ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ και η Ελένη του Ευριπίδη. Διόνυσος Χαρακτηριστικά λατρείας του Έκσταση, θεοληψία, ενθουσιασμός, μίμηση, μεταμφίεση Διθύραμβος Πρόδρομοι.

Παρουσίαση με θέμα: "ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ και η Ελένη του Ευριπίδη. Διόνυσος Χαρακτηριστικά λατρείας του Έκσταση, θεοληψία, ενθουσιασμός, μίμηση, μεταμφίεση Διθύραμβος Πρόδρομοι."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ και η Ελένη του Ευριπίδη

2 Διόνυσος Χαρακτηριστικά λατρείας του Έκσταση, θεοληψία, ενθουσιασμός, μίμηση, μεταμφίεση Διθύραμβος Πρόδρομοι τραγωδίας Αρίων, Θέσπης

3 Το προσωπείο Διόνυσος και μάσκες

4 Αρχαίος έλληνας ηθοποιός (αγγείο του 4ου αι. π.Χ.) Στο χέρι του κρατά το προσωπείο ενός νέου άνδρα

5 Αναπαράσταση μάσκας υποκριτή

6 PRONOMOS KRATER, from Ruvo, N.Apulia, c. 400 BC (Naples): aulos-player (Pronomos) and satyr-play chorus

7 Ο Χώρος Το αρχαίο θέατρο του Διονύσου

8 Στο κέντρο της ορχήστρας υπήρχε ο βωμός του Διονύσου, η θυμέλη, η οποία δε διασώζεται σήμερα, ενώ στα νότια του θεάτρου βρισκόταν το ιερό του Διονύσου, του οποίου σήμερα λίγα ερείπια έχουν απομείνει.

9

10 Ηλεκτρονική αναπαράσταση του διονυσιακού θεάτρου (4 ος αιώνας π.Χ.)

11

12 Σχηματικό διάγραμμα του Θεάτρου του Διονύσου.

13 Επίδαυρος περ. 330-300 π.Χ.

14 Δράμα (πολιτικό- θρησκευτικό πλαίσιο) - Συντελεστές Νόμισμα 2 οβολών, όσο και το αντίτιμο για την είσοδο στο θέατρο. Ισοδυναμούσε με το μέσο ημερομίσθιο ενός εργάτη. Με το θεσμό των θεωρικών η πολιτεία ανέλαβε να πληρώνει το αντίτιμο του εισιτηρίου

15 Σημαντικότερες γιορτές με παραστάσεις Μεγάλα Διονύσια (τα παρακολουθούσαν και ξένοι), προηγείται ο προάγωνας= παρουσίαση των έργων μερικές μέρες πριν Λήναια (τοπική γιορτή) ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ποιητής, υποκριτές, Χορός Στα Μεγάλα Διονύσια η οργάνωση γίνεται από τον επώνυμο άρχοντα. Χορηγοί Κριτές

16 Οι υδρίες (αγγεία για νερό) δρουν και ως κάλπες για τους κριτές. Αττική υδρία περίπου 510–500 π.Χ Metropolitan Museum of Art.

17 Ο ποιητής είναι και σκηνοθέτης και χορογράφος (αρχικά και υποκριτής όπως ο Αισχύλος, σταματά με το Σοφοκλή) Ευριπίδης

18 Υποκριτές (ερώτ. 5) Είναι 3, με κύριο τον πρωταγωνιστή Είναι μόνο άντρες Χορός (ερώτ. 6) Άνδρες, στην τραγωδία από 12 σε 15 από Σοφοκλή

19 Κατά ποσόν μέρη της τραγωδίας (Αριστοτέλους Ποιητική) Επικό στοιχείο (απαγγελία) Πρόλογος Επεισόδια Έξοδος Λυρικό στοιχείο (τραγούδι- χορός) Πάροδος Στάσιμα ΔΟΜΗ Πρόλογος Πάροδος 1ο Επεισόδιο 1ο Στάσιμο 2ο Επεισόδιο 2ο Στάσιμο 3ο Επεισόδιο 3ο Στάσιμο 4ο Επεισόδιο 4ο Στάσιμο 5ο Επεισόδιο 5ο Στάσιμο Έξοδος

20 Κατά ποιόν μέρη τραγωδίας Μύθος Ήθος (προθέσεις ήρωα) Διάνοια (ιδεολογικό υπόβαθρο ήρωα) Λέξις (λόγια, μέτρο) Μέλος (τραγούδι, μουσική) Όψις (οπτική αναπαράσταση, σκηνικά)

21

22 ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ (485/4- 406) ΑΛΚΗΣΤΗ, ΜΗΔΕΙΑ ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ ΕΚΑΒΗ (ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ, ΗΡΑΚΛΕΙΔΑΙ, ΙΚΕΤΙΔΕΣ, ΗΡΑΚΛΗΣ ΜΑΙΝΟΜΕΝΟΣ, ΤΡΩΑΔΕΣ, ΗΛΕΚΤΡΑ, ΕΛΕΝΗ) ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ Η ΕΝ ΤΑΥΡΟΙΣ ΙΩΝ (ΦΟΙΝΙΣΣΑΙ) ΟΡΕΣΤΗΣ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ Η ΕΝ ΑΥΛΙΔΙ, ΒΑΚΧΕΣ

23 ΕΛΕΝΗ Ελένη και Μενέλαος

24 ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ Γράφεται το 412 πΧ. εν μέσω του Πελοποννησιακού πολέμου Σοφιστικό κίνημα – κρίση ηθικών αξιών λόγω του Πελοποννησιακού πολέμου – κακή έκβαση της Σικελικής εκστρατείας (415-413 π.Χ)= οι Αθηναίοι στρέφονται εναντίον των μάντεων που τους παρακίνησαν σε αυτήν. Ο Ευριπίδης αντανακλά στο έργο τις αντιπολεμικές- ριζοσπαστικές ιδέες.

25 Είναι η Ελένη τραγωδία; Τραγωδία με σοβαρό περιεχόμενο, δυσάρεστο τέλος, «περιπέτειες»= απότομη αλλαγή της κατάστασης του ήρωα και «αναγνωρίσεις»= το πέρασμα από την άγνοια στη γνώση. Τραγικωμωδία δηλ. τραγωδία με κωμικά στοιχεία (π.χ. αφέλεια και εξαπάτηση βαρβάρου) και αίσιο τέλος Ρομαντικό δράμα (αναγνώριση συζύγων- απόδραση)

26 Παραδοσιακή και «καινή»= καινούρια Ελένη Παραδοσιακή Ελένη= πάει στην Τροία με τη θέλησή της, αλλά Στησίχορος Παλινωδία= είδωλο Ελένης στην Τροία και η ίδια βρέθηκε στην Αίγυπτο. Αυτή την εκδοχή ακολουθεί ο Ευριπίδης

27 ΕΥΡΙΠΙΔΗ "ΕΛΕΝΗ", 1962 (ένδυμα)

28 ΕΥΡΙΠΙΔΗ "ΕΛΕΝΗ", 1977 (Μέλη του Χορού)

29 ΕΥΡΙΠΙΔΗ "ΕΛΕΝΗ", 1977 (Ελένη και Χορός)