DSpace:ένα ψηφιακό αποθετήριο ανοικτής πρόσβασης Φοιτήτρια : Νικολέττα Μπίζου Μάθημα: Ηλεκτρονική δημοσίευση Διδάσκοντες: Σαράντος Καπιδάκης Μανώλης Γεργατσούλης.

Παρουσίαση με θέμα: "DSpace:ένα ψηφιακό αποθετήριο ανοικτής πρόσβασης Φοιτήτρια : Νικολέττα Μπίζου Μάθημα: Ηλεκτρονική δημοσίευση Διδάσκοντες: Σαράντος Καπιδάκης Μανώλης Γεργατσούλης."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 DSpace:ένα ψηφιακό αποθετήριο ανοικτής πρόσβασης Φοιτήτρια : Νικολέττα Μπίζου Μάθημα: Ηλεκτρονική δημοσίευση Διδάσκοντες: Σαράντος Καπιδάκης Μανώλης Γεργατσούλης Μανώλης Γεργατσούλης ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

2 Επισκόπηση θεμάτων DSpace ορισμός Στόχοι Περιεχόμενο Χαρακτηριστικά Αντίκτυπος των ακαδημαϊκών αποθετηρίων στους βασικούς συντελεστές Τι συμβαίνει στην Ελλάδα Προβληματισμοί Συμπεράσματα

3 DSpace Ορισμός : –πρόγραμμα ανοικτής πρόσβασης για το περιεχόμενο της πολιτιστικής κληρονομιάς όλων αυτών των διεθνών πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων –Υλοποιήθηκε από τις Βιβλιοθήκες Massachusetts Institute of Technology (MIT) και τα Εργαστήρια της HP –Παρουσιάστηκε το Νοέμβριο του 2002 Ακαδημαϊκά αποθετήρια : –μία προσβάσιμη από το Διαδίκτυο βάση δεδομένων που περιλαμβάνει την πνευματική παραγωγή των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων σε ψηφιακή μορφή

4 Στόχοι Διαθεσιμότητα τεκμηρίων πλήρους κειμένου (ελεύθερα ορατά, προσβάσιμα, αναζητήσιμα, ανακτήσιμα και εύχρηστα) Προώθηση της φιλοσοφίας της ανοικτής πρόσβασης Δημιουργία ψηφιακών αποθετηρίων, με έμφαση στην ανοικτή πρόσβαση του περιεχομένου αλλά και στην μακροχρόνια διατήρηση του περιεχομένου

5 Περιεχόμενο Ηλεκτρονικές διατριβές Έγγραφα πριν τη δημοσίευση τους (preprints) Έγγραφα μετά τη δημοσίευσή τους (postprints) Ερευνητικά άρθρα Γκρίζα βιβλιογραφία Πολιτιστικό υλικό Επιστημονικές βάσεις δεδομένων Εγγραφές ενός πανεπιστημίου Εκπαιδευτικό υλικό κ.α.

6 Αρχική σελίδα του DSpace

7

8 Πλεονεκτήματα Ελεύθερη διαθεσιμότητα της επιστημονικής πληροφορίας από το Διαδίκτυο Συλλογή, αποθήκευση, διάδοση της πνευματικής παραγωγής των Παν/μίων Διατήρηση του περιεχομένου τους στο διηνεκές Διαλειτουργικότητα και ενοποιημένη αναζήτηση (με χρήση του πρωτοκόλλου Οpen Αrchive Initiative Protocol for Metadata Harvesting)

9 Ο αντίκτυπος των ακαδημαϊκών αποθετηρίων στους βασικούς συντελεστές (1/2) Στους συγγραφείς –Διευρύνει την αναγνωσιμότητα του ερευνητικού έργου και την διάδοση του συγγραφικού τους έργου Στους αναγνώστες –Δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στην επιστημονική πληροφόρηση που χρειάζονται για την έρευνα τους –Βελτιώνει την ευκολία τους, την δυνατότητα πρόσβασης και ανάκτησή τους –Βελτίωση αναζήτησης, ευρετηρίασης κλπ.

10 Στους καθηγητές και στους φοιτητές –Τα αποθετήρια εξισώνουν όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας παρέχοντας πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενο τους –Μείωση των άδειων που απαιτούνται για αναπαραγωγή και κυκλοφορία του υλικού που προέρχεται από αυτά Στις βιβλιοθήκες –Ανάληψη νέων καθηκόντων που θα τις καταστήσει ενεργά μέλη της όλης διαδικασίας –Ωφελούνται από αυτή την κατάσταση Στους εμπορικούς εκδότες –Πτώση των συνδρομών –Συμβαδίσουν με το νέο μοντέλο ηλεκτρονικής παραγωγής Ο αντίκτυπος των ακαδημαϊκών αποθετηρίων στους βασικούς συντελεστές (2/2)

11 Τι συμβαίνει στην Ελλάδα (1/2) Πανεπιστήμιο Μακεδονίας –Ψηφίδα: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη & Ιδρυματικό Αποθετήριο –Περιλαμβάνει: Άρθρα περιοδικών Παρουσιάσεις Διδακτορικές διατριβές Διπλωματικές εργασίες

12 Αρχική σελίδα της «Ψηφίδας»

13 Αναζήτηση με το τίτλο

14 Αναζήτηση με το συγγραφέα

15 Αναζήτηση σύμφωνα με τις συλλογές

16 Τι συμβαίνει στην Ελλάδα (2/2) –Πανεπιστήμιο Πειραιά Αποθετήριο Άρθρα ενός περιοδικού «Σπουδαί» Στο μέλλον Διατριβές

17 Αναζήτηση στο περιοδικό

18 Πειραματικό στάδιο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών Παραμετροποίηση Προετοιμασία εργασιών Διδακτορικές και Πτυχιακές εργασίες

19 Προβληματισμούς Αλλαγές στην εκδοτική παραγωγή επιφέρει και προβληματισμούς στο ήδη υπάρχον μοντέλο Η επίδραση των εκδοτών με τους συγγραφείς για να διατηρήσουν το δικαίωμα να παρέχουν πρόσβαση στην έρευνα τους είναι κατανοητή, απειλεί όμως το ήδη υπάρχον μοντέλο Συμφωνία των σημαντικών συντελεστών για αυτή την προσπάθεια

20 Συμπεράσματα Το DSpace παίρνει συνεχώς έδαφος Επιφέρει μακροχρόνιες λύσεις και η εφαρμογή του θα επιλύσει πολλά προβλήματα που υπάρχουν στο σημερινό μοντέλο επικοινωνίας της επιστημονικής πληροφόρησης Αύξηση του κύρους των Πανεπιστημίων Προσέλκυση μεγάλου αριθμού χρηστών στις βιβλιοθήκες