Περιγραφική αξιολόγηση: μια πρόταση

Παρουσίαση με θέμα: "Περιγραφική αξιολόγηση: μια πρόταση"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Περιγραφική αξιολόγηση: μια πρόταση
της Σοφίας Χατζηνικολάου

2 Η πρόταση - Το έντυπο ενημέρωσης
Το έντυπο ενημέρωσης για τους γονείς και τους μαθητές/τριες με τίτλο: “Περιγραφική αξιολόγηση-Έντυπο ενημέρωσης” είναι τετρασέλιδο. Ο όρος “έλεγχος” δεν υπάρχει. Το έντυπο παραδίδεται σε κλειστό φάκελο στο μαθητή/τρια στο τέλος κάθε τριμήνου και ακολουθεί η συνάντηση του εκπ/κού με τους γονείς. Η διαδικασία αυτή συμβάλλει στην ενδυνάμωση των σχέσεων εμπιστοσύνης ανάμεσα στο παιδί και το δάσκαλο/α. Το παιδί δεν αντιμετωπίζει αφηρημένους αριθμούς αλλά απλές και κατανοητές περιγραφές. Πείθεται ότι το γραπτό που κρατά στα χέρια του και διαβάζει πρώτο πριν απ’ όλους, απευθύνεται σ’ αυτό, περιγράφει τα δικά του θετικά και αρνητικά στοιχεία, τα οποία πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του.

3 Θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμη η ενημέρωση των γονέων για τη μορφή, το περιεχόμενο και τις λειτουργίες της μεθόδου αξιολόγησης. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης δασκάλου/ας και γονέων η συζήτηση επικεντρώνεται στους λόγους εφαρμογής της νέας μεθόδου. Για τυπικούς διοικητικούς λόγους στο Μητρώο Μαθητών καταγράφεται αριθμητική ή εγγράμματη βαθμολογία, η οποία δεν είναι ανακοινώσιμη σε παιδιά και γονείς (αλλά η γνωστοποίησή της μπορεί να γίνει μόνο μετά από σχετικό προφορικό αίτημα).

4 Κατά τη σύνταξη του ενημερωτικού φυλλαδίου αποφεύγονται μειωτικοί και ακραίοι χαρακτηρισμοί, έντονες αποδοκιμασίες και οριακά αρνητικές κρίσεις. Στοιχεία της προσωπικότητας των μαθητών/τριών, που είναι δύσκολο να προσδιοριστούν από το δάσκαλο/α ή απαιτούν ειδικές γνώσεις, δεν καταγράφονται. Το ίδιο ισχύει και για τυχόν δραστηριότητες των μαθητών/τριών έξω από το σχολείο. Προβάλλονται κυρίως τα θετικά χαρακτηριστικά των μαθητών/τριών. Αρνητικές κρίσεις του τύπου “ο μαθητής δεν διακρίνεται για την εργατικότατά του/της” μπορούν να αντικατασταθούν από καταφατικές και ενθαρρυντικές προτάσεις, όπως “υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης...”. Ενδεικτικά προσφέρεται στο δάσκαλο/α δισέλιδο φυλλάδιο που τον βοηθά στη σύνταξη του ενημερωτικού εντύπου.

5 Στην πρώτη σελίδα, εκτός από τα στοιχεία του σχολείου (ονομασία, διεύθυνση κ.ά.) και τα στοιχεία του μαθητή/τριας (ονοματεπώνυμο, αριθμός μητρώου κ.ά.), περιγράφονται από το δάσκαλο/α διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες και δεξιότητες που αναπτύσσουν οι μαθητές/τριες, όπως: εργατικότητα, ενδιαφέρον, προσπάθεια, συμμετοχή, αυτοπεποίθηση, επιμονή, μεθοδικότητα, αποτελεσματικότητα, παρατηρητικότητα, κριτική ικανότητα, συνεργασία - σχέσεις με συμμαθητές και εκπαιδευτικούς, δραστηριότητες και εργασίες έξω από την τάξη, ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και δημιουργικές ικανότητες,

6 Η δεύτερη, η τρίτη και η τέταρτη σελίδα περιλαμβάνουν τις επιδόσεις των μαθητών/τριών σε συγκεκριμένες δεξιότητες των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων.

7 Αξιολόγηση της μεθόδου
Η εφαρμογή της μεθόδου στις τάξεις Γ', Δ' και Ε' του 88ου Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης, κατά τη σχολική χρονιά , αξιολογήθηκε στα πλαίσια εμπειρικής έρευνας με γραπτό ερωτηματολόγιο που απευθυνόταν στους γονείς των μαθητών/τριών. Στόχος της έρευνας ήταν η καταγραφή των στάσεων και των αντιλήψεών τους σχετικά με την εφαρμοζόμενη μέθοδο περιγραφικής αξιολόγησης των παιδιών τους.

8 Συγκεκριμένα, διερευνήθηκαν:
Η αποδοχή ή όχι της μεθόδου από τους γονείς, Ο βαθμός ενημέρωσης του γονέα σχετικά με τη σχολική επίδοση του παιδιού του. Ο βαθμός επικοινωνίας και οι δυνατότητες συνεργασίας του γονέα με τον εκπαιδευτικό Ο βαθμός επικοινωνίας γονέα - παιδιού, Θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά της μεθόδου.

9 Το ερωτηματολόγιο δόθηκε προς συμπλήρωση στους γονείς (ως γονέας θεωρήθηκε ένας εκ των δύο -μητέρα ή πατέρας- ανά οικογένεια) μετά την επίδοση των εντύπων ενημέρωσης του δευτέρου τριμήνου μαθημάτων (Μάρτιος 2003). Απάντησαν 107 γονείς, σε συνολικό αριθμό γονέων 177 (ποσοστό 60,5%).

10 Η συνοπτική καταγραφή των αποτελεσμάτων της έρευνας παρουσιάζει την παρακάτω εικόνα:
Πώς αντιμετωπίζετε το νέο τρόπο αξιολόγησης; (πολύ θετικά 55,05%, μάλλον θετικά 33,03%, αδιάφορα 3,67%, μάλλον αρνητικά 7,34%, πολύ αρνητικά 0,98%) Πώς είδατε να αντιμετωπίζει ο γιος/η κόρη σας το νέο τρόπο αξιολό­γησης; (πολύ θετικά 37,61%, μάλλον θετικά 40,37%, αδιάφορα 11,93%, μάλλον αρνητικά 10,09%, πολύ αρνητικά 0%)

11 Γράψτε ένα ή περισσότερα, αν υπάρχουν, θετικά στοιχεία (πλεονεκτήματα) της νέας μεθόδου.
Ενδεικτικές απαντήσεις: Πληρέστερη ενημέρωση του γονιού (αναλυτική περιγραφή, λεπτομέρειες, περιγραφή της προσπάθειας του παιδιού, κατανόηση των αδυναμιών των παιδιών) Κατανόηση της αξιολόγησης και ενημέρωση του ίδιου του παιδιού Λιγότερος ανταγωνισμός, λιγότερο άγχος, όχι βαθμοθηρία Καλύτερες σχέσεις ανάμεσα στους μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς, γονείς

12 Γράψτε ένα ή περισσότερα, αν υπάρχουν, αρνητικά στοιχεία (μειονεκτήματα) της νέας μεθόδου.
Ενδεικτικές απαντήσεις: Έλλειψη ανταγωνισμού και άμιλλας μεταξύ των μαθητών/τριών Αδυναμία ένταξης των επιδόσεων των παιδιών σε βαθμολογική κλίμακα Αδιαφορία από τους μαθητές/τριες Επαναλήψεις στους χαρακτηρισμούς, αντιφάσεις, κακή διατύπωση, έλλει­ψη σαφήνειας

13 Με την εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης πιστεύετε ότι ενημερώνεστε: (Πολύ καλύτερα 70,64%, λίγο καλύτερα 14,68%, το ίδιο με πριν 6,42%, λίγο λιγότερο 6,42%, πολύ λιγότερο 1,83%) Πιστεύετε ότι η εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης βοήθησε την επικοινωνία σας με το δάσκαλο/α της τάξης; (Ναι 70,64%, Όχι 25,69%) Πιστεύετε ότι η εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης βοήθησε την επικοινωνία σας με το γιο/τη κόρη σας; (Ναι 77,98%, Όχι 15,6%)

14 Την επόμενη σχολική χρονιά, θα επιθυμούσατε να εφαρμοστεί και πάλι η περιγραφική αξιολόγηση ή να επανέλθει η παλιά μέθοδος βαθμολό­γησης: (Να εφαρμοστεί και πάλι η περιγραφική αξιολόγηση 72,48%, Να επανέλθει η παλιά μέθοδος βαθμολόγησης 12,84%, Δεν ξέρω/Δεν απαντώ 7,34%) Σχόλια και παρατηρήσεις: Να εφαρμοστεί συνδυασμός περιγραφικής αξιολόγησης και βαθμολογίας Η περιγραφική αξιολόγηση να εφαρμοστεί από την Α' τάξη Προβληματισμός για τη μη εφαρμογή της μεθόδου στο Γυμνάσιο

15 ΑΠΟΔΟΧΗ Είναι φανερό ότι η υποδοχή και η αποδοχή που έτυχε από γονείς και μαθητές/τριες η προτεινόμενη μέθοδος ήταν ικανοποιητική. Οι γονείς αντιμετώπισαν θετικά το νέο τρόπο αξιολόγησης. Την ίδια θετική στάση διαπιστώνουν και στα παιδιά τους. Διαβεβαιώνουν ότι τώρα ενημερώνονται πληρέστερα και επικοινωνούν σε μεγαλύτερο βαθμό τόσο με τον εκπαιδευτικό της τάξης όσο και με τα παιδιά τους. Επιθυμούν να εφαρμοστεί και πάλι η περιγραφική αξιολόγηση την επόμενη σχολική χρονιά. Όχι μόνο δεν παρατηρήθηκαν εντάσεις, συνηθισμένο φαινόμενο κατά την επίδοση της αριθμητικής βαθμολογίας, αλλά τα σχόλια και οι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι αμελητέο ποσοστό γονέων ζήτησαν να τους επιδοθεί αριθμητική βαθμολογία.

16 Σύμφωνα με τις εμπειρικές παρατηρήσεις των εκπαιδευτικών των τάξεων, οι μαθητές/τριες αντιμετώπισαν τις αξιολογήσεις των δασκάλων τους με ιδιαίτερη σοβαρότητα. Τα γραπτά κείμενα του εντύπου ενημέρωσης αποτέλεσαν διάμεσοι επικοινωνίας. Στις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσα στη σχολική αίθουσα τις επόμενες μέρες, έγινε αισθητός ο έντονος προβληματισμός εκ μέρους των μαθητών/τριών, όπως και οι θετικές επιδράσεις του νέου τρόπου αξιολόγησης.

17 Το επόμενο βήμα, καθόλου ουτοπικό ακόμα και για το Δημοτικό Σχολείο, θα μπορούσε να είναι η αξιολόγηση με τη συνεργασία του μαθητή/τριας, η οποία να περιλαμβάνει και στοιχεία αυτοαξιολόγησης, δηλ. αξιολόγηση από το μαθητή/τρια, ο οποίος συμμετέχει στο σχεδιασμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας, θέτει στόχους, κρίνει και σχολιάζει. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία αυτής της διαδικασίας αποτελεί η συμφωνία ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς, γονείς και παιδιά, για τους στόχους τους οποίους καλούνται να επιτύχουν μέσα σε μια σχολική χρονιά, αλλά και τους δείκτες (τις παραμέτρους) με τους οποίους θα αξιολογηθεί ο βαθμός επιτυχίας των στόχων στο σύνολο των δυνατοτήτων του μαθητή/τριας, στην προσπάθεια που κατέβαλε και στη βελτίωση που πέτυχε (Τσιάκαλος 1992: 30).

18 Βιβλιογραφία Κασσωτάκης, Μ. (1984). Η αξιολόγηση των μαθητών στο αυταρχικό και στο φιλελεύθερο-δημοκρατικό σχολείο. Σύγχρονη Εκπαίδευση, 15, Κασσωτάκης, Μ. (1994). Οδηγίες εφαρμογής των μέτρων αξιολόγησης των μαθητών Α/θμιας Εκπαίδευσης. Αθήνα: ΥΠ.Ε.Π.Θ. - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Καψάλης, Α. (1995). Παιδαγωγική Ψυχολογία. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης. Μαυρογιώργος, Γ. (1990). Η παλινόρθωση της αριθμητικής βαθμολογίας και των προαγωγικών εξετάσεων στο Δημοτικό Σχολείο, Σύγχρονη Εκπαίδευση, 54, Παπαναούμ-Τζίκα, Ζ (1985). Η αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης: δυνατότητες και όρια. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.

19 Σιλιγάρης, X. (1996). Περιγραφική αξιολόγηση: Μια προσπάθεια εφαρμογής της στο Πειραματικό Σχολείο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Θεσσαλονίκη. Τσιάκαλος Γ. (1992). Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου. Η Ελλάδα εκτός Ευρωπαϊκής τροχιάς; Στα Πρακτικά Διήμερου της Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.: Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου. Αθήνα: Εκδοτικός Όμιλος Συγγραφέων Καθηγητών. Φράγκος, X. (1977). Ψυχοπαιδαγωγική. Αθήνα: Παπαζήσης. Φραγκουδάκη, Ά. (1980). Η κοινωνική ανισότητα στο σχολείο. Στα Πρακτικά Συνεδρίου της Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.: Προβλήματα της ελληνικής εκπαίδευσης, Αθήνα: Εκδοτικός Όμιλος Συγγραφέων Καθηγητών.

20 σας ευχαριστώ…