ΠΑΡΑΔΟΣΗ Β06Π01: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΑΡΑΔΟΣΗ Β06Π01: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΑΡΑΔΟΣΗ Β06Π01: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Ρ Η Τ Η Σ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Ακαδημαϊκό έτος – χειμερινό εξάμηνο ΠΑΡΑΔΟΣΗ Β06Π01: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Ν ί κ ο ς Α ν δ ρ ε α δ ά κ ης Επίκουρος Καθηγητής

2 ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ

3 ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Δ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Α. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Γ. ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Β. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ (ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ)

4 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Κάθε έρευνα ξεκινά με ένα ερώτημα και ολοκληρώνεται με την απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Τα στάδια βρίσκονται σε στενή αλληλεξάρτηση. Τα πρώτα στάδια είναι πιο δύσκολα, πιο καθοριστικά. Η προετοιμασία και ο σχεδιασμός καλύπτουν το 1/3 του χρόνου. Η συλλογή, η επεξεργασία, η ανάλυση, η ερμηνεία των αποτελεσμάτων το 1/3 του χρόνου. Η συγγραφή της έκθεσης της έρευνας το υπόλοιπο 1/3 του χρόνου. Ο βιαστικός σχεδιασμός της έρευνας επιφέρει επιμήκυνση του χρόνου διεξαγωγής της. Η προσεκτική προετοιμασία δίνει καλύτερα αποτελέσματα σε συντομότερο χρόνο.

5 Εντοπισμός της ερευνητικής περιοχής.
Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Εντοπισμός της ερευνητικής περιοχής. Εντοπισμός και οριοθέτηση του ερευνητικού προβλήματος. Κίνητρα ερευνητή: Προσωπικές ανάγκες – φιλοδοξίες. Ανάγκη για γνωριμία του περιβάλλοντος. Διαφέροντα. Βιβλιογραφική μελέτη. Πράξη-εμπειρία, αντίφαση, πρόβλεψη. Κριτήρια επιλογής: Πρωτοτυπία, σημαντικότητα, επικαιρότητα, δυνατότητα εξέτασης και πραγματοποίησης.

6 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
1. Οριοθέτηση του προβλήματος της έρευνας. 2. Διασαφήνιση των όρων του προβλήματος. 3. Σκοπιμότητα της διερεύνησης του προβλήματος. 1. Οριοθέτηση του προβλήματος της έρευνας. Διαδικασία επιλογής («τι» και «γιατί»): Γενική διατύπωση του προβλήματος. Εντοπισμός εναλλακτικών προβλημάτων. Κάθε πρόβλημα είναι κομμάτι ενός puzzle. Δεν υποχρεώνεται να σχηματίσει όλο το puzzle. Περιορισμός και επιλογή ενός. Οριοθέτηση με σαφήνεια και ακρίβεια ώστε να είναι δυνατή η εξέτασή του. Περιορίζεται έτσι και η έκταση της έρευνας. Ιδιαίτερα σημαντική η οριοθέτηση γιατί προσδιορίζονται οι στρατηγικές, μέθοδοι και τεχνικές.

7 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
2. Διασαφήνιση των όρων του προβλήματος. Παράθεση ορισμών και επιλογή ενός για τις ανάγκες της έρευνας. Διευκρίνιση βασικών όρων, ως προς το εννοιολογικό τους περιεχόμενο, που χρησιμοποιούνται στη μελέτη. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΕΡΓΟ.doc Εννοιολογικοί ορισμοί και λειτουργικοί ορισμοί. (μετατροπή αφηρημένων εννοιών σε όρους συμπεριφοράς που μπορεί να παρατηρηθεί και να «μετρηθεί».

8 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ 3. Σκοπιμότητα της έρευνας
Αναλαμβάνω έρευνα σημαίνει υπάρχει πρόβλημα. Η επίλυση του προβλήματος είναι ο σκοπός της έρευνας. Θα βοηθήσει; Ποια χρησιμότητα-πρακτική σκοπιμότητα έχει; Ποιες θα είναι οι ωφέλειες; Βοηθά π.χ. το εκπαιδευτικό σύστημα να γίνει καλύτερο; Κάθε έρευνα γίνεται για να χρησιμεύσει κάπου.

9 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Ανασκόπηση βιβλιογραφίας: εντοπισμός πηγών, εξαντλητική μελέτη, πλήρης και σαφής εικόνα, θεωρητικό πλαίσιο. Σκοπός - στόχοι Λειτουργικός ορισμός-ορισμοί ερευνητικού προβλήματος: εννοιολογικός-λειτουργικός, «μετρήσιμες» πληροφορίες axiol DIDASKONTON.doc Διατύπωση συγκεκριμένων ερευνητικών ερωτημάτων- υποθέσεων

10 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (1/7) Κάθε έρευνα, όσο μικρής κλίμακας και αν είναι, περιλαμβάνει οπωσδήποτε και τη μελέτη όσων έχουν ήδη γραφεί από άλλους για το πρόβλημα που μελετάται. Για τον ερευνητή, η ενημέρωση αυτή είναι απαραίτητη για πάρα πολλούς λόγους , με σημαντικότερους: α) Έχοντας μια επαρκή βιβλιογραφική ενημέρωση πάνω στο πρόβλημα που μελετά, είναι πλέον σε θέση να διαμορφώσει μια πληρέστερη εικόνα για το πρόβλημα που εξετάζει και μπορεί να οδηγηθεί έτσι ασφαλέστερα στη διατύπωση του σκοπού και των στόχων της έρευνάς του αλλά και των ερευνητικών υποθέσεων. β) Παίρνει ιδέες από τις εργασίες άλλων ερευνητών, για να τις αξιοποιήσει στη δική του μελέτη.

11 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (2/7) γ) Διαπιστώνει την αποτελεσματικότητα κάποιων προγενέστερων μεθοδολογικών προσεγγίσεων που εφαρμόστηκαν στο θέμα που μελετά και ελέγχει την καταλληλότητα των ερευνητικών εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν. δ) Ενημερώνεται σχετικά με αντίστοιχες μελέτες ή έρευνες έτσι ώστε να μην επαναλάβει έρευνα που έχει ήδη πραγματοποιηθεί με παρόμοιο τρόπο από άλλον ερευνητή. Το αναμενόμενο από ένα φοιτητή δεν είναι η εξαντλητική καταγραφή των μελετών ή ερευνών που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα στον τομέα που τον ενδιαφέρει. Αυτό που απαιτείται κυρίως από το φοιτητή είναι η μελέτη ενός σημαντικού τμήματος της σχετικής βιβλιογραφίας και η επίγνωση του βαθμού στον οποίο το θέμα που εξετάζει έχει γίνει αντικείμενο προγενέστερων μελετών ή ερευνών.

12 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (3/7) Η σημαντικότητα της θεωρητικής μελέτης του προς διερεύνηση αντικειμένου και των πτυχών του, αφορά στη διεργασία του ερευνητή να συγκεντρώσει, να διασταυρώσει και συνδυαστικά, με κριτική διάθεση, να ταξινομήσει και να παρουσιάσει πληροφορίες σχετικές με θεωρητικά ή και ερευνητικά δεδομένα που εγγράφονται πυρηνικά στο θέμα που τον απασχολεί. Αντλώντας πληροφόρηση από προηγούμενη γνώση, με την επισκόπηση της βιβλιογραφίας, ο φοιτητής μπορεί να κατευθύνει αρτιότερα τη δική του ερευνητική δραστηριότητα. Η προβληματική, το θεωρητικό υπόβαθρο της μελέτης δεν νοείται ανεξάρτητα απ΄ ό,τι έχει συντελεστεί στο εξεταζόμενο θέμα, είτε ως θεωρία είτε ως αποτελέσματα εμπειρικών ερευνών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

13 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (4/7) Μελετώντας, επιχειρείται να κατανοηθεί κριτικά ο λόγος των άλλων καθώς και ο διάλογος που αναπτύσσεται γύρω από το θέμα, έτσι ώστε σιγά σιγά να οικοδομηθεί με τεκμηριωμένο τρόπο η προσωπική μας άποψη σχετικά με το υπό εξέταση θέμα. Όσον αφορά στην οργάνωση των κεφαλαίων της θεωρητικής μελέτης του θέματος, ο φοιτητής θα πρέπει να προχωρήσει από το γενικότερο στο μερικότερο, από τη ‘μακροσκοπική’ παρατήρηση στη ‘μικροσκοπική’ εξέταση. Από το γενικότερο εννοιολογικό και θεματικό πλαίσιο-πεδίο της μελέτης στο ειδικό αντικείμενο της μελέτης και στην εξέταση των επιμέρους ζητημάτων του υπό εξέταση αντικειμένου για να καταλήξει στην προβληματική της ερευνητικής του προσέγγισης.

14 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (5/7) Η επιχειρηματολογία πρέπει να διαμορφώνεται βαθμιαία μέσα στο κείμενο, με τρόπο επαγωγικό. Από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, από υποκεφάλαιο σε υποκεφάλαιο και από παράγραφο σε παράγραφο. Να υπάρχει λογική συνέπεια και αλληλουχία, χωρίς χάσματα ή κενά σκέψης. Σφάλματα, παρανοήσεις, παραλείψεις ή κενά μπορούν να οδηγήσουν τη μελέτη σε λανθασμένες μεθοδολογικές προσεγγίσεις και προβληματισμούς. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί σ΄ αυτό το σημείο, πως γίνεται αναφορά μόνο σε σχετικές εργασίες και όχι σε οτιδήποτε γενικής τάξης υλικό έχει μελετήσει ο φοιτητής.

15 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (6/7) Ιδιαίτερα κρίσιμο είναι το κεφάλαιο, το οποίο συνήθως τοποθετείται ως πρώτο κατά τη θεωρητική μελέτη του θέματος και αφορά στην εννοιολογική οριοθέτηση των βασικών όρων της μελέτης. Το κεφάλαιο αυτό αντιστοιχεί στην αναλυτική εξέταση, αποσαφήνιση και οριοθέτηση του σημασιολογικού περιεχόμενου των βασικών όρων που διαχειρίζεται η μελέτη. Αν π.χ. ο τίτλος μιας εργασίας είναι «Κοινωνικές αναπαραστάσεις εκπαιδευτικών αναφορικά με την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου», θα πρέπει να οριοθετηθούν εννοιολογικά οι όροι-κλειδιά: «κοινωνική αναπαράσταση», «εκπαιδευτικό έργο» και «αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου».

16 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ (7/7) Βέβαια το πιο σημαντικό είναι ο επιτυχής μετασχηματισμός των εννοιολογικών ορισμών των όρων σε λειτουργικούς, στο μεθοδολογικό μέρος της εργασίας, όπου προσδιορίζονται οι συγκεκριμένες ενέργειες του ερευνητή και οι ‘μετρήσεις’ που θα κάνει με τη βοήθεια των μέσων συλλογής δεδομένων. Στο προηγούμενο π.χ. παράδειγμα θα πρέπει να τον απασχολήσει έντονα με ποιο τρόπο θα ‘μετρήσει’ τις κοινωνικές αναπαραστάσεις των υποκειμένων, ποιους εκπαιδευτικούς θα ‘ρωτήσει’ (της Α΄/θμιας μόνο; και των δυο βαθμίδων; θα ‘ρωτήσει’ εκπαιδευτικούς που εργάζονται σε ιδιωτικά σχολεία;), ποια είναι τα κατάλληλα ερωτήματα που θα θέσει για να εξετάσει τις αναπαραστάσεις των εκπαιδευτικών αναφορικά με την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, κ.τ.λ.

17 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Υπόθεση: Μια αμφίβολη αλλά αληθοφανής εικασία και η οποία πρέπει να επαληθευθεί ή να απορριφθεί. Είναι μια πρόταση που εξηγεί ένα φαινόμενο ή γεγονός. Γίνεται προσωρινά δεκτή ως αληθινή ή εσφαλμένη και αποτελεί την κατευθυντήρια ιδέα για την έρευνα φαινομένων ή γεγονότων. Με την υπόθεση δηλώνεται προκαταβολικά η ερμηνεία ενός ή η ύπαρξη σχέσης μεταξύ δυο ή περισσοτέρων φαινομένων ή γεγονότων. Από το είδος και την ποιότητα των υποθέσεων προσδιορίζεται σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα της έρευνας. Οι υποθέσεις αποτελούν τη «γραμμή πλεύσης» του ερευνητή. Με τις υποθέσεις, ο ερευνητής εστιάζει την προσοχή του σε ό,τι είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού της έρευνας.

18 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Όσο υψηλότερο είναι το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, τόσο υψηλότερη είναι η επίδοση ενός μαθητή. Όσο υψηλότερο είναι το αυτοσυναίσθημα ενός μαθητή, τόσο υψηλότερη είναι η επίδοσή του. Όσο υψηλότερο είναι το άγχος ενός μαθητή, τόσο χαμηλότερη είναι η επίδοσή του. Όσο πιο αυταρχικό είναι το οικογενειακό κλίμα ενός μαθητή, τόσο πιο υποτακτικό άτομο γίνεται. Όσο πιο υψηλό είναι το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας ενός μαθητή, τόσο μεγαλύτερη είναι η ευχέρειά του στο γραπτό λόγο. Η επίδοση ενός μαθητή δεν εξαρτάται από το μέγεθος της τάξης του.

19 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ (συνέχεια)  Διαφοροποιούνται τα αγόρια από τα κορίτσια ως προς την επίδοσή τους στο τεστ των Μαθηματικών.  Τα αγόρια έχουν υψηλότερη επίδοση απ΄ ότι τα κορίτσια στο τεστ της Γλώσσας.  Δεν διαφοροποιούνται οι δ/ντές σχολείων Α΄/θμιας από τους δ/ντές σχολείων Β΄/θμιας ως προς το βαθμό ενημέρωσής τους σε θέματα εκπαιδευτικής αξιολόγησης.  Δεν διαφοροποιούνται οι νεώτεροι από τους αρχαιότερους εκπαιδευτικούς αναφορικά με τις στάσεις τους απέναντι στις νέες τεχνολογίες.  Οι φοιτητές του Π.Τ.Δ.Ε. του Παν/μίου Κρήτης δεν είναι ικανοποιημένοι από το περιεχόμενο των σπουδών τους. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ  Διαφοροποιούνται τα αγόρια από τα κορίτσια ως προς την επίδοσή τους στο τεστ των Μαθηματικών;  Διαφοροποιούνται οι δ/ντές σχολείων Α΄/θμιας από τους δ/ντές σχολείων Β΄/θμιας ως προς το βαθμό ενημέρωσής τους σε θέματα εκπαιδευτικής αξιολόγησης; Διαφοροποιούνται τα αγόρια από τα κορίτσια ως προς την επίδοσή τους στο τεστ της Γλώσσας; στασεις.doc

20 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
Κατευθυντήρια Μηδενική Γενική Αιτιώδης Λειτουργική

21 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
 Γενική: Έχει τη μορφή μιας γενικής και αόριστης δήλωσης. Δεν προσδιορίζει με ακρίβεια και σαφήνεια το είδος της σχέσης που εξετάζεται. Είναι μια γενική ιδέα και στην ουσία δεν μπορεί να αποτελεί ερευνητική υπόθεση (π.χ. η υγιεινή διατροφή ευνοεί την τακτική φοίτηση του μαθητή). Λειτουργική: Είναι ειδική και επαληθεύσιμη γιατί οι όροι ορίζονται λειτουργικά με όρους παρατηρήσιμης συμπεριφοράς.  Κατευθυντήρια: Όταν μια υπόθεση διατυπώνεται προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Μηδενική: Είναι μια λειτουργική υπόθεση που έχει διατυπωθεί αποφατικά και προβλέπει τη μη ύπαρξη σχέσης ανάμεσα σε δυο γεγονότα ή φαινόμενα.  Αιτιώδης: Όταν ή μια μεταβλητή είναι το αίτιο και η άλλη είναι το αποτέλεσμα.

22 ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΕΡΕΥΝΑΣ
Ένα ερευνητικό εργαλείο θεωρείται ότι είναι έγκυρο, αν «μετράει» εκείνο για το οποίο κατασκευάστηκε Τεχνική λογικής εγκυρότητας ή δομής Τεχνική εμπειρικής εγκυρότητας ή προγνωστικής

23 ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΕΡΕΥΝΑΣ
Ένα εργαλείο έρευνας θεωρείται ότι είναι αξιόπιστο, αν σε επαναληπτικές «μετρήσεις», κάτω από παρόμοιες συνθήκες, δίνει τα ίδια περίπου αποτελέσματα Τεχνική συμφωνίας Τεχνική ελέγχου - μετελέγχου Τεχνική ημιμορίων

24 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Φυσικός πειραματισμός Τεχνητός πειραματισμός

25 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Πειραματική/ες Ομάδα/ες Ομάδα ελέγχου ή μαρτυρίας

26 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Τεχνικές συγκρότησης ομάδων
Παράλληλες ή ισοδύναμες ομάδες Σύζευξη ή ζευγάρωμα ομάδων Τυχαία συγκρότηση ομάδων

27 Α.ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ Μεταβλητή: Κάθε μέγεθος που μεταβάλλεται (αυξάνεται-μειώνεται) Αυτό που μεταβάλλεται μπορεί να είναι φυσικό μέγεθος, χαρακτηριστικό, φαινόμενο, γεγονός, κ.λπ.

28 ΕΙΔΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (σε σχέση με φύση μεταβολών - είδος των δεδομένων)
Κατηγορικές Ποσοτικές Ποιοτικές Ασυνεχείς Συνεχείς Διαβαθμιστικές Διατακτικές Αναλογικές Κατηγορικές: Μεταβολή κατά είδος-κατηγορία Ποιοτικές: Μεταβολή κατά ποιότητα Ποσοτικές: Μεταβολή κατά ποσότητα

29 ΕΙΔΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ Κατηγορικές Ποιοτικές Ποσοτικές
Κατηγορικές ή ονοματικές: Oι κατηγορικές (categorical) ή ονοματικές (nominal) μεταβλητές δεν αντιστοιχούν σε μετρήσιμα μεγέθη αλλά απλά κατηγοριοποιούν τα «υποκείμενα» ενός πληθυσμού σε διαφορετικές κατηγορίες με βάση συγκεκριμένα κριτήρια ομαδοποίησης. Ποιοτικές Ποιοτικές: Οι ποιοτικές (qualitative) μεταβλητές που αντιστοιχούν είτε σε διαβαθμιστική κλίμακα (ordinal) είτε σε διατακτική κλίμακα (ranked) και στις οποίες οι κατηγορίες ή τα υποκείμενα έχουν μια σχέση διάταξης μεταξύ τους Ποσοτικές Ποσοτικές: Oι ποσοτικές (quantitative) ή -ισο-διαστημικές ή διαστήματος (interval scale) μεταβλητές αντιστοιχούν σε μετρήσιμα μεγέθη. Υποκατηγορίες: α) διακριτές (discrete) ή ασυνεχείς (discontinuous), β) συνεχείς (continuous) , γ) μεταβλητές αναλογίας ή αναλογικές (ratio scale).

30 ΕΙΔΗ ΚΛΙΜΑΚΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ
Ονοματικές Αναλογικές Ισο-διαστημικές ασυνεχείς Διαβαθμιστικές Ισο-διαστημικές συνεχείς Διατακτικές Ονοματικές ή κατηγορικές: Κατάταξη των «υποκειμένων» σε κατηγορίες Δια-βαθμιστικές: Διαβάθμιση των «υποκειμένων» σε μια τακτική σειρά Δια-τακτικές: Διάταξη των «υποκειμένων» σε μια τακτική σειρά Ισο-διαστημικές συνεχείς: Όχι μόνο διαβαθμίσεις, αλλά και ίσα συνεχή διαστήματα Ισο-διαστημικές ασυνεχείς: Όχι μόνο διαβαθμίσεις, αλλά και ίσα ασυνεχή διαστήματα Αναλογικές: Όχι μόνο διαβαθμίσεις, αλλά και ίσα ασυνεχή διαστήματα, ενώ το σημείο μηδέν είναι γνήσιο

31 ΕΙΔΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (σε σχέση με ερευνητικό σχέδιο – πειραματική κατάσταση – συνθήκες παρατήρησης)
Ανεξάρτητες Εξαρτημένες Ανεξάρτητη (ενεργητική, πειραματική, ερέθισμα, εξηγηματική): Αυτή που ελέγχεται, μεταβάλλεται κατά βούληση του ερευνητή, το αίτιο. Εξαρτημένη (παθητική, αντίδραση, κριτήριο): Αυτή που δέχεται την επίδραση της ανεξάρτητης, το αποτέλεσμα. Μια μεταβλητή δεν είναι πάντα ανεξάρτητη ή εξαρτημένη. Εξαρτάται από το είδος του προβλήματος που εξετάζεται.

32 ΕΙΔΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (ενδιάμεσες, συνθετικές, παρασιτικές)
Συνθετικές Παρασιτικές Ενδιάμεσες Ενδιάμεσες: Δεν μπορούν να παρατηρηθούν άμεσα. Έτσι, κατασκευάζουμε εμείς μεταβλητές για τη μέτρησή τους (αγωνία, στάσεις, κίνητρα, κ.λπ.). Συνθετικές: Συντίθενται από το «άθροισμα» άλλων μεταβλητών (κοινωνικοοικονομικό επίπεδο οικογένειας, επίδοση σε ένα τεστ, κ.λπ.). Παρασιτικές: Σε πειραματικές καταστάσεις εμφανίζονται. Επιφέρουν αποτελέσματα και συνέπειες, χωρίς να έχουν προβλεφθεί οι επιπτώσεις τους.

33 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Α. Αναδίφηση στη σχετική βιβλιογραφία Δ. Πληροφόρηση του ερευνητή Β. Διαδικασία συγκρότησης της βιβλιογραφίας του προβλήματος Γ. Σύνταξη καταλόγου της βιβλιογραφίας της έρευνας

34 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Α. Αναδίφηση στη σχετική βιβλιογραφία Ο ερευνητής οφείλει να αναζητήσει και να μελετήσει ό,τι έχει γραφεί από άλλους για το θέμα της έρευνάς του. Πρέπει να συμβουλευθεί τη σχετική με το θέμα του βιβλιογραφία. Η συγκρότηση πλούσιας τεκμηρίωσης γύρω από το θέμα, επηρεάζει όλα τα επόμενα στάδια της έρευνας. Είναι ανώφελο να μελετά κάποιος ένα θέμα που έχει μελετηθεί εξαντλητικά ή μελετάται τώρα από άλλους ερευνητές, εκτός αν οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί επιβάλλουν την επανεξέταση του ίδιου θέματος. Πηγές πληροφόρησης: Συμβατικές και ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, έντυπα και ηλεκτρονικά βιβλία, έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά, εκδοτικοί οίκοι, περιοδικά εκπαιδευτικής αρθογραφίας, διεθνείς οργανισμοί, ιστοσελίδες εκπαιδευτικών θεμάτων, ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, κ.λπ.

35 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Δ. Πληροφόρηση του ερευνητή
Ο ερευνητής οφείλει να αναζητήσει πληροφορίες και από πρόσωπα που γνωρίζουν για διάφορους λόγους πολύ καλά το θέμα. Η σχετική πληροφόρηση συμβάλλει στη διαμόρφωση πληρέστερης εικόνας για το θέμα της έρευνας και αυξάνει τις πιθανότητες για επιτυχή διαπραγμάτευση του θέματος. Πηγές πληροφόρησης: Γνώμες εκπαιδευτικών, γονέων, ειδικών, ανάλυση υλικών,

36 Β. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Ερευνητική στρατηγική Μέσα συλλογής δεδομένων Δείγμα Διαδικασίες διεξαγωγής τόπος, χρόνος, δαπάνη, συνεργάτες Μέθοδος στατιστικής ανάλυσης Προέρευνα

37 Β. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Ερευνητική στρατηγική Μέσα συλλογής δεδομένων Δείγμα Διαδικασίες διεξαγωγής τόπος, χρόνος, δαπάνη, συνεργάτες Μέθοδος στατιστικής ανάλυσης Προέρευνα

38 Γ. ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Γ. ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Εφαρμογή ερευνητικού σχεδίου συγκρότηση ερευνητικής ομάδας, διενέργεια εξέτασης ομοιογένεια εντολών…

39 Δ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Κατηγοριοποίηση-κωδικοποίηση, Εισαγωγή Στατιστική επεξεργασία Ανάλυση- Σχολιασμός- Ερμηνεία των αποτελεσμάτων Διατύπωση συμπερασμάτων

40 ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Ε Γ Κ Υ Ρ Ο Τ Η Τ Α Ε Ρ Ε Υ Ν Α Σ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Καθορισμός μεγέθους δείγματος Μέθοδοι επιλογής δείγματος

41 Εσωτερική - Εξωτερική εγκυρότητα έρευνας
Συνολικά σφάλματα Εσωτερικά σφάλματα Εξωτερικά σφάλματα

42 ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Το ευρύτερο σύνολο, στο οποίο και ενδιαφερόμαστε να γενικεύσουμε τα ευρήματα της έρευνας ΔΕΙΓΜΑ: Το υποσύνολο του πληθυσμού, το οποίο μελετάμε στην πράξη και με βάση το οποίο θα διατυπώσουμε συμπεράσματα για τον πληθυσμό ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ: Η συστηματική διαδικασία με την οποία από τον πληθυσμό επιλέγουμε ένα δείγμα.

43 ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ
ΣΤΟΧΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ α) Να αναφέρεται σ’ έναν πληθυσμό όσο το δυνατόν ευρύτερο για να έχουν τα ευρήματα της έρευνας μεγαλύτερη γενικευτική ισχύ, ενώ συγχρόνως, β) να είναι το μέγεθος του δείγματος, αφενός μεν όσο το δυνατόν μικρότερο για να είναι εφικτή η εκτέλεση της έρευνας και αφετέρου όσο το δυνατόν ομοιότερο του πληθυσμού ώστε να εξασφαλίζεται ικανοποιητική προσέγγιση των πραγματικών τιμών του πληθυσμού ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Μέγεθος Τρόπος επιλογής

44 Καθορισμός Μεγέθους Δείγματος
Καθορισμός Μεγέθους Δείγματος Τύποι υπολογισμού Μεγέθους Δείγματος ή Σφάλματος Δειγματοληψίας Σχέση Μεγέθους Πληθυσμού με Μέγεθος Δείγματος Σχέση Μεγέθους Δείγματος με Μέγεθος Σφάλματος

45 ΣΧΕΣΗ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΜΕ ΣΦΑΛΜΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ
t= Επίπεδο εμπιστοσύνης d= Σφάλμα δειγματοληψίας Τεστ, Κλίμακα Τυπική απόκλιση s= Ερωτημα-τολόγιο Ποσοστό p= ΜΕΓΕΘΟΣ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ μικρό μεγάλο ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

46 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗΣΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΜΕ ΤΙΜΗ t
Επίπεδο Εμπιστοσύνης Τιμή t 50% 0,67 68% 1,00 95% 95% 1,96 1,96 99% 99% 2,58 2,58 99,7% 3,00 99,994% 4,00

47 ή ΜΕΣΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Τύποι Υπολογισμού Μεγέθους Δείγματος ή Σφάλματος Δειγματοληψίας ή

48 Άρα: ΜΕΣΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ή ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Τύποι Υπολογισμού Μεγέθους Δείγματος ή Σφάλματος Δειγματοληψίας 1η Περίπτωση:Αν ο πληθυσμός είναι μεγάλος (>10.000) Άρα: ή Εφόσον p+(100-p) =100 τότε p* (100-p)=max αν p=100-p και συνεπώς αν p=50% το 100-p=50. Άρα το μέγιστο γινόμενο p*(100-p)=50*50=2.500 Ο τύπος γίνεται:

49 ΜΕΣΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Τύποι Υπολογισμού Μεγέθους Δείγματος ή Σφάλματος Δειγματοληψίας 2η Περίπτωση:Αν ο πληθυσμός είναι μικρός (<10.000) ή Αν ονομάσουμε την ποσότητα:

50 ΣΦΑΛΜΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΣΦΑΛΜΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ(%)
ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ B. ΣΦΑΛΜΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΜΕΣΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ: Ερωτηματολόγιο Επίπεδο εμπιστοσύνης % t = 1,96 Ποσοστό p=40% ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ(n) ΣΦΑΛΜΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ(%) 100 + 9,6 200 + 6,8 500 + 4,3 1000 + 3,0 2000 + 2,1 3000 + 1,8 6.000 + 1,2 10.000 + 0,9

51 ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ/ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ %
Α. ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΜΕΣΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ: Ερωτηματολόγιο Επίπεδο εμπιστοσύνης % t = 1,96 Σφάλμα δειγματοληψίας d= +2 ΜΕΓΕΘΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ(N) ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ(n) ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ/ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ % 100 96 96 200 185 92,5 500 414 82,8 1000 706 70,6 2000 1091 54,6 5000 1622 32,4 10.000 1936 19,3 2344 2,3 2390 0,5

52 Μέθοδοι Τυχαίας Δειγματοληψίας
Μέθοδοι επιλογής του Δείγματος Μέθοδοι Τυχαίας Δειγματοληψίας Μέθοδοι μη Τυχαίας Δειγματοληψίας

53 ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ
ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Απλή δειγματοληψία Ω Β Ν Κ Θ Ξ Δ Γ Ι Σ Ξ Η Ε Ζ Τ Ι Α Δ Ζ Λ Ρ Ρ Π Χ Μ Υ Ο Ψ Χ

54 Στρωματοποιημένη αναλογικά δειγματοληψία
ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Στρωματοποιημένη αναλογικά δειγματοληψία Α Β Γ Δ Ε 25% Β Ε 25% Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Θ Κ Μ Π 50% 50% Χ Ω 25% Τ Υ Χ Ψ Ω 25%

55 ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία κατά συστάδες
ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία κατά συστάδες Α Β Γ Δ Ι Κ Θ Μ Θ Μ Ο Π Τ Υ Ν Ξ Ι Κ Χ Ψ Η Λ Χ Ψ Ε Ω

56 ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία δύο σταδίων
ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία δύο σταδίων Α Β Γ Δ Ι Κ Ι Κ Θ Μ Ο Π Ι Θ Μ Τ Υ Ν Ξ Θ Χ Ψ Χ Η Λ Χ Ψ Ε Ω

57 ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΗ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία ευκολίας
ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΗ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία ευκολίας Ω Β Ν Κ Θ Δ Ξ Γ Σ Ι Η Ε Σ Τ Α Δ Γ Λ Ε Ρ Π Η Μ Υ Ο Ψ Χ

58 ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΗ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία με σκοπιμότητα
ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΗ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Δειγματοληψία με σκοπιμότητα Ω Β Ν Κ Θ Ξ Δ Γ Ι Σ Η Ε Μ Τ Γ Α Ε Λ Π Ρ Π Β Μ Υ Ο Ψ Χ

59 ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Συστηματική δειγματοληψία
ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Συστηματική δειγματοληψία Α Β Γ Δ Ε Η Θ Ι Κ Λ Β Θ Μ Ν Ξ Ο Π Φ Υ Τ Υ Χ Ψ Ω Ν Ζ Φ Ρ Σ