ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

2 Οξεοβασική ισορροπία ή ισορροπία οξέων - βάσεων (acid-base balance): η διατήρηση σταθερού εσωτερικού περιβάλλοντος του οργανισμού όσον αφορά στο pH

3 ΟΞΕΑ-ΒΑΣΕΙΣ ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ
Οξέα είναι τα μόρια που είναι δότες πρωτονίων (H⁺) Τα κύρια οξέα του οργανισμού είναι: Ανθρακικό οξύ (H2CO3 ) Φωσφορικό οξύ (H3PO4 ) Πυροσταφυλικό οξύ Γαλακτικό οξύ Βάσεις είναι τα μόρια που δέχονται πρωτόνια (H⁺) Κύριες βάσεις του οργανισμού είναι : Τα διττανθρακικά (HCO3 ¯ ) Τα διφωσφορικά (HPO₄ ¯²)

4 pH Ο Δανός βιοχημικός S.P.L. Sorensen θεμελίωσε την έννοια του δυναμικού υδρογόνου (potential of Hydrogen ή pouvoir Hydrogene) ως μέτρου για την αποτίμηση της οξύτητας ή αλκαλικότητας των υδατικών διαλυμάτων Έτσι λοιπόν όρισε ότι το δυναμικό υδρογόνου ενός διαλύματος, το οποίο συμβόλισε με τα αρχικά pH, ισούται με τον αρνητικό δεκαδικό λογάριθμο της συγκέντρωσης ιόντων υδρογόνου στο διάλυμα, όπως φαίνεται από την παρακάτω μαθηματική σχέση ορισμού του pH: pH = -log[H+]

5 pH = 6.1 + log ([HCO³¯] / 0.03 × pCO₂ )
Για την πλήρη περιγραφή της οξεοβασικής ισορροπίας του αίματος απαιτείται η εκτίμηση του pH, της  pCO₂  και της συγκεντρώσεως των HCO3-  Οι τρεις αυτές παράμετροι συνδέονται με την εξίσωση Henderson-Hasselbalch pH = log ([HCO³¯] / 0.03 × pCO₂ )

6 Γιατί είναι σημαντική η διατήρηση του pH του αίματος στα φυσιολογικά όρια;
Η διατήρηση της συγκέντρωσης των Η⁺ εντός ενός στενού εύρους τιμών (35-45nmol/L) είναι ζωτικής σημασίας για μια σειρά από κυτταρικές διεργασίες Τα 𝛨⁺ αντιδρούν με τις κυτταρικές πρωτεΐνες και τροποποιούν τη δομή και τη λειτουργία τους

7 Το pH στη λειτουργία του οργανισμού
Στην καρδιά (αρρυθμίες, μείωση συσταλτικότητας και απάντησης στα ενδογενή και εξωγενή ινότροπα) Στο ΚΝΣ (η οξέωση προκαλεί μείωση και η αλκάλωση αύξηση της ερεθισιμότητας, κυρίως λόγω μεταβολής της [Ca₂⁺])

8 ς Ο οργανισμός είναι συνεχής πηγή παραγωγής Η⁺ λόγω των μεταβολικών διαδικασιών: αερόβιος μεταβολισμός της γλυκόζης (ανθρακικό οξύ) αναερόβιος μεταβολισμός της γλυκόζης (πυροσταφυλικό και γαλακτικό οξύ) οξείδωση αμινοξέων που περιέχουν στο μόριο τους άτομα θείου (θειϊκό οξύ) ατελής οξείδωση λιπαρών οξέων (κετόνες) υδρόλυση των φωσφοπρωτεϊνών και των πρωτεϊνών του πυρήνα (φωσφωρικό οξύ)

9 Καθημερινά ο οργανισμός παράγει πλεόνασμα φορτίου οξέος το οποίο θα πρέπει να εξουδετερωθεί και αποβληθεί έτσι ώστε να διατηρηθεί η οξεοβασική ισορροπία.

10 Το ημερήσιο αυτό φορτίο οξέος αποτελείται από πτητικό οξύ (Η2CO3) και μη πτητικά οξέα (θειϊκά, φωσφορικά)

11 Ποσότητες παραγόμενων οξέων

12 Ρύθμιση της [Η+] Η ρύθμιση της [Η+] στον οργανισμό γίνεται με τους παρακάτω τρόπους: Ρυθμιστικά διαλύματα (buffers) - sec Αναπνευστικό σύστημα – (1-3 min) Νεφροί – (ώρες-ημέρες)

13 Ρυθμιστικά διαλύματα (buffers)
Είναι η πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού στις διακυμάνσεις του pH

14 Ρυθμιστικά διαλύματα (buffers)
Ρυθμιστικό διάλυμα είναι το  διάλυμα  στο οποίο αν προστεθεί μικρή αλλά υπολογίσιμη ποσότητα ισχυρής βάσης ή ισχυρού οξέος δεν μεταβάλλει το pH του Τα ρυθμιστικά διαλύματα αποτελούνται από ένα ασθενές οξύ σε μορφή άλατος και τη συζυγή βάση του (πιο κοινή σύνθεση) ή από μια ασθενή βάση πάλι σε μορφή άλατος και το συζυγές οξύ της (λιγότερο κοινή σύνθεση) Έχουν την ικανότητα να διατηρούν τη συγκέντρωση Η+ και ΟΗ- σταθερή, αν αραιωθούν ή προστεθεί σε αυτά μικρή ποσότητα οξέος ή βάσεως.

15 Ρυθμιστικά διαλύματα (buffers)
Εξωκυττάρια (κυρίως τα διττανθρακικά, αλλά και οι πρωτεΐνες του πλάσματος και τα φωσφορικά) - άμεση ρύθμιση Ενδοκυττάρια (πρωτεΐνες, οργανικά και ανόργανα φωσφορικά και η αιμοσφαιρίνη)-ρύθμιση μετά από 2-4 ώρες Οστά (πολύ σημαντική εστία εξουδετέρωσης οξέος-περίπου το 40% της εξουδετέρωσης ενός φορτίου οξέος συμβαίνει εδώ). Για το λόγο αυτό σε καταστάσεις χρόνιας μεταβολικής οξέωσης σταδιακά επέρχεται αφαλάτωση των οστών και οστεομαλακία.

16 Ρυθμιστικά διαλύματα (buffers)
Σημαντικότερο ρόλο έχει το ρυθμιστικό διάλυμα των διττανθρακικών για δύο λόγους: Βρίσκεται σε αφθονία με αποτέλεσμα να έχει μεγάλη ρυθμιστική δυνατότητα Τα συστατικά του ρυθμιστικού συστήματος (διττανθρακικά και διοξείδιο του άνθρακα) συνδέονται άμεσα με τους άλλους παράγοντες ρύθμισης της οξεοβασικής ισορροπίας (νεφρούς και πνεύμονες)

17 Τα κύρια όργανα που εμπλέκονται στη ρύθμιση του pH του αίματος, είναι οι πνεύμονες και τα νεφρά

18 Αναπνευστική ρύθμιση Οι πνεύμονες αποβάλλουν τα οξέα από το σώμα με την εκπνοή του CO2. Με την αύξηση και μείωση του αναπνευστικού ρυθμού μεταβάλλεται η εκπνεόμενη ποσότητα του CO2 και αυτό μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα έως λεπτά, μπορεί να επηρεάσει το pΗ του αίματος Το CO2 διέρχεται εύκολα τις κυτταρικές μεμβράνες και οι μεταβολές του επηρεάζουν γρήγορα και το ενδοκυττάριο pH

19 Αναπνευστική ρύθμιση Το αναπνευστικό σύστημα συμμετέχει στη ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας με την απομάκρυνση των πτητικών οξέων, δηλαδή του CO₂ από τον οργανισμό, τροποποιώντας τον κατά λεπτόν αερισμό Το CO₂ είναι το άχρηστο προϊόν του μεταβολισμού και επειδή η παραγωγή του είναι ταχεία και συνεχής, κάθε διαταραχή στην απομάκρυνσή του επιφέρει ταχείες μεταβολές στο pH του οργανισμού Γενικά, η αναπνευστική ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας αποτελεί ένα αποτελεσματικό και γρήγορο μέσο, ανεξάρτητα από τη συνολική ποσότητα των υδρογονοιόντων [Η⁺] που υπάρχουν στον οργανισμό

20 Νεφρική ρύθμιση Νεφρική ρύθμιση
Οι νεφροί εκκρίνουν οξέα στα ούρα, και ρυθμίζουν τη συγκέντρωση των διττανθρακικών (HCO3-) στο αίμα Οξεοβασικές αλλαγές, που οφείλονται σε αυξήσεις ή μειώσεις στην συγκέντρωση των διττανθρακικών, πραγματοποιούνται με πιο αργούς ρυθμούς από ό,τι οι αλλαγές σε CO2, έχοντας διάρκεια ώρες ή ημέρες

21 Νεφρική ρύθμιση Οι νεφροί αποτελούν τον ισχυρότερο και αποτελεσματικότερο ρυθμιστή της οξεοβασικής ισορροπίας. Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι απαιτούνται αρκετές ώρες έως και ημέρες για την τελική ρύθμισή της. Η νεφρική συμμετοχή στη ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας αφορά: Στην επαναρρόφηση των διηθούμενων HCO3- Στο σχηματισμό νέων μορίων HCO3- Την απέκκριση των παραγόμενων Η⁺

22 Η διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας είναι η μεταβολή της φυσιολογικής τιμής του εξωκυττάριου pH που μπορεί να συμβεί όταν υπάρχει διαταραχή της νεφρικής ή αναπνευστικής λειτουργίας ή όταν ένα φορτίο οξέος ή βάσεως υπερνικά την απεκκριτική ικανότητα του οργανισμού

23 Βασικές έννοιες Οξυαιμία: Ελάττωση του pH του αίματος σε τιμές <7.35 Αλκαλαιμία: Αύξηση του pH του αίματος σε τιμές >7.45 Οξέωση: Διεργασία που αυξάνει τη [Η⁺] αυξάνοντας το pCO2 ή ελαττώνοντας τα [HCO3¯] Αλκάλωση: Διεργασία που ελαττώνει τη [Η⁺] ελαττώνοντας το pCO2 ή αυξάνοντας τα [HCO3¯]

24 Φυσιολογικές τιμές παραμέτρων οξεοβασικής ισορροπίας
pH [H⁺] Φυσιολογικές τιμές 7,40 40Χ10¯⁶ mEq/L Φυσιολογικά όρια 7,35-7,45 43-37X10¯⁶ mEq/L Όρια συμβατά με τη ζωή 6,8-8,0 160-10X10¯⁶ mEq/L HCO³ pCO₂ Φυσιολογικές τιμές 24 40 Φυσιολογικά όρια 22-26 mEq/L 36-44 mmHg

25

26 Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας (κατάταξη)
Ανάλογα με το αίτιο: Μεταβολική Αναπνευστική Οξέωση HCO³ < 24 mEq/L pCO2 > 40mmHg Αλκάλωση HCO³ > 24mEq/L pCO2 < 40 mmHg

27 Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας (κατάταξη)
Απλές διαταραχές: Ύπαρξη μιας διαταραχής αναπνευστικής ή μεταβολικής Μικτές διαταραχές: Ταυτόχρονη εμφάνιση δύο ή περισσοτέρων απλών διαταραχών

28 Απλές διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας
Απλή διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας είναι μία αρχική διεργασία που τείνει να μεταβάλει την οξύτητα του αίματος, από «αναπνευστικά» (pCO2 ) ή «μεταβολικά» (HCO₃¯) αίτια Κάθε απλή διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας ως προς τη μια παράμετρο, θα πρέπει να συνοδεύεται από μία κατάλληλη, αντιρροπιστική μεταβολή στην άλλη αντίστοιχη παράμετρο

29 Μικτές διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας
Μικτή διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας είναι η ταυτόχρονη παρουσία δύο ή περισσότερων απλών διαταραχών, οι οποίες μπορεί να μεταβάλλουν την οξύτητα του αίματος προς την ίδια ή προς αντίθετες κατευθύνσεις Στις μικτές διαταραχές συμπεριλαμβάνονται και οι περιπτώσεις όπου έχουμε δύο ή περισσότερους τύπους, ως προς την παθογένεια ή τη χρονική εξέλιξη, μιας απλής διαταραχής

30 Απλές διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας
Μεταβολική οξέωση Μεταβολική αλκάλωση Αναπνευστική οξέωση οξεία ή χρόνια Αναπνευστική αλκάλωση

31

32 (pH < 7,35 και HCO₃¯ < 24mEq/L)
Μεταβολική οξέωση Η μεταβολική οξέωση είναι μια διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας, η οποία χαρακτηρίζεται από: χαμηλό αρτηριακό pH μειωμένη συγκέντρωση (HCO₃¯) στο πλάσμα, και αντιρροπιστική ελάττωση της pCO2 του αρτηριακού αίματος (pH < 7,35 και HCO₃¯ < 24mEq/L)

33 Μεταβολική οξέωση Από την αντίδραση των ιόντων Η⁺ με το κύριο εξωκυττάριο ρυθμιστικό σύστημα που είναι τα HCO₃, γίνεται σαφές ότι μεταβολική οξέωση θα προκύψει όταν στον οργανισμό προστεθούν Η⁺ ή αφαιρεθούν HCO₃ ¯. Σε κάθε τέτοια περίπτωση κινητοποιούνται αντιρροπιστικοί μηχανισμοί που τείνουν να ελαττώσουν τη μείωση του αρτηριακού pΗ. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι: Τα εξωκυττάρια ρυθμιστικά συστήματα (κυρίως τα HCO₃¯, που δεσμεύουν τα προστιθέμενα Η⁺. Τα ενδοκυττάρια ρυθμιστικά συστήματα (κυρίως οι πρωτεϊνες και τα φωσφορικά), που δεσμεύουν τα Η⁺ που θα εισέλθουν στα κύτταρα.

34 αίτια μεταβολικής οξέωσης
Γενικά, η μεταβολική οξέωση οφείλεται σε αδυναμία αποβολής του ημερήσιου διαιτητικού φορτίου οξέος, όπως συμβαίνει σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, σε προσθήκη Η⁺ ή σε απώλεια HCO₃¯ από το γαστρεντερικό σωλήνα ή τους νεφρούς

35 Συγκεκριμένα, οφείλεται σε:
ΠΡΟΣΘΗΚΗ Η⁺ αυξηµένη παραγωγή οργανικών ή ανόργανων οξέων (γαλακτική οξέωση, διαβητική κετοξέωση) αυξηµένη πρόσληψη οξέων (δηλητηρίαση µε σαλικυλικά, µεθανόλη) µειωµένη νεφρική αποβολή οξέων (νεφρική ανεπάρκεια) ΑΠΩΛΕΙΑ HCO₃¯ άµεση απώλεια από γαστρεντερικό (διάρροια, ειλεός, συρίγγια) άµεση απώλεια από νεφρούς (νεφρική σωληναριακή οξέωση, υπερχλωραιµία από Ν/S 0,9%)

36 Διερεύνηση μεταβολικής οξέωσης
Το πρώτο βήμα στη διερεύνηση μιας μεταβολικής οξέωσης είναι ο προσδιορισμός του χάσματος ανιόντων (ΧΑ) στον ορό. Το χάσμα ανιόντων αντανακλά τις συγκεντρώσεις ανιόντων που βρίσκονται στο πλάσμα, αλλά δεν μετρώνται, όπως φωσφορικά, θειικά, κετονικά σώματα, γαλακτικό οξύ, πρωτεΐνες. XA=[Na⁺]+[K⁺] – [Cl¯]–[HCO₃¯] ΦΤ: 8-12 mEq/L Με τον προσδιορισμό του ΧΑ οι μεταβολικές οξεώσεις χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες: (α) τη μεταβολική οξέωση με αυξημένο χάσμα ανιόντων και (β) τη μεταβολική οξέωση με φυσιολογικό χάσμα ανιόντων.

37 Συμπτώματα μεταβολικής οξέωσης
Υπέρπνοια-Ταχύπνοια Αρνητική ινότροπος δράση Κοιλιακές αρρυθμίες Σύγχυση-λήθαργος-κώμα

38 Αντιμετώπιση μεταβολικής οξέωσης
Αντιμετώπιση αιτιολογικού παράγοντα, εάν είναι εφικτό αντιμετώπιση με NaHCO₃ με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα

39 (pH < 7,35 και pCO₂ > 40mmHg)
Αναπνευστική οξέωση Η αναπνευστική οξέωση αποτελεί διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας, η οποία χαρακτηρίζεται από: χαμηλό αρτηριακό pH αυξημένη συγκέντρωση pCO₂ του αρτηριακού αίματος (υποαερισμός) και αντιρροπιστική αύξηση της HCO₃¯ μέσω της απέκκρισης Η⁺ από τους νεφρούς, διαδικασία η οποία εξελίσσεται αργά σε διάστημα λίγων ημερών (pH < 7,35 και pCO₂ > 40mmHg) Η αναπνευστική οξέωση μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια

40 Αναπνευστική οξέωση αίτια
Διαταραχή της λειτουργίας του αναπνευστικού κέντρου Οξεία: οπιούχα, αναισθητικά, ηρεμιστικά Διαταραχή των αναπνευστικών μυών και του θωρακικού τοιχώματος Οξεία: μυϊκή αδυναμία (μυασθένεια, αμινογλυκοσίδες, υποκαλιαιμία, Guillain-Barres.) Χρόνια: κυφοσκολίωση, παχυσαρκία, μυϊκή αδυναμία

41 Αναπνευστική οξέωση αίτια
Απόφραξη αεροφόρων οδών: Οξεία : ξένο σώμα, λαρυγγόσπασμος, σύνδρομο άπνοιας ύπνου Διαταραχή της ανταλλαγής αερίων στα κυψελιδικά τριχοειδή Οξεία: πνευμονικό οίδημα, ARDS, κρίση άσθματος Χρόνια: ΧΑΠ

42 Αναπνευστική οξέωση κλινική εικόνα
Αναπνευστικό: υποαερισμός Καρδιαγγειακό: αρρυθμίες, αγγειοδιαστολή, υπόταση ΚΝΣ: άγχος, κεφαλαλγία, αμαύρωση, οίδημα οπτικής θηλής, τρόμος, σύγχυση, υπνηλία, σπασμοί, εμβροντησία, κώμα Σε χρόνια αναπνευστική οξέωση: χρόνια πνευμονική καρδία

43 Αναπνευστική οξέωση αντιμετώπιση
Αντιμετώπιση του αιτίου/υποκείμενης νόσου με στόχο Την επαρκή οξυγόνωση και Τη διατήρηση ανοιχτών αεραγωγών Αποφυγή οξυγόνου Αποφυγή ηρεμιστικών Αντιβιοτικά Βρογχοδιαστολή

44 (pH > 7,45 και HCO₃¯ > 24mEq/L)
Μεταβολική αλκάλωση Η μεταβολική αλκάλωση είναι μια διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας, η οποία χαρακτηρίζεται από: υψηλό αρτηριακό pH αυξημένη συγκέντρωση (HCO₃¯) στο πλάσμα, και αντιρροπιστική αύξηση της pCO₂ του αρτηριακού αίματος (pH > 7,45 και HCO₃¯ > 24mEq/L)

45 Μεταβολική αλκάλωση αίτια
Απώλεια Η⁺: από το ΓΕΣ: έμετοι από τους νεφρούς: διουρητικά, αυξημένα αλατοκορτικοειδή Είσοδος Η⁺ στα κύτταρα: υποκαλιαιμία Κατακράτηση HCO₃¯ χορήγηση NaHCO₃

46 Μεταβολική αλκάλωση συμπτώματα
Συμπτώματα που σχετίζονται με την υπογκαιμία ή την υποκαλιαιμία Σπάνια συμπτώματα που σχετίζονται με την αλκαλαιμία (παραισθησίες, τετανία)

47 Μεταβολική αλκάλωση αντιμετώπιση
Διόρθωση του ισοζυγίου του όγκου και του Κ⁺ Διακοπή διουρητικών σε ασθενείς με οιδήματα

48 Αναπνευστική αλκάλωση
Η αναπνευστική αλκάλωση αποτελεί διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας, η οποία χαρακτηρίζεται από: υψηλό αρτηριακό pH μειωμένη συγκέντρωση pCO₂ του αρτηριακού αίματος (υπεραερισμός) και αντιρροπιστική μείωση της HCO₃¯ μέσω της απέκκρισης Η⁺ από τους νεφρούς, διαδικασία η οποία εξελίσσεται αργά σε διάστημα λίγων ημερών (pH > 7,45 και pCO₂ < 40mmHg) Η αναπνευστική αλκάλωση μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια

49 Αναπνευστική αλκάλωση αίτια
Άμεση διέγερση του αναπνευστικού κέντρου Ψυχογενής υπεραερισμός Ηπατική ανεπάρκεια Σηψαιμία από Gram¯ Δηλητηρίαση από σαλικυλικά Κύηση και 2η φάση του κύκλου Νευρολογικά νοσήματα Υποξαιμία Πνευμονική νόσος Καρδιακή ανεπάρκεια Υπόταση Βαριά αναιμία

50 Αναπνευστική αλκάλωση συμπτώματα
ΚΝΣ-ΠΝΣ: Πονοκέφαλοι Διαταραχές επιπέδου συνείδησης Παραισθησίες Κράμπες Τετανία Καρδιαγγειακό: Υπερκοιλιακές αρρυθμίες Κοιλιακές αρρυθμίες

51 αναπνευστική αλκάλωση θεραπεία
• Συνήθως αυτοπεριοριζόμενη • Θεραπεία υποκείμενης διαταραχής • Αναπνοή σε κλειστό σάκο σε καταστάσεις άγχους • Σε διασωληνωμένους ασθενείς ελάττωση του κατά λεπτό αερισμού

52 «Διαγνωστική προσέγγιση διαταραχών οξεοβασικής ισορροπίας»
Αέρια αίματος Εργαστηριακός έλεγχος Κλινική εξέταση ιστορικό

53 Αέρια αίματος

54 Η κατανόηση, η ανάλυση και η κατάλληλη ερμηνεία των αερίων αίματος, δηλαδή του pH, της μερικής πίεσης του διοξειδίου του άνθρακα (pCO₂ ) και της συγκέντρωσης των διττανθρακικών (HCO₃¯), αποτελούν τη βασική προϋπόθεση για την αξιολόγηση και αντιμετώπιση των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας

55 Το πρώτο βήμα για την αξιολόγηση των αερίων αίματος είναι η βεβαιότητα ότι οι τιμές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα Σειρά λαθών κατά τη λήψη και τον χειρισμό του δείγματος, όπως: παρουσία αέρα ή φυσαλίδων αέρα στη σύριγγα μεγάλη ποσότητα ηπαρίνης παρατεταμένη παραμονή του δείγματος σε θερμοκρασία δωματίου μπορούν να αλλοιώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα

56 Χρήσιμο είναι επίσης να γνωρίζουμε τις διαφορές ανάμεσα στο αρτηριακό και το φλεβικό αίμα
Ιδιαίτερα προβληματική είναι η αξιολόγηση αρτηριακού αίματος σε περιπτώσεις καρδιακής ανακοπής ή σοβαρής κυκλοφορικής ανεπάρκειας

57 Ευρήματα από την ανάλυση αερίων αίματος
Το pH του αρτηριακού αίματος Η τάση του αρτηριακού οξυγόνου (pO₂) Η τάση του διοξειδίου του άνθρακα (pCO₂) Ο αρτηριακός κορεσμός οξυγόνου (SO₂) Τα διττανθρακικά του αρτηριακού αίματος (HCO₃) Την περίσσεια της βάσης (BE)

58 Τρόπος λήψης αερίων αίματος
H δειγματοληψία αερίων αίματος (ABG) με άμεση αγγειακή παρακέντηση είναι μια διαδικασία που γίνεται στο περιβάλλον του νοσοκομείου

59 Θέσεις λήψης αερίων αίματος
Η δειγματοληψία γίνεται, συνήθως, στην κερκιδική αρτηρία, διότι είναι επιφανειακή κι έτσι εύκολα προσβάσιμη. Σε περιπτώσεις όπου η αιμάτωση και οι παλμοί είναι μειωμένοι, παρακέντηση της μηριαίας ή βραχιονίου αρτηρίας μπορεί να πραγματοποιηθεί, αντί της κερκιδικής

60 Υλικά δειγματοληψίας αερίων αίματος
Ειδική σύριγγα ανάλυσης αερίων αίματος ή ηπαρινισμένη σύριγγα 2,5 ml ή 1 ml με λεπτή βελόνα (24G/μοβ για κερκιδική αρτηρία, κανονική βελόνα 21 G/ πράσινη για μηριαία αρτηρία Αντισηψία με αντισηπτική ουσία και αποστειρωμένη γάζα και εκ νέου επάλειψη με αντισηπτικό μετά από 30 δευτερόλεπτα Αποστειρωμένα γάντια

61 Τεχνική δειγματοληψίας αερίων αίματος
Τοποθετήστε το χέρι με έκταση του καρπού περίπου 20 μοίρες. Εντοπίστε την κερκιδική αρτηρία και το σημείο που αντιλαμβάνεστε εντονότερα το σφυγμό. Χρησιμοποιήστε αλκοολούχο αντισηπτικό για να καθαρίσετε την περιοχή Τρυπήστε το δέρμα με τη βελόνα να έχει κλίση 45 μοίρες Η βελόνα χρειάζεται να εισέλθει αργά για να μην προκληθεί αρτηριακός σπασμός

62 Μετά τη δειγματοληψία Αφού αναρροφήσετε αρκετή ποσότητα αίματος, αφαιρέστε τη βελόνα και εφαρμόστε πίεση στο σημείο της αρτηριοκέντησης για πέντε λεπτά. Βεβαιωθείτε οτι η αιμορραγία έχει σταματήσει. Πετάξτε τα αιχμηρά και μολυσματικά υλικά στα κατάλληλα δοχεία. Απομακρύνετε τις φυσαλίδες αέρα από το εσωτερικό της σύριγγας στο μέτρο του δυνατού Εάν ο χρόνος μέχρι την ανάλυση πρόκειται να ξεπεράσει τα δέκα λεπτά, τοποθετήστε το δείγμα στο ψυγείο ή σε δοχείο με πάγο. Εάν χρειαστεί να επαναληφθεί η προσπάθεια δειγματοληψίας, προσπαθήστε στο αντίθετο άκρο, καθώς η προηγούμενη παρακέντηση μπορεί να έχει προκαλέσει σπασμό στην αρτηρία, και να εμποδίσει τη νέα δειγματοληψία.

63 Ευχαριστώ για την προσοχή σας