Η Επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα

Παρουσίαση με θέμα: "Η Επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η Επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα

2 Εξέγερση στη Στερεά Ελλάδα Αρνητικά
Δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη  Οι πρόκριτοι του τόπου δεν είχαν μεγάλη πολιτική εμπειρία. Σημαντική παρουσία οθωμανικού πληθυσμού και στρατιωτών στην Εύβοια και τη Λαμία.

3 Λαμία

4 Εξέγερση στη Στερεά Ελλάδα Αρνητικά
Δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη  Οι πρόκριτοι του τόπου δεν είχαν μεγάλη πολιτική εμπειρία. Σημαντική παρουσία οθωμανικού πληθυσμού και στρατιωτών στην Εύβοια και τη Λαμία. Στην Ήπειρο είχε εκστρατεύσει ο Χουρσίτ Πασάς

5

6 Ο Χουρσίτ Μεχμέτ Πασάς, ή Χουρσίτ Αχμέτ Πασάς, ο επιλεγόμενος Χουζιρέτ ήταν καυκάσιος γενίτσαρος που γεννήθηκε στην σημερινή Γεωργία. Υπήρξε υψηλόβαθμος αξιωματούχος, στρατηγός (σερασκέρης) και Μέγας Βεζίρης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, χάριν ευνοίας του σουλτάνου Μαχμούτ Β'. Θεωρούνταν γιος ορθόδοξου ιερέα που είχε εξισλαμιστεί. Στην ελληνική ιστορία έγινε γνωστός από την ανάμιξή του στα πρώτα στάδια της Ελληνικής επανάστασης.

7 Εξέγερση στη Στερεά Ελλάδα Θετικά Αρνητικά
Δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη  Παρουσία στην περιοχή φημισμένων κλεφτών και αρματολών   Οι πρόκριτοι του τόπου δεν είχαν μεγάλη πολιτική εμπειρία. Αποτέλεσμα, οι επαναστάτες να κινηθούν πιο συντονισμένα. Σημαντική παρουσία οθωμανικού πληθυσμού και στρατιωτών στην Εύβοια και τη Λαμία. Στην Ήπειρο είχε εκστρατεύσει ο Χουρσίτ Πασάς

8 Ιανουάριος 1821 Μέσα Μαρτίου 1821
Πρώτη σύσκεψη οπλαρχηγών στη Λευκάδα, δοξολογία και ορκομωσία Ιανουάριος 1821 Παρόμοια τελετή στη μονή Οσίου Λουκά στη Βοιωτία Μέσα Μαρτίου 1821

9 Μονή Οσίου Λουκά

10 Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.
Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.  Ο Πανουργιάς πολιόρκησε την πόλη των Σαλώνων (Άμφισσα) και την κατέλαβε με τη βοήθεια των κατοίκων του Γαλαξιδίου.

11 Άμφισσα

12 Σάλωνα (Άμφισσα)

13 Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.
Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.  Ο Πανουργιάς πολιόρκησε την πόλη των Σαλώνων (Άμφισσα) και την κατέλαβε με τη βοήθεια των κατοίκων του Γαλαξιδίου. Στη συνέχεια απελευθερώθηκαν και άλλες πόλεις και χωριά

14 Αταλάντη Άμφισσα Λιδορίκι Λειβαδιά Θήβα

15 Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.
Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.  Ο Πανουργιάς πολιόρκησε την πόλη των Σαλώνων (Άμφισσα) και την κατέλαβε με τη βοήθεια των κατοίκων του Γαλαξιδίου. Στη συνέχεια απελευθερώθηκαν και άλλες πόλεις και χωριά Οι επαναστάτες έφτασαν μέχρι την Αθήνα περιορίζοντας τους Τούρκους στην Ακρόπολη.

16 Αταλάντη Άμφισσα Λειβαδιά Λιδορίκι Θήβα Αθήνα

17 Η Αθήνα την εποχή της Τουρκοκρατίας

18 Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.
Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.  Ο Πανουργιάς πολιόρκησε την πόλη των Σαλώνων (Άμφισσα) και την κατέλαβε με τη βοήθεια των κατοίκων του Γαλαξιδίου. Στη συνέχεια απελευθερώθηκαν και άλλες πόλεις και χωριά Οι επαναστάτες έφτασαν μέχρι την Αθήνα περιορίζοντας τους Τούρκους στην Ακρόπολη. Η Χαλκίδα έπεσε στα χέρια των εξεγερμένων Ελλήνων, με την επέμβαση του Υδραίου πλοιάρχου Αντωνίου Κριεζή, ο οποίος από το καράβι του κανονιοβόλησε με επιτυχία τους Τούρκους υπερασπιστές της πόλης.

19 Χαλκίδα Αταλάντη Άμφισσα Λειβαδιά Λιδορίκι Θήβα Αθήνα

20 Ο Αντώνιος Κριεζής (1796-1η Απριλίου 1865) ήταν αγωνιστής κατά την Eλληνική Επανάσταση του 1821 και αργότερα δύο φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Προερχόταν από οικογένεια της Ύδρας και γεννήθηκε στην Τροιζήνα το 1796. Στα 15 του αιχμαλωτίστηκε μαζί με τον αδερφό του Ιωάννη από Αλγερινούς πειρατές, έγινε σκλάβος για τρία χρόνια και επέστρεψε στην Ύδρα.

21 Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.
Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.  Ο Πανουργιάς πολιόρκησε την πόλη των Σαλώνων (Άμφισσα) και την κατέλαβε με τη βοήθεια των κατοίκων του Γαλαξιδίου. Στη συνέχεια απελευθερώθηκαν και άλλες πόλεις και χωριά Οι επαναστάτες έφτασαν μέχρι την Αθήνα περιορίζοντας τους Τούρκους στην Ακρόπολη. Η Χαλκίδα έπεσε στα χέρια των Ελλήνων, με την επέμβαση του Υδραίου πλοιάρχου Αντωνίου Κριεζή, ο οποίος από το καράβι του κανονιοβόλησε με επιτυχία τους Τούρκους υπερασπιστές της πόλης. Λίγο αργότερα επαναστάτησε και η Δυτική Στερεά. Οι Έλληνες κατάφεραν να κυριεύσουν το Βραχώρι (Αγρίνιο), το Αιτωλικό και το Μεσολόγγι.

22 Χαλκίδα Αταλάντη Αγρίνιο Άμφισσα Λειβαδιά Αιτωλικό Λιδορίκι Μεσολόγγι Θήβα Αθήνα

23 Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.
Αρχικά εκδηλώθηκαν επαναστατικές ενέργειες στην Ανατολική Στερεά.  Ο Πανουργιάς πολιόρκησε την πόλη των Σαλώνων (Άμφισσα) και την κατέλαβε με τη βοήθεια των κατοίκων του Γαλαξιδίου. Στη συνέχεια απελευθερώθηκαν και άλλες πόλεις και χωριά Οι επαναστάτες έφτασαν μέχρι την Αθήνα περιορίζοντας τους Τούρκους στην Ακρόπολη. Η Χαλκίδα έπεσε στα χέρια των Ελλήνων, με την επέμβαση του Υδραίου πλοιάρχου Αντωνίου Κριεζή, ο οποίος από το καράβι του κανονιοβόλησε με επιτυχία τους Τούρκους υπερασπιστές της πόλης. Λίγο αργότερα επαναστάτησε και η Δυτική Στερεά. Οι Έλληνες κατάφεραν να κυριεύσουν το Βραχώρι (Αγρίνιο), το Αιτωλικό και το Μεσολόγγι. Εκεί έφτασε σύντομα ο Φαναριώτης πολιτικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, για να βοηθήσει στον Αγώνα.

24 Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (Κωνσταντινούπολη, 3 Φεβρουαρίου 1791 - Αίγινα, 6 Αυγούστου 1865) ήταν αγωνιστής του 1821 διπλωμάτης και πολιτικός που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου κατά την Επανάσταση και στις πρώτες μετεπαναστατικές δεκαετίες

25 Στέλνει από τα Ιωάννινα
Χουρσίτ Πασάς Κιοσέ Μεχμέτ Ομέρ Βρυώνη 8.000 πεζικό και 900 ιππείς

26 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Δυοβουνιώτης (600) Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Η ελληνική δύναμη των ανδρών χωρίστηκε σε τρία τμήματα: ο Δυοβουνιώτης θα υπερασπιζόταν την γέφυρα του Γοργοποτάμου με 600 άνδρες.

27 Πολέμησε το 1770 τους Τουρκαλβανούς κατά την επανάσταση των Ορλόφ.
Ο Γιάννης Δυοβουνιώτης ( ) ήταν οπλαρχηγός της Στερεάς, γεννημένος στο χωριό Δύο Βουνά της Φθιώτιδας, γιος της Τριανταφυλλιάς και του Κώστα Ξύκη. Σε ηλικία 13 ετών είδε τον πατέρα του κρεμασμένο από τους Τούρκους, γεγονός που επηρέασε καθοριστικά τη μετέπειτα πορεία του. Έφηβος ακόμη πήγε στο αρματολίκι του Αντρίκου Βερούση και έγινε πρωτοπαλίκαρο. Πολέμησε το 1770 τους Τουρκαλβανούς κατά την επανάσταση των Ορλόφ.

28 Ο Πανουργιάς το Μουσταφάμπεη με 500 άνδρες
Ζητούνι (Λαμία) Γοργοπόταμος Δυοβουνιώτης (600) Μουσταφάμπεη Πανουργιάς (400) Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Ο Πανουργιάς το Μουσταφάμπεη με 500 άνδρες

29 Ο Πανουργιάς Πανουργιάς  ( ) ήταν οπλαρχηγός της επαρχίας Σαλώνων, καταγόμενος από τον Άγιο Γεώργιο Παρνασσίδος και γεννημένος στη Δρέμισα, από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς του Αγώνα. Το όνομά του το πήρε από λάθος του νονού του, που τον πέρασε για κορίτσι και τον βάφτισε Πανωραία. Το 1790 εντάχθηκε στο σώμα του κλέφτη Ανδρίτσου Βερούση και συμμετείχε στα Ορλωφικά ως πρωτοπαλίκαρο.

30 Ο Διάκος την γέφυρα της Αλαμάνας με 500 άνδρες.
Ζητούνι (Λαμία) Γοργοπόταμος Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Ο Διάκος την γέφυρα της Αλαμάνας με 500 άνδρες.

31 Ο Αθανάσιος Διάκος ήταν ένας από τους Έλληνες πρωταγωνιστές ήρωες - οπλαρχηγούς του πρώτου έτους της Επανάστασης του 1821 που έδρασε στη Στερεά Ελλάδα. Σύμφωνα με μια εκδοχή, το πραγματικό του όνομα ήτανΑθανάσιος Μασσαβέτας. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και έγινε αρματολός στη Λιβαδειά. Τον Απρίλιο του 1821 σε συνεργασία με άλλους οπλαρχηγούς κατέλαβε το φρούριο της Λιβαδειάς. Κατέλαβε την γέφυρα της Αλαμάνας και στις 22 Απριλίου 1821 έδωσε μάχη με τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη.

32 Η γέφυρα της Αλαμάνας στο Σπερχειό ποταμό.

33 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Ομέρ Βρυώνης Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Η κύρια τούρκικη δύναμη υπό τον ικανότατο στρατηγό Ομέρ Βρυώνη επιτέθηκε στον Διάκο.

34 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Ομέρ Βρυώνης Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Ένα άλλο τμήμα Τούρκων υπό τον Χασάν Τομαρίτσα  επιτέθηκε στο Δυοβουνιώτη, του οποίου το απόσπασμα γρήγορα οδηγήθηκε σε οπισθοχώρηση λόγω της αριθμητικής υπεροχής του αντιπάλου.

35 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Ομέρ Βρυώνης Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Μία άλλη δύναμη των Τούρκων επιτέθηκε στις θέσεις του Πανουργιά, οι άντρες του οποίου έδωσαν σκληρή μάχη αλλά υποχώρησαν όταν τραυματίστηκε σοβαρά ο αρχηγός τους

36 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Ομέρ Βρυώνης Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Στην μάχη αυτή βρήκε ηρωικό θάνατο ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαίας, καθώς και ο αδερφός του.

37 Ο Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας ( ) ήταν Έλληνας κληρικός, Φιλικός και αγωνιστής του Ήταν ο πρώτος επίσκοπος που έπεσε μαχόμενος κατά την Ελληνική Επανάσταση του Συμμετέχοντας στη μάχη της Αλαμάνας ο Ησαΐας, κρατώντας τον Σταυρό ηγήθηκε των Ελλήνων αγωνιστών, αλλά στη σύγκρουση με τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη στο ύψωμα Χαλκωμάτα, τραυματίζεται θανάσιμα.

38 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Ομέρ Βρυώνης Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Ο Διάκος είχε τάξει 200 άνδρες υπό τους οπλαρχηγούς Μπακογιάννη και Καλύβα πάνω στη γέφυρα της Αλαμάνας, ενώ ο ίδιος με 300 άνδρες κατείχε την θέση Ποριά από όπου με αντεπιθέσεις ανακούφιζε τους συμπολεμιστές του στη γέφυρα. 

39 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Σπερχειός Γοργοπόταμος Ομέρ Βρυώνης Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Όταν όμως οι δυνάμεις του Πανουργιά και του Δυοβουνιώτη κατέρρευσαν οι Τούρκοι ξεκίνησαν να σφίγγουν τον κλοιό γύρω από τους αμυνόμενους. Ενώ η κατάσταση γινόταν κρισιμότερη σύμφωνα με τον ιστορικό Σπυρίδωνα Τρικούπη, πρότειναν στον Διάκο να διαφύγει, ενώ ο ψυχογιός του, του έφερε το άλογο του προτρέποντας τον να σωθεί όσο ήταν καιρός. Αυτός όμως απάντησε "ο Διάκος δεν φεύγει" και δεν εγκατέλειψε την θέση του.

40 Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο
Ζητούνι (Λαμία) Ομέρ Βρυώνης Σπερχειός Κιοσέ Μεχμέτ Γοργοπόταμος Δυοβουνιώτης (600) Αλαμάνα Μουσταφάμπεη Διάκος (500) Πανουργιάς (400) Δαμάστα Θερμοπύλες Όρος Οίτη Όρος Καλλίδρομο Ποταμός Ασωπός Με μόνο 47 αγωνιστές που του έχουν απομείνει, μεταβαίνει στην οχυρή θέση Μανδροστάματα της μονής Δαμάστας, όπου οχυρώνεται και πολεμά εκεί για μια ώρα περίπου.

41 Τα πυρομαχικά όμως είναι περιορισμένα, ο ένας μετά τον άλλο οι περισσότεροι σύντροφοί του σκοτώνονται και ο ίδιος ο Διάκος συλλαμβάνεται ζωντανός. και οδηγείται ενώπιον του Ομέρ Βρυώνη.  Ο τελικός απολογισμός της μάχης της ημέρας εκείνης, ήταν περίπου 300 Έλληνες και 500 Τούρκοι νεκροί, ενώ αρκετοί ήταν και οι τραυματίες.

42 Ο Ομέρ Βρυώνης σεβάστηκε αρχικά τον ήρωα και δεν άφησε να τον σκοτώσουν επί τόπου.Την νύχτα της 23ης Απριλίου 1821, αφού έφτασαν στη Λαμία, τον ανέκριναν, και του πρότειναν να ασπαστεί τον Μωαμεθανισμό με την υπόσχεση ότι θα τον έχρηζαν αξιωματικό του Οθωμανικού στρατού. 

43 Ο Διάκος όμως αρνήθηκε επίμονα όλες τις δελεαστικές προτάσεις που του έγιναν  για να γλυτώσει την ζωή του, αρνούμενος κατηγορηματικά να απαρνηθεί τον χριστιανισμό και απαντώντας με περιφρόνηση στις απειλές των Τούρκων. 

44 Την επόμενη μέρα, την 24η Απριλίου, ημέρα Κυριακή και κατόπιν επίμονης απαιτήσεως του Χαλήλ μπέη, εκδόθηκε απόφαση για θανατική ποινή με  ανασκολοπισμό (σούβλισμα), καθώς όπως υποστήριζε, ο Διάκος είχε σκοτώσει πολλούς Τούρκους και θα έπρεπε να τιμωρηθεί παραδειγματικά. Ο Διάκος εξαναγκάστηκε να κουβαλήσει με τα ίδια του τα χέρια το σύνεργο της φρικτής τιμωρίας του και μαρτύρησε με καρτερία για αρκετές ώρες πριν εκπνεύσει. 

45 "Καρδιά, παιδιά μου, φώναξε, παιδιά, μη φοβηθείτε
Ανδρεία, ωσάν Έλληνες, ωσάν Γραικοί σταθείτε". Εκείνοι εφοβήθησαν κι εσκόρπισαν στους λόγκους. Έμειν΄ ο Διάκος στη φωτιά με δεκαοχτώ λεβέντες, Τρεις ώρες επολέμαε με δεκαοχτώ χιλιάδες, Σχίστηκε το τουφέκι του κι εγίνηκε κομμάτια και το σπαθί του έσυρε και στη φωτιά εμβήκεν. Έκοψε Τούρκους άπειρους, κι εφτά Μπουλουκμπασήδες*, Πλην το σπαδί του έσπασεν απάν΄ από τη χούφταν. Κ΄ έπεσ΄ ο Διάκος ζωντανός εις των εχθρών τα χέρια. Χίλιοι τον πήραν απ΄ εμπρός και δυο χιλιάδες πίσω. Κι Ομέρ Βρυώνης μυστικά στον δρόμο τον ερώτα: - "Γίνεσαι Τούρκος Διάκο μου, τη πίστι σου ν΄ αλλάξεις; Να προσκυνάς εις το τζαμί, την εκκλησιά ν΄ αφήσεις": Κ΄ εκείνος τ΄ αποκρίθηκε και με θυμόν του λέγει: - "Πάτε κι εσείς κ΄ η πίστις σας μουρτάτες να χαθείτε. Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θέλ΄ αποθάνω.... Αν θέλετε χίλια φλωριά και χίλιους μαχμουτιέδες*, Μόνον πέντ΄ έξι ημερών ζωήν να μου χαρίστε. Όσον να φθάσ΄ ο Οδυσσεύς και ο Θανάσης Βάγιας"

46 Σαν τ΄ άκουσ΄ ο Χαλήλμπεης* με δάκρυα φωνάζει:
-"Χίλια πουγγιά σας δίνω ΄γω, κι ακόμα πεντακόσια, τον Διάκο να χαλάσετε, τον φοβερό τον κλέφτη, ότι θα σβύση τη Τουρκιά κι όλο το Δοβλέτι*". Τον Διάκο τότε πήρανε και στο σουβλί τον βάλαν. Ολόρθο τον εστήσανε κι αυτός χαμογελούσε. "Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει τώρα π΄ ανθίζουν τα κλαδιά και βγάζ΄ η γη χορτάρι". Την πίστι τους, τους ύβριζε, τους έλεγε μουρτάτες "Εμέν΄ αν εσουβλίσετε, ένας Γραικός εχάθη, Ας είν΄ καλά ο Οδυσσεύς κι ο καπετάν Νικήτας*. Αυτοί θα κάψουν την Τουρκιά κι όλο σας το Δοβλέτι."

47 Η θυσία του Αθανάσιου Διάκου Ενέπνευσε τους Έλληνες αγωνιστές
Έδειξε ότι η Επανάσταση του 1821, ήταν αποφασιστικός αγώνας για την απελευθέρωση. Ενέπνευσε τους Έλληνες αγωνιστές Πήραν εκδίκηση για τον θάνατο του αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τους Οθωμανούς στο χάνι της Γραβιάς στις 8 Μαΐου του 1821.

48 Αθανάσιος Διάκος και Οδυσσέας Ανδρούτσος

49 Το χάνι της Γραβιάς. Το πλίνθινο κτίριο που βλέπουμε είναι σύγχρονο, εγκαινιάσθηκε στις 16/5/1999 από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο. Είναι μία απομίμηση του παλιού, που δυστυχώς κατέρρευσε.

50 Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1790 κατά μία άποψη στην Πρέβεζα, και κατά δεύτερη άποψη στην Ιθάκη και δολοφονήθηκε με ξυλοδαρμό στην Ακρόπολη των Αθηνών στις 5 Ιουνίου του 1825. Ήταν επιφανής αγωνιστής οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821 και γιος του οπλαρχηγού Ανδρούτσου.

51 -Δυσσέα, ξανὰ σ’ ὁρμηνεύουμε νὰ μὴν κλειστῇς σε ἐτοῦτο τὸ παλιόπραμα.
Ἀπὸ τὶς 3 Μαΐου 1821 μαζεύτηκαν διάφοροι καπεταναῖοι στὸ χάνι. Τὸ παλιόπραμα, ὅπως τὸ ἔλεγαν. Ὁ Ἀνδροῦτσος ἀποφασισμένος. Οἱ ἄλλοι διστακτικοί. Λίγο πρὶν νὰ πιάσουν ὁ κάθε ἕνας τὴν θέσι ποὺ τοῦ εἶχε ὁριστῇ, λένε τοῦ Ὀδυσσέα: -Δυσσέα, ξανὰ σ’ ὁρμηνεύουμε νὰ μὴν κλειστῇς σε ἐτοῦτο τὸ παλιόπραμα. Κι ἀν τὶ ἄλλης ἀπαντήσεως ὁ Δυσσέας, τραβᾶ τὸν κεφαλόδεσμό του, τὸν ἀνεμίζει καὶ φωνάζει: -Λεβέντες, ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθήσῃ ἄς πιαστῇ στὸν χορό. Ἤθελε μόνον ἐθελοντές.

52 Πιάστηκε πρῶτος ὁ Γκούρας, μετὰ ὁ τουρκαρβανίτης Μουσταφᾶς Γκέκας, μετὰ ὁ Παπαντρέας ἀπὸ τὴν Κουκουβίτσα,  ὁ Τράκας ἀπὸ τὴν Ἀγόριανη, ὁ Ἀναστάσης Μάρος κι ὁ Βουτούνης, (πρωτοπαλλήκαρα τοῦ Πανουριᾶ καὶ τοῦ Δυοβουνιώτου), μετὰ ὁ Ἀγγελής ἀπὸ τὴν Λίμνη Εὐβοίας, οἱ Καπογιωργαῖοι ἀπὸ τὸ Ξηρόμερο, ὁ Κλίμακας ἀπὸ τὴν Ἤπειρο, ὁ Ζαφείρης ἀπὸ τὰ Ἑπτάνησα,  ὁ Στάθης κι ὁ Μηνιὸς Κατσικογιάννης ἀπὸ τὴν Βόνιτσα, ὁ Πετούνης, ὁ Γεραντώνης κι ὁ Γερογιάννης ἀπὸ τὰ Σάλωνα, ὁ Χατζάρας ἀπὸ τὸ Ναύπλιο, ὁ Γιάννης Μαμούρης ἀπὸ τὴν Δρέμισα, ὁ Κουρκουμέλης ἀπὸ τὴν Κεφαλονιά, ὁ Παπανικόλας καὶ τὰ ῥάσα του ἀπὸ τὴν Ἀγόριανη, ὁ Νικόλας Κίρκος κι ὁ Γιάννης Μητρόπουλος μὲ τριάντα Γαλαξειδιῶτες, ὁ Δῆμος Φράγκος ἀπὸ τοὺς Δελφούς, ὁ Κοντοσόπουλος ἀπὸ τὴν Λοκρίδα, ὁ Καπλάνης κι ὁ Σεφέρης, ποὺ σκοτώθηκαν καὶ θάφτηκαν μέσα στὸ χάνι. Μαζί τους κλείστηκε ὁ νοικοκύρης τοῦ χανιοῦ μὲ τοὺς δύο παραγιούς του. Συνολικὰ 117 παλικάρια! 

53 Τὸ ἀσκέρι ποὺ εἶχαν νὰ ἀντιμετωπίσουν ἦταν τοῦ Ὀμὲρ Βρυώνη, ὁ ὁποῖος λίγες ἡμέρες πρὶν εἶχε σουβλίσῃ τὸν Ἀθανάσιο Διάκο.  Στὸ Χλωμὸ καὶ στὸ Σόντσικα, θέσεις ποὺ κρατοῦσαν οἱ δικοί μας γύρω ἀπὸ τὸ χάνι, εἶχαν τὴν ἴδιαν τύχη μὲ τὴν Ἀλαμάνα. Λίγη ἀντίστασις καὶ μετὰ σκόρπισαν οἱ δικοί μας στὰ βουνά. Ὁ Πανουργιᾶς, καθῶς ἐπίσης οἱ Δυοβουνιώτης καὶ ὁ Μποῦσγος ἠναγκάσθησαν νὰ διαφύγουν στὰ ψηλώματα. Μόνον τὸ χάνι κρατοῦσε. Τὰ γιουρούσια διαδέχονταν τὸ ἕνα τὸ ἄλλο. Ἐκεῖ ποὺ ἡ ἀρβανιτιὰ πίστευε πὼς πάτησε τὸ χάνι, ἐκεῖ ἀκουγόταν ἡ φωνὴ τοῦ Ὀδυσσέα: «κουράγιο ἀδέλφια καὶ τοὺς φάγαμε κι αὐτούς».  Ἀπὸ τὶς πρῶτες πρωΐνὲς ὥρες, ἔως τὸ δείλι δὲν σταματοῦν νὰ ὁρμοῦν. Τὰ ταξίματα τοῦ Βρυώνη πολλά. Μὰ τὸ χάνι ἄπαρτο.  Κι ὅσο κυλοῦσαν οἱ ὧρες τόσο μεγάλωνε ἡ σωρὸς μὲ τοὺς νεκρούς τους…. Ἐπάνω σὲ πτώματα ἔπρεπε νὰ πατήσουν οἱ τουρκαρβανίτες γιὰ νὰ φθάσουν στὸ χάνι. Ἐπάνω στὰ πτώματα τῶν δικῶν τους!

54 Οἱ κάνες τῶν τουφεκιῶν, μέσα ἀπὸ τὸ χάνι, ἀνάβουν. Νερὸ δὲν εἶχαν
Οἱ κάνες τῶν τουφεκιῶν, μέσα ἀπὸ τὸ χάνι, ἀνάβουν. Νερὸ δὲν εἶχαν. Τί νά ἔκαναν; Οὐροῦσαν ἐπάνω τους. Ἀλλὰ τὸ πεῖσμα μεγάλωνε ὅσο οἱ ὧρες κυλοῦσαν. Τριακόσιοι Τοῦρκοι ἔχασαν τὴν ζωή τους καὶ περισσότεροι ἀπὸ ἑξακόσιοι τραυματίστηκαν. Ἡ ζημιὰ μεγάλη. Πολὺ μεγάλη ἀπὸ ἕνα τόσο δὰ παλιόπραμα. Ὅταν πιὰ νύκτωσε τὸ ἀσκέρι μαζεύτηκε νὰ δέσῃ τὶς πληγές του. Ὁ Βρυώνης ζήτησε νὰ τοῦ φέρουν κανόνια.  Οἱ δικοί μας ἔθαψαν τοὺς ἕξι νεκρούς τους, μέσα στὸ χάνι, ἔφαγαν τὸ λιγοστό τους κρίθινο παξιμάδι, σκάλισαν τὶς πλιθιές, στὸν τοῖχο, γιὰ νὰ τὶς λεπτύνουν καὶ ξαπλώνουν νὰ ξεκουραστοῦν.  Τὰ ξημερώματα τοὺς ξυπνᾶ ὁ Δυσσέας γιὰ νὰ ξεκινήσουν. Ἔφθασε ἡ στιγμὴ τῆς ἐξόδου.  Μὲ μία σπρωξιὰ ῥίχνουν τὶς πλιθιές. Πρῶτος βγαίνει ὁ Γκούρας καὶ τελευταῖος ὁ Ἀνδροῦτσος.  Ὁρμοῦν μέσα ἀπὸ τὸ κοιμισμένο στράτευμα τοῦ Βρυώνη καὶ χάνονται στὴν νύκτα.

55 Μία ἡμέρα καθυστερήσεως γιὰ τὸν Βρυώνη δὲν ἦταν καὶ τόσο μεγάλη ὑπόθεσις, διότι ἡ Τρίπολις ἦταν ἀκόμη σὲ κατάστασι πολιορκίας. Ἡ ζημιὰ δὲν ἦταν πάρα πολὺ μεγάλη, σὲ ἐπίπεδον ἀριθμῶν. Θὰ προλάβαινε νὰ φθάσῃ ἔξω ἀπὸ τὴν Τριπολιτσά. Μόλις ξεκινοῦσε οὐσιαστικῶς ἡ πολιορκία. Ὅμως πῶς νά προχωρήσῃ μέ τόν δαίμονα πίσω του; Οἱ πασάδες κατάλαβαν πὼς δὲν μποροῦσαν νὰ συνεχίζουν γιὰ τὸν Μοριὰ ἐὰν δὲν καθάριζαν πρῶτα τὴν Ῥούμελη. Κι ἐκεῖ δὲν ἦταν μόνον ὁ Ὀδυσσέας. Ἦταν πολλοί! Όλες οἱ πληροφορίες, τα ονόματα των αγωνιστών, καθώς επίσης και οι διάλογοι, είναι ἀπὸ τὴν «Ἐπανάστασι τοῦ ’21» τοῦ Δημητρίου Φωτιάδου.

56 Η μάχη στο χάνι της Γραβιάς
Παραμέρισε τους δισταγμούς που υπήρχαν σχετικά με την έναρξη του Αγώνα σε ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα. Ανέκοψε την πορεία του οθωμανικού στρατού προς την Πελοπόννησο Τόνωσε το ηθικό των εξεγερμένων Ελλήνων

57 Δημιουργία: Ζάρκος Δημήτριος Μίσσιου Γεωργία