2ο ΓΕΛ ΠΕΥΚΗΣ Πολιτιστικό πρόγραμμα σχολικού έτους 2016-2017 Υπεύθυνοι Καθηγητές: Ληξουριώτη Παναγιώτα- Βαϊόπουλος Δημήτρης Δελφοί: από τις αμφικτιονίες.

Παρουσίαση με θέμα: "2ο ΓΕΛ ΠΕΥΚΗΣ Πολιτιστικό πρόγραμμα σχολικού έτους 2016-2017 Υπεύθυνοι Καθηγητές: Ληξουριώτη Παναγιώτα- Βαϊόπουλος Δημήτρης Δελφοί: από τις αμφικτιονίες."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 2ο ΓΕΛ ΠΕΥΚΗΣ Πολιτιστικό πρόγραμμα σχολικού έτους Υπεύθυνοι Καθηγητές: Ληξουριώτη Παναγιώτα- Βαϊόπουλος Δημήτρης Δελφοί: από τις αμφικτιονίες έως τη σύγχρονη δελφική ιδέα

2 Δελφική ιδέα, δομή πολιτικής
i) Όταν η ιστορία συναντιέται με την πολιτική, γεννιέται στην αρχαία Ελλάδα ο προπομπός της έννοιας της συναδέλφωσης: η Αμφικτιονία, ii) για να ακολουθήσει η Κοινωνία των Εθνών ως απόηχος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου(προβλέφθηκε από τη συνθήκη των Βερσαλλιών , 1919), με βραχύβια πορεία λόγω της επικράτησης του φασισμού-ναζισμού, iii) για να συνεχίσει ως σύγχρονο πολιτικό μόρφωμα ο ΟΗΕ (ιδρύθηκε το 1945 από τις χώρες που νίκησαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο) iv) και να καταλήξει στην Ενωμένη Ευρώπη, που έχει τόσους υποστηρικτές όσους και επικριτές.

3 i) Αμφικτιονικό πνεύμα
Στο πλαίσιο της παρακάτω φράσης κινείται το αμφικτιονικό πνεύμα: Ομονοούντων αδελφών συμβίωσιν παντός τείχους ισχυροτέραν είναι. Αντισθένης,  π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος Μέσω των αμφικτιονιών επιτυγχάνεται το αμφικτιονικό πνεύμα. Ουσιαστικά πραγματώνεται η συνεργασία και η συνένωση φυλών ή πολιτειών με κύριο σκοπό την άμυνα και την ικανοποίηση πολιτικών, θρησκευτικών και οικονομικών αναγκών. Η δημιουργία των αμφικτιονιών εκτός των άλλων, αφορούσε και την εποπτεία των θησαυρών που υπήρχαν σε αυτά τα μεγάλα κοινά ιερά και την διαχείρισή τους. Αυτοί που σαν αδέλφια ενώνονται για έναν κοινό σκοπό, πιο δυνατοί κι από τα απόρθητα τα κάστρα στέκουν.

4 Αμφικτιονίες Οι αμφικτύονες εκτός των άλλων δικαιωμάτων τους είχαν και το δικαίωμα της κοπής νομισμάτων (μετά το πέρας του Φωκικού πολέμου (346 π.Χ.). Ο αργυρός στατήρας: (εμπρόσθια όψη ) κεφαλή Δήμητρας με πέπλο και στεφάνι από στάχυα, (οπίσθια όψη): ο Απόλλωνας που κάθεται σε ομφαλό. Κρατεί κλαδί δάφνης και στηρίζει το δεξί του χέρι στη λίρα. Στην επιγραφή φαίνονται οι λέξεις : ΑΜΦΙ ΚΤΙΟ. Ορισμός: αρχικά ήταν η συνένωση φυλετικών ομάδων και είχε θρησκευτικό χαρακτήρα (7ο αιώνα π.Χ. , αμφικτιονία κεντρικής Ελλάδας και Θεσσαλίας). Έπειτα μετεξελίχτηκε σε συνένωση πόλεων- κρατών και δήμων, ενώ παράλληλα με τις θρησκευτικές απέκτησε πολιτικές, οικονομικές και αμυντικές αρμοδιότητες. Ετυμολογία: Αμφικτύονας :«αυτός που κατοικεί τριγύρω, ο γείτονας» ή Αμφί + κτοίνα = οικισμός.

5 Δελφική Αμφικτιονία Διεξαγωγή Εαρινής Πυλαίας
Σημαντικότερη αμφικτιονία στην Αρχαία Ελλάδα Διοίκηση Αμφικτιονίας ασκούσε το Αμφικτιονικό Συνέδριο και η Αμφικτιονική Εκκλησία. Αντιπροσωπεία 12 φυλών από την κεντρική Ελλάδα & τη Θεσσαλία Διεξαγωγή Εαρινής Πυλαίας Συμμετοχή στο συνέδριο με 2 ψήφους και 2 αντιπροσώπους ανά φυλή Θρησκευτική & πολιτική ένωση

6 Αμφικτιονία των Δελφών ή Πυλαία
 -Η αμφικτιονία αυτή προήλθε από την συγχώνευση άλλων 3 μικρότερων αμφικτιονιών, του Απόλλωνα της κοιλάδας των Τεμπών, της Δήμητρας στις Θερμοπύλες και του Πυθίου Απόλλωνα στους Δελφούς, όπου οι Κρήτες είχαν ιδρύσει ναό και μαντείο της Πυθίας. Η συγχώνευση αυτών των 3 αμφικτιονιών και η οργάνωση της εξ αυτής νέας προερχόμενης ήταν το μεγάλο έργο των Δωριέων, δια του οποίου η ιερατική πολιτεία των Δελφών, παρείχε ιδιάζουσα προστασία και εύνοια προς τους Δωριείς - Για να συνενώσουν αυτά τα 2 ιερά και να επιτύχουν την επικοινωνία για την λατρεία του Απόλλωνα, έστρωσαν από τους Δελφούς από την Δώριδα και την Θεσσαλία μέχρι και τον Όλυμπο ιερά οδό, δια της οποία περνούσαν οι ιερές πομπές κάθε ένατο έτος.

7 Αμφικτιονία των Δελφών ή Πυλαία
ΙΔΡΥΣΗ: ήδη από τον 7ο αιώνα π.Χ. υπήρχε μία Αμφικτιονία των φυλών της κεντρικής Ελλάδας και της Θεσσαλίας, που είχαν αρχικά και τη μεγαλύτερη επιρροή στο συνέδριο. Η Αμφικτιονία είχε ως έδρα της το ιερό της Δήμητρας στην Ανθήλη, κοντά στις Θερμοπύλες. Στην Αμφικτιονία αυτή προσχώρησαν και οι Δελφοί. Με τον καιρό απέκτησε μεγάλες αρμοδιότητες στη διοίκηση του ιερού του Απόλλωνα, στους Δελφούς και ταυτόχρονα ισχυρές πολιτικές δυνάμεις. Η Δελφική Αμφικτιονία ήταν μια ομοσπονδία 12 φυλών της Στερεάς Ελλάδας και της Θεσσαλίας, που αποτελούσε αρχικά θρησκευτική ένωση, ενώ αργότερα απέκτησε και πολιτική σημασία. Το Αμφικτιονικό Συνέδριο λάμβανε χώρα δύο φορές το χρόνο και κάθε φυλή είχε δύο ψήφους. Η δύναμη που απέκτησε ήταν τέτοια που πρωταγωνίστησε στην περιοχή έως τουλάχιστον τον 4ο αιώνα π.Χ. Στο Αμφικτιονικό Συνέδριο της Κεντρικής Ελλάδας συμμετείχαν 12 ελληνικές φυλές που προέρχονταν από τη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα: Οι Θεσσαλοί, οι Βοιωτοί (με κυρίαρχη τη Θήβα), οι Δωριείς (με κυρίαρχη τη Σπάρτη), οι Ίωνες (με κυρίαρχη την Αθήνα), οι Περραιβοί, οι Μάγνητες, οι Λοκροί, οι Οιταίοι, οι Αχαιοί, οι Φωκείς, οι Δόλοπες και οι Μαλλιείς. Αυτοί ήταν και τα μόνιμα μέλη του Συνεδρίου. Κάθε μια από αυτές τις 12 φυλές είχε δύο ψήφους. Η Δελφική Αμφικτιονία είχε τον έλεγχο της περιουσίας και λειτουργίας του ιερού, αφού όριζε τους ιερείς και τους άλλους αξιωματούχους, εκλέγοντάς τους πάντα από κατοίκους των Δελφών. Την άνοιξη συνεδρίαζαν στους Δελφούς, στο ιερό του Απόλλωνα και το φθινόπωρο στη μαλιακή πόλη Ανθήλη, κοντά στις Θερμοπύλες, στο ιερό της Δήμητρας. Από τον 4ο αιώνα π.Χ., το συνέδριο των Αμφικτυόνων στεγαζόταν σε ειδικό κτίριο δυτικά του ιερού, την Πυλαία.

8 Αμφικτιονία των Δελφών ή Πυλαία: Όργανα
ΟΡΓΑΝΑ: Τη διοίκηση της Αμφικτιονίας ασκούσε το Αμφικτιονικό Συνέδριο, καθώς και η Αμφικτιονική Εκκλησία. Κάθε φυλή έστελνε 2 αντιπροσώπους σε κάθε συνέδριο. Από αυτούς, ο ένας λεγόταν Πυλαγόρας ή Αγορατρός, που εκλεγόταν κάθε χρόνο και βασικός του ρόλος ήταν η προάσπιση των συμφερόντων της πόλης του και η συζήτηση των προς ψήφιση αιτημάτων. Ο άλλος ονομαζόταν Ιερομνήμων, που συμμετείχε στο συμβούλιο της διοίκησης, ήταν αυτός που ψήφιζε, και ήταν υπεύθυνος για όλα τα θέματα του ιερού. Το Συνέδριο το συγκροτούσαν οι Ιερομνήμονες, δηλαδή τα 24 μόνιμα μέλη, που εκλέγονταν με κλήρωση από τις 12 φυλές της Αμφικτιονίας (δύο ψήφοι για κάθε φυλή), οι Πυλαγόρες, ένας Γραμματέας (που εκλεγόταν) και ένας Ιεροκήρυκας. Τέλος, η Αμφικτιονική εκκλησία αποτελείτο από τους Ιερομνήμονες, τους Πυλαγόρες και όσους βρίσκονταν για οποιοδήποτε λόγο στο ιερό την εποχή που λάμβανε χώρα η συνάντηση. Ήταν επιφορτισμένη μόνο με την έκδοση ψηφισμάτων και ουσιαστικά δε διέθετε σημαντική δύναμη.

9 Με την κατάρα κατά των παραβατών του όρκου των αμφικτιονιών
Αμφικτιονικό Πνεύμα Δύο ήσαν οι θεμελιώδεις διεθνείς διατάξεις των αμφικτιονιών, δηλαδή νομίμων, που συμπληρώθηκαν αργότερα από άλλες 1. η απαγόρευση της καταστροφής αμφικτιονίας πόλης από άλλη σε καιρό πολέμου «μηδεμίαν τῶν ἀμφικτιονίδων ἀνάστατον ποιήσειν» 2. και η απαγόρευση της καταστροφής υδραγωγείου αμφικτιονίδος πόλεως «μηδ᾽ ὑδάτων ναματιαίων εἴρξειν, μήτ᾽ ἐν πολέμῳ μήτ᾽ ἐν εἰρήνῃ» Κανείς άλλος θεσμός στην αρχαία Ελλάδα δεν επέδρασε τόσο στα ήθη του πολιτικού και του εθνικού βίου, όσο εκείνος της αμφικτιονίας. Με την κατάρα κατά των παραβατών του όρκου των αμφικτιονιών συγκρατούνταν οι έλληνες στους μεταξύ τους πολέμους στο επίπεδο της επιείκειας.

10 Αμφικτιονικό Πνεύμα Κανείς άλλος θεσμός στην αρχαία Ελλάδα δεν επέδρασε τόσο στα ήθη του πολιτικού και του εθνικού βίου, όσο εκείνος της αμφικτιονίας. Με την κατάρα κατά των παραβατών του όρκου των αμφικτιονιών: «ἡ γῆ των νὰ μὴν παράγῃ καρπούς, αἱ γυναῖκές των νὰ γεννῶσι τέρατα, νὰ ἐξαφανισθῶσιν αὐτοί τε, ἡ πόλις των καὶ ἡ φυλή των καὶ αἱ πρὸς τοὺς θεοὺς θυσίαι των νὰ μὴν γίνωνται δεκταὶ» Αισχ. «κατὰ Κτησιφῶντος» 117 συγκρατούνταν οι έλληνες στους μεταξύ τους πολέμους στο επίπεδο της επιείκειας.

11 ΠΡΩΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 595 - 586 π.Χ.
Ιεροί Πόλεμοι ΠΡΩΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ π.Χ. . - Οι Αμφικτύονες αποφασίζουν να τιμωρήσουν τους κατοίκους της Κρίσσας, που εκμεταλλεύονταν τους προσκυνητές και τους επίσημους απεσταλμένους των πόλεων στους Δελφούς, που έφταναν από το λιμάνι της Κίρρας. - Η Αμφικτιονία (υπό των Θεσσαλών) μαζεύει στρατό και διαλύει τις δύο πόλεις, απαγορεύοντας κάθε δραστηριότητα στην Κίρρα και το Κρισσαίο Πεδίο. ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 448 π.Χ. -Οι Φωκείς με τη βοήθεια των Αθηναίων καταλαμβάνουν ξανά τους Δελφούς μέχρι το 421 π.Χ., που τα ιερό ξαναβρίσκει την αυτοδυναμία του. -Το 458 π.Χ., οι Φωκείς καταλαμβάνουν τους Δελφούς και οι Σπαρτιάτες τους διώχνουν .

12 ΤΡΙΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 356 - 346 π.Χ.
-Το 356 π.Χ., η Αμφικτιονία επιβάλλει πρόστιμο στους Φωκείς γιατί καλλιέργησαν εκτάσεις που ανήκαν στο ιερό . Αθηναίοι- Λακεδαιμόνιοι συμμαχούν υπέρ των Φωκέων, φοβούμενοι την ανάμιξη του Φιλίππου Β' της Μακεδονίας στις υποθέσεις της Νότιας Ελλάδας.- Οι Φωκείς καταλαμβάνουν τους Δελφούς με αρχηγό τον Φιλόμηλο. Όμως ο Φίλιππος, το 346 π.Χ., επεμβαίνει και απελευθερώνει τους Δελφούς. -Το Συμβούλιο τιμωρεί σκληρά τους Φωκείς:υποχρεώνονται σε μεγάλη αποζημίωση και χάνουν τις ψήφους τους στο Συμβούλιο. Αυτές δίνονται στον Φίλιππο και τους Μακεδόνες. ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ π.Χ. -Με την εξάλειψη του φόβου για τους Φωκείς, οι κάτοικοι της Άμφισσας αρχίζουν να καλλιεργούν εκτάσεις στο Κρισσαίο πεδίο και να δημιουργούν κτίρια στην πόλη της Κίρρας - Ο πυλαγόρας της Αθήνας, όμως, ρήτορας Αισχίνης κατάφερε να αντιστρέψει τις κατηγορίες και να τους καταγγείλει για καταπάτηση της γης του Απόλλωνα και της απαγορευμένης Κίρρας. - Ο Φίλιππος αναλαμβάνει το 339 π.Χ. να τιμωρήσει τους κατοίκους της Άμφισσας εκ μέρους της Αμφικτιονίας και η Άμφισσα καταστρέφεται - Υποστηρίζοντας τους συμμάχους τους Θηβαίους στο Αμφικτιονικό Συνέδριο προσπαθούν να κατηγορήσουν τους Αθηναίους για ιεροσυλία.

13 Σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας υπήρχαν αμφικτιονίες
Σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας υπήρχαν αμφικτιονίες. Είχαν θρησκευτικές αρμοδιότητες κυρίως, αφού συνδέονταν με κάποιο ιερό και είχαν τοπικό χαρακτήρα. Από τις πιο γνωστές είναι: στην Ογχηστό της Βοιωτίας (ιερό του Ποσειδώνα) στη Καλαυρία Πόρου (ιερό του Ποσειδώνα) στη Τριφυλλία (ιερό του Ποσειδώνα) στη Δήλο (ιερό του Απόλλωνα) στο Άργος (ιερό του Πυθαέως Απόλλωνα). Άλλη γνωστή αμφικτιονία είναι η αμφικτιονία των έξι Δωρικών πόλεων στη Μικρά Ασία, στο Τριοπικό ιερό του Απόλλωνα. Η δημιουργία των αμφικτιονιών, εκτός των άλλων, αφορούσε και την εποπτεία των θησαυρών που υπήρχαν σε αυτά τα μεγάλα κοινά ιερά και την διαχείρισή τους. Άλλες Αμφικτιονίες

14 Συνέπειες Αμφικτιονιών
Η δημιουργία της αμφικτυονίας σε μια εποχή κατά την οποία ακόμα τόσο η Αθήνα, όσο και η Σπάρτη ή η Θήβα δεν είχαν ακόμη αποκτήσει ηγετικό ρόλο στην Ελλάδα, είχε σαν αποτέλεσμα φυλές με ελάχιστη δύναμη όπως οι Μαλιείς ή οι Περραιβοί να έχουν τις ίδιες δυνατότητες και την ίδια αξία με τις ισχυρές δυνάμεις εντός του συμβουλίου. Η αίγλη του μαντείου των Δελφών έδωσε τεράστια δύναμη στο συνέδριο, ιδίως κατά την εποχή πριν και μετά τους Περσικούς Πολέμους. Ωστόσο, με την είσοδο των Μακεδόνων και αργότερα την αύξηση της επιρροής των Αιτωλών και των Ρωμαίων καθώς και οι διάφορες συμμαχίες και αντιπαλότητες μεταξύ των πόλεων δεν άφησαν ανεπηρέαστη την ομοσπονδία.

15 Κατάληξη Αμφικτιονιών
- Μετά το θάνατο του τελευταίου Αντωνίνου αυτοκράτορα και έπειτα από σχεδόν μια χιλιετία ύπαρξης του θεσμού, μειώθηκε η ισχύς του και αντικαταστάθηκε από το Πανελλήνιον (Αδριανός). -Ουσιαστικά έπαψε να υπάρχει, ακολουθώντας την παρακμή του αρχαίου Ελληνικού κόσμου και την ροή του χρόνου που προετοίμαζε την μετάβαση σε μια νέα εποχή... Κατάληξη Αμφικτιονιών

16 Παραπομπή ἐλθοῦσαι μετ' αὐτῶν. Λακεδαιμόνιοι δὲ μετὰ ταῦτα τὸν ἱερὸν καλούμενον πόλεμον ἐστράτευσαν, καὶ κρατήσαντες τοῦ ἐν Δελφοῖς ἱεροῦ παρέδοσαν Δελφοῖς· καὶ αὖθις ὕστερον Ἀθηναῖοι ἀποχωρησάντων αὐτῶν στρατεύσαντες καὶ κρατήσαντες παρέδοσαν Φωκεῦσιν (Θουκυδίδη ιστορία, βιβλ. Α)

17 Πολιτική εξέλιξη ΚΤΕ (κοινωνία των εθνών)
ΟΗΕ (οργανισμός ηνωμένων εθνών) Ευρωπαϊκή Ένωση

18 ii) Κοινωνία Των Εθνών Ορισμός:
Η Κοινωνία των Εθνών ( ΚΤΕ) ήταν Διεθνής Οργανισμός - Σύνδεσμος που ιδρύθηκε το 1919, αμέσως μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Παρίσι. Ιδρύθηκε ως αποτέλεσμα της Συνθήκης των Βερσαλλιών κατόπιν αμερικανικής πρωτοβουλίας και σημείωσε σταθμό στην εξέλιξη των διεθνών σχέσεων, καθώς υπήρξε η πρώτη προσπάθεια για συνεννόηση όλων των κρατών πάνω στα προβλήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα. Στο απόγειό του (28 Σεπτεμβρίου έως 23 Φεβρουαρίου 1935) είχε 58 χώρες-μέλη. Στόχοι Συνδέσμου: περιλάμβαναν τον αφοπλισμό, την πρόληψη του πολέμου μέσω της συλλογικής ασφάλειας, τη διευθέτηση των διαφορών μεταξύ των χωρών μέσω των διαπραγματεύσεων και της διπλωματίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής παγκόσμια.

19 Κοινωνία Των Εθνών Η Κοινωνία των Εθνών είχε τέσσερα κύρια όργανα, μια Γραμματεία (με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέακαι έδρα της την Γενεύη), ένα Συμβούλιο, μια Εθνοσυνέλευση και το Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαίου

20 Κοινωνία Των Εθνών Η έννοια μίας ειρηνικής Κοινότητας των Εθνών είχε περιγραφεί ήδη από το 1795, όταν ο Εμμάνουελ Καντ στο έργο του “Διαρκής Ειρήνη: Ένα φιλοσοφικό Σχέδιο” υπογραμμίζει την ιδέα μιας Κοινωνίας Εθνών που θα ελέγχει τις συγκρούσεις και θα προωθεί την ειρήνη μεταξύ των κρατών. Οι επίσημες γλώσσες της Κοινωνίας των Εθνών ήταν η γαλλική, η αγγλική και τα ισπανικά(από το 1920). Το 1939, προέκυψε ένα ημιεπίσημο έμβλημα: δύο πεντάκτινα αστέρια εντός μπλε πενταγώνου. Το Πεντάγωνο και τα αστέρια σημειώνεται πως συμβολίζουν τις πέντε ηπείρους και τις πέντε φυλές της ανθρωπότητας. Σε ένα τόξο της κορυφής και του κάτω μέρους της σημαίας είχε τα ονόματα στα αγγλικά League of Nations και τα γαλλικά Société des Nations.

21 Κοινωνία Των Εθνών Ο Σύνδεσμος επόπτευε τη λειτουργία του Διαρκούς Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαίου και αρκετών άλλων υπηρεσιών και Επιτροπών που δημιουργήθηκαν για την αντιμετώπιση των πιεστικών διεθνών προβλημάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονταν η Επιτροπή Αφοπλισμού, ο Οργανισμός Υγείας, ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, η Επιτροπή Εντολών, η Διεθνής Επιτροπή για τα Δικαιώματα Πνευματικής Συνεργασίας (προάγγελος της UNESCO), το Μόνιμο Κεντρικό Συμβούλιο Οπίου, η Επιτροπή Προσφύγων, και η Επιτροπή Δουλείας. Πολλά από αυτά τα ιδρύματα μεταβιβάσθηκαν στα Ηνωμένα Έθνη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, το Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαίου (που έγινε Διεθνές Δικαστήριο) και ο Οργανισμός Υγείας (όπως αναδιαρθρώθηκε σε Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και έγιναν όργανα του ΟΗΕ.

22 Μελανά Σημεία ΚΤΕ: α) Τα σημαντικά έθνη ήταν απόντα:
η Ρωσία δεν ήταν ευπρόσδεκτη να προσχωρήσει στην ένωση και η Αμερική, μια από τις μέγιστες-ιδρυτικές δυνάμεις του κόσμου τότε (λόγω των 14 ειρηνευτικών προτάσεων του προέδρου των ΗΠΑ, Γούντρο Ουίλσον) αρνήθηκε να συμμετάσχει, έτσι αποδυνάμωσε την ένωση από την αρχή.

23 Μελανά Σημεία ΚΤΕ: β) Χώρες όπως η Ιαπωνία, η Γερμανία και η Ιταλία εγκατέλειψαν την ένωση όταν τους συνέφερε. Η ένωση δεν διέθετε το δικό της στρατό : η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία αρνήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τις ένοπλες δυνάμεις τους για την υποστήριξη του ένωσης. Οι Γάλλοι ήταν απρόθυμοι να μειώσουν τους εξοπλισμούς χωρίς εγγυήσεις στρατιωτικής βοηθείας σε περίπτωση επιθέσεως, η Πολωνία και η Τσεχοσλοβακία αισθανόταν ευάλωτες σε επιθέσεις από τα ανατολικά και ήθελαν τη διαβεβαίωση της ΚτΕ για απάντηση σε επιθετική δραστηριότητα εναντίον των μελών της πριν αυτά αφοπλισθούν.

24 Μελανά Σημεία ΚΤΕ: γ) Η ένωση ήταν αναποτελεσματική και στις αποφάσεις της ήταν συχνά αργή (παραδείγματος χάριν: η έκθεση Lytton διήρκησε σχεδόν ένα έτος για να συνταχθεί και διήρκησε μήνες για την ένωση να καταδικάσει τις ενέργειες του Μουσολίνι στην Αβησσυνία). Οι οικονομικές κυρώσεις ήταν ατελέσφορες (η Ιταλία ήταν σε θέση να αγνοήσει τις οικονομικές συμβάσεις και το εμπόριο με τα μέλη της μη-ένωσης).

25 Μελανά Σημεία ΚΤΕ: δ) Οι οικονομικές συμβάσεις δεν περιέλαβαν τους πόρους όπως το πετρέλαιο και τον άνθρακα. Η συνθήκη ειρήνης του 1919 θεωρήθηκε ως άδικη, η ένωση ήταν εξαιρετικά μη δημοφιλής στη Γερμανία και έχασε την υποστήριξη και στη Μεγάλη Βρετανία.

26 Μελανά Σημεία ΚΤΕ: ε) Τα μέλη της κοινωνίας έβαλαν τα συμφέροντά τους επάνω από τους σκοπούς της ένωσης, ενώ η κοινωνία των εθνών μπόρεσε να γιορτάσει τις επιτυχίες της, η ένωση είχε κάθε λόγο να εξετάσει τις αποτυχίες της και πού πήγε στραβά. Αυτές οι αποτυχίες, ειδικά στη δεκαετία του '30, εξέθεσαν απάνθρωπα τις αδυναμίες της ένωσης των εθνών και έπαιξαν έναν ρόλο στο ξέσπασμα του Β παγκοσμίου πολέμου το 1939. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '20 οι αποτυχίες της Κοινωνίας των Εθνών ήταν ουσιαστικά μικρής κλίμακας και δεν απείλησαν την παγκόσμια ειρήνη. Εντούτοις έθεσαν έναν δείκτη: ότι η κοινωνία των εθνών δεν θα μπορούσε να λύσει τα προβλήματα εάν οι δυνάμεις «δεν έπαιζαν το παιχνίδι».

27 Απολογισμός της ΚΤΕ Με τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, κάποια μέτωπα έμεναν ανοιχτά. Ανάμεσά τους και το μέλλον των περιοχών Φιούμε, Μικράς Ασίας, Βίλνας, Μέμελ και Άνω Σιλεσίας. Το Φιούμε (στον μυχό της Αδριατικής), ανήκε στους νικημένους Αυστριακούς και το διεκδικούσαν Ιταλοί και Γιουγκοσλάβοι. Η Αντάντ είχε υποσχεθεί αόριστα να δοθεί στην Ιταλία τμήμα της (κατεχόμενης από τη νικημένη Οθωμανική αυτοκρατορία) Μικράς Ασίας, ενώ την περιοχή της Σμύρνης με την ενδοχώρα την είχε τάξει στην Ελλάδα. Η Βίλνα (σήμερα πρωτεύουσα της Λιθουανίας) αποτελούσε έδαφος της πρώην τσαρικής Ρωσίας που διεκδικούσαν η Πολωνία και η Λιθουανία. Οι ίδιες έριζαν και για το Μέμελ (λιμάνι της Βαλτικής που οι σύμμαχοι είχαν αφαιρέσει από την Γερμανία). Η (πρώην γερμανική), Άνω Σιλεσία αποτελούσε το μήλο της έριδας ανάμεσα στη νικημένη Γερμανία και την αρτισύστατη Πολωνία. Ανοιχτά ήταν και τα μέτωπα των ασιατικών πρώην εδαφών της νικημένης Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ενώ η Ιταλία ονειρευόταν τα νησιά του Ιονίου και η Γαλλία την πλούσια σε κοιτάσματα γειτονική της γερμανική περιοχή της Ρουρ.

28 Απολογισμός της ΚΤΕ Η ΚΤΕ παρέμεινε σιωπηλή στην αντιμετώπιση όλων των μεγάλων γεγονότων που οδήγησαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: όπως ήταν η επαναστρατικοποίηση της Ρηνανίας από τον Χίτλερ, η κατάληψη της Σουδητίας και το Άνσλους (προσάρτηση στη ναζιστική Γερμανία) της Αυστρίας, τα οποία είχαν απαγορευτεί από τη συνθήκη των Βερσαλλιών. Στην πραγματικότητα τα μέλη της ΚτΕ επανεξοπλίστηκαν. Κατά το 1933, η Ιαπωνία απλά αποχώρησε από την ΚΤΕ αντί να υποκύψει στην απόφασή της, όπως έκανε και η Γερμανία το 1933 (χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα την αποτυχία της Παγκόσμιας Διάσκεψης Αφοπλισμού να συμφωνήσει για την ισοτιμία όπλων μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας), και η Ιταλία το 1937. Ο Επίτροπος της ΚΤΕ στο Γκντανσκ δεν ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει τις Γερμανικές αξιώσεις για την πόλη, παράγοντας που συνέβαλε σημαντικά στο ξέσπασμα του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου το Η τελευταία σημαντική πράξη της ΚΤΕ ήταν η αποβολή της Σοβιετικής Ένωσης τον Δεκέμβριο του 1939 μετά την εισβολή στη Φινλανδία.

29 iii) ΟΗΕ Ορισμός: Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) ή Ηνωμένα Έθνη (Η.Ε.) είναι ένας διεθνής οργανισμός παγκόσμιας εμβέλειας μεταξύ των κρατών του κόσμου με σκοπό τη συνεργασία, την ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη και την πολιτική ισότητα. Ιδρύθηκε το 1945 από τις χώρες που νίκησαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και αρχικά είχε 51 μέλη. Μετά την προσχώρηση του νεότερου κράτους, του Νοτίου Σουδάν το 2011, ο Ο.Η.Ε. αριθμεί 193 κράτη μέλη, δηλαδή σχεδόν όλα τα διεθνώς αναγνωρισμένα ανεξάρτητα έθνη.

30 ΟΗΕ Ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών υπογράφηκε στις 26 Ιουνίου 1945, στον Άγιο Φραγκίσκο.

31 Η Σημαία και το Έμβλημα των Ηνωμένων Εθνών
Το τωρινό έμβλημα των Ηνωμένων Εθνών εγκρίθηκε επίσημα στις 7 Δεκεμβρίου Αναπαριστά τον παγκόσμιο χάρτη με επίκεντρο τον Βόρειο Πόλο. Ο χάρτης περιβάλλεται από κλαδιά ελιάς. Έχει  χρυσό χρώμα,  με τις υδάτινες περιοχές σε λευκό. Η προβολή του χάρτη εκτείνεται σε γεωγραφικό πλάτος 60 μοίρες νότια και περιλαμβάνει πέντε ομόκεντρους κύκλους.    Συμβολισμοί: Οι κλάδοι ελιάς συμβολίζουν την ειρήνη. Ο παγκόσμιος χάρτης συμβολίζει την ευθύνη του ΟΗΕ για την πραγμάτωση των βασικών του σκοπών: Ειρήνη  και Ασφάλεια.

32 1) Διατήρηση της Διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΟΗΕ 1) Διατήρηση της Διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. 2)Ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μεταξύ των εθνών. 3)Συνεργασία για την επίλυση διεθνών προβλημάτων. 4)Προώθηση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η εναρμόνιση των δράσεων των κρατών.

33 Απαρχή του ΟΗΕ Η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ αναπτύχθηκε αρχικά στην περίοδο του Ψυχρού πολέμου ως μέσο επίλυσης διαφωνιών ανάμεσα σε κράτη αναπτύσσοντας πολιτικό ή ελαφρά οπλισμένο στρατιωτικό προσωπικό από αριθμό χωρών-μελών, υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ, σε περιοχές όπου τα εμπλεκόμενα σε σύρραξη μέρη χρειάζονταν ουδέτερο παρατηρητή για την επίβλεψη των ειρηνευτικών προσπαθειών. Οι ειρηνευτικές δυνάμεις καλούνταν όταν οι μεγάλες διεθνείς δυνάμεις (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας) επιφόρτιζαν τον ΟΗΕ με το καθήκον με την παύση των συγκρούσεων που απειλούσαν την περιφερειακή σταθερότητα και την διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Αυτές περιλάμβαναν μια σειρά των αποκαλούμενων «διαμεσολαβητικών πολέμων» που διεξάγεται από τα κράτη-πελάτες των υπερδυνάμεων. Έως τον Φεβρουάριο του 2009 διενεργήθηκαν 63 ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ από το 1948, με δεκαέξι αποστολές να βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη. Προτάσεις για νέες αποστολές προκύπτουν κάθε χρόνο.

34 Μελανά Σημεία ΟΗΕ: α) Όλα αυτά τα χρόνια, ο ΟΗΕ παρουσιάζει κτυπητές αδυναμίες στην επίλυση των διεθνών διαφορών, εξαιτίας των αντικρουόμενων συμφερόντων των μεγάλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, στην ελληνική πολιτική, η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 και η συνεχόμενη κατοχή του βορείου τμήματος της Μεγαλονήσου.

35 Μελανά Σημεία ΟΗΕ: β) Ο ΟΗΕ απέτυχε στις προσπάθειές του να επιβάλει έλεγχο στα πυρηνικά όπλα. Η τρομοκρατία του Ισλαμικού Κράτους, ο «ψυχρός πόλεμος» γύρω από την ουκρανική κρίση, η πυρηνική απειλή της Βόρειας Κορέας, το χάος στη Μέση Ανατολή. Αυτές είναι οι βασικότερες, αλλά όχι οι μόνες, πηγές έντασης. 21 οργανισμοί για την ειρήνη καταλογίζουν ήδη ευθύνες στον ΟΗΕ για την αποτυχία στην αντιμετώπιση του πολέμου στη Συρία. Στα μέσα Ιουλίου ο γενικός γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Σαλίλ Σέτι μίλησε αναφορικά με την προσφυγική κρίση για μια «ντροπιαστική αποτυχία της διεθνούς κοινότητας». Γι' αυτή την εξέλιξη ο πρώην πρέσβης της Γερμανίας στον ΟΗΕ Χανς Χάινριχ Σουμάχερ θεωρεί υπεύθυνα πρωτίστως τα κράτη-μέλη. Ο Σουμάχερ ασκεί κριτική κυρίως στη δομή του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα πέντε μέλη του οποίου (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο) μπορούν να ασκήσουν βέτο σε οποιοδήποτε σχέδιο απόφασης. Όπως φάνηκε στις περιπτώσεις της Συρίας και της Ουκρανίας, ισχυρίζεται ο Σουμάχερ, οι εθνικοί ανταγωνισμοί μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα.

36 καθώς και στην περίπτωση της επέμβασης των ΗΠΑ στο Βιετνάμ.
Μελανά Σημεία ΟΗΕ: γ) Αποδείχθηκε ανίσχυρος μπροστά σε κάθε αποφασιστική προσπάθεια μιας μεγάλης δύναμης να επιβάλει τα συμφέροντά της, όπως στην περίπτωση της σοβιετικής καταστολής της Ουγγρικής εξέγερσης του 1956 καθώς και στην περίπτωση της επέμβασης των ΗΠΑ στο Βιετνάμ.

37 iv) Ευρωπαϊκή Ένωση Ορισμός:
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι μοναδική στον κόσμο. Δεν είναι ένα ομόσπονδο κράτος όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, γιατί οι χώρες που την αποτελούν εξακολουθούν να είναι ανεξάρτητα, κυρίαρχα έθνη. Επίσης, δεν είναι ούτε απλώς ένας διακυβερνητικός οργανισμός, γιατί οι χώρες μέλη της συνενώνουν μέρος των εθνικών κυριαρχιών τους και έτσι αποκτούν μεγαλύτερη συλλογική δύναμη και επιρροή απ' ό,τι αν ενεργούσαν μεμονωμένα. Τα κράτη μέλη ασκούν την εθνική κυριαρχία τους από κοινού, λαμβάνοντας συλλογικά αποφάσεις μέσω κοινών θεσμικών οργάνων, όπως είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο εκλέγεται από τους πολίτες της ΕΕ, και το Συμβούλιο, στο οποίο εκπροσωπούνται οι εθνικές κυβερνήσεις. Οι αποφάσεις λαμβάνονται βάσει προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία εκπροσωπεί τα συμφέροντα της ΕΕ ως σύνολο.

38 Ευρωπαϊκή Ένωση Η σημαία της ένωσης αποτελείται από έναν κύκλο 12 χρυσών αστέρων σε μπλε φόντο. Το "μπλε" συμβολίζει τη δύση ενώ τα 12 χρυσά αστέρια με τη τοποθέτησή τους σε κύκλο συμβολίζουν την αλληλεγγύη, την αρμονία και την τελειότητα. Η σημαία είχε σχεδιασθεί αρχικά το 1955 για το Συμβούλιο της Ευρώπης, υιοθετήθηκε ως επίσημη σημαία της ΕΟΚ το 1985 και κληρονομήθηκε από την ΕΕ. Την ίδια χρονιά υιοθετήθηκε και ο επίσημος ύμνος της Ένωσης ο οποίος είναι το πρελούδιο της Ωδής στη Χαρά, τμήμα της 9ης Συμφωνίας του Μπετόβεν, σε ορχηστρική έκδοση. Η 9η Μαΐου έχει κηρυχτεί ως Ημέρα της Ευρώπης και είναι η επέτειος της Διακήρυξης Σουμάν (9/5/1950), της απαρχής της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιδέας.

39 Σύνθημα: Ενωμένοι στην πολυμορφία
Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ περιλαμβάνουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Με την ίδρυση της η Ευρωπαϊκή Ένωση, εισήγαγε για πρώτη φορά την έννοια της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας: oι πολίτες των κρατών μελών είναι παράλληλα και πολίτες της Ένωσης, δηλαδή μπορούν, μεταξύ άλλων, να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στο έδαφός των κρατών μελών και να εκλέγουν ή/και να εκλέγονται μια φορά κάθε πέντε έτη στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (όπως και στις εθνικές εκλογές της χώρας τους). Παράλληλα οι έλεγχοι διαβατηρίων στα εσωτερικά της σύνορα καταργήθηκαν με τη Συμφωνία του Σένγκεν(Schengen). H EE τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 2012. Η Ε.Ε. αποτελεί μια οικονομική και πολιτική ένωση είκοσι οκτώ ευρωπαϊκών κρατών.Ιδρύθηκε την 1η Νοεμβρίου 1993 με τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση(υπογραφή ), γνωστότερης ως Συνθήκη του Μάαστριχτ, βασιζόμενη στις τότε Ευρωπαϊκές Κοινότητες, τις οποίες και αντικατέστησε. Το 1993, η Ένωση αριθμούσε 12 μέλη.

40 Μελανά Σημεία ΕΕ: α) Β΄ Παγκόσμιος β) Ψυχροί πόλεμοι και ελίτ γ) Συμφέροντα δ) Νομισματική Ένωση ε) Διαφορές μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών στ) Φόβος και απελπισία πολιτών

41 α)Β΄ Παγκόσμιος Καταπατήθηκε ο θεσμός της ένωσης από τη Γερμανία (Β΄ παγκόσμιος). Απόρροια του πολέμου ήταν η αντιπαλότητα δυτικού- ανατολικού κόσμου που οδήγησε στο ξέσπασμα του ψυχρού πολέμου. Απέτυχε η διατήρηση της ειρήνης λόγω έλλειψης δομής της δημιουργίας μιας νομισματικής ένωσης .

42 β) Ψυχροί πόλεμοι και ελίτ
Η ΕΕ δημιουργήθηκε με βάση τα συμφέροντα της ελίτ και με απώτερο σκοπό την εξυπηρέτηση των προσδοκιών τους: Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έχει δικαίως χαρακτηριστεί ως έργο της ελίτ, αλλά και οι λαοί της Ευρώπης μοιράζονται αυτές τις μνήμες. Όταν το σχέδιο παρέπαιε, όπως έγινε πολλές φορές, η αντίδραση της ελίτ ήταν να αναζητήσει κάποιο τρόπο διαφυγής, όσο κι αν ήταν περίπλοκος. Μέχρι τη δεκαετία του 1990, όταν το έθιμο της διεξαγωγής εθνικών δημοψηφισμάτων για τις ευρωπαϊκές συνθήκες άρχισε να εξαπλώνεται, σπάνια οι Ευρωπαίοι ρωτήθηκαν ευθέως αν συμφωνούν με τις λύσεις που βρέθηκαν, αν και μπορούσαν να ψηφίσουν κατά καιρούς για το αν οι πολιτικοί που ήταν υπεύθυνοι για την εύρεση αυτών των λύσεων θα παρέμεναν ή όχι στο πόστο τους.

43 γ) Συμφέροντα Η Γερμανία και άλλες ισχυρές χώρες υπερείχαν με «τεχνάσματα» ώστε να ικανοποιήσουν τα συμφέροντά τους: Η Δυτικογερμανοί, τόσο η ελίτ όσο και ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, επέδειξαν εξαιρετική δέσμευση για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Το έκαναν αυτό για δύο πολύ καλούς λόγους: επειδή το ήθελαν και επειδή έπρεπε. Ήθελαν να δείξουν ότι η Γερμανία είχε μάθει από την τρομερή προ του 1945 ιστορία της και ότι ήθελε να αποκαταστήσει πλήρως τον εαυτό της στην ευρωπαϊκή κοινότητα αξιών, φθάνοντας μέχρι και στο σημείο να παραδώσει μεγάλο μέρος της δικής της κυριαρχίας και της εθνικής ταυτότητας. Έχοντας υπάρξει οι χειρότεροι Ευρωπαίοι, οι Γερμανοί θα ήταν πλέον οι καλύτεροι.

44 δ) Νομισματική Ένωση Τα θεμέλια της μελλοντικής κρίσης της Ευρώπης βασίστηκαν στην έλλειψη δομής της δημιουργίας μιας ένωσης με κοινό νόμισμα, παρόλο που στην αρχή ήταν μια κίνηση που μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη των μελών- χωρών. Με μια παράφραση του Gabriel García Márquez: η ιστορία της νομισματικής ένωσης της Ευρώπης θα μπορούσε να ονομαστεί ως «Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας κρίσης». Διότι η Ευρώπη δεν είχε ούτε την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, ούτε το επίπεδο των δημοσιονομικών μεταβιβάσεων μεταξύ των ομοσπονδιακών Πολιτειών που χαρακτηρίζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.

45 ε) Διαφορές Μεταξύ Ευρωπαϊκών Χωρών
Υπήρχε (υπάρχει) έλλειψη αδελφοσύνης, συνοχής και αδυναμία απελευθέρωσης από εθνικισμούς και προκαταλήψεις. «Από το 1989, έχουμε δει το πόσο απρόθυμοι ήταν οι Δυτικογερμανοί φορολογούμενοι στο να πληρώνουν ακόμη και για τους συμπατριώτες τους στην ανατολή», υπογράμμιζε ένα άρθρο του Foreign Affairs, το 1998. Ο συγγραφέας προειδοποιούσε: «Το να θεωρεί κανείς ότι μια κρίση που οξύνει τις διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών είναι ο καλύτερος τρόπος για να τις ενώσει, πρόκειται για ένα πραγματικό διαλεκτικό άλμα πίστεως».

46 στ) Φόβος Και Απελπισία Πολιτών
Η Ευρωπαίοι πολίτες δρουν με βάση το φόβο και την απελπισία, χειραγωγούνται εύκολα και δεν ενημερώνονται όσο θα έπρεπε. Ο φόβος της κατάρρευσης, η λογική της αναγκαιότητας παρόμοια με του Μονέ, η δύναμη της αδράνειας: αυτά μπορεί να κρατήσουν απλώς την παράσταση ζωντανή, αλλά δεν θα δημιουργήσουν μια δυναμική, εξωστρεφή Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει την ενεργό υποστήριξη των πολιτών της. Χωρίς κάποιες νέες κινητήριες δυνάμεις, χωρίς μια θετική κινητοποίηση μεταξύ της ελίτ και των λαών της, η ΕΕ, ενώ κατά πάσα πιθανότητα θα επιβιώσει ως το χάρτινο παλάτι των συνθηκών που έχουν υπογραφεί και των θεσμικών οργάνων που έχουν ιδρυθεί, θα διολισθήσει σταδιακά από πλευράς αποτελεσματικότητας και πραγματικής σημασίας, όπως και η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του παρελθόντος.

47 Επίλογος - Συμπέρασμα -Συμφέροντα και ιστορικές συγκυρίες συσκοτίζουν την πορεία της ιδέας της συναδέλφωσης, που τόσο ευοίωνα πρωτοεμφανίσθηκε από τις Αμφικτιονίες. -Ας ακούσουμε όμως και τη φωνή της ποίησης που πάντοτε αποτελεί το ιδανικό καταφύγιο στις δυσκολίες της ζωής-ιστορίας…

48 Η πολιτική υποκλίνεται στη λογοτεχνία

49 Εκεί που η κίνηση της ψυχής σμίγει με την κίνηση της ιστορίας…
Όσα ακολουθούν είναι μια σύντομη ποιητική περιπλάνηση με ερέθισμα τους Δελφούς. Με στίχους ποιητών και δικά μας σχόλια, ακολουθούμε μια πορεία από την άγνοια στην ιστορική συνείδηση ,την πνευματική αφύπνιση και το όραμα της πανανθρώπινης συναδέλφωσης. Έτσι οι Δελφοί, στο τέλος της διαδρομής, φαντάζουν πια κάτι πολύ περισσότερο από ένα εντυπωσιακό τουριστικό αξιοθέατο · προβάλλουν μπροστά στα μάτια μας ως αυτό που στην ουσία είναι: ως μυητική οδός και φάρος πνευματικής αναγέννησης

50 Η άγνοια Απάθεια Ρηχότητα Απουσία ιστορικής συνείδησης
Απουσία δεσμών με τα μνημεία και το παρελθόν Τουριστική Αντιμετώπιση Σιωπή Αδιαφορία Επιπολαιότητα

51 “Δελφοί” “Ο ήλιος έγειρε. Η σκιά, σιωπηλή, χριστιανική, απλώνεται στο φλεγόμενο χώρο των αρχαίων ναών, ως κάτω, βαθιά, στην κοιλάδα με τον απέραντο ελαιώνα. Οι δύο οδηγοί αρχαιοτήτων, ο Γέρος και ο Νέος, συναντήθηκαν στα προπύλαια, μετά το μόχθο μιας κατάφωτης θερινής ημέρας. Καλησπερίστηκαν νεύοντας κουρασμένοι με το κεφάλι. Κάθισαν στα σπασμένα μάρμαρα, ζεστά ακόμη απ' το λιοπύρι. Δροσίζει λίγο λίγο. Οι εκδρομείς κι οι περιηγητές κατηφορίζουν προς τη δημοσιά, κρατώντας αγριολούλουδα, σπάρτα, έντυπους οδηγούς σε διάφορες γλώσσες, κάρτες γυμνών αγαλμάτων ή ταγάρια αγορασμένα λίγο πριν απ' τα μαγαζάκια λαϊκής χειροτεχνίας. Κάτω, στο μεγάλο δρόμο, ακούγεται ο θόρυβος απ' τ' αυτοκίνητα, τα ραδιόφωνα, τους λεμονατζήδες, τα εκδρομικά λεωφορεία – γέλια νεανικά, φωνές και τραγούδια, ενώ εδώ δεσπόζει κιόλας η ιερή, σχεδόν κυκλική, σιωπή...”. Γ. Ρίτσος

52 Ο μονόλογος του Γέρου “Κουράστηκα σήμερα πολύ · -βλέπεις κι ετούτη η ζέστη · -όλα τα χρόνια κουράστηκα ανεβοκατεβαίνοντας απ' το Γυμνάσιο στο Μουσείο, απ' το Μουσείο στο Θέατρο, απ' το Θέατρο στο Στάδιο κι ανάστροφα. Κουράστηκα να δείχνω δίχως να βλέπουν · να μιλώ δίχως ν' ακούν.” Λίγο πιο κάτω, πάλι, αναφέρεται σε μια παρέα νέων, λέγοντας χαρακτηριστικά: “οι πέντε νέοι που συναντήσαμε το μεσημέρι με τ' ανοιχτά πουκάμισα, τις ροδοδάφνες και τα σπάρτα · -ωραίοι, ανόητοι, αναιδείς- εκείνοι που φωτογραφίζονταν δίπλα στ' αγάλματα.”

53 “Γας Ομφαλός” “Καντίνες. Κάτι για το δρόμο. Σάντουιτς, αναψυκτικά, εμφιαλωμένο λάλον ύδωρ.” Κ. Δημουλά

54 “Δοκιμές” “έναν κόσμο τελειωτικά παρωχημένο, ένα περίτεχνο φέρετρο... Χρειάζεται μια πίστη σ' αυτά τα αρχαία σημάδια μέσα στο τοπίο τους · η πίστη πως έχουν δική τους ψυχή. Τότε θα μπορέσει ο προσκυνητής -πρώτη φορά τον ονομάζω έτσι- να πιάσει ένα διάλογο μ' αυτά.” Γ. Σεφέρης

55 Η Ιστορική Συνείδηση Φθορά Δύναμη του χρόνου Γέννηση Θρησκεία
Ιεροί Πόλεμοι Καπηλεία 4ος αιώνας : Φανατισμός

56 O μονόλογος του Γέρου “...Θαρρώ πως ανήκω στην οικογένεια κι εγώ των αγαλμάτων, πως έχω τα χρόνια τους και πιότερο ακόμη. Τι λίγο που κρατάνε -όχι μονάχα οι ανθρώποι , μα και τ' αγάλματα, οι πέτρες.” Γ. Ρίτσος

57 “Η σκιά, σιωπηλή, χριστιανική, απλώνεται στο φλεγόμενο χώρο των αρχαίων ναών”. “Ερείπια. Ερείπια. Πόλεμος πάνω στον πόλεμο. Φωτιά, σεισμός, λεηλασία. Κι ύστερα η γαλήνη των ερειπίων, καθησυχαστική, παρηγορητική, ατελεύτητη”.

58 “Βαρέθηκαν ακόμη και τ' αγάλματα · κουράστηκαν κι αυτά τα αθώα, τα ωραία, τα ανεύθυνα, αυτά που πλαστήκαν με τόση τρυφερότητα απ' ανθρώπινα χέρια ερωτευμένα δείχνοντας σ' όλο του το κάλλος το ανθρώπινο σώμα· αυτά που, μέσ' απ' τη θνητότητά τους ακριβώς, ονειρεύτηκαν τέλεια κι έπλασαν τέλεια την αθανασία με τον εύτρωτο έρωτά τους.” “...Η τέχνη έγινε δόλωμα για εξαγορές, δωροδοκίες, διπλωματίες, κολακείες · μια τέχνη τέχνασμα πια...”

59 “Κουράστηκα να λέω χρονολογίες -590,447,356-
αλλάζουν οι αριθμοί, και οι άνθρωποι ίδιοι, οι πόλεμοι ίδιοι- τρεις πόλεμοι ιεροί (και πόσοι ανίεροι) ...λιποταξίες, συμμαχίες, αθετήσεις, χρηματικές διαφορές, ζητήματα φόρων των επινείων · η Πυθία άλλοτε να μηδίζει κι άλλοτε να φιλιππίζει μες στην αιώνια επανάληψη του αμετάβλητου – πόλεμος”.

60 “Γας ομφαλός” “Προπορεύονται οι αρχές του τόπου · σαρκοφάγοι. Ακολουθούν βασιλείς, προσκυνητές της προφητείας αρχηγοί πολέμων με δώρα που στέλνει η φιλοδοξία στους μάντεις της · αιώνες κοιλαράδες βραδυκίνητοι με τις επαναλήψεις παλλακίδες τους.” Κ. Δημουλά

61 H πνευματική αναγέννηση
Το Φώς της γνώσης Ήλιος Αγώνας Ψυχή Αλήθεια Λευκότητα και καθαρότητα Ελευσίνια Μυστήρια H πνευματική αναγέννηση Απόλλωνας Ιερά οδός Νόημα και προσανατολισμός Δελφοί Εσωτερικός κόσμος Αυτογνωσία

62 “Μόνο ο δυνάστης ήλιος, παντεπόπτης, αδιάφορος,...
δείχνει απερίφραστα τ΄ακρωτηριασμένα μάρμαρα κάθε μέρα πιο μέσα”. “Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις, αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου” Κ. Καβάφης “γιατί τ' αγάλματα, με τη λευκότητά τους, είναι το αρνητικό όλου του μαύρου” Γ. Ρίτσος

63 “Πατρίδες” “ο λαός των λειψάνων ζη και βασιλεύει χιλιόψυχος · το πνεύμα και στο χώμα λάμπει · το νιώθω · με σκοτάδια μέσα μου παλεύει” K. Παλαμάς “ Μικρή πράσινη θάλασσα” “ Και να βρίσκω βαθιά στην αγκαλιά σου Κομμάτια πέτρες τα λόγια των Θεών Κομμάτια πέτρες τ' αποσπάσματα του Ηράκλειτου.” Ο. Ελύτης “Ιωνικόν” “Γιατί τα σπάσαμε τ' αγάλματά των, γιατί τους διώξαμεν απ' τους ναούς των, διόλου δεν πέθαναν γι' αυτό οι θεοί.” Κ. Καβάφης

64 “Ιερά Οδός” “...ήμουν περπατητής μοναχικός στο δρόμο που ξεκινά απ' την Αθήνα κι έχει σημάδι του ιερό την Ελευσίνα. Τι ήταν για μένα αυτός ο δρόμος πάντα σα δρόμος της Ψυχής...” A. Σικελιανός “Ηνίοχος” “Ο Ηνίοχος με τα σπασμένα ηνία στο ατάραχο χέρι του, με τα μεγάλα, σκοτεινά, γυάλινα μάτια του μειλίχια μπροστά στο φως ή το σκοτάδι...”. Γ. Ρίτσος

65 Ιερά Οδός “Κι εγώ, ως εκοίταζα, τραβούσα
έξω απ' το χρόνο, μακριά απ' το χρόνο, ελεύτερος από μορφές κλεισμένες στον καιρό, από αγάλματα κι εικόνες· ήμουν έξω, ήμουν έξω από το χρόνο... Μα μπροστά μου, ορθωμένη από τη βία του χαλκά και της άμοιρης στοργής της, δεν έβλεπα άλλο απ' την τρανήν αρκούδα με τις γαλάζιες χάντρες στο κεφάλι, μαρτυρικό τεράστιο σύμβολο όλου του κόσμου, τωρινού και περασμένου, του πόνου του πανάρχαιου, οπ' ακόμα δεν του πληρώθη απ' τους θνητούς αιώνες ο φόρος της ψυχής... Τι ετούτη ακόμα ήταν κι είναι στον Άδη...” Α. Σικελιανός

66 “...το νου μου στον ανήφορο γητέψαν, για να βρει, γαλήνιος,
“Δελφικός Ύμνος” “...το νου μου στον ανήφορο γητέψαν, για να βρει, γαλήνιος, την αληθινή, θεϊκή κορμοστασιά του και να σταθεί προσμένοντας να δει μες στη σιγή το ίδιο Απόλλωνα άξαφνα στον Παρνασσό να βγαίνει...”. Α. Σικελιανός “...απομένει αναλλοίωτη κι ακέρια η σιωπηλή ιαχή του Αμετάφραστου ανήκουστη, βαθιά, επιβλητική, μακρινή, ξένη, ωστόσο δική μας... ...Κι εδώ μονάχα συναντιούνται οι πικραμένοι, οι δίκαιοι, οι διωγένοι - μια κοινωνία μυστική και σιωπηλή που την εσπέρα ή τον όρθρο πλημμυρίζει απ' τ' ανήκουστο καμπάνισμα του απείρου... Σ' αυτό το αδιαχώρητο και το ύψος, μπορεί να συντελείται αυτή η συνάντηση κι αυτή η λαθραία ελευθερία -βουβή αμφικτυονία- πώς να τη δει, πώς να την εκπορθήσει ο ξένος;...” Γ. Ρίτσος

67 Το όραμα της πανανθρώπινης συναδέλφωσης
Μεταφυσικό επίπεδο Άγγελος Σικελιανός Δελφική Ιδέα και Όραμα Εύα Πάλμερ Οικουμένη Το όραμα της πανανθρώπινης συναδέλφωσης Αγάπη Προμηθέας Δεσμώτης Δελφικές Εορτές 1927 Ένωση Ηθικοπνευματικό επίπεδο

68 Ιερά Οδός “Θα' ρτει τάχα ποτέ, θε να' ρτει η ώρα
που η ψυχή της αρκούδας και του Γύφτου, κι η ψυχή μου, που Μυημένη τήνε κράζω, Θα γιoρτάσουν μαζί; Θα' ρτει...” Α. Σικελιανός

69 Δελφικές Γιορτές

70 “Δελφική εορτή” “Στους Δελφούς αναμετρήθηκε το πνεύμα δύο Ελλάδων.Ο Αισχύλος πάλι εξύπνησε την ηχώ των Φαιδριάδων.Lorgnons, Kodaks, operateurs, στου Προμηθέα τον πόνο έδωσαν ιδιαίτερο, γραφικότατο τόνο.  Ένας λυγμός εκίνησε τ' απίθανα αυτά πλήθη. Κι όταν, χωρίς να πέσει αυλαία, η ομήγυρις διελύθη, τίποτε δεν ετάρασσε την ιερή εκεί πέρα σιγή. Κάποιος γυπαετός έσχισε τον αιθέρα...” Κ. Καρυωτάκης “Σε δύο ή τρία σημεία ησθάνετο κανείς μίαν απόλυτον έκσταση, κάτι σαν πνοή αθανασίας, το θείο εκείνο ρίγος που εξιλεώνει την καθημερινή ασχημία και δικαιολογεί την ύπαρξη.”

71 Πνευματικό Εμβατήριο “Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από τον κόσμο! Τι, ιδέτε εκόλλησεν η ρόδα του βαθιά στη λάσπη”

72 “Σιμώνει ο νέος Λόγος π' όλα θα τα βάψει
στη νέα του φλόγα, νου και σώμα, ατόφιο ατσάλι... Η γη μας αρκετά λιπάστηκε από σάρκα ανθρώπου... Αύριο να βγει ο καθένας μας με δώδεκα ζευγάρια βόδια τη γην αυτή να οργώσει την αιματοποτισμένη... Ν' ανθίσει η δάφνη απάνω της και δέντρο ζωής να γένει Και η Άμπελός μας ν' απλωθεί ως στα πέρατα της Οικουμένης...” A. Σικελιανός

73 Πολιτιστικό πρόγραμμα 2ου Λυκείου Πεύκης Δελφοί: από τις αμφικτιονίες έως τη σύγχρονη δελφική ιδέα Επιμέλεια: Ληξουριώτη Παναγιώτα- Βαϊόπουλος Δημήτρης Συγγραφική ομάδα μαθητών: Λεβογιάννη Δανάη(Β3), Μάρακα Νεφέλη(Β3), Παπαθανασίου Χαρά(Β4) ,Μισόγλου Νάγια (Β4), Παυλίδης Μιχάλης(Β4), Παπαλιάκος Νικόλαος (Β4) Υπόλοιποι μαθητές: Ότσκα Άντζελα (Β4), Μπεκίρι Μελίνα (Β4), Κολέτσου Άννα-Μαρία (Α2), Κωνσταντινίδη Νίκη (Β3),Αλεξοπούλου Γερασιμούλα (Β1), Αντωνακέλλης Ευστράτιος (Α1), Ξενακούδης Φίλιππος (Α2), Μαλανδράκης Παναγιώτης (Α2), Μωραΐτη Θωμαΐς (Α2), Μωραγιάννης Νεκτάριος (Α2), Κεχρής Βασίλειος (Α2), Αλεξανδρή Ηλιάννα (Β1), Τσουκλείδης Σαράντης (Α4), Τριάντος Νικόλαος (Α4), Τσουκλείδης Νικόλαος (Α4) , Παυλίδου Ελένη (Β4), Κατσαρός Σπυρίδων (Β3), Κολέτσου Γαρυφαλλιά (Α2), Κατσιούλα Ευθυμία (Α2), Καρδαρά Μαρία (Α2), Καρασάββα Σοφία (Α2), Χαρμαντά Βιολέττα (Α4), Μίχα Ευαγγελία (Γ3), Καραθανάση Λυδία (Γ4).

74 Ενδεικτική βιβλιογραφία-δικτυογραφία
Η     Μανόλης Κούμας, Μικρά κράτη, συλλογική ασφάλεια, Κοινωνία των Εθνών: Η Ελλάδα και το ζήτημα του αφοπλισμού 1919–1934, Λευκωσία: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κύπρου, 335 σελ. ISBN  Γ.Δ. Καψάλης, Εκπαιδευτικός Σύμβουλος, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Δ, σσ. 405 – 407 Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους - Βιβλίο Δεύτερο Πρωτοϊστορικοί Χρόνοι». Βασίλειος Χ. Πετράκος «Δελφοί». Πέτρος Καλονάρος «Ιστορία της Πόλεως Αμφίσσης». Πάνος Βαλαβάνης, Ιερά και Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα. Ολυμπία – Δελφοί – Ίσθμια – Νεμέα – Αθήνα, Αθήνα, 2004, 184.

75