Χορήγηση Φαρμάκων στα Παιδιά Δρ ΖΥΓΑ ΣΟΦΙΑ Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Μάθημα: Βασική Νοσηλευτική.

Παρουσίαση με θέμα: "Χορήγηση Φαρμάκων στα Παιδιά Δρ ΖΥΓΑ ΣΟΦΙΑ Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Μάθημα: Βασική Νοσηλευτική."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Χορήγηση Φαρμάκων στα Παιδιά Δρ ΖΥΓΑ ΣΟΦΙΑ Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Μάθημα: Βασική Νοσηλευτική

2 Σημεία – Κλειδιά  Χρόνος  Δόση  Οδός Χορήγησης  Αλληλεπίδραση μεταξύ φαρμάκων  Συνεργασία με το γιατρό

3 Δράσεις Φαρμάκων  Επιθυμητές  Μη εμφανείς Κάθε φάρμακο μπορεί να προκαλέσει δράση σε οποιοδήποτε άτομο ανεξάρτητα από προηγούμενο ιστορικό ή άλλες καταστάσεις  Ανεπιθύμητες  Αλληλεπιδράσεις - Μειωμένη δράση - Αυξημένη δράση - Εμφάνιση νέων δράσεων

4 Αλληλεπιδράσεις μπορούν να συμβούν…  Εξαιτίας - Τροποποίησης της απορρόφησης - Τροποποίησης της κατανομής - Τροποποίησης του μεταβολισμού - Παρέμβασης των υποδοχέων α) Συναγωνιστικής δράσης (διέγερση υποδοχέα) β) Ανταγωνιστικής δράσης (καταστολή υποδοχέα) γ) Μικτής δράσης

5 Αλληλεπιδράσεις μπορούν να συμβούν…  Παρουσία - Άλλων φαρμάκων - Τροφής - Γενετικού υποστρώματος (γονιδίων) - Περιβαλλοντικών συνθηκών - Άλλων παραγόντων

6 Ανατομικά συστήματα που επηρεάζονται και οδοί χορήγησης φαρμάκων  Γαστρεντερικό ► Οφθαλμός  Καρδιαγγειακό ► Στοματική κοιλότητα  Αναπνευστικό ► Ακουστικός πόρος ► Ρινική κοιλότητα ► Εισπνεόμενα ► Υπόθετα ► Ενέσιμα

7 Ατομικό Ιστορικό Παιδιού  Αιτία προσέλευσης – εισαγωγής  Ιστορικό αλλεργίας  Φάρμακα που λαμβάνει και για ποιο λόγο  Άλλες τωρινές ιατρικές, οδοντιατρικές, συμπεριφορικές καταστάσεις  Συνοπτική περιγραφή πρόσφατων σημαντικών παρατηρήσεων  Προηγούμενες παθήσεις, νοσηλείες, επεμβάσεις  Παραπομπές  Προηγούμενοι φάκελοι νοσηλείας, γνωματεύσεις, κλπ

8 Ηλικία  Όσο μικρότερα τα παιδιά, τόσο πιο περίπλοκη η χορήγηση των φαρμάκων  Πολλά φάρμακα αντενδείκνυνται σε παιδιά κάτω των 2 ετών  Πολλά φάρμακα δρουν διαφορετικά στα παιδιά απ’ ότι στους ενήλικες (πχ υπερδιέγερση αντί για καταστολή ή αντίστροφα κλπ)  Προσοχή! Μπορεί να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες. Συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση της σοβαρότητάς τους

9 Δοσολογία  Προσοχή στο χρόνο και στα μεσοδιαστήματα  Προσοχή στην υπερδοσολογία  Προσοχή στους υπολογισμούς για τη δόση, πολλαπλοί έλεγχοι και χρήση αριθμομηχανής

10 Κανόνες Ορθής Χορήγησης Φαρμάκων  Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα χορηγούνται μόνο από πτυχιούχους επαγγελματίες υγείας (νοσηλευτές, γιατρούς, φαρμακοποιούς, οδοντιάτρους, μαιευτές, κλπ)  Τα φάρμακα για τοπική ή per os χρήση μπορούν να χορηγηθούν από κατάλληλα εκπαιδευμένο βοηθητικό προσωπικό υπό την επίβλεψη πτυχιούχου επαγγελματία υγείας  Τα μεγαλύτερα παιδιά που μπορούν να πάρουν μόνα τους κάποιο φάρμακο, πρέπει να επιτηρούνται από τον επαγγελματία υγείας κατά τη διάρκεια χορήγησης

11 Βασικά στοιχεία ορθής χορήγησης φαρμάκων  Να γνωρίζουμε το φάρμακο  Να επιβεβαιώνουμε τα στοιχεία του ασθενή  Να ελέγχουμε δυο φορές τις οδηγίες και να τις επιβεβαιώνουμε με ένα συνάδελφο  Να αποφεύγουμε τη χρήση συντμήσεων  Να μην ξεχνάμε το μηδέν πριν από τις δεκαδικές υποδιαιρέσεις (πχ 0,5 ml)  Να ελέγχουμε με ιδιαίτερη προσοχή και χωρίς απόσπαση της προσοχής μας τις ιατρικές οδηγίες  Να επικοινωνούμε με τον ασθενή και τους συνοδούς του

12 Συσκευές χορήγησης  Δοσομετρικά ποτηράκια Χρήση για per os φάρμακα, καταλληλότερα για μεγαλύτερα παιδιά  Σύριγγες Χρήση για I.V, I.M, υποδόρια, ενδοδερμική και per os χορήγηση  Σταγονόμετρα, κατάλληλα για per os χορήγηση και για μικρότερα παιδιά  Κυλινδρικά δοσομετρικά κουταλάκια, για per os χορήγηση σε μικρά παιδιά

13 Πριν από τη χορήγηση  Ελέγχουμε τη συνταγή (σωστά γραμμένη, υπογραφή, δοσολογία, μορφή, κλπ)  Ελέγχουμε τη συσκευασία του φαρμάκου (αλλοιώσεις, καταστροφή συσκευασίας, ιζήματα, αλλοίωση χρώματος, σωματίδια, ημερομηνία λήξης, κλπ)  Διαβάζουμε τις οδηγίες του κατασκευαστή (οδό χορήγησης, διαλύτης, συχνότητα και διάρκεια χορήγησης, δοσολογία, ανεπιθύμητες ενέργειες, κλπ)  Ελέγχουμε αν το φάρμακο προορίζεται για παιδιατρική χρήση  Προσοχή! Τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα σε ορισμένα φάρμακα, πχ ασπιρίνη, αντισταμινικά, κλπ

14 Χορήγηση Φαρμάκων  Προετοιμασία του φαρμάκου  Διασφάλιση του κανόνα του «6»  Παρακολούθηση του παιδιού κατά τη διάρκεια της χορήγησης  Κατάλληλη παρέμβαση, αν απαιτείται  Αξιολόγηση του αποτελέσματος του φαρμάκου στην κατάσταση υγείας του παιδιού  Καταγραφή της διαδικασίας

15 Προετοιμασία φαρμάκου  Κάρτα φαρμάκων: τριπλός έλεγχος της δόσης  Πρώτος όταν αναγνωρίζουμε τη συσκευασία (αμπούλα, flacon, σύριγγα, μπουκάλι, φακελάκι, σκόνη, κάψουλα, ταμπλέτα)  Δεύτερος όταν ετοιμάζουμε το φάρμακο  Τρίτος όταν ολοκληρώσουμε τη διαδικασία της προετοιμασίας

16 Σωστό Φάρμακο Ελέγχουμε ότι το σωστό φάρμακο χορηγείται στο σωστό παιδί  Ελέγχουμε το όνομα του παιδιού στην κάρτα φαρμάκων  Ελέγχουμε το όνομα στο βραχιολάκι του παιδιού ή ρωτάμε το συνοδό του

17 Χορήγηση Φαρμάκου  Χορήγηση εντός 30 λεπτών από την προκαθορισμένη ώρα  Καταγραφή της χορήγησης στο ατομικό δελτίο του παιδιού  Χορήγηση δεύτερης δόσης αν το παιδί κάνει εμετό τη χορηγούμενη ταμπλέτα/κάψουλα. Αν δεν είναι ορατή ή του χορηγήθηκε φάρμακο σε υγρή μορφή, ενημερώνουμε το γιατρό για χορήγηση ή μη δεύτερης δόσης

18 Πολλαπλοί έλεγχοι Απαιτούνται περισσότεροι έλεγχοι σε όλα τα στάδια της διαδικασίας χορήγησης των ακόλουθων φαρμάκων - Δυνητικά πολύ τοξικά φάρμακα (πχ Digoxin, Heparin, Insulin, Narcotics) -Φάρμακα για νεογνά -Αντινεοπλασματικά φάρμακα -Ενέσιμα φάρμακα συνεχούς έγχυσης (πχ Dopamine) - Συνεχής ή διαλείπουσα χορήγηση ηλεκτρολυτών (πχ Ασβέστιο, Μαγνήσιο, Κάλιο κλπ)

19 Ανεξάρτητος Διπλός Έλεγχος (Ι) Ο έλεγχος της διαδικασίας και των υπολογισμών θα πρέπει να γίνεται από δυο διαφορετικά άτομα και ανεξάρτητα. Στη συνέχεια ελέγχεται αν συμπίπτουν τα αποτελέσματα Διαδικασία Διπλού Ελέγχου (παράδειγμα για χορήγηση με αντλία έγχυσης) 1. Ελέγχουμε την οδηγία (όνομα, φάρμακο, οδός, ημερομηνία, ώρα έναρξης) 2.Ετοιμάζουμε το φάρμακο 3.Ζητάμε από ένα συνάδελφο να ελέγξει το φάρμακο που ετοιμάσαμε και τον περιέκτη 4.Ελέγχουμε την περιεκτικότητα του σκευάσματος και τη δόση

20 Ανεξάρτητος Διπλός Έλεγχος (ΙΙ) 5.Ζητάμε από το συνάδελφό μας να διαβάσει δυνατά: το όνομα, την περιεκτικότητα που αναγράφει στην ετικέτα του φαρμάκου και τη δόση που έχει παραγγελθεί 6.Πηγαίνουμε στον ασθενή, λέμε δυνατά το όνομά του και ελέγχουμε ταυτόχρονα το βραχιολάκι με το όνομά του. Επιβεβαιώνουμε από τον ίδιο ή το συνοδό του 7.Τοποθετούμε την αντλία έγχυσης αφού ελέγξουμε τη βατότητα της οδού 8.Ξεκινάμε αργά τη χορήγηση και αυξάνουμε σταδιακά 9.Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

21 Αναφορά παρατηρήσεων  Τύπος αλλαγής - Επείγουσα - Όχι επείγουσα, αλλά δυνητικά απειλητική για τη ζωή - Άλλες παρατηρήσεις (πχ υποκειμενικές)  Δράσεις - Τι - Πότε - Σε ποιον - Πως

22 Επείγουσες καταστάσεις που μπορεί να σχετίζονται με τη χορήγηση φαρμάκων  Μη ελεγχόμενη αιμορραγία (χωρίς μεγάλο τραύμα)  Μη ελεγχόμενος σοβαρός πόνος  Εξανθήματα (κνίδωση), οίδημα προσώπου, αναπνευστικά προβλήματα (συμπτώματα και σημεία αναφυλαξίας)  Καρδιακά ή κυκλοφορικά προβλήματα  Σπασμοί (νέοι, σοβαροί, παρατεταμένοι)  Υπερδοσολογία (από πρόθεση ή από λάθος)

23 Ανάγνωση Συνταγών (Ι)  Ονοματεπώνυμο – Βεβαιωθείτε ότι πρόκειται για το σωστό παιδί, πολλά ονόματα μοιάζουν ή μπορεί να είναι ίδια  Φάρμακο – Ορισμένες ονομασίες φαρμάκων μπορεί να μοιάζουν ή να σας παραπλανήσουν ενώ άλλα να έχουν διαφορετικούς τύπους πχ παρατεταμένης δράσης, άμεσης δράσης, κλπ  Δοσολογία – Βεβαιωθείτε ότι η υποδιαστολή στα δεκαδικά ψηφία βρίσκεται στη σωστή θέση (πχ κάποια χάπια είναι 0,1 mg και άλλα 100 mg και ότι οι μονάδες είναι σωστές

24 Ανάγνωση Συνταγών (ΙΙ)  Χρόνος – Συνήθως είναι προκαθορισμένες ώρες ή χρονικά διαστήματα  Μέθοδος – Αν απαιτείται ανακίνηση, αν απαιτείται αναμονή πριν τη χορήγηση, αν πρέπει να διαλυθεί, να χορηγηθεί πριν ή μετά το φαγητό κλπ  Οδός χορήγησης – Μεγάλη προσοχή στη σωστή οδό για κάθε φάρμακο  Σωστή θέση – Όρθια, καθιστή, κατακεκλιμένη

25 Κάρτες Φαρμάκων  Ατομικές  Να αναγράφονται όλα τα φάρμακα  Να αναγράφεται η ημερομηνία και η ώρα χορήγησης  Να αναγράφονται τα ονόματα και οι υπογραφές όσων εμπλέκονται στη συνταγογράφηση και τη χορήγηση

26 Αποθήκευση Φαρμάκων  Όλα τα φάρμακα πρέπει να παραμένουν στις συσκευασίες τους  Όλα τα φάρμακα πρέπει να φυλάσσονται κλειδωμένα  Όλα τα διατηρούμενα σε ψυγείο φάρμακα πρέπει να είναι κλειδωμένα και σε ξεχωριστό ψυγείο  Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα πρέπει να φυλάσσονται χωριστά από τα μη συνταγογραφούμενα  Όλα τα φάρμακα πρέπει να φυλάσσονται σε κατάλληλες συνθήκες υγιεινής, θερμοκρασίας, υγρασίας και φωτός  Τακτικός έλεγχος stock και παραγγελία φαρμάκων που λείπουν  Τακτοποίηση φαρμάκων  Έλεγχος ημερομηνίας λήξης φαρμάκων

27 Αντενδείξεις Χορήγησης Φαρμάκων  Αν λείπει ή έχει καταστραφεί - Η ετικέτα του φαρμάκου - Η ταινία γνησιότητας του φαρμάκου - Άλλα σημαντικά στοιχεία πχ συσκευασία, ημερομηνία λήξης  Αν το παιδί εμφανίσει κάποια σημαντική αλλαγή της φυσικής ή ψυχικής του κατάστασης  Αν υπάρχει κάποια αμφιβολία αναφορικά με το είδος του φαρμάκου, τη δοσολογία, το χρόνο, την οδό, τη μέθοδο ή τη θέση  Αν το παιδί αρνηθεί επίμονα τη χορήγηση  Αν το παιδί έχει κάποια δυσκολία στη λήψη του φαρμάκου

28 Προετοιμασία Φαρμάκων 1. Καθαρισμός της επιφάνειας που θα χρησιμοποιηθεί για τη προετοιμασία του φαρμάκου 2. Πλύσιμο χεριών 3. Συγκέντρωση φαρμάκων και απαιτούμενου εξοπλισμού 4. Έλεγχος ακεραιότητας και άνοιγμα συσκευασιών 5. Επανέλεγχος κάρτας φαρμάκων 6. Προετοιμασία φαρμάκου (διάλυση, τοποθέτηση στη κατάλληλη συσκευή χορήγησης κλπ) 7. Επανέλεγχος φαρμάκου, δοσολογίας, οδού χορήγησης, χρόνου και ονόματος

29 Μετατροπές Μονάδων  1 ml = 1 cc  2.5 ml = ½ κ.γ.  5 ml = 1 κ.γ.  15 ml = 1 κ.σ.  3 κ.γ. = 1κ.σ.

30 Αρχές υπολογισμού των δόσεων στα παιδιά  Στη παιδιατρική οι δόσεις υπολογίζονται με βάση το βάρος του παιδιού, γεγονός που απαιτεί απόλυτη ακρίβεια στη δοσολογία  Το πρόσφατο βάρος του παιδιού πρέπει απαραίτητα να αναγράφεται στη κάρτα φαρμάκων σε χιλιόγραμμα  Ελέγχουμε πάντα αν η αναγραφόμενη δόση είναι εντός του προτεινόμενου θεραπευτικού δοσολογικού εύρους  Διαβάζουμε πάντα τις οδηγίες του κατασκευαστή (και αν υπάρχουν της κλινικής, του γιατρού ή του φαρμακείου) αναφορικά με την ανασύσταση και τη σταθερότητα του φαρμάκου, τη χορήγηση, τις επιπλοκές και τις ανεπιθύμητες ενέργειες

31 Υπολογισμοί δόσεων στα παιδιά Οι δόσεις πρέπει απαραίτητα να υπολογίζονται σε:  Milligrams / Kg (πχ Lasix)  Micrograms / Kg (πχ Fentanyl)  Units / Kg (πχ Heparin)  Επιφάνεια σώματος (BSA)

32 Υπολογισμός σε mg / Kg (I) Παράδειγμα 1: Χορήγηση Ampicillin 375 mg x 4, IV σε ασθενή 15 Kg 1. Επιβεβαιώνουμε ότι η ζητούμενη δόση είναι εντός θεραπευτικού φάσματος  Συνιστώμενη δόση Ampicillin=100-200 mg/Kg/24ωρο  Ελάχιστη δόση =100 mg x 15 Kg = 1500 mg/Kg/24ωρο/6ωρο, δηλαδή 375mg ανά δόση  Μέγιστη δόση=200mg x 15 Kg=3000 mg/Kg/24ωρο/6ωρο, δηλαδή 500mg ανά δόση  Το παιδί θα πάρει 1500 mg/24ωρο (15 Kg x 100 mg/Kg) διαιρεμένο σε 4 δόσεις (24ωρες/6 ώρες), δηλαδή 375 mg ανά δόση

33 Υπολογισμός σε mg / Kg (II) 2. Καθορίζουμε με ακρίβεια τον όγκο ανασύστασης  Οι οδηγίες χρήσης της συσκευασίας IV Ampicallin 500 mg αναφέρουν ανασύσταση με 1,8 ml water for injection για την παροχή 250 mg Ampicillin / ml (τελικός συνολικός όγκος = 2 ml)  Για διευκόλυνση των υπολογισμών μας επιλέγουμε διάλυση σε τελικό συνολικό όγκο 5 ml, οπότε διαλύουμε με 4,8 ml water for injection

34 Υπολογισμός σε mg / Kg (III) 3. Καθορίζουμε με ακρίβεια τον όγκο που θα χορηγήσουμε Τα 5 ml διαλύματος περιέχουν 500 mg Ampicillin X? ml διαλύματος περιέχουν 375 mg Ampicillin X=5 ml x 375 mg / 500 mg = 3,75 mg οπότε αναρροφούμε 3,75 ml από το τελικό διάλυμα

35 Υπολογισμός σε mg / Kg (IV) Παράδειγμα 2: Χορηγούμε per os σιρόπι Ponstan 5 ml σε παιδί 2 ετών και βάρους 12 κιλών με θερμοκρασία σώματος 39 o C 1.Επιβεβαιώνουμε ότι η ζητούμενη δόση είναι εντός θεραπευτικού φάσματος Σιρόπι Ponstan, περιεκτικότητα 50 mg mefenamic acid / 5ml Συνιστώμενη δοσολογία Παιδιά (άνω των 6 μηνών) 25mg/Kg/24ωρο/6ωρο 2.Καθορίζουμε με ακρίβεια τον όγκο που θα χορηγήσουμε 25 mg/Kg x 12 Kg = 300 mg / 24ωρο / 6ωρο, δηλαδή 5 ml ανά 6ωρο 3.Χορηγούμε την απαιτούμενη ποσότητα αφού ελέγξουμε αν και πότε χορηγήθηκε η προηγούμενη δόση και αφού θερμομετρήσουμε το παιδί 4.Ελέγχουμε το αποτέλεσμα (πτώση θερμοκρασίας σώματος)

36 Χορήγηση με αντλία έγχυσης (Ι) Παράδειγμα 3: Χορήγηση 25 mg Morphine διαλυμένα σε 50cc D5W & 0.2 NaCl (παιδιατρικός ορός 1 προς 4) σε συνεχή έγχυση με ρυθμό 1ml / ώρα σε παιδί 50 Kg 1.Επιβεβαιώνουμε ότι η ζητούμενη δόση είναι εντός θεραπευτικού φάσματος  Ελάχιστη δόση = 10mcg/Kg/hr δηλαδή 0,1 mg/Kg/hr  Μέγιστη δόση = 40mcg/Kg/hr δηλαδή 0,4 mg/Kg/hr (δεδομένου ότι 1 mg = 100 mcg) Το παιδί θα πάρει 50 ml διαλύματος με 25 mg Morphine με ρυθμό 1 ml/hr, δηλαδή σε 50 ώρες, οπότε θα παίρνει 25 mg / 50 ώρες = 0,5 mg / hr, δηλαδή 0,5/50 Kg= 0,01 mg/Kg/hr

37 Χορήγηση με αντλία έγχυσης (ΙΙ) 2. Υπολογίζουμε τη δόση που θα πάρουμε Έστω ότι διαθέτουμε αμπούλες των 4 ml με περιεκτικότητα 25 mg/ml Τα 4 ml διαλύματος περιέχουν 25 mg Morphine, οπότε θα χρησιμοποιήσουμε ολόκληρη την αμπούλα Προσθέτουμε την ποσότητα αυτή σε 46 ml ορού 1 προς 4 για να έχουμε τελικό όγκο 50 ml διαλύματος Morphine Τοποθετούμε το διάλυμα στην ειδική συσκευή συνεχούς έγχυσης και θέτουμε ρυθμό ροής = 1 ml / hr

38 Σημεία IV χορήγησης Εικόνα σημείων χεριού

39 IV Χορήγηση Φαρμάκων (Ι)  Διπλός έλεγχος ακεραιότητας συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Έλεγχος της μορφής, χρώματος, καθαρότητας κλπ του φαρμάκου  Εφαρμογή άσηπτων τεχνικών για τη διάλυση, αναρρόφηση και χορήγηση του φαρμάκου  Τακτικός έλεγχος της ροής προκειμένου για συνεχή ροή  Παρακολούθηση του παιδιού για τυχόν αντιδράσεις

40 IV Χορήγηση Φαρμάκων (ΙΙ)  Όταν χορηγούμε ένα φάρμακο για πρώτη φορά, το χορηγούμε με στάγδην έγχυση  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση  Ιδιαίτερη προσοχή (άμεση δράση, όμοιες συσκευασίες, ειδικά σκευάσματα, ακρίβεια στη ροή, πολλαπλοί έλεγχοι)  Διατήρηση IV γραμμής  Οι ασκοί, φιάλες, σύριγγες κλπ συσκευές που περιέχουν IV διαλύματα, φάρμακα, κλπ πρέπει να αλλάζονται ανά 24ωρο  Η IV γραμμή πρέπει να αλλάζεται κάθε 72 ώρες (3 ημέρες)  Η ροή θα πρέπει να ελέγχεται ανά 1-2 ώρες για τις 24ωρες εγχύσεις και ανά 15λεπτο για τις ωριαίες

41 IV Χορήγηση Φαρμάκων (ΙΙΙ)  Σε εμφανές σημείο πάνω στις φιάλες, σάκους, σύριγγες κλπ συσκευές που περιέχουν IV διαλύματα πρέπει να αναγράφεται το όνομα του ασθενή, η κλινική, ο θάλαμος, η ημερομηνία, τα συστατικά, η ώρα έναρξης της χορήγησης, ο ρυθμός ροής και κάθε αλλαγή που γίνεται στη συνέχεια  Η αλλαγή των επιθεμάτων στήριξης των φλεβοκαθετήρων γίνεται όταν απαιτείται, κατά κρίση του νοσηλευτή και με αντισηψία του σημείου εισόδου  Σε κάθε αλλαγή βάρδιας θα πρέπει να ελέγχονται όλα τα IV διαλύματα και οι IV γραμμές. Επίσης, κάθε φορά που τίθεται ένα νέο διάλυμα ή φάρμακο θα πρέπει να γίνεται διασταύρωση με τις ιατρικές οδηγίες  Όλα τα χορηγούμενα διαλύματα και φάρμακα θα πρέπει να ελέγχονται από δυο νοσηλευτές

42 Στήριξη & Φροντίδα φλεβοκαθετήρα σε παιδί  Τακτικός έλεγχος του σημείου εισόδου και των επιθεμάτων  Έλεγχος για σημεία φλεγμονής (ερυθρότητα, σκληρία, οίδημα, πόνος, θερμότητα, τάση, πυρετός) ή διαταραχή αιμάτωσης (κυάνωση, λεύκανση, κρύο, αιμορραγία, σημεία νέκρωσης)

43 Ελέγχουμε την αντλία έγχυσης - Σωστό φάρμακο στο σωστό παιδί - Σωστή ένδειξη ροής χορήγησης - Όλες τις μετέπειτα αλλαγές του ρυθμού ροής - Κάθε αλλαγή σε κάθε αλλαγή βάρδιας

44 Επιπλοκές της IV χορήγησης  Διήθηση / Εξεγγείωση του IV υγρού στους περιβάλλοντες ιστούς  Επιμόλυνση σημείου εισόδου  Τοπικό αιμάτωμα λόγω τρώσης του αγγείου  Φλεβίτιδα / φλεβοθρομβωτική φλεγμονή του αγγείου

45 IM Χορήγηση Φαρμάκων (Ι)  Διπλός έλεγχος ακεραιότητας συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Έλεγχος της μορφής, χρώματος, καθαρότητας κλπ του φαρμάκου  Εφαρμογή άσηπτων τεχνικών για τη διάλυση, αναρρόφηση και χορήγηση του φαρμάκου  Επιλογή κατάλληλου μεγέθους βελόνης και σύριγγας  Εφαρμογή γαντιών  Τοποθέτηση του παιδιού σε πρηνή θέση  Ζητάμε από ένα συνάδελφο να κρατήσει σταθερά από τη μέση και τα ισχία το παιδί και να το ακινητοποιήσει

46 ΙΜ Χορήγηση Φαρμάκων (ΙΙ)  Εφαρμόζουμε αντισηψία στο δέρμα τοπικά στο σημείο εισόδου της βελόνης  Εισάγουμε ολόκληρη τη βελόνη κάθετα σε κάποια από τις προκαθορισμένες θέσεις και αναρροφούμε (πάντα)  Χορηγούμε το φάρμακο αργά  Τραβάμε προς τα έξω και αφαιρούμε τη βελόνη πιέζοντας τοπικά με τολύπιο ή γάζα  Ανάλογα με το φάρμακο, εφαρμόζουμε ή όχι εντριβή και πιέζουμε τοπικά για 1-2 λεπτά  Παρακολούθηση του παιδιού για τυχόν αντιδράσεις  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

47 Υποδόρια Χορήγηση Φαρμάκων (Ι)  Διπλός έλεγχος ακεραιότητας συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Έλεγχος της μορφής, χρώματος, καθαρότητας κλπ του φαρμάκου  Εφαρμογή άσηπτων τεχνικών για τη διάλυση, αναρρόφηση και χορήγηση του φαρμάκου  Επιλογή κατάλληλου μεγέθους βελόνης και σύριγγας  Εφαρμογή γαντιών  Τοποθέτηση του παιδιού σε πρηνή θέση  Ζητάμε από ένα συνάδελφο να κρατήσει σταθερά από τη μέση και τα ισχία το παιδί και να το ακινητοποιήσει

48 Υποδόρια Χορήγηση Φαρμάκων (ΙΙ)  Εφαρμόζουμε αντισηψία στο δέρμα τοπικά στο σημείο εισόδου της βελόνης  Εισάγουμε ολόκληρη τη βελόνη υπό γωνία 45 μοιρών περίπου σε κάποια από τις προκαθορισμένες θέσεις και αναρροφούμε (προαιρετικά)  Χορηγούμε το φάρμακο αργά  Τραβάμε προς τα έξω στρίβοντας κατά μισή στροφή τη βελόνη και αφαιρούμε τη βελόνη χωρίς να πιέζουμε  Σκουπίζουμε τοπικά απαλά  Παρακολούθηση του παιδιού για τυχόν αντιδράσεις  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

49 Per Os Φάρμακα  Διπλός έλεγχος συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Έλεγχος της μορφής, χρώματος, οσμής κλπ του φαρμάκου  Χορήγηση ταμπλετών, σιροπιών, κλπ χωρίς να τα αγγίζουμε με τα χέρια  Παρακολουθούμε αν το παιδί κατάπιε το φάρμακο  Ελέγχουμε τη στοματική κοιλότητα μετά την κατάποση  Πλύσιμο χεριών  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

50 Φάρμακα για τοπική χρήση  Διπλός έλεγχος της συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Εφαρμογή γαντιών  Χορήγηση της απαιτούμενης ποσότητας  Πλύσιμο χεριών  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

51 Ωτικές Σταγόνες  Διπλός έλεγχος συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Θερμαίνουμε με τα χέρια τον περιέκτη κοντά στη θερμοκρασία σώματος  Ανακινούμε τον περιέκτη  Ελέγχουμε την καθαρότητα και την ακεραιότητα του ρύγχους  Ενσταλάζουμε την απαιτούμενη ποσότητα τοποθετώντας το κεφάλι σε πλάγια θέση και εκτείνοντας το πτερύγιο του αυτιού  Πλύσιμο χεριών  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

52 Οφθαλμικές Σταγόνες  Διπλός έλεγχος συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Ανακινούμε τον περιέκτη  Ελέγχουμε την καθαρότητα και ακεραιότητα του ρύγχους  Χωρίς να ακουμπάμε το ρύγχος, ενσταλάζουμε την απαιτούμενη ποσότητα - Τοποθετώντας το κεφάλι σε προς τα πίσω θέση - Ζητώντας από το παιδί να κοιτάει προς τα πάνω - Τραβώντας προς τα κάτω το κάτω βλέφαρο με μια καθαρή γάζα  Ζητάμε από το παιδί να κρατήσει κλειστά τα μάτια του για λίγο  Σκουπίζουμε την ποσότητα που υπερχειλίζει  Πλύσιμο χεριών  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

53 Εισπνεόμενα Φάρμακα  Διπλός έλεγχος συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Ανακινούμε τον περιέκτη για λίγα δευτερόλεπτα  Αφαιρούμε το πώμα και ελέγχουμε την καθαρότητα και την ακεραιότητα του ρύγχους  Εισάγουμε το ρύγχος στο στόμα του παιδιού ή εφαρμόζουμε την ειδική μάσκα  Ζητάμε από το παιδί να κρατήσει κλειστό το στόμα, ελαφρώς γερμένο προς τα πίσω το κεφάλι και να αναπνέει κανονικά  Πιέζουμε τον περιέκτη στο κατάλληλο σημείο για να απελευθερωθεί η απαιτούμενη ποσότητα  Περιμένουμε 2-3 λεπτά και επαναλαμβάνουμε, αν απαιτείται  Δίνουμε νερό στο παιδί για να ξεπλύνει το στόμα του  Πλύσιμο χεριών  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

54 Φάρμακα από το ορθό  Διπλός έλεγχος συσκευασίας και ταινίας γνησιότητας  Πλύσιμο χεριών  Εφαρμογή γαντιών  Αφαίρεση συσκευασίας υπόθετου ή καλύμματος του ρύγχους του υποκλυσμού  Τοποθέτηση του παιδιού σε αριστερή πλάγια θέση  Τοπική εφαρμογή λιπαντικής γέλης, παραφινέλαιου κλπ  Εισαγωγή του υπόθετου με το δείκτη (2 εκατοστά βάθος) ή του ρύγχους του υποκλυσμού  Ζητάμε από το συνοδό να κρατήσει το παιδί σε κατακεκλειμένη θέση για 10-15 λεπτά για να αποροφηθεί το φάρμακο  Πλύσιμο χεριών  Καταγράφουμε και υπογράφουμε τη χορήγηση

55 Φαρμακευτικά Λάθη  Συμβαίνουν όποτε εκτίθεται κάποιο παιδί σε κίνδυνο εξαιτίας προβλημάτων στη διαδικασία χορήγησης ενός φαρμάκου  Κρίσιμο σημείο: Η έγκαιρη αναφορά και αντιμετώπισή τους  Τύποι λαθών: - Τύπος Ι (πριν τη χορήγηση) Κάθε πρόβλημα που εντοπίζεται στο είδος του φαρμάκου, τη δοσολογία, το χρόνο, την οδό, τη μέθοδο ή τη θέση. Απαιτείται έγκαιρη διόρθωση πριν τη χορήγηση ώστε το παιδί να μην εκτεθεί πλήρως στη λάθος διαδικασία - Τύπος ΙΙ (μετά τη χορήγηση) - Λάθος παιδί - Λάθος φάρμακο - Λάθος δόση - Λάθος χρόνος - Αποτυχία χορήγησης

56 Χειρισμός Φαρμακευτικών Λαθών  Λεπτομερής καταγραφή όλων των πιθανών λαθών σε ειδικό δελτίο  Αναφορά όλων των πιθανών λαθών στο θεράποντα ιατρό  Εφαρμογή διαδικασίας root analysis για αποσαφήνιση διαδικασιών και αιτιών  Ενημέρωση του προσωπικού που εμπλέκεται  Καταγραφή και κοινοποίηση στο προσωπικό λίστας με τα πιο συχνά λάθη  Τακτική ενημέρωση του προσωπικού για νέα φάρμακα, νέες ενδείξεις, νέα δοσολογία, κλπ

57 Αποφυγή Φαρμακευτικών Λαθών  Εξοικείωση με τις διαδικασίες συνταγογράφησης και χρήσης των φαρμάκων  Εξοικείωση με τις συσκευές χορήγησης και τον απαιτούμενο εξοπλισμό  Επιβεβαίωση και επαλήθευση των ιατρικών οδηγιών πριν τη χορήγηση του φαρμάκου  Επιβεβαίωση της ταυτότητας του παιδιού πριν τη χορήγηση  Επαλήθευση και επιβεβαίωση ασυνήθιστων δόσεων φαρμάκων  Επιβεβαίωση των ιατρικών οδηγιών αν το παιδί ή ο συνοδός αρνούνται τη χορήγηση ή αναφέρουν διαφορετικές οδηγίες από το γιατρό