Ελληνική παλαιογραφία

Παρουσίαση με θέμα: "Ελληνική παλαιογραφία"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ελληνική παλαιογραφία
Η ανάγνωση του χειρογράφου

2 Δ. ταχυγραφικά σημεία και σύμβολα
Είδη συντομογραφιών Α. σύμπτυξη Β. αποκοπή Γ. συνένωση γραμμάτων Δ. ταχυγραφικά σημεία και σύμβολα

3 Παράλειψη κεντρικού τμήματος της λέξης (nomina sacra)
Σύμπτυξη Παράλειψη κεντρικού τμήματος της λέξης (nomina sacra)

4 Αποκοπή ή αιώρηση Συντομογραφείται το τελευταίο τμήμα της λέξης (καταλήξεις, προθέσεις, επιρρήματα)

5 Συνένωση γραμμάτων (συμπλέγματα ή συνδυασμοί)

6 Ταχυγραφικά σημεία ή σύμβολα
Αστερίσκοι, οβελοί, παρενθέσεις, σύμβολα παραπομπών

7 Σφάλματα των αντιγραφέων
Α. λόγω απροσεξίας και παραδρομής Β. λόγω προσπάθειας να διορθωθεί κείμενο που δεν κατανοήθηκε

8 Recensio codicum, usus scribendi, lectio difficilior;
Τι σημαίνουν οι όροι… Recensio codicum, usus scribendi, lectio difficilior;

9 Υπεύθυνος: φωνολογικές μεταβολές της ελληνικής γλώσσας
Σφάλματα ομοιοφωνίας Υπεύθυνος: φωνολογικές μεταβολές της ελληνικής γλώσσας

10 Σύγχυση γραμμάτων & λανθασμένος χωρισμός λέξεων
Κυρίως από τη μεγαλογράμματη στη μικρογράμματη

11 Σφαλερή ανάγνωση γραμμάτων μικρογράμματης
Κυρίως όταν έχουμε εναλλαγές στη μορφή των γραμμάτων

12 λιπογραφίες Α. ομοιόαρκτον/ ομοιοτέλευτον
Β. παραλείψεις από απλογραφία Γ. παραλείψεις εκ παραδρομής

13 διττογραφία

14 Παρανάγνωση ή μη ανάπτυξη συντομογραφιών

15 Μεταθέσεις γραμμάτων, συλλαβών, λέξεων, φράσεων
Υλικά και ψυχολογικά αίτια (vitium byzantinum)

16 Σχόλια ή γλώσσες που ενσωματώνονται στο κείμενο
Παρεμβολές Σχόλια ή γλώσσες που ενσωματώνονται στο κείμενο

17 Αλλιώς: lectiones faciliores, lectiones duplices.
Απλοποιήσεις Αλλιώς: lectiones faciliores, lectiones duplices.

18 Ο μορφωμένος λόγιος είναι συχνά…
κάκιστος αντιγραφέας!

19 Στοιχεία κριτικής κειμένου
Όταν ο παλαιογράφος και ο φιλόλογος γίνονται –συχνά- ένα πρόσωπο.

20 Δουλειά του φιλολόγου είναι τώρα…
Να ανασυγκροτήσει το αυτόγραφο ή να εντοπίσει το αρχέτυπο.

21 Πόσο παλιά μπορούμε να φτάσουμε;
Μερικές φορές ως την αλεξανδρινή εποχή, συχνότερα πάντως την εποχή του μεταχαρακτηρισμού.

22 Διερεύνηση των κωδίκων (recensio codicum).
Πρώτο στάδιο: Διερεύνηση των κωδίκων (recensio codicum).

23 Κώδικες Vetustissimi και κώδικες recentiores:
Ποια η αξία τους για την αποκατάσταση του κειμένου;

24 Τι ονομάζουμε collatio;

25 Τι ονομάζουμε έμμεση και άμεση παράδοση ενός κειμένου;

26 Γιατί το στέμμα είναι πολλές φορές δύσκολο να καταρτισθεί;
Τι ονομάζουμε συνδετικές και χωριστικές γραφές και πώς καταρτίζουμε το στέμμα; Γιατί το στέμμα είναι πολλές φορές δύσκολο να καταρτισθεί;

27 Κανόνες σύμφωνα με τους οποίους ο φιλόλογος επιλέγει τη σωστή γραφή:
Lectio difficilior Codex optimus Lectio antiquior Usus scribendi

28 Όταν, παρά τις προσπάθειες, η αποκατάσταση του κειμένου είναι αδύνατη…
…θέτουμε ανάμεσα σε Cruces το προβληματικό κείμενο ή καταφεύγουμε στη ΄μαντεία΄ (divinatio).