ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ:

Παρουσίαση με θέμα: "ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ:"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ:
Σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από έντονη αλλοίωση της εσωτερικής και εξωτερικής πραγματικότητας με αποτέλεσμα το άτομο να απαντά με μη προσαρμοστικές συμπεριφορές.

2 Ιστορική αναδρομή Η Σχιζοφρένεια πρέπει να υπήρχε ανέκαθεν σαν νόσος όπως γνωρίζουμε από τις ιστορικές και λογοτεχνικές αναφορές. Αναγνωρίστηκε σαν ξεχωριστή νόσος για πρώτη φορά από τον Emil Kraepelin με το όνομα Dementia Precox, και με τον όρο Σχιζοφρένεια από τον Eugen Bleuler Emil Kraepelin Eugen Bleuler

3 Επιδημιολογία Life time prevalence: 1-1.5%.
Περίπου 0.025% - 005% του πληθυσμού θεραπεύεται κάθε χρόνο για Σχιζοφρένεια. Περίπου 2/3 των θεραπευόμενων ασθενών χρειάζεται νοσοκομειακή θεραπεία. Μόνο το μισό των ασθενών με σχιζοφρένεια λαμβάνει θεραπεία.

4 Ηλικία και Φύλο Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες.
Οι άνδρες έχουν μικρότερη ηλικία έναρξης (15 -25), ενώ οι γυναίκες μεγαλύτερη (25 -35). Η Σχιζοφρένεια είναι σπάνια πριν τα 10 και μετά τα 50 χρόνια. Οι γυναίκες έχουν καλύτερη πρόγνωση.

5 Άλλα στοιχεία 1 Εποχιακότητα της γέννησης: Υπάρχουν αρκετές μελέτες που δείχνουν ότι τα περισσότερα άτομα που θα πάθουν σχιζοφρένεια είναι γεννημένα τον χειμώνα. Γεωγραφική κατανομή: Παρ’ όλο που η σχιζοφρένεια υπάρχει παντού σε ορισμένα γεωγραφικά διαμερίσματα έχει μεγαλύτερη επίπτωση. Στοιχεία για την αναπαραγωγή: Η αναπαραγωγική ικανότητα των ατόμων με σχιζοφρένεια πλησιάζει τα τελευταία χρόνια αυτή του γενικού πληθυσμού. (Διπλασιάστηκε από το ). Συνοσηρότητα με άλλες παθολογικές νόσους: Πάνω από το 80% των σχιζοφρενών έχουν σημαντικές παθολογικές διαταραχές και πάνω από το 50% από αυτές μένουν αδιάγνωστες.

6 Άλλα στοιχεία 2 Αυτοκτονίες: 50% των σχιζοφρενών αποπειρώνται μία τουλάχιστον φορά στη ζωή τους να αυτοκτονήσουν και % αυτοκτονούν. Χρήση μη συνταγογραφούμενων ψυχοτρόπων ουσιών: Τα 3/4 των σχιζοφρενών καπνίζουν. Περίπου το % των σχιζοφρενών πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια της κατάχρησης ή εξάρτησης από αλκοόλ.Τα δύο πιο συχνά ναρκωτικά που χρησιμοποιούνται είναι: χασίς % και κοκαΐνη 5-10%.

7 Αιτιολογία (γενικά) Παρ’ όλο που η Σχιζοφρένεια εξετάζεται εδώ σαν μια ενιαία διαταραχή, οι διαγνωστικές κατηγορίες περιλαμβάνουν μια ποικιλία διαταραχών με παραπλήσια συμπτώματα. Η Σχιζοφρένεια πιθανά περιλαμβάνει μια ομάδα διαταραχών με πιθανή ετερογένεια αιτίων και τέλος περιλαμβάνει ασθενείς που η κλινική εμφάνιση των συμπτωμάτων, η θεραπεία, η απάντηση σ’ αυτή και η πρόγνωση ποικίλουν.

8 Αιτιολογία Το πιο πιθανό είναι ότι η Σχιζοφρένεια έχει πολλαπλή αιτιολογία. Βιολογική με την έννοια της κληρονομικής γονιδιακής αιτιολογίας. Περιβαλλοντική με την έννοια των επιδράσεων που μπορεί να προκαλέσει το περιβάλλον σε βιολογικό και ψυχολογικό επίπεδο.

9 Αιτιολογία Υπόθεση της προδιάθεσης στο stress
Το άτομο έχει μειωμένη αντοχή στο stress ή χαμηλή ουδό πρόκλησης stress ή και τα δύο. Η προδιάθεση στο stress ή το stress μπορεί να είναι βιολογικά, περιβαλλοντολογικά ή και τα δύο. Η περιβαλλοντολογική συνισταμένη μπορεί να είναι είτε βιολογική (π.χ. μία μόλυνση) είτε ψυχολογική (π.χ. απώλεια, stress στην οικογένεια, στην εργασία κ.λ.). Η βιολογική συνισταμένη μπορεί να είναι γενετική ή επιγενής (π.χ.γενετικές επιδράσεις ή επιδράσεις στο Κ.Ν.Σ. από ιούς, ουσίες, τραύματα, ή ψυχολογικό stress.

10 Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 1
Η αιτιολογία της σχιζοφρένειας είναι άγνωστη. Έχει πιθανολογηθεί κάποιος παθοφυσιολογικός ρόλος ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου όπως ο μετωπιαίος λοβός, το limbic system, και τα βασικά γάγγλια. Οι περιοχές αυτές είναι τόσο αλληλοσυνδεόμενες που μια βλάβη σε οποιαδήποτε περιοχή επηρεάζει και την άλλη. Η στιγμή της νευροπαθολογικής βλάβης δεν είναι γνωστή. (αναπτυξιακή βλάβη, προγραμματισμένη εκφύλιση όπως στη Huntington, επιγενής βλάβη, άλλη περιβαλλοντική επίδραση μόνη ή σε συνδιασμό με γονιδιακή προδιάθεση).

11 Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 2
Ο Βιολογικός παράγοντας φαίνεται πάντως ισχυρότερος του περιβαλλοντικού, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι μονοζυγωτικοί δίδυμοι που μεγάλωσαν σε διαφορετικό περιβάλλον ανέπτυξαν στον ίδιο βαθμό ~ 50% σχιζοφρένεια με αυτούς που έζησαν στο ίδιο περιβάλλον. Γιατί οι μονοζυγωτικοί δίδυμοι έχοντας το ίδιο γονιδιακό υλικό δεν αναπτύσσουν σε ποσοστό 100% την διαταραχή είναι ένα ερώτημα. Φαίνεται ότι υπάρχει κάποιος παράγοντας που ρυθμίζει την έκφραση του γονιδίου και που ακόμη είναι άγνωστος.

12 Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 3
ΝΕΥΡΟΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΕΣ: Ο κυριότερος νευρομεταβιβαστής που έχει συσχετισθεί με την αιτιολογία της σχιζοφρένειας είναι η Ντοπαμίνη. Τα αντιψυχωσικά φάρμακα είναι ντοπαμινεργικοί ανταγωνιστές και έτσι έχει θεωρηθεί ότι στην αιτιολογία της σχιζοφρένειας μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο η υπερντοπαμινεργική δραστηριότητα Άλλοι νευρομεταβιβαστές που έχουν μελετηθεί είναι η Σεροτονίνη, η Νορεπινεφρίνη και το GABA.

13 Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 4 Νευροπαθολογία
Μεταθανάτιες μελέτες του Κ.Ν.Σ. σε σχιζοφρενείς έδειξαν αλλοιώσεις στο limbic system και τα βασικά γάγγλια. Στη σχιζοφρένεια μπορεί να υπάρχουν ανώμαλες κινήσεις (δυσκινησίες) και απουσία φαρμακευτικής θεραπείας, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δυσκινησιών με βλάβες στα βασικά γάγγλια (Huntington) έχουμε και ψυχωσική συμπτωματολογία. Σύγκριση προσανατολισμού πυραμιδικών κυττάρων στον ιππόκαμπο υγιούς και σχιζοφρενούς

14 Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 5 Νευροπαθολογία
Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 5 Νευροπαθολογία. Μακροσκοπική εξέταση, CT, MRI, PET Η αύξηση του μεγέθους των πλάγιων κοιλιών και της 3ης κοιλίας παρ’ όλο που συναντάται συχνά δεν είναι παθογνωμονικό για τη σχιζοφρένεια. Το σύμπλεγμα ιππόκαμπου-αμυγδαλής- παραϊπποκάμπιου γύρου είναι μειωμένου μεγέθους σε σχιζοφρενείς ασθενείς. Στο PET υπολειτουργικότητα του μετωπιαίου λοβού και άλλων εγκεφαλικών περιοχών όπως ο οπισθοπλαγιος προμετωπιαίος φλοιός.Υπερδραστηριότητα των βασικών γαγγλίων σε σχέση με τον εγκεφαλικό φλοιό.

15 Αιτιολογία Βιολογικοί παράγοντες. 6
Άλλοι παράμετροι: Η.Ε.Γ. Σχιζοφρενικόμορφες Ε’ κρίσεις κροταφικού τύπου. Προκλητά Δυναμικά. Δυσλειτουργία των οφθαλμικών κινήσεων. Ψυχονευροανοσολογία. Ψυχονευροενδοκρινολογία.

16 Γενετική Γενικός πληθυσμός: 1% Με αδελφό σχιζοφρενή 8%
Γενικός πληθυσμός: 1% Με αδελφό σχιζοφρενή 8% Με ένα γονέα σχιζοφρενή 12% Με δύο γονείς σχιζοφρενείς 40% Μονοζυγωτικοί δίδυμοι 47%

17 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Σημαντικές επισημάνσεις
Κανένα σημείο ή σύμπτωμα δεν είναι παθογνωμονικό για τη σχιζοφρένεια. Όλα μπορούμε να τα συναντήσουμε και σε άλλες νευρολογικές ή και ψυχιατρικές διαταραχές. Σημαντικά στοιχεία για την διάγνωση πέρα από τα συμπτώματα και σημεία είναι το ιστορικό του ασθενούς, το νοητικό και μορφωτικό του επίπεδο, το πολιτιστικό του υπόβαθρο. Τα συμπτώματα του ασθενούς αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου.

18 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Για τη διάγνωση και ταξινόμηση των υποτύπων της σχιζοφρενικής διαταραχής θα χρησιμοποιήσουμε τα επίσημα κριτήρια της Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Εταιρίας όπως αναφέρονται στο διαγνωστικό εγχειρίδιο DSM 4.

19 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια
1 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια Α. Χαρακτηριστικά συμπτώματα: Δύο (ή περισσότερα) από τα ακόλουθα, το καθένα από τα οποία είναι παρόν για σημαντικό τμήμα του χρόνου κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ενός μηνός (ή λιγότερο αν αντιμετωπισθεί επιτυχώς) 1) Παραληρητικές ιδέες. 2) Ψευδαισθήσεις. 3) Αποδιοργανωμένος λόγος (π.χ. συχνός εκτροχιασμός ή ασυναρτησία). 4) Έντονα αποδιοργανωμένη ή κατατονική συμπεριφορά. 5) Αρνητικά συμπτώματα, π.χ. συναισθηματική επιπέδωση, αλογία, ή αβουλησία Σημείωση: Απαιτείται μόνο ένα σύμπτωμα του κριτηρίου Α αν οι παραληρητικές ιδέες είναι αλλόκοτες ή οι ψευδαισθήσεις αποτελούνται από μία φωνή που σχολιάζει αδιάκοπα την συμπεριφορά ή τις σκέψεις του ατόμου, ή από δύο ή περισσότερες φωνές που συνδιαλέγονται μεταξύ τους.

20 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια
2 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια Β. Κοινωνική / Επαγγελματική δυσλειτουργία: Για ένα σημαντικό τμήμα του χρόνου από τη στιγμή της έναρξης της διαταραχής, μία ή περισσότερες μείζονες περιοχές της λειτουργικότητας, όπως η εργασία, οι διαπροσωπικές σχέσεις ή η αυτομέριμνα είναι καταφανώς κάτω από το επίπεδο που είχε επιτευχθεί πριν την έναρξη (ή όταν η έναρξη τοποθετείται στην παιδική ηλικία ή την εφηβεία, αποτυχία να επιτευχθεί το αναμενόμενο επίπεδο διαπροσωπικών, σχολικών ή επαγγελματικών επιτευγμάτων).

21 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια
3 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια Γ. Διάρκεια: Συνεχή σημεία της διαταραχής επιμένουν για τουλάχιστον έξι μήνες. Αυτή η περίοδος των έξι μηνών πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα μήνα συμπτωμάτων ( ή λιγότερο αν αντιμετωπισθούν επιτυχώς), τα οποία να πληρούν το Κριτήριο Α (δηλ. ενεργός φάση των συμπτωμάτων) και μπορεί να περιλαμβάνει περιόδους με πρόδρομα ή υπολειμματικά συμπτώματα. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, της πρόδρομης ή υπολειμματικής, τα σημεία της διαταραχής μπορούν να εκδηλώνονται μόνον με τα αρνητικά συμπτώματα ή είναι παρόντα σε πιο εξασθενημένη μορφή δύο ή περισσότερα συμπτώματα που συγκαταλέγονται στο κριτήριο Α ( π. χ. παράδοξες πεποιθήσεις, ασυνήθη αισθητηριακά βιώματα).

22 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια
Δ. Αποκλεισμός της Σχιζοσυναισθηματικής Διαταραχής και Διαταραχής της Διάθεσης: Η Σχιζοσυναισθηματική Διαταραχή και η διαταραχή της Διάθεσης με Ψυχωσικά Στοιχεία έχουν αποκλεισθεί είτε (1) δεν υπήρχε παρουσία Μείζονος Καταθλιπτικού ή Μικτού Επεισοδίου ταυτόχρονα με την ενεργό φάση των συμπτωμάτων, ή (2) αν υπήρχε παρουσία επεισοδίων της διάθεσης κατά τη διάρκεια της ενεργού φάσης των συμπτωμάτων, η συνολική τους διάρκεια ήταν βραχεία σε σχέση με τη διάρκεια της ενεργού και της υπολειμματικής περιόδου.

23 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια
5 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια Ε. Αποκλεισμός Ουσιών / Γενικής σωματικής κατάστασης: Η διαταραχή δεν οφείλεται στις άμεσες φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας ( π.χ. Ουσία κατάχρησης, φάρμακα) ή γενικής σωματικής΄ς κατάστασης.

24 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια
6 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Διαγνωστικά κριτήρια για τη σχιζοφρένεια ΣΤ’. Σχέση με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή: Αν υπάρχει ιστορικό Αυτιστικής Διαταραχής ή άλλης Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής, η επιπρόσθετη διάγνωση της Σχιζοφρένειας τίθεται μόνο αν υπάρχουν επίσης προεξάρχουσες παραληρητικές ιδέες ή ψευδαισθήσεις για τουλάχιστον ένα μήνα (ή λιγότερο αν έχουν αντιμετωπισθεί επιτυχώς).

25 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Υπότυποι της Σχιζοφρένειας
Οι υπότυποι της Σχιζοφρένειας ορίζονται από την προεξάρχουσα συμπτωματολογία κατά τη χρονική στιγμή της αξιολόγησης. Παρανοειδής Τύπος : Α. Έντονη ενασχόληση με μία ή περισσότερες παραληρητικές ιδέες ή συχνές ακουστικές ψευδαισθήσεις Β. Δεν προεξάρχει κανένα από τα ακόλουθα: Αποδιοργανωμένος λόγος, αποδιοργανωμένη ή κατατονική συμπεριφορά, επίπεδο ή απρόσφορο συναίσθημα.

26 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Υπότυποι της Σχιζοφρένειας
Αποδιοργανωμένος τύπος Α. Προεξάρχουν τα ακόλουθα: ) αποδιοργανωμένος λόγος ) αποδιοργανωμένη συμπεριφορά ) επίπεδο ή απρόσφορο συναίσθημα Β. Δεν πληρούνται τα κριτήρια του κατατονικού τύπου.

27 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Υπότυποι της Σχιζοφρένειας
Κατατονικός τύπος ) κινητική ακαμψία που εμφανίζεται με καταληψία (συμπεριλαμβανομένης και της κηρώδους ευκαμψίας) ή εμβροντησία ) υπέρμετρη κινητική δραστηριότητα (η οποία είναι εμφανώς άσκοπη και δεν επηρεάζεται από εξωτερικά ερεθίσματα) ) υπερβολικός αρνητισμός (μια αντίσταση με προφανή έλλειψη κινήτρων σε όλες τις οδηγίες ή διατήρηση μιας άκαμπτης στάσης ενάντια σε προσπάθειες να κινηθεί) ή βωβότητα ) ιδιορρυθμίες των εκουσίων κινήσεων που εμφανίζονται με στάσεις (εκούσια ανάληψη απρόσφορων ή αλλόκοτων στάσεων), στερεότυπες κινήσεις, χαρακτηριστικούς μανιερισμούς ή μορφασμούς ) ηχολαλία ή ηχοπραξία.

28 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Υπότυποι της Σχιζοφρένειας
Αδιαφοροποίητος τύπος Τα συμπτώματα του κριτηρίου Α υπάρχουν αλλά μπορούμε να την κατατάξουμε βάση κριτηρίων σε κανέναν από τους υποτύπους, της παρανοϊκής, αποδιοργανωμένης ή κατατονικής σχιζοφρένειας.

29 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά DSM 4 Υπότυποι της Σχιζοφρένειας
Υπολειμματικός τύπος Είναι ένας τύπος Σχιζοφρένειας στον οποίον συναντάμε τα εξής κριτήρια. Α) Απουσία προεξαρχόντων: παραληρήματος, ψευδαισθήσεων, αποδιοργανωμένου λόγου, μεγάλης αποδιοργάνωσης της συμπεριφοράς ή κατατονικής συμπεριφοράς. Β) Υπάρχει μια συνεχής παρουσία της διαταραχής όπως φαίνεται από την παρουσία αρνητικών συμπτωμάτων ή δύο ή περισσοτέρων συμπτωμάτων του κριτηρίου Α της Σχιζοφρένειας παρόντων σε πιο ήπια μορφή. (π.χ. παράξενες πίστεις, ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες κ.π.).

30 4 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Άλλοι υπότυποι που δεν περιλαμβάνονται στο DSM 4 αλλά χρησιμοποιούνται συχνά στην ψυχιατρική ορολογία Bouffee delirante Λανθάνουσα Ονειροειδής Παραφρένεια Ψευδονευρωτική Απλή ΤΥΠΟΥ 1 (χωρίς αρνητικά συμπτώματα) ΤΥΠΟΥ 2 (με αρνητικά συμπτώματα)

31 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κατά ICD10 F20 Τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω (Α-Δ) για ένα τουλάχιστον μήνα: Α. Ηχώ της σκέψης, Παρεμβολή στη σκέψη, Απόσυρση της σκέψης, Εκπομπή της σκέψης Β. Παραληρητικές ιδέες ελέγχου, επίδρασης, κλπ., που αναφέρονται στις κινήσεις, σκέψεις, πράξεις ή αισθήσεις Γ. Ακουστικές ψευδαισθήσεις (φωνές που σχολιάζουν τη συμπεριφορά του ασθενούς, συζητούν μεταξύ τους, κλπ.) Δ. Επίμονες παραληρητικές ιδέες πολιτισμικώς απαράδεκτες και τελείως απίθανες (π.χ. έλεγχος καιρού, επικοινωνία με εξωγήϊνους) Ή τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω (Ε-Θ) για ένα τουλάχιστον μήνα: Ε. Επίμονες ψευδαισθήσεις (παντός τύπου) συνοδευόμενες από παραληρητικές ιδέες, ή επισυμβαίνουσες συνεχώς επί μήνες ΣΤ. Ανακοπές ή παρεμβολές στη ροή της σκέψης, με αποτέλεσμα ασυναρτησία, ασχετολογία ή νεολογισμούς Ζ. Κατατονική συμπεριφορά: διέγερση, παράξενες στάσεις, αρνητισμός, εμβροντησία Η. "Αρνητικά" συμπτώματα: απάθεια, συναισθηματική αμβλύτητα ή ασυμβατότητα, που δεν οφείλονται σε χρήση νευροληπτικών Θ. Έντονη και συνεχής μεταβολή χαρακτηριστικών συμπεριφοράς: Απώλεια ενδιαφερόντων, έλλειψη σκοπών, οκνηρία, απορρόφηση από τον εαυτό, απόσυρση. Διάρκεια: 2 τουλάχιστον χρόνια. Διάγνωση: Απλή Σχιζοφρένεια.

32 ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Από χρήση Ψυχοτρόπων ουσιών.
Συναισθηματικές Διαταραχές. Άλλες Ψυχωτικές Διαταραχές. (Σχιζ/κή) Διαταραχές Προσωπικότητας. Υποκρισία ή ακατανόητα προσποιητή διαταραχή.

33 Πορεία και πρόγνωση Πρόδρομα συμπτώματα μπορεί να υπάρχουν και νωρίτερα αλλά συνήθως δεν αναγνωρίζονται.Μετά το πρώτο επεισόδιο ακολουθεί συνήθως μια περίοδος αποδρομής των συμπτωμάτων και καλής λειτουργικότητας. Συνήθως όμως η νόσος υποτροπιάζει. Και κάθε υποτροπή χειροτερεύει την λειτουργικότητα του ασθενούς. Η κλασσική πορεία της σχιζ. είναι συνεχής με εξάρσεις και υφέσεις. Τα θετικά συμπτώματα γίνονται όλο και πιο ήπια με την πάροδο του χρόνου και τα αρνητικά υπερισχύουν. Ύπαρξη προεξαρχόντων αρνητικών συμπτωμάτων από την αρχή είναι στοιχείο κακής πρόγνωσης. Μετά από πολλά χρόνια 20-30% των σχιζοφρενών έχουν μια κατά κάποιο τρόπο φυσιολογική ζωή, % εξακολουθούν να έχουν συμπτώματα και 40-60% παρουσιάζουν σοβαρή αναπηρία για όλη τους τη ζωή.

34 1 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η Σχιζ. είναι μια πολυπαραγοντικής αιτιολογίας πάθηση και εκφράζεται με διαφορετικές κλινικές εικόνες, λόγω της διαφοροποίησης της αιτιολογικής βιολογικής διαταραχής, και λόγω της διαφοροποίησης της έκφρασης των συμπτωμάτων εξ’αιτίας της διαφοροποίησης της προσωπικότητας. Δεν είναι λοιπόν αρκετή μια μονοδιάστατη θεραπευτική αντιμετώπιση της διαταραχής αλλά χρειάζεται εξατομίκευση και της φαρμακολογικής αντιμετώπισης η οποία παραμένει η κύρια αντιμετώπιση , αλλά και εφαρμογή άλλων θεραπευτικών πρακτικών όπως η ψυχοθεραπεία και η ψυχοκοινωνική στήριξη και αποκατάσταση.

35 2 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Φαρμακευτική θεραπεία Αντιψυχωτικά φάρμακα: Αναφέρονται και σαν Νευροληπτικά φάρμακα Χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: )Κλασσικά Νευροληπτικά Τα κλασσικά νευροληπτικά δρουν κυρίως σαν ανταγωνιστές στους D2 ντοπαμινεργικούς υποδοχείς (αλλά και σε αρκετούς άλλους υποδοχείς στο Κ.Ν.Σ. και αλλού). Προκαλούν σαν παρενέργειες παρκινσονικά συμπτώματα όπως τρόμο, δυστονίες,δυσκαμψία,άλλου τύπου παρενέργειες όπως ακαθισία, σπανιότερα όψιμη δυσκινησία,κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο, κ.αλ. Η δράση τους σε άλλους υποδοχείς μπορεί να προκαλέσουν υπόταση, καταστολή,ταχυκαρδία, αύξηση του βάρους κ.αλ.

36 3 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Φαρμακευτική θεραπεία )Άτυπα Νευροληπτικά (Ρισπεριδόνη, Κλοζαπίνη, Ολανζαπίνη κ.αλ.) Δρουν στούς Σεροτονινεργικούς καθώς και στους D3,D4, D2 υποδοχείς Η Ρισπεριδόνη(D2-5HT2) έχει λιγότερες εξωπυραμιδικές παρενέργειες, η Κλοζαπίνη (D2 -D4 - 5HT2 καθόλου αλλά μπορεί σε ποσοστό 1-2% να προκαλέσει ακοκιοκυτταραιιμία. Προκαλεί επίσης καταστολή, σιελόρροια, δυσκοιλιότητα, αύξηση του βάρους κ.αλ. Η Ολανζαπίνη προκαλεί αύξηση του βάρους.

37 4 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Οριστική θεραπεία για την σχιζοφρένεια δεν υπάρχει μέχρι σήμερα. Τα αντιψυχωτικά φάρμακα αντιμετωπίζουν ορισμένα από τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας και έχουν αρκετές και μερικές φορές σοβαρές παρενέργειες Η θεραπεία έστω και σε μικρές δόσεις συντήρησης συνεχίζεται συνήθως για όλη τη ζωή. Παρ’ όλη τη θεραπεία ένα 50% των ασθενών οδηγούνται σε σοβαρή αναπηρία.

38 ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3 ΣΤΟΧΟΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ
Σήμερα η ιδέα μιας μοναδικής “ειδικής” θεραπείας για όλες τις μορφές της Σχιζ. Διατ. έχει αντικατασταθεί από μια πιο δομημένη και σύνθετη Φαρμακολογική Παρέμβαση, βασισμένη στα χαρακτηριστικά της παρούσας κατάστασης και της πορείας των διαφόρων κλινικών μορφών της διαταραχής. Η στοχοκατευθυνόμενη φαρμακολογική θεραπεία είναι έκφραση αυτής της αντίληψης δηλ.των 3 βασικών διαστάσεων της συμπτωματολογικής έκφρασης (Διαταραχή της Αντίληψης της Πραγματικότητας, Ιδεοσυναισθηματική Φτώχεια, Αποδιοργάνωση), και πιθανής διαφορετικής αιτιοπαθογένειας ακολουθεί ορισμένες κατευθυντήριες οδηγίες που συνοπτικά αναφέρονται πιο κάτω. )Στην Σχ. Διατ. είναι παρούσες και οι τρεις βασικές διαστάσεις που αναφέραμε προηγουμένως, παρ’ όλο που μία από αυτές μπορεί να κυριαρχεί. Μια σωστή θεραπεία επομένως πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν της το σχετικό ειδικό βάρος κάθε διάστασης, αλλά παρ’ όλη την υπεροχή της λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τις άλλες διαστάσεις ενδυναμώνουμε το θεραπευτικό αποτέλεσμα. )Μια στοχοκατευθυνόμενη θεραπεία προαπαιτεί μια ανάλυση του ειδικού βάρους των βασικών και δευτερευόντων διαταραχών, πράγμα που απαιτεί την χρήση ψυχομετρικών κλιμάκων.

39 Απαιτείται η γνώση των υφισταμένων αιτιοπαθολογικών μηχανισμών των συμπτωμάτων, αλλά πάνω απ’ όλα η γνώση της φαρμακοδυναμικής των χρησιμοποιούμενων φαρμακευτικών ουσιών και ειδικότερα η δράση τους σε συγκεκριμένους υποδοχείς σαν αγωνιστές, ανταγωνιστές κ.λ.π., χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλα τα φάρμακα για τη σχιζ. δεν μπορεί να έχουν ένα αντιψυχωτικό αποτέλεσμα δρώντας σε ένα βασικό “πρωτοπαθές” υπόβαθρο της Σχιζ. Διατ. Η άποψη που σήμερα επικρατεί είναι ότι στη βάση της Σχιζ. Διατ. είναι μια διάχυτη νευρωνική αλλοίωση, γενετικά προκαθορισμένη που εμφανίζεται σε πρώιμες φάσεις της προγενετικής περιόδου και η οποία εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο ( στους συγγενείς, στα παιδιά, στη σχιζότυπη διαταραχή της προσωπικότητας) και εκδηλώνεται ανοιχτά μόνο σε ορισμένα άτομα κυρίως λόγω του στρες της εφηβικής ηλικίας αλλά και άλλων πιθανολογούμενων παραγόντων. Πιθανά αυτή η διάχυτη νευρωνική διαταραχή καθορίζεται από μηχανισμούς γενετικής μεταγραφής DNA-RNA στον νευρώνα. Σ’ αυτήν την περίπτωση η αναμενόμενη οριστική θεραπεία της διαταραχής θα είχε σαν στόχο τη διόρθωση αυτής ανωμαλίας. Μέχρι τότε η στοχοκατευθυνόμενη φαρμακολογική θεραπεία θα είναι το αποτελεσματικότερο θεραπευτικό μέσο.