημονικό ορισμό του θεσμού υπό εξέταση. Τα υλικά αγαθά έχουν πάντα έναν σημαντικό ρόλο στην οργάνωση της πρωτόγονης και σύγχρονης κοινωνίας. Οι ψυχολόγοι μελετούν μια κουλτούρα και προσπαθούν να βρουν απαντήσεις για την εξέλιξή της μέσα από το υποσυνείδητο των μελών της. Οι περισσότεροι πολιτισμοί εξελίσσονται ανάλογα με τον πρέπον συμβολισμό των αγαθών και των πιστεύω τους…

13 Έννοιες και μέθοδοι της ανθρωπολογίας ΙΙΙ από ΙΙΙ
Ένας ανθρωπολόγος πρέπει να ορίζει σαφώς το φαινόμενο που μελετά. Ο πιο εύκολος και ο λιγότερο αξιόπιστος τρόπος ερμηνείας ενός πολιτισμού είναι η αναχρονιστική ακολουθία εξελικτικών σταδίων. Σημαντικό ρόλο έχουν τα στοιχεία ενός πολιτισμού που έχουν επιβιώσει αλλαγές. Όσον αφορά τη διάχυση, καθορίζεται κυρίως από τη γεωγραφία παρά από την ιστορία. Πολλές φορές ιστορικοί «δημιουργούν» την ιστορία για να δικαιολογήσουν εμφανή κενά στον πολιτισμό μιας φυλής. Πρόβλημα – μπορούμε να απομονώσουμε μια λειτουργία και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μόνο μια μέθοδο για τη μελέτη της;

14 Τι είναι ο πολιτισμός; Ι από ΙΙ
«ο πολιτισμός αποτελείται από ευρήματα, κατασκευές, αγαθά, τεχνικές διαδικασίες, ιδέες, συνήθειες και αξίες… Ο πολιτισμός είναι μια πραγματικότητα sui generis και πρέπει να μελετάται ανάλογα.» Η παρουσία του εξασφαλίζει ένα δευτερεύον περιβάλλον για τον άνθρωπο, ο οποίος το έχει δημιουργήσει κατά βούληση και για την εξυπηρέτηση των αναγκών του. Η πολιτισμική κουλτούρα (με τις μεθόδους και τις εκπαιδευτικές της διαδικασίες) πρέπει να μεταδίδεται από τη μία γενιά στην επόμενη. Τα πρωταρχικά προβλήματα των ανθρώπων λύνονται με εργαλεία και με την επέκταση της γνώσης, την αίσθηση των αξιών και της ηθικής…

15 Τι είναι ο πολιτισμός; ΙΙ από ΙΙ
Μπορούμε να κάνουμε μια διάκριση μεταξύ των βασικών πρωτοβουλιών (οικονομικής, παιδαγωγικής και πολιτικής φύσης) και των ανακτημένων (γνώση, θρησκεία, μαγεία). Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας τους κοινωνικούς μηχανισμούς σε μια πολιτισμική μελέτη. Η σημαντικότερη έννοια είναι αυτή της οργάνωσης και κατά δεύτερο λόγο του θεσμού. Οι διαφορές που παρατηρούμε στα διαφορετικά έθνη μπορούν να εξηγηθούν από την προτεραιότητα διαφορετικών αξιών στην οργάνωση και τους θεσμούς τους, καθώς και στην εξέλιξή τους.

16 Θεωρία ενός οργανωμένου συνόλου
Η μόνιμη ομαδοποίηση διακρίνει την ύπαρξη πολιτισμού. Είναι πιο εύκολο να μελετήσουμε τις ανάγκες και τον τρόπο με τον οποίο το σύνολο τις ικανοποιεί όταν εργάζεται. Ο ανθρωπολόγος αναζητά την πρωτοβουλία η οποία οδηγεί στη συνεργασία των ατόμων της φυλής (εφευρέτες)-ύπαρξη κοινού σκοπού. Το κάθε άτομο αναπτύσσεται διαφορετικά, πάντα μέσα στα πλαίσια μιας οργανωμένης κοινωνίας. Το σύνολο καθορίζει τις αξίες και τα ήθη του. Οι δραστηριότητες του συνόλου αποσκοπούν στην ομαδική και προσωπική βελτίωση των μελών του.

17 Σταθερές της οργανωμένης κοινωνίας Ι από ΙΙΙ
Οι άνθρωποι γεννιούνται μέσα σε ένα προϋπάρχον σύστημα, ή προσπαθούν να εισέλθουν σε ένα. Σε κάθε σύνολο είναι χαρακτηριστική η διαμάχη μεταξύ του προσωπικού και του συνόλου, των προσώπων με τους κανόνες της ομάδας. Τα αποτελέσματα της δημιουργίας ενός τέτοιου συνόλου διαφέρουν μεταξύ τους όσο και τα σύνολα που υπάρχουν. Αποδίδουμε γραφικά τον τρόπο δημιουργίας ενός τέτοιου συνόλου και τα στάδια εξέλιξης των αναγκών του…

18 Σταθερές της οργανωμένης κοινωνίας ΙΙ από ΙΙΙ

19 Σταθερές της οργανωμένης κοινωνίας ΙΙΙ από ΙΙΙ
Αφομοιωτικοί μηχανισμοί Τύποι Θεσμών Αναπαραγωγή Οικογένεια, γάμος, πατρότητα, σόι και κοινωνικές υποχρεώσεις Εδαφική κατοχή Ομαδοποιήσεις από οικονομικά συμφέροντα παραγωγής και επιβίωσης Φυσιολογική διαφοροποίηση Διακρίσεις βάσει του φύλου, ηλικίας, χαρακτηριστικών σώματος Αυθόρμητες συσχετίσεις Καλλιτεχνικές συντεχνίες, σύλλογοι, συντεχνίες, οργανισμοί Επαγγελματική θέση Οργάνωση με βάση το επάγγελμα για την προώθηση κοινών στόχων Κοινωνική θέση Βαθμοί ευγένειας, κλήρου, κοινωνικής θέσεις και σκλάβοι Ολότητα Η φυλή ως ολότητα και ένωση

20 Λειτουργική ανάλυση του πολιτισμού Ι από ΙΙ
Κάθε πολιτισμός χαρακτηρίζεται από το άθροισμα των θεσμών και των ιδρυμάτων τα οποία λειτουργούν στα πλαίσιά του και τον διαιωνίζουν. Πρέπει να αναλυθεί η σχέση μεταξύ της μορφής και της λειτουργίας. Ο ανθρωπολόγος μελετά τον πολιτισμό από ομαδικές δραστηριότητες, οι οποίες είναι επαναλαμβανόμενες και μπορούν να μελετηθούν από έναν εξωτερικό παρατηρητή. Ο πολιτισμός είναι δημιούργημα του ανθρώπου, του επιτρέπει να πραγματοποιεί τους στόχους του, είναι ένα μέσο για να επιτυγχάνει τους σκοπούς του…

21 Λειτουργική ανάλυση του πολιτισμού ΙΙ από ΙΙ
Ο πολιτισμός συνίσταται σε πράγματα των οποίων τη μορφή και τη λειτουργία δεν είναι εύκολο να απομονώσουμε από τις καθημερινές πρακτικές μιας φυλής. Ο πολιτισμός συνδέει τον οργανισμό με το δευτερεύον περιβάλλον του. Πρόκειται για κανόνες, έθιμα, ήθη, παραδόσεις οι οποίες καθορίζουν την αλληλεπίδραση των οργανισμών με την εκμετάλλευση του περιβάλλοντός τους. Ο πολιτισμός μελετάται καλύτερα από τις συλλογικές παρατηρήσεις μιας φυλής.

22 Τι είναι η ανθρώπινη φύση; Οι βιολογικές βάσεις για τον πολιτισμό
Ο άνθρωπος ως ον, πρέπει να δημιουργήσει τις συνθήκες διαβίωσης που του παρέχουν ασφαλή και υγιή μεταβολισμό. Ο βιολογικός καθορισμός αναγκάζει τον άνθρωπο να θυσιάζει μερικές κύριες σωματικές λειτουργίες του για το καλό της ομάδας, όπως η αναπνοή, ο ύπνος, η ανάπαυση, η τροφή και η αναπαραγωγή. Οι βασικές ανάγκες είναι το σύνολο των βιολογικών και των συγκυριακών συνθηκών των οποίων η ικανοποίηση είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ατόμου και της ομάδας του.

23 Μόνιμες Ζωτικές σειρές παρούσες σε κάθε πολιτισμό
Ένστικτα Πράξεις Ικανοποίηση Αναπνοή Εισπνοή οξυγόνου Αποβολή CO2. Πείνα Τροφή Πληρότητα Δίψα Παροχή υγρού Ενυδάτωση Κούραση Ανάπαυση Επαναφορά της μυϊκής και νευρικής ενέργειας Εκνευρισμός Δράση Ικανοποίηση κούρασης Υπνηλία Ύπνος Ξυπνούν φρέσκοι Φόβος Ιδρώτας μπροστά στον κίνδυνο Αποφυγή κινδύνου και προφύλαξη

24 Η προέλευση των πολιτισμικών αναγκών Ι από ΙΙ
Αντικείμενο μελέτης ο τρόπος με τον οποίο τα ένστικτα, οι δραστηριότητες και τα μέσα ικανοποίησης εμφανίζονται σε μια πολιτισμική παράδοση. Οι οποιεσδήποτε δυναμικές τάσεις που αλλάζουν τον πολιτισμό υφίστανται και αντανακλούν αλλαγές, τροποποιήσεις και καθοριστικά στοιχεία από την παράδοση. Τα ένστικτα είναι ένας σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τις πολιτισμικές ανάγκες, καθώς τα κοινωνικά πλαίσια δεν είναι ικανά να τα εξαλείψουν τελείως από τον άνθρωπο…

25 Η προέλευση των πολιτισμικών αναγκών ΙΙ από ΙΙ
Η ικανοποίηση των αναγκών είναι σημαντική για τη διατήρηση ή την αντικατάστασή τους από παρόμοιες, που είναι πιο εύκολο να καλυφθούν. Τα κίνητρα που δίνονται σε κάθε πολιτισμό για τη δράση των μελών του σε διάφορες δραστηριότητες καθορίζουν τις πολιτισμικές τους ανάγκες (μορφές αμοιβών και επιβράβευσης). Παράγοντες που επιδρούν είναι: Διατροφικές ανάγκες, οι θρησκευτικές προκαταλήψεις, η μαγεία, οι κανόνες υγιεινής, κοινωνικής συμπεριφοράς, οι σχέσεις των δύο φύλων, τα ένστικτα της πείνας ή του φόβου, κ.λ.π.

26 Βιολογικές ανάγκες και πολιτισμικές απαντήσεις
Μεταβολισμός Αναπαραγωγή Σωματική υγεία Ασφάλεια Κίνηση Πίστη υγεία Πολιτισμικές απαντήσεις Ουσίες Πατρότητα καθαριότητα Προστασία Δραστηριότητες Εκπαίδευση Υγιεινή

27 Η φύση των αναγκών Ι από ΙΙ
Ο άνθρωπος πρέπει να εγκαταστήσει μια οικονομική συνεργασία, να εγκαταστήσει και να διατηρήσει την τάξη και στο περιβάλλον αυτό να αναπτύξει τα νέα μέλη της κοινωνίας του. Για να ξεκαθαρίσουμε την ιεραρχία πρέπει να δείξουμε πως η οικονομία, η γνώση και η θρησκεία σχετίζονται με τους μηχανισμούς τους, άμεσα ή έμμεσα, και με τις πρωταρχικές ανάγκες. Ο άνθρωπος είναι το λιγότερο εξοπλισμένο ον και για αυτό έχει ανάγκη να εφευρίσκει τρόπους προς επιβίωση (κυνήγι)…

28 Η φύση των αναγκών ΙΙ από ΙΙ
ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1.Εργαλεία και καταναλωτικά αγαθά πρέπει να παραχθούν, να χρησιμοποιηθούν και να αντικατασταθούν από μια νέα παραγωγή. Οικονομία 2. Αυτό που αγγίζει τις τεχνικές, ηθικές και δικαστικές πρακτικές πρέπει να είναι τροποποιημένο και καθορισμένο στο επίπεδο της πράξης και του αντιτίμου του. Κοινωνικός έλεγχος 3.Το ανθρώπινο υλικό που έχει αποστολή να διδάσκει τους θεσμούς πρέπει να ανανεώνεται, να σχηματίζεται και να εκπαιδεύεται. Πρέπει να δέχεται όλη τη γνώση και τη σοφία της προφορικής παράδοσης. Εκπαίδευση 4. Στον κάθε θεσμό, η εξουσία πρέπει να ορίζεται στα δικαιώματα που έχει και τους τρόπους με τους οποίους επιτρέπεται να εκτελεί τις εντολές της. Πολιτική οργάνωση

29 Η πρωτοβουλία συνυφασμένη με τον ανθρώπινη πολιτισμό Ι από ΙΙ
Οι κανόνες συμπεριφοράς των μελών του συνόλου μεταφέρονται με την παράδοση από τη μια γενιά στην επόμενη. Χαρακτηριστικά ενός οργανωμένου συνόλου είναι οι οργανικές νομοθεσίες, μυθολογικές αναπαραστάσεις και αξίες. Ο συγγραφέας μελέτησε φαινόμενα όπως η γλώσσα, η προφορική και γραπτή παράδοση και ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι μεγάλες έννοιες εμφανίζονται στην ανθρώπινη συμπεριφορά – συμβολισμός…

30 Η πρωτοβουλία συνυφασμένη με τον ανθρώπινη πολιτισμό ΙΙ από ΙΙ
Ο συμβολισμός είναι ένα βασικό συστατικό της οργανωμένης ανθρώπινης συμπεριφοράς. Ο συμβολισμός είναι η τροποποίηση του αρχικού οργανισμού και επιτρέπει τη μετατροπή μιας ψυχολογικής τάσης στην πολιτισμική της αξία. Τα ζώα μπορούν να εφευρίσκουν, να μαθαίνουν να χρησιμοποιούν και να λειτουργούν πολύπλοκα εργαλεία, να κατανοούν την αξία τους και να τα αξιοποιούν για να ικανοποιήσουν τις πρωταρχικές τους ανάγκες. Ο ανθρωπολόγος αναλύει τη δυναμική της γνώσης.

31 Πρόθεση της ζωικής συνέχειας Ι από ΙΙ
1η τάση: οργανική εκτέλεση με Αντικείμενο Τεχνική Συνεργασία ή παράδοση Χαρακτηριστικά περίπτωσης 2η τάση: κατανάλωση ως ανταπόκριση ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ…

32 Πρόθεση της ζωικής συνέχειας ΙΙ από ΙΙ

33 Μια λειτουργική θεωρία

34 Σύντομη αναφορά στα αξιώματα της λειτουργικότητας Ι από ΙΙ
Ο πολιτισμός είναι πάνω από όλα ένα όργανο το οποίο επιτρέπει στον άνθρωπο να επιλύνει τα ειδικά προβλήματα που παρουσιάζονται όσο προσπαθεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Είναι ένα σύστημα αντικειμένων, δραστηριοτήτων και στάσεων των οποίων το κάθε στοιχείο αποτελεί ένα μέσο που χρησιμοποιείται για την επίτευξη ενός στόχου. Συνδέει άτομα, τα οποία καταφέρνουν να ζήσουν από την αλληλεπίδραση και τη συνεργασία που επιτυγχάνουν μεταξύ τους…

35 Σύντομη αναφορά στα αξιώματα της λειτουργικότητας ΙΙ από ΙΙ
Οι πολιτισμικές δραστηριότητες, οι στάσεις και τα αντικείμενα είναι οργανωμένα γύρω από μια βασική και καθοριστική ανάγκη, σχηματίζοντας τη νομάδα, τη φυλή, την οικογένεια, την τοπική κοινωνία και οργανώνουν οικονομικές συνεργασίες, πολιτικές, δικαστικές και παιδαγωγικές δραστηριότητες. Από πλευράς δραστηριοτήτων, χωρίζουμε διαφορετικές εκφάνσεις του πολιτισμού: εκπαίδευση, κοινωνικός έλεγχος, οικονομία, συστήματα αναγνώρισης, πιστεύω και ηθικής, έκφρασης και καλλιτεχνικής δημιουργίας.

36 Ορισμός της λειτουργίας
Η ανθρωπολογία μελετά τις ανθρώπινες λειτουργίες με μεγάλη ακρίβεια. Χρήση-τεχνική, δικαστική, ή τελετουργική Λειτουργία-κάλυψη της πείνας και άλλων βασικών αναγκών (φωτιά) Συμπεριφορά-των μελών μεταξύ τους Αποσαφήνιση των εννοιών της πατρότητας και των χρηματικών ανταλλαγών (δημιουργία νομισμάτων και συστημάτων εμπορίου).

37 Κατάργηση ενός ορισμού της λειτουργικότητας
Η συγκριτική θεωρία της καθημερινής εμπειρίας και η έρευνα δείχνουν ότι τα πολιτιστικά φαινόμενα είναι μοναδικά. Οι σχέσεις μεταξύ του αντικειμένου και των χρηστών του, της τεχνικής, το δικαίωμα της συμμετοχής στην παραγωγής, η σχέση των μελών με νέα δεν είναι εύκολο να απομονωθούν. Εισάγουμε την έννοια του θεσμού, απομονώνοντας τα υπόλοιπα πολιτισμικά στοιχεία από το αντικείμενο μελέτης. Οι θεσμοί προκύπτουν και αντιστοιχούν στις ανθρώπινες ανάγκες, βιολογικές και πολιτισμικές.

38 Οι νόμιμες σταθερές της ανάλυσης της κουλτούρας
Κάθε πολιτισμικό έθιμο μπορεί να συναντηθεί σε περισσότερες από μια κουλτούρες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η φωτιά, η οποία αναπέμπει σε τεχνολογικές και δημιουργικές γνώσεις της ομάδας, τόσο σε οικογενειακό, όσο και σε κρατικό επίπεδο. Άλλα παραδείγματα αποτελούν τα εργαλεία, η γλώσσα με συγκεκριμένους όρους για την οικογένεια, το σύνολο και τους θεσμούς του, τα ήθη και τα έθιμα αυτά καθ’ αυτά. Εξαίρεση αποτελούν η οικογένεια και το κράτος, τα οποία θα εξερευνήσουμε στη συνέχεια.

39 Η δομή του θεσμού Ι από ΙΙ
Οι θεσμοί διακυμαίνονται από αυτόν της οικογένειας ως αυτόν του κράτους Η οικογένεια είναι αφιερωμένη στην αναπαραγωγή ως θεσμός και βασίζεται στη συνεργασία των μελών της Το κράτος γεννιέται όταν πολλοί άνθρωποι διαμένουν σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι γης και μπορούν να συνεργαστούν για να ζήσουν και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους Στην ομάδα διακρίνονται οι ηγετικές φιγούρες, οι οποίες υποδεικνύουν την καλύτερη χρήση των φυσικών και των ανθρώπινων πόρων…

40 Η δομή του θεσμού ΙΙ από ΙΙ
Η ομάδα βασίζεται στην περιοχή, τις κατασκευές, τα στοιχεία μιας δημόσιας υπηρεσίας, τους πόρους, την κατασκευή για πιθανή ναυσιπλοΐα της. Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ του πολιτιστικού και του πολιτικού κράτους. Η καλύτερη ένδειξη ομοιογένειας είναι η γλωσσική ενότητα, η οποία αναπέμπει σε κοινό πολιτισμό, παράδοση, ήθη και έθιμα. Για ένα πολιτικό κράτος χρειαζόμαστε μια πολιτική εξουσία, συνήθως στο πρόσωπο των γηραιότερων ανδρών.

41 Η έννοια της λειτουργίας
Η έννοια της λειτουργίας είναι διαφορετική στο οικογενειακό περιβάλλον από την κοινωνία Η λειτουργία της οικογένειας είναι να παρέχει τροφή και συνθήκες ικανές για την ανάπτυξη των μελών της Ακόμη, η αποτελεσματική εκμετάλλευση των κοινών πηγών, η υποστήριξη της δικαστικής εξουσίας και η ίδια ασφάλεια Ο διαχωρισμός των εργασιών για τα δύο φύλα γίνεται με πρακτικά και αξιοκρατικά κριτήρια για τη διευκόλυνση και των δύο.

42 Η θεωρία των αναγκών Ι από ΙΙ
Η έννοια της λειτουργίας εφαρμόζεται εδώ Ο διαχωρισμός των αναγκών, διαχωρίζει κατ’ επέκταση και δικαιολογεί τις διάφορες ανάγκες Βιολογικές ανάγκες επιβεβαιώνουν το δεύτερο αξίωμα, ότι κάθε πολιτισμική επινόηση στην οποία χρησιμοποιούνται εργαλεία ή συμβολισμοί είναι μια οργανική επέκταση της ανθρώπινης ανατομίας η οποία ικανοποιεί άμεσα ή έμμεσα μια σωματική ανάγκη. Κοινωνικές ανάγκες δημιουργούν ανάγκη για τροφικές ουσίες, οι οποίες, με τη σειρά τους, δημιουργούν νέες ανάγκες…

43 Η θεωρία των αναγκών ΙΙ από ΙΙ
Κοινωνικές και βιολογικές ανάγκες δημιουργούν νέες: Οι νέες αυτές ανάγκες είναι τεχνολογικές, οικονομικές, δικαστικές, παιδαγωγικές, μαγικές και θρησκευτικές. Η οργάνωση των ανθρώπων σε κοινωνίες είναι συνώνυμη με την εμφάνιση συστημάτων ελέγχου και εξουσίας Ο πολιτισμός πολύ νωρίς μετέδιδε τις αρχές του μέσα σε ένα σύστημα συμβόλων. Ο άνθρωπος επηρρεάζεται από την τύχη, αλλά τον ευνοεί και η φύση Η τέχνη γεννήθηκε ως απάντηση σε ήχους και χρώματα

44 Συμπεράσματα Ερώτημα: μπορούμε να μελετήσουμε τα πολιτιστικά φαινόμενα στο βαθμό που σχηματίζουν φυσικές σταθερές των οργανωμένων δραστηριοτήτων; Απάντηση αποτελεί η έννοια του θεσμού Η θεωρία των αναγκών επιτρέπει τη μελέτη της αλληλεπίδρασης των σταθερών (βιολογία, φυσιολογία και πολιτισμός). Αμφίδρομη επίδραση μεταξύ των πολιτισμικών σταθερών (οικονομικές, δικαστικές, παιδαγωγικές, επιστημονικές, μαγικές και θρησκευτικές) και του συστήματος των αναγκών.

45 Κριτικές σκέψεις για τη ζωή του James Frazer

46 Εισαγωγικά Πέθανε στις 7 Μαΐου 1941
«Ο τελευταίος» της Αγγλικής κλασσικής ανθρωπολογίας Ίσως το τελευταίο μεγάλο όνομα στις ανθρωπιστικές επιστήμες και τους ανθρωπιστές Σπουδές στο Cambridge, Trinity College Κατέγραψε πολιτισμούς που διέμεναν στις έρημους της Αυστραλίας, τη ζούγκλα του Αμαζονίου, τις Ασιατικές στέπες ή τα υψιεπίπεδα της Αφρικής Ταξίδεψε επειδή αγαπούσε την κουλτούρα και την είχε εξυψώσει ως τέχνη

47 James Frazer - Ο άντρας και το έργο Ι
Ο άνθρωπος δεν είναι εύκολο να κατανοηθεί, καθώς διαθέτει αντικρουόμενες πλευρές Έτοιμος να αναθεωρήσει τις απόψεις του Διψούσε για νέες γνωριμίες και νέους τρόπους, «άγνωστους, ξένους, εξωτικούς»! Η Lady Frazer μετέφραζε τον βοηθούσε σημαντικά στη δουλειά του, μετέφραζε τα έργα του και τον ακολουθούσε παντού Ήταν γνήσιος ερευνητής και ενδιαφερόταν για τις λεπτομέρειες στο έργο και στις συζητήσεις του Ήταν μέτριος καθηγητής και όχι λαμπρός ομιλητής, δεν μπορούσε να επιχειρηματολογήσει – χαρισματικός συγγραφέας Αντιπαθούσε την ψυχολογία-λάτρευε τον Smith, εκτός από την κοινωνιολογία των θρησκειών του Το έργο του ενέπνευσε και αποτέλεσε πηγή στοιχείων για την αγγλική και γαλλική σχολή ανθρωπολογίας…

48 James Frazer - Ο άντρας και το έργο ΙΙ
Το εθνογραφικό του υλικό χρησιμοποιήθηκε από ιστορικούς, ψυχολόγους και φιλόσοφους Ασχολήθηκε με θέματα όπως: τα ταμπού και η χρήση των τοτέμ, η μαγεία και η εξωγαμία, οι πρωτόγονες θρησκείες και οι πολιτικοί θεσμοί Επειδή θαύμαζε το άγνωστο, υποστηρίζεται ότι δεν ήταν αντικειμενικός, ούτε σε θέση να πείσει το ακροατήριό του για τα ευρήματά του, καθιστώντας την εργασία του ελλιπή Μπορεί να μην ήταν δεινός λέκτορας, είχε παρόλα αυτά, δύο σημαντικά ταλέντα: του καλλιτέχνη και του αδάμαστου πνεύματος Ήταν άνθρωπος της δράσης και επικεντρωνόταν στις περιγραφές, καθώς οι θεωρίες τον άφηναν «παγερά αδιάφορο» «Το δράμα της ανθρώπινης ύπαρξης» ήταν η κινητήρια δύναμή του Ήταν ταπεινόφρων και λάτρευε τη δουλειά του όσο κανείς άλλος

49 Θέση του Frazer στην ιστορία της εθνολογικής θεωρίας
Ελλείψει θεωριών, η δουλειά του φαντάζει πρωτόγονη Χρησιμοποιεί πρώτος τη συγκριτική μέθοδο στις ανθρωπιστικές επιστήμες «Οι άνθρωποι είναι οι ίδιοι, εξελίσσονται από μια κοινή αρχή, βήμα-βήμα» Καταλαβαίνουμε ύστερα από τη δουλειά του ότι έψαχνε για την ατομική ψυχολογική αιτιολογία των πράξεων (μαγεία, δημιουργία τοτέμ), χωρίς την ανάλογη θεωρία Έχει μεταφράσει Παυσανία και συσχετίσει τις παρατηρήσεις του με τη δική του ιδέα για την ξένη κουλτούρα και τα έθιμα άλλων λαών Σημειώνει ότι οι λαοί παίρνουν τις πεποιθήσεις τους από τα πρώτα χρόνια ζωής τους και ότι τους μεταδίδονται από την ιεραρχία, τους θεσμούς και τα έθιμά τους Αναγνώρισε το πρόβλημα της σχέσης μεταξύ της πίστης και της οργάνωσης, το οποίο κυριαρχεί στη σύγχρονη ανθρωπολογία

50 Ανάλυση θεωριών Ι από ΙΙ
Σημασία στη μαγεία-χαρακτηριστικό πρωτόγονων πολιτισμών Μαγεία και θρησκεία οι δυνάμεις που καθόριζαν τις πράξεις των ανθρώπων με διαφορές ως προς την ουσία, τη μορφή και τη λειτουργία Η γνώση και ο σεβασμός προς αυτή καθορίζουν την ευκολία στη πραγματοποίηση των διαφόρων δραστηριοτήτων Οι πρωτόγονοι γνωρίζουν ελάχιστα για την υγεία και τις αρρώστιες  έννοια μαγείας και θαυμάτων Πρώτος εντόπισε τη σχέση μεταξύ μαγείας και θρησκείας…

51 Ανάλυση θεωριών ΙΙ από ΙΙ
Η μαγεία υμνεί το θάνατο και την αθανασία, τις δυνάμεις της φύσης και η θέληση του ατόμου απέναντι στη θεία πρόνοια Η θρησκεία είναι ένα σύστημα πεποιθήσεων που τοποθετεί τον άνθρωπο στο σύμπαν, εντοπίζει τον προορισμό και το τέλος του Και οι δύο έχουν ένα αντικείμενο, συγκεκριμένη συνείδηση, κοινωνική οργάνωση, την πραγματιστική τους λειτουργία που βοηθάνε τις ανθρώπινες κοινωνίες Ο Frazer δεν διατύπωσε μια θεωρία προέλευσης, αλλά τη χρησιμοποίησε στις μελέτες του (π.χ. γάμος) Ψάχνει για την καταγωγή των εθίμων στη λειτουργικότητά τους και τη χρήση από τους πρωτόγονους (π.χ. τοτέμ)

52 Ποιο το μέλλον της ανθρωπολογίας; Ι από ΙΙ
Ο Frazer, με τις παρατηρήσεις και τις επεξηγήσεις του, θέτει τις βάσεις της σύγχρονης ανθρωπολογίας Η θεωρία της εξέλιξης, η ιστορική μέθοδος, το φαινόμενο της διάχυσης, οι ψυχολογικές ερμηνείες, οι κοινωνικές θεωρίες είναι συμπληρωματικές στη συνεισφορά τους στην ανθρωπολογία Νικώντας το «χάσιμο του τόπου και του χρόνου» για τον εθνογράφο Η Γερμανική σχολή προσέφερε νέο έδαφος για μελέτες και ιδέες για ήδη πραγματοποιημένες έρευνες…

53 Ποιο το μέλλον της ανθρωπολογίας; ΙΙ από ΙΙ
Μια επιστημονική θεωρία για τον πολιτισμό - B. Malinowski Ποιο το μέλλον της ανθρωπολογίας; ΙΙ από ΙΙ Η ανθρωπολογία μελετά την πολιτιστική επαφή, την μετάδοση των τεχνών, των κοινωνικών μορφών, των ιδεών. Όλα αυτά δεν μπορούν να αμφισβητηθούν και είναι αντικείμενα μελέτης Οι συσχετίσεις είναι η δουλειά του μελετητή και οι υποθέσεις βασικό της μέρος Σύγχρονα ζητήματα είναι ο πόλεμος, η κυβερνητική δύναμη, τα πολιτικά καθεστώτα και οι υπόλοιπες επιστήμες Επειδή ο πολιτισμός είναι δυναμικός, η ανθρωπολογία μπορεί να καταγράφει την εξέλιξή του, χωρίς εφησυχασμό. Παρουσίαση για την Κοινωνιολογία της Παιδείας, Καθηγήτρια Μαρία Τζάνη, από τη φοιτήτρια Νατάσα Θ. Κωστοπούλου