Η Συμμαχία της Δήλου.

Παρουσίαση με θέμα: "Η Συμμαχία της Δήλου."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η Συμμαχία της Δήλου

2 Η οργάνωση της Συμμαχίας
Μετά τη νίκη των Ελλήνων εναντίον των Περσών, οι πόλεις του Αιγαίου ζουν με τον τρόμο μιας νέας περσικής εισβολής. Αρχικά στρέφονται προς τη Σπάρτη για να αναζητήσουν στήριγμα. Όμως, η μεγάλη δωρική πόλη, συγκλονισμένη από τη συμπεριφορά του Παυσανία, ο οποίος κατηγορήθηκε για συνεννοήσεις με τον Ξέρξη, δείχνει απρόθυμη να αναλάβει τις ευθύνες και αφήνει ελεύθερο το πεδίο στους Αθηναίους. Τι συμβαίνει στις ελληνικές πόλεις μετά το τέλος των περσικών πολέμων;

3 Έτσι, με πρωτοβουλία του Αριστείδη οι πόλεις του Αρχιπελάγους και των ιωνικών παραλίων συνάπτουν με την Αθήνα μία Συμμαχία με έδρα το νησί της Δήλου (Συμμαχία της Δήλου, 478 π.Χ.). Τι είναι η Συμμαχία της Δήλου;

4

5

6 Όλα τα μέλη της Συμμαχίας διαθέτουν από μία ψήφο στο συνέδριο, το οποίο συνέρχεται μία φορά τον χρόνο στη Δήλο. Είναι φυσικό η Αθήνα, που διαθέτει την ισχυρότερη ναυτική δύναμη, να επηρεάζει τις άλλες πόλεις και, ουσιαστικά, να κυριαρχεί στη Συμμαχία. Οι πόλεις που δεν επιθυμούσαν ή δεν είχαν τη δυνατότητα να συνεισφέρουν πλοία και άνδρες μπορούσαν να περιορίσουν τη συμβολή τους στην καταβολή ενός χρηματικού ποσού, του φόρου. Πώς ήταν οργανωμένη η συμμαχία; Τι έπρεπε να προσφέρει η κάθε πόλη;

7 Πώς ήταν οργανωμένα τα οικονομικά της συμμαχίας;
Δέκα Αθηναίοι, που έφεραν τον τίτλο του «Ελληνοταμία», συγκέντρωναν τα χρήματα, τα κατέθεταν στο κοινό ταμείο της Συμμαχίας στη Δήλο και, κάθε φορά που παρουσιαζόταν ανάγκη, απέσυραν τα αναγκαία ποσά για τις δαπάνες της συντήρησης του στόλου. Ο Αριστείδης, πρώτος, καθόρισε το ποσό της εισφοράς για κάθε πόλη με τόσο δίκαιο τρόπο, ώστε οι σύμμαχοι τον ονόμασαν «τον δικαιότερο από όλους τους ανθρώπους». Πώς ήταν οργανωμένα τα οικονομικά της συμμαχίας; Ποιος τα οργάνωσε;

8 Η Συμμαχία αναγνώριζε στους Αθηναίους την ηγεμονία, δηλαδή τη δυνατότητα να σχεδιάζουν και να εκτελούν τις πολεμικές επιχειρήσεις, όμως η αυτονομία των πόλεων ήταν απόλυτα εγγυημένη.

9 Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΔΗΛΟΥ Οι Αθηναίοι ανέλαβαν, έτσι, την αρχηγία με τη θέληση των συμμάχων εξαιτίας της έχθρας τους εναντίον του Παυσανία. Όρισαν ποιοι από τους συμμάχους έπρεπε να συνεισφέρουν χρήματα και ποιοι να προμηθεύουν καράβια για την αντιμετώπιση των βαρβάρων. Σκοπός ήταν να λεηλατήσουν τις κτήσεις του Βασιλέως, αντίποινα για τα όσα είχαν πάθει. Για πρώτη φορά, τότε, οι Αθηναίοι διόρισαν ελληνοταμίες που πήγαιναν και εισέπρατταν το φόρο. Έτσι ονομάστηκε τότε η εισφορά... ταμείο ήταν η Δήλος και οι συνελεύσεις της συμμαχίας γίνονταν στο Ναό. Θουκυδίδης, Ιστορία, Α, 96 (μετ. Άγγ. Βλάχου) Κατά τον Θουκυδίδη, ποιος ήταν ο σκοπός της Συμμαχίας;

10 Ο Κίμων ενδυναμώνει τη Συμμαχία
Μετά το θάνατο του Αριστείδη και την εξορία του Θεμιστοκλή με την κατηγορία του μηδισμού (471 π.Χ.), ο Κίμων, γιος του Μιλτιάδη και ηγέτης του αριστοκρατικού κόμματος, επιβάλλεται ως ο αναμφισβήτητος ηγέτης στην Αθήνα και εφαρμόζει απρόσκοπτα τον πολιτικό του σχεδιασμό. Κύρια σημεία του: συνέχιση του πολέμου κατά των Περσών φιλικές σχέσεις με τη Σπάρτη. Ποιος εμφανίζετε στην πολιτική σκηνή της Αθήνας; Ποιοι ήταν οι στόχοι του;

11

12 Μετά τη νίκη του Κίμωνα εναντίον των Περσών στον Ευρυμέδοντα ποταμό της Παμφυλίας (467 π.Χ.), οι δυνάμεις της Συμμαχίας της Δήλου κυριαρχούν απόλυτα στο Αιγαίο. Οι πόλεις που συμμετέχουν σ’ αυτή, σύμφωνα με διάφορους υπολογισμούς, ανέρχονταν σε 400. Η συμμαχία πέτυχε τον στόχο της;

13 Ο Κίμων τις καταπνίγει βίαια.
Όμως, αντιδράσεις αρχίζουν να εκδηλώνονται σε πολλές από αυτές με αιτία την αλαζονική συμπεριφορά των Αθηναίων. Τάσεις απομάκρυνσης από τη Συμμαχία αναπτύσσονται, οι οποίες καταλήγουν σε εξεγέρσεις (Νάξος, Θάσος). Ο Κίμων τις καταπνίγει βίαια. Γίνεται πλέον φανερό ότι καμία πόλη δεν έχει τη δυνατότητα να αποχωρήσει από τη Συμμαχία χωρίς τη θέληση των Αθηναίων. Ποια προβλήματα άρχισαν να εμφανίζονται στο εσωτερικό της συμμαχίας;

14 Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΚΙΜΩΝΑ
Γιατί ο Κίμων, όντας πλούσιος, και τις λειτουργίες που του επέβαλλε η Πολιτεία τις εκτελούσε με λαμπρό τρόπο και πολλούς από τους συνδημότες του τους συντηρούσε ξοδεύοντας από τη δική του περιουσία. Γιατί κάθε πολίτης που καταγόταν από το δήμο των Λακιαδών μπορούσε, αν ήθελε, να πηγαίνει καθημερινά στο σπίτι του Κίμωνα και να προμηθεύεται ό,τι του ήταν αναγκαίο για να συντηρηθεί. Ακόμη και οι κήποι του ήταν άφρακτοι, για να παίρνει ο καθένας όσα φρούτα ήθελε. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, XXVII, 3 (μετ. Β.Σ.) Τι στάση τηρεί ο Αριστοτέλης απέναντι στον Κίμωνα;

15 Η Συμμαχία όργανο της αθηναϊκής επέκτασης
Η αυτονομία των πόλεων είχε ουσιαστικά καταργηθεί και η Συμμαχία της Δήλου είχε μεταβληθεί σε όργανο επιβολής της πανελλήνιας αθηναϊκής ηγεμονίας. Το 454 π.Χ. ο νέος ισχυρός άνδρας της Αθήνας, ο Περικλής, με μία συμβολική κίνηση ιδιαίτερης σημασίας: μεταφέρει το ταμείο της Συμμαχίας από τη Δήλο στην Ακρόπολη της Αθήνας.

16

17 Το συνέδριο δε συνέρχεται πια
Επιπλέον: Το συνέδριο δε συνέρχεται πια Οι αποφάσεις λαμβάνονται μόνο από την Αθήνα και ο φόρος ορίζεται από την αθηναϊκή Εκκλησία του Δήμου. Σε ποιες ενέργειες προχώρησε ο Περικλής;

18 Με αυτήν ουσιαστικά τερματίζονται οι ελληνοπερσικοί πόλεμοι.
Το 449 π.Χ. υπογράφεται ανάμεσα στην Αθήνα και τον Πέρση βασιλιά η λεγόμενη Ειρήνη του Καλλία. Με αυτήν ουσιαστικά τερματίζονται οι ελληνοπερσικοί πόλεμοι. Ο κύριος όρος της Ειρήνης υποχρεώνει τους Πέρσες να αναγνωρίσουν την αυτονομία των ελληνικών πόλεων. Πώς μετεξελίχθηκε η συμμαχία της Δήλου; Τι γνωρίζετε για την Ειρήνη του Καλλία;

19 Μετά την Ειρήνη του Καλλία η συμμαχία της Δήλου είχε λόγο ύπαρξης;
Η Συμμαχία της Δήλου δεν είχε πια κανέναν λόγο ύπαρξης, αφού ο πόλεμος κατά των Περσών είχε τερματιστεί. Όμως, η απόκρουση της περσικής απειλής ήταν, από καιρό, απλώς μία πρόφαση. Μετά την Ειρήνη του Καλλία η συμμαχία της Δήλου είχε λόγο ύπαρξης;

20

21 Ερωτήσεις-Δραστηριότητες
1. Τι ήταν ο μηδισμός και γιατί ως κατηγορία ήταν προσβλητική για τους Έλληνες; 2. Γιατί και πώς η Αθήνα κυριαρχεί στον ελληνικό κόσμο τον 5ο αιώνα π.Χ.;