Άλκη Zέη Η ζωή της, τα βιβλία της…..

Παρουσίαση με θέμα: "Άλκη Zέη Η ζωή της, τα βιβλία της….."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Άλκη Zέη Η ζωή της, τα βιβλία της….

2 Βιογραφία Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1925, αλλά έζησε τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο. Ασχολήθηκε με το γράψιμο από μικρή. Όταν ήταν μαθήτρια γυμνασίου, άρχισε να γράφει έργα για το κουκλοθέατρο. Ένας από τους χαρακτήρες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε μετέπειτα ένας από τους κυριότερους ήρωες του κουκλοθεάτρου Αθηνών "Μπάρμπα Μυτούσης". Από το 1954 έως το 1964 έζησε ως πολιτική πρόσφυγας στην Μόσχα. Το 1964 επιστρέφει οικογενειακώς στην Ελλάδα για να ξαναφύγει το 1967 πάλι, με τον ερχομό της Χούντας - αυτή τη φορά για το Παρίσι. Αργότερα, συνέχισε το γράψιμο, δημοσιεύοντας σειρά διηγημάτων της στο περιοδικό "Νεανική Φωνή", ένα περιοδικό για νέους που είχε ως συντακτική επιτροπή τον Μάριο Πλωρίτη, τον Τάσο Λιγνάδη, τον Κωστή Σκαλιώρα. Στα ελληνικά γράμματα εμφανίστηκε το 1963 με το μυθιστόρημα Το καπλάνι της βιτρίνας, το οποίο αποτελεί σταθμό στην παιδική μας λογοτεχνία γιατί μυεί για πρώτη φορά τον ανήλικο αναγνώστη στον πολιτικό προβληματισμό. Πρόκειται για ιστορικό μυθιστόρημα που αφορά στη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά. Το 1971 γράφει τον Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου, αυτή τη φορά για την κατοχή και την απελευθέρωση. Το σημαντικό στα ιστορικά της μυθιστορήματα είναι ότι δεν αποτελούν μια απλή καταγραφή ιστορικών γεγονότων αλλά είναι ζυμωμένα με τα αυτοβιογραφικά βιώματα των ηρώων της. Μαζί με τη Ζωρζ Σαρή, με την οποία γνωρίζονταν από τα σχολικά τους χρόνια, καθιέρωσε ένα νέο στυλ στο νεανικό μυθιστόρημα, τόσο από την άποψη του ζωντανού, αυτοβιογραφικού ύφους όσο και της εισαγωγής του πολιτικού, κοινωνικού και ιστορικού στοιχείου στο είδος.To 2010 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Πηγή: βικιπαίδεια

3 Λίγα λόγια από την ίδια «Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα  αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελα μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου λοιπόν έργο, θέλω δε θέλω είναι γεμάτο ιστορία Τα δύο τελευταία μου μυθιστορήματα, Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της και το πολύ πρόσφατο Ο ψεύτης παππούς, αναφέρονται σε σημερινή εποχή. Δεν αντλώ πια αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια, οι ήρωες μου είναι σημερινά παιδιά. Η ιστορία όμως φαίνεται μου… βγαίνει από τα αυτιά.  Έτσι στην «Κωνσταντίνα» με τη γιαγιά και τις φιλενάδες της και στον «Ψεύτη παππού» με τον παππού, εμφανίζεται η ιστορία.             Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει.»                                                                                  Άλκη Ζέη Πηγή:

4 Έργα της Ο θείος Πλάτων Κοντά στις ράγες Αρβυλάκια και γόβες
Μια Κυριακή του Απρίλη Τα παπούτσια του Αννίβα Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (για ενηλίκους) Η μωβ ομπρέλα Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της Ψεύτης Παππούς Το καπλάνι της βιτρίνας Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου Σπανιόλικα Παπούτσια Γατοκουβέντες Η δωδέκατη γιαγιά και άλλα.. Νεανική Φωνή Άλλοι καιροί , άλλα παιδιά...(Μαζί με την Ζωρζ Σαρή) Πηγή:βικιπαίδεια

5 «Το καπλάνι της Βιτρίνας»
ΕΥ-ΠΟ; ΛΥ-ΠΟ; είναι η συνθηματική ερώτηση που ανταλλάσσουν μεταξύ τους η Μέλια και η Μυρτώ λίγο πριν κοιμηθούν. Δυο μικρές αδερφές που ζουν σ’ ένα νησί του Αιγαίου το 1936 ακούνε τον παππού τους να τους μιλάει ώρες ατέλειωτες για τους «αρχαίους» του, ανυπομονούν να ανταμώσουν με τους φίλους και τις φίλες τους από τα τσαρδάκια σαν έρχεται το καλοκαίρι, μα πάνω απ’ όλα τρελαίνονται με τις μαγικές ιστορίες του καπλανιού που τους διηγείται ο ξάδερφός τους ο Νίκος, φοιτητής από την Αθήνα.  Το καπλάνι –όπως το λένε στο νησί–, ένας βαλσαμωμένος τίγρης, που βρίσκεται κλειδωμένο μέσα στη βιτρίνα της μεγάλης σάλας του σπιτιού, πότε κοιτάει με το γαλάζιο και πότε με το μαύρο του μάτι, ανάλογα με τη διάθεσή του.  Τι συμβαίνει μια ζεστή μέρα του Αυγούστου που αναστατώνει τη ζωή των κοριτσιών και των δικών τους; Ποιος θέλει να βλάψει το καπλάνι;  Πηγή:

6 «Κοντά στις ράγες» Τις ράγιες που «οδηγούν» σε μια καινούρια ζωή κοιτάει κάθε μέρα από το παράθυρό της η δεκάχρονη Σάσα.  Το Κουκούτσι, όπως τη φωνάζει ο πατέρας της, αναζητά απαντήσεις σε χιλιάδες ερωτήματα που ξεφυτρώνουν κάθε λίγο και λιγάκι σαν μανιταράκια στο κεφάλι της. Ποιος θα της λύσει τις απορίες; Η μαμά της και η Ντούνια, που δουλεύει χρόνια στο σπίτι τους, δεν έχουν πολλή υπομονή για εξηγήσεις. Μόνη της ελπίδα ο πατέρας της που την ακούει προσεκτικά και στον λιγοστό ελεύθερο χρόνο του της εξηγεί όσα εκείνη διψάει να μάθει. Ο Σουσάμης –έτσι τον φωνάζει η κόρη του– είναι γιατρός και δε διακρίνει τους αρρώστους σε πλούσιους και φτωχούς, ούτε σε Ρώσους και Πολωνούς ή Εβραίους, ούτε σε χριστιανούς και αλλόθρησκους. Με αυτές τις αξίες μεγαλώνει η Σάσα στην προεπαναστατική Ρωσία καταφέρνοντας να υψώσει το ανάστημά της στην αδικία και να μάθει τι σημαίνει να είσαι αληθινός ήρωας. Παρακολουθεί όσα συμβαίνουν γύρω της και περιμένει με λαχτάρα και ενθουσιασμό, που μόνο τα παιδιά μπορεί να έχουν, τη μεγάλη αλλαγή που χτυπάει την πόρτα της. Πηγή:

7 «Αρβυλάκια και γόβες» Αρβυλάκια, λουστρινένιες γόβες, καλοκαιρινά πέδιλα, μια παρέα φοιτητών και συνάμα παπουτσιών, μας σεργιανίζουν στα σκληρά χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης. Και τότε ένας δυνατός έρωτας ξεσπάει. Είκοσι χρόνια μετά τόσο έντονες κοινές εμπειρίες είναι σχεδόν ακατόρθωτο να τις σβήσει ο χρόνος.  Αντρόγυνα οδηγούνται στον χωρισμό και ο καθένας ξεκινά μια καινούργια ζωή, πολιτικοί πρόσφυγες, και ένα αγόρι που ονειρεύεται να γίνει ακροβάτης και είναι αποφασισμένο να δει την παράσταση του τσίρκου που έχει επισκεφτεί την πόλη του, έστω κι αν χρειαστεί να θυσιάσει τη γάτα του στα λιοντάρια, είναι οι πρωταγωνιστές σε αυτές τις βαθιά ανθρώπινες και συγκινητικές ιστορίες όπου κυριαρχούν η ξενιτιά, η νοσταλγία της πατρίδας και η λαχτάρα για επιστροφή.  Πηγή:

8 «Η μόβ ομπρέλα» Λίγο πριν από τον πόλεμο του 1940, κάπου στο Μαρούσι, ζει με τους γονείς της η Ελευθερία, ένα δεκάχρονο κορίτσι, που τα δίδυμα μικρότερα αδέρφια της φωνάζουν Λέτρω και όταν θυμώνουν μαζί της πλασμώδιο του Λαβεράν. Απεχθάνεται το νοικοκυριό και τις«γυναικείες» δουλειές, ενώ τρελαίνεται για ό,τι δεν εγκρίνει ο πατέρας της: Διαβάζει με μανία βιβλία, ανυπομονεί να δει θέατρο, ρίχνει κλεφτές ματιές στην εφημερίδα, εύχεται κάποτε να μοιάσει στην Αντιγόνη του Σοφοκλή. Στο πάνω πάτωμα του σπιτιού τους ο κύριος Μαρσέλ, ένας Γάλλος που ζει μόνιμα στην Ελλάδα, έχει υπό την προστασία του τον ανιψιό του Μπενουά που γίνεται αχώριστος φίλος των παιδιών. Λιγοστά τα παιχνίδια τους: βόλοι, σβούρες, σκοινάκι, γιογιόκι ένα ζευγάρι πατίνια με καρουλάκια. Αστείρευτη η φαντασία τους: όλοι μαζί σκαρφίζονται χίλιες δυο ιστορίες που μαγεύουν και τους ίδιους. Και πόσα ακόμα θα σκέφτονταν να κάνουν εάν δεν τους εμπόδιζαν οι μεγάλοι… Οι μεγάλοι και τα παιδιά. Δυο κόσμοι τόσο μακρινοί που όσα χρόνια κι αν περάσουν οι νόμοι τους και η γλώσσα τους δεν θα είναι ποτέ ίδια. Ο καθένας κουβαλάει τη δική του αλήθεια. Γι’ αυτό άλλωστε και πίσω από μια μωβ ομπρέλα μπορεί να κρύβονται πολλές!  Πηγή:

9 «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες»
«Μα δεν πήρες είδηση τίποτα;» «Όχι, Φάρμουρ,τίποτα.»Η Κωνσταντίνα, όταν μετακόμισε με τους γονείς της στη Γερμανία, ήταν τόσο ευτυχισμένη με την καινούρια της ζωή, που ποτέ δεν της πέρασε από τον νου πως μια μέρα θα άλλαζαν όλα. Καταπληκτικό σχολείο, νέοι φίλοι, βόλτες και ζεστή σοκολάτα τα απογεύματα με τον μπαμπά, παγοδρόμιο. Ώσπου μια μέρα της το ανακοίνωσαν: οι γονείς της θα χώριζαν τελεσίδικα και ήταν καλό γι’ αυτήν να επέστρεφε στην Ελλάδα όπου θα έμενε για λίγο καιρό με τη γιαγιά της, τη Φάρμουρ. Όχι, δεν ήταν αυτό το πραγματικό όνομα της κυρίας Ισμήνης: Φάρμουρ, τη φώναζε η Κωνσταντίνα στα σουηδικά. Μα πώς γκρεμίστηκαν όλα; Χωρίς δικό της μεγάλο χώρο, χωρίς πουπουλένιο πάπλωμα, χωρίς δικό της γραφείο, χωρίς κλειδιά δεν μπορεί να αντέξει άλλο την γκρίνια της γιαγιάς της και έχει βαρεθεί να ακούει ξανά και ξανά τις ιστορίες που της διηγείται μαζί με τις τρεις αχώριστες φίλες της για την Κατοχή και τηνΑντίσταση. Εκείνη ποιος θα την καταλάβει; Ας είναι καλά ο Λουμίνης, ένα μεγαλύτερο αγόρι από το νέο της σχολείο, και το θαυματουργό γαλάζιο χαπάκι που την κάνει να τα ξεχνάει όλα και να μην τη νοιάζει τίποτα: ούτε ο χωρισμός των γονιών της και οι καινούριες τους οικογένειες ούτε η δύσκολη συμβίωση με τη γιαγιά της. Και μετά όμως τι; Ακόμα ένα χαπάκι κι άλλο ένα κι άλλο ένα… και η Κωνσταντίνα μια στα ουράνια και μια στον γκρεμό, στο δικό της σύμπαν όπου κυριαρχεί το ψέμα, παγιδευμένη στις αράχνες της να παλεύει με χέρια και με πόδια να ξεμπλεχτεί και να μην μπορεί. Ή μήπως μπορεί; Πηγή:

10 Απόσπασμα από συνέντευξη της Άλκη Ζέη για το βιβλίο της «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της»
— H Kωνσταντίνα και οι αράχνες της έχει θέμα τα ναρκωτικά. Tα παιδιά θέλουν ν’ ακούσουν για τα ναρκωτικά; — Yπάρχουν γονείς και δάσκαλοι που προωθούν βιβλία με τέτοια θεματολογία. Yπάρχουν άλλοι που διστάζουν. H Kωνσταντίνα όμως δεν είναι ένα σκληρό βιβλίο, δεν είναι άγριο, έχει χιούμορ. Στη Γερμανία διστάζουν να το προσεγγίσουν.  Στη Γαλλία δεν δίστασαν. Aυτό που αγγίζει τα σημερινά παιδιά είναι η σχέση μεταξύ των παιδιών, η σχέση με τους γονείς.  Iσως εντυπωσιάστηκαν από το πόσο εύκολο είναι να μπει κανείς στην περιπέτεια των ναρκωτικών... Eίναι ανάλογα με την εποχή. Oσο πιο κοντά ήμασταν στη δικτατορία, τα παιδιά συζητούσαν πολύ για ό,τι συνέβαινε τότε. Tώρα η δικτατορία δεν υπάρχει. Συζητούν για άλλα πράγματα. Oταν είχα πάει στην Πορτογαλία, ένα κοριτσάκι με ρώτησε: «Ξέρετε τι γιορτάζουμε στις 25 Aπριλίου»; «Tην επανάσταση των γαριφάλων» της απάντησα. Kαι σηκώθηκε και με φίλησε. Eκεί η δικτατορία είναι ακόμα κοντινή, και στα παιδιά. Για τα δικά μας τα παιδιά, η δικτατορία είναι του περασμένου αιώνα. Πηγή:

11 «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου»
27 Οκτωβρίου 1940: θα τη θυμάται αυτή τη μέρα ο Πέτρος που πέθανε το τριζόνι του. Θα τη θυμάται γιατί την επομένη ακούει τη φωνή της μητέρας του να του λέει: «Σήκω…, έγινε πόλεμος. Δεν ακούς τις σειρήνες;» Όταν ο πόλεμος έφτασε στο κατώφλι της Ελλάδας, ο Πέτρος ήταν εννιά χρονών, είχε μια χελώνα για κατοικίδιο, αγαπούσε με πάθος τις αμερικάνικες ταινίες και γνώριζε τον πόλεμο μόνο μέσα από τα βιβλία του. Τώρα όμως τον βιώνει κάθε μέρα, μαζί με τους γονείς του, τον παππού του και τη μεγαλύτερη αδελφή του, την Αντιγόνη, αρχίζοντας έναν μεγάλο περίπατο, μια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής, στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, του φόβου, των διωγμών, με την ελπίδα να σιγοκαίει κάπου στο βάθος.  Με οδηγό τους αγαπημένους του ήρωες από την ελληνική ιστορία και την εφηβεία προ των πυλών ο Πέτρος, με την αδελφή του και τους φίλους τους, δε διστάζει να πάρει μέρος στην Αντίσταση, σαμποτάροντας γερμανικά οχήματα, γράφοντας συνθήματα «ΠΕΙΝΑΜΕ! ΔΩΣΤΕ ΜΑΣ ΝΑ ΦΑΜΕ» στους τοίχους και έχοντας πάντα για σύνθημα ένα τραγούδι που φλογίζει τις καρδιές τους: Πάντα μπροστά μας, για μια καινούρια ζωή…   Πηγή:

12 Ο ψεύτης παππούς Ο Αντώνης είναι ένα δεκάχρονο παιδί που ζει μαζί με τους γονείς του και τον παππού του, Μάριο.  Ο Αντώνης ακούει συνέχεια ιστορίες από τη ζωή του παππού του παλιά και αναρωτιέται αν όλες αυτές οι ιστορίες είναι αλήθεια. Είναι; Οι ιστορίες που λέει ο παππούς, ο ψεύτης παππούς, όπως τον λέει ο Αντώνης, είναι αληθινές; Ψεύτης; Ίσως. Μα γιατί δεν τον πιστεύει, τι γίνεται; Και τι γίνεται με την γιαγιά του παιδιού; Γιατί κανείς δε μιλάει γι’αυτήν;  Πώς είναι δυνατόν, τι μυστήριο κρύβεται πίσω από ένα πρόσωπο, τη «χαμένη» γιαγιά; Πώς ένα ταξίδι στη Κω θα αλλάξει τη ζωή του Αντώνη; Πώς μια πεταλούδα είναι η ψυχή της γιαγιάς, της μικρής Μαργκώς; Και πώς ένα πουλί με λευκό φουλάρι είναι η ψυχή του παππού, του ψεύτη-του αληθινού παππού; Από την Χριστίνα Κ. 1o gymanatol.

13 Η αρραβωνιαστικιά του Αχχιλέα
«Και πώς να γράψω την αρχήν, πώς να την τελειώσω;  Αφήγησιν πανέμορφην, ερωτικήν μεγάλην.»  Σκέφτεσαι εκείνες τις ιπποτικές μυθιστορίες με τους μεγάλους έρωτες, τις περιπέτειες, όταν οι εραστές χάνονται και αναζητούνται διασχίζοντας τον κόσμο.  Έτσι, βέβαια, κι η Ελένη φθάνει στα πέρατα της γης για να ξανασμίξει με το μυθικό αρραβωνιαστικό.  Μονάχα που οι σημερινοί ήρωες δεν έχουν να παλέψουν με δράκοντες και με καστρόπυργους, αλλά με τις συμπληγάδες της Ιστορίας.  Αυτή ορίζει τη μοίρα τους, ρυθμίζει και τις ερωτικές συμπεριφορές, πλάθει πρότυπα ή θαμπώνει τη λάμψη των ανθρώπων.  Στο διπλό ιστό, λοιπόν, της προσωπικής και της συλλογικής περιπέτειας, πλέκεται αβίαστα το μυθιστόρημα.  Πρόσωπα κοινά, αθέλητοι πρωταγωνιστές ή ανίδεοι κομπάρσοι του δράματος:  Αντίσταση, εμφύλιος, διώξεις.  Μεγάλα οράματα και διαψεύσεις, διάλυση πολλών ψευδαισθήσεων.  Η Ελλάδα, ο κόσμος.  Σ΄ ένα μεταίχμιο της ζωής της και της πρόσφατης ιστορίας μας –στη διάρκεια της δικτατορίας- η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα, ανασύροντας τις μνήμες της πετράδι το πετράδι, συνθέτει το ψηφιδωτό της τριακονταετίας.  Εύθραυστη κι όμως αγέρωχη, μπροστά σ’ ένα αόριστο κι ωστόσο πάλι καθορισμένο μέλλον, μιλάει χωρίς πικρία, χωρίς μεταμέλεια, με ζεστασιά, κάποτε με χιούμορ, με μια τρυφερή φροντίδα θα ‘λεγες να μη γυμνώσει το παρελθόν, τη ζωή της και τη ζωή.  Η ανθρώπινη φωνή της Άλκης Ζέη. Πηγή: Το μοναδικό βιβλίο της Άλκης Ζέη για ενήλικους.

14 Είπαν… Άντα Κατσίκη - Γκίβαλου
Καθηγήτρια Ελληνικής και Παιδικής Λογοτεχνίας Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Αθηνών. Η Άλκη Ζέη είναι μια εξέχουσα μορφή της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.Το μεγαλύτερο μέρος του συγγραφικού της έργου απευθύνεται σε παιδιά και αποτελεί τομή στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας. Η Άλκη Ζέη έχει ασχοληθεί με πολλά είδη λόγου όπως μικρές ιστορίες, διηγήματα, θεατρικά, που αποτελούν μετάπλαση ξένων προτύπων, κυρίως όμως μυθιστορήματα. Πηγή:

15 Είπαν… Μάριος Πλωρίτης
Αν ήθελα να συμπυκνώσω σε δυο λέξεις την προσωπική μου "αίσθηση" απ' την Άλκη όλων αυτών των χρόνων, θα έλεγα πως είναι μια αντιφατική αίσθηση αέναης παρουσίας και αδιάκοπης φυγής.   Πηγή:

16 Η γνώμη μου Διαβάζοντας τα βιβλία της, προσωπικά, νιώθω σαν να είναι όλα της τα βιβλία αυτοβιογραφία καθώς το γράψιμό τους είναι μοναδικό. Νιώθω χαρά, ότι είμαι τυχερή, που διάβασα ένα ακόμα της βιβλίο. Όμως νιώθω λύπη γιατί τελείωσε και αυτό το βιβλίο. Όσες φορές και να έχω διαβάσει κάποιο βιβλίο της, ας ξέρω το τέλος, θέλω να το ξαναδιαβάσω. Δε κουράζομαι και δε βαριέμαι να τα διαβάζω. Είναι μία μοναδική συγγραφέας.

17 Άλκη Ζέη Πηγές: Πηγές εικόνων: google