22ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ φιλική ενέργεια παντός καιρού

Παρουσίαση με θέμα: "22ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ φιλική ενέργεια παντός καιρού"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 22ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ φιλική ενέργεια παντός καιρού
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 22ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ (Ε-ΣΤ) ΄Ηλιος, άνεμος και δυναμη νερού φιλική ενέργεια παντός καιρού Πάτρα, Ιουύνιος 2004

2 πηγή ΤΑ ΣΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΗΝΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Άνεμος Βιοκαύσιμα
Μηδέν εκπομπές Ανανεωσιμότητα Επάρκεια Αστάθεια Ακριβή τεχνολογία Άνεμος Δεσμεύει εκτεταμένες περιοχές Προβλήματα συντήρησης Βιοκαύσιμα Ελάχιστες εκπομπές Εφαρμογή σε τοπικό επίπεδο Μεταφορά βιομάζας Χρήση νερού στην παραγωγή Υδατοπτώσεις Δωρεάν πρώτη ύλη Χαμηλό κόστος λειτουργίας Υψηλό κόστος κατασκευής Επιπτώσεις στο τοπίο και στο οικοσύστημα Άνθρακας Σταθερότητα Επάρκεια στην αγορά Υψηλές εκπομπές Μη ανανεώσιμη πηγή Συσσώρευση υπολειμμάτων Πετρέλαιο Αναπτυγμένη τεχνολογία Εξαιρετικά ευέλικτο καύσιμο Περιορισμένη διαθεσιμότητα Υψηλή ρύπανση Μεταφορά Εύφλεκτο Φυσικό αέριο «Σχετικά φιλικό» προς το περιβάλλον Καύσιμο υψηλής αξίας με εύκολο χειρισμό Εκπομπές CO2 Πυρηνική ενέργεια Αφθονία πρώτης ύλης Μεταφορά πρώτων υλών Απόβλητα Κίνδυνος πυρηνικών Ραδιενέργεια από λειτουργία και ατυχήματα

3 ΑΞΙΟΛΟΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΜΕ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
Το Σχολείο μας συμμετείχε ανέκαθεν σε περιβαλλοντικά προγράμματα με σημαντικότατες δράσεις και πολύ καλές κριτικές. Τη φετινή όμως σχολική χρονιά η παρουσία του Σχολείου μας στα περιβαλλοντικά δρώμενα της πόλης μας έχει μια σπουδαία ιδιαιτερότητα για τους εξής λόγους: Τα δύο προγράμματα «Μεσόγειος Θάλασσα» και Ενέργεια: «Ήλιος, άνεμος και δύναμη νερού, φιλική ενέργεια παντός καιρού» ήλθαν σε εμπλοκή με όλους τους φορείς που ήταν δυνατόν να εμπλακούν. Η σημαντικότητα του ενεργειακού προγράμ-ματος έγκειται στο γεγονός ότι σε πανελλαδική ίσως πρωτοτυπία έφθασε σε πειραματικό φέτος αλλά με ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ επίπεδο εφαρμογής. Η εγκατάσταση φωτο-βολταϊκού πλαισίου με πρωτοβουλία των μαθητών της Στ΄ και Ε΄ τάξης με εμπνευστές και εμψυχωτές τους συναδέλφους κ.κ. Μπαλάση Νίκο – Βασίλη Σπανό και συνεργάτες το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ν. Αχαΐας, τον τεχνικό κ. Μουρτζάπη Πέτρο, έδωσε σαν αποτέλεσμα την κάλυψη ενός μικρού βέβαια μέρους της ηλεκτρικής ενέργειας μιας αίθουσας. Αυτό βέβαια είναι το σημαντικό. Το ότι δίνει τη δυνατότητα α) Σε άλλα σχολεία να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν ακόμα περισσότερο απ’ αυτά σε θέματα ενέργειας και να μας μιμηθούν και β) Στο δικό μας Σχολείο να επεκταθεί και με άλλα στοιχεία έτσι που να καλύψει μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας με απώτερο σκοπό να φτάσει στη αυτάρκεια. Αξίζουν νομίζω ειλικρινά συγχαρητήρια στην όλη αυτή προσπάθεια, σ’ όλους τους συντελεστές, τους συνεργάτες και τους εμπλεκόμενους. Ο Διευθυντής του 22ου Δ.Σ. Πάτρας Ρούσσος Θανάσης

4 Περιβαλλοντική ομάδα 22ου Δημοτικού Σχολείου Πάτρας
ΗΛΙΟΣ, ΑΝΕΜΟΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΗ ΝΕΡΟΥΦΙΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ Περιβαλλοντική ομάδα 22ου Δημοτικού Σχολείου Πάτρας ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Μπαλάσης Νίκος, Σπανός Βασίλης ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Συρράκου Ελένη,Τσιλίρας Ανδρέας, Μουρτζάπης Πέτρος Πάτρα

5 ΄Ανθρακας άνθρακας Ορυκτός άνθρακας
Από τις αρχές του 13ου αιώνα, επειδή το ξύλο είχε αρχίσει να γίνεται δυσεύρετο, ξεκίνησε στην Αγγλία η συστηματική εξόρυξη γαιανθράκων. Έτσι άρχισε η χρησιμοποίηση μιας μη ανανεώσιμης πηγής ενέργειας κυρίως για θέρμανση. Ο άνθρωπος αρχίζει έτσι να βάζει χέρι στη απολιθωμένη ενέργεια, που βρίσκεται θαμμένη κάτω από την επιφάνεια της γης. Η νέα πηγή ενέργειας είναι εκείνη που έδωσε νέα ώθηση στη μεταλλουργία του σιδήρου το 18ο αιώνα. Ο γαιάνθρακας ήταν ήδη γνωστός από το 1500 π.Χ. στη Κίνα ή την Ινδία (σαν επιφανειακά στρώματα μαύρης στάχτης). Η συστηματική εξόρυξη του όμως από το υπέδαφος συμπίπτει μα τα πρώτα βήματα της βιομηχανικής επανάστασης . Ο όρος άνθρακας αναφέρεται γενικά στα στερεά ορυκτά καύσιμα. Λεωνίδας Κονόμι Πώς σχηματίσθηκε ο άνθρακας; Ο άνθρακας είναι ένα σπουδαίο καύσιμο όπου σχηματίσθηκε πολλά εκατομμύρια χρόνια πριν. Με τη βοήθεια του ήλιου δημιουργήθηκαν πολλά μεγάλα δάση γιγαντιαία βλάστηση. Σήμερα τον άνθρακα τον βρίσκουμε στα ανθρακωρυχεία της Ευρώπης όπου ξεκίνησε 320 χρόνια πριν κατά τη διάρκεια της Ανθρακικής (Φανεροζωικής) περιόδου. Στέφανος Κόρακας

6 Η ζωή στα ανθρακωρυχεία
Η ζωή στα ανθρακωρυχεία Ο ορυκτός άνθρακας δεν βρίσκεται μέσα στη γη όπως τα άλλα ορυκτά, αλλά σε αλλεπάλληλα στρώματα πάχους μέχρι 3 μέτρα, τις λεγόμενες φλέβες. Τα ανθρακωρυχεία ανοίγονται με 2 κεντρικά φρεάτια που βάζουν τα μηχανήματα για το κατέβασμα των ανθρακωρύχων και το ανέβασμα του κάρβουνου. Οι πλευρικές στοές εκτείνονται σε μεγάλη απόσταση, σχηματίζοντας ένα πολυδαίδαλο, υπόγειο σύστημα. Υπάρχει ειδικός αερισμός , αλλά οι κίνδυνοι για τους εργαζόμενους είναι μεγάλοι από τα διάφορα εύφλεκτα αέρια που εκλύονται (μεθάνιο, αιθάνιο, προπάνιο κ.α). Η ανθρακίαση κι η αναιμία είναι μία απ’ τις αρρώστιες που προσβάλλουν τους ανθρακωρύχους λόγω του ανθυγιεινού περιβάλλοντος. Μαρία Tσίγκου Μια άλλη πρόταση με… χρώμα και μάλιστα επίκαιρο

7 ΒΙΟΜΑΖΑ Τι είναι τα βιοκαύσιμα;
Τα βιοκαύσιμα αλλιώς ονομάζονται βιομάζα. Στη βιολογία ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να δηλώσει την ποσότητα οργανικός ύλης που υπάρχει σ' ένα οικοσύστημα. Το σύνολο της βιομάζα που αναπτύσσεται στη Γη, υπολογίζεται σε περίπου 130 δισεκατομμύρια τόνους ξηράς ύλης το χρόνο. Αυτό ισοδυναμεί με ενέργεια 660,000 TWH το χρόνο. Το ενεργειακό δυναμικό της βιομάζας είναι σημαντικό και μπορεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο με τις ειδικές ενεργειακές καλλιέργειες ΔημήτρηςΦιλιππάκης Έλενα Μπιρλή, Ξένια Καστή, Γιάννης Γιαννόπουλος Ενέργεια από τη Βιομάζα Βιομάζα είναι η οργανική ύλη που παράγεται από φυτά και η οποία αντιπροσωπεύει αποθηκευμένη ηλιακή ενέργεια. Βιομάζα βρίσκεται στις πόλεις (απορρίμματα-λύματα), στις αγροτικές περιοχές (δημητριακά, φρούτα, φυσικά λιπάσματα), στα δάση (ξύλα), στις ακτές (φύκια). Από τη βιομάζα μπορούμε να πάρουμε απευθείας ενέργεια μέσω καύσης ή υγρά και αέρια καύσιμα μέσω επεξεργασίας όπως: Οινόπνευμα με απόσταξη φρούτων και δημητριακών σε κατάσταση ζύμωσης Μεθάνιο, το οποίο παράγεται από βακτήρια που ζουν στα φυσικά λιπάσματα, στα λύματα, στα απορρίμματα, στη λάσπη των υπονόμων. Γιάννης Γιαννόπουλος

8 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Πετρέλαιο : ο μαύρος χρυσός
Πετρέλαιο : ο μαύρος χρυσός Μερικά από τα συστατικά που υπήρχαν στο πετρέλαιο πχ. Η άσφαλτος ήταν στην χρήση εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Στην σύγχρονη εποχή οι βιομηχανίες πετρελαίου άρχισαν στην Πανσυλβάνιας των Η.Π.Α. το 1850 από τότε η εξόρυξη, η εμπορία και η κατανάλωση του πετρελαίου αναπτύχθηκαν με γρήγορους ρυθμούς. Το μεγάλο μέρος του πετρελαίου χρησιμοποιούνται στα μεταφορικά μέσα και είναι δύσκολο να αντικατασταθούν. Ελένη Δομένικου Πετρέλαιο Το πετρέλαιο είναι μίγμα πολύπλοκων χημικών ενώσεων. Η διαφορετική μορφή και σύστασή του εξηγούνται από τις διαφορετικές συνθήκες σχηματισμού του, δηλαδή τη θερμοκρασία την πίεση και τη χρονική διάρκεια της αντίδρασης. Το πετρέλαιο αποτελεί σήμερα την κυριότερη πηγή ενέργειας στον πλανήτη, μας παρέχει επίσης ένα πλήθος παραγώγων του. Μετά την άντλησή του, το πετρέλαιο, υποβάλλεται σε καθαρισμό για την απομάκρυνση των όξινων και βασικών ενώσεών του. Γιάννης Γιαννόπουλος Γεώτρηση ΕΛ.ΠΕ. στη Λιβύη με κέρδος 20% του πετρελαίου Συμφωνία για 30 χρόνια Γεώτρηση στη Λιβύη σε κοιτάσματα πετρελαίου 400 εκ. βαρελιών – από τα οποία θα πάρει το 20% θα πραγματοποιήσει η ΕΛ.ΠΕ. (Ελληνικά Πετρέλαια) σε κοινοπραξία με τις εταιρίες Woodside Energy της Αυστραλίας, Persol της Ισπανίας και του Λιβυκού Εθνικού Οργανισμού Πετρελαίων (ΝΟC). Προβλέπεται η διενέργεια 6 γεωτρήσεων που θα καλύπτουν έκταση τ.χλμ. Η πρώτη φάση θα περιλαμβάνει γεωλογικές και σεισμικές μελέτες και 13 ερευνητικές γεωτρήσεις. Το θετικό της όλης υπόθεσης βέβαια για το περιβάλλον δεν είναι η πιο πάνω κοινοπραξία αλλά η συμφωνία για την από κοινού εκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Γιάννης Σπυρόπουλος

9 Η μηχανή εσωτερικής καύσης άλλαξε τον κόσμο!
Εκπαιδευτικό φυλλάδιο Κ.Π.Ε. Καλαμάτας Η ανάπτυξη της επιστήμης της θερμοδυναμικής βοήθησε στην εφεύρεση μιας νέας θερμικής μηχανής, του κινητήρα εσωτερικής καύσης. Σε αντίθεση με την ατμομηχανή, που η φωτιά καίει σε συσκευή έξω από τη μηχανή, η νέα θερμική μηχανή, φέρνει την επανάσταση στη χρήση νέων κινητήρων αλλά και στις μετατροπές της ενέργειας. Το πετρέλαιο, με την τελειοποίηση του κινητήρα αυτού έγινε η πηγή ενέργειας, που άλλαξε όσο καμιά άλλη μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα τον κόσμο. Η εφεύρεση του κινητήρα εσωτερικής καύσης αποτελεί ένα μεγάλο σταθμός την ιστορία των μετατροπών ενέργειας. Παναγιώτης Μηλιώνης

10 Πυρηνική ενέργεια Την πυρηνική ενέργεια, αλλιώς σχάση των πυρήνων, την χρησιμοποιούν για ηλεκτρικό ρεύμα. Παίρνουμε το Ουράνιο από τη γη σε μορφή πέτρας. Ο Πυρήνας περιέχει 235 νετρόνια και πρωτόνια. Με ένα νετρόνιο βομβαρδίζουμε τον πυρήνα και αυτός πολλαπλασιάζεται. Μετά τον φτιάχνουμε σε δέσμες που είναι 25 κιλών και περιέχουν την ενέργεια 2000 κ. πετρελαίου και κάρβουνου. Με τη θερμότητα γυρνούν έναν άξονα γρήγορα και αυτός μετατρέπει την κινητική ενέργεια σ ηλεκτρική. Οι δέσμες αυτές συγκεντρώνονται σε μια μονάδα και αντέχουν 1,5 χρόνια. Στη μονάδα που συγκεντρώνονται οι δέσμες ουρανίου ο τοίχος του κτιρίου είναι 1 μέτρο. Όταν περνάει 1,5 χρόνος αυτές οι δέσμες ουρανίου χρειάζονται αλλαγή. Οι παλιές δέσμες μπαίνουν σε μια πισίνα για να παγώσουν και μετά σε έναν προφυλαγμένο χώρο μέχρι να κριθούν ασφαλείς και να αποσυρθούν. Την πυρηνική ενέργεια την χρησιμοποιούμε εδώ και 40 χρόνια. Παναγιώτης Μηλιώνης

11 Οι Βρυξέλλες αδιαφορούν για τον κίνδυνο από τα παλιάς τεχνολογίας πυρηνικά των νέων μελών.
ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Πυρηνικά σαράβαλα υπό ένταξη Εφημερίδα: Ελευθεροτυπία Στην Ανατολική Ευρώπη υπάρχουν κάποιοι γερασμένοι πυρηνικοί αντιδραστήρες που είναι επικίνδυνοι για την υγεία των πολιτών της Ευρώπης. Μάλιστα τώρα που θα ενταχθούν καλείται η Ευρωπαϊκή Ένωση να πάρει σημαντικές αποφάσεις και να αξιολογήσει την επικινδυνότητα αυτών των αντιδραστήρων που έχουν ζωή πάνω από 20 χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο λαός της Αυστρίας ζήτησε με πρόσφατο δημοψήφισμα ν’ ασκήσει «ΒΕΤΟ» η χώρα τους στην είσοδο της Τσεχίας αν προηγουμένως δεν κλείσει το Πυρηνικό εργοστάσιο του Τεμελίν. Οικονομικά συμφέροντα όμως, κυρίως της Γαλλίας και της Γερμανίας που αγοράζουν «φτηνή πυρηνική ενέργεια» από την Τσεχία και τη Σλοβακία έρχονται σε αντίθεση με την απόφαση της Ε.Ε. που ορίζει ότι προϋπόθεση για την ένταξη είναι η διακοπή της λειτουργίας των αντιδραστήρων που δεν τηρούν τις προϋποθέσεις ασφαλείας. Στη μαύρη λίστα είναι μεταξύ άλλων και το Ντουκόβανι της Τσεχίας, το Γιασλόβσκι Μποουνίτζε και το Μουχόβτζε της Σλοβακίας, το Ιγκναλίνα της Λιθουανίας και φυσικά το κοντινό μας Κοζλοντούι της Βουλγαρίας. Κωνσταντίνα Μπαλάση

12 ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Αστέρια οι Δανοί στην αιολική !!!
Mια νέα και δυναμική αγορά Η αιολική ενέργεια χρησιμοποιείται στη Δανία, στις κάτω χώρες και στην Γερμανία. Σήμερα η εγκατεστημένη ισχύς από ανεμογεννήτριες. ξεπερνάει τα Μw. Η παραγωγή ανεμογεννητριών αποτελεί μια σημαντική εξαγωγή βιομηχανία. Από το 1988 ως το 1994 η εξαγωγή τους από τη Δανία αυξήθηκε κατά 20 φορές. Στη βιομηχανία αυτή εργάζονται 9000 εργάτες. Δημήτρης Φιλιππάκης Ξένια Καστή Έλενα Μπιρλή Γιάννης Γιαννόπουλος Αιολική ενέργεια Στη Σκιάθο, η Δ.Ε.Η. θέλει να τοποθετήσει πυλώνες υψηλής τάσης ρεύματος, οι οποίοι θα περνούν πάνω από τα σπίτια των κατοίκων. Με κίνδυνο το παραμικρό πρόβλημα που θα συμβεί στους πυλώνες να εξαπλωθεί καρκίνος σε όλο το νησί. Οι κάτοικοι ζητούν από τη Δ.Ε.Η. είτε να περαστούν τα καλώδια κάτω από τη θάλασσα, είτε να χρησιμοποιήσουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική ενέργεια. Γεωργία Αλεξοπούλου Αιολική ενέργεια Περιοδικό : Δημιουργία Μια πρωτοποριακή πρόταση, στο πεδίο των ανεμογεννητριών, που έρχεται από την πόλη των Ιωαννίνων, μέλλεται να εξεταστεί για την αποτελεσματικότητά της από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Πατρών. Η Aiv Sum Ε.Π.Ε. έχει δημιουργήσει ανεμογεννήτριες νέου τύπου, που αποδίδουν ρεύμα ισχύος από 500 W έως 20 KW. Πρόκειται για τεχνολογία βασισμένη σε τουρμπίνα κάθετου άξονα η οποία δεν εμφανίζει κραδασμούς και θορύβους, αφού δεν διαθέτει έλικες και λειτουργούν με 2 Μποφόρ. Παναγιώτης Μηλιώνης Αστέρια οι Δανοί στην αιολική !!!

13 Στο οροπέδιο Λασιθίου πάντως υπήρχε το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο παγκοσμίως με ανεμόμυλους που χρησιμοποιούσαν για την άντληση νερού. Στις Κυκλάδες κατά τα τέλη του 19ου αιώνα είχαν καταγραφεί 644 ανεμόμυλοι!!! Αιολική ενέργεια και ανεμόμυλοι Αν και ο τροχός και το ιστίο αποτελούν τεχνολογικές ανακαλύψεις της 4ης π.Χ. χιλιετίας είναι άγνωστο που και πότε πρωτοεμφανίστηκε ο συνδυασμός του τροχού να γυρίζει με πανιά. Οι πρώτοι ανεμόμυλοι για τους οποίους υπάρχουν ιστορικές μαρτυρίες είχαν οριζόντια φτερωτή και άλεθαν δημητριακά στην Περσία τον 7ο αιώνα μ.Χ. Στην Ευρώπη ο πρώτος ανεμόμυλος ήρθε πιθανότατα από τους Σταυροφόρους το 1180 μ.Χ. και είχε κατακόρυφη φτερωτή.Στο οροπέδιο Λασιθίου πάντως υπήρχε το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο παγκοσμίως με ανεμόμυλους που χρησιμοποιούσαν για την άντληση νερού. Στις Κυκλάδες κατά τα τέλη του 19ου αιώνα είχαν καταγραφεί 644 ανεμόμυλοι!!! Ακόμα και τον 13μ.Χ. αιώνα χρησιμοποιούσαν ανανεώσιμες πηγές και όμως δεν γνώριζαν τι ήταν. Χρησιμοποιούσαν δηλαδή την ηλιακή ενέργεια, την μυϊκή, την βιομάζα, την κινητική ενέργεια του ανέμου [ιστιοφόρα, ανεμόμυλοι] και την υδραυλική ενέργεια του νερού [νερόμυλοι] για βιομηχανικές χρήσεις περιορισμένης κλίμακας. Σπύρος Αζαρίας Αιολική Ενέργεια Οι ανεμογεννήτριες μετατρέπουν την αιολική ενέργεια σε ηλεκτρική και αξιοποιούνται είτε σε μικρά συγκροτήματα είτε σε μεγάλες μονάδες, γνωστές ως «αιολικά πάρκα». Στη χώρα μας όπου ο Αίολος είχε εγκατασταθεί από τα πολύ παλιά χρόνια ως «ταμίας των ανέμων» έχουμε τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούμε τους ασκούς του, αφού εξακολουθούν να εξαπολύουν ανέμους μέσης ταχύτητας 6,6 m/s έως 10,8 m/s χαρίζοντάς μας ένα εξαιρετικό εθνικό ενεργειακό πόρο, που όμως δεν τον εκμεταλλευόμαστε στο βαθμό που θα έπρεπε. Οι προσπάθειες για την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας ξεκίνησαν το 1975 (ΚΑΠΕ) και οι δυνατότητες που υπάρχουν μπορούν να καλύψουν έως και το 15% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.

14 Αιολική ενέργεια και ιστιοφόρο 6000 και πλέον ετών!!!
Δοκιμασμένη ενέργεια…. Αντέχει στο χρόνο!!! Η πρώτη βάρκα εμφανίστηκε στην περιοχή του Νείλου το 4000 π.Χ.Αυτη η βάρκα ήταν φτιαγμένη με καλάμια, πάπυρο ή πανί. Την τρίτη χιλιετία φτιάχτηκε καράβι με κουπιά και καρίνα. Η πρώτη πλεύση με πανιά έγινε ύστερα από το 2000π.Χ. Σπύρος Αζαρίας

15 Από την πρώτη βάρκα… στην ανεμογεννήτρια
Πέρασαν χρόνια πολλά και ακόμα ο άνθρωπος δεν εκμεταλλεύεται… όσο πρέπει τη δύναμη του ανέμου !!

16 ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Υδροηλεκτρικά εργοστάσια στην Αχαΐα Περιοδικό : Δημιουργία Τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, που λειτουργούν στην Αχαΐα, είναι αυτά στη λίμνη Τσιβλού (Ισχύος 2,82 MW) και στην Κλειτορία (1 MW, που έχει ζητηθεί να αυξηθεί κατά 0,3 ΜW). Στη φάση της κατασκευής βρίσκονται του ποταμού Κερανίτη (2,6 MW, που ολοκληρώνεται σε λίγο καιρό ) και του Γλαύκου (3,45 MW, βρίσκεται στη φάση εκπόνησης όρων) συντίθεται πλέον σε πλήρη ισχύ. Παναγιώτης Μηλιώνης H υδροηλεκτρική ενέργεια Η υδροηλεκτρική ενέργεια αποτελεί ήδη μία από τις σημαντικότερες τεχνολογίες παρέχοντες περίπου το 20 % της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι υδροηλεκτρικές μονάδες παραγωγής ενέργειας χαρακτηρίζονται από υψηλή απόδοση, αξιοπιστία και μεγάλη διάρκεια. Επίσης έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μονάδες αποθήκευσης ενέργειας για αντιστάθμιση της μεταβαλλόμενης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας ή της μεταβαλλόμενης παραγωγής ενέργειας άλλων μονάδων Α.Π.Ε. Ελένη Δομένικου Ο κύκλος του νερού

17 Φυσικό αέριο = θάλαμος αερίων
Μια άλλη άποψη… Οι «πολιτικοί» έχουν την ικανότητα να παρουσιάζουν την απώλεια ως κέρδος και το κέρδος ως απώλεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση με το φυσικό αέριο. Η διάδοσή του με τον τρόπο που θα γίνει σημαίνει για τη χώρα οικονομική και περιβαλλοντική καταστροφή. Μερικά βασικά δεδομένα: Θα εισάγεται. Συνεπώς πρέπει να το πληρώνουμε. Με τι χρήματα; Με δανεικά; Και πώς θα εξοφληθούν τα δανεικά; Με νέα δανεικά;- Θα βυθιστούμε βαθύτερα στα χρέη …… Τα νοικοκυριά θα πρέπει να πετάξουν τις ηλεκτρικές τους συσκευές και να αγοράσουν άλλες, κατάλληλες για αέριο. Σχεδόν όλες είναι εισαγόμενες. Νέα δανεικά, νέα βουτιά στα χρέη …… Όταν θα έχουμε μπει στο χορό για τα καλά, όταν θα εξαρτιόμαστε από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, τότε «αντίο» ανεξαρτησία. Οι όποιοι εχθροί ή «φίλοι» το μόνο που θα χρειαστεί να κάνουν θα είναι να μας κόψουν τον αγωγό για να παραδοθούμε χωρίς αντίσταση και να ενδώσουμε στις όποιες αξιώσεις και απαιτήσεις τους. Οι κίνδυνοι από διαρροή αερίου μέσα στις πόλεις (π.χ. σε περίπτωση σεισμού, εμπόλεμης κατάστασης ή κακής συντήρησης των αγωγών) δεν είναι μικροί. Το σκάψιμο των δρόμων, πεζοδρομίων για την εγκατάσταση δικτύου αγωγών εκτός από τεράστιο κόστος, συνεπάγεται και μεγάλη ταλαιπωρία, (ηχορύπανση, παρεμπόδιση της κυκλοφορίας και της λειτουργίας παρακειμένων καταστημάτων και επιχειρήσεων). Οι μεγάλες ελληνικές πόλεις έχουν σοβαρό πρόβλημα ρύπανσης και έλλειψης οξυγόνου. Τι θα συμβεί όταν κάθε σπίτι αρχίσει να καίει φυσικό αέριο; Για θέρμανση, μαγείρεμα, ζέσταμα νερού; Η λύση: …… Όχι στο εισαγόμενο φυσικό αέριο. Όχι και πάλι όχι. Η Ελλάδα εκτός από δικής της τύρφη, λιγνίτη και πετρέλαιο έχει και φυσικό αέριο! Ναι, και μάλιστα περισσότερο απ’ ότι πετρέλαιο. Γιατί, επομένως Να εισάγουμε αυτό το οποίο ήδη έχουμε; γιατί να ζούμε με δανεικά και να κάνουμε πλούσιους τους ξένους τραπεζίτες και τοκογλύφους; Έτσι και αλλιώς, στο εγγύς μέλλον όλες οι χώρες, με πρώτη τη Δύση, θα μεταπέσουν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (π.χ. ηλιακή, υδροηλεκτρική, αιολική, βιομάζα). Εκεί η χώρα μας βρίσκεται σε άκρως πλεονεκτική θέση διότι και ήλιο και ανέμους και υδατοπτώσεις έχουμε. Συνεπώς αυτά που λένε οι «πολιτικοί», δηλαδή πως δεν αξιοποιούνται τα δικά μας αποθέματα καυσίμων για να έχουμε στο μέλλον είναι αβάσιμα και ψευδή. Το δικό μας φυσικό αέριο, καθώς επίσης πετρέλαιο, τύρφη και λιγνίτη οφείλουμε να τα αξιοποιήσουμε εδώ και τώρα για να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο των δανεικών και των τοκοχρεολυσίων. Το φυσικό αέριο να χρησιμοποιηθεί μόνο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και οι μονάδες παραγωγής να είναι σε θέση να μεταπέσουν άμεσα σε άλλα καύσιμα όπως είναι το πετρέλαιο και οι γαιάνθρακες. Με τον τρόπο αυτό δε θα είναι απαραίτητο να αγοράσει το κάθε σπίτι νέες οικιακές συσκευές και δε θα χρειαστεί να σκαφτούν όλοι οι δρόμοι των πόλεων για να γίνει δίκτυο αερίου. Αλλά, δε θα αυξηθεί και η ρύπανση του αέρα στις πόλεις. Περιορισμός στη σπατάλη ενέργειας. Γεωργία Αλεξοπούλου

18 H εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα
Η εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα αποφασίστηκε στα πλαίσια της προσπάθειας εκσυγχρονισμού και βελτίωσης του ενεργειακού ισοζυγίου, αλλά και για την διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών της χώρας μας. Το φυσικό αέριο αποτελεί μια σύγχρονη και αποδοτική μορφή ενέργειας, φιλικής προς το περιβάλλον, που χρησιμοποιείται εύκολα και ακίνδυνα. Η υλοποίηση του μεγάλου αυτού ενεργειακού έργου ανατέθηκε στη ΔΕΠΑ Α.Ε., ενώ η επένδυση χρηματοδοτήθηκε κατά 40% περίπου από πηγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Η εισαγωγή και η αξιοποίηση του φυσικού αερίου προϋποθέτει την ύπαρξη της κατάλληλης υποδομής, για τη μεταφορά, την αποθήκευση και τη δια-νομή του. Στα πλαίσια αυτά, η βασική υποδομή του ελληνικού συστήματος περιλαμβάνει: Τον κύριο αγωγό μήκους 512 χλμ., που εκτείνεται από τα βόρεια σύνορα της χώρας μέχρι τα Μέγαρα της Αττικής, και αγωγούς προς διάφορες ελληνικές πόλεις μήκους 450 χλμ. Τον τερματικό σταθμό του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), στη νησίδα Ρεβυθούσα στον κόλπο των Μεγάρων. Τα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου στις πόλεις (Αττική, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Βόλο), συνολικού μήκους χλμ. περίπου. Η Ελλάδα προμηθεύεται φυσικό αέριο από δύο διαφορετικές χώρες: τη Ρωσία και την Αλγερία ( σε μικρότερο ποσοστό). Το φυσικό αέριο από τη Ρωσία φτάνει μέσω αγωγού, ενώ από την Αλγερία μεταφέρεται με ειδικά δεξαμενόπλοια σε υγροποιημένη μορφή. Αξίζει να σημειωθεί ότι, το έργο υποδομής φυσικού αερίου, συνολικού προϋπολογισμού 700 δις δρχ., είναι το μεγαλύτερο ενεργειακό έργο μετά τον εξηλεκτρισμό της Ελλάδος. Η κατασκευή του έργου υποδομής (πλην των δικτύων πόλεων) ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1992 και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2000, ενώ από το Φεβρουάριο του 2000 βρίσκεται σε λειτουργία ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στη νησίδα Ρεβυθούσα. Γεωργία Αλεξοπούλου

19 Φυσικό Αέριο και Περιβάλλον
Το φυσικό αέριο είναι ένα από τα αέρια που υπάρχουν στο υπέδαφος. Συνήθως βρίσκεται μαζί με το πετρέλαιο. Αντλείται εύκολα και χρησιμοποιείται για θέρμανση, για μαγείρεμα και για παραγωγή ηλεκτρισμού. Το φυσικό αέριο ρυπαίνει σημαντικά το περιβάλλον. Από μια γεώτρηση στη θάλασσα για φυσικό αέριο παράγονται κατά μέσο όρο τόνοι τοξικές λάσπες που περιέχουν εκτός των άλλων και ραδιενεργά υλικά πολύ επικίνδυνα για την υγεία μας. Είναι ένα ορυκτό καύσιμο που μπορεί να έχει τη μικρότερη ένταση άνθρακα αλλά η συμβολή του στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι πολύ μεγάλη. Γιώργος Μιχαλόπουλος

20 Φυσικό αέριο Στις κοιλότητες που βρίσκεται το πετρέλαιο υπάρχει και το φυσικό αέριο, που είναι λίγο πιο καλή πηγή ενέργειας από το πετρέλαιο. Το χρησιμοποιεί ο άνθρωπος ως καύσιμο. Μεταφέρετε με δεξαμενόπλοια και με σωλήνες από τη Ρωσία έως την Ελλάδα. Τελικά το φυσικό αέριο είναι καταλληλότερο από το πετρέλαιο για χρήση, από τον άνθρωπο, γιατί ρυπαίνει λιγότερο το περιβάλλον. Νίκος Ντεμίρης

21 ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ο ήλιος
Ο ήλιος είναι το λαμπρότερο σώμα στον ουρανό της Γης. Παλιότερα ονομαζόταν από τους Αιγύπτιους ΡΑ και Ατόν, από τους Βαβυλώνιους Σαμάζ, Βαάλ και Μαρδούκ, από τους Ινδούς Βράχμα και Βισνού, από τους Πέρσες Μίθρας και Διόνυσος ή και Φοίβος Απόλλων. Σήμερα όμως έχουμε πάψει προ πολλού να αντιμετωπίζουμε τον ήλιο σα θεό, αλλά και αντίθετα τον μελετάμε όπως κάνουμε και για όλα τα άλλα φυσικά αντικείμενα και φαινόμενα. Οι σύγχρονες μελέτες του άστρου της ημέρας που γίνονται από τα ειδικά επίγεια ηλιακά κέντρα και κυρίως με τη βοήθεια των οργάνων που μεταφέρουν τα τροχιακά μας αστεροσκοπεία, μας έχουν αποκαλύψει ορισμένα πραγματικά απίστευτα χαρακτηριστικά του Ήλιου. Τα φασματοσκόπια και τα άλλα όργανα των ειδικών διαστημοσυσκευών μελετούν σε καθημερινή βάση τον ηλιακό δίσκο, τις διεργασίες και τις οποιεσδήποτε μεταβολές συμβαίνουν σε αυτόν. Οι μετρήσεις αυτές μας έχουν αυξήσει σημαντικά τις γνώσεις για το πλησιέστερο σε μας άστρο, αλλά και για όλα τα άλλα άστρα, αφού ο Ήλιος μας είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών που για τις διεργασίες που συμβαίνουν σε αυτά. Για τους αστρονόμους ο Ήλιος είναι ένα τεράστιο εργαστήρι που μας βοηθάει στη λεπτομερή μελέτη της δομής και της ενέργειας που εκπέμπουν τα άστρα. Σοφία Αποστολοπούλου

22 Αγώνας ηλιακών αυτοκινήτων
Στην Αθήνα την Κυριακή 23/5/2004 έγιναν δύο αγώνες ταχύτητας και νικήτρια ομάδα ανακηρύχθηκε το πανεπιστήμιο της Ασίγια με μέση ταχύτητα 90 χιλιόμετρα την ώρα, τελικά τερμάτισε συμπληρώνοντας συνολικά 66 γύρους με μέση ταχύτητα 88,629 χιλιόμετρα. Δεύτερο ήρθε το πανεπιστήμιο Οσάκας με 66 γύρους και μέση ταχύτητα 88,573. Και τρίτο ήρθε το κολέγιο της ΗΠΑ με 54 γύρους και μέση ταχύτητα 70,192 χιλιόμετρα την ώρα. Όλα αυτά έγιναν στο πλαίσιο της οργάνωσης « Φαέθων 2004», που εντάσσεται στην Πολιτική Ολυμπιάδα. Την Κυριακή επίσης πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Φαέθων 2004 στο ξενοδοχείο Μετροπολετάν, όπου αποφασίστηκε μετά από ελληνική πρόταση να πραγματοποιηθεί κάθε τέσσερα χρόνια ένα αγώνα με ηλιακά οχήματα από την Αρχαία Ολυμπία μέχρι την Ολυμπιακή πόλη. Λεωνίδας Κονόμι & Γεωργία Αλεξοπούλου.

23 Τα φωτοβολταϊκά συστήματα
Τα φωτοβολταϊλκά συστήματα μετατρέπουν την ηλιακή σε ηλεκτρική ενέργεια μέσω των φωτοβολταϊκών στοιχείων (Φ/Β) και χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 για την ηλεκτροδότηση των τεχνητών δορυφόρων (Stobaugh, R-Vergin, D eds 1979) Ένα απλό (Φ/Β) σύστημα αποτελείται από : Το (Φ/Β) πλαίσιο: ένα κατάλληλα επεξεργασμένο δίσκο πυριτίου σφραγισμένο σε πλαστική ύλη που η μια όψη του προστατεύεται από ανθεκτικό γυαλί. Όλη η κατασκευή, πάχους 4,5 mm, τοποθετείται σε πλαίσιο αλουμινίου. Το σύστημα αποθήκευσης της ενέργειας. Τα ηλεκτρονικά συστήματα που ελέγχουν την παραγόμενη ενέργεια. Τα φωτοβολταϊκά συστήματα δε χρησιμοποιούν συμβατά καύσιμα αλλά την ενέργεια του ήλιου μέσω της ακτινοβολίας. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα η προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία είναι περίπου 1800 KWH ανά τετραγωνικό μέτρο το χρόνο Παναγιώτης Μηλιώνης

24 Ηλιακοί σταθμοί Με τους ηλιακούς σταθμούς μπορούμε να παράγουμε ηλεκτρικό ρεύμα. Στους ηλιακούς σταθμούς, έχουμε κάτοπτρα που στρέφονται συνεχώς προς τον ήλιο, ανακλούν τις ακτίνες του και τις εστιάζουν σε σωλήνες λαδιού. Αυτό υπερθερμαίνεται και βράζει ποσότητες νερού. Από αυτό παράγεται ατμός ο οποίος κινεί τις τουρμπίνες, που μεταδίδουν την κίνηση σε γεννήτριες . Έτσι παράγεται το ηλεκτρικό ρεύμα. Με αυτόν τον τρόπο, έχουμε υψηλότερη τάση ηλεκτρικού ρεύματος, σε αντίθεση με τις φωτοβολταϊκές πλάκες που έχουν χαμηλότερη. Έλενα Μπιρλή

25 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Έξι χιλιάδες ηλιακές στέγες έως το 2005 είναι ο στόχος που θέτει η βρετανική κυβέρνηση, μετά την απόφασή της να επιχορηγήσει (έως και 50%) την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες σε ενέργεια στα βρετανικά νοικοκυριά. Το πρόγραμμα υιοθέτησης της ανανεώσιμης αυτή πηγής ενέργειας θα τεθεί σε εφαρμογή άμεσα, όπως μεταδίδει το BBC. Ο προϋπολογισμός του είναι 32,37 εκατομμύρια Euro. Μελέτη του υπουργείου Εμπορίου & Βιομηχανίας της χώρας έδειξε ότι το υψηλό κόστος της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάνελ λειτουργούσε αποτρεπτικά για τους Βρετανούς. Έτσι το υπουργείο αποφάσισε να χορηγήσει ένα σημαντικό μέρος από το κόστος της εγκατάστασης που φτάνει έως και το 50% του κόστους. Σήμερα, ελάχιστα νοικοκυριά της χώρας (περίπου 100) ικανοποιούν τις ανάγκες τους με ενέργεια από φωτοβολταϊκά πάνελ, που τοποθετούνται ανάμεσα στα κεραμίδια στις στέγες των σπιτιών. Όμως, το νέο πρόγραμμα εκτιμάται ότι θα φέρει τους αριθμούς στη Μ.Βρετανία πιο κοντά σε εκείνους άλλων χωρών, αφού προβλέπεται ότι εντός των επόμενων τριών ετών θα αριθμούνται ηλιακές στέγες στη χώρα. Μέχρι τότε η Γερμανία εκτιμά ότι θα έχει ηλιακές στέγες και η Ιαπωνία Γεωργία Αλεξοπούλου

26 Δεν εκμεταλλευόμαστε τον ήλιο μας!!!!
Δεν εκμεταλλευόμαστε τον ήλιο μας!!!! Η χώρα μας έχει αρκετά υψηλό ηλιακό δυναμικό για μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική! Ελάχιστα όμως έως καθόλου χρησιμοποιείται η δυνατότητα αυτή…

27 Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ε. Ε
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ε.Ε. και οι υποχρεώσεις των κρατών – μελών. Εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» Σήμερα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν μια ισχνή μειοψηφία, αλλά τα επόμενα 50 χρόνια αναμένεται να κερδίσουν το χαμένο έδαφος και μάλιστα με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Στη γη υπάρχουν πολλές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για παράδειγμα το υδρογόνο, τα αιολικά πάρκα, τα φωτοβολταϊκά κύτταρα κλπ. Η Ελλάδα στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών δεσμεύσεών της πρέπει να καλύψει έως το 2010 το 20,1% της παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Το 2010 πρώτη χώρα στην Ευρώπη σε παραγωγή φιλικής στο περιβάλλον ενέργειας θα είναι η Αυστρία με ποσοστό 78,1%. Ακολουθεί κατάλογος με την κατανομή των υποχρεώσεων των χωρών (κρατών-μελών) της Ε.Ε. για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2010. Δανία ,0 % Βέλγιο ,0 % Γερμανία ,5 % Ελλάδα ,1 % Ισπανία ,4 % Γαλλία ,0 % Ιρλανδία ,2 % Ιταλία ,0 % Λουξεμβούργο ,7 % Κάτω Χώρες ,0 % Αυστρία ,1 % Πορτογαλία ,0 % Φιλανδία ,5 % Ελβετία ,0 % ΕΕ( μέσος όρος) ,0 %

28 Το φαινόμενο του θερμοκηπίου
Το καλό στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι πως όταν λειτουργεί ομαλά, διατηρεί τον πλανήτη μας ζεστό και τα φυσικά αέρια που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα σχηματίζουν ένα στρώμα το οποίο επιτρέπει στις ακτίνες του ήλιου να φτάνουν στην επιφάνεια της Γης, αλλά δεν αφήνει την ζέστη του να διαφύγει, όπως περίπου και στο τζάμι ενός θερμοκήπιο. Αυτό το στρώμα αερίων δεσμεύει τη θερμότητα του ήλιου κοντά στη Γη και ζεσταίνει την ατμόσφαιρα. Το κακό στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι ότι για την πρώτη φορά στην ιστορία η ανθρώπινη δραστηριότητα αλλοιώνει το κλίμα ολόκληρου του πλανήτη μας και σε λιγότερο από 2 αιώνες, οι άνθρωποι αύξησαν κατά 25% τη συνολική ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας με την καύση φυσικών καυσίμων και την καταστροφή των δασών. Πρέπεί όλοι μας να μειώσουν την εκπομπή αερίων που επιδεινώνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου γιατί το σταθερό και φιλόξενο κλίμα στο οποίο αστήριχτη ο πολιτισμός , σύντομα θα καταστροφή. Τα αέρια του θερμοκηπίου. Διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Ευθύνη 50%.Χλωροφθοριωμένοι υδατάνθρακες. Ευθύνη %. Μεθάνιο. Ευθύνη 18%.Μονοξείδιο του άνθρακα. Ευθύνη 10%.Όζον. Μόλυνση από τα αυτοκίνητα τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τα διυλιστήρια πετρελαίου. Γιώτα Κουσκουνέλου

29 Υψηλός «πυρετός» απειλεί την Ευρώπη
H χρήση των φυσικών καύσιμων (πετρέλαιο, λιγνίτης, φυσικό αέριο) απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες διοξείδιο του άνθρακα και άλλους ρύπους που «πυροδοτούν » το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο με τη σειρά του «ενοχοποιείται» για τις ακραίες κλιματικές αλλαγές. Στον ήλιο στον άνεμο και στο υδρογόνο εναποθέτουν τις ελπίδες τους οι επιστήμονες για τη σωτηρία του πλανήτη, θεωρούν μάλιστα ότι η πυρηνική αναβολή θα μπορούσε να αποβεί «μοιραία» για το μέλλον του πλανήτη. Γιάννης Γιαννόπουλος

30 Έλεγχος παραγωγής και διάθεση των φυσικών πόρων
Περιοδικό: Το νέο πρόσωπο του κόσμου Η πλειονότητα της ανθρωπότητας καταναλώνει φτωχικά τους φυσικούς πόρους (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια), για να υπάρχει παγκόσμια ισορροπία στη διάθεση και τη ζήτησή τους. Τα αποθέματα του κάρβουνου, του κυριότερου ορυκτού καυσίμου για την παραγωγή ενέργειας είναι κατανεμημένα σε πολλές περιοχές της γης παρά το γεγονός ότι η παραγωγή του συγκεντρώνεται μονάχα στις χώρες όπου η εκμετάλλευσή του είναι οικονομικά αποδοτική. Από την εποχή που οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν με καχυποψία την πυρηνική ενέργεια τα κοιτάσματα ουρανίου δεν προσελκύουν καμιά χώρα. Ωστόσο πρέπει να βρεθεί τρόπος να ικανοποιηθούν οι επόμενες ενεργειακές ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών, χωρίς να προκαλέσει εξάντληση των κοιτασμάτων των ορυκτών καυσίμων. Πράγματι ελάχιστες είναι οι χώρες που δημιουργούν υδροηλεκτρικά εργοστάσια για την παραγωγή ενέργειας. Η πρόσβαση στο νερό και ο ανταγωνισμός για τη χρήση του θα μπορούσαν να προκαλέσουν στο μέλλον αιτίες διαφωνίας σε χώρες που μοιράζονται τα νερά μεγάλων ποταμών. Η άνοδος των τιμών θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στις έρευνες για την αναζήτηση καινούργιων κοιτασμάτων και να απομακρύνει χρονικά το φάσμα της εξάντλησης των ενεργειακών αποθεμάτων και να επιταχύνει προς όφελος της ζωής μας και του περιβάλλοντος την προσφυγή σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας φιλικές στο περιβάλλον. Γιάννης Σπυρόπουλος

31 Ηλιακά αεροπλάνα Το ηλιακό αεροπλάνο της ΝΑΣΑ που έχει καταρρίψει ρεκόρ ύψους διαλύεται εν πτήση στην πέμπτη του δοκιμαστική πτήση και συνετρίβεται στο Ειρηνικό Ωκεανό κοντά στη Χαβάη. Επίσης το Ηeliος της ΝΑΣΑ έχει καταρρίψει το 2001 το ρεκόρ ύψους για μη πυραυλοκίνητα σκάφη με πτερύγια ανεβαίνοντας πόδια. Ήταν το πρώτο πειραματικό σκάφος που θα αιωρείται στην ατμόσφαιρα για μήνα ως φθηνή εναλλακτική λύση στους δορυφόρους τηλεπικοινωνιών και τηλεπισκόπησης. Ζυγίζει ένα τόνο με άνοιγμα φτερών 75 μέτρων και είναι μεγαλύτερο από το Boeing 747 και είναι καλυμμένο με ηλιακούς συλλέκτες υψηλής απόδοσης. Η υπηρεσία πάντως, σκοπεύει να αντικαταστήσει το Helios. To αεροσκάφος κατασκευάζει για λογαριασμό της ΝΑΣΑ η εταιρία AeroVironment Inc. Γιώργος Βασιλόπουλος

32 Κατασκευές και άλλα…του προγράμματος
Κατασκευή γεωμετρικών στερεών με χρωματιστά τζάμια Κάποια στιγμή προς το τέλος του προγράμματος αποφασίσαμε να αρχίσουμε την κατασκευή γεωμετρικών στερεών με τζάμια. Στην αρχή σχεδιάσαμε τα γεωμετρικά στερεά (είδος –διαστάσεις) και ύστερα κολλήσαμε τις διάφορες διαφανείς επιφάνειες που είχαμε κόψει σε μαγαζί, με τη βοήθεια του δασκάλου μας. Όταν τα ετοιμάσαμε τα επενδύσαμε με χρωματιστά κομμάτια τζαμιών. Τα κολλήσαμε με σιλικόνη. Προσπαθήσαμε να μην αφήνουμε κενά ανάμεσα στα κομματάκια. Κάθε πλευρά των στερεών αυτών την επενδύσαμε με διαφορετικούς τρόπους . Άλλες πλευρές με ψηφιδωτά μικρά κομμάτια που μας έκοβε ο δάσκαλός μας με ένα διαμάντι, άλλες με τρόπο χτιστό, άλλες με ακανόνιστα σχήματα που σπάζαμε μέσα σε εφημερίδες με προσοχή και τέλος άλλες με παράλληλες γραμμές διαφόρων χρωμάτων. Τώρα που τα ολοκληρώσαμε ύστερα από πολύ μεγάλη προσπάθεια τα εκθέτουμε στην τάξη μας. Με αυτά τα στερεά «ΚΥΒΟ», «ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ», «ΣΤΕΡΕΟ ΟΡΘΟΓΩΝΙΟ» και «ΚΥΛΙΝΔΡΟ» κάναμε και Μαθηματικά (Εμβαδά και Όγκους) που έχει στο τέλος το βιβλίο μας. Στο τέλος της σχολικής χρονιάς θα τα παρουσιάσουμε στη γιορτή λήξης και φυσικά θα τα φωτίσουμε με ηλιακή ενέργεια που έχουμε στο σχολείο μας με το φωτοβολταϊκό σύστημα που έχουμε εγκαταστήσει. Δουλεύαμε κυρίως τις ελεύθερες ώρες μας, στο ολοήμερο, την ώρα της αισθητικής αγωγής και μερικά απογεύματα. Στις ομάδες συμμετείχαν σχεδόν όλα τα αγόρια της τάξης μας. Τα κορίτσια είχαν αναλάβει άλλες πιο λεπτές δουλειές αν και πολλές φορές έκαναν προτάσεις για τον τρόπο επένδυσής τους. Η Ε΄ τάξη προτίμησε να εργαστεί με ζωγραφιές πάνω στα τζάμια με ειδικούς μαρκαδόρους. Το αποτέλεσμα και σ’ αυτές τις δημιουργίες είναι φανταστικό. Η ομάδα που είχε την ευθύνη για τις κατασκευές: Γιάννης Γιαννόπουλος Παναγιώτης Μηλιώνης Σπύρος Αζαρίας Νίκος Ντεμίρης

33 Το τραγούδι μας, σε ρυθμούς… ΡΑΠ Ο Ενεργειολόγος
Το τραγούδι μας, σε ρυθμούς… ΡΑΠ Ο Ενεργειολόγος Με έλεγες καλό μα ήμουνα κακός κι οι φίλες σου μου λέγανε πως είμαι και καυτός !!! Μα μια μέρα όμως τα έκανα όλα λίμπα άφησα τις συσκευές να ρέουνε πολύ και το νερό του μπάνιου στο δικό μου το κορμί! Ήτανε τα Φώτα, ήταν τα κεριά ήταν και το τζάκι μ' αναμμένη την φωτιά ήταν και το play station, ήταν και το ράδιο ήταν και το cd-rom που ήταν όμως άδειο γιατί, δεν είστε οικονομικοί [4 φορές] έρχεται όπως πάντα η γυναίκα μου στο σπίτι και βάζει μια γκαρίδα γιατί είδα ’να ποντίκι τότε βγαίνω απ' το μπάνιο και την βλέπω ξαφνικά ε, με κοιτούσε μ' ένα ύφος λες και ήτανε γρια Τι είναι τούτα βρε Δημήτρη μες στο σπίτι αποδώ, θα μας έρθει η ΔΕΗ ευρώ ένα σωρό ντριν...ντριν...ντριν... Θεούλη μου, Θεούλη μου, ήρθε ΔΕΗ και εφορία Πω! Πω! Τι θα κάνω δεν έχω ούτε μία, τελικά μας τα πλήρωσε η δικιά μου η γυναικάρα ευτυχώς γιατί εγώ δεν είχα πεντάρα «γιατί, δεν είστε οικονομικοί !!!» -Δημήτρη μου αγόρι μου την γλίτωσες και πάλι , με την άλλη αν δεν πληρώσεις θα σου σπάσω το κεφάλι Μιλάς στα σοβαρά το δικό μου το κεφάλι νταραβέρι του Πασχάλη; Σοβαρά μιλά η γυναίκα, αν του σπάσεις το κεφάλι θα πάω να μείνω αλλού Ας πρόσεχε τις πράξεις της η γρια-Ντουντού -Τώρα δεν κατάλαβα ποιο είναι το πρόβλημά σου; -Το πρόβλημα είσαι εσύ χαϊδεμένο της μαμάς σου -Περίμενε ρε φίλε που είναι τα λεφτά σου; -Τα λεφτά είναι στην τράπεζα που τα αφήνει η μαμά σου -Η μαμά μου τουλάχιστον είναι Ενεργειολόγος. -Εσύ τι είσαι πάλι; -Ένας ηλεκτρολόγος -Και εγώ τώρα θα γίνω ένας καρδιολόγος, για τη μαμά και τον μπαμπά που θα’ έρθει η εφορία να πάρει τα λεφτά. Κάθε μέρα, κάθε ώρα όλα είναι ανοιχτά απ΄ το πρωί μέχρι το βράδυ τον δικό σου τον χαβά, σίδερα, κουζίνα μπιστολάκι για μαλλιά, σε τούτο εδώ το σπίτι όλα ηλεκτρικά. «Γιατί δεν είστε οικονομικοί!!!» -Μου την βγαίνει η μαμά σου η παλιό τρελίτσα -Πάνω στο φερετράκι της να παίξεις με μπαλίτσα -Δημήτρη , Δημητράκη μου κλείσε αυτή τη λάμπα, δεν γίνεται δουλειά αν δεν γίνει εξοικονόμηση θα χάσουμε λεφτά! -Δεν γίνεται άλλο πια μου μπήκε στο μυαλό, ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟ ΛΑΟ !!! Στίχοι: Δημήτρης Φιλιππάκης Γιάννης Σπυρόπουλος

34 ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Στα πλαίσια του περιβαλλοντικού προγράμματος η Ε’ τάξη και η ΣΤ’ τάξη του σχολείου μας επισκέφτηκαν το μουσείο Λαϊκής τέχνης στην Πάτρα. Εκεί είδαμε πως χρησιμοποιούσαν την ενέργεια οι άνθρωποι σε παλιότερες εποχές. Μετά από την επίσκεψη στο μουσείο Λαϊκής τέχνης η Ε’ τάξη και η ΣΤ’ τάξη έκαναν διάφορα θεατρικά δρώμενα, σύμφωνα με εκείνα που είχαν δει στο μουσείο. Έπαιξαν θεατρικά, ζωγράφισαν και πολλά άλλα. Ακόμα αναπαράστησαν πώς χρησιμοποιούσαν παλιά οι άνθρωποι την ενέργεια και πώς σήμερα. Όλες οι δραστηριότητες μαγνητοφωνήθηκαν ώστε να μπορούμε να τις ακούμε. Δραματοποίηση στην τάξη με θέμα παραδοσιακές μορφές ενέργειας που είδαμε στο Μουσείο

35 Η περιβαλλοντική ομάδα στο …Γκάζι στην Αθήνα
Η περιβαλλοντική ομάδα στο …Γκάζι στην Αθήνα. Όχι, δε δουλεύει το εργοστάσιο, για την έκθεση Καραγκιόζη πήγαμε. Τον δικό μας «Καραγκιόζη Ενεργειολόγο» τον δουλεύουμε ακόμα

36 Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΦΤΑΠΙΤΑ
Ξεκινήσαμε πρωί από το σχολείο και φτάσαμε στον προορισμό μας στις δέκα. Εκεί μια κυρία ανέλαβε να μας ξεναγήσει. Πρώτα μας έβαλε πίσω από ένα παλιό σπίτι όπου υπήρχε ένας νερόμυλος και μας εξήγησε ότι τον χρησιμοποιούσαν πολλές γενιές παλιότερα. Μάλιστα για να κατασκευαστεί έφεραν από τη Γαλλία όλα τα εξαρτήματα. Κατόπι μας έβαλε μέσα στο σπίτι και μας έδειξε πως λειτουργούσε το ελαιοτριβείο. Μας είπε πως τώρα γίνονται ‘όλα αυτόματα ενώ τότε εργάζονταν πολύ οι άνθρωποι και τα ζώα. Ύστερα κάναμε κάποιες εργασίες όπως: ταξινόμηση φωτογραφιών, απαντήσεις σε ερωτήσεις, θεατρικά και άλλα. Μετά μας έβαλε να τρέξουμε σε τρεις σειρές. Οι τρες πρώτοι βραβεύτηκαν μ’ ένα κλαδί ελιάς. Αυτή ήταν κατά τη γνώμη μας η καλύτερη περιβαλλοντική εκδρομή που κάναμε φέτος. ΘΕΩΝΗ ΠΑΠΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ

37 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΓΑΙΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΓΑΙΑ Στην επίσκεψη μας στο περιβαλλοντικό κέντρο Γαία κάναμε όμορφες δραστηριότητες, μάθαμε και παίξαμε. Στην αρχή, μας πήγαν σε μια μικρή αίθουσα με διάφορα αντικείμενα που μπορούσαμε να αποκτήσουμε. Αργότερα μας πήγαν σε μια τριπλάσια αίθουσα από την προηγούμενη. Ήταν ένα ημικύκλιο που παρίστανε την γη. Ύστερα την ενεργοποίησαν και μας έδειξαν πως δημιουργήθηκε η γη. Μας χώρισαν κατόπι σε ομάδες και ψάξαμε σε διάφορα δωμάτια για στοιχεία. Πατάγαμε διάφορα κουμπιά, κοιτάγαμε σε μάσκες, σηκώναμε ξύλα και άλλα αντικείμενα. Στο τέλος μαζευτήκαμε όλες οι ομάδες και παρουσιάσαμε τα στοιχεία που βρήκαμε. Αυτή η εκδρομή θα μου μείνει χαραγμένη στην καρδιά. Θάνος Αλεξίου Βασίλης Βασιλόπουλος

38 H περιβαλλοντική εκπαιδευτική εκδρομή στην Καλαμάτα
Ξεκινήσαμε από το σχολείο στις εξίμισι η ώρα και πηγαίναμε στο περιβαλλοντικό κέντρο εκπαίδευσης Καλαμάτας. Όταν φτάσαμε εκεί, οι κυρίες του κέντρου μας καλημέρισαν. Η Πέμπτη τάξη πήγε σε διαφορετική αίθουσα από την Έκτη τάξη. Μιλήσαμε για την ενέργεια, πως δημιουργείται και ακόμα πως την σπαταλάμε την ενέργεια χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Αφού πέρασε ένα τέταρτο και μιλάγαμε μας είπε η κυρία που ήταν στο δικό μας τμήμα μας είπε να παίξουμε ένα παιχνίδι και το παίξαμε. Ύστερα συναντήσαμε το άλλο τμήμα και θα πηγαίναμε σε ένα μικρό χωριουδάκι, έτσι μας το εξήγησαν οι κυρίες. Μετά, στο λεωφορείο, από το μικρόφωνο μας είπαν οι κυρίες ότι παλιά το λιμάνι της Καλαμάτας είχε πολύ λίγο κόσμο ενώ σήμερα δεν έχει πολύ. Δύο φορές την εβδομάδα έρχεται ένα πλοίο και παίρνει επιβάτες και τους πάει στην Κρήτη. Αργότερα φτάσαμε στο βιοκλιματικό οικισμό. Εκεί μας έδωσαν οι κυρίες κάτι χαρτιά και μολύβια στους αρχηγούς των ομάδων και χωριστήκαμε σε τέσσερις ομάδες. Ύστερα αφού χωριστήκαμε μας εξήγησαν ότι αυτοί οι οικισμοί είναι κατασκευασμένοι ανάλογα με τον ήλιο.

39 Καλαμάτα συνέχεια… Για να έχει ζέστη το χειμώνα, τα παράθυρα είναι μικρά. Πάνω έχει τα υπνοδωμάτια και το μπάνιο, κάτω την κουζίνα και το σαλόνι. Η σκάλα όπου ανεβαίνεις πάνω ήταν πολύ ζεστή, η αυλή πολύ μικρή με μια σκεπή για να μην σε παίρνει ο ήλιος. Εκεί που πήγαμε χτυπάγαμε τα κουδούνια για να μας τα εξηγήσουν αυτά. Μερικοί ζούσαν σε εκείνα τα σπίτια και δεν ήξεραν πως ήταν το δικό τους και αυτό δεν άρεσε σε κανένα παιδί. Όμως ευτυχώς που ένας κύριος τα ήξερε. Μας ανέβασε πάνω εμένα και ένα παιδί από την Έκτη τάξη και μία κυρία από το κέντρο και μας τα έδηξε όλα και μας έδωσε και καρύδια για όλους. Ύστερα πήγαμε και κάτσαμε σε ένα μισό κύκλο από θέσεις. Εκεί είπαμε σωστά τις ερωτήσεις. Αργότερα φύγαμε με το λεωφορείο και μας εξήγησαν τα διάφορα πράγματα για την πόλη πως πήραν κάποιοι οδοί πήραν το όνομα τους και άλλα, είδαμε επίσης ένα πάρκο με πολύ παλιά τρένα όταν μπήκαμε πάλι στις αίθουσες και μας είπανε ή θα κάνουμε θεατρικά με την ενέργεια ή ζωγραφική ή αρχιτεκτονική. Τα παρουσιάσαμε και μας είπαν συγχαρητήρια. Αργότερα μας έδωσαν ένα βιβλίο και ένα μολύβι, μας έδειξαν φωτογραφίες με εμάς, χαιρετηθήκαμε και φύγαμε. Μάριος Καλοκαιρινός

40 Διάφορες δράσεις…. ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ
Η Α\Β ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ανθρωποι Βοηθούν [ Μερικοί ] Γενναία Διάφορες Ενέργειες Ζητώντας Ηλεκτρική Θεία Βοήθεια Ικανοποιούνται με το Κυκλοφοριακό με τους Λαμπτήρες Και Με τα Μονωτικά τζάμια. Και πρέπει Να Ξέρουμε Ότι Πληροφορούμαστε Ρητά Στα Τμήματα Υδροηλεκτρικών,και Φωτωβολταικών .Πολλές Χώρες Χρησιμοποιούν Ψηλές ορεινές και Ωραίες πεδιάδες για φωτωβολταϊκά πάρκα. Βασίλης Ρουμελιώτης ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ Με την κυρία Συρράκου που ήρθε Παρασκευή 7 Μαΐου κουβεντιάσαμε γύρω από τα θέματα του φετινού μας προγράμματος. Πιο πολύ χρόνο αφιερώσαμε στα ηλιακά αυτοκίνητα που δουλεύουν με φωτοβολταικά όπου τραβάγαμε ενέργεια από τον ήλιο. Επίσης μας είπε για τον αγώνα που θα γινόταν μεταξύ τον ηλιακών αυτοκινήτων. Στο τέλος μας έδειξε στον φορητό υπολογιστή διάφορα ηλιακά αυτοκίνητα που είχαν φτιάξει. ΕΛΕΝΗ ΔΟΜΕΝΙΚΟΥ ΣΟΦΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΤΩΝΙΑ ΓΙΑΧΑΛΗ

41

42 ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΤΙΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Ομάδες εργασίας στο Κέντρο ΓΑΙΑ

43 Εντυπώσεις και προβληματισμοί……της περιβαλλοντικής ομάδας
Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα που ασχοληθήκαμε φέτος είχε θέμα την ενέργεια. Μάθαμε πολλά χρήσιμα πράγματα που θα χρειαστούμε στη συνέχεια της ζωής μας. Μαρία Τσίγκου Με το φετινό μας πρόγραμμα μάθαμε με ποιον τρόπο πρέπει να χρησιμοποιούμε την ενέργεια, να μην τη σπαταλάμε χωρίς λόγο και να βοηθάμε το περιβάλλον. Αντωνία Γιαχαλή Με το περιβαλλοντικό πρόγραμμα για την ενέργεια μάθαμε όλες τις μορφές της. Μάθαμε ότι η ενέργεια δεν παράγεται αλλά μετατρέπεται συνεχώς. Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι πλέον θα χρησιμοποιούμε την ενέργεια σωστά, χωρίς σπατάλες. Γεωργία Αλεξοπούλου Μου άρεσε πολύ το πρόγραμμα και εύχομαι να κάνω και του χρόνου περιβαλλοντικό πρόγραμμα, γιατί μου αρέσει πάρα πολύ. Γεράσιμος Τσαγγαράς Εμένα μου αρέσει πολύ που συμμετέχω στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα για την ενέργεια. Άμα βοηθάμε το περιβάλλον μας βοηθάει κι αυτό. Έξι χρόνια τώρα στο Δημοτικό Σχολείο που πηγαίνω ασχολούμαστε με το περιβάλλον. Γιάννης Γιαννόπουλος Μάθαμε φέτος για την εξοικονόμηση της ενέργειας και να μη ρυπαίνουμε το περιβάλλον. Μάθαμε επίσης ότι την ενέργεια τη μετατρέπουμε με διάφορους τρόπους. Εμείς φέτος κάναμε κάτι γι’ αυτό. Βάλαμε στο σχολείο φωτοβολταϊκό σύστημα μετατροπής της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική και κάναμε το πρώτο βήμα στην εξοικονόμηση ενέργειας. Σπύρος Αζαρίας Εμένα οι σκέψεις μου για την ενέργεια είναι τέλειες. Στο 22ο Δημοτικό Σχολείο μάθαμε να κάνουμε εξοικονόμηση ενέργειας. Πιστεύω πως αν όλος ο κόσμος χρησιμοποιούσε την ενέργεια με σεβασμό στο περιβάλλον τότε θα ζούσαμε σ΄ έναν καλύτερο κόσμο. Δημήτρης Φιλιππάκης

44 Φέτος μάθαμε για την εξοικονόμηση ενέργειας και για το πόσο σημαντικό είναι για τη ζωή μας. Ήταν δύσκολο αλλά ευχάριστο πρόγραμμα. Γιώτα Κουσκουνέλου Στη διάρκεια του προγράμματος έμαθα χρήσιμα πράγματα που με βοήθησαν να εξοικονομώ καλύτερα την ενέργεια και να σέβομαι το περιβάλλον. Σοφία Αποστολοπούλου Το φετινό περιβαλλοντικό πρόγραμμα θα μου μείνει αξέχαστο, γιατί έμαθα να μην σπαταλάω ενέργεια. Ορφανού Βαλεντίνα Από όλο το περιβαλλοντικό με ενθουσίασαν περισσότερο οι εκδρομές που πήγαμε και οι δραστηριότητες που κάναμε, τα παιχνίδια και η εκπαίδευση που μας έκαναν για την ενέργεια. Ναταλί Καλοκαιρινού Το περιβαλλοντικό που κάνουμε φέτος μου αρέσει πολύ γιατί βλέπουμε σλάιτς και βρίσκουμε πράγματα στον υπολογιστή για την ενέργεια. Πηγαίνουμε περιβαλλοντικές εκδρομές και διάφορα άλλα πράγματα. Γιώργος Ρετσίκαλης Είναι το τρίτο περιβαλλοντικό πρόγραμμα που έχω κάνει, όμως αυτό το περιβαλλοντικό πρόγραμμα είναι πιο ενδιαφέρον γιατί μας έχει μάθει πώς να χρησιμοποιούμε την ενέργεια. Μώρος Χάρης Στο περιβαλλοντικό μού άρεσαν οι εκδρομές που κάναμε και οι διάφορες δραστηριότητες. Το πρόγραμμα αυτό πολύ πιο διασκεδαστικό από τα υπόλοιπα. Ηλιάνα Τσιντώνη Αυτό το περιβαλλοντικό μου άρεσε πάρα πολύ. Στο μυαλό μου θα μείνει πιο πολύ η εκδρομή στην Καλαμάτα. Βασίλης Βασιλόπουλος Το φετινό περιβαλλοντικό πρόγραμμα θα μου μείνει αξέχαστο γιατί μάθαμε να μη χαλάμε ενέργεια επειδή είναι πολύ χρήσιμη για τον άνθρωπο. Ανδρέας Ψύλλιας Πριν από πολλούς μήνες αρχίσαμε ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα. Στην αρχή φαινόταν βαρετό, αλλά τώρα έμαθα για την εξοικονόμηση της ενέργειας και την ομορφιά του περιβάλλοντος. Θάνος Αλεξίου

45 Για να ζούμε σ’ έναν πλανήτη χωρίς προβλήματα με ένα περιβάλλον καθαρό πρέπει να κάνουμε όλα όσα μάθαμε φέτος στο πρόγραμμα. Περισσότερο από όλα όμως να μην τη σπαταλάμε άσκοπα και να κάνουμε εξοικονόμηση. Γιώργος Μιχαλόπουλος Μάθαμε να συμπεριφερόμαστε με ευαισθησία στο περιβάλλον. Ακόμη μάθαμε μέσα από τις δραστηριότητες που κάναμε να αγαπάμε το χρώμα στη ζωή μας και να δείχνουμε καλοσύνη και να εξοικονομούμε την ενέργεια. Βασίλης Ρουμελιώτης Στο πρόγραμμα που κάναμε φέτος μάθαμε πως η ενέργεια υπάρχει παντού και πάντα στο περιβάλλον. Δεν παράγεται απλώς μετατρέπεται συνεχώς. Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση φέτος είναι το φωτοβολταϊκό σύστημα που τοποθετήσαμε στο σχολείο μας και φωτίζουμε με ηλιακή ενέργεια μια μικρή αίθουσα. Παναγιώτης Μηλιώνης Μάθαμε πώς να κάνουμε εξοικονόμηση με τις διάφορες μορφές ενέργειας. Κάναμε πολλές κατασκευές με χρωματιστά γυαλιά και πολλά άλλα που βοηθάνε να έχουμε αγάπη και ενδιαφέρον για τη φύση. Κυριακή Βασιλάρη Από το φετινό πρόγραμμα μάθαμε να κάνουμε εξοικονόμηση ενέργειας και να μη μολύνουμε το περιβάλλον. Μάθαμε επίσης πολλές πηγές και μορφές ενέργειας και τελικά πώς να την αξιοποιούμε με σωστό τρόπο. Κωνσταντίνα Μπαλάση Φέτος κάναμε ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα που έχει σχέση με την ενέργεια. Από αυτό το πρόγραμμα μάθαμε πολλά και σημαντικά πράγματα για την εξοικονόμηση ενέργειας. Καλό θα ήταν να γίνεται αυτό το μάθημα και έξω από το σχολείο δωρεάν για να μπορούν όλοι να μαθαίνουν όλα όσα μαθαίνουμε κι εμείς. Ελένη Δομένικου Μ’ αρέσει πολύ που ασχολούμαι με το πρόγραμμα της ενέργειας γιατί μάθαμε να την εξοικονομούμε και να την χειριζόμαστε όπως πρέπει. Επίσης μου αρέσει γιατί η ενέργεια δεν τελειώνει ποτέ και βρίσκεται παντού. Έλενα Μπιρλή Με την τάξη μας έχουμε κάνει πολλά περιβαλλοντικά προγράμματα. Ένα από αυτά είναι το φετινό που ασχολούμαστε με την ενέργεια. Μάθαμε για τις μορφές της ενέργειας και την εξοικονόμησή της. Νίκος Ντεμίρης

46 Με το περιβαλλοντικό πρόγραμμα για την ενέργεια έμαθα να μην τη σπαταλώ και βοηθάω το περιβάλλον.
Στέφανος Κόρακας Μέσ’ από αυτό το πρόγραμμα έμαθα να αγαπώ, να σέβομαι τη φύση και να καταλαβαίνω την αξία της. Έξι χρόνια στο σχολείο βοηθάμε στην καλυτέρευση της ζωής μας. Φέτος έμαθα για την ενέργεια. Μου αρέσει πολύ γιατί έμαθα να εξοικονομώ ενέργεια να μην τη σπαταλώ άσκοπα και να την αξιοποιώ με σωστό τρόπο. Γιάννης Σπυρόπουλος Στο περιβαλλοντικό μάθαμε να προστατεύουμε το περιβάλλον και να κάνουμε όσο πιο πολύ μπορούμε εξοικονόμηση ενέργειας. Επίσης μάθαμε όλα τα είδη ανανεώσιμων και μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πώς να τη χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή. Γιώργος Βασιλόπουλος Φέτος αρχίσαμε ένα καινούργιο πρόγραμμα με θέμα την ενέργεια. Μάθαμε για τη φιλική ενέργεια στο περιβάλλον και πώς να μην τη σπαταλάμε. Ασχολούμαστε έξι χρόνια με το περιβάλλον και αυτό μου αρέσει πολύ. Ξένια Καστή Φέτος ασχολούμαστε με την ενέργεια. Μάθαμε πράγματα πολύ ενδιαφέροντα, όπως να μετατρέπουμε την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρική και να μην ρυπαίνουμε το περιβάλλον. Λεωνίδας Κονόμι Μάθαμε πολλά πράγματα φέτος για την ενέργεια. Να μην τη σπαταλάμε, για τα ηλιακά αυτοκίνητα, τις διάφορες μορφές. Το πρόγραμμα ήταν εξαιρετικό και περίφημο. Μάθαμε επίσης να αγαπάμε και να προστατεύουμε τη φύση. Αυτό το πρόγραμμα που κάναμε φέτος θα μου μείνει αξέχαστο, γιατί έμαθα πολλά πράγματα για την ενέργεια και το περιβάλλον. Εύη Γεραντώνη Στο φετινό περιβαλλοντικό επισκεφτήκαμε το κέντρο Γαία στην Αθήνα όπου εντυπωσιάστηκα από το σύγχρονο τρόπο με τον οποίο μας παρουσίασαν τα προβλήματα ενέργειας που έχει ο πλανήτης. Ηλιάνα Τσιντώνη Εμένα με εντυπωσίασαν οι εγκαταστάσεις στην εφταπίτα, που με νερό κάνανε πολλες δουλειές και δεν μόλυναν το περιβάλλον. Θεώνη Παπαλεξοπούλου

47 Από το πρόγραμμα που κάναμε φέτος έμαθα πολλά χρήσιμα πράγματα, όχι μόνο στην τάξη αλλά και από τις εκδρομές. Μαρία Λαμπροπούλου Το φετινό περιβαλλοντικό ήταν πολύ χρήσιμο διότι έμαθα να εξοικονομώ ενέργεια και κατάλαβα πόση πολύτιμη είναι. Καράμπαλης Δημήτρης Το περιβαλλοντικό ήταν πολύ ωραίο, πήγαμε εκδρομές και κάναμε φανταστικά πράγματα. Μάθαμε ότι δεν πρέπει να σπαταλάμε διάφορα πράγματα που χρειάζονται στη ζωή και να προτείνουμε στους συνανθρώπους μας να κάνουν το ίδιο. Μάριος Καλοκαιρινός Το περιβαλλοντικό που κάναμε μου άρεσε γιατί μάθαμε πολλά πράγματα όπως ότι δεν πρέπει να σπαταλάμε ηλεκτρικό ρεύμα. Κορδάς Ανδρέας Το περιβαλλοντικό φέτος ήταν πολύ καλό και διασκεδαστικό. Πόπη Παπαδοπούλου Το περιβαλλοντικό με έμαθε να μην σπαταλάω πολύ ενέργεια. Γιατί η ενέργεια θα μας χρειαστεί όταν δεν θα έχουμε. Αλέξανδρος Ανδριόπουλος Στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα μαθαίνουμε πολλά πράγματα όπως την ενέργεια, τον ηλεκτρισμό επίσης μαθαίνουμε να μην σπαταλάμε πολύ ενέργεια. Μου αρέσει πάρα πολύ το περιβαλλοντικό πρόγραμμα, γιατί κάνουμε πολλά πράγματα. Δήμητρα Φιλιπποπούλου

48 ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Η κατασκευή του χαρταετού έχει απορροφήσει όλη την ομάδα

49 Ξεγνοιασιά και σχόλη ….μια μέρα στο λεωφορείο σε εκπαιδευτική περιβαλλοντική εκδρομή Περιβάλλον χωρίς ταξίδια και όμορφη παρέα δε γίνεται!!!

50 Το φωτοβολταϊκό σύστημα είναι έτοιμο…
Το φωτοβολταϊκό σύστημα είναι έτοιμο…. Η μικρή αίθουσα φωτίζεται με την ευγενική χορηγία και βοήθεια στην τοποθέτηση του κ. Μουρτζάπη και του συνεργάτη του.

51 Τα παιδιά της Ε΄ τάξης με τον εξωτερικό συνεργάτη κ
Τα παιδιά της Ε΄ τάξης με τον εξωτερικό συνεργάτη κ. Τσιλίρα και το δάσκαλό τους κ. Σπανό

52 Πετάει σίγουρα, αλλά δε φυσάει πολύ … Μας « πρόδωσε» η…
Πετάει σίγουρα, αλλά δε φυσάει πολύ … Μας « πρόδωσε» η…. αιολική, και βγήκαμε με μια… χαρά!!!

53 Σε μια ανάπαυλα στην Εφταπίτα
Σε μια ανάπαυλα στην Εφταπίτα!!! Μην ξεχνάμε ότι έχουμε και Ολυμπιακούς Αγώνες στην πατρίδα μας. Ενέργεια είναι κι αυτή… και μάλιστα η πιο σημαντική!!! Συγχαρητήρια στους νικητές από τον «κ.Μάκη» δηλ.το Στέφανο (Επίτιμο μέλος της Περιβαλλοντικής Ομάδας)

54

55