ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ

Παρουσίαση με θέμα: "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ Α. δεδουσοπουλοσ 2Ο σεμιναριο

2 ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΠΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΔΙΑΘΕΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΠΟΣΟ ΕΠΑΡΚΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΒΑΘΜΟ Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

3 ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Η ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1929 ΚΑΙ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ KEYNES Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1970 ΚΑΙ Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑΣ ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ;

4 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

5 ΔΥΟ ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΝΕΠΕΣΑΝ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΜΙΑΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΊΝΑΙ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΝΑΤΑΡΑΧΗΣ ΚΑΙ ΧΑΟΥΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

6 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΙΣ: ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ
ΚΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ 1772 AYR BANK ADAM SMITH 1797 RESTRICTION ACT 1816 CORN LAWS RICARDO MALTHUS 1848 1857 MARX - GRUNDRISSE 1870 – 1893 Η ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΕΣΗ ΟΡΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΣΧΟΛΗ 1929 Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΡΙΣΗ KEYNES ΣΤΑΣΙΜΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ 2008 ?

7 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
ΣΕ ΚΆΘΕ ΚΡΙΣΗ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΗΣ ADAM SMITH ΚΑΙ ΜΕΡΚΑΝΤΙΛΙΣΜΟΣ RICARDO ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΝΑΛΥΣΙΣ ΟΡΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Η ΟΡΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΊΝΑΙ Η ΜΟΝΗ ΠΟΥ ΔΙΑΚΟΠΤΕΙ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΝΈΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ KEYNES ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΟΚΡΑΤΕΣ – MALTHUS ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΈΟ-ΚΛΑΣΙΚΗ ΣΧΟΛΗ – ΝΈΟ-ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΙ (HAYEK)

8 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ 2
ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ (RATIONAL RECONSTRUCTION) ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ (HISTORICAL RECONSTRUCTION)

9 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ 3
ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ (RETROSPECTION - RECONSTRUCTION) ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΝΕΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΠΑΡΑΒΛΕΨΕΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΑΡΧΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΥΡΙΑΡΧΗΣ ΘΕΩΡΗΣΗΣ Ή ΝΕΑΣ

10 Η ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ 4
«Σε εποχές αβεβαιότητας και μεταβολής ο κόσμος αναζητά αυθεντικές στέρεες βάσεις για να ερμηνεύσει τα γεγονότα και για να οδηγηθεί στο πώς να προχωρήσει. Δεν πρέπει συνεπώς να προκαλεί έκπληξη ότι, με δεδομένη την αίσθηση της κρίσης που έχει περιχαρακώσει τη σκέψη παγκοσμίως από το 2008, παρατηρούμε μια ανανεωμένη έμφαση σε φωνές από το παρελθόν. Γίγαντες του κανόνα της πολιτικής οικονομίας, περιορισμένοι προηγουμένως στις παρυφές των ακαδημαϊκών αναζητήσεων, βγήκαν και συμμετέχουν ανοικτά στις διαμάχες που διεξάγονται στην κρατούσα πολιτική οικονομία.» Ch. Holmes, “Introduction: A Post-Polanyian Political Economy for Our Times”, 2014, Economy and Society, σ. 526.

11 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ 6
ADAM SMITH RICARDO ΘΕΩΡΙΕΣ ΥΠΟΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ MARX KEYNES HAYEK ΚΑΙ Η ΝΕΟ-ΑΥΣΤΡΙΑΚΗ ΣΧΟΛΗ VEBLEN ΚΑΙ ΟΙ «ΘΗΡΕΥΤΕΣ» POLANYI ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΔΙΚΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

12 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ 5
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΠΙΔΙΚΑ

13 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ
ΈΝΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ Η ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ - ΤΟ ΣΦΑΛΜΑ ΤΟΥ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑ – ΘΗΡΟΦΥΛΑΚΕΣ ΚΑΙ ΛΑΘΡΟΚΥΝΗΣΟΙ – ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΚΑΙ ΚΑΡΙΕΡΕΣ ΑΠΛΗΣΤΙΑ Η ΑΓΓΛΟ-ΣΑΞΩΝΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΟΙ ΤΟΞΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΟΙ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑ

14 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ - ΜΑΥΡΟΥΔΕΑΣ

15 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ - ΑΙΤΙΑ

16 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ

17 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ - ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΡΙΣΗΣ ΑΙΤΙΟ ΚΡΙΣΗΣ ΕΞΩΓΕΝΕΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΕΓΓΕΝΕΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ - ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ - ΝΕΟ- ΚΕΫΝΣΙΑΝΗ DISPROPORTIONALITY KEYNES ΜΕΤΑ-ΚΕΫΝΣΙΑΝΟΙ AGLIETTA ΝΕΟ-ΘΕΣΜΙΚΟΙ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ SCHUMPETER ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ ΔΟΜΙΚΗ ΜΑΡΞ (?) ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΔΟΜΙΚΟΣ ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ

18 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΧΟΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

19 Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΤΑΚΤΙΚΑ ΚΆΘΕ 10 ΧΡΟΝΙΑ 1815 1825 1836-9 1847-8 1857 1866 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ ΑΥΤΈΣ ΤΙΣ ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ, ΑΛΛΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΕΜΠΟΔΙΣΕΙ ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ (ΚΕΡΔΟΣ) ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΩΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΑΙ ΩΣ ΜΕΡΙΔΙΟ ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ

20 ADAM SMITH ΤΟ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟ ΜΕΛΛΟΝ ΚΑΙ ΟΙ ΚΡΥΦΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ «ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ» ΚΑΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΥΠΕΡΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΚΑΙ «ΧΑΡΤΙΝΟ ΧΡΗΜΑ» Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ AYR (1772) ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΕΛΛΕΙΨΗ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ – ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΠΌ ΤΑ FUNDS Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΘΕΤΕΙ Η ΑΓΟΡΑ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΣΙΜΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

21 ΔΥΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ «Η αύξηση του κεφαλαίου, που αυξάνει τους μισθούς, θα τείνει να μειώσει τα κέρδη. Όταν τα κεφάλαια πολλών πλουσίων εμπόρων στρέφονται προς την ίδια δραστηριότητα, ο αμοιβαίος τους ανταγωνισμός τείνει φυσικά να μειώσει τα κέρδη. Και όταν υπάρχει μια παρόμοια αύξηση των κεφαλαίων σε όλες τις διαφορετικές δραστηριότητες μιας κοινωνίας, ο ίδιος ανταγωνισμός θα επιφέρει στα κέρδη τις ίδιες επιπτώσεις» (ΒΙΒΛΙΟ Ι, ΚΕΦ. ΙΧ)

22 ΔΥΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ 2 «Καθώς αυξάνονται τα κεφάλαια σε οποιαδήποτε χώρα, τα κέρδη που μπορούν να γίνουν από τη χρήση τους αναγκαστικά μειώνονται. Γίνεται σταδιακά όλο και περισσότερο δύσκολο να βρεθεί στη χώρα μια επικερδής μέθοδος αξιοποίησης (method of employing) πρόσθετου κεφαλαίου. Αυτό οφείλεται ως συνέπεια του ανταγωνισμού μεταξύ των διαφορετικών κεφαλαίων, ο ιδιοκτήτης του ενός να προσπαθεί να καταλάβει εκείνη την επιχειρηματική δραστηριότητα που κατέχεται από κάποιον άλλον.» (ΒΙΒΛΙΟ ΙΙ, ΚΕΦ. V)

23 ΚΑΙ ΈΝΑ ΤΡΙΤΟ «Καθώς η δύναμη της ανταλλαγής δίνει τη δυνατότητα για τον καταμερισμό της εργασίας, ο βαθμός αυτού του καταμερισμού πρέπει πάντοτε να περιορίζεται από το βαθμό αυτής της δύναμης, ή, με άλλα λόγια, από το μέγεθος της αγοράς» (ΒΙΒΛΙΟ Ι, ΚΕΦ. ΙΙΙ). ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: ΕΧΕΙ ΟΡΙΑ Η ΑΓΟΡΑ; RICARDO ΚΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ SAY

24 Η ΔΙΑΜΑΧΗ RICARDO - MALTHUS
THE GENERAL GLUT (ΥΠΕΡΑΦΘΟΝΙΑ) ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ SAY – Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΙΣΟΠΟΣΗ ΖΗΤΗΣΗ, ΑΡΑ ΓΕΝΙΚΗ ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΊΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΗ Ο MALTHUS ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΌΤΙ ΟΙ ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΙΣ ΔΕΝ ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΣΕ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΜΙΑ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΘΑ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΩΝ, ΑΛΛΑ ΣΕ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΛΥΣΗ: Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΤΑΞΕΩΝ

25 RICARDO ΚΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ SAY
Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΤΗ ΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ. ΚΆΘΕ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΑΓΑΘΟΥ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΑΛΛΑ ΑΓΑΘΑ. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΑΦΘΟΝΙΑΣ ΕΊΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΗ ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟ ΕΊΝΑΙ Η ΥΠΕΡΑΦΘΟΝΙΑ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΣΥΝΤΟΜΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ (DISPROPORTIONALITY CRISIS) ΟΙ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΩΣ ΜΕΣΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΌΧΙ ΩΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΑΞΙΑΣ

26 ΘΕΩΡΙΕΣ ΥΠΟΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η ΥΦΕΣΗ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΜΙΑ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ Ή ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΜΙΑΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ, ΑΛΛΑ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΕΙΝΕΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΑΝ ΔΕΝ ΛΗΦΘΟΥΝ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΗΣ Η ΜΟΝΙΜΗ ΑΥΤΉ ΤΑΣΗ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΕΠΑΡΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΑΓΑΘΑ

27 Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ SCHUMPETER
ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ – MALTHUS ΟΙ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΙΣ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, ΚΑΘΩΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΕΣ ΕΥΚΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤΑΣΙΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ – ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ ΠΟΥ ΔΙΑΤΥΠΩΝΕΙ Ο ADAM SMITH (2ο ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ) ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ - KEYNES ΜΑΖΙΚΗ ΦΤΩΧΕΙΑ – ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΝΑ ΑΓΟΡΑΣΟΥΝ ΤΑ ΑΓΑΘΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ - SISMONDI

28 Ο ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟΣ RICARDO
Η ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΓΑΙΟΠΡΟΣΟΔΟΣ Η ΦΘΙΝΟΥΣΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΘΩΣ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (ΣΙΤΗΡΩΝ) Η ΤΙΜΗ ΣΙΤΗΡΩΝ ΚΑΘΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ (ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΤΕΡΗΣ ΓΗΣ ΠΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΤΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΣΙΤΗΡΩΝ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΤΟ ΚΕΡΔΗ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΕΝΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ (ΠΡΟΣΟΔΟΣ) ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ

29 Η ΕΝΔΟΣΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ «ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΩΝ ΓΑΙΟΚΤΗΜΟΝΩΝ ΕΊΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΜΕ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΚΆΘΕ ΑΛΛΗΣ ΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ» ( Δοκίμιο για την Επίδραση της Χαμηλής Τιμής των Σιτηρών στα Κέρδη του Αποθέματος)

30 Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΥΞΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΥΞΗΣΗ ΑΝΑΓΚΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΙΜΗΣ ΓΗΣ ΑΥΞΗΣΗ ΠΡΟΣΟΔΟΥ ΓΗΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΙΜΩΝ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΑΥΞΗΣΗ ΜΙΣΘΩΝ ΜΕΙΩΣΗ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ

31 Η ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΤΟΥ RICARDO
Η ΑΝΤΙΘΕΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΜΙΣΘΟΥ – ΚΕΡΔΟΥΣ ΝΈΟ-ΡΙΚΑΡΝΤΙΑΝΟΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΙΣΘΟΥ – ΚΕΡΔΟΥΣ (Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ – PROFIT SQUEEZE) ΤΑ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΟΥ SRAFFA

32 ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ
ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ Η ΚΡΙΣΗ (ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ) ΩΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΤΕΙΝΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΓΓΕΝΗΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΚΡΙΣΗΣ, ΣΥΜΦΥΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ Η ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

33 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Η ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

34 Η ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΕΣΗ ΚΑΙ Η ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ
Η ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΕΣΗ ΚΑΙ Η ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ 1848 Η ΚΟΜΜΟΥΝΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ 1871 Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΝΘΙΣΗΣ (1848 – 1870) Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΥΦΕΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ (1873 – 1893) ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗΣ Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΏΝ ΗΠΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ

35 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΙΚΕΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΤΑΧΕΙΑΣ ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗΣ ( ) ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΡΒΟΥΝΟ- ΑΤΜΟΜΗΧΑΝΕΣ – ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ – ΑΤΜΟΠΛΟΙΑ ΚΥΚΛΙΚΕΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΚΥΚΛΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΑΠΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΒΙΟΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ (BOOTH - ROWNTREE) ΕΡΕΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗΣ Η ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΠΛΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΠΕΝΙΑΣ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΗΘΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Η ΟΡΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Η ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ – MILL ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΌ ΤΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΟΣ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΤΟΜΙΚΟΣ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

36 J. S. MILL Η ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ (3%) ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΣΤΑΣΙΜΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η ΟΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ ΚΑΛΟΔΕΧΟΥΜΕΝΗ (ΒΙΒΛΙΟ IV) ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΑ΄ΤΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΞΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

37 ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ
ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΩΣ ΜΟΝΙΜΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑ ΩΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΥ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ (ΠΕΡΙΟΔΟΣ 5 ΩΣ 7 ΕΤΩΝ) ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ) ΦΥΣΙΚΟ, ΑΛΛΑ ΑΝΕΡΜΗΝΕΥΤΟ, ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΙΣ ΣΠΟΡΑΔΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΙΚΟΥ – ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

38 Η ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ
Η ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΤΥΧΑΙΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ (J. S. MLL) ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΡΙΒΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ PIGOU (1933) ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΘΕΣΜΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ «ΔΙΚΑΙΟΥ ΜΙΣΘΟΥ»

39 Η ΕΝΟΧΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Η ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΤΩΧΙΑ ΤΟΥ BOOTH ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΒΑΣΕΙ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΑΛΛΑ ΠΟΥ ΥΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΗΘΙΚΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥΣ ΠΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ ΑΓΡΙΑ ΚΑΙ ΗΜΙ-ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΜΑΔΑ ΑΝΙΚΑΝΟΙ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΗΘΙΚΟΥΣ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥΣ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥΣ ΤΡΙΤΗ – ΤΕΤΑΡΤΗ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ, ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ «ΑΝΙΚΑΝΟΙ ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΘΟΥΝ Ή ΝΑ ΔΕΙΞΟΥΝ ΠΡΟΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» ΛΟΙΠΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΑΚΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΜΕ «ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ»

40 HICKS Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΑΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΜΗΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ
ΤΗΝ ΤΡΙΒΗ – ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΑ ΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑΝ ΑΛΛΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΑΣΤΑΘΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ « ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Η ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΩ ΤΗΣ ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ ΒΡΙΣΚΟΥΝ ΟΤΙ ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΕ ΕΠΙΚΗΚΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ, ΠΑΡΑ ΣΕ ΧΑΜΗΛΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ» «ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΜΕ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΕΧΟΥΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΩ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΚΟΥ» «ΤΑ ΚΑΤΩΤΕΡΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΠΡΟΣΕΛΚΥΟΥΝ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΑΠΕΤΥΧΑΝ ΑΛΛΟΥ ... ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΠΡΟΣΕΛΚΥΟΥΝ ΤΟΥΣ ΤΕΜΠΕΛΗΔΕΣ»

41 ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
ΤΥΧΑΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΑΡΓΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΛΟΓΩ ΤΡΙΒΩΝ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΔΕΝ ΑΠΕΤΥΧΕ Η ΘΕΩΡΙΑ, ΑΠΕΤΥΧΕ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ «με τη μαγγανεία των ίδιων των θεωριών τους, οι οικονομολόγοι είχαν χάσει την ικανότητα να αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει και χρειαζόταν μια μεγάλη μαγεία να τους απελευθερώσει» (G. ROUTH)

42 Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1929 ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΥΣΗ
Η ΜΑΖΙΚΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΧΕΔΟΝ 20% ΣΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΝΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΝΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΦΑΣΙΣΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΩΝ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ (JAHODA) Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΣΥΓΧΥΣΗ ΟΙ «ΕΥΡΗΜΑΤΙΚΕΣ» ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

43 Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΣΥΓΧΥΣΗ Η ΕΜΠΡΑΚΤΗ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ - ΑΜΥΝΕΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΠΕΡ-ΕΠΕΝΔΥΣΗ

44 ΟΙ «ΕΥΡΗΜΑΤΙΚΕΣ» ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
Η ΚΥΡΙΑΡΧΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΙΣΟΣΚΕΛΙΣΜΕΝΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΧΡΥΣΟΥ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΙΣΘΩΝ Ο «ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΜΟΣ» ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΓΗ ΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟ ΜΟΙΡΑΣΜΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ Η ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

45 Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΜΑΧΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ – Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΟ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ – Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

46 ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ – NEW DEAL ΠΡΟΝΟΙΑΚΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΣΕ ΑΝΕΡΓΟΥΣ ΚΑΙ ΦΤΩΧΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑ – ΧΙΤΛΕΡ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ ΣΟΥΗΔΙΑ Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

47 ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ KEYNES ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΩΣΗ

48 Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ KEYNES ΤΡΕΙΣ ΤΟΜΕΣ
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΟΥ ΖΗΤΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ – ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ SAY Η ΑΚΟΥΣΙΑ ΑΝΕΡΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

49 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΔΕΝ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΙΣΘΩΝ W↓→P↓ →w Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΜΙΣΘΩΝ, Η ΟΠΟΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΙΣΘΩΝ Ο ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

50 ΜΙΑ ΚΡΙΣΙΜΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ KEYNES
«κατά κανόνα δεν υπάρχει τρόπος να εξασφαλισθεί μια ταυτόχρονη και ίση μείωση των χρηματικών μισθών σε όλους τους κλάδους παραγωγής, είναι το συμφέρον όλων των μισθωτών να ανθίστανται σε μια μείωση (του χρηματικού μισθού) που αφορά αυτούς αποκλειστικά» «μόνο σε μια πολύ δεσποτική κοινωνία, στην οποία ξαφνικές, ουσιώδεις και γενικευμένες μεταβολές (στους χρηματικούς μισθούς) μπορούν να καθορισθούν δια νόμου είναι δυνατή η επιτυχής λειτουργία μιας πολιτικής ευέλικτων μισθών» KEYNES

51 Ο «ΜΠΑΣΤΑΡΔΟΣ» ΚΕΫΝΣΙΑΝΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΤΕΡΑΣ ΜΕ ΤΑ ΔΥΟ ΚΕΦΑΛΙΑ ΚΕΫΝΣΙΑΝΗ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Η «ΣΥΝΘΕΣΗ» ΤΟΥ HICKS Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΣΕ ΕΙΔΙΚΗ

52 ΤΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΚΕΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΙΣΘΟΥ ΚΑΙ ΚΑΜΠΥΛΗ PHILLIPS
LIPSEY: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΚΑΜΠΥΛΗΣ PHILLIPS ΣΕ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ M. FRIEDMAN: ΑΠΟΔΟΜΗΣΗ ΚΑΜΠΥΛΗΣ PHILLIPS Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΊΝΑΙ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ

53 ΣΤΑΣΙΜΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΟΙ ΔΟΚΙΜΕΣ ΧΙΛΗ ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ THATCHER REAGAN EE ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ 1985 ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ 1993

54 ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ
ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΝΤΑΙ ΑΧΡΟΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ – ΑΝΑΓΩΓΗ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ REAL BUSINESS CYCLE ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΣΟΚ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΒΑΛΡΑΣΙΑΝΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΟΜΑΛΑ ΣΕ ΈΝΑ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

55 ΝΕΟ-ΚΕΫΝΣΙΑΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ
ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΗ ΒΑΛΡΑΣΙΑΝΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΑΔΡΑΝΕΙΕΣ ΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΟΥ PIGOU ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΝΈΟ-ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΕΊΝΑΙ ΜΙΚΡΕΣ: ΟΙ ΝΈΟ-ΚΕΫΝΣΙΑΝΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΌΤΙ ΤΟ ΙΔΕΑΤΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕΙ, ΑΡΑ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ

56 ΜΕΤΑ- ΚΕΥΝΣΙΑΝΟΙ Ο ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ LEVY INSTITUTE
MINSKY ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΦΟΥΣΚΕΣ Η ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ GODLEY Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ – ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ LEVY INSTITUTE

57 SCHUMPETER ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΩΝ (THEORY OF BUSINESS CYCLES, 1931) H ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΤΟΥ «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ» ΚΑΙ Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ (ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ, ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 1944) ΤΟ «ΔΑΝΕΙΟ» ΑΠΌ ΤΟΝ ΜΑΡΞ ΝΈΟ- ΣΟΥΜΠΕΤΕΡΙΑΝΟΙ Ο ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ Η ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΒΡΑΔΕΙΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ ΣΤΟ ΝΈΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

58 CARLOTA PEREZ «Η ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΟΥ ΕΠΕΡΧΕΤΑΙ Μ’ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΜΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ‘ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ’ Η ‘ΜΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ’ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΦΑΙΡΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΗ. ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΚΡΙΣΗ ΕΞΑΝΑΓΚΑΖΕΙ (FORCES) ΣΤΗΝ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΜΕ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΕ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ (COMPLEMENTARY) ΣΤΟ ΠΡΟΣΦΑΤΩΣ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ Η ΣΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΩΝ ΚΑΛΥΤΕΡΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ. Η ΤΕΛΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΠΟΥ ΘΑ ΛΑΒΕΙ Η ΔΟΜΗ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΕΥΡΥ ΠΕΔΙΟ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ, ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΘΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΤΡΕΨΕΙ ΜΙΑ ΝΕΑ ΦΑΣΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ, ΘΑ ΕΞΑΡΤΗΘΕΙ, ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ, ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ, ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ, ΤΗΝ ΠΕΙΘΩ ΚΑΙ ΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΙΣΧΥ ΤΩΝ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ»

59 ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΚΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΔΙΑΔΟΧΙΚΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Η ΣΧΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ E. MANDEL

60 ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΚΥΜΑΤΑ 2 KONDRATIEFF (1926) SCHUMPETER
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ SCHUMPETER ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ MANDEL (1964, 1972, ) ΤΟ «ΑΝΤΙΔΑΝΕΙΟ» Η ΦΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΌ ΕΞΩ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΙΤΙΑ Ο ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ Η ΤΑΞΙΚΗ ΠΑΛΗ