نقشه برداری جلسه ششم.

Παρουσίαση με θέμα: "نقشه برداری جلسه ششم."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 نقشه برداری جلسه ششم

2 مانع عبور (غیرقابل دور زدن)
بين دو نقطه مانع عبور قرار گرفته است و نمى توان در فاصله اى نزديك مانع را دور زد، مانند رودخانه. را BC اخراج مى نمائيم و روى آن طول AB عمودى بر امتداد B الف) از نقطه ى را انتخاب نموده و از آن جا N نقطه اى مانند AB به دلخواه انتخاب مى كنيم. در روى را روى اين عمود طورى انتخاب مى كنيم كه در M نيز عمودى اخراج مى كنيم. حال راستاى AC قرارگیرد (تقاطع راستای AC وعمود اخرج شده از N). با اندازه گیری طولهای BN، BC و NM می توان طول مجهول AB را بدست آورد. اگر بر روى كروكى از نقطه ى M عمودى بر امتداد BC رسم كنيم دو مثلث متشابه MHC و ABC را خواهیم داشت. با نوشتن اضلاع تشابه در اين دو مثلث داريم: MH AB = HC BC ⇒ AB = MH×BC HC MH = BN HC = BC-BH = BC-MN

3 مانع عبور (غیرقابل دور زدن)
ابتدا از نقطه ى A عمود AC را پياده مى نمائيم و سپس از همان نقطه ى A عمودی بر امتداد BC وارد می کنیم. پای عمود را D میخوانیم. دو مثلث ACD و ABC به حالت دو زاویه یک ضلع با هم متشابه هستند: D=A=90 C=C=مشترک AC=AC=مشترک 𝑨𝑪 𝑪𝑫 = 𝑨𝑩 𝑨𝑫 ≫𝐀𝐁= 𝑨𝑪×𝑨𝑫 𝑪𝑫

4 مثال مانع عبور (غیرقابل دور زدن)
نقطه A در طرف دیگر رودخانه در جای مشخص قرار دارد. فاصله این نقطه را تا نقطه B را در طرف مقابل بیابید، در صورتیکه اندازه گیریهای مربوطه به نحو زیر صورت گرفته شده باشد.

5 مانع دید و عبور

6 اندازه گيرى فاصله ي افقى به روش غير مستقيم با استفاده از طول مايل و زاويه ي شيب

7 اندازه گيرى فاصله ي افقى به روش غير مستقيم با استفاده از طول مايل و اختلاف ارتفاع

8 اندازه گیری زاویه با وسایل ساده
تعریف زاویه: - قسمتى از صفحه كه بين دو امتداد متقاطع قرار گرفته باشد زاويه ناميده مى شود. - انواع زاويه عبارت اند از: زاويه ي نيم صفحه، زاويه ي قائمه، زاويه ي حاده، زاويه ي منفرجه، زاويه ي صفر، زاويه ي كوژ، زاويه ي كاو.

9 اندازه گیری زاویه با وسایل ساده
زاویه در نقشه برداری: در نقشه بردارى، زاويه را در صفحه ى افقى و قائم اندازه گيرى مى كنيم. حالات دو زاويه نسبت به هم دو زاويه نسبت به هم ممكن است مجاور، متمم، مكمل، مجانب و متقابل به رأس باشند.

10 اندازه گیری زاویه افقی با وسایل ساده
براى اندازه گيرى زاويه ى افقى توسط وسايل ساده، دو روش متداول زير پيشنهاد مى شود: روش اول : استفاده از قطب نما:

11 اندازه گیری زاویه افقی با وسایل ساده
روش دوم : استفاده از متر براى محاسبه ى زاويه ى افقى با استفاده از متر چندين راه وجود دارد كه دو نمونه ى آن ها را در زير بيان مى كنيم: الف) روش مثلث متساوى الساقين: روى دو ضلع زاويه، دو طولِ مساوى جدا مى كنيم. داریم AO = OB مى خواهيم زاويه ى افقى AOB = α را حساب كنيم.

12 اندازه گیری زاویه افقی با وسایل ساده
ب) روش مثلث نامشخص گاهى اوقات امكان جدا كردن دو طول مساوى روى دو ضلع زاويه وجود ندارد در اين حالت دو طول دلخواه را از دو ضلع زاويه جدا مى كنيم تا نقاط A و B به دست آيد . سپس طول افقى AB را با متر اندازه گيرى كرده و با استفاده از فرمول « كسينوس ها » به صورت زير عمل مى كنيم:

13 اندازه گيرى زاويه قائم با وسايل ساده
زاويه ى قائم شامل دو زاويه ى شيب و زنيتى است.

14 اندازه گيرى زاويه ى شيب به وسيله ى شيب سنج
شیب سنج كاربردى ترين و متداول ترين وسيله ى ساده براى اندازه گيرى زاويه ى قائم است. شيب سنج وسيله اى ساده و سبك است كه در كارهاى كم دقت براى اندازه گيرى زاويه ى شيب بين دو نقطه به كار مى رود. این دستگاه از يك دوربين كوچك، يك تراز و يك نقاله تشكيل شده است. اصول اندازه گيرى زاويه ى شيب با اين وسيله به اين صورت است كه ابتدا روى نقطه ى اول مستقر شده و با دوربينِ شيب سنج به نقطه ى دوم نشانه روى مى كنيم، سپس نقاله ى روى شيب سنج را چرخانده تا به حالت تراز ( افقى ) در آيد. در اين حالت عدد روى نقاله ى شيب سنج زاويه ى شيب را نمايش مى دهد.

15 مراحل تهیه نقشه با وسایل ساده نقشه برداری
براى تهيه ی نقشه ممکن است از روش ها و وسايل مختلفى استفاده شود، اما در هرحال بايد براى تهيه ی نقشه سه مرحله را طى نمود: ۱ شناسايى؛ ۲ برداشت؛ ۳ محاسبه و ترسيم.

16 شناسايى شناسايى منطقه:اولين گروه نقشه بردارى که به منطقه اعزام مى شود گروه شناسايى مى باشد. البته قبل از اعزام گروه شناسايى، ابتدا نقشه هاى موجود را بررسى کرده اطلاعاتى مقدماتى از وضعيت منطقه از قبيل: موقعيت جغرافيايى منطقه، شکل کلى عوارض، راه هاى ارتباطى، نقاط نقشه بردارى (بنچ مارک هاى نقشه بردارى که در نزديکى منطقه موجود مى باشند) و غيره به دست مى آورند. سپس گروه شناسايى به منظور تهيه ی اطلاعات دقيق تر به منطقه اعزام مى شوند.

17 وظایف گروه شناسایی 1- تهیه کروکی 2-انتخاب نقاطی به عنوان رؤوس برداشت و انتقال آنها به روی کروکی 3- تعیین روش کار با توجه به شرایط محیطی و شکل عوارض 4- تعیین وضعیت یک امتداد از منطقه نسبت به امتداد شمال

18 ویژگیهای نقاطی که به عنوان رئوس انتخاب می شوند
الف هر نقطه در جاى محکم و محفوظى انتخاب شود؛ ب هر نقطه بايد نسبت به نقطه ی قبل و بعد از خودش ديد داشته باشد؛ ج فاصله ی نقاط حتى الامکان يکسان باشد؛ د زواياى شبکه حتى الامکان مساوى باشد؛ ه مجموعه ی نقاط انتخاب شده به نقاط مهم و عوارض داخل و خارج شبکه ديد و تسلط کامل داشته باشد. تذکر: در صورتى که شناسايى براى کار با وسايل ساده انجام مى گيرد به جاى تعيين نقاط نقشه بردارى خطوط هادى انتخاب مى گردند.

19 تعريف شمال يک نقطه تعريف شمال جغرافيايى يک نقطه:شمال جغرافيايى هر نقطه مانند A عبارت است از امتداد نصف النهار گذرنده از نقطه ی A در جهت قطب شمال. تعريف شمال مغناطيسى يک نقطه: در هر نقطه مانند A جهتى را که عقربه ی قطب نما نشان مى دهد شمال مغناطیسی نقطه A می نامند. انحراف مغناطيسى: امتداد شمال مغناطيسى يک نقطه با امتداد شمال جغرافيايى يک نقطه زاويه اى مى سازد که به آن انحراف مغناطیسی مى گويند. مقدار اين انحراف در جداول و يا نقشه هايى همه ساله منتشر مى شود. بااعمال اين انحراف به شمال مغناطيسى مى توانيم شمال جغرافيايى را به دست آوريم.

20 آزیموت یا سمت جغرافیایی یک امتداد

21 برداشت تعریف برداشت: جمع آورى اطلاعات و اندازه هاى دقيق از موقعيت و ابعاد عوارض طبيعى و مصنوعى که جهت ترسيم و تکميل نقشه مورد نیاز می باشد را برداشت گویند. انواع برداشت بر اساس روش برداشت: الف برداشت با وسايل ساده نقشه بردارى براى کارهاى معمولى و مناطق کوچک. ب برداشت با دوربين هاى نقشه بردارى جهت کارهاى دقيق. ج برداشت به وسيله ی عکس هاى هوايى يا تصاوير ماهواره اى براى مناطق وسيع. انواع برداشت بر اساس نوع نقشه ترسیمی: 1- برداشت مسطحاتى (Planimetry) به منظور پلان موقعيت و تعيين مساحت؛ 2- برداشت ارتفاعى (Altimetry) براى تهيه ی پروفيل؛ 3- برداشت مسطحاتى (Topometry) ارتفاعى براى تهيه ی نقشه هاى توپوگرافى.

22 برداشت مسطحاتى با وسایل ساده نقشه برداری
برداشت مسطحاتى با وسايل ساده نقشه بردارى معمولاً به سه روش صورت مى گيرد: روش اول برداشت از طريق يک خط هادى روش دوم برداشت از طريق دو يا چند خط هادى روش سوم برداشت از طريق مثلث بندی

23 برداشت از طريق يک خط هادى
دراين روش از بلندترين خطى که بتوان موقعيت ساير خطوط و عوارضى را روى آن تصوير نمود به عنوان خط هادى استفاده مى شود .

24 ویژگیهای خط هادی یا مبنا
خط هادى بايد داراى شرايط زير باشد: ۱ تقريباً به بيشتر نقاط و عوارض ديد داشته باشد. ۲ حتى الامکان به کليه ی عوارض و نقاط نزديک باشد. ۳ در امتداد بلندترين بعد منطقه انتخاب شود و حتى المقدور در زمين مسطحى انتخاب شود. ۴ در ابتدا و انتهاى آن دو نقطه ی مبنا که مستحکم شده اند قرار داشته و طول خط با دقت زياد اندازه گيرى شده باشد.

25 روش برداشت با استفاده از یک خط هادی
يک ژالون در ابتدا ی خط هادی (نقطه A) و ديگرى را در انتهای آن (نقطه D) مستقر مى نماييم. سپس به وسيله يک گونياى مسّاحی نقاط پاى عمود گوشه هاى عوارض را يک به يک پيدا کرده فاصله هاى افقى و عمودى را مترکشى نموده، در جدولى ثبت می نماییم.

26 نکات مهم در برداشت به روش خط مبنا
براى بالا بردن دقت کار ابعاد عوارض را نيز مترکشى مى کنيم؛ به ويژه هنگامى که فقط دونقطه از عارضه به خط مبنا ديد دارد ( مانند مسکونى ۲ ) يا اين که عارضه شکل هندسى پيچيده اى دارد (مانند مسکونى ۳) و پس از مترکشى اندازه ها را روى کروکى يادداشت مى نماييم. هنگام برداشت محدوده ی قطعه زمين يا حدود عوارض اگر با شکل منحنى غيرهندسى مواجه شديم، با گرفتن چند نقطه روى آن، به جاى منحنى مورد نظر، يک خط شکسته را برداشت مى کنيم و در صورتى که بخواهيم آن منحنى را با دقت بيشترى برداشت نماييم، نقاط برداشت را به هم نزديکتر مى گيريم تا خط شکسته ی برداشت شده به منحنى مورد نظر نزديکتر باشد.

27 برداشت از طریق دو یا چند خط هادی
اغلب يک خط هادى براى برداشت کامل يک منطقه کافى نمى باشد و ناچاريم از دو يا چند خط هادى استفاده نموده، برداشت کامل يک منطقه را به انجام برسانيم. درچنين مواردى، علاوه بر شرايطى که درمورد نحوه ی تعيين خط هادى و شيوه ی برداشت به کمک خط هادى، ذکر کرديم، نکات ديگرى را نيز بايد در مورد ارتباط خطوط هادى با يکديگر رعايت نماييم.

28 نکاتی در مورد برداشت از طریق دو یا چند خط هادی
قبل از شروع برداشت بايد وضعيت خطوط هادى نسبت به هم دقيقاً مشخص شود. بدين منظور مى توان يک خط هادى را خط اصلى فرض نموده خطوط بعدى هادى را نسبت به آن برداشت کنيم. برای مشخص کردن وضعيت خط مبنای دوم نسبت به خط مبنای اول بايد زاويه توسط متر دقيقاً اندازه گيری شود. در شرايطی که به بيش از دو خط هادی با توجه به نوع عوارض منطقه نياز باشد می بايد به همين ترتيب وضعيت خطوط هادی جديد نسبت به خطوط هادی قبلی اندازه گيری شود. 2 هنگام برداشت عوارض، آنچه را که نزديک هر خط مبنا باشد، از طريق همان خط برداشت مى نماييم، البته براى کنترل بيشتر و بالا بردن دقت برداشت عوارض، اگر عارض هاى به دوخط مبنا نزديک باشد سعى مى کنيم بعضى نقاط را نسبت به هر دو خط برداشت نماييم.

29

30 برداشت به روش مثلث بندى اين روش بيشتر براى برداشت محدوده ی قطعه زمين ها مورد استفاده قرار مى گيرد و از طريق آن مى توان مساحت قطعه زمين را نيز به راحتى محاسبه نمود. در اين روش، قطعه زمين به مثلث هايى تقسيم مى شود؛ سپس مثلث ها را اندازه گيرى مى نمايند تا شکل منطقه برداشت شود. درضمن مى توان عوارضى را که در داخل منطقه وجود دارند نسبت به مثلث ها برداشت نمود.

31 نکاتی در مورد روش مثلث بندی
در انجام روش مثلث بندى توجه به نکات زير ضرورى می باشد: از آن جا که دقت اين نوع برداشت بستگى کامل به اندازه گيرى اضلاع مثلث ها دارد؛ پس بايد اضلاع مثلث ها را با دقت اندازه گيرى نمود. براى بالا بردن دقت مى توان هر دو مثلث را يک چهارضلعى فرض کرده قطر ديگر آن را نيز اندازه گيرى نمود. مثلث ها طورى انتخاب شوند که حتى الامکان اضلاع آن ها متناسب باشند و زاويه ها خيلى بسته يا خيلى باز نباشند ( بين ۳۰ تا ۱۲۰ درجه ). طول اضلاع و کروکى منطقه را در يک جدول، مانند شکل ثبت مى نماييم. هرگاه يک ضلع منطقه ی مورد برداشت خيلى بلند باشد براى آن که شرايط لازم براى مثلث ها فراهم شود با انتخاب نقطه اى روى آن آن را به دو قسمت کوچکتر تبديل مى کنيم.

32