Πολιτισμική διαμεσολάβηση στο σχολικό πλαίσιο

Παρουσίαση με θέμα: "Πολιτισμική διαμεσολάβηση στο σχολικό πλαίσιο"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Πολιτισμική διαμεσολάβηση στο σχολικό πλαίσιο
«Μια διαπολιτισμική δραστηριότητα για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ τάξεων υποδοχής και κανονικών τάξεων» Πολιτισμική διαμεσολάβηση στο σχολικό πλαίσιο Μάθημα: Κοινωνική και Διαπολιτισμική Ψυχολογία στη σχολική κοινότητα ΠΜΣ Σχολικής Ψυχολογίας Υπεύθυνος καθηγητής: Βασίλης Παυλόπουλος Ελένη Μπαγατέλα

2 Έισαγωγικά (1) Το σύγχρονο σχολείο έχει σχεδόν σε όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα ανομοιογενή μαθητικό πληθυσμό. Μετακινήσεις μεταναστών και προσφύγων  πολυπολιτισμικές κοινωνίες Τα παιδιά καλούνται να προσαρμοστούν σε νέες συνθήκες ζωής και να ενταχθούν σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον με διαφορετικό γλωσσικό και πολιτισμικό υπόβαθρο η γλώσσα ως εμπόδιο στην προσαρμογή Σχολική προσαρμογή τα στερεότυπα ως εμπόδιο στην προσαρμογή

3 Εισαγωγικά (2) Διαπολιτισμική εκπαίδευση: κίνηση μεταρρύθμισης, σχεδιασμένης να επιφέρει μια αλλαγή στο σχολείο, έτσι ώστε οι μαθητές και των δύο φύλων και από διαφορετικές πολιτισμικές, γλωσσικές και εθνικές ομάδες να έχουν όλοι την ίδια πιθανότητα για σχολική επιτυχία (Banks, 2001) Διαπολιτισμικό σχολείο: διομαδική και διαπολιτισμική επικοινωνία, ανάπτυξη ταυτότητας, συνεργασία, αλληλεγγύη, ενσυναίσθηση . . .

4 Εισαγωγικά (3) Η Ελλάδα μετατρέπεται ραγδαία σε χώρα υποδοχής μεταναστών και προσφύγων Παράγοντες έλξης: γεωγραφική θέση, πολεμικές συρράξεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή (Παυλόπουλος και συν., 2015) Μεγαλύτερη πρόκληση των τελευταίων χρόνων: ενσωμάτωση παιδιών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ίδρυση Τάξεων Υποδοχής : μαθησιακή και κοινωνική υποστήριξη παιδιών με διαφορετικό γλωσσικό υπόβαθρο με απώτερο στόχο  ένταξη στις κανονικές τάξεις Μαθητές με μηδενικό, χαμηλό ή μέτριο επίπεδο ελληνομάθειας

5 Διαπολιτισμική Δραστηριότητα στο σχολικό πλαίσιο
Προτείνεται μια διαπολιτισμική δραστηριότητα με τους εξής στόχους: Ενίσχυση της γλωσσικής επάρκειας των αλλοδαπών μαθητών Ενίσχυση των γνωστικών δεξιοτήτων των γηγενών μαθητών και ενίσχυση της ικανότητάς τους για συνεργασία Ενίσχυση της διαπολιτισμικής ενσυναίσθησης Προώθηση της διομαδικής συνεργασίας και μείωση των προκαταλήψεων μεταξύ παιδιών με διαφορετική εθνοτική προέλευση.

6 Ποιοι είναι οι άμεσα και οι έμμεσα ωφελούμενοι;
Άμεσα ωφελούμενοι: οι αλλοδαποί μαθητές που φοιτούν στις τάξεις υποδοχής ενίσχυση της γλωσσικής τους επάρκειας μέσω της συνδιαλλαγής με τους συνομηλίκους τους ομαλή ένταξη σε κανονική τάξη «απελευθερωμένη» όσο το δυνατόν από προκαταλήψεις και στερεότυπα. Έμμεσα ωφελούμενοι: οι γηγενείς μαθητές και οι εκπαιδευτικοί τους η συνεργατική μάθηση προσφέρει οφέλη σε όλους τους μαθητές θετικό κλίμα τάξης, το οποίο θα ευνοεί αλληλεπίδραση και διαπολιτισμική επικοινωνία

7 Ποιο είναι το θεωρητικό υπόβαθρο; (1)
Βασική ιδέα: όταν οι δάσκαλοι αναθέτουν σε παιδιά διαφορετικών εθνικοτήτων να συνεργαστούν, ώστε να φτάσουν σε ένα αποτέλεσμα, τους μεταβιβάζουν ταυτόχρονα ένα ισχυρό μήνυμα διαπολιτισμικής ανταλλαγής (Slavin & Cooper, 1999). Το θεωρητικό υπόβαθρο της δραστηριότητας: Η θεωρία της συνεργατικής μάθησης - Λαμβάνει χώρα όταν μαθητές εργάζονται μαζί προκειμένου να επιτύχουν ένα κοινό μαθησιακό στόχο. - Εμπλέκονται μικρές ομάδες μαθητών, με ανομοιογένεια ως προς την επίδοση αλλά και ως προς τη φυλή, το φύλο και τη γλωσσική επάρκεια (Slavin & Cooper, Johnson, 2000).

8 Ποιο είναι το θεωρητικό υπόβαθρο; (2)
- Τα οφέλη της συνεργατικής μάθησης έχουν επιβεβαιωθεί εμπειρικά σε πάρα πολλές ερευνητικές μελέτες. - Η θεωρία αυτή βασίζεται με τη σειρά της: στις θεωρίες της κοινωνικής αλληλοεξάρτησης (Deutsch, Johnson & Johnson), της γνωστικής ανάπτυξης (Piaget, Vygotsky), και σε θεωρίες μαθησης (Bandura, Skinner). Η Yπόθεση της Eπαφής (Contact Hypothesis, Allport, 1954) - η επαφή μεταξύ των ομάδων μπορεί να μειώσει τις εντάσεις και την εχθρότητα και να βελτιώσει τις διομαδικές σχέσεις

9 Ποιο είναι το θεωρητικό υπόβαθρο; (3)
Η πιο έγκυρη γνώση που προκύπτει από την επαφή μπορεί να αμβλύνει τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις (Κοκκινάκη, 2006) Απαραίτητη είναι όμως: η ισότιμη θέση μεταξύ των μελών των ομάδων κατά τη διάρκεια της επαφής, η ύπαρξη ενός ενεργού και κοινού στόχου, η ενδοομαδική γνωριμία και συνεργασία και η ύπαρξη κοινωνικής και θεσμικής υποστήριξης (Pettigrew, 1998). Σε μεταανάλυση 515 ερευνών βρέθηκε ότι πράγματι η επαφή μεταξύ των μελών της ομάδας μειώνει τη διομαδική προκατάληψη (Pettigrew, 2006).

10 Ποιες συγκεκριμένες δράσεις/συμπεριφορές περιλαμβάνει; (1)
  Ποιες συγκεκριμένες δράσεις/συμπεριφορές περιλαμβάνει; (1) Συμμετέχουν σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Μαθητές που φοιτούν σε τάξεις υποδοχής με μέτριο επίπεδο ελληνομάθειας Μαθητές κανονικών τάξεων στις οποίες πρόκειται να ενσωματωθούν οι μαθητές των τάξεων υποδοχής 2 εβδομαδιαίες συναντήσεις: Η μια συνάντηση στις κανονικές τάξεις Η άλλη συνάντηση στις τάξεις υποδοχής Ίδια διαδικασία, διαφορετικό περιεχόμενο Τα παιδιά σχηματίζουν ομάδες και αναλαμβάνουν μια εργασία

11 Ποιες συγκεκριμένες δράσεις/συμπεριφορές περιλαμβάνει; (2)
Συναντήσεις στην κανονική τάξη Κατασκευή παζλ με θέμα τοπία από όλο τον κόσμο Κατασκευή ψηφιδωτών βάσει εικόνων ανθρώπων και ζώων από διάφορες περιοχές του κόσμου Ζωγραφική με τέμπερες σε καμβά, φαγητών από όλο τον κόσμο Με απλά μουσικά όργανα(ντέφι, μαράκες, τουμπερλέκι) τα παιδιά προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα μικρό τραγούδι με στίχους

12 Ποιες συγκεκριμένες δράσεις/συμπεριφορές περιλαμβάνει; (3)
Συναντήσεις στην τάξη υποδοχής Το κάθε παιδί διαβάζει ένα τμήμα μιας ενιαίας ιστορίας. Όλα μαζί αποφασίζουν πως πρέπει να μπουν τα τμήματα της ιστορίας ώστε να προκύψει η αρχική Τα παιδιά διαβάζουν ένα παραμύθι χωρίς τέλος. Συζητούν και αποφασίζουν από κοινού ένα τέλος για το παραμύθι Σταυρόλεξο Σύνταξη καταλόγου λέξεων από μια κατηγορία

13   Ποιοι πόροι θα απαιτηθούν για την υλοποίησή της; Πόσο αναμένεται να διαρκέσει;
Οι πόροι που θα χρειαστούν είναι κυρίως αναλώσιμα υλικά και κάποια παιχνίδια, κυρίως για τις δραστηριότητες της συνάντησης στην κανονική τάξη Συγκεκριμένα: παζλ, ψηφίδες, αλευρόκολλα, τέμπερες, πινέλα, καμβάδες, μουσικά όργανα, λευκές κόλλες χαρτί Η δραστηριότητα αναμένεται να διαρκέσει 4 μήνες, με έναρξη στο δεύτερο μισό του σχολικού έτους, τον Ιανουάριο

14 Με ποιους τρόπους θα αξιολογηθεί; (1)
Πριν την υλοποίηση της δραστηριότητας θα χορηγηθεί στους μαθητές που φοιτούν στις κανονικές τάξεις ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις στάσεις και προκαταλήψεις τους απέναντι στους αλλοδαπούς συμμαθητές τους. Το ίδιο θα χορηγηθεί 1 μήνα μετά την ολοκλήρωσή της. - Προτείνεται : Multi-response Racial Attitude Measure (Doyle et al., 1988) Θα εξεταστεί η αίσθηση ενσωμάτωσης των αλλοδαπών μαθητών πριν και μετά τη δραστηριότητα, καθώς επίσης η ψυχολογική τους προσαρμογή. - Προτείνεται: Emotional Symptoms Scale of Goodman’s (1997) Strengths and Difficulties Questionnaire και η κλίμακα αυτοεκτίμησης του Rosenberg (1965)

15 Με ποιους τρόπους θα αξιολογηθεί; (2)
Τέλος, προτείνεται συνέντευξη με τους εκπαιδευτικούς που εμπλέκονται, 1 μήνα μετά την ολοκλήρωση. -αναφορά σε: γνωστικές και κοινωνικο- συναισθηματικές αλλαγές που παρατηρήθηκαν Βασικοί περιορισμοί: Μετάφραση των ερωτηματολογίων Συνεχής εποπτεία των εκπαιδευτικών στις εργασίες ώστε  ομαλή συνεργασία και ισότιμη συμμετοχή Συγκατάθεση γονέων

16 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!