Θέματα ισότητας ως προς το φύλο, στο μάθημα Φυσικής Αγωγής

Παρουσίαση με θέμα: "Θέματα ισότητας ως προς το φύλο, στο μάθημα Φυσικής Αγωγής"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Θέματα ισότητας ως προς το φύλο, στο μάθημα Φυσικής Αγωγής
Ολυμπιακή και αθλητική παιδεία Θέματα ισότητας ως προς το φύλο, στο μάθημα Φυσικής Αγωγής Αλμπανίδης Ευάγγελος Καθηγητής

2 Φαινόμενο της Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας
Τα θέματα ισότητας στο μάθημα της φυσικής αγωγής, συνδέονται με τη διαφορετική συμπεριφορά των καθηγητών/τριών φυσικής αγωγής προς τους μαθητές/τριες και στηρίζουν το: Φαινόμενο της Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας

3 Φαινόμενο της Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας
Φαινόμενο της Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας         Όταν: Οι προσδοκίες των καθηγητών/τριών για τις ικανότητες των μαθητών/τριών τους λειτουργούν όπως οι προφητείες που επαληθεύονται. Π.χ. Εάν ο/η καθηγητής/τρια φυσικής αγωγής έχει χαμηλές προσδοκίες για την απόδοση του μαθητή/τριας, τότε και η απόδοση του/της μαθητή/τριας στο μάθημα φυσικής αγωγής θα είναι χαμηλή (χαμηλότερη των ικανοτήτων του/της).

4 Οι καθηγητές που είναι πιο επιρρεπείς στο φαινόμενο αυτό, είναι εκείνοι που:
Είναι αυταρχικοί Είναι Απόλυτοι Εντάσσουν τους μαθητές/τριες σε στερεότυπα (που εξηγούν την συμπεριφορά των παιδιών με βάση κάποιο χαρακτηριστικό γνώρισμα).    Δεν είναι όλοι οι καθηγητές επιρρεπείς στο φαινόμενο της αυτοεκπληρούμενης προφητείας, αλλά αυτοί που εξηγούν τη συμπεριφορά των μαθητών και μαθητριών με βάση κάποιο χαρακτηριστικό γνώρισμά τους, όπως είναι το φύλο, το γένος, η εθνικότητα, η οικογενειακή κατάσταση, η σωματική διάπλαση, κ.α.

5  Χαρακτηριστικά των μαθητών/τριών που επηρεάζουν το φαινόμενο αυτό και τα θέματα ισότητας είναι:
Α) Το φύλο Αγόρι-κορίτσι Β) Η αθλητική ικανότητα Υψηλή-χαμηλή Γ) Φυσικά χαρακτηριστικά Δύναμη, μέγεθος, σωματότυπος Δ) Το οικογενειακό περιβάλλον Κοινωνικό-οικονομικό Ε) Διαφορετική καταγωγή Προέλευση, φυλή, εθνικότητα, κουλτούρα

6 Το φύλο Το φύλο των παιδιών (αγόρι ή κορίτσι), είναι κατά πάσα πιθανότητα το πιο σύνηθες αίτιο που συμβάλλει στην εμφάνιση του φαινομένου της αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Ορισμένες δραστηριότητες θεωρούνται από κάποιους καθηγητές λιγότερο κατάλληλες για κορίτσια απ’ ότι για αγόρια. Π.χ. δραστηριότητες που απαιτούν δύναμη.

7 Το φύλο είναι ένα από τα ατομικά χαρακτηριστικά το οποίο συμβάλει στη δημιουργία ανισοτήτων στο πλαίσιο της κοινωνίας Σε πλήθος αναπτυσσομένων χωρών συναντούμε αδύναμη θέση γυναικών και κοριτσιών σε πολλαπλά επίπεδα (κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, νομοθετικό και εκπαιδευτικό) Στην Ελλάδα το 50,5% του πληθυσμού είναι γυναίκες και το 49,5% είναι άνδρες Έλληνες και Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις [άρθρο 4 του Ελληνικού Συντάγματος και αναθεώρηση 2001, νόμοι 1324 & 1983], η Ελλάδα επικύρωσε τη Σύμβαση των Η.Ε. για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών 1984: θεσπίστηκε στη χώρα μας η αρχή της ισότητας των φύλων στις εργασιακές σχέσεις (Ν. 1414) 1986: η ισότητα στις αμοιβές μεταξύ ανδρών και γυναικών 2000: ποσόστωση στο δημόσιο τομέα 1/3 στα διοικητικά όργανα εκπροσώπηση γυναικών

8 Την δεκαετία του ‘70 έχουμε αύξηση στη συμμετοχή στη βασική εκπαίδευση κοριτσιών. Αυτό επηρεάστηκε από τις εξής αλλαγές: Εκπαιδευτικοί ευαισθητοποιήθηκαν στο πρόβλημα προκατάληψης Καταργήθηκαν τα σχολεία «θηλέων» και καθιερώθηκε η 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση Επιρροή του γυναικείου κινήματος Γενική κατεύθυνση του σχολείου, με δυνατότητα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση των κοριτσιών

9 Σακοράφα, Βερούλη (παγκόσμιες πρωταθλήτριες ακοντισμού)
Στην δεκαετία του ‘90 ο αθλητισμός αποτέλεσε πεδίο δράσης και ευκαιριών για διάκριση σε αρκετές γυναίκες στην Ελλάδα. Γυναίκες που διακρίθηκαν στον αθλητισμό: Σακοράφα, Βερούλη (παγκόσμιες πρωταθλήτριες ακοντισμού) Δάρρα, Ρουσάκη (παγκόσμιες πρωταθλήτριες κολύμβησης) Πατουλίδου (χρυσή Ολυμπιονίκης) Μπακογιάννη (αργυρή Ολυμπιονίκης) Άλλα αθλήματα (στίβος, ιστιοπλοΐα, ρυθμική, υδατοσφαίριση, κωπηλασία, τένις κ.α.)

10 Ορισμένα αθλήματα θεωρούνται κατάλληλα για άνδρες, π. χ
Ορισμένα αθλήματα θεωρούνται κατάλληλα για άνδρες, π.χ. μποξ, ποδόσφαιρο, άρση βαρών, πάλη, άλμα επί κοντώ, δισκοβολία. Αντίθετα, άλλα θεωρούνται κατάλληλα για γυναίκες, π.χ. ρυθμική γυμναστική, παγοδρομία, χορός.   Οι κυρίαρχες αντιλήψεις για το ρόλο του φύλου στον αθλητισμό υιοθετούνται και από την πλειοψηφία των αγοριών και κοριτσιών και γίνονται αποδεκτές από τους καθηγητές φυσικής αγωγής.

11   Τα αγόρια πιστεύουν ότι μπορούν να είναι καλοί μαθητές, ευαίσθητοι και συμπονετικοί εφόσον καταφέρνουν να είναι ικανοί, επιθετικοί και ανταγωνιστικοί σε παραδοσιακά ανδρικά αθλήματα.   Τα κορίτσια έχουν τη θέληση να συμμετέχουν σε όλα τα αθλήματα και τις δραστηριότητες αν τους δοθεί η δυνατότητα, χωρίς να φοβούνται ιδιαίτερα αν θα χαρακτηριστούν «αγοροκόριτσα».

12 Αντίληψη των μαθητών/τριών για την διαφοροποίηση της συμπεριφοράς του καθηγητή/τριας
Αντίληψη των μαθητών για την διαφοροποίηση της συμπεριφοράς του καθηγητή είναι: το πώς ο κάθε μαθητής αντιλαμβάνεται το εάν, κατά πόσο και για ποιο λόγο κάθε καθηγητής διαφοροποιεί τη συμπεριφορά του απέναντι στον κάθε μαθητή.

13 Υπάρχουν πολλές συγκεκριμένες συμπεριφορές των καθηγητών αλλά και μια σειρά εκφράσεων που μπορεί οι μαθητές/τριες να αντιλαμβάνονται ως διαφοροποίηση της συμπεριφοράς αυτών των καθηγητών απέναντι στους ίδιους ή σε κάποιους άλλους μαθητές/τριες. Είναι σημαντικό να βλέπουμε τις αντιλήψεις των μαθητών γιατί τα ίδια λόγια και οι ίδιες ενέργειες ενός καθηγητή μπορεί να ερμηνευτούν διαφορετικά από τον κάθε μαθητή.

14 Η ανατροφοδότηση αλλά και γενικότερα η συμπεριφορά του καθηγητή δεν πρέπει να εξαρτάται από την απόδοση των μαθητών, ούτε να δίνεται επιλεκτικά, ούτε να δείχνει συμπάθεια ή επιείκεια.  Καταγράφοντας τις αντιλήψεις των μαθητών, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να προβλέψουμε το πώς θα συμπεριφερθούν στο μέλλον, από ότι καταγράφοντας τις συμπεριφορές των καθηγητών.

15 Αποτελέσματα Σχετικών Ερευνών
Όσο περισσότερο οι μαθητές θεωρούσαν ότι ο/η καθηγητής/τρια φυσικής αγωγής δίνει έμφαση στη βελτίωση όλων των μαθητών, τόσο λιγότερο πίστευαν ότι διαφοροποιούσε την συμπεριφορά του/της προς τα αγόρια και τα κορίτσια.

16 Κλίμα Ισότητας Ένα περιβάλλον που δίνει έμφαση στην βελτίωση όλων των μαθητών (προσανατολισμένο στη μάθηση και τη δουλειά) εγγυάται καλύτερα τη διατήρηση της ισότητας στο μάθημα της φυσική αγωγής.

17 Προτάσεις  Αντιμετώπισε τους μαθητές και τις μαθήτριες ως σύνολο παρακάμπτοντας τις ατομικές τους διαφορές. Βάλε στόχους για την τάξη και για τα άτομα χωριστά, με βάση τα στάνταρ του καθενός. Δώσε ατομική ανατροφοδότηση αποφεύγοντας να συγκρίνεις κάποιον μαθητή/τρια με τους συμμαθητές του/της.  Να πιστεύεις ότι όλα τα παιδιά έχουν κάτι να κερδίσουν μέσα από το μάθημα φυσικής αγωγής και ότι αν τα βοηθήσεις θα καταφέρουν πολλά πράγματα.

18 Οι αθλήτριες στην Ελλάδα έχουν την ίδια αντιμετώπιση σε όλα τα αθλήματα από το αθλητικό και κοινωνικό τους περιβάλλον (οικογένεια, ομοσπονδίες, ΜΜΕ….) ?

19 Οι γυναίκες στον αγωνιστικό αθλητισμό
1919 Οι γυναίκες στον αγωνιστικό αθλητισμό Συμμετοχή γυναικών Ανδρικά Γυναικεία 1900 2012 Κοινωνική αντίληψη καταλληλότητας αθλημάτων (Metheny,1965) «Ανδρικά» Ουδέτερα «Γυναικεία» 1900 2012

20 Θεωρία της Metheny (1965) 1η κατηγορία: αθλήματα τελείως ακατάλληλα για τις γυναίκες με κριτήρια ακαταλληλότητας: Η προσπάθεια σωματικής επαφής με τον αντίπαλο (πχ ομαδικά αθλήματα) Η απευθείας εφαρμογή σωματικής δύναμης σε βαριά αντικείμενα (πχ άρση βαρών) Η προσπάθεια μεταφοράς του σώματος σε μεγάλες αποστάσεις Αθλήματα με θέση πρόσωπο με πρόσωπο όπου συμβαίνει σωματική επαφή (πχ πάλη, πυγμαχία) 2η κατηγορία : αθλήματα ακατάλληλα για τις γυναίκες στον ευρύ αθλητικό χώρο αλλά αποδεκτά σε κάποιο περιβάλλον (μαύρες αθλήτριες, αθλήτριες ανατολικών χωρών) Το χαρακτηριστικό αυτών των αθλημάτων ήταν: η απευθείας εφαρμογή σωματικής δύναμης σε μεσαίου βάρους αντικείμενα (πχ σφαίρα, ακόντιο) η προσπάθεια μεταφοράς του σώματος σε μεσαίες αποστάσεις εμφάνιση δύναμης αλλά μόνο για έλεγχο της κίνησης του σώματος 3η κατηγορία: κατάλληλες αθλητικές δραστηριότητες για τις γυναίκες με κριτήρια παρουσίαση του σώματος με έμφαση στην αισθητική και την ποιότητα της κίνησης (γυμναστική, πατινάζ) χρησιμοποίηση ενός εργαλείου μαζί με την κίνηση του σώματος (ξιφασκία, τένις) εφαρμογή δύναμης διαμέσου ενός ελαφρού εργαλείου (τένις) υπερνίκηση της αντίστασης ενός ελαφριού αντικειμένου (γκολφ)

21 «ΑΝΔΡΙΚΑ» ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
2011 ΤΑΕΚΒΟΝΤΟ ΚΑΝΟΕ ΧΑΝΤΜΠΩΛ

22 Το προφίλ των αθλητριών των «ανδρικών» αθλημάτων ήταν:
Το προφίλ των αθλητριών των «ανδρικών» αθλημάτων ήταν: Το προφίλ των αθλητριών των «γυναικείων» αθλημάτων ήταν: Ηλικίας 20.5 ετών, προπονητική ηλικία 6.78 έτη Ξεκίνησαν το άθλημά στην εφηβεία(13.24 ετών) Μεγάλωσαν σε αγροτικό και ημιαστικό περιβάλλον.Είχαν μέση και ανώτερη μόρφωση. Προερχόταν από γονείς που ασχολούνταν με αγροτικά, εμπορικά, υπαλληλικά επαγγέλματα και είχαν κατώτερη και μέση μόρφωση. Ήταν δευτερότοκες ή υστερότοκες, με μεγαλύτερα αδέλφια αγόρια από τα οποία δεχόταν ενθάρρυνση να ασχοληθούν με το άθλημά τους. Η οικογένεια και οι φίλοι επέδρασαν αρχικά για να ασχοληθούν με το άθλημά τους. Ο πατέρας, τα αδέλφια και οι στενοί συγγενείς τους είχαν μεγάλη σχέση με τον αθλητισμό. Δεχόταν μέτρια ενθάρρυνση από την μητέρα τους και μέτρια υποστήριξη και αποδοχή από την οικογένειά τους. Θεωρούσαν ότι είχαν αρνητική αντιμετώπιση από την ομοσπονδία και τα ΜΜΕ. Θεωρούσαν το άθλημά τους κατάλληλο για το φύλο τους, αλλά όχι κοινωνικά αποδεκτό Ηλικίας ετών, προπονητική ηλικία έτη. Ξεκίνησαν το άθλημά τους στην παιδική ηλικία (8.8 ετών). Μεγάλωσαν σε ημιαστικό-αστικό περιβάλλον. Είχαν μέση και ανώτατη μόρφωση. Προερχόταν από γονείς που ασχολούνταν με επιστημονικά & εμπορικά επαγγέλματα και είχαν μέση & ανώτατη μόρφωση. Ήταν πρωτότοκες ή δευτερότοκες. Η οικογένεια τους επέδρασε αρχικά για να ασχοληθούν με το άθλημά τους. Ο πατέρας τους είχε μεγάλη σχέση με τον αθλητισμό, ενώ τα αδέλφια μέτρια σχέση. Δέχθηκαν μεγάλη ενθάρρυνση από την μητέρα τους. Δέχθηκαν μεγάλη υποστήριξη και είχαν αποδοχή από την οικογένειά τους. Θεωρούσαν ότι είχαν σχετικά θετική αντιμετώπιση από την Ομοσπονδία και τα ΜΜΕ. Θεωρούσαν το άθλημά τους κατάλληλο για το φύλο τους και κοινωνικά αποδεκτό.

23 Δράσεις για την Ισότητα των Φύλων

24 Δράσεις για την Ισότητα των Φύλων

25 Δράσεις για την ισότιμη συμμετοχή

26 Δράσεις για την ισότιμη συμμετοχή