Δράση: Teachers 4 Europe 2016

Δράση: Teachers 4 Europe 2016
Δράση: Teachers 4 Europe Ambassador: Ιωάννα Μανάφη Παρουσίαση Δράσης: ΒΟΥΡΝΕΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

‘Πειρατές’ Με ένα πλοίο δυνατό και μεγάλο και με ένα παπαγάλο ταξιδεύω σε λιμάνια και ωκεανούς για να βρω αμύθητους θησαυρούς

Εισαγωγή: Το σχέδιο εργασίας έχει ως θεματικό αντικείμενο γενικότερα το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον ειδικότερα δε την ευρωπαϊκή ακτογραμμή και ανάγλυφο, τις μεγάλες ανακαλύψεις των θαλασσοπόρων της Ευρώπης τα μεγάλα λιμάνια, τους θαλάσσιους δρόμους, και τις αντίστοιχες υφιστάμενες περιβαλλοντικές συνθήκες και κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η προσπάθεια έγινε με απλές αναφορές, συγκεκριμένους άξονες και σαφείς στόχους ώστε τα θέματα να καταστούν κατανοητά, να ενημερώσουν και να ευαισθητοποιήσουν μια τόσο μικρή ηλικιακά ομάδα μαθητών. Κεντρικά στοιχεία είναι η ενεργητική μάθηση και η ανακάλυψη της γνώσης από τους ίδιους τους μαθητές σχετική με την ευρωπαϊκή διάσταση του θέματος. Οι μαθητές μελετούν, επεξεργάζονται οργανώνουν ταξινομούν εξάγουν συμπεράσματα, ερμηνεύουν και δημιουργούν. Δρουν σε ομάδες οικοδομώντας την νέα γνώση και τους δεσμούς.

Οι γενικοί στόχοι και σκοποί είναι σύμφωνοι με Α.Π.Σ. και Δ.Ε.Π.Π.Σ.
Γενικοί Σκοποί: Ανάπτυξη κοινής Ευρωπαϊκής σκέψης και συνείδησης. Προσανατολισμός στο γενικό Ευρωπαϊκό ανάγλυφο. Εισαγωγή στο Ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό δίκαιο. Γενικοί Στόχοι: Να αποκτηθούν γνώσεις, να γίνουν συσχετίσεις και να δημιουργηθούν σχετικές γενικεύσεις. Να υπάρξει προβληματισμός σχετικά με το δίπολο ανθρωπογενούς – φυσικού περιβάλλοντος σύγχρονα αλλά και διαχρονικά στα πλαίσια των αναζητήσεων, εξερευνήσεων και ανακαλύψεων και των επακόλουθων αποτελεσμάτων και επιρροών τους σχετικά με τη διαμόρφωση κοινωνικών, πολιτισμικών και οικονομικών συνθηκών. Οι γενικοί στόχοι και σκοποί είναι σύμφωνοι με Α.Π.Σ. και Δ.Ε.Π.Π.Σ.

Γνωστικοί Στόχοι Να γνωρίσουν την ακτογραμμή και γενικότερα το ανάγλυφο των χωρών της Ε.Ε. μέσα από τους θαλάσσιους δρόμους. Να ενημερωθούν για τα μεγάλα λιμάνια της Ε.Ε., το περιβάλλον τους, τις λειτουργίες και δραστηριότητες που επιτελούνται σε αυτά αλλά και πιθανά περιβαλλοντικά προβλήματα που προκύπτουν. Να κατανοήσουν τους λόγους τις αιτίες και τις συνθήκες που οδήγησαν στην οργάνωση μεγάλων αποστολών για εξερευνήσεις και ανακαλύψεις μέσα από θαλάσσιες διαδρομές. Να περιγράψουν και να κατακτήσουν όρους και έννοιες σχετικές με τα πλοία, την εξέλιξη και τη χρήση τους στο χρόνο. Να συσχετίσουν και να συγκρίνουν τον τρόπο ζωής των κοινοτήτων σε παράκτιες περιοχές σε σχέση με το δικό τους τόπο.

Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία
Οι μαθητές: Οπτικοποιούν ιδέες, έννοιες πληροφορίες και γνώσεις. Αναπτύσσουν κριτική σκέψη και δομούν θέσεις και απόψεις. Εργάζονται ομαδικά με σύγχρονα εργαλεία, κινητοποιούν την αλληλοβοήθεια, την αυτενέργεια και τη συμμετοχή διερευνώντας τα θέματα. Προτείνουν ενέργειες και λύσεις που θα τους ζητηθούν και εκφράζονται δημιουργικά.

πειρατές Οργάνωση της Τάξης:
Η πραγματοποίηση του σεναρίου θα γίνει στην αίθουσα διδασκαλίας του Β1’ τμήματος. Το συγκεκριμένο τμήμα στο οποίο θα υλοποιηθεί το σενάριο αποτελείται από είκοσι δύο (22) μαθητές οι οποίοι θα χωριστούν σε 5 ομάδες των 4-5 ατόμων. Διάρκεια: Είκοσι τέσσερις (24) διδακτικές ώρες. (Μελέτη Περιβάλλοντος και Ευέλικτη Ζώνη). Συνεργασίες: Τα δύο τμήματα της Β’ τάξης του 6ου Δημοτικού Σχ. Ορεστιάδας. Παρουσίαση της Δράσης στο σύνολο της οικείας σχολικής κοινότητας. Εμπλεκόμενες Γνωστικές περιοχές: Ιστορία, Γλώσσα, Μαθηματικά, Γεωγραφία, Μελέτη Περιβάλλοντος, Εικαστικά, Τ.Π.Ε.

πειρατές Υλικοτεχνική υποδομή: Διδακτικό υλικό:
Ηλεκτρονικός Υπολογιστής. Βιντεοπροβολέας. Λογισμικά / εφαρμογές : (MS PPt, MS Word, kidspiration, Google Forms, Google Earth, Google maps, wordle, padlet, utellstory, quizziz, φυλλομετρητής Google Chrome, storybird κ.α.). Χάρτης Ελλάδας και Ευρώπης. Σύνδεση στο διαδίκτυο. Εκτυπωτής. Διδακτικό υλικό: Εκπαιδευτικά Βίντεο. Λογισμικό παρουσιάσεων – παρουσίαση / διάλεξη (MS Power Point) Φύλλα εργασίας (MS Word, Google forms). Ιστορικός Χάρτης θαλασσοπόρων εξερευνητών (έντυπη και ηλεκτρονική μορφή). Σχολικά βιβλία: 1.Μελέτης Περιβάλλοντος (βιβλίο σε τετράδιο εργ. Σελ.29,39) 2.Γλώσσας (τετράδιο εργ. Σελ.42-43) 3.Μαθηματικών (βιβλίο σελ.64-65)

πειρατές Πιθανές εναλλακτικές αντιλήψεις μαθητών:
Οι μαθητές ενός σχολείου που βρίσκεται σε αρκετή έως μεγάλη απόσταση από ένα λιμάνι αν και στο μάθημα της μελέτης περιβάλλοντος διδάσκονται και μελετούν αντίστοιχα θέματα δε μπορούν να έχουν πλήρη και σαφή εικόνα σχετικά με τις πολυδιάστατες δραστηριότητες που επιτελούνται στον ανάλογο χώρο. Η καθημερινότητα οι λειτουργίες, οι εργασίες, η σπουδαιότητα, ο σχεδιασμός και το συγκεκριμένο περιβάλλον είναι κάτι σχετικά ξένο. Η βασική εντύπωση που υπάρχει είναι πως ένα λιμάνι υφίσταται για να εξυπηρετεί μόνο τουριστικού τύπου μετακινήσεις και δραστηριότητες. Επίσης πολλές φορές μαθητές δυσκολεύονται να οριοθετήσουν χωρικά και να εντάξουν τοποθεσίες και περιοχές σε ευρύτερα πλαίσια. Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: Οι μαθητές ήδη γνωρίζουν σε αποδεκτό βαθμό από διάφορες αναφορές καθώς και από αντίστοιχα διδακτικά αντικείμενα τις έννοιες και παράλληλα έχουν κάποιες εικόνες από δικές τους εκδηλώσεις. Ακόμη λόγω προεργασιών και ανάλογων αναφορών βάσει διάχυσης σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα οι μαθητές του συγκεκριμένου τμήματος καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς γνωρίζουν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Ευρωπαϊκό χάρτη. Σημειώνεται πως οι μαθητές της Β’ τάξης δημοτικού έχουν την ικανότητα να δημιουργούν αλλά και να επεξεργάζονται σχετικά απλά κείμενα με δομή, να εργάζονται σε ομάδες και να απαντούν σε απλά ερωτηματολόγια με σχετική σαφήνεια. Σχετικά με τις Τ.Π.Ε. οι μαθητές έχουν εργαστεί με λογισμικά όπως MS Word (Κειμενογράφος), Tux Paind (Αισθητικής), Kidspiration (Εννοιολογικής Χαρτογράφησης), Google Earth (Οπτικοποίησης) κ.α.

πειρατές Διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές - Διδακτικό Μοντέλο Kolb: Ο Κύκλος της Μάθησης του Kolb βρίσκεται στη βάση του σχεδιασμού του σεναρίου μάθησης και σύμφωνα με αυτή δημιουργούνται τα τέσσερα στάδια καθώς και οι δραστηριότητες των φύλλων εργασίας. Σε ένα τέτοιο μαθησιακό περιβάλλον : οι μαθητές αντιμετωπίζονται ως «σκεπτόμενα όντα» με τις δίκες τους ιδέες και θεωρίες για το καθετί και όχι ως άτομα στα οποία θα «μεταβιβαστεί» η καινούργια γνώση. οι μαθητές εργάζονται και σε ομάδες αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους. ο δάσκαλος ως διαμεσολαβητής, είναι αυτός που δημιουργεί το κατάλληλο αλληλεπιδραστικό περιβάλλον, στο οποίο θα λειτουργήσουν οι μαθητές, με τις απαραίτητες «σκαλωσιές μάθησης» και τις αναγκαίες διευκολύνσεις. η ανάθεση εργασιών είναι τμήμα της διαδικασίας της μάθησης και όχι μια αποκομμένη διαδικασία με σκοπό την αξιολόγηση και μόνο.

Στάδιο 1ο Διδακτικό Μοντέλο Kolb – Μέρη σχεδίου:
Συγκεκριμένη Εμπειρία – 1 αφόρμηση με δύο γενικές ερωτήσεις: Α. Πού θα μπορούσε να βρίσκεται ένα λιμάνι πάνω στο χάρτη; Β. Ο άνθρωπος ζούσε πάντα δίπλα σε θάλασσες. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Στάδιο 1ο https://www.youtube.com/watch?v=FzhqnUzJAj8
Προβολή μουσικού βίντεο σχετικό με το θέμα μας βασισμένο στη φιλία και τα ταξίδια στη θάλασσα.

Ευρώπη – Θάλασσα - Λιμάνι: Η «Ευρωπαϊκή Ημέρα Θάλασσας» αποτελεί ένα σημαντικό γεγονός στην Ευρώπη, από το 2008 που η 20η Μαΐου ορίστηκε ως η ημέρα των θαλάσσιων δραστηριοτήτων για την Ευρώπη και τις περιφέρειες της, με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρόκειται για έναν εορτασμό που αφορά όλο το ναυτιλιακό κλάδο, το ναυτικό κόσμο, το θαλάσσιο περιβάλλον και τις παράκτιες περιοχές. Η ημέρα αυτή εορτάζεται σε όλα τα κράτη-μέλη, ξεχωριστά όμως στην Πόλη-Λιμάνι της τιμώμενης χώρας. Σκοπός της Ημέρας αυτής: είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση για τις ευκαιρίες που προσφέρει η θάλασσα και τη σπουδαιότητα τους, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλία καθώς και τα σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Ανακλαστική Εξέταση -2: οι μαθητές χωρίζονται στις πέντε (5) ομάδες. με καθοδήγηση από το διδάσκοντα γίνεται συζήτηση σχετική με την προβολή, τα συναισθήματα και εικόνες που αυτή δημιουργεί. αφόρμηση με ερωτήσεις καθώς και με το εισαγωγικό κείμενο – αναφορά στην Ευρωπαϊκή ημέρα θάλασσας όπου αναφέρονται έννοιες όπως: ναυτιλία, θάλασσα, σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα κ.α. οι μαθητές και οι ομάδες με την καθοδήγηση του δασκάλου θέτουν ερωτήματα προς συζήτηση όπως: Τι εννοούμε με τον όρο ναυτιλία; Πώς είναι ένα σύγχρονο λιμάνι; Ποια είναι τα είδη των πλοίων; Ποια τα σύγχρονα προβλήματα στο περιβάλλον σχετικά με τη θάλασσα; ακόμη κάποιες ερωτήσεις τίθενται συμπληρωματικά και από τον δάσκαλο π.χ. σχετικές με τις μετακινήσεις, τις υπηρεσίες, τις μεταφορές κ.α. στο τέλος της δραστηριότητας αυτής οι μαθητές γνωστοποιούν τις απαντήσεις και προβληματισμούς τους στην ολομέλεια. λέξεις κλειδιά, απόψεις και ερωτήματα ως άξονες καταγράφονται στον πίνακα. στη συνέχεια οι μαθητές οδηγούνται στο επόμενο στάδιο.

Ανακλαστική Εξέταση -2: Προβάλλονται χάρτες με λιμάνια, θάλασσες και θαλάσσιους δρόμους της Ευρώπης.

Ανακλαστική Εξέταση -2: Οι ομάδες καταγράφουν λέξεις κλειδιά και έννοιες με την εφαρμογή wordle.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Διάλεξη με άξονες: 1. Ευρώπη 2. Λιμάνια – Θάλασσες 3. Πλοία – Όργανα πλεύσης 4. Εξερευνήσεις / Ανακαλύψεις – Θαλασσοπόροι 5. Ναυτιλία και Οικονομία 6. Περιβάλλον και Ναυτιλία

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Ευρώπη – Ελλάδα και Ναυτιλία: Η Ευρώπη είναι μια ήπειρος με ακτογραμμή μήκους περίπου χιλιομέτρων ενώ η πλειοψηφία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι είτε παράκτιες είτε νησιωτικές περιοχές, δηλαδή άμεσα συνδεδεμένες με το θαλασσινό στοιχείο. Η θάλασσα και οι πόροι της καθώς και τα ναυτικά επαγγέλματα είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία και την καλή ποιότητα ζωής στην Ευρώπη. Η χώρα μας, με ακτογραμμή χιλιομέτρων και με πολύμορφα νησιωτικά συμπλέγματα, είναι από την αρχαιότητα άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ναυτιλία, η οποία σήμερα αποτελεί έναν από τους πιο παραγωγικούς και δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Ο ελληνικός εμπορικός στόλος είναι ένας από τους μεγαλύτερους του κόσμου, γεγονός που καθιστά τον εορτασμό της συγκεκριμένης Ημέρας, μεγάλης σημασίας για τη χώρα μας. Η οικονομία της χώρας μας στηρίζεται σημαντικά στις θαλάσσιες μεταφορές, παρέχοντας θέσεις εργασίας σε περίπου Έλληνες ναυτικούς και προσωπικό σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις και οργανισμούς.

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Λιμάνι: Φυσικό λιμάνι ονομάζεται ένας όρμος που παρέχει προστασία στα πλοία από ανέμους και από ισχυρούς κυματισμούς της θάλασσας. Έχει ανάλογα βάθη και το απαραίτητο πλάτος θαλάσσιας επιφάνειας για τις κινήσεις και τους ελιγμούς των πλοίων αλλά και το αγκυροβόλι τους. Οι ανάγκες της σύγχρονης οικονομίας και γενικότερα εποχής μετατρέπουν σταδιακά το φυσικό λιμάνι σε τεχνητό βάσει μιας σειράς έργων υποδομής. Έτσι ο όρμος με ανθρώπινες βελτιώσεις και παρεμβάσεις, διευθετήσεις γίνεται τεχνητό κέντρο παγκόσμιας εμβέλειας σε επίπεδο δραστηριοτήτων, οικονομίας, τεχνολογίας, πολιτισμού, αναψυχής και γενικότερα δράσεων και εκδηλώσεων.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Τα λιμάνια εξελίσσονται συνεχώς και με ταχείς ρυθμούς γίνονται σημεία συγκέντρωσης κάθε είδους υλικών και εμπορευμάτων. Σταδιακά σχηματίζονται γύρω από αυτά πόλεις με τεράστια κοινωνική και εμπορική δραστηριότητα. Όσο αποκτά περισσότερη ένταση αυτό τόσο η ζήτηση για αγαθά και από την ίδια την ενδοχώρα αυξάνει την κίνηση στο ίδιο το λιμάνι δημιουργώντας παράλληλα έργα υποδομών και μεταφορών. Εμφανίζεται λοιπόν μια δεύτερη βασική λειτουργία, η ευκολότερη επικοινωνία μεταξύ λιμανιού και ευρύτερης κοινότητας ή κοινοτήτων αλλά και ευκολότερη πρόσβαση στις αγορές εργασίας που προκύπτουν. Αναλόγως αυξάνονται ταυτόχρονα οι αξίες της γης και των υπηρεσιών. Έτσι το λιμάνι εμφανίζεται ως ένας ζωντανός οργανισμός με παλμό που είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με όλες τις εκφάνσεις και δραστηριότητες μιας οργανωμένης πολιτείας και κοινωνίας και καθίσταται βασικός πόλος του συστήματος μεταφοράς αξίας πολυεπίπεδα.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Μεγάλα Λιμάνια: Πολλά μεγάλα λιμάνια εξυπηρετούν ηπειρωτικές περιοχές. Διακινούν προϊόντα, αναπτύσσουν συνεργασίες μεταξύ των ανθρώπων, προσελκύουν πλοία και τουρισμό. Τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης θεωρούνται το Ρότερνταμ της Ολλανδίας, το Αμβούργο της Γερμανίας, η Μασσαλία της Γαλλίας, η Αμβέρσα του Βελγίου, το Λίβερπουλ στη Μ. Βρετανία αλλά και ο Πειραιάς στην Ελλάδα. "Η Ευρώπη, ως ήπειρος, αποτελεί ένα από τα μικρότερα τμήματα της γήινης επιφάνειας, η δε έκταση της δεν υπερβαίνει τα 10 εκατομμύρια Km2. Παρά, λοιπόν, το μικρό της μέγεθος έναντι των άλλων ηπείρων, χαρακτηρίζεται από τη φυσική κατανομή του εδάφους της, δηλαδή οι περισσότερη εδαφική της επιφάνεια κατανέμεται σε χερσονήσους πλαισιωμένες από ακτές, νησιά και αρχιπελάγη και σχηματίζει πολλές εσωτερικές θάλασσες και κόλπους. Η Ευρώπη διαθέτει πολλές ακτές και κατ' επέκταση πολλές παραλίες. Λίγες είναι οι Ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν πρόσβαση σε θαλάσσιο χώρο και συνεπώς είναι φυσικό οι κάτοικοι της να στραφούν προς την ανάπτυξη των παραλίων, και το θαλάσσιο εμπόριο. Βασικές Αρχές της Ναυτιλιακής Επιστήμης Τόμος Α' Γ.Π. Βλάχος (Αν. Καθηγητής Παν. Πειραιώς) Μ. Νικολαΐδης (Αξ. Ε.Ν. - Υποψ. Δρ. Παν. Αιγαίου)

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Μεγάλα Ευρωπαϊκά Λιμάνια: Τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης, αποτελούν σημαντικότατα εμπορικά κέντρα, αλλά και ενδιαφέροντες τουριστικούς προορισμούς. Φυσικά ή τεχνητά, σε θάλασσες ή ποτάμια, τα λιμάνια αποτελούν ασφαλείς όρμους όπου τα πλοία μπορούν να προσεγγίζουν με ασφάλεια, προκειμένου να προβαίνουν σε εμπορικές πράξεις. Σήμερα, τα μεγάλα λιμάνια έχουν πλέον αναπτυχθεί και από τουριστικής πλευράς και αποτελούν ενδιαφέροντες ταξιδιωτικούς προορισμούς, πέρα από την εμπορική τους σημασία.

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Rotterdam, Ολλανδία Το Ρότερνταμ λειτουργεί ως πύλη εισόδου υπερατλαντικών -και όχι μόνο- αγαθών στην Ευρώπη. Οι σημαντικότερες δραστηριότητές του είναι η πετροχημική βιομηχανία και οι εμπορικές μεταφορτώσεις γενικότερων φορτίων. Επίσης λειτουργεί ως σημαντικός διαμετακομιστικός σταθμός για τη μεταφορά ακατέργαστων πρώτων υλών και άλλων αγαθών μεταξύ της Ευρωπαϊκής ηπείρου και άλλων σημείων του κόσμου. Εκτός από το λιμάνι, το Ρότερνταμ είναι μία από τις πλέον πολυπολιτισμικές ευρωπαϊκές πόλεις, γνωστό για το Πανεπιστήμιό του και για την υψηλού επιπέδου σύγχρονη αρχιτεκτονική του. Άμστερνταμ, Ολλανδία Το Άμστερνταμ ιδρύθηκε στα τέλη του 12ου αιώνα ως μικρό αλιευτικό χωριό στις όχθες του ποταμού Άμστελ, από όπου και πήρε το όνομά του και σήμερα αποτελεί το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας. Η πόλη έχει ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά κέντρα στην Ευρώπη, κυρίως από τον 17ο αιώνα, την Χρυσή Εποχή της Ολλανδίας, της οποίας ήταν το εστιακό σημείο. Την περίοδο εκείνη, μια σειρά από ομόκεντρα ημικυκλικά κανάλια, τα περίφημα grachten, χτίστηκαν γύρω από το κέντρο της παλαιότερης πόλης, τα οποία μέχρι σήμερα προσδιορίζουν τη διάταξη και την εμφάνισή του κέντρου. Κατά μήκος των καναλιών βρίσκονται πολλά όμορφα σπίτια και αρχοντικά. Τα περισσότερα κατοικούνται, άλλα είναι πια γραφεία, και μερικά είναι δημόσια κτήρια.

Στάδιο 3ο Διδακτικό Μοντέλο Kolb – Μέρη σχεδίου: Αμβέρσα, Βέλγιο
Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Αμβέρσα, Βέλγιο Η Αμβέρσα αποτελούσε σημαντική πόλη οικονομικά και πολιτιστικά για τα κράτη της Μπενελούξ και είναι ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά λιμάνια. Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η μεγάλη κοινότητα Χασιδιτών Εβραίων της Αμβέρσας, ελέγχει το εμπόριο διαμαντιών, σημαντική οικονομική δραστηριότητα στην πόλη, που είναι ένα από τα διεθνή κέντρα του κλάδου. Το κέντρο της Παλιάς Πόλης, γύρω από τον εντυπωσιακό γοτθικό καθεδρικό, είναι ιδιαίτερα όμορφο και όλη η πόλη μοιάζει με αρχιτεκτονικό μουσείο. Αμβούργο, Γερμανία Σε ένα από τα βορειότερα σημεία της Ευρώπης, πολύ κοντά στη Δανία, αλλά και στη Βαλτική και τη Βόρεια θάλασσα, το Αμβούργο είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Γερμανίας και το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, μετά το Ρότερνταμ και την Αμβέρσα. Με έντονη αστική αλλά και φυσική ζωή, χαρακτηρισμένη ως Περιβαλλοντική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2011 (τα «πράσινα» μέρη της καταλαμβάνουν περίπου το 14% της έκτασής της), παρά τον έντονο βιομηχανικό της χαρακτήρα, αυτή η πόλη των κατοίκων, αποτελεί ιδιαίτερα ενδιαφέροντα προορισμό για τους ταξιδιώτες, αλλά και φιλόξενη μητρόπολη για τους κατοίκους της.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Μασσαλία, Γαλλία Η Μασσαλία είναι η σημαντικότερη πόλη-λιμάνι της Γαλλίας και σημαντικό λιμάνι της Ευρώπης. Βρίσκεται στον κόλπο της Λυών, στην Δυτική Μεσόγειο. Από το 1962 έγινε το μεγαλύτερο κέντρο εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη, καθώς από το λιμάνι της πέρασαν τουλάχιστον μετανάστες, ιδιαίτερα από την Αλγερία. Σήμερα στην οικονομία της Μασσαλίας δεσπόζουσα θέση έχει το νέο λιμάνι, δημιουργημένο κάθετα στο παλιό, που είναι το σημαντικότερο εμπορικό και μεταφορικό κέντρο της Μεσογείου με τόνους προϊόντων να διακινούνται ετησίως. Εισάγει κυρίως πετρέλαιο, φρούτα, λάδι και δέρματα, ενώ εξάγει κρασί, ποτά και τρόφιμα. Χάβρη, Γαλλία Η Χάβρη είναι πόλη-λιμάνι στη βόρεια Γαλλία και συγκεκριμένα στις ακτές της Μάγχης, στη Νορμανδία, στη δεξιά όχθη των εκβολών του ποταμού Σηκουάνα. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Γαλλίας, μετά τη Μασσαλία στο νότο και έχει κανάλια συνολικού μήκους 24 χιλιομέτρων. Πρόκειται για πόλη με πλούσιο ιστορικό και καλλιτεχνικό υπόβαθρο. Η πληθώρα των μουσείων της οφείλεται στο ότι αποτελεί γενέτειρα του ιμπρεσιονισμού. Το 2005, η Χάβρη ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO, λόγω της συνύπαρξης του παλαιού σχεδίου της πόλης και των ιστορικών της δομών με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική και πολεοδομία.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Bremerhaven (Βρέμη), Γερμανία Το Bremerhaven («λιμάνι της Βρέμης»), είναι μια πόλη κατά μήκος του ποταμού Weser, απέναντι από την πόλη του Nordenham. Αν και είναι μια σχετικά νέα πόλη, έχει μια μακρά ιστορία ως εμπορικό λιμάνι και σήμερα είναι ένα από τα πιο σημαντικά γερμανικά λιμάνια. Περισσότερα από αυτοκίνητα εισάγονται ή εξάγονται κάθε χρόνο μέσω του Bremerhaven και το λιμάνι αυτό εισάγει και εξάγει περισσότερα αυτοκίνητα από ό, τι οποιαδήποτε άλλη πόλη στην Ευρώπη, εκτός του Ρότερνταμ. Το παλιό μεσαιωνικό λιμάνι της Βρέμης, έχει σήμερα μετατραπεί σε μία παραθαλάσσια λεωφόρο γεμάτη bars και cafes. Algeciras, Ισπανία Η Algecirasis είναι μια πόλη-λιμάνι στο νότιο τμήμα της Ισπανίας και η μεγαλύτερη πόλη στον κόλπο του Γιβραλτάρ. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια στην Ευρώπη και στον κόσμο, σε τρεις κατηγορίες: κοντέινερ, cargo και μεταφόρτωση. Βρίσκεται 20 χλμ. βορειοανατολικά της Tarifa, στο Río de la Miel, το νοτιότερο ποτάμι της Ιβηρικής χερσονήσου και της ηπειρωτικής Ευρώπης. Οι κύριες δραστηριότητες συνδέονται με το λιμάνι, το οποίο λειτουργεί ως το βασικό σημείο επιβίβασης μεταξύ Ισπανίας και της Ταγγέρης, αλλά και άλλων λιμανιών στο Μαρόκο, καθώς και στα Κανάρια νησιά. Είναι από τα πιο πολυσύχναστα λιμάνια στον κόσμο, ενώ επίσης έχει μια σημαντική αλιευτική βιομηχανία.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3:

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πειραιάς Όσο άρρηκτα είναι συνδεδεμένη η ιστορική εξέλιξη του Πειραιά με αυτή της Αθήνας, άλλο τόσο συνυφασμένη είναι και η ιστορία των δύο πόλεων. Χάρη στα τρία λιμάνια του, ο Πειραιάς λειτούργησε ως επίνειο της Αθήνας ήδη από την αρχαιότητα. Κατά τους κλασικούς και τους ελληνιστικούς χρόνους γνώρισε μεγάλη ακμή, ενώ από τους ρωμαϊκούς χρόνους άρχισε να παρακμάζει και να φτάσει την περίοδο του Βυζαντίου, της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας, να αποτελεί ένα σχεδόν ασήμαντο λιμάνι. Μετά την ίδρυση, όμως, του νέου ελληνικού κράτους και τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα, η ανάπτυξή του υπήρξε τουλάχιστον εντυπωσιακή. Με την ανάπτυξη αυτή άρχισε να γίνεται πόλος έλξης. Δεν είναι τυχαία τα ονόματα που έχουν κάποιες από τις συνοικίες του, που δηλώνουν την προέλευση των κατοίκων, όπως τα Υδραίικα, ή τα Μανιάτικα. Μεγάλη ώθηση στην οικονομική του ανάπτυξη έδωσε η έλευση στην Ελλάδα των προσφύγων από την Μικρά Ασία μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, πολλοί εκ των οποίων εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Η ανάπτυξη του πρώτου λιμένα της χώρας εξακολουθεί μέχρι τις μέρες μας.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πειραιάς - Το λιμάνι στο χρόνο Το κεντρικό λιμάνι είχε χωριστεί σε εμπορικό και πολεμικό, με δυνατότητα φιλοξενίας έως και 400 πλοίων. Βρισκόταν μεταξύ του σημερινού κεντρικού λιμένα και της ακτής Μιαούλη και ονομαζόταν Κάνθαρος. Η είσοδός του από τη θάλασσα προστατευόταν από δυο μεγάλους πύργους οι οποίοι άφηναν μεταξύ τους μόνο ένα μικρό πέρασμα, το οποίο κάθε βράδυ έκλεινε με χοντρή αλυσίδα για λόγους ασφαλείας. Το λιμάνι του Κάνθαρου εξυπηρετούσε και το εξαγωγικό εμπόριο των Αθηναίων. Τα κυριότερα προϊόντα που διακινούνταν ήταν κρασί, ελαιόλαδο, μέλι, είδη αγγειοπλαστικής και μέταλλα από τα μεταλλεία του Λαυρίου. Πάντως, το καθ’ εαυτό πολεμικό λιμάνι ήταν το δεύτερο σε μέγεθος και το πιο νότιο, ο λιμήν Ζέας. Σε αυτό στηριζόταν η θαλασσοκρατορία του αθηναϊκού κράτους, με τους 196 νεώσοικους (ταρσανάδες), που ήταν τοποθετημένοι κυκλικά γύρω από την ακτογραμμή. Εδώ επισκευάζονταν και αρματώνονταν οι πολεμικές τριήρεις, ή ναυπηγούνταν νέες όταν το απαιτούσαν οι περιστάσεις.

Στάδιο 3ο Πειραιάς - Το λιμάνι στο χρόνο
Διδακτικό Μοντέλο Kolb – Μέρη σχεδίου: Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πειραιάς - Το λιμάνι στο χρόνο Το 1834, μετά την απελευθέρωση, η πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους μεταφέρθηκε από το Ναύπλιο στην Αθήνα και μια νέα εποχή άνθισης άρχισε για τον Πειραιά, αφού η νέα πρωτεύουσα θα έπρεπε να έχει ένα λιμάνι αντάξιό της. Έτσι στα χρόνια που ακολούθησαν ο Πειραιάς γνώρισε πυρετώδη δημογραφική, οικιστική, εμπορική και βιομηχανική ανάπτυξη. Στις αρχές του 20ού αιώνα, προσέλκυσε κόσμο από τα νησιά του Σαρωνικού, των Κυκλάδων, τη Χίο, την Κρήτη και την Μάνη. Την ανάπτυξη ακολούθησε η αναβάθμιση των υποδομών. Μόνιμες δεξαμενές κατασκευάστηκαν στην Ηετιώνεια Ακτή και θεμελιώθηκε το υπέροχο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά. Η Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και ο ξεριζωμός του Ελληνισμού από την Μικρά Ασία, είχε ως αποτέλεσμα να δεχθεί ο Πειραιάς έναν σημαντικό αριθμό προσφύγων και ο πληθυσμός διπλασιάστηκε. Αυτό, όμως, που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι το προσφυγικό στοιχείο συνέβαλλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας, αλλά και του πολιτισμικού χαρακτήρα της πόλης. Τελευταία περιπέτεια του Πειραιά ήταν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, στη διάρκεια του οποίου δέχθηκε επανειλημμένως βομβαρδισμούς. Το τέλος του πολέμου σήμανε την έναρξη της ανασυγκρότησης της πόλης, η οποία, σε συνδυασμό με τις επιδόσεις της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας και την ανάδειξή της σε παγκόσμια δύναμη μεταπολεμικά, μετέτρεψε τον Πειραιά στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ανατολικής Μεσογείου.

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πλοία:

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πλοία: Ο κύριος λόγος ύπαρξης του κάθε λιμανιού είναι φυσικά να εξυπηρετεί και να ελλιμενίζει μικρά ή μεγάλα πλεούμενα. Είδη πλοίων: Με βάση το φορτίο που κουβαλούν και τις λειτουργίες τα πλοία χωρίζονται σε: 1. Επιβατηγά πλοία (υπερωκεάνια, κρουαζιερόπλοια, φέρρυ και σύγχρονα ταχύπλοα, όπως τα αεριωθούμενα, τα υδροπτέρυγα, τα καταμαράν κ.α.). 2. Φορτηγά πλοία ξηρού και υγρού φορτίου, όπως δεξαμενόπλοια, πετρελαιοφόρα, κ.α.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Το πλοίο (αρχαία ελληνική: η ναυς) είναι μια ειδική κατασκευή (ναυπήγημα), σχεδιασμένη για να κινείται με ασφάλεια στο νερό, για μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων, ρυμούλκηση, αλιεία, αναψυχή, επιστημονικές έρευνες, αθλητισμό ή άλλο σκοπό. Ιστορία και εξέλιξη στα Πλοία: Σύμφωνα με τους ιστορικούς, γύρω στο 9000 π. Χ. εμφανίζονται τα πρώτα πλωτά σκάφη που αποτελούσαν βασικά διαμορφωμένους κορμούς δέντρων και σχεδίες που επέπλεαν στο νερό. Αυτές οι κατασκευές κινούνταν με τη βοήθεια των υδάτινων ρευμάτων ή με κουπιά.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Γύρω στο 4000 π. Χ., πιθανόν στην Μεσοποταμία, εμφανίστηκαν τα πανιά. Η εφεύρεση των πανιών για την χρήση της δύναμης του αέρα για κίνηση είχε ως αποτέλεσμα να κατασκευαστούν τα πρώτα πραγματικά μεγάλα πλοία, όπως η μυθική Αργώ της Αργοναυτικής Εκστρατείας που ήταν ένα πενηντάκωπο πλοίο με πανιά.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Στον Ελληνικό χώρο γύρω στο 500 π. Χ. όταν οι Αθηναίοι και Κορίνθιοι βρίσκουν την χρυσή τομή μεταξύ μεγέθους, ευελιξίας, ταχύτητας και όγκου και δημιουργούν την πασίγνωστη τριήρη. Το σκάφος αυτό διαθέτει τρεις σειρές από κουπιά και τετράγωνο πανί για κίνηση σε μεγάλες αποστάσεις, ενώ διαθέτει και μεταλλικό έμβολο, το οποίο της επιτρέπει να εμβολίζει τα εχθρικά πλοία σε ναυμαχίες.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο κατασκευάζονται οι Ρωμαϊκές γαλέρες, οι οποίες ήταν χαμηλά πλοία με κουπιά στις δυο πλευρές που τα χειρίζονταν κωπηλάτες που κωπηλατούσαν με το ρυθμό τυμπάνου. Στο μεσαίωνα στις χώρες της Ευρώπης, οι γαλέρες, μεγαλώνουν περισσότερο και τα κουπιά αντικαθιστούνται από πολλαπλά ιστία με πανιά. Πρωτοπόροι σε αυτόν τον τομέα εμφανίζονται οι Άγγλοι, οι Βενετοί και οι Ίβηρες. Με τέτοια πλοία, τις καραβέλες οι μεγάλοι θαλασσοπόροι, όπως ο Κολόμβος, διέσχισαν τους ωκεανούς και εξερεύνησαν την υφήλιο κατά το 15ο -16ο αιώνα. Το 1807 η κατασκευή του πρώτου ατμόπλοιου από τον Αμερικανό Ρόμπερτ Φούλτον αποτέλεσε επανάσταση για τη ναυσιπλοΐα. Μετά το 1870, η χρησιμοποίηση του ατμού και του σίδερου επέφεραν σημαντικές τροποποιήσεις και στα πλοία. Το πρώτο πρότυπο θωρηκτό θεωρείται το αγγλικό "Ντρέντνοτ" που κατασκευάστηκε το 1906.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Στις αρχές του 20ού αι. άρχισε να χρησιμοποιείται για την κίνηση των πλοίων η μηχανή εσωτερικής καύσης που σταδιακά αντικατέστησε τις μηχανές ατμού. Η τεράστια τεχνολογική εξέλιξη του 20ου και 21ου αι. επέτρεψε την κατασκευή πλοίων με μεγάλες διαστάσεις και ταχύτητα, εξοπλισμένων επιπλέον με σύγχρονα όργανα και μηχανήματα που κάνουν το ταξίδι ευκολότερο και ασφαλέστερο.

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πλοία και Όργανα Πλεύσης: Οι πρώτοι λαοί που ταξίδεψαν αιώνες πριν, ταξίδευαν παρατηρώντας τη θέση των άστρων και την κίνηση των ανέμων. Σήμερα τα πλοία είναι εφοδιασμένα με ειδικά όργανα πλεύσης για τον υπολογισμό της πορείας και του στίγματός τους, όπως πυξίδα, χρονόμετρο, εξάντας, βολίδα, δρομόμετρο, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ναυτικούς χάρτες, οι οποίοι έχουν στοιχεία για τα ρεύματα, τους ανέμους, το βάθος της θάλασσα, τα παγόβουνα κ.λ.π. Τέλος στην ξηρά υπάρχουν βοηθήματα, όπως φάροι, σημαντήρες, ραντάρ κ.α., που οδηγούν το πλοίο και παρέχουν πληροφορίες για τις συνθήκες που επικρατούν στις παράκτιες περιοχές.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Πλοία και Όργανα Πλεύσης:

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Η θάλασσα και θαλάσσιοι δρόμοι! Η θάλασσα καταλαμβάνει περίπου τα 3/4 της συνολικής έκτασης του πλανήτη μας. Το βάθος της παρουσιάζει ποικιλία. Σε κάποιες περιοχές είναι ρηχή, ενώ το βάθος της μπορεί να φτάσει ακόμα και τα μ. στην περιοχή των Φιλιππίνων (Ειρηνικός Ωκεανός). Το μέσο βάθος της όμως είναι γύρω στα 4.000μ. Τα νερά της δεν είναι ποτέ εντελώς ήρεμα, αντιθέτως βρίσκονται σε διαρκή κίνηση. Αυτό συμβαίνει λόγω του ανέμου, των υπόγειων δονήσεων και της έλξης της σελήνης που προκαλεί παλιρροϊκά κύματα. Η θερμοκρασία του νερού μειώνεται όσο πλησιάζουμε προς το βυθό της θάλασσας. Στην επιφάνεια τα νερά είναι πιο ζεστά γιατί τα βλέπει ο ήλιος. Πριν από αιώνες οι θαλασσοπόροι ανακάλυψαν τους θαλάσσιους δρόμους κι έτσι έδωσαν στον άνθρωπο την δυνατότητα να αναπτύξει το εμπόριο και τη ναυτιλία, ενώ ήρθε σε επαφή με άλλες χώρες και πολιτισμούς.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Ευρωπαϊκά Λιμάνια – Ευρωπαίοι Θαλασσοπόροι και Ανακαλύψεις: Πως θα ήταν άραγε η ροή της ιστορίας αν δεν υπήρχαν οι μεγάλοι εξερευνητές και θαλασσοπόροι, που με τις αποστολές που οργάνωσαν ανά τους αιώνες ουσιαστικά άνοιξαν τους δρόμους του σύγχρονου πολιτισμού και μας έδωσαν μεγάλο μέρος των γνώσεων που κρατούμε ακόμη και σήμερα; O Χριστόφορος Κολόμβος, υπήρξε ο πρώτος θαλασσοπόρος που έδωσε την πραγματική σημασία στη λέξη "Ωκεανός". Αφού ξεπέρασε πολλές δυσκολίες, ανέλαβε το καλοκαίρι του 1492 το ταξίδι που τον έκανε διάσημο φτάνοντας στα νησιά της Καραϊβικής και επιστρέφοντας στην Ευρώπη το 1493. Ο Βάσκο ντα Γκάμα, δεν άνοιξε μόνο το δρόμο της Ινδίας, αλλά αποκάλυψε στους ανθρώπους και την ύπαρξη της πιο σοβαρής τότε ασθένειας στην οποία ήταν εκτεθειμένοι οι ναυτικοί: Το σκορβούτου. Η αποστολή του, για πρώτη φορά κράτησε πολλούς μήνες και απομακρύνθηκε αρκετά από τις ακτές. Ο Μαγγελάνος υπήρξε ο πρώτος που ανέλαβε να πραγματοποιήσει τον γύρο του κόσμου μέσω της θάλασσας. Στις 20 Σεπτέμβρη του 1519 εγκατέλειψε το λιμάνι του Σαν Λουκά, με στόλο που αποτελούνταν από πέντε καραβέλες και 265 άνδρες. Διασχίζουν τον Ατλαντικό και συνεχίζουν στον Ειρηνικό ωκεανό φτάνοντας έως τις Φιλιππίνες. Επέστρεψαν στο λιμάνι της Σεβίλης.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Σε 11 χρόνια ο Τζέημς Κουκ κατόρθωσε να διανύσει χλμ. περίπου, διασχίζοντας όλους τους ωκεανούς του κόσμου, μια απόσταση λίγο μικρότερη από την απόσταση Γης - Σελήνης. Έτσι, μαζί με τον Κολόμβο και τον Μαγγελάνο, χαρακτηρίζεται ως ο μεγαλύτερος θαλασσοπόρος όλων των εποχών, γιατί το έργο στο οποίο αφιερώθηκε αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο επιστημονικό σταθμό της σύγχρονης εποχής. Χάρη στον Τζέημς Κουκ μάθαμε το σωστό μέτρο και τις αναλογίες μεταξύ στεριάς και θάλασσας.

Στάδιο 3ο https://www.youtube.com/watch?v=PrRziHh766M
Προβολή μουσικού βίντεο σχετικό με τις εξερευνήσεις των Ευρωπαίων με Καραβέλες στους νέους θαλάσσιους δρόμους.

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Ανακαλύψεις, ιστορικό και σημασία: Οι κάτοικοι της Ευρώπης, μέχρι τα τέλη του 13ου αιώνα, είχαν συγκεχυμένες απόψεις για τον υπόλοιπο κόσμο και για τη δομή του πλανήτη. Οι γνώσεις τους για αυτά τα θέματα ήταν ένα σύνολο σχετικά απλών παρατηρήσεων, διηγήσεων από εμπόρους και περιηγητές, θεολογικών απόψεων που ήταν στηριγμένες στο πτολεμαϊκό σύστημα καθώς και λαϊκών δοξασιών και μύθων. Οι Ευρωπαίοι, πίστευαν πως είναι το κέντρο του κόσμου και ο μοναδικός πολιτισμός με τον οποίο ήταν σε άμεση επαφή, ήταν το Ισλάμ. Οι χάρτες της εποχής είχαν μεγάλα λάθη, όσον αφορά στις διαστάσεις και τοποθετούσαν τη Μεσόγειο στο κέντρο του κόσμου. 1. Κίνητρα Κατά τη διάρκεια του Ύστερου Μεσαίωνα τα κίνητρα για τους Ευρωπαίους, ώστε να επιχειρήσουν ταξίδια σε άγνωστες περιοχές, ήταν πολλά. Οι γλαφυρές διηγήσεις του Μάρκο Πόλο και άλλων περιηγητών, παρουσίαζαν τα βασίλεια της Ασίας και τη Μαύρη Αφρική, ως τόπους που αφθονούσαν τα πολύτιμα μέταλλα και προϊόντα που ήταν δυσεύρετα στην Ευρώπη, όπως τα μπαχαρικά, τα αρώματα, η ζάχαρη κ.α. . Οι περιοχές αυτές αποτελούσαν πηγή έλξης για τους Ευρωπαίους που ονειρεύονταν αμύθητα πλούτη.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Τα επιστημονικά και ερευνητικά κίνητρα που παρουσιάζονται είναι εξίσου σημαντικά. Βασική επικρατούσα άποψη στην Ευρώπη μέχρι την ανακάλυψη της Αμερικής, ήταν πως η γη είναι επίπεδη. Η θεωρία πως η γη ήταν σφαιρική έπρεπε να επαληθευθεί. Επίσης υπήρξαν κίνητρα θρησκευτικά, οικονομικά στα πλαίσια της εσωτερικής μετακίνησης πληθυσμών αλλά και η αυξανόμενη ανάγκη για νέους τόπους και πόρους.

Στάδιο 3ο Διδακτικό Μοντέλο Kolb – Μέρη σχεδίου: 2. Προϋποθέσεις
Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: 2. Προϋποθέσεις Α. Το ευνοϊκό κλίμα που επιτρέπει την οργάνωση υπερπόντιων αποστολών Τα κίνητρα για την οργάνωση ταξιδιών υπήρχαν πολλά χρόνια πριν τις ανακαλύψεις, αλλά δεν μπορούσαν να πραγματοποιηθούν χωρίς τις αναγκαίες προϋποθέσεις. Οι προϋποθέσεις αυτές είχαν να κάνουν με το γενικότερο ‘κλίμα’ που επικρατούσε στην Ευρώπη τον Ύστερο Μεσαίωνα όπως ο ανταγωνισμός, η μεταλλουργία, το δημογραφικό. Β. Τεχνολογικές καινοτομίες Μία σειρά τεχνολογικών καινοτομιών επέτρεψε τη διεξαγωγή μακρινών ταξιδιών. Η εξέλιξη της χαρτογραφίας δίνει το πρώτο δείγμα της με τον περίφημο χάρτη της Πίζας του 13ου αιώνα. Σε αυτόν τον χάρτη οι ακτές είναι σχεδιασμένες με ακρίβεια, απόρροια του προσδιορισμού των ακριβών θέσεων των λιμανιών της Μεσογείου. Οι χάρτες που σχεδιάζονται μετά το χάρτη της Πίζας εμπλουτίζονται συνεχώς με καινούργιες θέσεις και λιμάνια και θα αποτελέσουν πολύτιμο βοήθημα για κάθε επίδοξο ναυτικό. Νέα όργανα προστίθενται στον εξοπλισμό των ναυτικών. Χάρη στην εφεύρεση ενός μικρού κουτιού στο οποίο τοποθετούνταν η μαγνητική ακίδα, η πυξίδα έγινε ακριβές όργανο προσδιορισμού και επαλήθευσης των θέσεων των λιμανιών. Ο αστρολάβος δίνει αξιόπιστες πληροφορίες, σχετικά με την πορεία και τον προσδιορισμό του γεωγραφικού πλάτους. Οι αστρονομικές γνώσεις και η δυνατότητα πρόβλεψης του καιρού, καθιστούν τα ταξίδια ευκολότερα και ασφαλέστερα.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Η τεχνολογική καινοτομία που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη των ταξιδιών, ήταν η εξέλιξη των ποντοπόρων πλοίων. Τα μεσαιωνικά σκάφη, όταν οι καιρικές συνθήκες ήταν κακές, παρέμεναν δεμένα στα λιμάνια, ανήμπορα να ταξιδέψουν. Τα 1304 μ.Χ., Ιταλοί και Καταλανοί έμποροι, υιοθετούν ένα νέο τύπο σκάφους, το coca, η ασφάλεια του οποίου έγκειται στο αξονικό τιμόνι, καινοτομία που αυξάνει τη σταθερότητα του σκάφους κατά τη διάρκεια της πλεύσης. Το πλοίο όμως που πήρε μυθικές διαστάσεις στην Ευρώπη και επεξέτεινε τις δυνατότητες ασφαλέστερων υπερπόντιων ταξιδιών, ήταν η καραβέλα. Η καραβέλα είχε τρία κατάρτια, αντί για ένα.

Στάδιο 3ο Διδακτικό Μοντέλο Kolb – Μέρη σχεδίου: 3. Συνέπειες
Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: 3. Συνέπειες Οι ανακαλύψεις αποτελούν σημείο καμπής για την Ευρώπη και οι συνέπειες που καταγράφονται είναι πολλές. Νέα προϊόντα από τις περιοχές που έχουν ανακαλυφθεί όπως η ντομάτα, η πατάτα, το καλαμπόκι, το σκόρδο, το κακάο και η γαλοπούλα, κατακλύζουν τις ευρωπαϊκές αγορές και γίνονται αναπόσπαστο μέρος του διαιτολογίου των Ευρωπαίων. Επίσης, προϊόντα όπως, η ζάχαρη, ο καφές, το ρύζι, το βαμβάκι και τα μπαχαρικά εισάγονται στην Ευρώπη σε μεγάλες ποσότητες και δεν αποτελούν πλέον είδη πολυτελείας. Η ανακάλυψη χρυσού και ασημιού στο Νέο Κόσμο είχε ως αποτέλεσμα την εισροή πολύτιμων μετάλλων στην Ευρώπη επιφέροντας σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές. Τα μεσαιωνικά πρότυπα και η αυθεντία της εκκλησίας κλονίζονται. Οι κάτοικοι της Ευρώπης απομακρύνονται από τη δογματική διδασκαλία και για πρώτη φορά τίθεται ζήτημα διαχωρισμού θρησκείας και επιστήμης. Το κλίμα που διαμορφώνεται και επικρατεί βοηθά στην πρόσληψη και διάδοση μεταρρυθμιστικών ιδεών του Λούθηρου και του Καλβίνου, οι οποίοι αντιτάσσονται στην αυθεντία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Ναυτιλία και Οικονομία: Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιπροσωπεύει μόλις % του παγκόσμιου πληθυσμού, καλύπτει ωστόσο το ένα πέμπτο (1/5) των παγκόσμιων εισαγωγών και εξαγωγών, πράγμα που την καθιστά την μεγαλύτερη εμπορική δύναμη στον κόσμο. Το εμπόριο ήταν ένας από τους πρώτους τομείς για τους οποίους οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να μεταβιβάσουν την κυριαρχία τους, αναθέτοντας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ευθύνη για την διευθέτηση των εμπορικών θεμάτων, π.χ. για την διαπραγμάτευση διεθνών εμπορικών συμφωνιών εξ ονόματος τους. Οι παράγοντες που συμμετέχουν στην χάραξη της εμπορικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολλοί. Οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των χωρών της Ε.Ε καλούνται συχνά να δώσουν την γνώμη τους και οι σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονται από τους ίδιους τους υπουργούς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμμετέχει από κοντά σε όλες τις εξελίξεις. Η Επιτροπή οργανώνει συνεχώς διαβουλεύσεις με την κοινωνία των πολιτών, π.χ. με μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), συνδικάτα και επιχειρήσεις. Έτσι η Ε.Ε ευαισθητοποιείται σχετικά με τα συμφέροντα όλων, ενώ αγωνίζεται για να διευρύνει τις εμπορικές της σχέσεις και να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκές για όλους τους συμμετέχοντες. Καθοριστική συμβολή για τη χάραξη όλων των παραπάνω έχει ο ναυτικός εμπορικός στόλος.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Οι ναυτιλιακές μεταφορές κατέχουν την πρώτη θέση στην διεξαγωγή του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου εμπορίου και αναγνωρίζονται ευρέως ως ένας αποτελεσματικός και φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος μεταφοράς συγκριτικά με άλλους. Πάνω από το 90% του παγκόσμιου εμπορίου μεταφέρεται στους ωκεανούς του κόσμου με περίπου ποντοπόρα πλοία. Ωστόσο, ποικίλες έρευνες που επιχείρησαν την εκτίμηση των παγκόσμιων εκπομπών από τη ναυτιλία δείχνουν ότι τα καυσαέρια των πλοίων αποτελούν σημαντικό κομμάτι των ρυπογόνων ανθρωπογενών εκπομπών.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Λιμένας – Θάλασσα - Περιβάλλον: Οι περιβαλλοντικές πιέσεις που δέχεται το θαλάσσιο περιβάλλον από δραστηριότητες στο υγρό στοιχείο ή από άλλες πηγές, χερσαίες ή εναέριες, δεν είναι πάντοτε σαφές σε ποιο βαθμό δημιουργούν περιβαλλοντικές επιπτώσεις, είναι, όμως, σαφές ότι οι βλάβες που προκαλούν δεν θίγουν απλά την αισθητική του περιβάλλοντος αλλά θέτουν σε κίνδυνο τη δομή και τη λειτουργία του. Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από μόλυνση και τη ρύπανση των θαλασσών και η αντιμετώπιση των συνεπειών και κινδύνων που δημιουργούνται είναι από τα πιο σημαντικά σύγχρονα προβλήματα και υπάρχουν συνέπειες σε ουσιώδεις βιολογικές και οικολογικές ισορροπίες. Σε θάλασσες, μάλιστα, με τοπικές περιβαλλοντικές ιδιομορφίες -όπως η Μεσόγειος, η Βαλτική ή η Βόρεια Θάλασσα η προστασία και η ασφάλεια του θαλάσσιου περιβάλλοντος αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα και αφορά τόσο στην προστασία των ανθρώπων και των υλικών όσο και στη διατήρηση του ίδιου του θαλάσσιου χώρου. Η ευρωπαϊκή πολιτική για το θαλάσσιο περιβάλλον οριοθετείται και ασκείται στο πλαίσιο των πολιτικών της Ε.Ε., και, κυρίως, της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για το περιβάλλον.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Με βάση εκθέσεις των περιφερειακών Συμβάσεων για το θαλάσσιο περιβάλλον και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (Ε.Ο.Π.) καθώς και στοιχεία στο πλαίσιο δράσεων της ίδιας της Ε.Ε. διαπιστώνεται ότι οι περιφερειακές ευρωπαϊκές θάλασσες και η βιοποικιλότητά τους δέχονται σοβαρές πιέσεις από ρυπογόνα φαινόμενα για τα οποία ευθύνονται κυρίως η αυξημένη ναυσιπλοΐα και η αεροπλοΐα, η βιομηχανική ανάπτυξη, η έντονη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, η υπεραλίευση, η αστυφιλία και ο τουρισμός. Η ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών και η προστασία των κοινοτικών υδάτων από την ρύπανση των λιμένων και των πλοίων αποτελούν στόχο της Κοινότητας, η επίτευξη του οποίου αποτελεί αντικείμενο της κοινοτικής πολιτικής, σύμφωνα με τον Τίτλο V της Συνθήκης ΕΚ (άρθρο 80, παρ. 2). Στο πεδίο των θαλάσσιων μεταφορών, η νομοθεσία και τα μέτρα που αναπτύσσονται με ιδιαίτερη, μάλιστα, κινητικότητα εδώ και τρεις δεκαετίες συνδέονται άμεσα με το θαλάσσιο περιβάλλον και την προστασία του.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΕΝΤΟΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΡΥΠΑΝΤΕΣ • 1η κατηγορία (Scope 1) - Άμεσες εκπομπές Οι εκπομπές αυτές είναι άμεσες εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και προέρχονται από δραστηριότητες που λειτουργούν και ελέγχονται από την διοίκηση του λιμένα. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι εκπομπές από τον στόλο των οχημάτων του λιμένα, τον εξοπλισμό διακίνησης του φορτίου, από τα κτίρια στις εγκαταστάσεις του λιμένα (π. χ. λέβητες), από τα οχήματα που ανήκουν ή νοικιάζονται από την διοίκηση του λιμένα και γενικότερα οποιεσδήποτε άμεσες εκπομπές προέρχονται από την διοικητική αρχή του λιμένα. • 2η κατηγορία (Scope 2) - Έμμεσες εκπομπές Οι εκπομπές αυτές αναφέρονται στις έμμεσες εκπομπές από την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία καταναλώνεται στα κτίρια διοίκησης και γενικά στις λιμενικές εγκαταστάσεις για τις λειτουργίες του λιμένα. • 3η κατηγορία (Scope 3) - Άλλες έμμεσες εκπομπές Οι εκπομπές αυτές προέρχονται από τις υπόλοιπες λιμενικές δραστηριότητες οι οποίες δεν ελέγχονται άμεσα από την διοίκηση του λιμένα. Εδώ συμπεριλαμβάνονται οι εκπομπές των φορτηγών και των σιδηροδρομικών συρμών που μεταφέρουν φορτίο, των σκαφών του λιμένα, των γερανών φορτοεκφόρτωσης, των πλοίων, καθώς και οι εκπομπές των υπόλοιπων κτιρίων που δεν ανήκουν στην διοίκηση και της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται από αυτά, και τέλος οι εκπομπές από τις μετακινήσεις των εργαζομένων (αυτοκίνητα, μέσα μαζικής μεταφοράς, τρένα).

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3:

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: ΣΥΜΒΟΛΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΠΛΟΙΩΝ ΕΝΤΟΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΡΥΠΑΝΤΕΣ Γενικά, όλες οι δραστηριότητες των πλοίων είναι υπεύθυνες για εκπομπές ρύπων και ιδιαίτερα: H πλεύση, H κίνηση εντός του λιμανιού, Οι λειτουργίες και κατά την παραμονή στο αγκυροβόλιο όπως ο φωτισμός, η θέρμανση, η ψύξη, ο αερισμός, κλπ.), η φόρτωση και εκφόρτωση δεξαμενόπλοιων. Οι εργασίες συντήρησης/ κατασκευής/ διάλυσης των πλοίων, οι οποίες λαμβάνουν χώρα σε νεώρια τα οποία βρίσκονται συχνά κοντά σε πολλά λιμάνια, είναι επίσης υπεύθυνες για εκπομπές ρύπων, κυρίως σκόνης, σωματιδίων, αερίων (π.χ. από συγκολλήσεις), λύματα, αερολύματα. Βασικό πρόβλημα είναι οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων από την απολίπανση μετάλλων και τις βαφές. Όσον αφορά τον καθαρισμό της επιφάνειας των σκαφών, την αφαίρεση χρωμάτων, τις αλλαγές των ανοδίων ψευδαργύρου, και τις βαφές, οι κύριες εκπομπές είναι σκόνη (από την αμμοβολή, τη λείανση κλπ.) και διαλύτες, οι οποίοι περιέχουν οργανικές ενώσεις και επικίνδυνους αέριους ρύπους. Τέλος, βασικές τροποποιήσεις των πλοίων, παράγουν αμίαντο, βαρέα μέταλλα, υδρογονάνθρακες και ουσίες που καταστρέφουν το όζον. Εκπομπές μπορούν επίσης να προέρχονται από την αποτέφρωση αποβλήτων στο πλοίο. Στην περίπτωση αυτή, διοξίνες και άλλα βαρέα μέταλλα απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα και στο οικοσύστημα.

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Λιμένας – Θάλασσα - Περιβάλλον:

Στάδιο 3ο

Σχηματισμός εννοιών και γενικεύσεων - 3: Προτάσεις - Διαπιστώσεις:

Πειραματισμός – 4 / Συγκεκριμένη εμπειρία και υποθέματα διάλεξης: Ερωτήσεις αφόρμησης σχετικές με το θέμα κα παράλληλα ανίχνευσης εναλλακτικών αντιλήψεων των μαθητών. Συζήτηση. Παρουσίαση εικονικού και φυσικού χάρτη της Ε.Ε. – προσανατολισμός. Παρουσίαση και αναφορά στις παράκτιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προβολή παιδικού μουσικού video με θέμα την φιλία, τα ταξίδια και την αναζήτηση στη θάλασσα. Προβολή εκπαιδευτικού video με θέμα τα λιμάνια. Συζήτηση και απόψεις των μαθητών σχετικά με τις προβολές, τους χάρτες, τις ερωτήσεις και τους όρους που έχουν αναφερθεί. Οι ιδέες τους σημειώνονται σε πίνακα ως λέξεις-φράσεις κλειδιά και γίνεται καταγραφή με την εφαρμογή (web 2.0) wordle. Προβολή παρουσίασης (MS Office P.Pt.) των βασικών στοιχείων του θέματος με οπτικό εποπτικό υλικό (χάρτες, σκίτσα, εικόνες κ.α.) αλλά και εφαρμογές οπτικοποίησης (Google Earth, Google Maps, Marinetraffic κ.α.).

Πειραματισμός – 4 / Συγκεκριμένη εμπειρία και υποθέματα διάλεξης: Διάλεξη από το διδάσκοντα σε στάδια βάσει αξόνων και υποθεμάτων. Οι μαθητές καλούνται να μελετήσουν κείμενο και εικόνες στο βιβλίο μαθητή της Μελέτης Περιβάλλοντος Β’ Δημοτικού (σελ ) που αποτελεί μέρος εργασίας και μελέτης. Ζητείται από τους μαθητές να δουλέψουν στις αντίστοιχες ασκήσεις του τετραδίου εργασιών της Μελέτης Περιβάλλοντος (σελ ). Ακολουθεί ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στην ολομέλεια του τμήματος και συζήτηση με καθοδήγηση και συμβολή του δασκάλου. Οι μαθητές με νέα σύνθεση ομάδων και αρχηγών (rotation) καλούνται να μελετήσουν και να εκτελέσουν ασκήσεις μαθηματικών σχετικές με επιβατική κίνηση σε πλοία και λιμάνια στο αντίστοιχο βιβλίο μαθητή (σελ ). Ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στην ολομέλεια του τμήματος. Τα παιδιά σε ομάδες δημιουργούν φυσικά σκίτσα και ζωγραφιές σχετικές με το θέμα και κατόπιν αφηγούνται από μία ιστορία σε σχέση με τη δημιουργία τους. Συνέχεια της διάλεξη από το διδάσκοντα βάσει της σειράς των αξόνων του θέματος. Οι ομάδες αναζητούν υλικό στο δίκτυο με αντίστοιχους φυλλομετρητές και αναρτούν το υλικό τους στην εφαρμογή Padlet που έχει ήδη επιμεληθεί ο διδάσκον.

Πειραματισμός – 4 / Συγκεκριμένη εμπειρία και υποθέματα διάλεξης: Ακολουθούν ανάλογες ανακοινώσεις στην ολομέλεια σε σχέση με το παραπάνω υλικό. Η διάλεξη συνεχίζεται λαμβάνοντας υπόψη και το νέο υλικό. Σε κάθε ομάδα ανατίθεται εργασία με διαφορετική εφαρμογή αφού έχει προηγηθεί επίδειξη σε προβολικό για τις δυνατότητες και λειτουργίες των εν λόγω εφαρμογών. Η πρώτη ομάδα αναλαμβάνει να γράψει ένα ποίημα σχετικό με το θέμα της εργασίας μας σε περιβάλλον Open Office. Η δεύτερη ομάδα δημιουργεί μια μικρή ιστορία – μήνυμα με την εφαρμογή StoryboardThat. Η τρίτη ομάδα ψηφιοποιεί τις φυσικές δημιουργίες – ζωγραφιές όλων των ομάδων με την εφαρμογή Utellstory. Η τέταρτη και η πέμπτη ομάδα συμπληρώνουν ημιδομημένο εννοιολογικό χάρτη στο λογισμικό Kidspiration. Μετά την ολοκλήρωση της χαρτογράφησης από τους εκπροσώπους των δύο ομάδων εκτυπώνεται το ηλεκτρονικό φύλλο εργασίας και δίνεται σε κάθε ομάδα.

Πειραματισμός – 4 / Συγκεκριμένη εμπειρία και υποθέματα διάλεξης: Τέλος όλες οι ομάδες προβάλλουν και ανακοινώνουν τις εργασίες τους εξηγώντας παράλληλα τον τρόπο που κινήθηκαν και λειτούργησαν. Ακόμη οι ομάδες πειραματίζονται με το σύνολο των εφαρμογών ζητώντας επιπλέον πληροφορίες από τις υπεύθυνες ομάδες που εργάστηκαν με αυτές. Παρουσιάζουν στην ολομέλεια και επιχειρηματολογούν. Προβολή μουσικού video με θέμα τους μεγάλους θαλασσοπόρους και την επικρατούσα ατμόσφαιρα. Συνέχεια της Διάλεξης με αφορμή την παραπάνω προβολή. Ολοκλήρωση όλων των αξόνων και υποθεμάτων. Οι μαθητές ατομικά καλούνται να δουλέψουν σε ερωτηματολόγιο Google Drive Forms. Τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια εκτυπώνονται και δίνονται στον κάθε μαθητή. Οι ομάδες με νέα σύνθεση ‘παίζουν’ και απαντούν σε ερωτήσεις που δημιουργήθηκαν με την εφαρμογή Quizziz.

‘Πειρατές’ Προτάσεις επέκτασης σεναρίου:
Αναφέρονται ενδεικτικά δυνατότητες επέκτασης του σχεδίου μαθήματος: Σύγκριση των μεγάλων λιμανιών της Ευρώπης με αντίστοιχα άλλων ηπείρων. Δημιουργία μακέτας λιμανιού και πλοίου. Περιεχόμενο. Σκίτσα – εικόνες λιμένων, πλοίων. Χάρτες Ευρώπης. Βίντεο. Εννοιολογικοί χάρτες. Φύλλα εργασίας - Ερωτηματολόγια. Δημιουργίες ομάδων μαθητών. Στιγμιότυπα οθόνης. Βιβλιογραφία Manolas, E. I. (2003). Kolb’s Experiential Learning Model: An Application in the Sociology of the Natural Environment. Nea Paedia. Issue 106, pp Bloom B. S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives, Handbook I: The Cognitive Domain. New York: David McKay Co Inc.

Παράρτημα Δικτυογραφία (ενδεικτικά):

Πειραματισμός - Εφαρμογές UTELLSTORY PADLET STORYBOARDTHAT Google Forms Quizziz

Δράση: Teachers 4 Europe 2016

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Δράση: Teachers 4 Europe 2016"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια

Είσοδος

Σύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων:

Δράση: Teachers 4 Europe 2016

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Δράση: Teachers 4 Europe 2016"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια