ΕΡΠΗΤΟΪΟΙ. HERPESVIRIDAE Herpesviruses ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ονομα : Έρπης –ερπύζω (Ιπποκράτης ) Παραμονή σε λανθάνουσα κατάσταση σε διάφορα κύτταρα.

Παρουσίαση με θέμα: "ΕΡΠΗΤΟΪΟΙ. HERPESVIRIDAE Herpesviruses ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ονομα : Έρπης –ερπύζω (Ιπποκράτης ) Παραμονή σε λανθάνουσα κατάσταση σε διάφορα κύτταρα."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΕΡΠΗΤΟΪΟΙ

2 HERPESVIRIDAE

3 Herpesviruses

4 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ονομα : Έρπης –ερπύζω (Ιπποκράτης ) Παραμονή σε λανθάνουσα κατάσταση σε διάφορα κύτταρα του οργανισμού Κλινική εικόνα δευτερολοίμωξης διαφέρει σημαντικά από της πρωτολοίμωξης → ανεμοβλογιά/ζωστήρας

5 Γενικά χαρακτηριστικά  Βίριο: Σφαιροειδές, διαμέτρου περίπου 150 – 200 nm  Πυρηνικό οξύ: Διπλή ταινία DNA ( ds DNA ) μ.β. 100 x 106 Daltons  Καψίδιο: Εικοσαεδρικό, διαμέτρου 100 – 130nm  Καψομερίδια: 162 προέχοντα καψομερίδια, φέροντα κεντρική οπή  Ελυτρο

6 MΟΡΦΟΛΟΓΙΑ 150 -200 nm

7 Ebstein Barr (EBV) HHV-4

8 Τρόπος μετάδοσης-επιδημιολογία oΜεταδίδεται μέσω των στοματοφαρυγγικών εκκρίσεων oΠροσβάλει > 95% του παγκόσμιου πληθυσμού oΣτις αναπτυσόμενες χώρες & κατώτερες κοινωνικές τάξεις προσβάλει μικρότερες ηλικίες

9 Παθογένεια Μολύνει τα επιθηλιακά κύτταρα του στοματοφάρυγγα και τα B λεμφοκύτταρα της περιοχής (υποδοχέας CD 21) Βασικές ιδιότητες του ΕΒV για την παθογένεια της νόσου : 1. Μεταμόρφωση των λεμφοκυττάρων in vitro σε λεμφoβλαστοειδείς κυτταρικές σειρές 2. Παραμονή του ιού σε λανθάνουσα κατάσταση μέσα στα Β λεμφοκύτταρα του περιφερικού αίματος.

10 Κλινικά σύνδρομα oΛοιμώδης μονοπυρήνωση oΤριχωτή λευκοπλακία της γλώσσας σε ασθενείς με ΑΙDS oΚακοήθεις νεοπλασίες Λέμφωμα Βurkitt Καρκίνος του ρινοφάρυγγα XLP-Λεμφοϋπερπλαστικό σύνδρομο oΘανατηφόρος γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια κυρίως σε ανοσοκατασταλμένους → 75% θνητότητα, κίνδυνος υπογαμμασφαιριναιμίας και λεμφώματος στους επιζώντες oΣύνδρομο χρόνιας μονοπυρήνωσης

11 Λοιμώδης μονοπυρήνωση Λοιμώδης μονοπυρήνωση : συχνά αυτοϊώμενο σύνδρομο, προσβάλει έφηβους και νεαρούς ενήλικες Κατά την παιδική ηλικία η νόσος συνήθως διαδράμει ασυμπτωματικά Χρόνος επώασης 15 – 20 ημέρες

12 Κλινική εικόνα Φαρυγγίτιδα Παρατεταμένη κόπωση Πυρετός Αρθραλγίες- Μυαλγίες Ναυτία –Ανορεξία – Εμετοι Φυσική εξέταση : Ερυθρότητα και πετέχειες στη στοματική κοιλότητα Κάλυψη των αμυγδαλών από παχιά λευκή μεμβράνη ( Δ.Δ βHSGB) Γενικευμένη αδενίτιδα Ηπατο-σληνομεγαλία Αμφοτερόπλευρο οίδημα του άνω βλεφάρου (σημείο Hoagland) μόνο κατά τις πρώτες ημέρες τις νόσου

13 Επιπλοκές  Ηπατίτιδα  Περικαρδίτιδα  Προσβολή ΚΝΣ  Σύνδρομο Guillen-Barre  Αιμολυτική αναιμία  Θρομβοπενική πορφύρα  Ρήξη σπληνός  Απόφραξη αεροφόρων οδών

14 Aντιγόνα του EBV VCA, καψιδικό αντιγόνο.Εμφανίζεται κατά τον πολλαπλασιασμό του ιού στα κύτταρα ΕΑ, πρώιμο αντιγόνο, είναι το πρώτο που συνθέτουν τα κύτταρα κατά την επαφή με τον ιό  EA-D (διάχυτο στο κύτταρο )  ΕΑ-R (στη συσκευή Golgi ) ΕΒΝΑ 1, 2: Πυρηνικό αντιγόνο Αντιγόνο της μεμβράνης (MA) των κυττάρων που έχουν μολυνθεί από τον ιό Αντιγόνο αναγνώρισης των λεμφοκυττάρων που έχουν μολυνθεί από τον ιό (LYDMA) Αντιγόνο περιβλήματος του ιού

15 Αντισωματική απάντηση σε EBV λοίμωξη

16 Εργαστηριακή διάγνωση  Αιματολογική εικόνα  λευκά  λεμφοκύτταρα (άτυπα λεμφοκύτταρα 10-25%) και μεγάλα μονοπύρηνα.  αιμοπετάλια αύξηση ηπατικών ενζύμων  Ανίχνευση του ιού με μοριακές μεθόδους (PCR) Δείγματα στα οποία μπορεί να ανιχνευθεί ο ιός είναι : Φαρυγγικό έκπλυμα Ολικό αίμα – ορός - πλάσμα Λευκά αιμοσφαίρια Ιστικά τεμάχια από : λεμφαδένες, σπλήνα, ήπαρ, εγκέφαλο και όγκους Εγκεφαλονωτιαίο υγρό  Ηλεκτρονικό μικροσκόπιο μόνο στη τριχώτη λευκοπλακία της γλώσσας  Ορολογικές εξετάσεις Aνίχνευση αντισωμάτων έναντι των αντιγόνων του ιού: Εμμεσος ανοσοφθόρισμος,ELISA

17 Εργαστηριακή διάγνωση Ετερόφιλα αντισώματα o Μέθοδος Paul-Bunnel o Δοκιμασία latex επί πλακός (Monotest-Monospot) Ευαισθησία 75%, ειδικότητα >90% o Στην αρχή της νόσου το monotest μπορεί να είναι αρνητικό Μπορεί να παραμείνουν θετικά σε χαμηλά επίπεδα μέχρι ένα χρόνο o Αίτια ψευδώς θετικού monotest: τοξοπλάσμωση, λέμφωμα, ερυθρά

18 Αξιολόγηση ορολογικής ανίχνευσης αντισωμάτων έναντι των EBV Ag IgG VCA IgMIgA EA-D IgG EA-R IgG EBNA IgG Απουσία λοίμωξης ---- -- Πρωτοπαθής λοίμωξη +++++++++ ±- Πρόσφατη λοίμωξη +++++ - Παρελθούσα λοίμωξη ++---- Χρόνια λοίμωξη +++++++++ ++±

19 ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ Γυναίκα 18 ετών προσήλθε με βράγχος φωνής, δυσκαταποσία, φαρυγγίτιδα, πυρετό, εύκολη κόπωση, μυαλγίες,τραχηλική λεμφαδενοπάθεια, σπηνομεγαλία Τα εργαστηριακά ευρήματα ήταν : Αιματοκρίτης 44%, λευκά 7.000/μl, oυδετερόφιλα 40%, λεμφοκύτττρα 28%,άτυπα λεμφοκύτταρα 20%, μονοκύτταρα 20%,SGOT 155U/L, SGPT 189 IU/L Έγινε καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος και Monotest Δόθηκε θεραπεία κλινδαμυκίνη

20 ΚΛΙΝΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Γυναίκα 23 ετών με θετικά αντισώματα για EBV νοσηλεύθηκε ως παρατεταμένο εμπύρετο. Την 16η ημέρα η ασθενής παρουσίασε σημεία και συμπτώματα μηνιγγοεγκεφαλίτιδας. Η αντίδραση αλυσιδωτής πολυμεράσης (PCR) στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) ήταν θετική για EBV. Η ασθενής άρχισε αγωγή με πολυκλωνικές ανοσοσφαιρίνες και στεροειδή. Χωρίς υπολειμματική νευρολογική συνδρομή. Γυναίκα 42 ετών παρουσιάσθηκε με σημεία και συμπτώματα μηνιγγίτιδας. Η PCR στο ΕΝΥ ήταν θετική για EBV.. Η ασθενής αντιμετωπίσθηκε επιτυχώς με ακυκλοβίρη.

21 ΚΛΙΝΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Γυναίκα 17 ετών παρουσιάσθηκε με πυρετό και τραχηλική λεμφαδενοπάθεια. Την 4η ημέρα της νόσου ανέπτυξε οξύ σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS). Aντιμετωπίστηκε με ακυκλοβίρη και στεροειδή. Δεν χρειάσθηκε μηχανική υποστήριξη. Ανδρας 29 ετών παρουσιάσθηκε με πυρετό και γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια. Από τον εργαστηριακό έλεγχο προέκυψαν αναιμία, θρομβοκυτοπενία, και πολύ αυξημένα επίπεδα γαλακτικής αφυδρογονάσης, τρανσαμινασών και φερριτίνης. Ο ασθενής διαγνώσθηκε με λοίμωξη από EBV και αιμοφαγοκυτταρικό σύνδρομο. Έλαβε αγωγή με γ-σφαιρίνες και στεροειδή με καλό αποτέλεσμα.

22 ΚΛΙΝΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Συμπεράσματα: Η λοίμωξη από EBV σε ανοσοεπαρκείς ασθενείς είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη. Ωστόσο σοβαρές επιπλοκές μπορεί να συμβούν και η συμπτωματολογία της λοίμωξης να μην είναι τυπική. Συνδυασμός ορολογικών και μοριακών τεχνικών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης. Άμεση χορήγηση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων σε αυτήν την ομάδα ασθενών πιθανόν να είναι ωφέλιμη.

23 ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΔΔ Οξεία ηπατική λοίμωξη (EBV, CMV, ηπατίτιδα Α, Β, C, οξεία τοξοπλάσμωση, ΗΙV), φαρυγγοαμυγδαλίτιδα από στεπτόκοκκο πυογόνο ή γονόκοκκο Θετικό Μοnospot ( ψευδώς θετικό σε ασθενείς με λέμφωμα ή ηπατίτιδα). Ετερόφυλα αντισώματα – μη ειδική διέγερση των Β λεμφοκυττάρων με αντιγόνα ερυθροκυττάρων προβάτου ή αλόγου Θάνατος από οξεία λοίμωξη σπάνια λόγω απόφραξης των αεραγωγών από οίδημα του λεμφικού ιστού, από ρήξη σπληνός ή εγκεφαλίτιδα, αιμολυτική αναιμία, Θρομβοπενία (κορτικοστεροειδή) Λέμφωμα Βurkitt, ρινοφαρυγγικό καρκίνωμα, λεμφουπερπλαστική διαταραχή στους λήπτες μεταμόσχευσης οργάνων, τριχωτή λευκοπλακία σε ανοσοκατασταλμένους.

24 Κυτταρομεγαλοιός, CMV 1904 γνωστή ως νόσος μεγάλων κυτταρικών εγκλείστων 1956 απομονώθηκε σε κυτταροκαλλιέργειες

25 ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΓΑΛΟΪΟΣ Φάκελος, δίκλωνο DNA. Πυρηνοκαψίδιο 105nm διάμετρος, 162 καψομερίδια Μεγάλο γονιδίωμα 230- 240kbp Εκφράζονται πολλές πρωτεΐνες σε διάφορα στάδια του κύκλου ζωής

26 CMV λοιμώξεις - Γενικά CMV – ευκαιριακά παθογόνος ιός, 50-70% των ανθρώπων είναι φορείς (λανθάνουσα λοίμωξη) Όταν προκαλεί λοιμώξεις, αυτές μπορεί να είναι ανθεκτικές και μακροχρόνιες Ο ιός μεταδίδεται αιματογενώς ή μέσω μεταμόσχευσης οργάνων. Στη λανθάνουσα φάση ο ιός ανιχνεύεται μόνο στο κλάσμα των ουδετεροφίλων με μοριακές τεχνικές ή μονοκλωνικά αντισώματα. Στη φάση ενεργού πολλαπλασιασμού ανευρίσκεται σε όλα τα λευκοκύτταρα, εκκρίνεται στο σάλιο και στο σπέρμα. Η κάθετη μετάδοση είναι πολύ συχνή, διαμέσου του πλακούντα, κολπικών εκκρίσεων κατά τον τοκετό, και το μητρικό θηλασμό

27 CMV λοιμώξεις - Γενικά Ποικιλία λοιμώξεων Συγγενής λοίμωξη εμβρύουΛοίμωξη νεογέννητου Λοιμώδης μονοπυρήνωσηΗπατίτιδα ΠνευμονίαΔιάχυτη CMV λοίμωξη σε ανοσοκατεσταλμένους Η ανίχνευση του ιού σε κάποιο όργανο ή ιστό δεν συνοδεύεται από αντίστοιχες κλινικές εκδηλώσεις λοίμωξης Επίσης είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι ο ιός προκαλεί συγκεκριμένα συμπτώματα π.χ. Σε ασθενείς με συγγενή CMV λοίμωξη ο ιός εκκρίνεται στα ούρα για χρόνια Σε ασθενείς με CMV πνευμονία ο ιός δεν ανιχνεύεται στο BAL. Προηγούμενη επαφή με τον ιό αποδεικνύεται σχετικά εύκολα με απλή ανίχνευση αντισωμάτων στον ορό. Αντίθετα για τη διάγνωση πρόσφατης λοίμωξης η ανίχνευση αντισωμάτων δεν είναι χρήσιμη Στις παραπάνω περιπτώσεις η μοριακή ανίχνευση ιικού DNA και πρωτεϊνών μπορεί να δώσει διαγνωστική λύση

28 CMV λοιμώξεις - Γενικά Συχνά η λοίμωξη προκαλείται από ενεργοποίηση λανθάνουσας λοίμωξης Πρωτογενής λοίμωξη Ή Ενεργοποίηση λανθάνουσας λοίμωξης Η διάκριση μεταξύ των δύο έχει μεγάλη σημασία. Οι πρωτογενείς είναι κλινικώς πιο σοβαρές, ενώ σε νεογέννητα μπορεί να προκαλέσουν συμπτωματική νόσο. Σε περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων οργάνων επιβάλλεται ο έλεγχος των οροαρνητικών δεκτών, έτσι ώστε να μην λάβουν μόσχευμα από οροθετικό δότη. (αποφυγή πρωτογενούς λοίμωξης) Το φάσμα των κλινικών εκδηλώσεων είναι μεγαλύτερο σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και εξαρτάται από το βαθμό ανοσοκαταστολής. Μεταμοσχεύσεις νεφρού  CMV πνευμονία Μεταμοσχεύσεις καρδιάς, ήπατος, μυελού  ηπατίτιδα, έλκη στο τοίχωμα του εντέρου, επιλοιμώξεις από βακτήρια και μύκητες, απόρριψη.

29 Τρόπος μετάδοσης-Οικολογία- Επιδημιολογία o Aνευρίσκεται σε : σάλιο, ούρα, αίμα, κόπρανα,σπέρμα, τραχηλικό έκκριμα και μητρικό γάλα o Μετάδοση : φιλί, συνουσία, μετάγγιση ή μεταμόσχευση από ( + ) δότη, από τη μητέρα στο κύημα διαπλακουντιακά ή στον τοκετό o Συχνότητα οροθετικών στην Ελλάδα 90 %

30 Παθογένεια o Προσβολή των επιθηλιακών κυττάρων, σιελογόνων αδένων, νεφρικών επιθηλίων, γεννητικών οργάνων o Πολλαπλασιάζεται βραδέως γι’ αυτό στις περισσότερες περιπτώσεις η λοίμωξη είναι ασυμπτωματική

31 Κυτταρομεγαλοϊός (CMV) Επιπολασμός παγκοσμίως 60%-90%. Μετάδοση: Σάλιο, σεξ. επαφή, μεταμόσχευση οργάνων, μετάγγιση αίματος, μέσω πλακούντα κλπ. Πρωτογενής λοίμωξη: συνήθως ασυμπτωματική ή κλινική εικόνα λοιμώδους μονοπυρήνωσης με εμπύρετο και ήπια ηπατίτιδα. Αναζωπυρώσεις και επαναμολύνσεις: συχνές και συνήθως ασυμπτωματικές.

32 Κλινικά σύνδρομα o Πρωτοπαθής λοίμωξη σε ανοσοεπαρκή άτομα o Επώαση 4-8 εβδομάδες o Συνήθως ασυμπτωματική o Ήπιο κλινικό σύνδρομο, όμοιο με της λοιμώδους μονοπυρήνωσης o Χαρακτηριστικός απογευματινός πυρετός μεγάλης διάρκειας

33 Σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς Ο πιο κοινός λοιμογόνος παράγοντας που επιπλέκει τις μεταμοσχεύσεις Πρωτολοίμωξη και αναζωπύρωση της λανθάνουσας λοίμωξης: συμπτωματική νόσο με βαριά κλινική εικόνα. Πρωτολοίμωξη CMV συνήθως πιο επικίνδυνη από αναζωπύρωση λανθάνουσας. Σε μεταμοσχευμένους ασθενείς η εμφάνιση και σοβαρότητα της νόσου εξαρτάται από  το είδος του μοσχεύματος  την οροθετικότητα του δότη και του δέκτη του μοσχεύματος  και τον συνολικό βαθμό ανοσοκαταστολής

34 Ανοσοκατεσταλμένοι και CMV Κλινικές απαιτήσεις: Ταχεία εργαστηριακή διάγνωση Διάγνωση της φάσης της λοίμωξης από CMV, Συνεχή και διεξοδική παρακολούθηση της θεραπείας της λοίμωξης από CMV. Διαγνωστική πρόκληση: Ο διαχωρισμός  Λανθάνουσας ή ήπιας λοίμωξης  Επανενεργοποίηση ή πρωτοπαθή λοίμωξη (κλινικά σημαντική)

35 CMV και ασθενείς με AIDS Η λοίμωξη από CMV εμφανίζεται σε ποσοστό 7.4% - 30% των ασθενών με AIDS. Κολίτιδα, εγκεφαλοπάθεια, αμφιβλιστροειδίτιδα είναι από τις πιο κοινές κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης. Η πνευμονίτιδα είναι εξαιρετικά σπάνια.

36 Κλινικά σύνδρομα Ηπατίτιδα, σε ασθενείς με λευχαιμία- λέμφωμα Πνευμονία, σε μεταμοσχευμένους (αίτιο απόρριψης μοσχεύματος ) Χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, εγκεφαλίτιδα, σε ασθενείς με AIDS ι

37 Κλινικά σύνδρομα Αντίθετα στην μετάδοση κατά ή μετά τον τοκετό η λοίμωξη είναι ασυμπτωματική 1) Συγγενείς και περιγεννητικές λοιμώξεις

38 Εργαστηριακές Αναλύσεις Ορολογικές Ιικές κυτταροκαλλιέργειες Καλλιέργεια και ανίχνευση σε σωληνάριο (πρώιμα αντιγόνα) Δοκιμασία αντιγοναιμίας Ποιοτικές και Ποσοτικές PCR (Μοριακές αναλύσεις) Καθήλωση με υβριδισμό Παθολογοανατομικές αναλύσεις

39 Εργαστηριακή διάγνωση (1 )  Αμεση αναζήτηση των τυπικών ενδοκυτταρικών εγκλείστων στα μολυσμένα κύτταρα  Αναζήτηση του Αg pp65 στον πυρήνα των ουδετεροφίλων πολυμορφοπυρήνων του περιφερικού αίματος με μονοκλωνικά αντισώματα  Ανίχνευση CMV –DNA με PCR Virology Laboratory, New-Yale Haven Hospital

40 Εργαστηριακή διάγνωση (2) o Απομόνωση του CMV με συμβατική κυτταροκαλλιέργεια σε ανθρώπινους ινοβλάστες (gold standard ) : απαιτεί 4 εβδ. o Ταχεία καλλιέργεια σε ειδικά φιαλίδια και ανίχνευση ιικών πρωτεινών στον πυρήνα των ινοβλαστών με DFA σε 24- 48 h o Αναζήτηση ειδικών αντισωμάτων

41 Δοκιμασία αντιγοναιμίας

42 Ιική κυτταροκαλλιέργεια Ανθρώπινοι ινοβλάστες μολυσμένοι από CMV

43 Πρώιμη ανίχνευση CMV αντιγόνου σε κυτταροκαλλιέργειες (DEAFF test)

44 Κυτταροπαθογόνος δράση του CMV

45 Ανοσοιστοχημική χρώση Εγκλείστων CMV CMV, cytomegalovirus.

46 Αξιολόγηση ορολογικών εξετάσεων o Αρχική λοίμωξη : παραγωγή IgΜ, IgG o Επανενεργοποίηση χρόνιας λανθάνουσας λοίμωξης = πιθανή επανεμφάνιση IgM και αύξηση IgG

47 Θεραπεία  Ακυκλοβίρη, δεν έχει δράση  Γκανσικλοβίρη - στην χοριοαμφιβληστοειδίτιδα - σε λοιμώξεις σε ανοσοκατασταλμένους - δεν οδηγεί σε πλήρη ίαση  Φωσκαρνέτη - μόνο σε ασθενείς με AIDS - υψηλή τοξικότητα

48 ΚΛΙΝΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Γυναίκα 59 ετών υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση καρδιάς πριν από 6 μήνες λόγω ιδιοπαθούς μυοκαρδιοπάθειας Μετά τη μεταμόσχευση ήταν καλά με εξαίρεση 2 επεισόδια απόρριψης του μοσχεύματος. Αργότερα παραπονείται για κόπωση, δυσφορία, χαμηλό πυρετό και ήπια δύσπνοια. Είχε αιματοκρίτη 24%, λευκά 2300/μl. Στη γαστροσκόπηση είχε γαστρικές διαβρώσεις και η ακτινογραφία θώρακος αποκάλυψε διάχυτες διηθήσεις. Οι λοιμώξεις από CMV εμφανίζονται 1-4 μήνες μετά από τη μεταμόσχευση (γαστρίτιδα και πνευμονίτιδα) Στους ασθενείς που είναι CMV θετικοί πριν τη μεταμόσχευση (λανθάνουσα λοίμωξη) οι λοιμώξεις οφείλονται στην αναζωπύρωση

49 ΚΛΙΝΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Οι λοιμώξεις CMV μετά από μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων παρατηρείται στο 8 – 50% των ληπτών ανάλογα με το όργανο. Σοβαρότερη κλινική εικόνα παρατηρείται σε οροαρνητικούς λήπτες οροθετικών οργάνων, ασθενείς και νεογνά με AIDS. Σύνδρομο λοιμώδους μονοπυρήνωσης, ηπατίτιδα, οισοφαγίτιδα, γαστρίτιδα, χολαγγειίτιδα, χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, πνευμονία.

50 Γενικές Αρχές Οι λοιμώξεις δεν αντιμετωπίζονται εύκολα σε μεταμοσχευμένους οδηγώντας σε υψηλή θνητότητα Οποιαδήποτε προφυλακτική αντιμικροβιακή αγωγή επιτρέπει την αύξηση της δόσης των ανοσοκατασταλτικών Οποιαδήποτε μείωση της ανοσοκαταστολής μειώνει τον κίνδυνο λοίμωξης

51 1ος Μήνας μετά τη μεταμόσχευση Κίνδυνος ανάπτυξης λοίμωξης από το μόσχευμα (μόλυνση από το δότη) Λοιμώξεις ως αποτέλεσμα χειρουργικών χειρισμών Μεταχειρουργικές επιπλοκές –Εισρόφηση, Πνευμονική εμβολή –Καθετήρες ή παροχετεύσεις που παραμένουν –Κολίτιδα από Clostridium difficile

52 Ιογενείς Λοιμώξεις και Μεταμοσχεύσεις HSV VZV EBV CMV HHV-6 (σε συνδυασμό με τον CMV) HHV-7 HHV-8 Parvovirus B19 West Nile LCMV HBV HCV Papillomavirus Polyomavirus BK/JC Adenovirus, RSV, influenza, parainfluenza Metapneumovirus HIV SARS (coronavirus) Ιός λύσσας

53 CMV μόλυνση  CMV λοίμωξη CMV μόλυνση –Απομόνωση του ιού, του ιικού DNA ή των πρωτεϊνών του από οποιοδήποτε βιολογικό δείγμα του ασθενούς CMV λοίμωξη –συνδυασμός κλινικών εκδηλώσεων και απομόνωση ιικών στοιχείων από το προσβεβλημένο όργανο

54 Μετάδοση CMV σε μεταμοσχευμένους Αρχική λοίμωξη (D+/R-) Οροαρνητικός ασθενής λαμβάνει μόσχευμα που περιέχει κύτταρα με λανθάνουσα CMV λοίμωξη από οροθετικό δότη Στους ασθενείς αυτούς, χωρίς προφύλαξη, ο CMV ενεργοποιείται σε ποσοστό 40% έως 60% Σε ποσοστό >50% υπάρχει ασυμπτωματική ιαιμία χωρίς ορομετατροπή

55 Επανενεργοποίηση λοίμωξης (R+) Η λοίμωξη προέρχεται από μετα- μεταμοσχευτική ενεργοποίηση λανθάνουσας λοίμωξης από τον οροθετικό δέκτη Περίπου 20% πιθανότητα ανάπτυξης κλινικής νόσου χωρίς αντιική προφυλακτική θεραπεία Υψηλό ποσοστό 40%-60 ύπαρξης ασυμπτωματικής ιαιμίας Μετάδοση CMV σε μεταμοσχευμένους

56 Υποτροπή μετά από θεραπεία Συχνά όταν η θεραπεία είναι μικρής διάρκειας ή η δοσολογία δεν επαρκεί Συνήθως δεν παρουσιάζεται αντοχή στα αντιικά Υπερλοίμωξη (D+/R+) Συμβαίνει σε περίπτωση μόλυνσης με πολλά στελέχη του ιού Μπορεί να προκληθεί είτε από τον δότη είτε από το δέκτη Μετάδοση CMV σε μεταμοσχευμένους

57 Ωστόσο: Η ακριβής συσχέτιση του αριθμού των ιικών φορτίων με την κλινική εικόνα και εξέλιξη δεν έχει προσδιοριστεί. Παράμετροι: Η κατάσταση του ασθενούς, Η μοριακή μέθοδος που εφαρμόζεται, Το όργανο μεταμόσχευσης Είδος του κλινικού δείγματος

58 Συμπέρασμα Οι μοριακές τεχνικές: Ιδιαίτερα χρήσιμες στη διάγνωση της ενεργούς λοίμωξης των ερπητοιών Συμβάλλουν στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τον χρόνο λήψης θεραπείας και την παρακολούθηση της ανταπόκρισης του ασθενούς σε αυτή. Στην κλινική πράξη: Ο εβδομαδιαίος έλεγχος του ιικού φορτίου αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τους κλινικούς

59 ΕΡΩΤΗΣΗ 2 Λήπτης νεφρικού μοσχεύματος με αρνητικό ορολογικό έλεγχο για CMV από οροθετικό δότη, 2 μήνες μετά τη μεταμόσχευση σε μοριακό έλεγχο ρουτίνας εμφανίζει ιικό φορτίο 5000 copies/ml αίματος, χωρίς συμπτώματα λοίμωξης. Ποια είναι η πιο πιθανή εξέλιξη; Α. Αυτό το ιικό φορτίο υποδηλώνει λανθάνουσα λοίμωξη Β. Είναι πολύ πιθανή η εμφάνιση CMV λοίμωξης στο προσεχές διάστημα Γ. Αφού δεν υπάρχουν συμπτώματα συστήνεται απλώς η παρακολούθηση του ιικού φορτίου του ιού. Δ. Συστήνετε επανάληψη του μοριακού ελέγχου

60 ΕΡΩΤΗΣΗ 2 Λήπτης νεφρικού μοσχεύματος με αρνητικό ορολογικό έλεγχο για CMV από οροθετικό δότη, 2 μήνες μετά τη μεταμόσχευση σε μοριακό έλεγχο ρουτίνας εμφανίζει ιικό φορτίο 5000 copies/ml αίματος, χωρίς συμπτώματα λοίμωξης. Ποια είναι η πιο πιθανή εξέλιξη; Α. Αυτό το ιικό φορτίο υποδηλώνει λανθάνουσα λοίμωξη Β. Είναι πολύ πιθανή η εμφάνιση CMV λοίμωξης στο προσεχές διάστημα Γ. Αφού δεν υπάρχουν συμπτώματα συστήνεται απλώς η παρακολούθηση του ιικού φορτίου του ιού. Δ. Συστήνετε επανάληψη του μοριακού ελέγχου

61 ΕΡΩΤΗΣΗ 3 Ασθενής με λέμφωμα που υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία, σε εργαστηριακό έλεγχο πριν από την λήψη του 4 ου (σε σύνολο 6) χημειοθεραπευτικού σχήματος εμφανίζει ιικό φορτίο CMV 400 αντίγραφα/ml αίματος, ενώ στους προηγούμενους ελέγχους ήταν αρνητικό. Πρόκειται για: Α. Ενεργοποίηση λανθάνουσας λοίμωξης Β. Λανθάνουσα λοίμωξη Γ. Λανθάνουσα λοίμωξη που εξελίσσεται σε ενεργό Δ. Λάθος αποτέλεσμα

62 ΕΡΩΤΗΣΗ 3 Ασθενής με λέμφωμα που υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία, σε εργαστηριακό έλεγχο πριν από την λήψη του 4 ου (σε σύνολο 6) χημειοθεραπευτικού σχήματος εμφανίζει ιικό φορτίο CMV 400 αντίγραφα/ml αίματος, ενώ στους προηγούμενους ελέγχους ήταν αρνητικό. Πρόκειται για: Α. Ενεργοποίηση λανθάνουσας λοίμωξης Β. Λανθάνουσα λοίμωξη Γ. Λανθάνουσα λοίμωξη που εξελίσσεται σε ενεργό Δ. Λάθος αποτέλεσμα

63