Αρχές Πληροφορικής Ενότητα # 4: Δομή ενός υπολογιστικού συστήματος

Παρουσίαση με θέμα: "Αρχές Πληροφορικής Ενότητα # 4: Δομή ενός υπολογιστικού συστήματος"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Αρχές Πληροφορικής Ενότητα # 4: Δομή ενός υπολογιστικού συστήματος
Θαρρενός Μπράτιτσης Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

4 Σκοποί ενότητας Η ενότητα αυτή ασχολείται με το εσωτερικό ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και εξηγεί ποια είναι τα δομικά του στοιχεία, μέσα από μια βιωματική προσέγγιση. Στόχος είναι να κατανοήσει ο φοιτητής τη χρησιμότητα της κάθε επιμέρους συσκευής/κυκλώματος, να μάθει τη σωστή ορολογία και να είναι σε θέση να αναγνωρίζει πιθανές βλάβες.

5 Περιεχόμενα ενότητας Το εσωτερικό ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή
Συνηθισμένες παρανοήσεις

6 Δομή υπολογιστικού συστήματος
Επικοινωνία – Διεπαφή Υλικό τμήμα (hardware) Εφαρμογή Πληροφορία Λειτουργικό Σύστημα Προγραμματισμός

7 Τυπικό υπολογιστικό σύστημα
Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής αποτελείται από ένα σύνολο ηλεκτρονικών κυκλωμάτων και συσκευών που ανταλλάσσουν μεταξύ τους ηλεκτρικά σήματα (γι αυτό συνήθως ονομάζεται Υπολογιστικό σύστημα). Το μόνο που καταλαβαίνει είναι η παρουσία ή όχι του ηλεκτρικού ρεύματος.

8 Απαραίτητα υποσυστήματα
Ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής για να λειτουργήσει πρέπει να περιέχει απαραιτήτως: Μητρική Κάρτα (Motherboard) Σκληρό Δίσκο (Hard Drive ) Επεξεργαστή (Processor) Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης (Random Access Memory -RAM ) Μνήμη Μόνον Ανάγνωσης (Read Only Memory – ROM) Κάρτα οθόνης ( Monitor Card )

9 Κεντρική μονάδα Στην κεντρική μονάδα ενός υπολογιστή περικλείονται όλα τα απολύτως απαραίτητα υποσυστήματα (και όχι μόνο). Στην καθομιλουμένη, η κεντρική μονάδα ονομάζεται «κουτί»

10 Τροφοδοσία Το τροφοδοτικό είναι ένα απαραίτητο υποσύστημα, που:
παρέχει ρεύμα σε όλα τα υποσυστήματα μετατρέπει το εναλλασσόμενο ρεύμα σε σταθερό, τάσης 0-12 Volt προσδιορίζεται από την ισχύ του (μετριέται σε Watts) που δείχνει και πόσα υποκυκλώματα μπορεί να τροφοδοτήσει Πίσω όψη τροφοδοτικού. Είναι το μέρος που φαίνεται στο πίσω μέρος του κουτιού του υπολογιστή Ανοιγμένο τροφοδοτικό

11 Μητρική πλακέτα (Motherboard)
Η μητρική κάρτα είναι είναι το σημαντικότερο κύκλωμα του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Καθορίζει την εσωτερική αρχιτεκτονική του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλα τα εξαρτήματα του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Πάνω της είναι χαραγμένοι όλοι οι διάδρομοι (ζεύξεις) που είναι απαραίτητοι για την επικοινωνία των εξαρτημάτων μεταξύ τους, Παρέχει τροφοδοσία σε όλα τα εξαρτήματα είτε άμεσα μέσω διαδρόμων είτε έμμεσα μέσω καλωδίων, Καθορίζει την αξιοπιστία και τη σταθερότητα λειτουργίας του ηλεκτρονικού υπολογιστή.

12 Δομή μητρικής κάρτας Κάθε Μητρική Κάρτα έχει κατασκευαστεί για ένα συγκεκριμένο τύπο επεξεργαστή ο οποίος λειτουργεί με προκαθορισμένη συχνότητα. Συνήθως, όλα τα κύρια εξαρτήματα του υπολογιστή όπως: ο επεξεργαστής, η μνήμη ROM, η μνήμη RAM, ο δίαυλος (Bus), το ρολόι είναι τοποθετημένα πάνω στη μητρική κάρτα. Ακόμα στη μητρική κάρτα βρίσκονται οι κάρτες επέκτασης ή διασύνδεσης με άλλα, επιμέρους κυκλώματα. Για την τοποθέτηση των εξαρτημάτων πάνω στη μητρική κάρτα έχουμε υποδοχές και συνδέσμους και για τη σύνδεση των περιφερειακών με αυτήν έχουμε τις θύρες. Σε μια τυπική μητρική υπάρχουν υποχρεωτικά: CPU Socket: (υποδοχή στην οποία τοποθετείται ο επεξεργαστής ) Dimms: (υποδοχές που τοποθετούνται οι πλακέτες της RAM ) AGP/PCI: (Θύρα που τοποθετείται η κάρτα οθόνης ) PCI: (Θύρα που τοποθετούνται κάρτες περιφερειακών) USB: (Θύρα αποκλειστικά για περιφερειακά )

13

14 Θύρες διασύνδεσης Στο πίσω μέρος του κουτιού φαίνονται
όλες οι θύρες διασύνδεσης εξωτερικών συσκευών. Οι κυριότερες είναι: Θύρα πληκτρολογίου και ποντικιού (PS/2) Θύρα οθόνης (VGA) Παράλληλη και σειριακή θύρα Θύρες USB Θύρα δικτύου (LAN) Επαφές ήχου (Audio ports) Θύρα PS/2 ποντικιού PS/2 mouse port Θύρα Παράλληλη Parallel Port Θύρα Τοπικού Δικτύου LAN Port Θύρες Ήχου Audio Ports Εισόδου Ήχου Line In Εξόδου Ήχου Audio Out Μικροφώνου Microphone Θύρα PS/2 πληκτρολογίου PS/2 Keyboard Port Θύρα Σειριακή Serial Port Θύρα Οθόνης VGA Port Θύρες USB USB Ports

15 Θύρες επέκτασης (Expansion slots)
Οι θύρες επέκτασης χρησιμοποιούνται για να συνδέονται επιμέρους κυκλώματα με τη μητρική πλακέτα και να επικοινωνούν με αυτή, αλλά και μεταξύ τους. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να συνδεθούν ειδικού σκοπού κυκλώματα και περιφερειακές συσκευές στον υπολογιστή Υποδοχή επέκτασης

16 Επεξεργαστής (CPU) Επεξεργαστής (Processor) ή Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας –KME (Central Processing Unit –CPU), είναι ένα chip που βρίσκεται πάνω στη μητρική πλακέτα και είναι υπεύθυνος για όλη τη λειτουργία του υπολογιστή. Ένας επεξεργαστής χαρακτηρίζεται από τη γενιά του (όπως η σειρά των επεξεργαστών της εταιρείας Intel : 8086, 80286, 80386, 80486, Pentium, Pentium MMX, Pentium II, III, IV) και τη συχνότητα λειτουργίας του (4.77, 8, 16, 32, 48, 64, 133, 256, 400, 500, 733, 800, 1.000, 1.500, Mhz ). Σήμερα υπάρχουν πολλαπλοί επεξεργαστές σε ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα (πολλοί πυρήνες).

17 Δομικά στοιχεία CPU Η ΚΜΕ αποτελείται από:
τη μονάδα ελέγχου (control/ unit) που: διευθύνει τη λειτουργία του υπολογιστή, φροντίζει για το συγχρονισμό των μερών του, είναι υπεύθυνη για την ανάκτηση εντολών από την κύρια μνήμη και για τον προσδιορισμό του τύπου τους. την αριθμητική και λογική μονάδα (Arithmetic Logical Unit -ALU) που: εκτελεί πράξεις, όπως πρόσθεση και λογική σύζευξη (AND), που χρειάζονται για την εκτέλεση των εντολών. μια μικρή μνήμη υψηλής ταχύτητας που: χρησιμοποιείται για την αποθήκευση προσωρινών αποτελεσμάτων και ορισμένων πληροφοριών ελέγχου. αποτελείται από μερικούς καταχωρητές (registers), καθένας από τους οποίους επιτελεί μια συγκεκριμένη λειτουργία. Ο πιο σημαντικός καταχωρητής είναι ο μετρητής προγράμματος (program counter), ο οποίος δείχνει στην επόμενη εντολή που πρόκειται να εκτελεστεί. Σημαντικός είναι επίσης και ο καταχωρητής εντολών (instruction register) που περιέχει την εντολή που εκτελείται εκείνη τη στιγμή

18 Γενικό διάγραμμα λειτουργίας Η/Υ
Αρχή λειτουργίας CPU Η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας : Εκτελεί προγράμματα-εντολές τα οποία είναι αποθηκευμένα στην κύρια μνήμη και η σειρά των ενεργειών τις οποίες κάνει για την εκτέλεση προγραμμάτων-εντολών είναι: μεταφορά, εξέταση, Ερμηνεία, εκτέλεση. Η ακολουθία των βημάτων αυτών είναι γνωστή και ως κύκλος προσκόμισης ­ αποκωδικοποίησης - εκτέλεσης (fetch-decode-execute). Επιβλέπει τη μεταφορά δεδομένων από και προς εξωτερικές πηγές. Κ.Μ.Ε. Μονάδες Εξόδου Μονάδες Εισόδου Κύρια Μνήμη Γενικό διάγραμμα λειτουργίας Η/Υ

19 Δίαυλος επικοινωνίας (Bus)
Η επικοινωνία μεταξύ των μονάδων του ηλεκτρονικού υπολογιστή πραγματοποιείται με τους Διαύλους Επικοινωνίας. Οι Δίαυλοι Επικοινωνίας είναι κανάλια ή καλώδια που περνά το ηλεκτρικό σήμα. Το ηλεκτρικό αυτό σήμα πάντοτε αντιστοιχεί σε ένα δυαδικό σύμβολο [0] ή [1 ]. Οι δίαυλοι μεταφέρουν την πληροφορία μεταξύ δύο ή περισσοτέρων μονάδων. Υπάρχουν τρεις τύποι διαύλων: διευθύνσεων, δεδομένων, ελέγχου.

20 Ρολόι (Clock) Το Ρολόι παράγει ένα συγκεκριμένο αριθμό παλμών (σήματα) ανά δευτερόλεπτο. Οι παλμοί αυτοί ορίζουν τον χρονισμό του υπολογιστικού συστήματος και δίνουν την έναρξη της επόμενης λειτουργίας της Κ.Μ.Ε. Το ρολόι είναι υπεύθυνο για τον συντονισμό των υπόλοιπων εξαρτημάτων της Κ.Μ.Ε. στέλνοντας περιοδικά σήματα-παλμούς. Η περίοδος που μεσολαβεί ανάμεσα σε δυο παλμούς λέγεται κύκλος του ρολογιού. Όσο μικρότερη είναι η περίοδος τόσο ταχύτερος είναι ο μικροεπεξεργαστής. Η συχνότητα χρονισμού της Κ.Μ.Ε. μετριέται σε MHz (μεγαχέρτζ) ή σε GHz (γιγαχέρτζ).

21 Διάγραμμα λειτουργίας CPU

22 Χαρακτηριστικά μνημών
Μνήμη Μνήμη ονομάζεται οποιαδήποτε μονάδα μπορεί να αποθηκεύσει δεδομένα σε δυαδική μορφή (0 ή 1) και επιτρέπει την ανάκτησή τους. Μονάδες Μνήμης υπάρχουν: μέσα στην Κεντρική Μονάδα του Υπολογιστή και έξω από την Κεντρική Μονάδα του Υπολογιστή (δευτερεύουσα ή βοηθητική μνήμη). Χαρακτηριστικά μνημών Τύπος μνήμης: Ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να αναζητηθούν και να ανακληθούν οι πληροφορίες που περιέχει μία μονάδα μνήμης καθορίζει τον τύπο της. Οι μονάδες μνήμης μπορούν να διαχωριστούν σύμφωνα με τον τρόπο προσπέλασης τους σε δύο τύπους: μονάδες τυχαίας (ή άμεσης) προσπέλασης μονάδες ακολουθιακής (ή σειριακής) προσπέλασης Ο χρόνος προσπέλασης (access time) μιας μνήμης είναι ο χρόνος που περνάει από τη στιγμή που επιλέγεται μια θέση μνήμης, μέχρι τη στιγμή που το περιεχόμενο της θέσης αυτής έχει διαβαστεί ή γραφτεί.

23 Μνήμες τυχαίας προσπέλασης
Είναι κατασκευασμένες από ολοκληρωμένα κυκλώματα ημιαγωγών. Δεν διαθέτουν κινούμενα μέρη Ο χρόνος προσπέλασης μιας θέσης μνήμης είναι πάντα ο ίδιος και είναι ανεξάρτητος από τη συγκεκριμένη θέση της μνήμης.

24 Μνήμες σειριακής προσπέλασης
Δεν έχουν άμεσα διαθέσιμες τις θέσεις μνήμης και η πρόσβαση σε αυτές απαιτεί τη χρήση κινούμενων μερών (κεφαλές ανάγνωσης/εγγραφής). Ο χρόνος προσπέλασης σε μια θέση μνήμης δεν είναι σταθερός, αλλά εξαρτάται από τη θέση της συγκεκριμένης θέσης μνήμης ως προς την κεφαλή ανάγνωσης/εγγραφής.

25 Κατηγορίες μνήμης Η/Υ Η Μνήμη του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή
διακρίνεται σε: Κύρια μνήμη ή απλά μνήμη. Υπάρχουν 2 είδη κύριας μνήμης: RAM (Random Access Memory) μνήμη τυχαίας προσπέλασης ROM (Read Only Memory) μνήμη μόνο ανάγνωσης Δευτερεύουσα ή βοηθητική μνήμη. οι μαγνητικές μονάδες μνήμης οι οπτικές μονάδες μνήμης

26 RAM Χρησιμοποιείται από τον επεξεργαστή για να διαβάζει και να αποθηκεύει τα δεδομένα. Η ταχύτητα με την οποία διαβάζει ή αποθηκεύει δεδομένα είναι ανάλογη της λειτουργίας του επεξεργαστή. Συνεπώς μετακινεί προγράμματα από την περιφερειακή μνήμη (Δίσκο, δισκέτα, CD) στην κύρια μνήμη. Τα δεδομένα που χρησιμοποιούν τα προγράμματα, έστω και στιγμιαία, πρώτα αποθηκεύονται στη μνήμη και μετά τα διαχειρίζεται ο Επεξεργαστής μέσω του κατάλληλου Λογισμικού Τα περιεχόμενα της RAM χάνονται, όταν σβηστεί ο υπολογιστής. Η RAM είναι Πτητική ή πρόσκαιρη μνήμη (volatile memory) διότι "χάνει" την πληροφορία που είναι αποθηκευμένη σε αυτή, μόλις σταματήσει η παροχή ηλεκτρικής ισχύος. Όση περισσότερη μνήμη RAM διαθέτει το σύστημά, τόσο γρηγορότερα γίνεται η επεξεργασία των προγραμμάτων του. Η μνήμη RAM: Αποτελείται από πολλά κελιά που ονομάζονται θέσεις μνήμης και είναι σταθερού μήκους Κάθε θέση μνήμης έχει μία ορισμένη διεύθυνση. Οι διευθύνσεις χρησιμεύουν για την προσπέλαση του περιεχομένου των θέσεων μνήμης. Η προσπέλαση αναφέρεται στην ανάκληση ή την αποθήκευση στο περιεχόμενο μιας θέσης μνήμης. Για κάθε θέση μνήμης ο απαιτούμενος χρόνος προσπέλασης είναι ο ίδιος.

27 ROM Η μνήμη ROM αποτελείται από ένα προγραμματιζόμενο chip.
Αποκτά το περιεχόμενό της κατά την κατασκευαστή της. Από τη στιγμή που θα γίνει η εγγραφή της ROM, οι πληροφορίες που έχει αποκτήσει δεν μπορούν να μεταβληθούν, αν όμως χρειαστεί να γίνει κάποια μετατροπή στις ήδη υπάρχουσες πληροφορίες τότε πρέπει να αντικατασταθεί το chip της ROM. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου ευέλικτη μνήμη αφού δεν μπορεί να τροποποιηθεί μετά την εγγραφή της. Σήμερα υπάρχουν και προγραμματιζόμενες από τον χρήστη ROM (Programmable Read Only Memories - Προγραμματιζόμενες Μνήμες Μόνον Ανάγνωσης) με σκοπό να διευκολύνουν στην ανάπτυξη νέων εφαρμογών στο ήδη υπάρχον τσιπ της ROM. Η ROM, επειδή διατηρεί το περιεχόμενό της ονομάστηκε μη πτητική μνήμη (non-volatile storage). Το μόνιμο χωρίς μεταβολή περιεχόμενο της μνήμης ROM αποτελεί και ένα είδος προστασίας έναντι των εσκεμμένων ή μη μεταβολών του περιεχομένου της π.χ. δεν επηρεάζεται (μολύνεται) από τους ιούς.

28 ROM - BIOS Με το “άνοιγμα” του υπολογιστή η κύρια μνήμη είναι άδεια, οπότε ο υπολογιστής δεν μπορεί να εκτελέσει καμία λειτουργία. Για να μπορέσει ο υπολογιστής να “ξεκινήσει την λειτουργία του” απαιτείται να ακολουθηθεί μία συγκεκριμένη διαδικασία που ονομάζεται “εκκίνηση” (start up ή boot). Το πρόγραμμα που είναι υπεύθυνο για την εκκίνηση του υπολογιστή ονομάζεται BIOS (Basic Input Output System -Βασικό Σύστημα Εισόδου / Εξόδου) και πραγματοποιεί όλες τις απαραίτητες διαδικασίες που χρειάζεται ο υπολογιστής για να “ξεκινήσει”. Το BIOS : είναι αποθηκευμένο μέσα σε ένα chip ROM επειδή ο κώδικας του δεν πρέπει να μεταβληθεί (εκτός από ειδικές περιπτώσεις). ελέγχει και συντονίζει όλες τις λειτουργίες που απαιτούνται μέχρι ο υπολογιστής να είναι έτοιμος να εκτελέσει μια εφαρμογή ή κάποια εντολή του χρήστη.

29 System BIOS - CMOS Εκτός από τη διαδικασία εκκίνησης του υπολογιστικού συστήματος, το BIOS αποθηκεύει σημαντικές πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την ορθή λειτουργία του συστήματος (π.χ. πλήθος και είδος αποθηκευτικών μέσων, συχνότητα επεξεργαστή και διαύλου, μέγεθος μνήμης, ημερομηνία και ώρα). Κατά την εκκίνηση, ελέγχει την καλή κατάσταση όλων αυτών. Οι πληροφορίες αυτές αποθηκεύονται στη μνήμη CMOS RAM, που διατηρεί τα περιεχόμενά της με την κατανάλωση ελάχιστης ποσότητας ενέργειας, που προέρχεται από μια μικρή μπαταρία, που είναι συνδεδεμένη μαζί της. Το μέγεθος της CMOS είναι πολύ μικρό, της τάξης των 64 bytes και σε αυτήν αποθηκεύονται σταθερές τιμές του συστήματος που αναφέρονται παραπάνω. To chip που περιέχει το BIOS τοποθετείται σε ειδική υποδοχή πάνω στη μητρική πλακέτα και περιέχει εκτός των άλλων κυκλωμάτων μια μνήμη ROM (BIOS ROM) και μια μνήμη RAM ειδικού τύπου (BIOS CMOS).

30 Δομή Υπολογιστικού συστήματος

31 Οδηγίες (1 από 4) Το πρότυπο παρουσίασης (template) περιέχει συγκεκριμένες διατάξεις διαφανειών. Προτιμήστε μια από τις 9 προκαθορισμένες διατάξεις.

32 Οδηγίες (2 από 4) Κάθε διαφάνεια πρέπει να έχει τίτλο που να είναι μοναδικός. Ο τίτλος διαφάνειας είναι bold 44pt και δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 2 γραμμές. (Στις 2 γραμμές το μέγεθος γραμματοσειράς προσαρμόζεται αυτόματα από το πρόγραμμα σε 40pt). Χρησιμοποιήστε τα ορισμένα μεγέθη γραμματοσειρών για το κείμενο: 32pt για το πρώτο επίπεδο, 28pt για το δεύτερο, 24pt για το τρίτο, 22pt για το τέταρτο και 20pt για το πέμπτο. Μη χρησιμοποιείτε προσαρμοσμένο μέγεθος μικρότερο από 20pt. Επιλέξτε γραμματοσειρές που είναι εύκολο να διαβαστούν και συναντώνται συχνά στα έγγραφα (π.χ. τύπου Sans Serif), όπως για παράδειγμα οι Arial, Verdana, Tahoma, Calibri.

33 Οδηγίες (3 από 4) Μην αλλοιώνετε τα πλαίσια του τίτλου και του κειμένου ως προς το μέγεθος και τη θέση τους. Μη χρησιμοποιείται αλλαγή χρώματος για επισήμανση λέξεων. Συνίσταται η χρήση bold. Συνίσταται να χρησιμοποιείται 1 σχήμα, γράφημα, εικόνα, φωτογραφία ανά διαφάνεια. Συνίσταται να χρησιμοποιούνται μόνο όσα σχήματα χρειάζονται για να αποδώσουν την απαιτούμενη πληροφορία και όχι για «διακόσμηση». Συνίσταται να χρησιμοποιούνται μέχρι 6 bullets ανά διαφάνεια. Διαφάνειες που περιέχουν μεγάλη ποσότητα πληροφορίας καλό είναι να αναλύονται σε επιμέρους διαφάνειες.

34 Οδηγίες (4 από 4) Μην χρησιμοποιείτε εικόνες πίσω από γράμματα ως φόντο ούτε χρωματιστά πλαίσια. Για πλαίσια προτιμήστε μαύρο περίγραμμα τουλάχιστον 2pt. Μην χρησιμοποιείτε σκιά στα γράμματα. Μην στοιχίζετε το κείμενο σε πλήρη στοίχιση (justify). Οι υπερσυνδέσεις να συνοδεύονται από αντιπροσωπευτικό κείμενο. Να είναι ενεργοποιημένος ο αυτόματος ορθογραφικός έλεγχος. Κατά την παρουσίαση, η μετάβαση μεταξύ διαφανειών να γίνεται με τον προκαθορισμένο τρόπο (enter, βέλος, κλικ) και χωρίς όριο χρόνου.

35 Βασικές Οδηγίες Προσβασιμότητας
Όλα τα αντικείμενα (π.χ. εικόνες, φωτογραφίες, σχήματα, γραφικά) πρέπει να συνοδεύονται από εναλλακτικό κείμενο περιγραφής τους. Διασφαλίστε ότι η σειρά αυτόματης ανάγνωσης σε κάθε διαφάνεια είναι λογική: η μετατροπή κειμένου σε ομιλία «διαβάζει» τον τίτλο, τα κείμενα και τα εναλλακτικά κείμενα των αντικειμένων με τη σειρά που έχουν εισαχθεί και όχι με τη σειρά που εμφανίζονται στη διαφάνεια. Ελέγξτε την ορατότητα για χρήστες με αχρωματοψία. Ακολουθείστε τις ειδικές οδηγίες για επιστημονικά σύμβολα, ηχητικά αρχεία και video clips.

36 Τέλος ενότητας