ΟΜΙΛΟΣ Ν. Ε. ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΟΜΙΛΟΣ Ν. Ε. ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΟΜΙΛΟΣ Ν. Ε. ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ 2014-15
ΟΜΙΛΟΣ Ν. Ε. ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ «ΜΙΛΑΜΕ ΣΩΣΤΑ; ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΣΩΣΤΑ;»

2 «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΙΑΡΚΩΣ ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ».
ΑΦΟΡΜΗ - ΣΚΟΠΟΣ ΟΛΟΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΙΑΡΚΩΣ ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ». ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΕΠΙΔΙΩΚΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΜΑΣ ΣΤΟΝ ΓΡΑΠΤΟ ΚΥΡΙΩΣ ΛΟΓΟ, ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΜΕ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΑΥΤΟΥ ΝΑ ΤΟ ΕΠΙΤΥΧΟΥΜΕ.

3 Αρχικά μάθαμε ή θυμηθήκαμε
Πώς αναπτύσσουμε παράγραφο με συγκεκριμένους τρόπους: 1. Με αιτιολόγηση 2. Με παραδείγματα 3. Με ορισμό 4. Με αναλογία 5. Με σύγκριση – αντίθεση 6. Με διαίρεση 7. Με συνδυασμό μεθόδων

4 ΠΟΡΕΙΑ Διαβάσαμε προσεκτικά τις οδηγίες αυτών των τρόπων,
Διαβάσαμε προσεκτικά τις οδηγίες αυτών των τρόπων, για να αρχίσουμε να γράφουμε παραγράφους σωστά. Ενδεικτικά:

5 1. Με παραδείγματα 1. Με παραδείγματα : Συχνά η θεματική περίοδος έχει ανάγκη από διευκρίνιση, δηλαδή διασαφηνίζεται & αναπτύσσεται καλύτερα με παραδείγματα. Έτσι, για να το επιτύχουμε αυτό & να εξηγήσουμε την έννοια, την άποψη, την ιδέα της θεματικής πρότασης & από αφηρημένη να την κάνουμε συγκεκριμένη & κατανοητή χρησιμοποιούμε παραδείγματα. Τα παραδείγματα τα παίρνουμε από την καθημερινή ζωή, από την ιστορία, τη λογοτεχνία, από τις εμπειρίες μας κ.α. Φυσικά, αυτά πρέπει να σχετίζονται νοηματικά με αυτό που αναφέρεται στη θεματική πρόταση, γιατί έτσι ανταποκρίνονται στο ρόλο τους. Σε διαφορετική περίπτωση δεν λειτουργούν βοηθητικά, ενώ αντίθετα περιορίζονται στο να γεμίζουν τα κενά μας (επειδή δεν ξέρουμε να γράψουμε κάτι άλλο). Όμως, δεν πρέπει να κάνουμε κατάχρηση, γιατί τα πολλά παραδείγματα μειώνουν αντί να ενισχύουν το γραπτό μας. Άρα, πρέπει να είμαστε φειδωλοί στην χρήση τους. Θεματική πρόταση  Η διατύπωσή της χρειάζεται διευκρίνιση. Λεπτομέρειες  Αναφέρουμε σχετικά παραδείγματα που πρέπει να συμφωνούν με την άποψη της θεματικής πρότασης. Κατακλείδα Διατυπώνουμε ένα γενικό συμπέρασμα. Δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξή της π. χ. Θεματική πρότ.: [ Καθώς οι Χιώτες διακρίνονταν πάντα για το εμπορικό τους δαιμόνιο, για την παρασκευή γλυκών του κουταλιού, χρησιμοποίησαν καρπούς που διαφορετικά θα έμεναν ανεκμετάλλευτοι.] [Έτσι οι Λεπτομέρειες: αγριοτριανταφυλλιές που φυτεύονταν για φράχτες στα χωράφια χρησιμοποιήθηκαν για το γλυκό α΄ παράδειγμα τριαντάφυλλο. Τα φιστίκια, επίσης από τις φιστικιές που δεν γονιμοποιούνταν & έτσι δεν ωρίμαζαν, β΄ παράδειγμα για να γίνουν καρπός, έγιναν γλυκό φιστίκι. Ακόμα & τα σύκα που χρησιμοποιούνται μόνο στη γονι- γ΄ παράδειγμα μοποίηση της συκιάς, οι ερινοί, έγιναν γλυκό σύκο.] [ Με τον καιρό, το γλυκό του κουταλιού σερβιρι- Κατακλείδα: σμένο με ένα ποτήρι δροσερό νερό έγινε το κλασικό ελληνικό κέρασμα για το καλωσόρισμα ενός επισκέπτη μέχρι σήμερα σε όλα τα χωριά & σε πολλά σπίτια στις μεγαλουπόλεις].

6 2. Με ειδικές λεπτομέρειες
2. Με ειδικές λεπτομέρειες: Ο καλύτερος ίσως τρόπος, για να αποσαφηνίσουμε τη θεματική μας πρόταση είναι να παραθέσουμε επαρκείς & ουσιώδεις λεπτομέρειες. Κάθε περιστατικό ή γεγονός, κάθε σκέψη που παραθέτουμε βοη-θάει στο να αναπτυχθεί & να κατανοηθεί πληρέστερα η κύρια ιδέα της παραγράφου. Θεματική πρόταση  Η διατύπωσή της χρειάζεται διασαφήνιση. Λεπτομέρειες Παραθέτουμε περισσότερα & ουσιώδη χαρακτηριστικά για την καλύτερη κατανόηση της κύριας ιδέας της παραγράφου. Κατακλείδα Καταλήγουμε σε ένα γενικό συμπέρασμα π. χ. Θεματική πρότ.: [ Πολύ πιο πέρα όμως, ολομόναχος, πετώντας μακριά από τη βάρκα & την ακτή, ο Ιωνάθαν Λίβιν- α΄ λεπτομέρεια γκστον Γλάρος συνέχιζε τις ασκήσεις του.] [ Από ύψος εκατό πόδια, ψηλά στον ουρανό, χαμήλωσε τα παλαμωτά του πόδια, σήκωσε το ράμφος του & πάσχισε να επιβάλει στα φτερά του μιαν οδυνηρή, β΄λεπτομέρεια δύσκολη, στριφτή καμπύλη. Μια τέτοια καμπύλη τού επέτρεπε να πετάξει με μικρή ταχύτητα & τώρα πετούσε όλο & πιο αργά, ώσπου ο άνεμος έγινε ένα ψιθύρισμα στο πρόσωπό του, ώσπου το πέλαγο γ΄ λεπτομέρεια στάθηκε ακίνητο κάτω. Στένεψε τα μάτια του σε εντατική αυτοσυγκέντρωση, κράτησε την ανάσα του, Κατακλείδα: με δύναμη θέλησε να δώσει ένα…ακόμα … εκατοστό…κλίσης ..στην καμπύλη.] [ Ύστερα, τα φτερά του ζάρωσαν, έχασε τον έλεγχο κι έπεσε.]

7 3. Με σύγκριση – Αντίθεση:
3. Με σύγκριση – Αντίθεση: Όταν έχουμε να συγκρίνουμε πρόσωπα, πράγματα ή ιδέες, σημειώνουμε τις ομοιότητες & τις διαφορές τους. Αντίθετα, όταν αντιθέτουμε το ένα στο άλλο τονίζουμε τις διαφορές τους. Ας προσέξουμε πώς εργαζόμαστε: α. στη θεματική πρόταση αναφέρουμε τα πρόσωπα, τα αντικείμενα, τις έννοιες, τα φαινόμενα, τα γεγονότα, τις καταστάσεις κ.α. που πρόκειται να συγκριθούν ή να αντιτεθούν, καθώς επίσης & τα γνωρίσματα & τις ιδιότητές τους. β. Διαλέγουμε τις χαρακτηριστικές ομοιότητες & τις διαφορές τους σημείο προς σημείο & τις εκθέτουμε. Βέβαια, πρέπει να είμαστε αντικειμενικοί χωρίς να μεροληπτούμε υπέρ του ενός ή του άλλου. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος είναι να παρουσιάζουμε όλα τα γνωρίσματα του ενός & στη συνέχεια του άλλου. Σε μια τέτοια περίπτωση η σύγκριση περιορίζεται μόνο στις ομοιότητες με σκοπό να δείξει την ταύτισή τους, δηλαδή τα σημεία στα οποία συγκλίνουν & στις διαφορές να αναδείξει τις διαφορές, τα αντιθετικά τους σημεία. γ. Τις αριθμούμε & τις εκθέτουμε στη σειρά που θέλουμε. Ίσως αποφασίσουμε να εκθέσουμε την πιο χτυπητή ομοιότητα ή διαφορά τελευταία. δ. Σύμφωνα με τη σειρά που σχεδιάσαμε απαριθμούμε τις λεπτομέρειες στο μεσαίο τμήμα της παραγράφου. ε. Στην κατακλείδα διατυπώνουμε το συμπέρασμά μας από τη σύγκριση & την αντίθεση που έχουμε κάνει. Θεματική πρόταση Αναφέρονται τα πρόσωπα, τα πράγματα ή οι έννοιες που συγκρίνονται. Λεπτομέρειες Η ανάπτυξη γίνεται με δύο τρόπους: 1ος: παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα γνωρίσματα του ενός μέλους & στη συνέχεια όλα τα γνωρίσματα του άλλου. 2ος: καταγράφονται σημείο προς σημείο οι ομοιότητες & οι διαφορές των μελών που συγκρίνονται ή αντιτίθενται. Κατακλείδα περιλαμβάνει το συμπέρασμα της σύγκρισης ή μια γενική παρατήρηση ή κρίση. π. χ. Θεματική πρότ.: [Το επάγγελμα διαφέρει από την ασχολία.] [ Επάγγελμα είναι η εξειδικευμένη αμειβόμενη εργασία, είναι προϋπόθεση & κανόνας του κοινωνικού βίου. Το επάγγελμα εκτός από την οικονομική έχει & Σύγκριση κοινωνική αποστολή & ασκείται υπεύθυνα. Μπορούμε να πούμε ότι το επάγγελμα διαμορφώνει τό- χαρακτηριστικών σο τον άνθρωπο, όσο & την κοινωνία, γιατί καθώς σηματοδοτεί τη συμπεριφορά & τον εσωτερικό 1. επαγγέλματος κόσμο του κάθε επαγγελματία, τον κάνει οργανικό μέλος της κοινωνίας, το οποίο εργάζεται για τη σταθερότητα & την πρόοδό της. Ασχολία είναι η ερασιτεχνική εργασία, η οποία δεν στοχεύει τόσο 2. ασχολίας στην εξοικονόμηση χρημάτων όσο στην ψυχική ευχαρίστηση του ατόμου. Η ασχολία με τις καλές τέχνες καλλιεργεί τον ψυχικό & πνευματικό κόσμο του ανθρώπου, δεν έχει όμως πάντα άμεσες συνέπειες στην κοινωνία.]

8 4. Με διαίρεση: 4. Με διαίρεση: Διαίρεση είναι το κομμάτιασμα ενός συνόλου στα μέρη του. Ο τρόπος αυτός ανάπτυξης παραγράφων μας αποκαλύπτει τα συστατικά στοιχεία από τα οποία αποτελείται ένα αντικείμενο ή μια έννοια & μας βοηθάει να τα κατανοήσουμε καλύτερα, γιατί διασαφηνίζει συγχρόνως & τα κύρια χαρακτηριστικά τους, δηλ. μια γενικότερη έννοια διαιρείται σε μικρότερα μέρη. Με τη διαίρεση καταλαβαίνουμε καλύτερα μια έννοια ή ένα αντικείμενο σε βάθος. Στη θεματ. πρότ. έχουμε την έννοια ή το αντικείμενο, αλλά & τις μορφές του. Στη διαίρεση, δηλ. έχουμε μια έννοια που έχει άμεση σχέση με τη βασική έννοια του κειμένου & αποτελεί τη διαιρετέα έννοια. Το βασικό γνώρισμα με το οποίο πραγματοποιείται η διαίρεση είναι η διαιρετική βάση. Τέλος, το αποτέλεσμα της διαίρεσης αποτελείται από τα είδη της διαίρεσης, που ονομάζονται διαιρετικά μέλη ή είδη. Η διαίρεση της έννοιας γίνεται συνήθως στη θεματική πρόταση, ενώ στις λεπτομέρειες παρουσιάζονται αναλυτικά τα χαρακτηριστικά κάθε μέρους. π.χ. Θεματική πρότ.: Πολλά είναι τα πρότυπα των νέων, όπως: τα αθλητικά πρότυπα- είδωλα, τα καλλιτεχνικά πρότυ- πα, τα πολιτικά πρότυπα, τα θρησκευτικά πρότυπα κ.α. Διαιρετέα έννοια είναι: Τα πρότυπα Διαιρετική βάση είναι: Τα πρότυπα των νέων και Διαιρετικά μέλη ή είδη είναι : Τα αθλητικά πρότυπα – είδωλα Τα καλλιτεχνικά πρότυπα. 3. Τα πολιτικά πρότυπα τα θρησκευτικά πρότυπα. Θεματική πρότ. Τα δύο βασικά είδη σαρωτών είναι ο επίπεδος σαρωτής & ο σαρωτής χειρός. Λεπτομέρειες  Στον επίπεδο σαρωτή το χαρτί που πρόκειται να διαβαστεί τοποθετείται πάνω σε ένα γυα- Χαρακτηριστικά: λί στο πάνω μέρος του σαρωτή, (όπως περίπου βάζουμε μια σελίδα πάνω στο φωτοτυπι- α. του επίπεδου σαρωτή κό μηχάνημα). Στο σαρωτή χειρός, που είναι συνήθως φτηνότερος τοποθετούμε το σαρω- β. του σαρωτή χειρός τή πάνω στο χαρτί & τον σύρουμε πάνω στην επιφάνεια την οποία θέλουμε να σαρώσει.

9 5. Με ορισμό: 5. Με ορισμό: Με τον τρόπο αυτό ανάπτυξης προσπαθούμε να ορίσουμε το περιεχόμενο μιας έννοιας τονίζοντας τη βασική της διαφορά από άλλες ομοειδείς. Μπορούμε να διατυπώσουμε τον ορισμό στη θεματική πρόταση & έπειτα να τον διασαφηνίσουμε περισσότερο χρησιμοποιώντας έναν από τους άλλους τρόπους ανάπτυ- ξης της παραγράφου, όπως σύγκριση – αντίθεση, παραδείγματα κ.α. Αυτός που αναπτύσσει τη θεματική του πρόταση με ορισμό, πρέπει να απαντά στη θεματ. πρότ. του αναγνώστη: «Τι εννοείς με αυτό;» Για να γίνει πιο σαφής η παράγραφος, πρέπει αυτός που γράφει να διασαφηνίσει πιο πέρα τον ορισμό του ακολουθώντας τους γνωστούς τρόπους στην ανάπτυξη μιας παραγράφου˙ δηλαδή, να χρησιμοποιήσει λεπτομέρειες, παραδείγματα, σύγκριση – αντίθεση κ.α. Μετά το διάβασμα της θεματικής πρότασης, που δίνει ένα σύντομο ορισμό της έννοιας, απαιτούνται μερικές συγκεκριμένες λεπτομέρειες, για να διασαφηνιστεί ο συγκεκριμένος αυτός όρος. Οι περισσότεροι αφηρημένοι όροι χρειάζονται αναλυτικότερους ορισμούς, στους οποίους ο όρος που πρέπει να οριστεί  η οριστέα έννοια τοποθετείται στο γένος ή στην τάξη, όπου ανήκει & ακολουθείται από την «ειδοποιό διαφορά », δηλαδή από τα χαρακτηριστικά που τον διακρίνουν από τους άλλους όρους της ίδιας τάξης. Θεματ. πρότ  Αποτελεί τον ορισμό της βασικής έννοιας. Λεπτομέρειες Αναλύουμε ή επεξηγούμε το καθένα από τα κύρια γνωρίσματα της έννοιας, όπως τα προσδιορίσαμε στη θεματική περίοδο. Κατακλείδα  Επιβεβαιώνουμε τον ορισμό της έννοιας Ας δούμε ένα παράδειγμα: Θεμ. Πρ.- ΟρισμόςΚατανάλωση είναι η χρήση αγαθών ή υπηρεσιών για την ικανοποίηση των αναγκών μας. ΛεπτομέρειεςΔεν είναι μόνον η λήψη τροφής, είναι & το ντύσιμό μας, η κίνηση των μηχανών, η μετάβαση στο σχολείο, η μετάβαση στον γιατρό, το ταξίδι με αυτοκίνητο ή αεροπλάνο, η παρακολούθηση θεά- τρου ή κινηματογράφου, η παρακολούθηση ενός προγράμματος στην τηλεόραση κ.α. Αλλά το αγαθό, που η κατανάλωσή του φτάνει σε ποσοστό100% είναι ο χρόνος. Ο καθένας μας από τότε που γεννιέται μέχρι να πεθάνει είναι ένας καταναλωτής του χρόνου. Μπορεί να μην είμαστε όλοι μας πολύ παραγωγικά στοιχεία, γιατί δεν εργαζόμαστε όλοι όπως θα έπρεπε, αλλά όλοι είμαστε καταναλωτές. Και επειδή, αυτή είναι η αλήθεια, ο καθένας μας, είτε συνειδητά είτε υποσυνείδητα, ενδιαφέρεται για το τι αγοράζει & τι χρησιμοποιεί& ακόμα για τον τρόπο που αυτό του προσφέρεται Είναι φανερό ότι μετά το διάβασμα της θεματικής πρότασης που δίνει ένα σύντομο ορισμό της κατανάλωσης απαιτούνται μερικές συγκεκριμένες λεπτομέρειες, για να αποσαφηνιστεί ο αφηρημένος αυτός όρος. Ο αναγνώ- στης, μόνον όταν κατανοήσει σε ποια έκταση εκδηλώνεται η κατανάλωση, μπορεί πραγματικά να αισθανθεί & την ευρύτητα του όρου. Επίσης, να καταλάβουμε ότι στον παραπάνω ορισμό το γένος είναι η λέξη «χρήση» & η ειδοποιός διαφορά «αγαθών & υπηρεσιών για την ικανοποίηση των αναγκών μας».

10 6. Με αιτιολόγηση: 6. Με αιτιολόγηση: Στην περίπτωση αυτή διατυπώνουμε στη θεματική πρόταση μια κρίση- άποψη, την οποία έπειτα πρέπει να αιτιολογήσουμε χρησιμοποιώντας αξιόπιστα & λογικά επιχειρήματα. Δηλαδή, με τις λεπτομέρειες εξηγούμε στον αναγνώστη – δέκτη γιατί αυτό που υποστηρίζουμε στη θεματική πρόταση είναι σωστό. Επί- σης, πολλές φορές οι θεματικές προτάσεις των παραγράφων μας είναι κρίσεις, που χρειάζεται να αποδειχθεί η ισχύς τους με αιτιολόγηση. Π.χ αν διατυπώναμε ως εξής τη θεματική μας πρόταση: «Η ζωή μέσα στις μεγάλες πόλεις έχει καταντήσει πια αφόρητη», ο αναγνώστης μας θα περίμενε να του πούμε γιατί συμβαίνει αυτό˙ δηλ., θα θέλει να αιτιολογήσουμε την γνώμη μας με λογικά επιχειρήματα. Εννοείται ότι γράφοντας μια παράγραφο, που αναπτύσσεται με αιτιολόγηση βάζουμε ως στόχο μας να δείξουμε στους άλλους ότι η ιδέα που διατυπώνου- με είναι λογική. Άρα, πρέπει να την αιτιολογήσουμε με αξιόπιστα & λογικά επιχειρήματα. Θεματ. πρότ. Διατυπώνεται η θέση του συγγραφέα. Η διατύπωσή της μας παρακινεί να ρωτήσουμε «γιατί συμβαίνει αυτό» & χρειάζεται να παραθέσουμε μια σειρά από λογικά επιχειρήματα, για να απαντήσουμε στο ερώτημα. Λεπτομέρειες Παραθέτουμε λογικά & αξιόπιστα επιχειρήματα που επιβεβαιώνουν τη θέση της θεματ. πρότ. Κατακλείδα Επιβεβαιώνεται η ορθότητα της θέσης που περιέχει η θεματική πρόταση. Θεματ. πρότ. [ Οι γονείς γεμάτοι άγχος & ανησυχίες καταστρώνουν κάθε Σεπτέμβριο το εξαντλητικό ωράριο των παιδιών τους για τη σχολική χρονιά, φροντίζοντας να μην αφήσουν ούτε ένα απόγευμα ελεύθερο χωρίς προγραμματισμένη εκπαιδευτική δραστηριότητα. ] [Οι δικαιολογίες είναι πολ- Λεπτομέρειες λές & σοβαρές. Οι πιο πολλοί γονείς πιστεύουν ότι τα παιδιά σήμερα πρέπει να έχουν εφόδια. 1ο επιχείρημα Γνώσεις, γνώσεις, γνώσεις. Άλλοι πάλι γονείς, τρομοκρατημένοι από αυτά που παρουσιάζει η 2ο επιχείρημα τηλεόραση προσπαθούν να ωθήσουν τα παιδιά τους σε δραστηριότητες, προκειμένου να μην Κατακλείδα υπάρχει ελεύθερος χρόνος για αυτήν. ] [ Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τα παιδιά μας καταλή- γουν να κουράζονται με την οποιαδήποτε οργανωμένη δραστηριότητα & φθάνουν τελικά σε μια αντιδραστική προεφηβεία & μια επικίνδυνη εφηβεία.]

11 7. Με αίτιο – αποτέλεσμα: 7. Με αίτιο – αποτέλεσμα: Η αιτία που οδηγεί τα πράγματα σε μια ορισμένη κατάσταση, σε ένα αποτέλεσμα είναι συνηθισμένη μέθοδος για την ανάπτυξη παραγράφων. Στην περίπτωση αυτή ο συγγρ. στη θεματ. πρ. αναφέρει την αιτία ενός προβλήματος, φαινομένου, κατάστασης & στη συνέχεια εστιάζει το ενδιαφέρον του στις συνέπειες, στα αποτελέσματα & στις επιδράσεις. Μερικές φορές ενδέχεται να απουσιάζει η αιτία, επειδή είναι αυτονόητη ή επειδή αυτή μπορεί να αναφέρεται σε προηγούμενη παράγραφο. Επίσης κάποτε ο συγγρ. αναφέρει στη θεματ. πρότ. τις συνέπειες & στη συνέχεια παραθέτει την αιτία. Όπως συμβαίνει με την αιτιολόγηση, η ανάπτυξη παραγράφου με αίτιο – αποτέλεσμα θεωρείται από τις πιο συνηθισμένες μεθόδους. Προσοχή! Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, για να μην την μπερδεύουμε με την αιτιολόγηση. Ένας εύκολος τρόπος, για να αποφύγουμε κάτι τέτοιο είναι να θέτουμε την ερώτηση γιατί. Όταν δεν υπάρχει απάντηση, τότε η παράγραφος θα αναπτύσσεται με αιτιολόγηση, διαφορετικά με αίτιο – αποτέλεσμα. Επίσης, να εξετάζουμε αν αναφέρονται οι συνέπειες. Αν όχι, η παράγραφος θα αναπτύσσεται με αιτιολόγηση, αν ναι με αίτιο – αποτέλεσμα. Το τονίζουμε, γιατί συχνά μας δημιουργείται δίλημμα. Θεματ. προτ. [ Τα αποτελέσματα της δωρικής εισβολής δεν άργησαν να φανούν. ] [ Όπου εγκαταστάθηκαν οι Δωριείς, Λεπτομέρειες σταμάτησε κάθε πρόοδος, η τέχνη οπισθοδρόμησε & οι άνθρωποι ξαναγύρισαν στις πρωτόγονες συνήθει- ες. Τα αγγεία τώρα είναι χονδροειδή & μεγάλα με άτεχνες παραστάσεις ή απλά γεωμετρικά σχήματα σε αντίθεση προς τα κομψά κρητομυκηναϊκά με τις φυσικότατες παραστάσεις. Η θαλασσοκρατία πέρασε στα χέρια των Φοινίκων. Ακολούθησαν κύματα μεταναστεύσεων προς τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους & τα μι- κρασιατικά παράλια. ] Παρατηρούμε ότι η παραπάνω παράγραφος αρχίζει με το αίτιο, «την κάθοδο των Δωριέων» & παραθέτει τα αποτελέσματα που είχε αυτή η εισβολή για την αρχαία Ελλάδα.

12 8. Με αναλογία: 8. Με αναλογία: Σε μια παράγραφο που αναπτύσσεται με αναλογία ο συγγραφέας βεβαιώνει μια ομοιότητα ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα πράγματα, ανόμοια εντελώς από μια άποψη. Η μέθοδος αυτή είναι πολύ χρήσι-μη, όταν έχουμε να διασαφηνίσουμε ιδέες ή να τονίσουμε τα κύρια σημεία ενός εγχειρήματος. Αρχικά, η μέθοδος αυτή μας θυμίζει τη σύγκριση – αντίθεση. Στην αναλογία, όμως ο συγγραφέας περιορίζεται να δείξει τις ομοιότητες, τις αναλογίες ανάμεσα σε δύο έννοιες ή φαινόμενα κ.τ.λ. με σκοπό να διευκρινιστεί καλύτερα μια άποψη. Στη θεματ. πρότ. αναφέρονται οι δύο παράλληλες έννοιες, στις λεπτομέρειες τονίζονται αναλογικά οι ιδιότητες & τα γνωρίσματά τους & στην κατακλείδα έχουμε το αποτέλεσμα της αναλογικής παρομοίωσης. Η αναλογία εκφράζεται συνήθως, με μια παρομοίωση ή με μεταφορά ή με αλληγορία. Επειδή υπάρχει περίπτωση, αφού παρόμοιος τρόπος ανάπτυξης είναι η σύγκριση – αντίθεση, να κάνουμε λάθος, θα πρέπει να προσέξουμε το εξής: Στη σύγκριση – αντίθεση προσπαθούμε να βρούμε τις ομοιότητες & τις διαφορές ανάμεσα σε δύο πράγματα που συγκρίνονται. Ενώ στην αναλογία, για να διευκρινιστεί καλύτερα μια έννοια επινοούμε αναλογίες ανάμεσα σε δύο έννοιες, που ενώ φαινομενικά διαφέρουν, εντούτοις παρουσιάζουν αναλογίες, ομοιότητες μεταξύ τους. Δηλ. την αναλογία ως είδος ανάπτυξης παραγράφου την χρησιμοποιούμε, για να γίνει περισσότερο κατανοητή η σημασία της κύριας έννοιας του θέματος. Αυτό το πετυχαίνουμε τονίζοντας την ομοιότητά της με μια άλλη έννοια, που φαινομενικά είναι διαφορετική. Συγκεκριμένα απαιτείται: 1. Πετυχημένη αναλογία. 2. Χρήση ανάλογων διαρθρωτικών λέξεων: όπως…έτσι, ανάλογα ισχύει και…, το ίδιο θα παρατηρούσε κανείς και για…… κ.α. Θεματ. πρότ. Εισάγεται η αναλογία (με μεταφορά ή παρομοίωση) με δύο σκέλη: 1. Την κύρια έννοια και 2. Την ιδέα ή το αντικείμενο, που παρουσιάζει αναλογίες ή ομοιότητες προς αυτή. Λεπτομέρειες Αρχίζουμε την ανάπτυξη με τη 2η έννοια, παραθέτοντας διευκρινιστικά στοιχεία & στη συνέχεια την συσχετίζουμε αναλογικά με την κύρια ιδέα της παραγράφου. Κατακλείδα Εντοπίζουμε τα κοινά στοιχεία των μερών της αναλογίας. Θεματική πρότ. [Ο τρόπος λειτουργίας της σύγχρονης κοινωνίας είναι ανάλογος με εκείνον μιας μηχανής.] Λεπτομέρειες [ Η λειτουργία μιας πολυσύνθετης μηχανής είναι αποτέλεσμα της διαδοχικής & αρμονικής μετάδο- 1. ανάπτυξη σης της κίνησης από μοχλό σε μοχλό, από γρανάζι σε γρανάζι. Οποιαδήποτε βλάβη ή διαφορο- αναλογικής ποίηση της λειτουργίας σε κάποιο τμήμα επηρεάζει άμεσα τον τρόπο λειτουργίας ολόκληρου του έννοιας συστήματος. Ανάλογα λειτουργεί στην εποχή μας & το παγκόσμιο κοινωνικό σύστημα. Αναμφί- 2. ανάπτυξη βολα, υπάρχει σχέση αλληλεξάρτησης των λαών, η οποία επηρεάζει τη λειτουργία ολόκληρου του κύριας κόσμου. Έτσι, η οικονομική δύναμη του ενός ενεργοποιεί την τεχνογνωσία του άλλου, ενώ η γνώ- έννοιας ση είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας επιστημόνων από όλο τον κόσμο. Επίσης, η συντήρηση μιας χώρας έχει ανάγκη από τα προϊόντα των άλλων χωρών ενώ τα τοπικά προβλήματα επηρεά- ζουν αργά η γρήγορα ολόκληρο τον κόσμο ].

13 9. Με συνδυασμό μεθόδων: 9. Με συνδυασμό μεθόδων: Πολλές φορές μια παράγραφος αναπτύσσεται με περισσότερους από έναν τρόπους. Στην περίπτωση αυτή λέμε ότι αναπτύσσεται με συνδυασμό μεθόδων. Αν και οι παράγραφοι αναπτύσσονται συνήθως με μια απλή, όπως είπαμε μέθοδο, εντούτοις πολλές φορές οι συγγραφείς χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό δύο ή & περισσοτέρων μεθόδων. Ο λόγος που επιβάλλει τον συνδυασμό είναι ότι αυτός που γράφει δεν έχει συγκεντρωμένη όσο πρέπει την προσοχή του πάνω στη μέθοδο. Τον ενδιαφέρει πιο πολύ τι θέλει να πει & πώς μπορεί να το πει καλύτερα στους αναγνώστες, στους οποίους απευθύνεται. Έτσι, συγκεντρώνεται στη μετάδοση των ιδεών του. Χρησιμοποιεί τη μέθοδο, που το πετυχαίνει καλύτερα. Τη μέθοδο αυτή την χρησιμοποιούμε, όταν θέλουμε να κάνουμε περισσότερο σαφή & πειστική τη θέση μας. Γι’ αυτό το λόγο συνδυάζουμε δύο ή περισσότερους τρόπους ανάπτυξης. Δεν είναι απαραίτητο να αναπτύξουμε με την ίδια έκταση το κάθε εί- δος ανάπτυξης που επιλέγουμε για τη συγκεκριμένη παράγραφο. Είναι αυτονόητο ότι δεν φτάνει να βρούμε ότι μια παράγραφος αναπτύσσεται με συνδυασμό, αλλά με ποιους συγκεκριμένα τρόπους. Άρα, αν γνωρίζουμε κα- λά όλους τους τρόπους & τους ανακαλέσουμε στη μνήμη μας, θα μπορέσουμε να βρούμε με ποιους τρόπους αναπτύσσεται η παράγραφος. Θεματική προτ. Διατύπωση της βασικής θέσης. Λεπτομέρειες Ανάλυση & τεκμηρίωσή της με διάφορους τρόπους ανάπτυξης. Κατακλείδα Εξαγωγή συμπεράσματος. Θεματική πρότ [ Με τον όρο «λόγοι» εννοούμε τις μεγάλες γεωγραφικές & εθνολογικές παρεκβάσεις, Ορισμός με τις οποίες ο Ηρόδοτος συνεχίζει την παράδοση των Ιώνων λογογράφων. ] Λεπτομέρειες [ Είναι ταξιδιωτικές περιγραφές των τόπων που επισκέφτηκε, αλλά και των εθίμων, ανάλυση γνω των συμπεριφορών, της καθημερινής ζωής και ακόμη της παλιότερης ιστορίας ρισμάτων της των εθνών, που κατοίκησαν στους τόπους αυτούς ]. έννοιας [ Έτσι π. χ. έχουμε στο πρώτο βιβλίο τον «Λυδικό» και τον «Βαβυλωνιακό» Παραδείγματα λόγο, ολόκληρο το δεύτερο βιβλίο αποτελεί τον «Αιγυπτιακό» λόγο κ.τ.λ. ].

14 ΞΕΚΙΝΗΜΑ!! Ύστερα αρχίσαμε την εξάσκηση γράφοντας παραγράφους.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:

15 ΘΕΜΑ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΘΕΜΑ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

16 ΚΕΙΜΕΝΟ 1: Πίτερ Οικονομίδης: «Ξανά της μόδας να είσαι Έλληνας»
ΚΕΙΜΕΝΟ 1: Πίτερ Οικονομίδης: «Ξανά της μόδας να είσαι Έλληνας» Ο γκουρού του μάρκετινγκ σε ομιλία του στη Μελβούρνη «Η εικόνα για τους Έλληνες αλλάζει παγκοσμίως. Είναι ξανά της μόδας να είναι κάποιος Έλληνας» υποστήριξε στη Μελβούρνη ο επονομαζόμενος γκουρού του μάρκετινγκ Πίτερ Οικονομίδης, που μίλησε για το πώς θα βγει η Ελλάδα δυνατή από την κρίση & παρουσίασε το νέο της πρόσωπο. Η εκδήλωση οργανώθηκε από το Ελληνο - Αυστραλιανό Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Βικτώριας στην Πολιτειακή Βιβλιοθήκη της Μελβούρνης. «Δεν έχει υπάρξει καλύτερη στιγμή για να είναι κάποιος Έλληνας», πρόσθεσε ο κ. Οικονομίδης & κάλεσε Έλληνες & φιλέλληνες επαγγελματίες του επιχειρηματικού κόσμου, φοιτητές & ενδιαφερόμενους να ακούσουν τις προτάσεις του για την έξοδο της Ελλάδας μέσα από τις αντιξοότητες της κρίσης. Σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη η κρίση έδωσε την ευκαιρία σε μια άλλη Ελλάδα να εμφανιστεί στην παγκόσμια σκηνή, να είναι δημιουργική & με ανοιχτές ευκαιρίες για καινοτόμους επιχειρηματίες. Ο ίδιος υποστήριξε ότι το ξεπέρασμα της κρίσης πρέπει να είναι προσωπική υπόθεση του κάθε Έλληνα & όχι μόνο της εξουσίας. Το ίδιο τόνισε & για την ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού. «Ο καθένας μας πρέπει να είναι πρεσβευτής της Ελλάδας» σημείωσε & πρόσθεσε πως δεν πρέπει να στηριζόμαστε μόνο στην αρχαιότητα. «Αυτό είναι μέσα στο DNA μας αλλά ο κόσμος θέλει να του δείξουμε & κάτι καινούριο. Ποιοι είμαστε εμείς & τι προσφέρουμε». Ο κ. Οικονομίδης είπε πως ό,τι κάνει για την Ελλάδα το κάνει δωρεάν & αφιλοκερδώς αλλά δεν τον πλησίασε κανείς ποτέ από την πολιτεία, για να ζητήσει την άποψή του ή την βοήθεια του. «Η ομιλία μου στην Θεσσα-λονίκη για το πώς μπορεί να προβληθεί η σύγχρονη Ελλάδα διδάσκεται σε ξένα πανεπιστήμια» σημείωσε, ενώ πρόσθεσε πως στην αρχή αν & γεννημένος στη Νότιο Αφρική τον έλεγαν «Αμερικανάκι» στην Ελλάδα αλλά «τώρα με έχουν αποδεχθεί».  ΠΗΓΗ: καταχώρηση 18/6/2014

17 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Να σχολιάσεις την άποψη του συγγραφέα
«Ο καθένας μας πρέπει να είναι πρεσβευτής της Ελλάδας» σε μία παράγραφο με παραδείγματα

18 ΚΕΙΜΕΝΟ 2: «Ξένοι που διαφημίζουν την Ελλάδα»
ΚΕΙΜΕΝΟ 2: «Ξένοι που διαφημίζουν την Ελλάδα» 3. Ξένοι που διαφημίζουν την Ελλάδα της Τασούλας Επτακοίλη Πριν από μερικές εβδομάδες, o Guardian δημοσίευσε ένα μεγάλο άρθρο της Mary Beard. Η διακεκριμένη κλασική φιλόλογος, καθηγήτρια στο Cambridge, ταξίδεψε στο τρίτο πόδι της Χαλκιδικής για να ακολουθήσει τα «βήματα» του Αριστοτέλη στις καταπράσινες διαδρομές του Στρατονικού Όρους, μέχρι τα αρχαία Στάγει-ρα. «Σ’ αυτό το κομμάτι της Ελλάδας είδα παραλίες & απόλαυσα θέα στη θάλασσα για τα οποία αξίζει να... πεθάνει κανείς», έγραψε. Στην ιστοσελίδα της εφημερίδας όπου ανέβηκε η αφήγησή της, η ανταπόκριση των Βρετανών αναγνωστών ήταν μεγάλη. «Η Χαλκιδική είναι πραγματικό διαμάντι!» σχολίασε ένας. «Η Κρήτη είναι το ομορφότερο μέρος στην Ελλάδα. Έχετε πάει;» ρώτησε κάποιος άλλος. «Σας ευχαριστώ, με εμπνεύ-σατε για τις επόμενες διακοπές μου», έγραψε ένας τρίτος. Δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιος επιφανής Ευρωπαίος-της επιστήμης, των γραμμάτων, των τεχνών - εκθειάζει τις ομορφιές της χώρας μας. Όμως, τον τελευταίο καιρό η συχνότητα τέτοιων δημοσιευμάτων είναι εντυπωσιακή. Και μάλιστα από τους opinion leaders, τους ταξιδιωτικούς συντάκτες. Με το «μάγκωμα» των περασμένων ετών να έχει παρέλθει, τα μεγαλύτερα διεθνή μέσα περιλαμβάνουν φέτος την Ελλάδα ανάμεσα στους πιο hot προορισμούς. Και οι τουρίστες ανταποκρίνονται. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς έκλεισε με αύξηση 17,1%, δηλαδή επιπλέον αφίξεις στα αεροδρόμια της χώρας σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι. «Και η Αθήνα συνέχισε την πολύ καλή πορεία της, με αύξηση 32,8% ή περίπου επιπλέον αφίξεις στο εξάμηνο», τονίζει ο Ιωσήφ Πάρσαλης, γενικός διευθυντής της Marketing Greece. Ο νεοσύστατος οργανισμός, που μετράει μόλις ένα χρόνο λειτουργίας, έχει αναλάβει όχι μόνο το κομμάτι των δημοσίων σχέσεων με ξένους δημοσιογράφους, αλλά και την προώθηση του brand «Greece» και την προσέλκυση πελατών υψηλής ποιότητας. Ιδιαίτερα στην πρωτεύουσα, που είχε πληγεί περισσότερο. «Η Αθήνα είναι τουριστικό προϊόν με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, ένας “city break”1 προορισμός για όλο το χρόνο, όχι μόνο το καλοκαίρι. Και αυτό προσπαθούμε να “περάσουμε” στα διεθνή ΜΜΕ», συνεχίζει. Το «Κ» επικοινώνησε με πέντε ταξιδιωτικούς ρεπόρτερ που με τα κείμενά τους για τη χώρα μας την κάνουν ακόμη πιο ελκυστική στα μάτια των υποψήφιων επισκεπτών της. Και ακούσαμε ενδιαφέρουσες ιστορίες για τη δική τους «ελληνική εμπειρία» Πηγή: καταχώριση “city break”1 = Ο τουρισμός πόλεων – ή City Break σύμφωνα με τον διεθνή όρο – είναι μία ανερχόμενη τάση, κυρίως ανάμεσα στους έμπειρους ταξιδιώτες. Αφορά τους ανθρώπους αυτούς που δεν επιθυμούν απλά και μόνο μια «επιφανειακή» και τυποποιημένη σχέ-ση με τους δημοφιλείς αστικούς προορισμούς, αλλά επιδιώκουν μια βαθύτερη γνωριμία με τον πολιτισμό, την πραγματική ζωή, τον ρυθμό και τον αληθινό χαρακτήρα μιας πόλης. Κάθε ελληνική πόλη έχει το δικό της ιδιαίτερο χρώμα & τον εντελώς δικό της αστικό χαρακτήρα. Ακόμα & πόλεις που απέχουν ελάχι-στα μεταξύ τους έχουν να επιδείξουν τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά & χαρίσματα. Η μακραίωνη ιστορία κάθε ελληνικής πόλης & οι τοπικές παραδόσεις δημιουργούν έναν αστικό πολιτισμό πλούσιο σε αποχρώσεις. Τα μνημεία τους, τα περιαστικά τοπία, οι εκδη-λώσεις που φιλοξενούν στη διάρκεια του έτους, τα εντελώς ξεχωριστά έθιμα προσφέρουν έναν γοητευτικό, πολύχρωμο καμβά, που περιμένει τον επισκέπτη να τον συμπληρώσει με τα δικά του χρώματα.

19 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Ερωτήσεις κατανόησης συνεχούς μονο-τροπικού κειμένου (ανοικτού τύπου-σύντομης απάντησης) 1.Τι εννοεί η αρθρογράφος με τη φράση; «Η Αθήνα είναι τουριστικό προϊόν με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, ένας “city break” προορισμός για όλο το χρόνο, όχι μόνο το καλοκαίρι. Και αυτό προσπαθούμε να “περάσουμε” στα διεθνή ΜΜΕ». Να απαντήσετε γράφοντας μια παράγραφο με αιτιολόγηση, για να προσελκύσει η Αθήνα τουρισμό όλο τον χρόνο. 2. Για ποιο λόγο η Mary Beard ταξίδεψε στην Ελλάδα;

20 Στη συνέχεια μάθαμε τι άλλο πρέπει να προσέχουμε, για να γράφουμε σωστά
Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Πριν αρχίσουμε το γράψιμο της έκθεσης είναι απαραίτητη η κατανόηση του θέματος. Μετά κινητοποιούμε τη μνήμη μας (τι έχουμε διαβάσει, τι έχουμε ακούσει, τι έχουμε νιώσει, τι έχουμε βιώσει & γενικά τι έχουμε ζήσει). Όποτε χρειάζεται κινητοποιούμε τη φαντασία μας, για να συμπληρώσουμε όσα θα μπορούσαν να συμβούν. Επιστρατεύουμε την κρίση μας, για να σχολιάσουμε, να συνδυάσουμε, να συγκρίνουμε & να κρίνουμε αυτά που γράφουμε. Για να συγκεντρώσουμε τις σκέψεις μας, υποβάλλουμε στον εαυτό μας τα ερωτήματα: ποιος, πού, πότε, πώς, τι, γιατί, με ποιες συνέπειες κ.τ.λ. Γράφουμε τις σκέψεις μας & έτσι έχουμε το υλικό μας, δηλ. τη σύνθεση των παραγράφων μας. Προσέχουμε ώστε οι θεματικές περίοδοι & οι λεπτομέρειες των παραγράφων να έχουν πάντα άμεση σχέση με αυτά που ζητάει το θέμα της έκθεσης (ενότητα). Άρα, για να γράψουμε μια καλή έκθεση πρέπει να αναζητήσουμε τις ιδέες, που είναι σχετικές με το θέμα, να τις συγκεντρώσουμε, να τις κατατάξουμε με τον καλύτερο τρόπο & να τις εκφράσουμε με τις κατάλληλες λέξεις & με το ύφος που ταιριάζει περισσότερο στο θέμα. Οι ιδέες μας πρέπει να συνδέονται στενά μεταξύ τους, να αποτελούν σύνολο, να είναι σαφείς, να έχουν παραστατική δύναμη, να συγκινούν ή να πείθουν. Επίσης, οι σκέψεις μας, οι ιδέες μας πρέπει να συνδέονται λογικά· π.χ. μια ιδέα μας πρέπει να αιτιολογεί την προηγούμενη ή να την επεξηγεί. Ακόμη, πρέπει να παρουσιάζουμε & την αντίθετη πλευρά του θέματος & τέ- λος να καταλήγουμε σε συμπέρασμα που να προκύπτει φυσικά & αβίαστα από τις προηγούμενες σκέψεις μας.

21 Β. Η ΔΟΜΗ – Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Β. Η ΔΟΜΗ – Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ
Β. Η ΔΟΜΗ – Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Β. Η ΔΟΜΗ – Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Για να γράφουμε σωστά πάνω σε οποιοδήποτε θέμα, πρέπει πρώτα να μάθουμε πώς γράφεται μια απλή & κα- λά οργανωμένη παράγραφος. Η παράγραφος αναπτύσσει μια πλευρά του όλου θέματος. Η παράγραφος πρέπει: 1. Να θέτει καθαρά ένα σκοπό. 2. Να έχει επαρκή ανάπτυξη. 3. Να είναι καλά οργανωμένη σύμφωνα με ένα σχέδιο & με βάση αυτό να συγκεντρωθούν οι λεπτομέρειες & να μπουν σε λογική σειρά. Δηλ. οι παράγραφοι πρέπει να διαδέχονται η μία την άλλη με τάξη & λογική σειρά (άξονας του χρόνου, άξονας του χώρου). Δομή ή διάρθρωση της παραγράφου ή τα στοιχεία της παραγράφου. 1. Η θεματική πρόταση Κάθε παράγραφος ασχολείται με ένα ιδιαίτερο θέμα, που δηλώνεται στη θεματική πρόταση. Δηλ. είναι η πρόταση που εκφράζει την κύρια ιδέα της παραγράφου, δηλ. το θέμα της & πρέπει να την εκφράζουμε με σαφήνεια, ακρίβεια & συντομία. Η θεματική πρόταση είναι η 1η πρόταση της παραγράφου. Μερικές φορές πηγαίνει στη μέση ή στο τέλος. Η καλύτερη θέση της είναι στην αρχή της παραγρ. Έτσι μπορούμε να αναπτύσσουμε καλύτερα τις λεπτομέρειες & ο αναγνώστης μπορεί να παρακολουθεί πιο άνετα τη σκέψη μας. 2. Λεπτομέρειες ή σχόλια Είναι άλλες μικρότερες ιδέες που διασαφηνίζουν & αναπτύσσουν την κύρια ιδέα της παραγράφου (δηλαδή, τη θεματική πρόταση). 3. Η κατακλείδα Είναι η πρόταση που ολοκληρώνει τη μορφή της παραγράφου.

22 Γ. ΕΚΦΡΑΣΗ Γ. ΕΚΦΡΑΣΗ 1 Αυτά που γράφουμε να είναι σαφή & κατανοητά.
Γ. ΕΚΦΡΑΣΗ Γ. ΕΚΦΡΑΣΗ 1 Αυτά που γράφουμε να είναι σαφή & κατανοητά. 2 Χρησιμοποιούμε το κατάλληλο λεξιλόγιο σε κάθε περίπτωση. 3. Αποφεύγουμε περιττολογίες, φλυαρίες, επαναλήψεις & παραπομπές. 4. Γράφουμε απλά & φυσικά, χωρίς προσποίηση. 5. Οι προτάσεις μας να είναι σύντομες & οι περίοδοι όχι μεγάλες. 6. Δεν κάνουμε συντακτικά & ορθογραφικά λάθη & λάθη τονισμού. 7. Αποφεύγουμε τις πολύ «καθημερινές» λέξεις. 8. Ακολουθούμε τους κανόνες για τη στίξη & τον συλλαβισμό. 9. Αποφεύγουμε τα πάθη των φθόγγων. Γράφουμε ολόκληρες τις λέξεις.

23 Σύνδεση παραγράφων. Οι μεταβατικές λέξεις ή φράσεις.
Κάθε έκθεση περιλαμβάνει επιμέρους νοήματα σε παραγράφους. Το νόημα κάθε παραγράφου είναι συγγενικό με τα νοήματα των άλλων, αφού υπηρετούν το ίδιο θέμα. Άρα, από μόνες τους οι παράγραφοι – λόγω συγγε- νείας- συνδέονται μεταξύ τους. Για να ενισχύσουμε, όμως τη σωστή διάταξη & τη συνοχή τοποθετούμε λέξεις ή φράσεις «γέφυρες» ανάμεσα στις παραγράφους. Αυτές είναι οι μεταβατικές λέξεις ή φράσεις, που είναι μεν απαραίτητες, αλλά πρέπει να τις μεταχειριζόμαστε με προσοχή, για να μην παραφορτώσουμε την έκθεσή μας. Οι μεταβατικές λέξεις ή φράσεις. 1. Χρονικά επιρρήματα ή επιρρηματικές εκφράσεις του χρόνου· π.χ. πρώτο, δεύτερο, επόμενο, εντωμεταξύ, έπειτα, αργότερα, τέλος κ.α. π.χ. Την πρώτη ημέρα, όταν φθάσαμε στην κατασκήνωση, μαγειρέψαμε πάνω σε μια γκαζιέρα 2. Άλλες μεταβατικές λέξεις ή φράσεις· ακόμη, επομένως, γι’ αυτό, εν τούτοις, παρ’ όλα αυτά, όμως, στο μεταξύ, επιπλέον, για να γίνω πιο σαφής, με άλλα λόγια, σύμφωνα με όσα είπαμε, για τον σκοπό αυτό, με τον σκοπό να, προκειμένου να, πολύ περισσότερο, αλλά πιο σημαντικό είναι..., παράλληλα, εξάλλου κ.α. Αυτές οι λέξεις μπορούν να συνδέουν τις παραγράφους αποτελεσματικά. Αν χρειαστεί να αλλάξουμε προσανατολισμό στη σκέψη μας, χρησιμοποιούμε μια λέξη στην αρχή της παραγράφου, που να δείχνει αυτή την αλλαγή· π.χ. Τις πρώτες ημέρες στο Γυμνάσιο είχα αρκετές ευχάριστες εμπειρίες & εντυπώσεις κ.τ.λ Υπάρχουν, όμως & κάποιες δυσάρεστες εντυπώσεις που πρέπει να αναφέρω 3. Επανάληψη της λέξης «κλειδί» της προηγούμενης παραγράφου. Ο πιο φυσικός τρόπος σύνδεσης των παραγράφων είναι να συνδέσουμε την καινούρια παράγραφο με λέξεις ή ιδέες «κλειδιά» της προηγούμενης. Έτσι, η σύνδεση είναι μια φυσική & αβίαστη διαδικασία.

24 Αμέσως αρχίσαμε την παραγωγή διαφόρων ειδών γραπτού λόγου

25 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

26 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

27 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

28 ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΜΑΘΑΜΕ ΠΟΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΚΑΙ
ΓΡΑΦΑΜΕ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΑΥΤΑ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ:

29 ΕΠΙΣΤΟΛΗ EΠΙΣΤΟΛΗ Στην επίσημη επιστολή γράφουμε: Στοιχεία αποστολέα & παραλήπτη (ονοματεπώνυμο, ιδιότητα, διεύθυνση, τηλέφωνο) Ή Στη φιλική επιστολή: Τόπος και ημερομηνία(Πάτρα,23/3/2012) ΥΦΟΣ καθορίζεται από τα εξής στοιχεία: 1. Την ιδιότητα του αποστολέα (ηλικία, μορφωτικό & κοινωνικό επίπεδο, συναισθηματική κατάσταση.....) 2. Τη σχέση με το πρόσωπο που απευθύνεται η επιστολή: α. φιλική, οικεία: ύφος που φανερώνει φυσικότητα και οικειότητα β. τυπική, επίσημη: ύφος που φανερώνει επισημότητα, σεβασμό, ευγένεια ακόμα και αν πρόκειται για επιστολή διαμαρτυρίας. Περιλαμβάνει επίκληση στο ήθος, την αρμοδιότητα ή την ευαισθησία του αποδέκτη και στο τέλος την επιθυμία ή και τη βεβαιότητα θα ότι αναμένεται η θετική ανταπόκρισή του 3. Το σκοπό της επιστολής (πχ ευχαριστήρια, διαμαρτυρίας, έκφρασης αιτήματος, συστατική, διαφημιστική, ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύεται στον τύπο για ενημέρωση – διαμαρτυρία(τίτλος) Πάντως ανεξάρτητα από το είδος της η επιστολή θα πρέπει να διακρίνεται για τη σαφήνεια, τη συντομία , την ακρίβεια και την ευγένεια του αποστολέα της. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΚυριαρχεί το α’ και β’ ενικό και πληθυντικό πρόσωπο και σπανιότερα το γ’ Λεξιλόγιο για: α. Έκφραση σκοπού(επίσημη επιστολή: απευθυνόμαστε σε σας ως ειδικό / αρμόδιο / εκπρόσωπο…//γνωρίζοντας την ευαισθησία σας/ την εμπειρία/ τις γνώσεις…// θέλοντας να εκφράσουμε τις απόψεις μας /την αγωνία /τη διαφωνία /τη διαμαρτυρία… Φιλική επιστολή: σου γράφω με αφορμή/ για να μάθω τα νέα σου /γιατί εμπιστεύομαι την κρίση σου /γιατί εκτιμώ τις απόψεις σου… β. Έκφραση ευχαριστιών(επίσημη επιστολή: θα θέλαμε / θα επιθυμούσαμε να εκφράσουμε τις ευχαριστίες μας /αναμένουμε…. Φιλική επιστολή: περιμένω με αγωνία / θα με ενδιέφερε πολύ /σε ευχαριστώ προκαταβολικά…. ΔΟΜΗ Προσφώνηση α. στην επίσημη επιστολή Κύριε, Αξιότιμε Κύριε, Αγαπητέ Κύριε β. στη φιλική επιστολή Φίλε μου Ν, Αγαπημένη μου Φίλη Πρόλογος (παράθεση θέματος, έκφραση σκοπού αποστολής της επιστολής, παρουσίαση της ταυτότητας και της ιδιότητας του αποστολέα…) Κύριο μέρος (ανάλυση του θέματος- επιχειρηματολογία) Επίλογος (ανακεφαλαίωση, έκφραση ευχαριστιών/ελπίδας για την ικανοποίηση του αιτήματος, προσμονή για απάντηση…) Αποφώνηση α. στην επίσημη επιστολή Με εκτίμηση, με σεβασμό.. β. στη φιλική επιστολή Με αγάπη, φιλικά, φιλιά, ο φίλος σου, σε χαιρετώ Υπογραφή (όνομα, ιδιότητα: πχ :ο πρόεδρος του δεκαπενταμελούς..)

30 ΕΠΙΣΤΟΛΗ

31 ΕΠΙΣΤΟΛΗ

32 ΑΡΘΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ Είναι ένα δημοσιογραφικό κείμενο που αναφέρεται σε ένα επίκαιρο θέμα γενικού ενδιαφέροντος & γράφεται ή από έναν συντάκτη ή από έναν εξωτερικό συνεργάτη μιας εφημερίδας ή ενός περιοδικού. Στα άρθρα τα επι-χειρήματα αναμειγνύονται με προσωπική ανάλυση, σχόλια & κρίσεις. Βασικό χαρακτηριστικό της δομής του άρθρου είναι η τοποθέτηση τίτλου στην αρχή. Σε γενικές γραμμές υπάρχουν δύο είδη άρθρων: Τα ερμηνευτικά & τα πληροφοριακά. Άρα, Χαρακτηριστικά: 1. Υπάρχει πάντα τίτλος 2. Η αφόρμηση προέρχεται από γεγονός της επικαιρότητας 3. Τα επιχειρήματα αναμειγνύονται με προσωπικές αξιολογήσεις και σχόλια- προσωπικός τόνος –. 4. Χρήση συνήθως γ΄ προσώπου (χωρίς να αποκλείεται & το α΄) 5.Ύφος πιο χαλαρό απ’ ό,τι στο δοκίμιο- έκφραση πιο οικεία απ’ ό,τι στο δοκίμιο 6. Δημοσιογραφικό κείμενο που σχετίζεται με επίκαιρο θέμα γενικού ενδιαφέροντος. ΔΟΜΗ ΑΡΘΡΟΥ: 1. Τίτλος Με τον τίτλο, δηλώνουμε το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε αλλά και την οπτική μας γωνία.  Πρέπει να είναι σύντομος και περιεκτικός. Μπορεί να είναι ειρωνικός ή χιουμοριστικός, ανάλογα με το θέμα. Μπορεί να υπάρχει & υπότιτλος κάτω από τον οποίο γράφεται το όνομα του αρθρογράφου. Αυτό, όμως, πρέπει να το αποφεύγουμε, όταν γράφουμε άρθρο σε εξετάσεις, γιατί δεν πρέπει ο διορθωτής να γνωρίζει το όνομά μας. 2. Πρόλογος: παρουσίαση του θέματος (θέμα) Προσωπική θέση του συγγραφέα απέναντι στο θέμα (θέση) 3. Κύριο μέρος: αναπτύσσεται η κύρια ιδέα, η γνώμη μας για το ζητούμενο θέμα. Την υποστηρίζουμε με επιχειρήματα, με τα οποία προσπαθούμε να πείσουμε τον αναγνώστη. Χρησιμοποιούμε κυρίως παραδείγματα & αιτιολογημένες απόψεις ή όποιον άλλο τρόπο ανάπτυξης παραγράφου κρίνουμε ότι πείθει περισσότερο . Τα επιχειρήματά μας μπορούν να απευθύνονται στο λογική αλλά & στο συναίσθημα. Α. νοηματική ενότητα πχ.: αίτια… 1η παράγραφος 2η παράγραφος Β. νοηματική ενότητα πχ: αποτελέσματα 4. Επίλογος: συμπέρασμα, ανακεφαλαίωση. Έκφραση γενικής πρότασης- κρίσης Στη συνέχεια αναπτύσσεται το θέμα με λογική επιχειρηματολογία και ξεκάθαρη δομή. Σημειώνεται ότι στο άρθρο χρησιμοποιούμε τη γλώσσα κατά κύριο λόγο με την αναφορική της λειτουργία χωρίς πολλές συνυποδηλώσεις και μεταφορικές – λογοτεχνικές χρήσεις. Για κανένα λόγο δεν προτιμάται το α ή το β πρόσωπο αλλά κυρίως το γ’. Χρησιμοποιούμε πρωτότυπες λέξεις , αφηρημένες έννοιες , υπόταξη και γενικά ένα επιτηδευμένο λεξιλόγιο και ύφος που προσομοιάζει σε επιστημονικό κείμενο αποφεύγοντας βέβαια το ειδικό επιστημονικό λεξιλόγιο.

33 ΑΡΘΡΟ

34 ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΣΑΣ ΚΟΥΡΑΖΟΥΜΕ. ΜΑΘΑΜΕ ΑΡΚΕΤΑ ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ
Περίληψη Λεζάντα σε φωτογραφία   Αφίσα Ημερολόγιο  Ανακοίνωση Ομιλία Επιφυλλίδα

35 έννοιες που επεξεργαζόμαστε. Ενδεικτικά σας δείχνουμε:
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ Κάναμε και αρκετά είδη δημιουργικής γραφής, που είχαν σχέση με τις έννοιες που επεξεργαζόμαστε. Ενδεικτικά σας δείχνουμε:

36 Γράψαμε: 1. ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ 2. ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥΣ 3. ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ
4. ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

37 ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

38 ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

39 ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΙΣΟΤΗΤΑ» με πολλές λέξεις
ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΙΣΟΤΗΤΑ» με πολλές λέξεις

40 ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΙΣΟΤΗΤΑ» με πολλές λέξεις
ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΙΣΟΤΗΤΑ» με πολλές λέξεις

41 ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥΣ ΓΙΑ: ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥΣ ΓΙΑ: ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

42 ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ»

43 ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ»
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ»

44 ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ «ΕΡΓΑΣΙΑ»
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ «ΕΡΓΑΣΙΑ»

45 ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΕΙΡΗΝΗ - ΠΟΛΕΜΟΣ»
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΕΙΡΗΝΗ - ΠΟΛΕΜΟΣ»

46 ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΟΒΙΣΜΟΣ»
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΟΒΙΣΜΟΣ»

47 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

48 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ»

49 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΟ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ»

50 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ»
ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ»

51 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ & ΤΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ»
ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ & ΤΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ»

52 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ»

53 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΜΟΡΦΕΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗΣ»
ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΜΟΡΦΕΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗΣ»

54 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΟ «ΜΝΗΜΟΝΙΟ»

55 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΜΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ»

56 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΕΠΙΣΗΣ, ΛΑΒΑΜΕ ΜΕΡΟΣ ΣΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ME ΠΕΖΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ & ΠΟΙΗΜΑΤΑ:

57 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΑΝΑΦΕΡΟΥΜΕ:
ΣΤΟΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ Με θέμα: «Ο ξένος, ο άλλος, ο διαφορετικός»

58 ΣΤΟΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ
ΤΟΥ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Με θέμα: «Η Διαφορετικότητα»

59 Ασχοληθήκαμε και μελετήσαμε
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Ασχοληθήκαμε και μελετήσαμε πολλά θέματα, που αφορούν προβληματισμούς των σύγχρονων νέων & γενικά των ανθρώπων, σε πανελλήνιο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

60 Η θεματική αυτή αποτελούσε κάθε φορά την αφορμή για την παραγωγή γραπτού λόγου, σε ένα από τα είδη που προαναφέραμε. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ:

61 ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

62 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

63 ΕΡΓΑΣΙΑ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

64 ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ: ΦΤΩΧΕΙΑ

65 ΕΙΡΗΝΗ - ΠΟΛΕΜΟΣ

66 ΑΜΕΑ

67 ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

68 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ

69 ΣΧΟΛΕΙΟ

70 ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

71 ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

72 ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

73 ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

74 ΕΛΛΑΔΑ - ΕΥΡΩΠΗ

75 ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΕΛΟΣ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΜΕ ΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Ο ΓΥΑΛΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» από την οποία πήραμε πολλά μηνύματα.

76 Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ

77

78 ΟΝΟΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 1. Κριτσινέλια Άννα 2. Μηχανετζή Ελευθερία -Λητώ
3. Νικολετάτου Μάρθα 4. Ξυδίας Ιωάννης 5. Παπαγγελής Ηλίας –Μάριος 6. Παπανικολοπούλου Αθηνά 7. Πασσά Σταυρούλα 8. Πασσάς Θαρραλέος

79 9. Σιτήστας Γεώργιος 10. Σιτήστας Κων/νος-Κυριάκος 11. Στάικος Θεόδωρος 12. Ταραβήρα Νεφέλη 13. Χαλαντζούκας Φοίβος 14. Κάκκου Κων/να 15. Κάκκος Μάριος

80 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!

81