Χειμερινό Εξάμηνο Ασωνίτου Κατερίνα, ΕΔΙΠ

Παρουσίαση με θέμα: "Χειμερινό Εξάμηνο Ασωνίτου Κατερίνα, ΕΔΙΠ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Χειμερινό Εξάμηνο 2017-2018 Ασωνίτου Κατερίνα, ΕΔΙΠ
Μάθημα: Κινητικές Αναπηρίες – Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ Διδακτικές μονάδες: 4 Χειμερινό Εξάμηνο Ασωνίτου Κατερίνα, ΕΔΙΠ

2 Κινητικές Αναπηρίες - Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ
Μάθημα: Κινητικές Αναπηρίες - Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ Γενικοί Στόχοι Η απόκτηση ολοκληρωμένης γνώσης των κινητικών αναπηριών και των αισθητηριακών διαταραχών, καθώς και της εκπαιδευτικής αντιμετώπισής τους στον τομέα της Προσαρμοσμένης Κινητικής Αγωγής Το μάθημα περιλαμβάνει πρακτική εξάσκηση με σκοπό το σχεδιασμό και εφαρμογή διδακτικών μεθόδων και εξατομικευμένων προγραμμάτων και την απόκτηση διδακτικής εμπειρίας σε ειδικά σχολεία, όπου φοιτούν παιδιά με κινητικές αναπηρίες, όπως εγκεφαλική παράλυση, καθώς και σε σχολεία που φοιτούν παιδιά με τύφλωση

3 Κινητικές Αναπηρίες - Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ
Μάθημα: Κινητικές Αναπηρίες - Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ Αξιολόγηση α) Εργασία: αντιστοιχεί στο 20% της συν. βαθμολογίας (περίληψη 1 ερευνητικού άρθρου σε συγκεκριμένη θεματολογία και παρουσίαση) β) Εξατομικευμένα Προγράμματα και ημερήσια προγράμματα: αντιστοιχούν στο 30% της συν. βαθμολογίας γ) Τελική Εξέταση (Final Exam): αντιστοιχεί στο 50% της συν. βαθμολογίας. Λαμβάνει χώρα στο τέλος του εξαμήνου, με μορφή ανάπτυξης θεμάτων ή πολλαπλών επιλογών και αφορά στην ύλη όλου του εξαμήνου.

4 Κινητικές Αναπηρίες - Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ
Μάθημα: Κινητικές Αναπηρίες - Αισθητηριακές Διαταραχές- Πρακτική Εξάσκηση ΙΙ Περιεχόμενο 1.Εγκεφαλική παράλυση 2. Κακώσεις νωτιαίου μυελού 3. Ορθοπεδικές διαταραχές – Μυοσκελετικές διαταραχές 4. Νευρομυϊκές παθήσεις 5. Αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, εφηβική αρθρίτιδα, εφηβική ρευματοειδής αρθρίτιδα) 6. Ε.Π./Δραστηριότητες/Boccia 7. Τύφλωση 8. Δραστηριότητες/Goalball 9. Κώφωση, Βαρηκοΐα 10. Αγωνιστικές κατηγορίες αθλητών με αναπηρία

5 Τύφλωση

6 Γενικά Τύφλωση: η αδυναμία του οπτικού οργάνου να συλλάβει οπτικά ερεθίσματα και η έλλειψη οπτικών παραστάσεων χαρακτηρίζεται ως τύφλωση.

7 Ορισμοί Ιατρικός ορισμός
Για τη χώρα μας (νόμος 958/79) «‘τυφλό’ είναι κάθε άτομο, που η οπτική του οξύτητα είναι μικρότερη από το 1/20 της φυσιολογικής στο μάτι, που βλέπει καλύτερα και με την καλύτερη δυνατή διόρθωση».  Εκπαιδευτικός ορισμός Οπτική ανεπάρκεια, περιλαμβάνοντας την τύφλωση, σημαίνει ανεπάρκεια της όρασης, που ακόμη και όταν διορθωθεί, αντίστοιχα επηρεάζει την ακαδημαϊκή απόδοση του παιδιού. Ο ορισμός περιλαμβάνει μερική όραση και τύφλωση (PL , Individuals with Disabilities Education Act, 1997).

8 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ - ΟΡΙΣΜΟΣ
Τα άτομα με προβλήματα όρασης διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, στα τυφλά και τα αμβλύωπα. Τυφλά είναι τα άτομα τα οποία, ύστερα από την καλύτερη δυνατή διορθωτική παρέμβαση αδυνατούν να διαβάσουν έντυπα με συμβατική γραφή, μπορούν όμως να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν και να εκπαιδεύουν με το ανάγλυφο σύστημα γραφής Braille. Αμβλύωπα ή μερικώς βλέποντα είναι τα άτομα τα οποία ύστερα από την καλύτερη ιατρική διορθωτική παρέμβαση, αν και έχουν σοβαρή βλάβη στην όραση μπορούν όμως να μάθουν να διαβάζουν κοινά έντυπα με μεγεθυμένα τυπογραφικά στοιχεία ή και με τη βοήθεια μεγεθυντικών οργάνων και συσκευών καθώς και να γράφουν με τη συμβατική γραφή.

9 Ορισμοί Στις Η.Π.Α. ‘τυφλό’ θεωρείται το άτομο, που με το καλύτερο μάτι βλέπει σε απόσταση 20 μέτρων, ή και λιγότερο, εκείνο που το μάτι ενός κανονικού ατόμου βλέπει σε απόσταση 200 μέτρων (Kirk, S., 1973, σ. 356)

10 Μερική τύφλωση: μπορεί να έχει όραση 20/30,
Ορισμοί Μερική τύφλωση: μπορεί να έχει όραση 20/30, αν ένα βλέπον άτομο είναι σε θέση να δει καθαρά για 30 πόδια, το μερικώς βλέπον άτομο βλέπει μόνο 20 πόδια μετά από εφαρμογή διορθωτικών φακών (Kουτσούκη, 2001)

11 Συχνότητα Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας / WHO (2002):
161 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο με διαταραχές όρασης (περίπου το 2,6% του συνολικού πληθυσμού) Σε παιδιά σχολικής ηλικίας 1/1500 εμφανίζουν σοβαρές διαταραχές όρασης (Κουτσούκη, 2001) Οι στατιστικές μελέτες δείχνουν μια αύξηση του αριθμού των ατόμων με σοβαρό πρόβλημα όρασης με την αύξηση της ηλικίας. Σήμερα, περίπου 5% των ατόμων με σοβαρό πρόβλημα όρασης είναι ηλικίας κάτω των 16 ετών, ενώ το 70% ηλικίας άνω των 65 ετών.

12 Αίτια Ασθένειες της εγκύου: Κληρονομικότητα: Τοξικές ουσίες Ερυθρά
Καταρράκτης Ατροφία οπτικού νεύρου Βλάβες αμφιβληστροειδούς (Kουτσούκη, 2001) Ασθένειες της εγκύου: Τοξικές ουσίες Ερυθρά Τυφοειδής πυρετός Ατυχήματα

13 Διαταραχές Όρασης Μυωπία Υπερμετρωπία-πρεσβυωπία Στραβισμός
Αστιγματισμός (Kουτσούκη, 2001)

14 Οπτική αντίληψη & Κινητική Εξέλιξη
Οπτική αντίληψη & Κινητική Εξέλιξη Οπτική αντίληψη Οπτική ευκρίνεια (στατική & δυναμική) Οπτικό πεδίο Περιφερική όραση Αντίληψη του βάθους (Kουτσούκη, 2001)

15 Χαρακτηριστικά των παιδιών με διαταραχές όρασης
Χαμηλή φυσική κατάσταση Προβλήματα σε αδρή & λεπτή κίνηση Χαμηλές σχολικές επιδόσεις Πιο αργή κοινωνική ωρίμανση (Kουτσούκη, 2001)

16 Χαρακτηριστικά των παιδιών με διαταραχές όρασης
Σωματική κατάσταση –Υγεία: Καμία διαφορά ως προς την γενική υγεία εκτός αν συνυπάρχουν άλλες συνοδές διαταραχές, όπως ΝΚ, εγκεφαλική παράλυση. Συντονισμός κινήσεων: τα τυφλά παιδιά υστερούν έναντι των βλεπόντων (γενική κινητικότητα , προσανατολισμός στο χώρο ). Με κατάλληλη ειδική εκπαιδευτική παρέμβαση μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά έτσι, ώστε να κινούνται αυτόνομα και ελεύθερα με την βοήθεια λευκού μπαστουνιού, συνοδευτικού σκύλου κ.α. Νοημοσύνη: καμιά διαφορά με τα βλέποντα παιδιά, αν εξεταστούν με τα κατάλληλα τεστ (απτικά, απτικοκινητικά), δεχτούν πρώιμη και κατάλληλη ειδική εκπαίδευση και δεν εμφανίζουν πρόσθετες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εκπαιδευτικές επιδόσεις: δεν υστερούν ενάντι των βλεπόντων συνομηλίκων τους εφόσον, βέβαια, δεν εμφανίζουν πρόσθετες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως ΝΚ, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Ταυτόχρονα έχουν δεχτεί ή και συνεχίζουν να δέχονται την κατάλληλη ιατρική βοήθεια και στήριξη, ζουν σε ευνοϊκό, οικογενειακό και γενικότερο περιβάλλον και παράλληλα έχουν δεχτεί από πολύ νωρίς και συνεχίσουν να δέχονται κατάλληλη ειδική εκπαίδευση.

17 Χαρακτηριστικά των παιδιών με διαταραχές όρασης
Ανάπτυξη του λόγου: Οι τυφλοί καθυστερούν να αναπτύξουν την ομιλία τους. Ταυτόχρονα εμφανίζουν συχνότερα από τους βλέποντες δυσκολίες στη ρύθμιση του τόνου της ομιλίας, παρουσιάζουν φτωχότερη φωνητική ποικιλία, έχουν την τάση να ομιλούν με μεγαλύτερη ένταση και να μιλούν με βραδύτερο ρυθμό απ’ ότι οι βλέποντες.. Όταν μιλούν κάνουν λιγότερες χειρονομίες και κινήσεις του σώματος και, τέλος, χρησιμοποιούν λιγότερες κινήσεις των χειλιών κατά την άρθρωση των ήχων. Γλωσσική εξέλιξη: δεν επηρεάζει την ικανότητα κατανόησης και χρήσης της γλώσσας και δεν υπάρχει σημαντική διαφορά στην επίδοση σε λεκτικές δοκιμασίες μεταξύ τυφλών και βλεπόντων μαθητών. Οι τυφλοί υπολείπονται έναντι των βλεπόντων μόνο σε ορισμένους τομείς επικοινωνίας και ιδιαίτερα στη μίμηση εξωτερικών εκφραστικών κινήσεων, όπως χειρονομίες, μιμιτική προσώπου και σώματος. Τέλος, το τυφλό παιδί δείχνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη χρήση της γλώσσας, καθώς αποτελεί το μεγαλύτερο κανάλι επικοινωνίας με τους άλλους.

18 Χαρακτηριστικά των παιδιών με διαταραχές όρασης
Ακουστική παρακολούθηση: Η ικανότητα ανάπτυξης της ακουστικής παρακολούθησης στο μέγιστο δυνατό βαθμό μπορεί και πρέπει να αποκτηθεί με συστηματική ειδική εκπαίδευση, αφού θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά μέσα επικοινωνίας των τυφλών παιδιών. Συναισθηματική ανάπτυξη – Κοινωνικοποίηση: Στα άτομα με προβλήματα όρασης οι συνήθεις τρόποι επικοινωνίας και απόκτησης κοινωνικών εμπειριών είναι ποσοτικά και ποιοτικά περιορισμένοι, λόγω μειωμένης κινητικότητας και έλλειψης του οπτικού ελέγχου, καθώς και της συνακόλουθης μειωμένης δυνατότητας για μίμηση εσωτερικών, εκφραστικών κινήσεων.

19 Προσαρμοσμένη Κινητική Αγωγή
Συμμετοχή του παιδιού με τύφλωση ή μερική όραση σε φυσικές & κινητικές δραστηριότητες του κανονικού ή ειδικού σχολείου (Kουτσούκη, 2001)

20 Προσαρμοσμένη Κινητική Αγωγή Βασικοί στόχοι προγράμματος:
Προσεκτική αξιολόγηση των φυσικών & κινητικών του ικανοτήτων Ασφάλεια & παρακίνηση του ενδιαφέροντος Επαναξιολόγηση & Προσαρμογή νέων δραστηριοτήτων (συναγωνισμός & βελτίωση επιδόσεων) Σταδιακή ενσωμάτωση του παιδιού με τύφλωση ή μερική όραση στο κανονικό πρόγραμμα φυσικής αγωγής Ανάπτυξη της αντίληψης του χώρου Δεξιότητες μετακίνησης, ισορροπίας & προσανατολισμού Αντίληψη του σώματος & των μελών του (πλευρίωση) (Kουτσούκη, 2001)

21 Προσαρμοσμένη Κινητική Αγωγή Δραστηριότητες προγράμματος:
Αισθητηριακές ακουστικές, απτικές, κινητικές και εκφραστικές (λεκτικές μη) δραστηριότητες Ασκήσεις βελτίωσης της φυσικής κατάστασης (ανάπτυξη ικανοτήτων & ενσωμάτωση-κοινωνικές σχέσεις) Ασκήσεις αντίληψης, μορφής, μεγέθους & σχήματος των αντικειμένων/ των μελών του ιδίου σώματος (Kουτσούκη, 2001)

22 Προσαρμοσμένη Κινητική Αγωγή Δραστηριότητες προγράμματος:
Ασκήσεις με κίνηση σε ευθεία γραμμή, σε καμπύλη, στροφή σώματος (εξάσκηση προσανατολισμού & χωρικής αντίληψης) Ανάπτυξη ακοής & αφής για συλλογή πληροφοριών & καθοδήγηση των κινήσεων στο χώρο Ανάπτυξη κιναίσθησης (καθοδηγεί την κίνηση στις τοπο-χρονικές παραμέτρους, εντοπίζει θέση του σώματος & μελών, ισορροπεί το σώμα, βοηθά στην ακριβή αναπαραγωγή μιας μυϊκής δραστηριότητας) (Kουτσούκη, 2001)

23 Classifications of Visual Impairments (Winnick, J., 2000)
2. Partial sight 3. Blind 4. Legal blindness 5. Travel vision 6. Motion perception 7. Light perception 8. Total blindness

24 ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ Φυσική ενσωμάτωση Κοινωνική ενσωμάτωση
Είναι η παροχή εκπαίδευσης στους μαθητές με ειδικές ανάγκες στο πλαίσιο της κανονικής τάξης ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ Φυσική ενσωμάτωση Κοινωνική ενσωμάτωση Εκπαιδευτική ενσωμάτωση Σακελλαρίου Κ., ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

25 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ
ΦΥΣΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Είναι η τοποθέτηση όλων των μαθητών με ειδικές ανάγκες στις κανονικές τάξεις φυσικής αγωγής ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Είναι οι προσωπικές σχέσεις και αλληλεπιδράσεις του μαθητή με ειδικές ανάγκες με τους υπόλοιπους συμμαθητές του ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Είναι ο βαθμός συμμετοχής του μαθητή με ειδικές ανάγκες στην εκμάθηση των δραστηριοτήτων με τους υπόλοιπους μαθητές . Σακελλαρίου Κ., ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

26 ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
• Η σωματική και κινητική ανάπτυξη • Η βελτίωση της συμπεριφοράς • Η αποκατάσταση των αναπηριών • Η κοινωνική και εκπαιδευτική ενσωμάτωση του μαθητή Σακελλαρίου Κ., ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

27 ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΣΤΗ
ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ο καθηγητής φυσικής αγωγής οφείλει να γνωρίζει: • Τις προσαρμογές που πρέπει να γίνουν στη διδασκαλία Τις ασκήσεις και το περιβάλλον του μαθήματος της φυσικής αγωγής στο σχολείο με στόχο την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών αναγκών του μαθητή με αναπηρία ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ Να δημιουργήσει κλίμα που οδηγεί στη μάθηση, όπου το παιδί με αναπηρία να αισθάνεται ελεύθερο να μάθει και να ερευνήσει βελτιώνοντας όσο γίνεται περισσότερο το κοινωνικό, κινητικό και συναισθηματικό επίπεδο λειτουργίας του Σακελλαρίου Κ., ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

28 μάτια και βλέφαρα κόκκινα και πρησμένα
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΡΑΣΗΣ: οι αισθητήριοι υποδοχείς αδυνατούν να μεταβιβάσουν ή να ερμηνεύσουν ερεθίσματα, επηρεάζοντας αρνητικά την εκπαιδευτική απόδοση Δυσκολίες όρασης: μάτια και βλέφαρα κόκκινα και πρησμένα ευαισθησία στο φυσιολογικό φωτισμό παράπονα για διπλωπία-ζάλη-πονοκεφάλους δυσκολία εστίασης και όρασης αντικειμένων δυσκολία εκτίμησης αποστάσεων και διάκρισης χρωμάτων φτωχή ικανότητα ισορροπίας περπάτημα με προσοχή πέσιμο πάνω σε αντικείμενα ελλιπής συντονισμός Αμβλυωπία: Μερική απώλεια της όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια • Τύφλωση: Οπτική οξύτητα μικρότερη από το 1/20 της φυσιολογικής στο καλύτερο μάτι ακόμα και με την καλύτερη δυνατή διόρθωση

29 ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΤΗ ΦΑ ΓΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΡΑΣΗΣ
Κιναισθητική καθοδήγηση Προφορικές οδηγίες Χώρος καθαρός από αντικείμενα Προσαρμογή των υλικών και του χώρου Εξοικείωση με το χώρο άσκησης Επιλογή απλών δραστηριοτήτων προσανατολισμού και ισορροπίας Επιλογή ασκήσεων που βοηθούν στην αντίληψη της μορφής-μεγέθους-σχήματος των αντικειμένων και της υφής διαφορετικών επιφανειών, χρήση σφυρίχτρας, χρήση χορού και μουσικής Σακελλαρίου Κ., ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

30 ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
• Θετική αποδοχή κάθε μαθητή από τον καθηγητή φυσικής αγωγής και καλή πρόθεση να αποδεχθεί το παιδί με αναπηρία στο κανονικό πρόγραμμα ΦΑ, σε οποιοδήποτε επίπεδο κι αν λειτουργεί Προσαρμογές Άσκησης • Βελτίωση φυσικής κατάστασης με έντονες δραστηριότητες που επιστρατεύουν μεγάλες μυϊκές ομάδες • Κιναισθητική καθοδήγηση του μαθητή από τα χέρια του γυμναστή ή από συνασκούμενο •Ακριβείς προφορικές οδηγίες και χρησιμοποίηση σφυρίχτρας για να κινηθεί ή να σταματήσει ο ασκούμενος κατά την εκτέλεση δραστηριοτήτων Σακελλαρίου Κ., ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

31 • Διατήρηση καθαρού χώρου άσκησης από αντικείμενα
Προσαρμογές Άσκησης Εξοικείωση–ασφάλεια • Γνωριμία του μαθητή με το περιβάλλον άσκησης, για να μάθει το σχήμα και την τοποθεσία των αντικειμένων γύρω του • Διατήρηση καθαρού χώρου άσκησης από αντικείμενα • Μέριμνα για τους μαθητές που φορούν γυαλιά για την αποφυγή τραυματισμών • Καθορισμός συγκεκριμένων στόχων και σκοπών και παροχή δομής, ρουτίνας και σταθερότητας σε κάθε μάθημα Κοκαρίδας, Δ (2005), Φυσική αγωγή για μαθητές με ειδικές ανάγκες σε κανονικά Σχολεία, κεφ5, (σελ )

32 • Ασκήσεις προσανατολισμού στο χώρο • Ασκήσεις ισορροπίας
Προσαρμογές Άσκησης • Ασκήσεις προσανατολισμού στο χώρο • Ασκήσεις ισορροπίας • Χρήση χορού – μουσικής • Ενσωμάτωση και ψυχαγωγία του μαθητή με τους συμμαθητές του Προσαρμογές Άσκησης Προσαρμογή υλικού-βοηθητικά μέσα • Μπάλες πιο μαλακές και πιο έντονου χρώματος από τις κανονικές, με κουδουνάκι, για να εντοπίζονται εύκολα • Σημείωση των διαστάσεων του γηπέδου με ζωηρά χρώματα και ύπαρξη έντονου φωτισμού Κοκαρίδας, Δ (2005), κεφ5, (σελ )

33 Προσαρμογή υλικού-βοηθητικά μέσα
Προσαρμογές Άσκησης Προσαρμογή υλικού-βοηθητικά μέσα Αντίθεση χρωμάτων μεταξύ των αντικειμένων που χρησιμοποιούνται και του χώρου προπόνησης • Χρησιμοποίηση βοηθητικών μέσων όπως σφυρίχτρα, σχοινιά που τοποθετούνται κατά μήκος της διαδρομής και κουδουνάκια πριν τον τερματισμό • Επιλογή ασκήσεων που βοηθούν στην αντίληψη της μορφής, του μεγέθους και του σχήματος των αντικειμένων και της υφής διαφορετικών επιφανειών Κοκαρίδας, Δ (2005), κεφ5, (σελ )

34 «Μην περπατάς μπροστά μου, μπορεί να μην ακολουθώ.....
Μην περπατάς πίσω μου ,μπορεί να μην οδηγώ... Περπάτα δίπλα μου και γίνε φίλος μου ...! »

35

36 Σας ευχαριστώ πολύ