Άσκηση για Όλους ΜΕ0080 Διάλεξη 5: Προγράμματα “Άσκησης για Όλους”

Παρουσίαση με θέμα: "Άσκηση για Όλους ΜΕ0080 Διάλεξη 5: Προγράμματα “Άσκησης για Όλους”"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Άσκηση για Όλους ΜΕ0080 Διάλεξη 5: Προγράμματα “Άσκησης για Όλους”
Σε Ειδικές Κοινωνικές Ομάδες Διδάσκων : Αχιλλέας Μπάρλας, Μ.Sc, Υπ. Διδάκτωρ

2 Εισαγωγή Η άθληση συμβάλει σημαντικά στο να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ατόμων, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες όσον αφορά την ψυχοσωματική τους υγεία και την κινητική τους ικανότητα. Με την άσκηση επιτυγχάνεται η αυτοεκτίμηση, η αυτοπειθαρχία, η δυνατότητα ένταξης στο κοινωνικό σύνολο, η αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, και κυρίως η δυνατότητα βελτίωσης της υγείας. Τα άτομα αυτά, στα πλαίσια των αθλητικών δραστηριοτήτων, έχουν την ευκαιρία να βιώσουν συναισθήματα μοναδικά και εμπειρίες τέτοιες που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, ενδιαφερόντων αλλά και στην ικανοποίηση της δυνατότητας δημιουργίας.

3 Ειδικά προγράμματα Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού στα πλαίσια της Μαζικής Άθλησης σχεδιάζει και εφαρμόζει ειδικά προγράμματα «Άθληση για Όλους» που απευθύνονται σε ιδιαίτερα ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και ανάλογα με την ιδιαιτερότητα που παρουσιάζουν, προσαρμόζονται και τα αντίστοιχα προγράμματα. Τα περισσότερα από αυτά ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 και συνεχίζονται ακόμα και σήμερα με μεγάλη επιτυχία σε συνεργασία πάντα με τα αρμόδια ιδρύματα αλλά και με τους οργανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. *          Άσκηση ατόμων με ειδικές ανάγκες (695 τμήματα) *          Άσκηση στις φυλακές (23 τμήματα) *          Άθληση παλιννοστούντων (77 τμήματα) *          Άσκηση στα κέντρα ψυχικής υγείας (43 τμήματα) *          Άσκηση στα κέντρα απεξάρτησης (18 τμήματα) *          Αθλητισμός Τσιγγάνων (51 τμήματα)

4 Ειδικά προγράμματα Πρόγραμμα άσκησης ατόμων με ειδικές ανάγκες-ΑΜΕΑ
       Πρόγραμμα άσκησης ατόμων με ειδικές ανάγκες-ΑΜΕΑ Απευθύνεται σε άτομα με: *          νοητική υστέρηση *          κινητικές διαταραχές *          προβλήματα όρασης και ακοής *          ασθένειες που απαιτούν μακροχρόνια θεραπεία Υλοποιείτε *          σε σχολεία, ιδρύματα (εντός και εκτός σχολικού ωραρίου) *          σε προσαρμοσμένους αθλητικούς χώρους των Ο.Τ.Α Στόχοι του προγράμματος: *          δικαίωμα συμμετοχής στην άθληση *          μείωση ή εξάλειψη των συνεπειών που προκαλεί η αναπηρία  *          ανάπτυξη πολλαπλών δεξιοτήτων (σωματικών, ψυχικών, κινητικών) *          δυνατότητα ένταξης και προσαρμογής στο κοινωνικό περιβάλλον *          ψυχολογική υποστήριξη

5 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΩΜΑΤΟΓΝΩΣΙΑΣ
Οι ασκήσεις αυτές απευθύνονται σε όλες τις ειδικές ομάδες με ψυχοκινητική καθυστέρηση, διαταραχή προσαρμοσμένες στην ιδιαιτερότητα της πάθησης κάθε παιδιού καθώς και στην προσωπικότητά του. Οι ασκήσεις αυτές χωρίζονται: α. Ασκήσεις για την λειτουργικότητα και την χρησιμότητα των αισθητηρίων οργάνων: Π.χ. Σε ομαδικό πρόγραμμα εξάσκησης για την κατανόηση της αίσθησης της όρασης β. Ασκήσεις για την λειτουργικότητα και την χρησιμότητα των μερών ή μελών του σώματος: Π.χ. Αγγίζουμε το στήθος μας μεταβάλλοντας την χωρητικότητα σε αέρα με εισπνοή - εκπνοή. γ. Ασκήσεις για διάφορες θέσεις του σώματος και των μελών του σώματος: Π.χ. Από ύπτια θέση, πρηνή θέση, στα τέσσερα (εξηγούμε στα παιδιά με προηγούμενες ασκήσεις τι είναι η ύπτια θέση,πρηνή θέση, στα τέσσερα) ερευνούμε την κίνηση των γονάτων.

6 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ
Απευθύνονται σε όλες τις ομάδες παιδιών. Κυρίως σε παιδιά με προβλήματα στην παρεγκεφαλίδα και σε παιδιά με προβλήματα λαβυρίνθου Οι ασκήσεις αυτές χωρίζονται: α. Σε προκαταρκτικές βιώσιμες ασκήσεις ισορροπίας. Π.χ. Μαζεύεται όλη η ομάδα σε κύκλο προσπαθώντας να μιμηθεί τα δέντρα που από πολύ μικρά, με λυγισμένα γόνατα και τα χέρια μαζεμένα στο στήθος, μεγαλώνουν ανοίγοντας τα χέρια και τεντώνοντάς τα ψηλά, σηκώνονται στις μύτες των ποδιών. β. Επιμέρους ισορροπιστικές ασκήσεις: Π.χ. Στα τέσσερα. Προσπαθεί το παιδί, υπό την υπόδειξη του εκπαιδευτή, να διαταράξει την ισορροπία του μετακινώντας τα χέρια και τα πόδια εναλλάξ ομόπλευρα ή ετερόπλευρα . γ. Ασκήσεις ισορροπίας ανά δύο: Π.χ. Δύο ασκούμενοι στέκονται απέναντι και πιέζουν τις παλάμες τους ενώ συγχρόνως προσπαθούν να διαταράξουν τη θέση ισορροπίας που έχει πάρει ο άλλος.

7 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΛΕΥΡΙΩΣΗΣ
Σκοπός αυτών των ασκήσεων είναι το παιδί να συνειδητοποιήσει τη δεξιά και την αριστερή πλευρά του σώματός του, αριστερά - δεξιά επιμέρους μελών και σημείων του σώματος. Απευθύνεται σε όλες τις ομάδες παιδιών και κυρίως στα τυφλά, κωφά, ημιπληγικά, παιδιά με νοητική στέρηση και σε όσα έχουν προβλήματα πλευρικότητας. Οι ασκήσεις αυτές χωρίζονται: α. Σε πρωταρχικές ασκήσεις πλευρίωσης ολόκληρου του σώματος: Π.χ. Ορίζουμε στο έδαφος μια ευθεία γραμμή με κιμωλία ή σχοινί. Το παιδί ακολουθεί την πορεία κάνοντας δύο πηδήματα με το ένα πόδι και δύο πηδήματα με το άλλο, στη μία πλευρά και στην άλλη πλευρά της γραμμής αντίστοιχα. β. Ασκήσεις πλευρίωσης: Π.χ Δίνουμε σε κάθε παιδί μιας ομάδας από ένα βιβλίο. Του ζητάμε να το ισορροπήσει στον κάθε ώμο. Διαλέγουμε και άλλα αντικείμενα και ζητάμε από το παιδί να τα ισορροπήσει και αυτά.

8 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
Οι ασκήσεις αυτές απευθύνονται σε όλες τις ομάδες παιδιών ιδίως στα τυφλά, κωφά, παιδιά με νοητική καθυστέρηση, πολυανάπηρα Ασκήσεις προσανατολισμού: Π.χ. Με ένα σφύριγμα η ομάδα διασκορπίζεται στο χώρο και με ένα δεύτερο ηχητικό σήμα πρέπει να διαταχθούν σε μια ευθεία (καμπύλη, κύκλο, τεθλασμένη ή όποια άλλη γραμμή κλειστή ή ανοιχτή) ο ένας δίπλα στον άλλο μπροστά από τον εκπαιδευτή. Στην αρχή για την καλύτερη εκτέλεση της άσκησης μπορούμε να έχουμε σχεδιάσει την γραμμή που θα σταθούν τα παιδιά με χρωματιστή κιμωλία.

9 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΧΡΟΝΟΥ-ΡΥΘΜΟΥ- ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ Απευθύνονται σε όλα τα παιδιά και οι ασκήσεις συντονισμού κυρίως στα αθετωσικά. - Ασκήσεις χρόνου - ρυθμού - συντονισμού: Παράδειγμα: Χτυπώντας παλαμάκια ανυψώνουμε τα πόδια μας εναλλάξ μία το δεξί, μία το αριστερό. Κάθε παλαμάκι και ανύψωση ποδιού. Παράδειγμα: Βάδην επί τόπου, ή προχωρώντας με εναλλαγή χεριών - ποδιών και μουσική υπόκρουση.

10 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΝΤΑΣΗΣ - ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ Οι ασκήσεις αυτές είναι χρήσιμες γιατί προσφέρουν μέσα από τη διαδικασία σύσπαση του μυός μία καλύτερη τροφικότητα, λειτουργία και χαλάρωση του μυός ειδικά όταν γίνεται με τη σωστή χρονική διάρκεια (π.χ. 10 sec σύσπαση - 5 sec χαλάρωση για 3 φορές για κάθε κίνηση). - Οι ασκήσεις αυτές απευθύνονται σε όλες τις ειδικές ομάδες παιδιών.

11 Ειδικές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΝΤΑΣΗΣ - ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ
Οι ασκήσεις αυτές χωρίζονται: α. Ασκήσεις έντασης - χαλάρωσης των μελών του σώματος: π.χ. από ύπτια θέση ανασηκώνουμε λίγο το κεφάλι προς τα επάνω (για 10 sec) και αργά - αργά το επιστρέφουμε στη θέση του. β. ασκήσεις έντασης - χαλάρωσης του σώματος. Π.χ. Από ύπτια θέση ξεκινώντας από τα δάκτυλα των ποδιών μέχρι τα δάκτυλα των χεριών και τους μύες του προσώπου ο ασκούμενος συσπά (σφίγγει) όλους τους μύες του σώματος σιγά - σιγά με τη σειρά από κάτω προς τα επάνω : Μετά σιγά - σιγά ο εκπαιδευτής προσφωνεί όλα τα συσπασθέντα μέρη του σώματος και ο ασκούμενος ακολουθώντας τις οδηγίες του εκπαιδευτή του χαλαρώνει. γ. Ασκήσεις χαλάρωσης με τη βοήθεια κάποιου άλλου: Οι ασκήσεις αυτές επειδή είναι παθητικές δηλαδή δεν γίνονται από τους ίδιους τους ασκούμενους, χρειάζεται και δεύτερο άτομο. Π.χ. Ο ένας στέκεται όρθιος ή κάθεται με τα χέρια χαλαρά στο πλάι. Ο δεύτερος στέκεται μπροστά στον άλλο και κουνάει σιγά-σιγά τα χέρια του πρώτου ώσπου να αρχίσουν να αιωρούνται και να ταλαντεύονται. δ. Ασκήσεις χαλάρωσης και αναπνοής Πχ. Παίρνουμε τον αέρα μέσα μας, εισπνοή από τη μύτη και βγάζουμε τον αέρα εκπνοή από το στόμα. Παρατηρούμε πως γίνεται αυτή η αναπνοή (αργά-γρήγορα, βαριά-ελαφριά) με τον θώρακα, την κοιλιά ή και με τα δύο.

12 Ειδικά προγράμματα    Άσκηση στις φυλακές Το πρόγραμμα «άσκηση στις φυλακές» είναι από τα πρώτα προγράμματα που εφαρμόστηκαν στα πλαίσια της Μαζικής Άθλησης και απευθύνεται σε άτομα με παραπτωματική συμπεριφορά Έχει σαν στόχο την δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων έτσι ώστε το άτομο όταν αποφυλακιστεί να μπορέσει να ενταχθεί και πάλι μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Λόγω της ιδιαιτερότητας του προγράμματος, το πρόγραμμα άθλησης πραγματοποιείται πάντα σε συνεργασία με το ειδικό επιστημονικό προσωπικό (κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους) των φυλακών ή των αντίστοιχων ιδρυμάτων

13 Για τη σωματική άσκηση των κρατουμένων δημιουργούνται χώροι εσωτερικοί (γυμναστήριο) ή εξωτερικοί (γήπεδα), κατάλληλα διαμορφωμένοι και εξοπλισμένοι για ατομική ή ομαδική άσκηση. Τα προγράμματα άσκησης και άθλησης οργανώνουν και επιβλέπουν γυμναστές. Ο ιατρός του καταστήματος ελέγχει την ικανότητα κάθε κρατουμένου να συμμετέχει στα εν λόγω προγράμματα.

14  Πρόγραμμα άσκησης στις φυλακές  
Απευθύνεται σε άτομα με: Υλοποιείται: *          παραπτωματική συμπεριφορά *        άνδρες *        γυναίκες *        ενήλικοι *        ανήλικοι *          στις φυλακές *          στα αναμορφωτήρια Στόχοι του προγράμματος: *          βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης έτσι ώστε να μειώνονται οι πιθανότητες εξέγερσης τους *          ευκαιρία να αποκτήσουν ενδιαφέροντα *          ψυχική και σωματική υγεία *          αναψυχή *          βελτίωση των χαρακτηριστικών συμπεριφοράς 

15 Ειδικά προγράμματα Άσκηση στα κέντρα απεξάρτησης
Ο βασικός στόχος του προγράμματος είναι η δυνατότητα ενασχόλησης των ατόμων αυτών με αθλητικές δραστηριότητες με σκοπό την απόκτηση ψυχολογικής ευφορίας, έτσι ώστε τα επιρρεπή άτομα να αποτρέπονται από την τάση για κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα άσκησης πρέπει να αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της πρόληψης, της διαδικασίας απεξάρτησης και της κοινωνικής επανένταξης, συμβάλλοντας έτσι στην κοινωνικοποίηση του ατόμου, στην σωματική και ψυχική του υγεία καθώς επίσης και στο να δημιουργήσει έντονα το συναίσθημα της αυτοπεποίθησης.

16 Πρόγραμμα άσκησης στα κέντρα απεξάρτησης 
Απευθύνεται: Υλοποιείται: *          σε άτομα εξαρτημένα από ναρκωτικές ουσίες και το αλκοόλ *          στο στάδιο της *        πρόληψης *        θεραπείας *        επανένταξης *          στα κέντρα απεξάρτησης *          στα ψυχιατρεία *          σε χώρους άθλησης και κοινωνικής δραστηριότητας των φορέων υποστήριξης  Στόχοι του προγράμματος: *          βελτίωση βιολογικού επιπέδου-στήριξη της διαδικασίας αποκατάστασης *          ένταξη-επανένταξη στο κοινωνικό σύνολο *          ανάπτυξη των ικανοτήτων τους *          ψυχική και σωματική υγεία

17 Ειδικά προγράμματα Άθληση παλιννοστούντων
Η συνεχής προσέλευση των ομογενών στη χώρα μας δημιούργησε την ανάγκη υλοποίησης ενός εξειδικευμένου προγράμματος. Η συμμετοχή τους στις αθλητικές δραστηριότητες που προσφέρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα συμβάλλει αποτελεσματικά στην εκπαιδευτική και κοινωνική προσαρμογή τους

18 Πρόγραμμα άθλησης παλιννοστούντων
Απευθύνεται: Υλοποιείται: *          σε όλες τις ηλικίες *          άνδρες και γυναίκες από όποια χώρα και αν παλιννοστούν *          σε χώρους άθλησης των Ο.Τ.Α *          στους οικισμούς τους *          στα σχολεία *          στους χώρους δημιουργικής απασχόλησης των συλλόγων παλιννοστούντων    Στόχοι του προγράμματος: *          ανάπτυξη των διαπροσωπικών σχέσεων *          κοινωνική επαφή-κοινωνική δραστηριότητα με το άμεσο-γειτονικό αλλά και Ελλαδικό πληθυσμιακό περιβάλλον *          εναρμόνιση με τις νέες συνθήκες ζωής-διαβίωσης *          επαφή με τον αθλητισμό και δυνατότητα ενασχόλησης τους με τον αγωνιστικό αθλητισμό  

19 Ειδικά προγράμματα Άθληση τσιγγάνων
 Τη χρονική περίοδο , με πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, κλήθηκαν οι οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να υποβάλλουν προτάσεις σύμφωνα με τις ανάγκες του συγκεκριμένου πληθυσμού στο Δήμο τους και τις δυνατότητες εφαρμογής ανάλογων προγραμμάτων. Η διάδοση του συγκεκριμένου προγράμματος συνεχίζεται με επιτυχία μέχρι σήμερα και  κύριος στόχος είναι η συνύπαρξη και η εναρμόνιση του τσιγγάνικου πληθυσμού με το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

20 Πρόγραμμα άθλησης τσιγγάνων
Απευθύνεται: Υλοποιείται: *          σε όλες τις ηλικίες *          σε άνδρες και γυναίκες *          σε τσιγγάνους ΑΜΕΑ *          στους οικισμούς, καταυλισμούς τσιγγάνων *          σε χώρους άθλησης των Ο.Τ.Α Στόχοι του προγράμματος: *          ένταξη των τσιγγάνων στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο *          ανάπτυξη διαπροσωπικών-διαφυλετικών σχέσεων *          πολιτισμική προσέγγιση *          συμμετοχή των τσιγγάνων σε εκδηλώσεις ποιότητας ζωής, έκφρασης και δημιουργίας, αθλητικού και πολιτιστικού περιεχομένου που διοργανώνουν οι  Ο.Τ.Α και άλλοι κοινωνικοί φορείς *          εκμάθηση αθλητικών δεξιοτήτων και συγκεκριμένων αθλημάτων ως διαδικασία εκπαίδευσης και έναυσμα ενασχόλησης-προώθησης στον αγωνιστικό αθλητισμό