Κατέβασμα παρουσίασης
Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε
1
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ
2
Λ.ΜΑΒΙΛΗΣ- Γ.ΔΡΟΣΙΝΗΣ-Ι.ΠΟΛΕΜΗΣ
ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ
3
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ
4
ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ Ποιητής και μεταφραστής, τελευταίος εκπρόσωπος της Επτανησιακής Σχολής. Γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1860 στην Ιθάκη, όπου ο ισπανικής καταγωγής πατέρας του υπηρετούσε ως δικαστικός. Η μητέρα του Ιωάννα Σούφη υπήρξε ανιψιά του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Ολιγογράφος ως ποιητής, διέπρεψε στο απαιτητικό είδος του σονέτου. Ανήκει στην παράδοση της επτανησιακής σχολής, όπως διαμορφώθηκε από τον Διονύσιο Σολωμό. Γνώστης πολλών γλωσσών, μετέφρασε μεταξύ άλλων στα ελληνικά το ινδικό έπος της «Μαχαμπχαράτα». Το 1910 εκλέγεται βουλευτής υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ένα χρόνο αργότερα, ο λόγος του στη Βουλή για το γλωσσικό αποτελεί την κορύφωση των αγώνων του για τη δημοτική. Παροιμιώδης θα μείνει η φράση του «Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει, υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι», υπερασπιζόμενος την ευγένεια της δημοτικής γλώσσας. Ο Μαβίλης δεν ήταν μόνο άνθρωπος του πνεύματος, αλλά και της δράσης. Φλογερός πατριώτης συμμετέχει ενεργά στους απελευθερωτικούς αγώνες του έθνους: Το 1896 μάχεται στην επαναστατημένη Κρήτη, ένα χρόνο αργότερα λαμβάνει μέρος στον άτυχο ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, όπου και τραυματίζεται. Η υπέρτατη θυσία του προς την πατρίδα θα έρθει στις 28 Νοεμβρίου του 1912, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Ο Λορέντζος Μαβίλης, συμμετέχοντας ως εθελοντής, θα πέσει ηρωικά μαχόμενος κατά των Τούρκων στο βουνό Δρίσκος της Ηπείρου. Ήταν μόλις 52 ετών, πάνω στην κορύφωση της πνευματικής του δημιουργίας.
5
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ Ο ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος Γεώργιος Δροσίνης γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 1859, σ' ένα αρχοντικό της Πλάκας. Καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών του Μεσολογγίου. Χάρη στη φιλομάθειά του, αλλά και στις οικονομικές δυνατότητες που είχαν οι γονείς του, σπούδασε νομικά και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και στη συνέχεια Ιστορίας της Τέχνης στη Λειψία, στη Δρέσδη και στο Βερολίνο. Από το 1889 ως το 1897 υπήρξε διευθυντής του περιοδικού Εστία, που ο ίδιος μετέτρεψε σε εφημερίδα το Την ίδια περίοδο ίδρυσε και διηύθυνε τα περιοδικά Εθνική Αγωγή και Μελέτη, καθώς και το ετήσιο Ημερολόγιον της Μεγάλης Ελλάδος. Το 1899 μαζί με τον Δημήτριο Βικέλα ίδρυσαν το Σύλλογο προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, που εξέδωσε λογοτεχνικά έργα, λαογραφικές και άλλες μελέτες. Το 1901 ίδρυσε τις σχολικές βιβλιοθήκες και το 1908 το εκπαιδευτικό μουσείο. Συνέβαλε, επίσης, στην ανέγερση του Οίκου Τυφλών, της Σεβαστοπούλειας Επαγγελματικής Σχολής και της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρίας.
6
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ Από το 1914 ως το 1923 διετέλεσε τμηματάρχης Δημοτικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη σύνταξη του Ιστορικού Λεξικού της Ελληνικής Γλώσσας και στην εφαρμογή του εκπαιδευτικού προγράμματος του Ελευθέριου Βενιζέλου. Το 1924, υπό τη διεύθυνσή του, οργανώθηκε το Μουσείο Κοσμητικών Τεχνών. Έγινε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της το 1926, διατέλεσε ο πρώτος Γραμματέας των Δημοσιευμάτων του Ιδρύματος ( ) και τιμήθηκε με το Αριστείο των Γραμμάτων και Τεχνών. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1879 με ποιήματά του στα περιοδικά Ραμπαγάς και Μη Χάνεσαι. Ένα χρόνο αργότερα κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή υπό τον τίτλο Ιστοί Αράχνης, η σταδιοδρομία του, όμως, ως νέου ποιητή άρχισε το 1884 με τη συλλογή Ειδύλλια. Ποιητής της νέας αθηναϊκής σχολής -όπως και ο Κωστής Παλαμάς, με τον οποίο υπήρξε στενός φίλος- χρησιμοποίησε τη δημοτική γλώσσα από τις πρώτες του δημιουργίες και άντλησε στοιχεία από τα δημοτικά τραγούδια και τη λαϊκή παράδοση. Ως πεζογράφος, χρησιμοποίησε αρχικά την καθαρεύουσα, για να στραφεί κι εκεί αργότερα στη δημοτική, με το διήγημά του Το βοτάνι της αγάπης (1901). Πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 1951, στην Κηφισιά.
7
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΕΜΗΣ
8
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΕΜΗΣ Ο Ι. Πολέμης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1862. Θεωρήθηκε πρώιμη ποιητική ιδιοφυία αφού άρχισε να γράφει από 13 ετών. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και αισθητική στο Παρίσι. Εκτός από ποίηση έγραψε και θεατρικά έργα. Το 1918 τιμήθηκε με το αριστείο γραμμάτων για την ποιητική του συλλογή "σπασμένα μάρμαρα". Κέρδισε πολλές διακρίσεις σε ποιητικούς και θεατρικούς διαγωνισμούς. Ίδρυσε την Εταιρεία Θεατρικών Συγγραφέων και εξελέγη πρώτος της πρόεδρος. Ήταν ποιητής χαμηλών τόνων και κυρίως τον απασχόλησε ο έρωτας. Υπήρξε εργατικός, πολύ παραγωγικός, ευαίσθητος, ερωτικός και τρυφερός. Έγραψε ποίηση σε γλώσσα κατανοητή, κάποτε διδακτική - πατριωτική - ηθικοπλαστική και κάποτε με ρομαντικό επίχρισμα. Είχε μία αξιοσημείωτη μετρική άνεση, και τα θέματα του ήταν διατυπωμένα κατά κανόνα με απλό τρόπο πράγμα που τα έκανε αγαπητά στους συγχρόνους του. Η συλλογή το παλιό βιολί (1909) εκδόθηκε πολλές φορές και πολλά ποιήματα του μελοποιήθηκαν και έγιναν πολύ γνωστά τραγούδια.
9
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΕΜΗΣ Ο Πολέμης χρησιμοποίησε στην ποίηση του καθώς και στην θεατρική του παραγωγή στοιχεία από την δημοτική ποίηση και παράδοση. Σε γνωστή λαϊκή παράδοση βασίζεται και το πιο γνωστό του δράμα "Ο βασιλιάς Ανήλιαγος" που ερμήνευσε στην σκηνή η Μαρίκα Κοτοπούλη. Έμεινε -λόγω της γλώσσας που χρησιμοποίησε- ως το δημοτικό αντίστοιχο του ρομαντισμού, με τον Α. Παράσχο, γι' αυτό το λόγο συγκαταλέγεται πολλές φορές μεταξύ αυτών πού ανανέωσαν την ελληνική ποίηση την δεκαετία του 1880: Τον Παλαμά, τον Νίκο Καμπάνη και τον Δροσίνη. Πέθανε στην Αθήνα το 1924 και μ' έρανο των αναγνωστών του περιοδικού "ΔΙΑΠΛΑΣΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ" στήθηκε η προτομή του στο Ζάππειο. Στους περισσότερους από εμάς τα ποιήματα του φέρνουν στο μυαλό στιγμές από την ιστορία μας, καθώς και έντονες αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια.
10
ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ Εις την πατρίδα Πατρίδα σαν τον ήλιο σου ήλιος αλλού δεν λάμπει. Πώς εις το φως του λαχταρούν η θάλασσα κι οι κάμποι πως λουλουδίζουν τα βουνά, τα δασ' οι λαγκαδιές, στέρνοντάς του θυμίαμα μυριάδες μυρωδιές! Αφρολογούν οι ρεματιές και λαχταρίζ' η λίμνη, χίλιες πουλιών λαλιές ηχούν, της ομορφιάς του ύμνοι. Σ άπειρ' αστράφτουν χρώματα παντού λογής λογής τ' αγέρος τα πετούμενα, τα σερπετά της γης. Κι, αυτός σηκώνει τ' αλαφρό της καταχνιάς μαγνάδι κι' η κάθε στάλ' από δροσιά γυαλίζει σαν πετράδι, η κάθε αχτίδα του σκορπά με την αναλαμπή χαρά, ζωή και δύναμη κι' ελπίδα όπου κι' αν μπει.
11
ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ Φαντάζεις σαν τον ήλιο σου κι' εσύ καλή πατρίδα, και μάγια σαν τα μάγια σου στον κόσμο αλλού δεν είδα. Η γη σου είναι παράδεισο, κι αιώνια γαλανός γύρω σου καθρεφτίζεται στο πέλαγ' ο ουρανός. και οι νύχτες σου με τ' άσπρα τους, με τη γαλάζια πάστρα, με τ' αηδονολαλήματα, τρεμάμενα σαν τ' άστρα, με το φεγγάρι που περνά, σαν όνειρο ευτυχιάς, στη μέση της απέραντης ουράνιας ησυχιάς, οι νύχτες σου δροσοβολούν χιλιόπλαστα λουλούδια και στων παιδιών σου τες καρδιές αμάραντα τραγούδια, σταλάζουν εις τα σπλάχνα τους θεράπειο λησμονιάς,
12
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ Χώμα ελληνικό
Τώρα που θα φύγω και θα πάω στα ξένα και θα ζούμε μήνες, χρόνους χωρισμένοι, άφησε να πάρω κάτι κι από σένα, γαλανή πατρίδα πολυαγαπημένη, άφησε μαζί μου φυλαχτό να πάρω για την κάθε λύπη κάθε τι κακό, φυλαχτό από αρρώστια, φυλαχτό από Χάρο, μόνο λίγο χώμα, χώμα ελληνικό. Χώμα δροσισμένο με νυχτιάς αγέρι, χώμα βαφτισμένο με βροχή του Μάη, χώμα μυρισμένο απ' το καλοκαίρι, χώμα ευλογημένο, χώμα που γεννάει μόνο με της Πούλιας την ουράνια χάρη, μόνο με του ήλιου τα θερμά φιλιά, το μοσχάτο κλήμα το ξανθό σιτάρι, τη χλωρή τη δάφνη, την πικρήν ελιά.
13
ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ Μάγεμα ασημοϋφαντο, φως μαργαριταρένιο λυώνομαι σ' ένα χάραμα ξανθό, μαλαματένιο. Γιομάτος μόσχους και δροσιές ο Ζέφυρος τερπνά μέσ' απ' αγάπης φαντασιές τα πλάσματα ξυπνά. κι' ανάμεσα στα χρώματ' από χίλια ουράνια τόξα, προβαίνει πάλ' ο ήλιος εις όλη του τη δόξα και σαν του μεγαλείου σου σύμβολο φωτεινό, ως στο χρυσό βασίλεμα λάμπει στον ουρανό. Ελλάς, το μεγαλείο σου βασίλεμα δεν έχει και δίχως γνέφια τους καιρούς η δόξα σου διατρέχει, όσες φορές ο ήλιος σου να σε φωτίσει ερθεί, θε να σ' ευρεί, πεντάμορφη, στεφανωμένη, ορθή. Λορέντζος Μαβίλης
14
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ Χώμα τιμημένο, που 'χουν ανασκάψει για να θεμελιώσουν έναν Παρθενώνα, χώμα δοξασμένο, που 'χουν ροδοβάψει αίματα στο Σούλι και στο Μαραθώνα, χώμα πο 'χει θάψει λείψαν' αγιασμένα απ' το Μεσολόγγι κι από τα Ψαρά χώμα που θα φέρνει στον μικρόν εμένα θάρρος, περηφάνια, δόξα και χαρά. Θε να σε κρεμάσω φυλαχτό στα στήθια, κι όταν η καρδιά μου φυλαχτό σε βάλει από σε θα παίρνει δύναμη βοήθεια, μην την ξεπλανέψουν άλλα, ξένα κάλλη. Η δική σου η χάρη θα με δυναμώνει, κι όπου κι αν γυρίσω, κι όπου κι αν σταθώ συ θε να μου δίνεις μια λαχτάρα μόνη, πότε στην Ελλάδα πίσω θε να 'ρθω. Κι αν το ριζικό μου - έρημο και μαύρο - μου 'γραψε να φύγω και να μη γυρίσω, το στερνό συχώριο εις εσένα θα 'βρω, το στερνό φιλί μου θε να σου χαρίσω. Έτσι κι αν σε ξένα χώματα πεθάνω, και το ξένο μνήμα θα 'ναι πιο γλυκό
15
Ι. ΠΟΛΕΜΗΣ Τι είναι η πατρίδα μας
Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είν' οι κάμποι; Μην είναι τ' άσπαρτα ψηλά βουνά; Μην είναι ο ήλιος της, που χρυσολάμπει; Μην είναι τ' άστρα της τα φωτεινά; Μην είναι κάθε της ρηχό ακρογιάλι και κάθε χώρα της με τα χωριά; κάθε νησάκι της που αχνά προβάλλει, κάθε της θάλασσα, κάθε στεριά; Μην είναι τάχατε τα ερειπωμένα αρχαία μνημεία της χρυσή στολή που η τέχνη εφόρεσε και το καθένα μια δόξα αθάνατη αντιλαλεί; Όλα πατρίδα μας! Κι αυτά κι εκείνα, και κάτι που 'χουμε μες την καρδιά και λάμπει αθώρητο σαν ήλιου αχτίνα και κράζει μέσα μας: Εμπρός παιδιά.
16
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Και οι τρεις ποιητές εκφράζουν με πληθωρικό τρόπο τα πατριωτικά και φυσιολατρικά τους συναισθήματα. Είναι κυριαρχημένοι από αγάπη για την πατρίδα τους, από συγκίνηση, περηφάνια και θαυμασμό για το μεγαλείο των αγώνων της, νιώθουν σιγουριά και ασφάλεια σ’ αυτήν κι όταν είναι μακριά της, ξυπνούν η θλίψη, ο καημός , η μελαγχολία αλλά και η λαχτάρα και ο πόθος να ξαναγυρίσουν στην Πατρίδα. Τα συναισθήματα τους σχετίζονται με τις εικόνες, γιατί αυτές αφυπνίζουν αναμνήσεις στο μυαλό και την καρδιά τους και οι αναμνήσεις «γεννούν» τα συναισθήματα.
17
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
18
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
19
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
20
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
21
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
22
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
23
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
24
ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ ΑΘΗΝΑ
ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ ΑΘΗΝΑ ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
25
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ Γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου του 1859, η καταγωγή του όμως ήταν από το Μεσολόγγι. Το 1864 πεθαίνει η μητέρα του Πηνελόπη από πρόωρο τοκετό, ενώ λίγο αργότερα, το 1865 πεθαίνει και ο πατέρας του Μιχαήλ Παλαμάς. Τον επτάχρονο Κωστή ανέλαβε τότε, ο θείος του Δημήτριος Παλαμάς και τον πήρε στο σπίτι του στο Μεσολόγγι. Εκεί ο ποιητής έμεινε από το 1867 ως το Ήδη αρχίζει ν' ασχολείται στα γυμνασιακά του χρόνια με την λογοτεχνία. Μόλις τελείωσε το γυμνάσιο, το 1876, ήρθε στην Αθήνα, όπου εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο, στη Νομική σχολή. Οι σπουδές του όμως δεν κράτησαν πολύ, γιατί η ποίηση και η λογοτεχνία από νωρίς τον κέρδισαν.
26
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ Ιδρύει τη Νέα Αθηναϊκή σχολή και το 1886 τυπώνει την πρώτη του ποιητική συλλογή "Τα τραγούδια της Πατρίδος μου" και το 1887 παντρεύεται (κουμπάρος ο Βλάσης Γαβριηλίδης) με την Μαρία Βάλβη με την οποία και θα αποκτήσει τρία παιδιά - τη Ναυσικά, το Λέανδρο και τον Άλκη. Ο θάνατος βρίσκει τον Άλκη σε ηλικία 5 χρόνων στις 24 Φεβρουαρίου του 1898 και ο Κωστής Παλαμάς βυθίζεται σε άφατη οδύνη. Για το χαμό του μικρού του γιού γράφει το αριστουργηματικό ελεγείο "Ο Τάφος« (1898). Το 1926 παίρνει τον τίτλο του ακαδημαϊκού. Το 1929 αναλαμβάνει καθήκοντα ως Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.
27
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ Το 1936 εορτάζεται η πενηντάχρονη προσφορά του ποιητή στα πνευματικά δρώμενα και του απονέμονται τα διάσημα του Ανωτέρου Ταξιάρχου του Βασιλικού Τάγματος και το βραβείο "Γραμμάτων και Τεχνών" του Υπουργείου Παιδείας. Στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής, στις 9 Φεβρουαρίου του 1943, πεθαίνει η σύντροφός του Μαρία. Δεκαοχτώ μέρες αργότερα, βαριά άρρωστος ο Κωστής Παλαμάς πεθαίνει στις 27 Φεβρουαρίου του 1943, στις 3 π. μ. Η κηδεία του έμεινε μνημειώδης στα χρονικά της πατρίδας μας. Χιλιάδες λαός πλημμύρισε το Α' Νεκροταφείο Αθηνών και συνόδευσε τον μεγάλο μας ποιητή μέχρι την τελευταία του κατοικία, ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο, μπροστά στα μάτια των έκπληκτων Γερμανών κατακτητών. Λίγο νωρίτερα ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός είχε απαγγείλει το περίφημο νεκρώσιμο ποίημα στη μνήμη του Κωστή Παλαμά.
28
ΝΙΚΟΣ-ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ
29
ΝΙΚΟΣ-ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ
Ο Νίκος Ασλάνογλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το Στα εφηβικά του χρόνια διάλεξε το ψευδώνυμο «Αλέξης», λόγω του ομώνυμου ήρωα του Ντοστογιέφσκι στο έργο «Ταπεινοί και καταφρονεμένοι». Σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Α.Π.Θ. Μετά ανέλαβε με το γαμπρό του την εριουργία Μάκερ (επιχείρηση του πατέρα του) αλλά χρεοκόπησε. Συνέχισε τις σπουδές του στα πανεπιστήμια Καΐρου και Αιξ-αν Προβάνς. Δούλεψε ως βιβλιοθηκάριος στο Α.Π.Θ., καθηγητής σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών και επιστημονικός συνεργάτης στην Αρχιτεκτονική του Α.Π.Θ. Μετά το 1980 έζησε στην Αθήνα και ήταν επιμελητής και λογοτεχνικός σύμβουλος σε εκδοτικό οίκο. Στα γράμματα εμφανίζεται το 1951, όταν στο ένα και μοναδικό τεύχος του περιοδικού «Σκέψη» (όπου ήταν συνιδρυτής) δημοσίευσε το πρώτο του δοκίμιο με τίτλο «Θάνατος και γέννηση στην ποίηση του Γιώργου Θέμελη». Πέθανε στην Αθήνα το 1996.
30
ΝΙΚΟΣ-ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ
Ποιητικές συλλογές: «Δύσκολος θάνατος», 1954 «Ο θάνατος του Μύρωνα», 1960 «Ποιήματα για ένα καλοκαίρι», 1963 «44 ποιήματα, Επιλογή », 1970 «Νοσοκομείο εκστρατείας», 1972 «Αργό πετρέλαιο», 1974 «Δύσκολος θάνατος» (συγκεντρωτική έκδοση), 1978 «Ωδές στον Πρίγκιπα», 1981 «Τρία ποιήματα», 1987 Πεζογραφία: «Θάλασσα και συγχρονισμός» (ποιητικό μονόπρακτο), 1952 «Ταξιδεύοντας στη δροσερή νύχτα» (σύντομα κείμενα δημοσιογραφικού χαρακτήρα), 1991
31
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
32
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ Γεννήθηκε στη Τρίπολη στις 30 Οκτώβρη Ο πατέρας του ήταν νομομηχανικός κι έτσι στα παιδικά του χρόνια αναγκάστηκε να αλλάζει συνέχεια τόπο διαμονής. Πέρασε από το Αργοστόλι, τη Λευκάδα, τη Λάρισα, τη Καλαμάτα, την Αθήνα, τα Χανιά Από το 1912 δημοσιεύει ποιήματα σε διάφορα παιδικά περιοδικά. 17 χρονών έρχεται στην Αθήνα και γράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στα τέλη του 1917 πήρε το πτυχίο του. Στη συνέχεια επιχείρησε ν' ασκήσει το δικηγορικό επάγγελμα, αλλά η έλλειψη πελατείας τον ανάγκασε να ζητήσει δημόσιο διορισμό. Έτσι διορίστηκε υπάλληλος (υπουργικός γραμματέας Α') στη Νομαρχία Θεσσαλονίκης. Μετά την οριστική απαλλαγή του από το στρατό, τοποθετήθηκε στη Νομαρχία Σύρου κι ύστερα βρέθηκε για μερικούς μήνες ν' ασκεί καθήκοντα νομάρχη στην 'Αρτα. Στη συνέχεια μετατέθηκε στην Αθήνα και υπηρέτησε στη Νομαρχία Αττικής.
33
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ Αισθανόμενος απέχθεια για την κρατική γραφειοκρατία τη καυτηριάζει συχνά. Αυτό του στοιχίζει αντιπάθεια και διώξεις από τους ανωτέρους του, μ' αποτέλεσμα να μετατεθεί πολλές φορές στην επαρχία. Γνωρίζει έτσι τη μιζέρια και την ανία της κι αυτό του στοιχίζει και τον πληγώνει βαθιά Το Φλεβάρη του 1919 εκδίδει τη 1η του ποιητική συλλογή "Ο Πόνος Των Ανθρώπων & Των Πραγμάτων", που δε παίρνει καλή κριτική. Με το φίλο του 'Αγη Λεβέντη εκδίδει τον ίδιο χρόνο το σατιρικό περιοδικό "Η Γάμπα". Παρά την επιτυχία του το περιοδικό κυκλοφόρησε μόνο σ' 6 τεύχη γιατί η αστυνομία απαγόρευσε την έκδοσή του Το 1921 κυκλοφορεί τη 2η συλλογή του τα "Νηπενθή". Την εποχή αυτή συνδέεται στενά με την ποιήτρια Μαρία Πολυδούρη , συνάδελφό του στη Νομαρχία Αττικής. Το 1924 ταξιδεύει στο εξωτερικό, στην Ιταλία (Ρώμη), Γερμανία και Ρουμανία. Το Δεκέμβρη του 1927 εκδίδει τη τελευταία του συλλογή, "Ελεγεία και Σάτιρες".
34
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ Το Φλεβάρη του 1928 αποσπάται στη Πάτρα και τον Ιούνιο στη Πρέβεζα. Αισθανόμενος αηδία κι απόγνωση για τη ζωή αυτής της μικρής πόλης στέλνει απελπισμένα γράμματα σε συγγενείς και φίλους, περιγράφοντας την αθλιότητα και τη μικρότητα που κυριαρχεί στην τοπική κοινωνία. Στις 20 Ιουλίου αποφασίζει να βάλει τέλος στη ζωή του. Αποπειράται να αυτοκτονήσει πέφτοντας γυμνός στη θάλασσα και μάταια προσπαθώντας επί 10ωρο να πνιγεί. Δε τα καταφέρνει όμως γιατί ήτανε καλός κολυμβητής. Το πρωί της επομένης, απτόητος, αγοράζει ένα περίστροφο και πάει σ ένα καφενείο όπου φυτεύει μια σφαίρα στη καρδιά του. Στην τσέπη του αφήνει το τελευταίο του σημείωμα.
35
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ Χαρά σ' εσέ, χώρα λευκή και χώρα ευτυχισμένη! Καμιά χώρα σ' όλη τη γη, καμιά στην οικουμένη δεν ηύρε τέτοιο φυλαχτό σαν το δικό μου μάτι. Απ' άλλες χώρες πέρασα γοργά - γοργά τρεχάτη και μ' είδαν της Ελλάδας μου τ' αγαπημένα μέρη σαν άνεμο και σαν αϊτό και σύννεφο κι αστέρι. Όμως σ' εσέ το θρόνο μου αιώνια θεμελιώνω και ρίζωσ' η αγάπη μου στα χώματά σου μόνο "Ύμνος εις την Αθηνά" Κωστής Παλαμάς
36
ΝΙΚΟΣ-ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ
Αθήνα Πολιτεία γυμνή, πρωινό με τις άδειες καρέκλες δεν είναι δω τόπος να μείνουμε εδώ δεν έχει δρόμους δεν έχει μάτια μέσα σ’ ερειπωμένα παράθυρα μια μυρωδιά γκαζιού και κίτρινης λαδομπογιάς Από τη συλλογή Δύσκολος θάνατος (1954)
37
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ Αθήνα Ώρα γλυκιά. Ξαπλώνει ωραία δομένη η Αθήνα στον Απρίλη σαν εταίρα. Είναι ηδονές τα μύρα στον αιθέρα, και τίποτε η ψυχή πια δεν προσμένει. Στά σπίτια σκύβει απάνω και βαραίνει το ασήμι του βλεφάρου της η εσπέρα. Βασίλισσα η Ακρόπολη εκεί πέρα πορφύρα έχει τη δύση φορεμένη.
38
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ Φιλί φωτός και σκάει το πρωταστέρι. Στον Ιλισσό ερωτεύεται τ' αγέρι ροδονυφούλες δάφνες που ριγούνε. Ώρα γλυκιά χαράς και αγάπης, όντας πουλάκια το ένα τ' άλλο κυνηγούνε τ' Ολύμπιου Δία μια στήλη αεροχτυπώντας. -συλλογή "Η σκιά των ωρών"-
39
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Ο Κωστής Παλαμάς, μέσα από το ποίημά του εκφράζει όμορφα συναισθήματα, όπως αυτά της χαράς και της υπερηφάνειας, διότι περιγράφει τα θετικά χαρακτηριστικά και την ιστορία της Αθήνας. Ο Κώστας Καρυωτάκης έχει παρόμοια συναισθήματα με αυτά του Παλαμά. Επικεντρώνεται στην Ακρόπολη και στον Ιλισό, στοιχεία που του φέρνουν ωραία συναισθήματα, δηλαδή της αγάπης και του θαυμασμού. Ο Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, εκφράζει τελείως διαφορετικά στοιχεία της Αθήνας, τα οποία φέρνουν λύπη και άσχημες εικόνες στο μυαλό.
40
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Στο πρώτο ποίημα ο Παλαμάς φαίνεται αισιόδοξος για το μέλλον της πόλης του. Αισθάνεται αγάπη και υπερηφάνεια για αυτήν .Ο ποιητής μέσω του ποιήματος του μας φανερώνει την λατρεία του για την Αθήνα, λατρεύει τον πολιτισμό της, τους τόπους της και τα αγαθά που προσφέρει, όπως το μέλι ,τα σύκα τα στάχυα και τα σταφύλια .Νιώθει υπερήφανος για το πολιτισμό της και την πίστη των πολιτών της σε αυτή. Στο δεύτερο ποίημα ο Καρυωτάκης εκφράζει τα συναισθήματα του παρόμοια με το πρώτο ποίημα. Ο ποιητής νιώθει θαυμασμό και αγάπη για την πόλη του και αυτό φαίνεται από τον τρόπο που απεικονίζει την Αθήνα, σαν εταίρα .Μας φανερώνει τα μνημεία της Αθήνας, παραδείγματος χάρη την Ακρόπολη σαν βασίλισσα .Τέλος αναφέρει τον βασικότερο θεό τον Ολύμπιο Δία. Στο τρίτο ποίημα μας παρουσιάζει την Αθήνα με εντελώς διαφορετικό τρόπο από τα υπόλοιπα ποιήματα .Μας δείχνει μια Αθήνα ερειπωμένη και άδεια ,μας δείχνει την άλλη όψη της, δηλαδή τα μειονεκτήματά της.
41
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
42
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
43
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
44
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
45
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
46
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
47
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
48
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
49
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
50
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
51
Κ.ΠΑΛΑΜΑΣ Δ.ΣΟΛΩΜΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ
Κ.ΠΑΛΑΜΑΣ Δ.ΣΟΛΩΜΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ
52
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριάς του Αγγελικής Νίκλη. Σε πολύ μικρή ηλικία έμεινε ορφανός και το 1808 έφυγε για σπουδές στην Ιταλία, με τη συνοδεία του ιταλού δασκάλου του Ρώσση. Επτά χρόνια αργότερα πήρε το απολυτήριο από το Λύκειο της Κρεμόνας και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Πάβιας, απ' όπου πήρε το πτυχίο της Νομικής. Παράλληλα με τις σπουδές στη νομική, για την οποία ουδέποτε ενδιαφέρθηκε, άρχισε να γράφει στίχους στην ιταλική γλώσσα, ενώ ήρθε σε επαφή με διαπρεπείς φιλοσόφους, φιλολόγους και αξιόλογους εκπροσώπους της λογοτεχνικής κίνησης της εποχής. Το 1818 επέστρεψε στη Ζάκυνθο, όπου παρέμεινε για δέκα χρόνια. Εκεί άρχισε να γράφει τα πρώτα του αξιόλογα στιχουργήματα στα ελληνικά. Το πρώτο εκτενές ελληνικό ποίημά του και πλέον γνωστό είναι ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», απόσπασμα του οποίου καθιερώθηκε ως Εθνικός μας Ύμνος.
53
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Λίγο αργότερα, συνέθεσε το λυρικό ποίημα «Εις τον θάνατο του Λορδου Μπάυρον» και ακολούθησαν «Η καταστροφή των Ψαρών», «Η Φαρμακωμένη», «Ο Λάμπρος», «Εις Μοναχήν», «Ο Κρητικός», «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», «Ο Πορφύρας». Στα τέλη του 1828 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κέρκυρα, συνεχίζοντας την ενασχόλησή του με την ποίηση σχεδόν απομονωμένος. Δεν έκανε ούτε ένα ταξίδι στην ελευθερωμένη Ελλάδα, γιατί, όπως υποστηρίζεται, «δεν εσυνηθούσε να θεατρίζει στο εθνικό του φρόνημα αλλά μες το άγιο βήμα της ψυχής». Στις 3 Φεβρουαρίου του 1849 παρασημοφορήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος, διότι «με την ποίηση του διέγειρε τα αισθήματα του λαού στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία». Πέθανε στις 9 Φεβρουαρίου του 1857 στην Κέρκυρα, ύστερα από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις. Τα οστά του μεταφέρθηκαν το 1865 στη Ζάκυνθο και τοποθετήθηκαν αρχικώς σ' ένα μικρό μαυσωλείο στον τάφο του Κάλβου.
54
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΟΞΑ ΣΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ
Γη, τους ξάστερους πάντοτε ουρανούς μου Κάθε λογής κόσμοι αστρικοί πλουμίζουν, Άστρα που σβύνουν και πού πέφτουν, άστρα Που τρεμοφέγγουν, Πλανήτες, φωτοσύγνεφα, κομήτες, Φώτα χλωμά και φώτα θάμπωμα, ήλιοι, Πές τα μαργαριτάρια και χρυσάφια, Πες τα διαμάντια. Μα εσύ, ρουμπίνι απ΄ τους αχνούς δεμένο Μαρτυρικών και ηρωικών αιμάτων. Στον ουρανό της πλάσης, καθώς είναι του πόλου το άστρο, Του πόλου το άστρο εσύ στους ουρανούς μου Της Δόξας, δόξα, ώ Γή! Το Μισολόγγι: Κι΄ οι με ονόματα μύρια γνωρισμένοι Κόσμο μου που είναι Κι΄ οι από σπαθιού καταχτητές, και οι δάφνες Των πολεμάρχων οι αιματοβαμμένες, Κι΄ οι Αλέξαντροι Κι΄ οι Εφτάλοφες και οι Νίκες Και οι Σαλαμίνες, Και με τις ιστορίες οι πολιτείες Και στόματα χρυσά και οι Κυβερνήτες Κι΄ οι Ηράκλειτοι του Λόγου και της Τέχνης παντού κι΄ οι Αισχύλοι, Ανήμποροι όπως κι΄ αν σταθούν μπροστά σου, Και σε μιάς τρίχας ήσκιο να θολώσουν Την ξεκομμένη απ΄ του Κυρίου την όψη Φεγγοβολιά σου. Μισολόγγγι. Χαρά της ιστορίας, Γη επαγγελμένη. Πάνε εκατό χρόνια, Κι΄ ας πάνε. Η θύμηση άχρονη μπροστά σου Θα γονατίζει.
55
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Ελεύθεροι πολιορκημένοι, Διονύσιος Σολωμός ΑΠΟ ΤΟ Β' ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει· λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει. Τα μάτια η πείνα εμαύρισε· στα μάτια η μάνα μνέει· στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα καί κλαίει: «Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω γω στο χέρι; οπού συ μού ΄γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει».
56
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ II Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν καί γελούνε, κι όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε. Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει, και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι, π’ ολονυχτίς εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη. Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ’ έφθασε μ’ ασπούδα, έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα, που ευώδιασε τον ύπνο της μεσα στον άγριο κρίνο· το σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκειά κι εκείνο. Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη· η μαύρη πέτρα ολόχρυση καί το ξερό χορτάρι. Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει: «Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
57
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Στο ποίημα του Παλαμά ο ίδιος ο ποιητής αισθάνεται περήφανος για το Μεσολόγγι και αυτό φαίνεται όταν τονίζει πως όλα τα σημαντικά γεγονότα που αναφέρονται στο ποίημα δεν μπορούν να σταθούν μπροστά στην ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου και έτσι δείχνει τον θαυμασμό του για τον τόπο αυτό. Στο ποίημα του Σολωμού ο ποιητής θαυμάζει τους ανθρώπους όπου παρά τις αντίξοες συνθήκες μπορούν και επιβιώνουν. Ακόμα θαυμάζει και το όμορφο φυσικό περιβάλλον του Μεσολογγίου.
58
ΣΧΕΣΗ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΓΡΑΦΤΗΚΑΝ
Ο Παλαμάς γράφει το ποίημα «Δόξα στο Μεσολόγγι» για να τιμήσει την 100στη επέτειο από την ξακουστή Έξοδο του Μεσολογγίου. Ο Σολωμός έγραψε τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» με τόσες λεπτομέρειες γιατί έζησε αυτή την εποχή που συνέβησαν όλα αυτά τα τόσο σημαντικά σε ιστορικό και πολιτισμικό περιεχόμενο αλλά και συγχρόνως τόσο ξακουστά γεγονότα.
59
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
60
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
61
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
62
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
63
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
64
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
65
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
66
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ
67
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ Ο Μιχάλης Γκανάς γεννήθηκε στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας το Από το 1962 ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Βιβλιοπώλης επί μία δεκαπενταετία, συνεργάστηκε αργότερα με την τηλεόραση ως επιμελητής λογοτεχνικών εκπομπών και σεναριογράφος. Από το 1989 είναι κειμενογράφος σε διαφημιστική εταιρεία. Το 1991 μετέφρασε τις Νεφέλες του Αριστοφάνη για το Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν. Ποίηματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες, ενώ στίχοι του έχουν μελοποιηθεί από γνωστούς Έλληνες συνθέτες.
68
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ Καράβια βγήκαν στη στεριά και πιάσανε τα όρη ποιος είδε βάρκα στο Χελμό στο Μέτσοβο βαπόρι Ποιος είδε νύχτα με δυο φεγγάρια ποιος είδε ήλιο σαν αχινό κι ερωτευμένα πουλιά και ψάρια να κολυμπάνε στον ουρανό Καράβια βγήκαν στη στεριά και χάθηκαν στο χιόνι κι αυτός που τα ονειρεύτηκε τα περιμένει ακόμη Ποιος είδε φάρο στον Ψηλορείτη στην Ελασσόνα λευκό πανί κι ένα καράβι από την Κρήτη να πιάνει Ξάνθη Κομοτηνή Ποιος είδε νύχτα με δυο φεγγάρια ποιος είδε ήλιο σαν αχινό κι ερωτευμένα πουλιά και ψάρια να κολυμπάνε στον ουρανό
69
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ Θα πάρω δρόμο μια βράδια με μια φτερούγα στην καρδιά και θα'ρθω να σε ξαναβρώ θα πάρω δρόμους και στενά και σταθερά και κινητά ν' ακούσεις πόσο σ' αγαπώ Σαλονίκη, δεν αντέχω,δε βαστώ το χωρισμό Σαλονίκη σ' ονειρεύομαι τις νύχτες και ξυπνώ Λάμπουν τ' άστρα σαν δυο μάτια στο δικό σου ουρανό Σαλονίκη Σαλονίκη μου ποτέ δε σε ξεχνώ Θα βγω στον Πύργο το Λευκό στο Σειχ Σου και στο Ντεπό και στα παλιά Λαδάδικα να ζήσω νύχτες μαγικές να σβήσω τόσες ξενιτιές κι όλου του κόσμου τ' άδικα
70
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ Έλα να πάμε στα καμένα στον Υμηττό και στην Αυλώνα πουλιά και πεύκα συλλογίσου ενός καμένου παραδείσου δέντρα που ήτανε φαντάσου και στη σκιά τους ξεκουράσου Έλα και πάρε με μαζί σου στην Κυριακάτικη εκδρομή σου βγάλε με στο χλωρό κορμί σου στις εκβολές του παραδείσου Έλα να πάμε στα καμένα δε μας χωράει πια το σπίτι έρχονται δύσκολες ημέρες μουτζουρωμένες σα Δευτέρες έρχονται φλόγες απ' τα δάση και μια φωτιά να μας δικάσει μέσα στο πύρινό της χνώτο από τον έσχατο στον πρώτο Έλα και πάρε με μαζί σου στην Κυριακάτικη εκδρομή σου βγάλε με στο χλωρό κορμί σου στις εκβολές του παραδείσου Έλα να βγούμε απ΄ το σπίτι ξανά σε δρόμους και πλατείες πάρε και τα παιδιά μαζί σου εδώ, στο χείλος της αβύσσου κι άφησε μόνη στο τραπέζι την τηλεόραση να παίζει Να δείχνει έγχρωμο τον πόνο δίπλα σ' ένα φιλέτο τόνο Να δείχνει φονικά και φλόγες τσόντες πολιτικούς και ρώγες ενώ εμείς θα χουμε φτάσει στο σταυροδρόμι του εξήντα Με τα παιδάκια μας στον ώμο για να μας δείχνουνε το δρόμο
71
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΗ 1ο ποίημα: Στο πρώτο ποίημα, «Καράβια βγήκαν στη στεριά»,ο ποιητής εκφράζει θετικά συναισθήματα όπως χαρά, θαυμασμό κι ενθουσιασμό για την ομορφιά της φύσης. Άλλωστε όλο το ποίημα είναι γραμμένο με ουσιαστικά και φράσεις που έχουν να κάνουν με τη φύση (φεγγάρια, ήλιος, πουλιά, ψάρια, ουρανός κ.α)
72
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΗ 2ο ποίημα: Στο δεύτερο ποίημα, «Σαλονίκη», ο ποιητής αναφέρεται στην πόλη Θεσσαλονίκη. Το ποίημα κατακλύζεται από τη νοσταλγία του ποιητή γι’ αυτή την πόλη την οποία υπερλατρεύει, ονειρεύεται και όταν βρίσκεται εκεί ξεχνάει όλα τα προβλήματά του. Έντονες είναι οι εικόνες που περιγράφει ο ποιητής από διάφορες χαρακτηριστικές περιοχές της Θεσσαλονίκης. Έντονα είναι επίσης και τα ρήματα που χρησιμοποιεί ο ποιητής στη β΄ στροφή για να δείξει την αγάπη του και τη νοσταλγία του γι’ αυτή την πόλη (δεν αντέχω, δε βαστώ, σ’ ονειρεύομαι, δε σε ξεχνώ κ.α)
73
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΗ 3ο ποίημα: Στο τρίτο ποίημα, «Στα καμένα» ο ποιητής εκφράζει αρνητικά συναισθήματα για τη ζωή. Η χαρά και θαυμασμός στο πρώτο ποίημα γίνονται εδώ στεναχώρια και λύπη με κύρια αιτία αυτών των συναισθημάτων τα καμένα δάση και την καταστροφή του περιβάλλοντος γενικότερα. Στο ποίημα κυριαρχεί η θλίψη κι ο αναστεναγμός για την πύρινη λαίλαπα που έχει καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών δασών- βουνών. Κυριαρχεί επίσης μία αίσθηση απώλειας «ο καμένος παράδεισος» αυτού που κάποτε αποκαλούσαμε φυσικό πλούτο (σε περιοχές όπως Υμηττός και Αυλώνα).Παρόλο όμως τ’ αρνητικά συναισθήματα φαίνεται έντονα η αγάπη του ποιητή για τη φύση και την επικοινωνία που θέλει να έχει με αυτήν έστω και κάτω από αυτές τις συνθήκες της καταστροφής. Η αγάπη αυτή υποδηλώνεται από την προτροπή του ποιητή για μια βόλτα «εκδρομή στα καμένα, στο χλωρό κορμί σου στις εκβολές του παραδείσου…».
74
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΗ Στο πρώτο και στο δεύτερο ποίημα εκφράζονται έντονα όνειρα με πόθο για κάτι θαυμαστό και γεμάτο αγάπη . Ακόμη υπάρχει απογοήτευση για την μη πραγματοποίηση των ονείρων του. Ταυτόχρονα διακρίνεται μια ακατανίκητη ανάγκη επικοινωνίας, καθώς και νοσταλγία για την πατρίδα του σε συνδυασμό με τον έντονο καημό του γυρισμού. Επιπλέον διακρίνεται η επιθυμία να ξεχαστούν αυτά που πέρασε. Στο τρίτο ποίημα εκφράζεται έντονη νοσταλγία για αυτά που χάθηκαν. Ακόμη είναι ολοφάνερη η ανάγκη του ποιητή να ονειρευτεί και να πιστέψει ότι τίποτε δεν άλλαξε , παρ΄ όλα αυτά είναι γεμάτος στεναχώρια και άγχος για τις δύσκολες μέρες που έρχονται καθώς έχει και ένα αίσθημα ενοχής που δε σώθηκε το δάσος.
75
Ο ΧΕΛΜΟΣ
76
ΜΕΤΣΟΒΟ
77
ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ
78
ΚΡΗΤΗ
79
ΕΛΑΣΣΟΝΑ
80
ΞΑΝΘΗ
81
ΚΟΜΟΤΗΝΗ
82
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
83
ΛΕΥΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ
84
ΛΑΔΑΔΙΚΑ
85
ΣΕΙΧ ΣΟΥ
86
ΑΥΛΩΝΑ
87
ΥΜΗΤΤΟΣ
88
ΔΑΣΗ
89
ΚΑΜΕΝΑ ΔΑΣΗ
90
ΔΑΣΗ ΣΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ
91
ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
92
ΕΛΛΑΔΑ Οδυσσέας Ελύτης Γιάννης Ρίτσος
93
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ Φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά καταγόταν από την Μυτιλήνη. Ο Οδυσσέας Ελύτης ανήκει κι αυτός στη λεγόμενη γενιά του 30 και στην αρχή παρουσιάστηκε στην ποίηση ως σουρεαλιστής με την ποιητική συλλογή "Προσανατολισμοί". Μέσα στην κατοχή κυκλοφορεί το δεύτερο βιβλίο του με τίτλο "Ήλιος ο Πρώτος". Η θάλασσα, ο ουρανός, ο ήλιος κι ο έρωτας είναι τα κεντρικά στοιχεία που προβάλλονται κι εξυμνούνται σε όλα τα ποιήματά του. Αλλά ο Ελύτης δεν είναι μόνο ένας φυσιολάτρης, είναι κι ένας θερμός πατριώτης. Μετά την απελευθέρωση θα κυκλοφορήσει το έργο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για το χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας", που αποτελεί ένα μήνυμα για ελληνική αλλά και πανανθρώπινη ελευθερία. Στη συνέχεια θα σωπάσει για αρκετά χρόνια ενώ μάλιστα θα φύγει από τη χώρα και θα εγκατασταθεί στο Παρίσι, όπου θα σπουδάσει και θα μεταφράσει πολλά ποιήματα Γάλλων ποιητών. Αργότερα θα εκδώσει νέες ποιητικές συλλογές και μάλιστα το πιο αντιπροσωπευτικό έργο της λογοτεχνικής του παραγωγής, το «Άξιον Εστί".
94
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ Στη συνέχεια ο Ελύτης θα εκδώσει τα : "Έξι και μια τύψεις για τον ουρανό", " Ήλιος ο ηλιάτορας", "Τα ρω του έρωτα", " Το φωτόδεντρο και η 14η Ομορφιά", "Το μονόγραμμα" και "Τα ετεροθαλή". Κυκλοφόρησε επίσης τα δοκίμια "Ο ζωγράφος Θεόφιλος" και "Ανοιχτά χαρτιά", καθώς και πολλά άλλα. Ακόμη μετέφρασε με επιτυχία ποιήματα των :Λόρκα, Ελυάρ και Λωτρεαμόν. Το 1976 κυκλοφόρησαν τρία ακόμα βιβλία του με τους τίτλους : "Δεύτερη γραφή", "Η μαγεία του Παπαδιαμάντη" και "Σηματολόγιο". Τα έργα του Ελύτη μεταφράστηκαν και σε πολλές ξένες γλώσσες. Ο καθένας μπορεί να ισχυριστεί ότι ο Ελύτης θα παραμείνει ως ο ποιητής του ελληνισμού, αφού αυτός τον έφτασε στην πιο τέλεια του μορφή. Ο Ελύτης σπουδαιότατος και πνευματώδης ποιητής με παγκόσμια ακτινοβολία, αξιολογήθηκε και τιμήθηκε όπως πραγματικά του άξιζε. Το 1979 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το έργο του «Άξιον εστί". Αυτό τιμά όχι μόνο τον Οδυσσέα Ελύτη αλλά και ολόκληρο τον ελληνισμό.
95
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ «Σ' όλους τους τόπους κι αν γυρνώ
Ο ήλιος, Οδυσσέας Ελύτης Εσεις στεριές και θάλασσες τ' αμπέλια κι οι χρυσές ελιές ακούτε τα χαμπέρια μου μέσα στα μεσημέρια μου «Σ' όλους τους τόπους κι αν γυρνώ μόνον ετούτον αγαπώ!» Από τη μέση του εγκρεμού στη μέση του αλλού πελάγου κόκκινα κίτρινα σπαρτά νερά πράσινα κι άπατα «Σ' όλους τους τόπους κι αν γυρνώ μόνον ετούτον αγαπώ!» Με τα μικρά χαμίνια του καβάλα στα δελφίνια του με τις κοπέλες τις γυμνές που καίγονται στις αμμουδιές με τους λοξάτους πετεινούς και με τα κουκουρίκου τους!
96
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ Άνεμοι, Οδυσσέας Ελύτης
Άνεμοι, Οδυσσέας Ελύτης Ακου κι εμάς που μόλις εγυρίσαμε νησιά και πολιτείες που γνωρίσαμε Κρήτη και Μυτιλήνη Σάμο κι Ικαριά Νάξο και Σαντορίνη Ρόδο Κέρκυρα Σπίτια μεγάλα κι άσπρα σπίτια βουερά πάνω στη μαύρη πέτρα πάνω στα νερά Ξάνθη Θεσσαλονίκη Βέροια Καστοριά Γιάννενα Μεσολόγγι Σπάρτη και Μιστρά Καμπαναριά και στέγες μες στη συννεφιά κι όλα μαζί μια λύπη και μιαν ομορφιά.
97
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ Γεννήθηκε στη Μονεμβασιά στις 14 Μαΐου Πήγε σχολείο στο Γύθειο και το 1925 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Εργάστηκε ως δακτυλογράφος και αντιγραφέας σε συμβολαιογραφείο. Το 1926 έπαθε φυματίωση και έμεινε 3 χρόνια στο νοσοκομείο «Σωτηρία». Ύστερα δούλεψε ως ηθοποιός και χορευτής. Το 1933 προσχώρησε στο πολιτιστικό κίνημα της Αριστεράς «Πρωτοπόροι» και το 1934 άρχισε να συνεργάζεται με την εφημερίδα «Ριζοσπάστης». Το 1936 η δικτατορία Μεταξά διέταξε να κατασχεθούν και να καούν τα τελευταία αντίγραφα της συλλογής «Επιτάφιος» στους στύλους του Ολυμπίου Διός μαζί με βιβλία άλλων συγγραφέων. Πέρασε την κατοχή στην Αθήνα και το 1944 ανέβηκε στην Κοζάνη ως συνεργάτης στο «Λαϊκό θέατρο Μακεδονίας». Από το 1948 ως το 1952 έζησε στην εξορία (στη Λήμνο, τη Μακρόνησο και τον Άγιο Ευστράτιο). Το 1967 εξορίστηκε στη Γυάρο και τη Λέρο και μετά τέθηκε σε απομόνωση στο Καρλόβασι της Σάμου. Οι εκτοπίσεις του προκάλεσαν την ομαδική διαμαρτυρία ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών από όλη την υφήλιο.
98
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ Προτάθηκε 7 φορές για το Νόμπελ Λογοτεχνίας και του απονεμήθηκε το βραβείο Λένιν το Το 1975 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Α.Π.Θ. Εμφανίστηκε στα γράμματα ως μαθητής το 1921 με ποιήματα στο περιοδικό του Γρ. Ξενόπουλου «Η διάπλασις των παίδων» και με ποιήματα και πεζογραφήματα στο φιλολογικό παράρτημα της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας (εκδ. Πυρσός) το διάστημα Δημοσίευσε τα πρώτα του ποιήματα σε ελεύθερο στίχο στο περιοδικό «Νέα Γράμματα» το 1936 με το ψευδώνυμο Κ. Ελευθερίου. Από το 1957 ως το 1976 μετέφρασε μια σειρά γραπτών ξένων ποιητών. Πέθανε στην Αθήνα στις 11 Νοεμβρίου 1990.
99
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ Ρωμιοσύνη, Γ.Ρίτσος Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο. Eτούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια, σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ' αμπέλια του. Δεν υπάρχει νερό. Mονάχα φως. O δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.
100
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ Ρωμιοσύνη, Γ.Ρίτσος
Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κι οι φωνές μές στον ασβέστη του ήλιου. Η ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο. Τα σκονισμένα σκοίνα. Το μουλάρι κι ο βράχος. Λαχανιάζουν. Δεν υπάρχει νερό. Όλοι διψάνε χρόνια τώρα. Όλοι πεινάνε. Τα μάτια τους είναι κόκκινα απ' την αγρύπνια. Μια βαθιά χαρακιά σφηνωμένη ανάμεσα στα φρύδια τους σαν ένα κυπαρίσσι ανάμεσα σε δυο βουνά το λιόγερμα. Το χέρι τους είναι κολλημένο στο ντουφέκι, το ντουφέκι είναι συνέχεια του χεριού τους, το χέρι τους είναι συνέχεια της ψυχής τους. Κι έχουν στα χείλη τους επάνω το θυμό κι έχουνε τον καημό βαθιά - βαθιά στα μάτια τους σαν ένα αστέρι σε μια γούβα αλάτι.
101
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Στα ποιήματα του Ελύτη εκφράζεται η αγάπη του για την Ελλάδα και αυτό το καταλαβαίνουμε μέσα από τις εικόνες των ποιημάτων όπως αμπέλια, χρυσές ελιές, αμμουδιές, τα σπίτια μεγάλα και άσπρα τα καμπαναριά. Στο ποίημα του Ρίτσου εκφράζεται η περηφάνια του για την Ελλάδα μέσα από εικόνες της κατοχής όπως το χέρι κολλημένο στο ντουφέκι και η πείνα και η δίψα.
102
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Διαβάζοντας τα ποιήματα, αυτό που εύκολα καταλαβαίνουμε είναι η μεγάλη αγάπη και των δύο ποιητών για την Ελλάδα. Στο ποίημα του Ελύτη εξυμνείται η Ελληνική φύση με μια πληθώρα εικόνων. Οι στίχοι που επαναλαμβάνονται εκδηλώνουν τη λατρεία του ποιητή για την Ελλάδα και το φυσικό της τοπίο. Στη συνέχεια έρχονται οι άνεμοι που έχουν γνωρίσει όλα τα μέρη της Ελλάδας για να πουν ότι συνυπάρχουν μέσα σε μια λύπη και συννεφιά. Το ποίημα γράφτηκε το 1971, κατά την περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα και είναι φανερή η πίκρα και η μελαγχολία του ποιητή για ένα λαό που ακόμα δεν είναι ελεύθερος.
103
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΙΗΤΩΝ Στη Ρωμιοσύνη του Γ. Ρίτσου, ποίημα γραμμένο σε ταραγμένα και δύσκολα χρόνια, τα συναισθήματα αποδίδονται με πιο έντονες εικόνες. Όχι μόνο τα έμψυχα αλλά και τα άψυχα δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς λιγότερο ουρανό δηλαδή χωρίς ελευθερία. Και δε «βολεύονται» παρά μόνο στον ήλιο δηλαδή τη δικαιοσύνη. Ένα πλήθος εικόνων αποδίδουν τη σκληρότητα του πόνου που προκαλεί η υποδούλωση, την υπομονή και την επιμονή στο συνεχή αγώνα για ελευθερία. Ο ποιητής εξυμνεί το συνεχή αγώνα του λαού λέγοντας ότι το ντουφέκι είναι συνέχεια του χεριού τους.
104
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
105
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
106
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
107
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
108
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
109
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
110
ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ
111
ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ Α1
Λιάκου Ιωάννα, Ζουγιανού Πελαγία, Γεωργαντά Αθηνά, Λούφι Σταυρούλα, Μιχαλοπούλου Δέσποινα, Νάτση Ευαγγελία, Κεχαγιά Ελίζα, Κοϊδάκη Ελένη, Μεταξάς Αλέξης, Μπάης Απόστολος, Βορτολόζης Λαέρτης, Ιωσηφίδης Γρηγόρης, Καπετάν Αθανάσιος, Μπαμπαλής Γιάννης, Μαυρίδης Θεόδωρος, Κουτσογιάννης Νάθαν, Βουλγαράκης Δημήτριος, Μηλιάδης Χρήστος, Κουντουριώτης Σωτήριος, Ευθυκράτης Αχιλλέας, Κονδυλίδης Αθανάσιος
112
ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ Α2
Σοφιανόπουλος Θεόφιλος, Ντουμάνης Αλέξανδρος, Παπαδημητρίου Γιώργος, Φλώρος Φίλιππος, Χατζηαποστολίδου Σινιορίτα, Χατζηανδρέου Μαριάννα, Συρίδου Ελισάβετ, Προβίσταλη Αναστασία, Σκαμνιώτη Χριστίνα, Τσακνάς Παναγιώτης, Μπουμπούνας Δημήτριος, Τοπούζογλου Σπύρος, Ρωμανίδης Πολύβιος, Ταμαμίδης Λευτέρης, Τζεμάλι Γιουλιάν, Σπίντζος Στέλιος, Νικήτας Μάνος, Παπανικολάου Μαρία, Τσούτσα Χαρούλα, Σφούνη Ελισάβετ, Σαφράνογλου Σοφία, Ξυδά Ευαγγελία
Παρόμοιες παρουσιάσεις
© 2024 SlidePlayer.gr Inc.
All rights reserved.