Μάθημα Οικιακής Οικονομίας Καθηγήτρια: Γκουτζουρέλα Μαρία

Παρουσίαση με θέμα: "Μάθημα Οικιακής Οικονομίας Καθηγήτρια: Γκουτζουρέλα Μαρία"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Μάθημα Οικιακής Οικονομίας Καθηγήτρια: Γκουτζουρέλα Μαρία
1ο Γυμνάσιο Τούμπας Μάθημα Οικιακής Οικονομίας Καθηγήτρια: Γκουτζουρέλα Μαρία

2 Oμάδα 1η: Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα

3 Στην ομάδα αυτή ανήκουν
ροφήματα από γάλα (σοκολατούχο) το γάλα το γιαούρτι Το ξινόγαλα. το τυρί

4 Στην ομάδα αυτή δεν ανήκουν η κρέμα γάλακτος και το βούτυρο γάλακτος.

5 Η ομάδα γάλακτος και των προϊόντων του θεωρείται:
η σημαντικότερη πηγή ασβεστίου (για γερά οστά και δόντια) σημαντική πηγή πρωτεϊνών (απαραίτητες για την ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού) σημαντική πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β (υπεύθυνες για πολλές διαφορετικές λειτουργίες).

6 Το γάλα αποτελεί ίσως το σημαντικότερο τρόφιμο στην καθημερινή μας διατροφή. Παρέχει στον οργανισμό ενέργεια και περισσότερα θρεπτικά συστατικά, απαραίτητα για τον οργανισμό από οποιαδήποτε άλλη τροφή. Θεωρείται η πιο πλούσια τροφή της φύσης αφού αποτελεί καλή πηγή ασβεστίου (200 ml γάλα παρέχουν στον οργανισμό το 1/3 της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης ασβεστίου), φωσφόρου, ιωδίου, βιταμίνης Β2 και Β12. Επίσης η κατανάλωση γάλακτος μας προσφέρει νιασίνη, φυλλικό οξύ, βιταμίνη D και C, κάλιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο ενώ εφοδιάζει τον οργανισμό με πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και αμινοξέα όπως η καζεΐνη. Σε μικρότερο βαθμό καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες μας σε βιταμίνη Α και βιταμίνη Β1.

7 Στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα προϊόντα γάλακτος και γαλακτοκομικών:
Γάλα παστεριωμένο, Γάλα διαρκείας Γάλα αποστειρωμένο, Γάλα εβαπορέ, Ζαχαρούχο γάλα εβαπορέ, Σκόνη γάλακτος.

8 Φρέσκο γάλα -Γάλα παστεριωμένο
Φρέσκο γάλα: είναι το νωπό γάλα που παστεριώνετε σε θερμοκρασία 72ο C για περίπου 15 δευτερόλεπτα, έχει διάρκεια ζωής περίπου 3 με 5 μέρες και μετά την επεξεργασία του θα πρέπει να αποθηκευτεί στο ψυγείο σε θερμοκρασία 1 – 4°C. Ομογενοποιημένo είναι το γάλα που έχει υποστεί επεξεργασία ώστε το λίπος του να διαχέεται σε όλη τη μάζα του και άρα να είναι περισσότερο εύπεπτο.

9 Γάλα Υψηλής Παστερίωσης
. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΓΑΛΑ ΥΨΗΛΗΣ ΠΑΣΤΕΡΙΩΣΗΣ; Γάλα Υψηλής Παστερίωσης είναι αυτό που έχει υποστεί θερμική επεξεργασία στους +110οC έως +127οC. Στη συσκευασία αναγράφονται οι λέξεις «Γάλα» και «Υψηλής Παστερίωσης». Απαγορεύεται  η αναγραφή των λέξεων «φρέσκο» και «παστεριωμένο». Διατηρείται στο ψυγείο για ημέρες.

10 Γάλα αποστειρωμένο μακράς διάρκειας (U.H.T.)
Τη μέθοδο της αποστείρωσης και της υψηλής θερμικής επεξεργασίας (γύρω στους 135°C ), υφίστανται τα γάλατα που προορίζονται να καταναλωθούν έπειτα από μήνες ή και χρόνο.

11 ΣΥΜΠΥΚΝΩΜΕΝΟ ΓΑΛΑ (ΕΒΑΠΟΡΕ Ή ΣΑΚΧΑΡΟΥΧΟ
Συμπυκνωμένο (εβαπορέ ή ζαχαρούχο): αποστειρώνεται σε υψηλότερες θερμοκρασίες, άνω των 100ο C (Θερμική επεξεργασία γύρω στους 145°C.). Αφαιρείται στη συνέχεια ποσοστό από το νερό που περιέχει ( το ½ για το εβαπορέ και τα 2/3 για το ζαχαρούχο) και έχει διάρκεια ζωής 1 έως 1,5 έτος, χωρίς να χρειάζεται αποθήκευση σε ψυγείο. Η συμπύκνωση αποβλέπει στην απομάκρυνση του νερού για περιορισμό των εξόδων συσκευασίας, αποθήκευσης και μεταφοράς. Συμπυκνωμένο εβαπορέ Συμπυκνωμένο ζαχαρούχο

12 Σκόνη γάλακτος. Η σκόνη γάλακτος είναι και αυτή γάλα, μόνο που έχει εξατμιστεί όλο το νερό που περιείχε. Η εξάτμιση γίνεται με το ράντισμα του γάλακτος πάνω σε πολύ ζεστές επιφάνειες.

13 ΣΟΚΟΛΑΤΟΥΧΟ ΓΑΛΑ Τα παραπάνω είδη γάλακτος κυκλοφορούν συχνά και με διαφορετικές γεύσεις, με επικρατέστερη αυτή της σοκολάτας (σοκολατούχο γάλα). Επίσης υπάρχει γάλα εμπλουτισμένο με θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνη Α ή D, σίδηρο ή περισσότερο ασβέστιο.

14 Όλα τα είδη του γάλακτος τα συναντάμε σε 3 τύπους, ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε λιπαρά.
Το πλήρες γάλα με 3,5% λιπαρά (συνήθως με μπλε χρώμα στη συσκευασία) Το ημίπαχο γάλα ή «ελαφρύ» ή light με 1,5% λιπαρά (συνήθως με πράσινο χρώμα στη συσκευασία) Το άπαχο γάλα με 0% λιπαρά (συνήθως με γαλάζιο χρώμα στη συσκευασία ή μωβ).

15 Γάλα σόγιας Εκτός από το αγελαδινό γάλα, στο εμπόριο συναντάμε σπανιότερα και κατσικίσιο γάλα, ενώ για όσους είναι αλλεργικοί στο γάλα αγελάδος κυκλοφορεί και γάλα σόγιας

16 ΠΟΙΟ ΓΑΛΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΙΝΩ; Παστεριωμένο ή Εβαπορέ;
ΠΟΙΟ ΓΑΛΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΙΝΩ; Παστεριωμένο ή Εβαπορέ; Το γάλα που έχει επεξεργαστεί τη χαμηλότερη θερμική επεξεργασία. Το φρέσκο παστεριωμένο γάλα. Όσο πιο υψηλή είναι η θερμική επεξεργασία, τόσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα διατηρείται αλλά και τόσο μεγαλύτερο μέρος της θρεπτικής αξίας χάνεται. Καταστρέφονται ευαίσθητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που περιέχονται σ' αυτό όπως Β6, Β12, C φολικό οξύ, τυροσίνη Το γάλα υψηλής παστερίωσης από τους Επιστήμονες Τροφίμων θεωρείται  γάλα που υστερεί σε θρεπτικά συστατικά!

17 ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ Η συσκευασία του γάλακτος πρέπει να είναι άθικτη
Το γάλα υψηλής παστερίωσης διατηρείται 30 ημέρες κλειστό και τέσσερις ημέρες μετά το άνοιγμα, πάντα μέσα στο ψυγείο. Στο γάλα εβαπορέ πρέπει να αφαιρείται πάντα η σκόνη από το κουτί, γιατί μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση από μικροοργανισμούς. Βράζετε πάντα το νωπό γάλα, όταν αυτό προέρχεται κατευθείαν από την αγελάδα ή την κατσίκα, σε θερμοκρασία περίπου 101 βαθμών (τουλάχιστον για πέντε λεπτά, από τη στιγμή που θα αρχίσει να φουσκώνει).

18 Κάθε παιδί πρέπει να καταναλώνει τουλάχιστον μισό λίτρο γάλα
ΜΕΧΡΙ ΠΟΙΑ ΗΛΙΚΙΑ ΠΙΝΟΥΜΕ ΓΑΛΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟ; Κάθε παιδί πρέπει να καταναλώνει τουλάχιστον μισό λίτρο γάλα ( 2 ποτήρια) την ημέρα μέχρι την ενηλικίωσή του και να συνεχίζει να πίνει αρκετό σε όλη του τη ζωή.

19 Αν δεν προτιμάς το γάλα, τρώγε καθημερινά γιαούρτι ή τυρί
Ένα ποτήρι γάλα ισοδυναμεί με έναν κεσέ γιαούρτι (≈ 220 ml) ή 30 gr τυρί (μεγέθους σπιρτόκουτου). Δηλαδή: 1 ποτήρι γάλα = 1 κεσές γιαούρτι = 1 κομμάτι τυρί σε μέγεθος σπιρτόκουτου.

20 Προϊόντα διαίτης (light)
Προτείνεται στους ενήλικες οι οποίοι πίνουν καθημερινά γάλα, αυτό με μειωμένα λιπαρά (1,5%), ενώ όσον αφορά τα παιδιά δεν καταλήγουν όλοι οι διατροφολόγοι στο ίδιο συμπέρασμα. Όταν όμως το παιδί έχει αυξημένο σωματικό βάρος, είναι προτιμότερο το μερικώς αποβουτυρωμένο γάλα (1,5% λιπαρά). Άλλωστε, αυτό περιέχει την ίδια ποσότητα ασβεστίου και πρωτεϊνών με το πλήρες γάλα (3,5% λιπαρά). Γενικότερα όμως, τα προϊόντα διαίτης (light) δε θεωρούνται απαραίτητα για μια υγιεινή διατροφή καθώς και για τη διατήρηση ή μείωση του σωματικού βάρους.

21 Πολύπλευρη και προστατευτική δράση του γάλακτος στον οργανισμό του ανθρώπου.
Σε ένα Oλλανδικό σχολείο έγινε ένα πείραμα για να προσδιοριστεί η επίδραση του γάλακτος στην επίδοση των μαθητώv. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά που έπιναν τακτικά γάλα είχαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ αντίληψης, ταχύτητας σκέψεως και εξαγωγής λογικών συμπερασμάτων. Σε άλλο πείραμα αποδείχθηκε ότι τα παιδιά που κατανάλωναν γάλα είχαν λιγότερες απουσίες. Στην Ιαπωνία μία έρευνα ανάμεσα σε ενήλικες έδειξε ότι τα περιστατικά καρκίνων στομάχου ήταν πολύ λιγότερα σε όσους κατανάλωναν γάλα. Από επιστημονική άποψη υπάρχει η ερμηνεία ότι το γάλα ανταγωνίζεται και εξουδετερώνει ορισμένες καρκινογόνες ουσίες των άλλων τροφών και ιδιαίτερα τις νιτροζαμίνες. Γενικότερα, σήμερα επικρατεί η άποψη ότι το γάλα ασκεί πολύπλευρη προστατευτική δράση στον οργανισμό του ανθρώπου, εξουδετερώνοντας πολλούς βλαπτικούς παράγοντες του περιβάλλοντος  και ιδιαίτερα αυτούς που εισέρχονται στον οργανισμό με τα τρόφιμα.

22 Γιαούρτι Μεγάλη ποικιλία σε γεύσεις, είδη λιπαρών ή και εμπλουτισμό με θρεπτικά συστατικά υπάρχει επίσης στο γιαούρτι, το οποίο εκτός από αγελαδινό μπορεί να προέρχεται και από πρόβειο γάλα.

23 είδη  τυριών Ανάλογα με το λίπος που περιέχουν διακρίνονται σε: 1. Παχιά (μανούρι, κασέρι, τουλουμοτύρι, ροκφόρ) 2. Μέτρια (φέτα, παρμεζάνα, κεφαλοτύρι, γραβιέρα) 3. Απαχα (μυζήθρα, φέτα, κεφαλοτύρι) μυζήθρα μανούρι κεφαλοτύρι

24 Τα είδη του τυριού ανάλογα με το λίπος που περιέχουν διακρίνονται σε:
άπαχα τυριά με λιγότερο από 10% λιπαρά (μυζήθρα, φέτα, κεφαλοτύρι) Μέτρια από 10-50% λιπαρά (φέτα, παρμεζάνα, κεφαλοτύρι, γραβιέρα παχιά τυριά με 50% - 85% λιπαρά (μανούρι, κασέρι, τουλουμοτύρι, ροκφόρ). μυζήθρα κεφαλοτύρι μανούρι

25 Τυριά με 45% λιπαρά γραβιέρα κασέρι έμμενταλ γραβιέρα γκούντα

26 είδη τυριών ροκφόρ παρμεζάνα
είδη  τυριών Ανάλογα με το νερό που περιέχουν διακρίνονται σε: 1. Μαλακά (φέτα, μανούρι, τελεμές, ροκφόρ) 2. Σκληρά (κασέρι, κεφαλοτύρι, παρμεζάνα, γραβιέρα) ροκφόρ παρμεζάνα

27 Φέτα: Μείγμα πρόβειου και γιδίσιου γάλακτος
Φέτα: Μείγμα πρόβειου και γιδίσιου γάλακτος. Είναι καλής ποιότητας, όταν είναι μαλακή, κόβεται εύκολα, χωρίς να τρίβεται και έχει ευχάριστη μυρωδιά και γεύση. Καλύτερης ποιότητας είναι η φέτα που παράγεται από πρόβειο γάλα. Μυζήθρα: Παράγεται από τα θρεπτικά συστατικά που απομένουν στο τυρόγαλο μετά την παραγωγή του τυριού. Η μυζήθρα είναι καλής ποιότητας όταν είναι μαλακή, πλούσια σε λίπος και φτωχή σε αλάτι. Τουλουμοτύρι: Είναι κοινό τυρί και διατηρείται σε ασκί. Τελεμές: Μοιάζει με τη φέτα, αλλά είναι πιο μαλακός. Κεφαλοτύρι: Είναι σκληρό τυρί που παράγεται από πρόβειο ή γιδίσιο γάλα.

28 Ασβέστιο, για τα γερά οστά και πρόληψη της οστεοπόρωσης

29 Ασβέστιο, για τα γερά οστά και πρόληψη της οστεοπόρωσης
Όσοι ως τα 25 χρόνια τους έτρωγαν αρκετά γαλακτοκομικά προϊόντα (ισοδύναμα με περίπου 2 ποτήρια γάλα την ημέρα), έχουν οστά που έχουν αναπτυχθεί σωστά και είναι πολύ πυκνά σε ασβέστιο, έχουν δηλαδή μεγάλη οστική πυκνότητα.

30 Άλλες τροφές με σημαντική περιεκτικότητα σε ασβέστιο
Εκτός από τα γαλακτοκομικά προϊόντα υπάρχουν και άλλες τροφές με σημαντική περιεκτικότητα σε ασβέστιο, όπως το μπρόκολο, τα ραδίκια και τα μικρά ψάρια που τρώγονται με το κόκαλο (αθερίνα, γαύρος, μαρίδα κ.ά.)

31 Μητρικός θηλασμός Ο μητρικός θηλασμός θεωρείται πολύ σημαντικός για τα νεογέννητα κατά τους 6 πρώτους μήνες της ζωής τους.

32 Μητρικός θηλασμός Το μητρικό γάλα προσφέρει:
αντισώματα και προστατεύει το βρέφος από λοιμώξεις του γαστρεντερικού συστήματος και αλλεργίες. παρέχει και ορμόνες, που βοηθούν στη φυσιολογική ανάπτυξη. προστασία στην ενήλικη ζωή από την παχυσαρκία, το σακχαρώδη διαβήτη και την τερηδόνα.