Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος Τμήμα Μ

Παρουσίαση με θέμα: "Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος Τμήμα Μ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος Τμήμα Μ
Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος Τμήμα Μ.Ι.Θ.Ε. Ακαδ. Έτος

2 Βασικά Σημεία του Μαθήματος ( Ι )
Το μάθημα : Αποτελεί εισαγωγή στις έννοιες της επιχειρηματικότητας Αναλύει τη σχετική μεθοδολογία προσέγγισης της ιδέας και αντίληψης (νοοτροπίας) της επιχειρηματικότητας Περιγράφει και αναλύει την επιχειρηματική ‘κουλτούρα’ στην εποχή της παγκοσμιοποίησης Αναπτύσσει στοιχειώδεις επιχειρηματικές δεξιότητες μέσα από την ανάλυση εννοιών όπως αβεβαιότητα, κίνδυνος, απόδοση, καινοτομία, ευκαιρία, κ.ά. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

3 Βασικά Σημεία του Μαθήματος ( ΙΙ )
Προσδιορίζει τη σχέση μεταξύ επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης Προσδιορίζει τη σχέση μεταξύ επιχειρηματικής δραστηριότητας και Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Προσδιορίζει τη σχέση μεταξύ Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας Προσφέρει τα βασικά στοιχεία κατασκευής του Επιχειρησιακού Σχεδίου (Business Plan) και το συσχετίζει με την επιχειρηματική βιωσιμότητα. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

4 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Βιβλιογραφία * Πετράκης Π.Ε.: Η Επιχειρηματικότητα, Αθήνα 2007. * Deakins D. and Freel M.: Επιχειρηματικότητα, Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ, Αθήνα, 2007 Αραβώσης Κ. : Κατάρτιση και Αξιολόγηση Επενδυτικών Σχεδίων και Προγραμμάτων: Από την Θεωρία στην Πράξη. Έκδοση ‘Νομική Βιβλιοθήκη’, Αθήνα 2003. Καραγιάννης Α.Δ.: Επιχειρηματικότητα και Οικονομία, Εκδόσεις Interbooks, Αθήνα 1999. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

5 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Βιβλιογραφία Kyrö P. and Carrier C. (eds): The Dynamics of Learning Entrepreneurship in a Cross-Cultural University Context, University of Tampere Research Center for Vocational and Professional Education Vliamos S.J.: ‘Entrepreneurship and Innovation at Work and School: The Greek Paradigm’, στο International Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, (Υπό έκδοση, 2008) Vliamos S.J.¨ Fostering Entrepreneurship and Innovation in the Greek Labour Market’, στο Carayannis E.G. and Chanaron J-J. (eds) The Art, Science and Craft of Fostering Creativity, Triggering Invention and Catalyzing Innovation, Praeger Publishers, 2007 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

6 δημιουργία μιας παγκόσμιας αγοράς,
Παγκοσμιοποίηση ( 1 ) Αλλαγές στη παγκόσμιο οικονομία και στις εγχώριες οικονομίες με στόχο τη δημιουργία μιας παγκόσμιας αγοράς, δηλαδή η ανάδυση μιας και μόνης αγοράς εργασίας, κεφαλαίου, προιόντων και υπηρεσιών. Διαφορετικά (ή μάλλον Καλύτερα): Οι διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στην παγκόσμιο οικονομία και στις εγχώριες οικονομίες που ωθούν προς την κατεύθυνση ενοποίησης των παγκόσμιων αγορών. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

7 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Παγκοσμιοποίηση ( 2 ) Η Παγκοσμιοποίηση είναι το προϊόν μιας σειράς πολιτικών, οικονομικών και τεχνολογικών κραδασμών που άρχισαν στις αρχές του ’80 και από τότε επιταχύνθηκαν αλλάζοντας την δομή της παραγωγής. Κίνα (1979), Τείχος του Βερολίνου (1989), ‘Γύρος Ουρουγουάης’ ( ), δημιουργία Παγκ. Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) Ανάπτυξη Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) Ανάπτυξη Τεχνολογιών Μεταφοράς Απελευθέρωση εγχώριων χρηματαγορών (1980) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

8 Παγκοσμιοποίηση ( 3 ) : Οφέλη και Ζημιές
Το βασικό επιχείρημα υπέρ/κατά της παγκοσμιοποίησης είναι η # Μεταφορά θέσεων εργασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες Και η συνεπακόλουθη # Ανάπτυξη καινοτομιών Όμως Η έξοδος από τη φτώχια 2 δισ. Κινέζων και Ινδών είναι καλό για τον κόσμο, αλλά είναι καλό για μας ;; Καλό πράγμα η καινοτομία και η αυξανόμενη παραγωγικότητα, αλλά οι νέες τεχνολογίες και τα προϊόντα θα δημιουργήσουν αρκετές θέσεις εργασίας για μας και τα παιδιά μας ;; 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

9 Παγκοσμιοποίηση ( 4 ) : Οφέλη και Ζημιές
Αντικρουόμενα Επιχειρήματα 1.Τα επόμενα 8 χρόνια 1 εκατ. αμερικανικές θέσεις εργασίας θα μεταφερθούν στο εξωτερικό. (Janco Associates, Sept. 2003) . Μεταξύ οι θέσεις εργασίας των ξένων επιχειρήσεων στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 100% ενώ ο αριθμός αυτών που μεταφέρθηκαν στο εξωτερικό αυξήθηκε κατά 56%.Παρόμοια τα ευρήματα που αναφέρονται στην Ευρώπη (The Wall Street J. 15/3/2004, & Oxford University, Advanced Institute of Management Research, 2004). 2.Εργασίες χαμηλής ειδίκευσης μεταφέρονται στο εξωτερικό καθιστώντας τις εγχώριες εταιρείες πιο κερδοφόρες και παραγωγικές δημιουργώντας πρόσθετο ΑΕΠ 230 δισ $ μεταξύ (McKinsey Global Institute, Aug & The Wall Street J. 27/5/2004). 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

10 Παγκοσμιοποίηση ( 5 ): Οφέλη και Ζημιές
Allan Greenspan: «Το ελεύθερο εμπόριο δημιουργεί περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ από αυτές που καταστρέφει. Η εξαγωγή εργασίας αυξάνει την παραγωγικότητα και το βιοτικό επίπεδο» Paul Samuelson: «Η παγκοσμιοποίηση θα έπρεπε να αυξάνει το συνολικό παγκόσμιο εισόδημα και το μέσο βιοτικό επίπεδο, αλλά δεν αποδεικνύεται ότι η πρόοδος μιας χώρας θα εξισορροπεί τις απώλειές της. Δηλαδή τα παγκόσμια οφέλη θα είναι ‘παρηγοριά στον άρρωστο’ για τους χαμένους» J. of Economic Perspectives, vol. 18, 2004. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

11 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Οι Επιχειρήσεις και η Παγκοσμιοποίηση Πως ανταποκρίθηκαν επιχειρήσεις στην Αμερική, Ευρώπη και Ασία στην Παγκοσμιοποίηση; Μεγάλος αριθμός διαφορετικών προσεγγίσεων και επιτυχημένα ή αποτυχημένα αποτελέσματα. Δηλαδή διαφορετικές λύσεις στις ίδιες οικονομικές προκλήσεις. Επομένως Η παγκοσμιοποίηση δεν εξηγεί τα πάντα σχετικά με το γιατί μια επιχείρηση διαλέγει μια στρατηγική σε σχέση με κάποια άλλη και γιατί αυτή αποδίδει ή όχι. Π.χ. Η Dell αναθέτει όλη την κατασκευή των εξαρτημάτων της στο εξωτερικό. Η Samsung κατασκευάζει σχεδόν τα πάντα στην έδρα της. Η General Motors επιβιώνει εξοικονομώντας υψηλόμισθη εργασία με εργοστάσια σε ‘φθηνές’ χώρες, ενώ η Toyota παράγει στη χώρα της ή σε άλλες αναπτυγμένες χώρες. Οι περισσότεροι Αμερικανοί λιανοπωλητές ενδυμάτωναναθέτουν την παραγωγή τους σε υπεργολάβους στο εξωτερικό, ενώ η Zara κατασκευάζει τα περισσότερα ρούχα της στη χώρα της (Ισπανία) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

12 Επιχειρηματικότητα – Ορισμοί
‘Επιχειρηματικότητα είναι μια δυναμική διαδικασία κατά την οποία τα άτομα σταθερά εντοπίζουν οικονομικές ευκαιρίες και τις εκμεταλλεύονται μέσα από την ανάπτυξη, παραγωγή και πώληση αγαθών και υπηρεσιών. Η διαδικασία αυτή απαιτεί την ύπαρξη ποιοτικών ιδιοτήτων στα άτομα, όπως εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, δυνατότητα και διάθεση ανάληψης κινδύνου και ένα αίσθημα προσωπικής δέσμευσης.’ (The European Observatory for SMEs (2000)) Η σκέψη και η διαδικασία να δημιουργήσεις και αναπτ΄ύξεις οικονομική δραστηριότητα που θα βασίζεται στο συνδυασμό της ανάληψης κινδύνου,δημιουργικότητας και/ή καινοτομίας με τη διαχείρηση μέσα σε ένα νέο ή υπάρχοντα οικονομικό οργανισμό. (Επιτροπή Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων) Επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία κατά την οποία άνθρωποι, χρήματα, αγορές, παραγωγικές εγκαταστάσεις και γνώση συνενώνονται για να δημιουργήσουν μια επιχείρηση η οποία δεν υπήρχε προηγουμένως. (Landau 1982, σελ. 83) Επιχειρηματικότητα είναι η δημιουργία μιας νέας δραστηριότητας (Gartner 1985) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

13 Θεωρίες Επιχειρηματικότητας ( 1 )
Τέσσερες Θεωρητικές Καρτασκευές: 1. Η Γαλλική Παράδοση- Οι φυσιοκράτες (Cantillon, 1755) - O Επιχειρηματίας είναι το κεντρικό πρόσωπο για την οικονομική ανάπτυξη και ο ρόλος του θεμελιώνεται στα δικαιώματα της ατομικής ιδιοκτησίας - Από τις τρεις κοινωνικές τάξεις (επιχειρηματίες, γαιοκτήμονες εργάτες) οι επιχειρηματίες αποτελούσαν τους βασικούς οικονομικούς παράγοντες - Αντιδρά σε προοπτικές κέρδους - Δέχεται την αβεβαιότητα - Καταφέρνει να διατηρήσει μια ισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

14 Θεωρίες Επιχειρηματικότητας ( 2 )
2. Η Παράδοση του Chicago (Frank Knight, 1921) - Οι επιχειρηματίες είναι υπεύθυνοι για τις πράξεις και τις αποφάσεις τους - Εκτιμούν και αναλαμβάνουν τον κίνδυνο - Η αμοιβή για την αβεβαιότητα και τον ανασφάλιστο κίνδυνο είναι το κέρδος - Ο κίνδυνος υπάρχει όταν προκύπτουν αβέβαια αποτελέσματα τα οποία εν τούτοις μπορούν να προβλεφθούν με συγκεκριμένη πιθανότητα. - Αληθινή Αβεβαιότητα: Η πιθανότητα των αποτελεσμάτων δεν μπορεί να υπολογισθεί. - Απαιτείται διαρκής ενημέρωση. Οι περισσότερο πληροφορημένοι διακρίνουν ορθότερα τις επιχειρηματικές ευκαιρίες και συνδυαζουν τους σπάνιους πόρους. - Ο επιχειρηματίας λειτουργεί μέσα σε ένα δεδομένο σύνολο τεχνολογικών συνθηκών - Η συμμετοχή στην επιχειρηματικότητα επηρεάζεται από την ευχέρεια πρόσβασης σε πόρους και άλλες διευκολύνσεις. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

15 Θεωρίες Επιχειρηματικότητας ( 3 )
3. H Γερμανο- Αυστριακή Παράδοση (Schumpeter, 1934, 1943) - Ο επιχειρηματίας ως καινοτόμος, δημιουργός και καταλύτης της αλλαγής - Η καινοτομία δεν είναι μόνο τεχνολογική αλλαγή αλλά και οργανωσιακή και κοινωνική αλλαγή - Οικονομική Ανάπτυξη, αστάθεια και αλλαγή, παρά διαρρυθμίσεις και ισορροπία - Μόνον ορισμένα εξαιρετικά προικισμένα άτομα έχουν την δυνατότητα να είναι επιχειρηματίες και αυτά προκαλούν εξαιρετικά γεγονότα - Οι επιχειρηματίες προκαλούν την αλλαγή μέσα από την εισαγωγή νέων τεχνολογικών διαδικασιών και προϊόντων (καινοτομία), δηλ. αναπτύσσει νέα τεχνολογία - Ο επιχειρηματίας έχει όραμα και διάθεση να πολεμήσει γι αυτό - Δημιουργική Καταστροφή : Εμφάνιση τεχνολογικών κυμάτων με βραχεία διάρκεια ζωής όμως. Άρα η δημιουργική καταστροφή είναι απότοκο της νέας τεχνολογίας 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

16 Ο Επιχειρηματίας ως Καινοτόμος
Η λειτουργία των επιχειρηματιών είναι να αναθεωρούν ή και να προκαλούν επανάσταση στη διαδικασία παραγωγής με την εκμετάλλευση μιας επινόησης ή γενικότερα, μιας τεχνικής δυνατότητας για την παραγωγή ενός νέου αγαθού ή ενός παλαιότερου αλλά με νέες μεθόδους παραγωγής.... Τούτο απαιτεί ικανότητες οι οποίες συναντώνται σε ένα εξαιρετικά μικρό ποσοστό του πληθυσμού. (Schumpeter 1947, σελ. 132) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

17 Θεωρίες Επιχειρηματικότητας ( 4 )
4. Η Σύγχρονη Αυστριακή Παράδοση (Kirzner, 1973) O επιχειρηματίας εμφανίζεται ως φορέας συντονισμού, που βρίσκεται συνεχώς σε επιφυλακή (εγρήγορση), ικανός να εκμεταλλευθεί ευκαιρίες που δεν έγιναν αντιληπτές από άλλους (κενά πληροφόρησης στην αγορά) Οι ευκαιρίες προκαλούνται από την εφαρμογή της νέας τεχνολογίας Έχει ειδικές επί πλέον γνώσεις τις οποίες δεν έχουν οι άλλοι Διευκολύνει την ανταλλαγή ανάμεσα σε προμηθευτές και πελάτες Απολαμβάνει κέρδη ως ανταμοιβή για την αναγνώριση μιας ευκαιρίας στην αγορά στην οποία δρα ως ενδιάμεσος φορέας (μεσάζων) διευκολύνοντας τη συναλλαγή Οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει επιχειρηματίας και λειτουργεί μέσα σε ορισμένους παραγωγικούς περιορισμούς. Ο επιχειρηματίας δραστηριοποιείται με βάση τις ευκαιρίες που προκύπτουν από τη νέα τεχνολογία 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

18 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Καινοτομία Καινοτομία είναι το ‘ειδικό εργαλείο’ του επιχειρηματία, είναι το μέσον με το οποίο εκμεταλλεύεται την αλλαγή ως ευκαιρία για μια διαφορετική επιχείρηση ή διαφορετική υπηρεσία (P.Drucker 1985, p. 17) Καινοτομία ως διαδικασία αλλαγής, δηλ. εφαρμογή της δημιουργικότητας για τη λύση προβλημάτων και εκμετάλλευση των ευκαιριών. Μπορεί να σχετίζεται με τελικά προϊόντα ή διαδικασίες με τις οποίες τα προϊόντα δημιουργούνται. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

19 Επιχειρηματικότητα , Δημιουργικότητα, Καινοτομία
Δύο είδη επιχειρηματικότητας: Υψηλή δημιουργικότητα, νέες ιδέες (καινοτόμος) Ή Προσαρμογή σε παλιές λύσεις Η συστηματική εφαρμογή της δημιουργικότητας και της καινοτομίας στην αγορά καταλήγει σε επιχειρηματικότητα. Δημιουργικότητα: Η ικανότητα να σκέφτεσαι νέα πράγματα. Καινοτομία: Η ικανότητα να κάνεις νέα πράγματα 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

20 Εμπόδια στη Δημιουργικότητα
Εμπόδια που οι άνθρωποι θέτουν στον εαυτό τους: Ψάχνοντας για την μοναδική σωστή απάντηση Επιμονή στο να είμαστε λογικοί Τυφλή υπακοή στους κανόνες Επιμονή στην πρακτικότητα Επιθυμία για υπερ-εξειδίκευση Αποφυγή ασαφειών Φόβος να μην θεωρηθούμε ανόητοι Φόβος δημιουργίας λαθών με συνέπεια την αποτυχία Πεποίθηση ότι δεν είμαστε δημιουργικοί 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

21 Το Μέλλον της Δημιουργικότητας
Για να προκύψει δημιουργικότητα είναι απαραίτητη η ύπαρξη του χάους. Αλλά ενός δομημένου και επικεντρωμένου στη δημιουργία χάους (Kuratko & Hodgetts 2001, p. 122) Άρα Η δημιουργικότητα είναι μέρος ενός ευρύτερου, περισσότερο ορθολογικού και δομημένου γνωστικού περιβάλλοντος. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

22 Τύποι Επιχειρηματικότητας
Επιχειρηματικότητα Ανάγκης vs Επιχειρηματικότητα Ευκαιρίας Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Κοινωνική και Περιβαλλοντική Επιχειρηματικότητα Καλλιτεχνική και Αισθητική Επιχειρηματικότητα Επιχειρηματικότητα Ιντερνετ Τεχνολογική Επιχειρηματικότητα Κλπ κλπ 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

23 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Βασικά ερωτήματα Με τι μοιάζουν οι επιχειρηματίες; (What are entrepreneurs like?) Προσωπικοί Παράγοντες Από που προέρχονται οι επιχειρηματίες; (Where do entrepreneurs come from?) Περιβαλλοντικοί Παράγοντες Τι κάνουν οι επιχειρηματίες; (What do entrepreneurs do?) Παράγοντες δράσης 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

24 Η Προσωπικότητα του Επιχειρηματία
Κίνητρο και συναίσθημα Γεννιέται ή γίνεται; Συμπεριφορικά χαρακτηριστικά Προσωπικές ιδιότητες 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

25 Συμπεριφορικά Χαρακτηριστικά
Υπομονή και Προσήλωση στον στόχο Ικανότητα ανάληψης εκτιμημένου κινδύνου Ανάγκη επιτέλεσης ‘κατορθωμάτων’ Πρωτοβουλίες και ανάληψη ευθύνης Προσανατολισμός σε καθαρούς στόχους Δημιουργικότητα Εντιμότητα και ακεραιότητα Ανεξαρτησία Προσανατολισμός στην ευκαιρία Επιμονή στη λύση προβλημάτων 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

26 Εισαγωγικές Έννοιες Επιχειρηματικότητας
Χαρακτηριστικά στοιχεία της επιχείρησης ως οργανισμού Συστατικά μέρη και το περιβάλλον της επιχείρησης Διάφορες μορφές επιχειρήσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα Συνασπισμοί επιχειρήσεων και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις Έργο και λειτουργίες επιχείρησης Κοινωνική ευθύνη επιχείρησης 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

27 Η Έννοια του Οικονομικού Οργανισμού
Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού στόχου Όταν οι οργανισμοί έχουν οικονομικό σκοπό, τότε ονομάζονται επιχειρήσεις Συνεπώς, επιχείρηση είναι μια οργανωμένη προσπάθεια ανθρώπων που αποσκοπεί, με την ικανοποίηση των αναγκών των πελατών της, να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της, κατά επαναλαμβανόμενο τρόπο. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

28 Τα Συστατικά Μέρη της Επιχείρησης
Η επιχείρηση ως οικονομικός οργανισμός έχει τη μορφή του ανοικτού συστήματος που επηρεάζεται συνεχώς από το περιβάλλον της. Εισροές Παραγωγική Διαδικασία Εκροές 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

29 Εισροές μιας Επιχείρησης
Είναι οι παραγωγικοί πόροι που στη συνέχεια μεταποιούνται ή συναρμολογούνται (μετασχηματίζονται) σε τελικά αγαθά ή υπηρεσίες Π.χ., ανθρώπινο δυναμικό, επιδεξιότητες, γνώσεις, εκπαίδευση, πληροφορίες, μεθοδολογία, υλικά και ενέργεια, κεφάλαιο. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

30 Εκροές μιας επιχείρησης
Ό,τι παράγει μια επιχείρηση είναι οι εκροές της. Π.χ., προϊόντα, υπηρεσίες, πληροφορίες Σε κανονικές συνθήκες, οι εκροές θα πρέπει να είναι μεγαλύτερης αξίας από τις εισροές. Όταν ισχύει αυτό, μπορούμε να θεωρούμε τη διαδικασία μετατροπής ως διαδικασία προστιθέμενης αξίας 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

31 Πιθανές καταστάσεις που αντιμετωπίζει μια επιχείρηση
Εισροές > Εκροές : Η επιχείρηση έχει ζημία Εισροές = Εκροές : Η επιχείρηση βρίσκεται στο νεκρό σημείο Εισροές < Εκροές : Η επιχείρηση έχει κέρδος 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

32 Το Περιβάλλον της Επιχείρησης
Οι οικονομικοί οργανισμοί βρίσκονται μέσα σε ένα περιβάλλον που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αυτοί λειτουργούν Οι παράγοντες που είναι εξωτερικοί προς την επιχείρηση αποκαλούνται εξωτερικό περιβάλλον Οι εξωτερικοί παράγοντες επηρεάζουν όχι μόνο την επιχείρηση, αλλά και αλληλοεπηρεάζονται Οι εξωτερικοί παράγοντες είναι δυναμικοί, μεταβάλλονται συνεχώς και η διοίκηση της επιχείρησης πρέπει να προσαρμόζεται σε αυτούς Το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης αποτελείται από τους χρηματοοικονομικούς, φυσικούς, ανθρώπινους και τεχνολογικούς πόρους 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

33 Το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (1)
Κοινωνικοί Παράγοντες: Δημογραφική κατάσταση και τάσεις Το εργατικό δυναμικό γίνεται νεότερο Περισσότερες γυναίκες μπαίνουν στο εργατικό δυναμικό Μετακίνηση πληθυσμού Εργασιακή ηθική και προσωπικές αξίες Παλιότερα σήμαινε την πίστη και αφοσίωση των εργαζομένων Σήμερα ενδιαφέρονται για τον τρόπο ζωής, την εν δυνάμει καριέρα (π.χ., ελαστικά προγράμματα εργασίας) Πολιτικοί Παράγοντες Οι νόμοι είναι ο πρωταρχικός τρόπος με τον οποίο οι πολιτικοί παράγοντες επηρεάζουν την επιχείρηση 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

34 Το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (2)
Οικονομικοί Παράγοντες Η Μακροοικονομία: Οικονομική κατάσταση της χώρας (πληθωρισμός, επιτόκια, ανεργία). Το βιοτικό επίπεδο (κατά κεφαλήν ΑΕΠ) είναι ένα βασικό μέτρο του επιπέδου ζωής μιας χώρας. Η Μικροοικονομία : Οι ανταγωνιστές και οι προμηθευτές Πρέπει να εξασφαλίζεται μια σταθερή και σίγουρη προμήθεια πρώτων υλών Οι ανταγωνιστές επηρεάζουν επίσης τη λήψη αποφάσεων από τη διοίκηση μιας επιχείρησης. Αν υπάρχει υψηλός ανταγωνισμός, οι τιμές μιας επιχείρησης πρέπει να είναι ανταγωνιστικές Οι πελάτες – καταναλωτές. (τοπική, χρονική και μορφική χρησιμότητα). Οι πελάτες αποκαλούνται αγορά - στόχος 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

35 Το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (3)
Τεχνολογικοί Παράγοντες Πηγή νέας τεχνολογίας (διαδικασία νεωτερισμού). Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D). Χρήση νέας τεχνολογίας από την ίδια την επιχείρηση, ή πώληση της άδειας χρήσης της σε άλλες επιχειρήσεις Διαδικασία μεταφοράς τεχνολογίας Δυσκολίες στην εισαγωγή νέας τεχνολογίας Βαθμιαία αυξανόμενος νεωτερισμός 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

36 Το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (1)
Τα στοιχεία που βρίσκονται μέσα στην επιχείρηση για την εκπλήρωση των στόχων της ονομάζονται επιχειρησιακοί πόροι Χρηματοδοτικοί Πόροι Παρακρατηθέντα κέρδη: ο φθηνότερος τρόπος για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης της επιχείρησης Δανειακό κεφάλαιο : δάνεια και τόκοι Μετοχικό κεφάλαιο : μετοχές Εύρεση πηγών χρηματοδότησης και σωστή κατανομή των κεφαλαίων στις διάφορες λειτουργίες της επιχείρησης. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

37 Το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (2)
Φυσικοί Πόροι Περιλαμβάνουν τις εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό, το μηχανισμό διανομής, τα αποθέματα πρώτων υλών Η διοίκηση εκτιμά περιοδικά τον τρόπο με τον οποίο αποκτώνται και χρησιμοποιούνται οι φυσικοί πόροι της επιχείρησης προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα κέρδη 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

38 Το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (3)
Ανθρώπινοι Πόροι : Τέσσερα κύρια καθήκοντα για την επιχείρηση Απόκτηση των εργαζομένων που είναι αναγκαίοι Τοποθέτηση σωστών εργαζομένων στη σωστή θέση Παροχή κινήτρων για αποτελεσματική ανθρώπινη απόδοση (αύξηση παραγωγικότητας εργασίας) Υπολογισμός της απόδοσης των εργαζομένων 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

39 Το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης (4)
Τεχνολογικοί Πόροι : αναφέρονται στο επίπεδο τεχνολογίας που εφαρμόζεται μέσα στην επιχείρηση. Η Τεχνολογία εξαρτάται από: Τους στόχους της επιχείρησης Επίπεδο ικανότητας των ανθρωπίνων πόρων (ζήτημα μετεκπαίδευσης) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

40 Δομικά Σχήματα – Μορφές Επιχειρήσεων (1)
Διάκριση ανάλογα με το αντικείμενο απασχόλησης Επιχειρήσεις πρωτογενούς παραγωγής Επιχειρήσεις δευτερογενούς παραγωγής Επιχειρήσεις τριτογενούς παραγωγής Επιχειρήσεις μικτού αντικειμένου δράσης Διάκριση ανάλογα με το φορέα Ιδιωτικές, Δημόσιες, Δημοτικές και Μικτές Νομικές Μορφές Επιχειρήσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα Φορείς των επιχειρήσεων μπορεί να είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Νομικό πρόσωπο είναι η ένωση προσώπων για την επιδίωξη ορισμένου σκοπού. Ατομικές Εταιρικές Συλλογικές Επιχειρήσεις 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

41 Δομικά Σχήματα – Μορφές Επιχειρήσεων (2)
Ατομικές Επιχειρήσεις Φορέας είναι μόνο ένα άτομο απασχολούμενο μόνο του ή βοηθούμενο από κάποιον αριθμό ατόμων Συνήθως μικρές επιχειρήσεις Παλαιότερη μορφή επιχείρησης Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα; Εταιρικές Επιχειρήσεις Προέρχονται από τη συνεργασία δύο ή περισσοτέρων ατόμων, που συνδέονται με εταιρικό δεσμό Προσωπικές Εταιρίες Ομόρρυθμη Εταιρία Ετερόρρυθμη Εταιρία Συμπλοιοκτησία (ιδιαίτερη μορφή με σκοπό την συνεκμετάλλευση ενός κοινού πλοίου) Συμμετοχική ή αφανής εταιρία 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

42 Δομικά Σχήματα – Μορφές Επιχειρήσεων (3)
Κεφαλαιουχικές Εταιρίες Κυριαρχεί κυρίως το κεφάλαιο των εταίρων και όχι το προσωπικό στοιχείο Ανώνυμη Εταιρία Α.Ε. Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης Ε.Π.Ε. Συλλογικές Επιχειρήσεις Συνεταιρισμοί, σύλλογοι, σωματεία, ιδρύματα, κ.ο.κ Σκοπός τους είναι η εξυπηρέτηση γενικότερων σκοπών των μελών τους Συνασπισμοί Επιχειρήσεων Προέρχονται από τη συγκέντρωση και συγχώνευση των επιχειρήσεων Κάθετη συγκέντρωση Οριζόντια συγκέντρωση Συμπληρωματική συγκέντρωση Κονσέρν Καρτέλ Τραστ Χόλντινγκ 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

43 Δομικά Σχήματα – Μορφές Επιχειρήσεων (4)
Πολυεθνικές Επιχειρήσεις Είναι οι επιχειρήσεις που έχουν μια μητρική εταιρία σε μία χώρα και θυγατρικές σε άλλες Εκμετάλλευση νέων αγορών, άφθονων και φθηνών πρώτων υλών, εξασφάλιση χαμηλού κόστους παραγωγής, κτλ. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την επέκταση της παραγωγής σε άλλες χώρες: Εξαγωγές, θυγατρικές, ΑΞΕ Ο Θεσμός της Δικαιοχρησίας (Franchising) Δικαίωμα χρήσης του ονόματος προϊόντος ή υπηρεσίας που χορηγείται από τον κάτοχο στο λήπτη, με αντάλλαγμα ένα ποσοστό επί των πωλήσεων, ενώ επιτρέπει στο δικαιούχο να διατηρεί την ανεξαρτησία του Γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη τελευταία τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ευρώπη (κυρίως επιχειρήσεις λιανικής πώλησης) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

44 Δομικά Σχήματα – Μορφές Επιχειρήσεων (5)
Διάκριση Επιχειρήσεων με βάση το Μέγεθος Μικρές Μεγάλες Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα μεγάλων επιχειρήσεων Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα μικρών επιχειρήσεων Ποιο το άριστο μέγεθος της επιχείρησης; 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

45 Λειτουργίες της Επιχείρησης
Πέντε βασικές λειτουργίες Προμήθειες Έρευνα αγοράς,Επιλογή προμηθευτών, Προγραμματισμός αγορών, Διαπραγμάτευση τιμής αγοράς Παραγωγή Παραγωγή συνεχούς ροής (πλήρως αυτοματοποιημένη παραγωγή) Παραγωγή κατά παραγγελία, Κατασκευή έργου Μάρκετινγκ Προγραμματισμός δραστηριοτήτων βάσει προβλέψεων για μελλοντική ζήτηση Προγραμματισμός παραγόμενων προϊόντων ή υπηρεσιών βάσει ερευνών αγοράς Επιλογή δικτύων διανομής, Καθορισμός μέσων προβολής, Καθορισμός τιμής και όρων πώλησης, Προγραμματισμός πωλήσεων Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες Λογιστική παρακολούθηση της επιχείρησης Αξιολόγηση προτεινόμενων επενδύσεων Ανεύρεση πηγών χρηματοδότησης Προσωπικό Προσέλκυση, Δραστηριοποίηση, Διατήρηση 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

46 Κοινωνική Ευθύνη Επιχείρησης (ή Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη) (1)
Σχέσεις μεταξύ επιχείρησης και κοινωνίας Milton Friedman υποστηρίζει ότι οι επιχειρήσεις δεν θα έπρεπε να αναλαμβάνουν άμεση κοινωνική ευθύνη διότι: Η κοινωνική ευθύνη είναι βασική λειτουργία του κράτους Υπάρχει εγγενής σύγκρουση μεταξύ του τρόπου λειτουργίας μιας επιχείρησης και του τρόπου λειτουργίας των κοινωνικών προγραμμάτων Βασικός στόχος της επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση των κερδών Το κόστος των κοινωνικών προγραμμάτων θα μετακυλήσει στους τελικούς καταναλωτές με τη μορφή υψηλότερων τιμών Davies υποστηρίζει ότι υπάρχει κοινωνική ευθύνη για τις επιχειρήσεις. Υποστηρίζει ότι η επιχείρηση είναι η ισχυρότερη δύναμη στη σύγχρονη ζωή. Είναι προς το συμφέρον της επιχείρησης να βελτιώνει την κοινότητα στην οποία είναι εγκατεστημένη Τα προγράμματα κοινωνικής ευθύνης εμποδίζουν τα μικρά προβλήματα να γίνουν μεγάλα Η κοινωνική ευθύνη είναι ζήτημα ηθικό Βελτίωση δημοσίων σχέσεων της επιχείρησης Πράξεις κοινωνικής ευθύνης μπορεί να είναι και κερδοφόρες για την εταιρία. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

47 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Η σκοπιμότητα ενός Ε.Σ. Παρουσίαση μιας ιδέας και του τρόπου υλοποίησής της Σε επενδυτές Σε εταίρους Σε συνεργάτες Σε εργαζόμενους Με σκοπό: Τη βελτίωσή της (έλεγχο και συζήτηση) και προσέλκυση επένδυσης (-σεων) Σε υφιστάμενη επιχείρηση Σε νέα επιχείρηση παρακολούθηση της προόδου Έλεγχος Βιωσιμότητας Πραγματισμού (παραδοχών) Σχεδιασμού 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

48 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Η διαδικασία του Ε.Σ. Καθορισμός επιχειρηματικής δραστηριότητας Περιγραφή παρούσας κατάστασης Ανάλυση αγοράς: ανταγωνισμός και τοποθέτησή μας (αδυναμίες και ισχυρά σημεία) Εντοπισμός κινδύνων και ευκαιριών Καθορισμός στόχων Ανάπτυξη στρατηγικής για την αντιμετώπιση των κινδύνων και την αξιοποίηση των ευκαιριών Διαμόρφωση στρατηγικής σε συγκεκριμένα και αποτελεσματικά σχέδια Προβολές δαπανών, κερδών και ταμειακών ροών Ολοκλήρωση – Έλεγχος και ανασκόπηση. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

49 Σχηματική παρουσίαση του Σ.Ε.
Σχηματική παρουσίαση του Σ.Ε. Ο συνδυασμός και μετασχηματισμός πόρων σε παραγωγική διαδικασία (ο ρόλος του μάνατζμεντ ή του επιχειρηματικού φορέα στην δημιουργία του σχεδίου επένδυσης ΕΙΣΡΟΕΣ Πόροι (συντελεστές παραγωγής) Έξοδα (κόστος άμεσο-έμμεσο) ΕΚΡΟΕΣ Παραγωγή (αγαθών και υπηρεσιών) Έσοδα (όφελος άμεσο-έμμεσο) 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

50 ΠΡΟΧΩΡΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ «ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ» -- β’ φάση
«Μελέτη Ευκαιριών Επένδυσης» Εξετάζουμε διάφορες ευκαιρίες για επένδυση ΝΑΙ Είναι αναγκαία η «Προμελέτη Εφικτότητας Επιλέγουμε την Επιχειρηματική Ιδέα ή Ευκαιρία Επένδυσης ΝΑΙ ΟΧΙ Εκπόνηση «Προμελέτης Εφικτότητας» Υποβάλλουμε την Επενδυτική ιδέα σε πρώτη διερεύνηση με την «Αναγνωριστική Μελέτη» ή «Πρόταση για Επένδυση» «Μελέτη Εφικτότητας» και άλλες «Μελέτες Υποστήριξης» για πλήρη αξιολόγηση του Σχεδίου Επένδυσης Είναι Ευνοϊκή ΝΑΙ ΟΧΙ ΟΧΙ Σταματούμε το σχέδιο Είναι Ευνοϊκή η «Πρόταση για Επένδυση»; Είναι Ευνοϊκές ΟΧΙ ΝΑΙ ΠΡΟΧΩΡΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ «ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ» -- β’ φάση 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

51 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Επιχειρηματικός φορέας – Ιστορικό και βασικά στοιχεία του σχεδίου επένδυσης Επωνυμία και διεύθυνση του επιχειρηματικού φορέα. Αξιολόγηση της επιχειρηματικής ικανότητας (ποιότητα του μάνατζμεντ). Ο παραγωγικός προσανατολισμός του σχεδίου επένδυσης: για καταναλωτική ζήτηση ή βιομηχανική ζήτηση; Ο προσανατολισμός της αγοράς του σχεδίου επένδυσης: εγχώρια αγορά ή εξαγωγές; 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

52 Έρευνα αγοράς και παραγωγική δυναμικότητα της μονάδας
Ζήτηση του προϊόντος και συνθήκες αγοράς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Προβλεπόμενες πωλήσεις και διακίνηση προϊόντων. Σχέδιο μάρκετινγκ. Πρόγραμμα παραγωγής. Μέγεθος μονάδας. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

53 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας
Σχέδιο Μάρκετινγκ Ανάλυση αγοράς (στόχοι, ανταγωνισμός). Στρατηγική πωλήσεων (online, offline). Διαφήμιση Δημόσιες σχέσεις. Εξυπηρέτηση πελατών. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας

54 Στελέχωση και εργατικό δυναμικό
Οργανόγραμμα προσωπικού (γενική οργανωτική δομή). Εργατικό-Διοικητικό προσωπικό (αριθμός). Στελέχη. Παραγωγικότητα. Συνολικό κόστος εργασίας. 16/9/2018 Καθηγητής Σπύρος Ι. Βλιάμος: Θεωρία Θεσμών Επιχειρηματικότητας