Ζαφειριάδου, Ν. 1 Πολυπολιτισμική Λογοτεχνία μέσα από τις Αναγνωστικές Θεωρίες. Μια διδακτική πρόταση για την ξενόγλωσση τάξη. ______________________________________.

Παρουσίαση με θέμα: "Ζαφειριάδου, Ν. 1 Πολυπολιτισμική Λογοτεχνία μέσα από τις Αναγνωστικές Θεωρίες. Μια διδακτική πρόταση για την ξενόγλωσση τάξη. ______________________________________."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ζαφειριάδου, Ν. 1 Πολυπολιτισμική Λογοτεχνία μέσα από τις Αναγνωστικές Θεωρίες. Μια διδακτική πρόταση για την ξενόγλωσση τάξη. ______________________________________ Νέλλη Ζαφειριάδου Προϊσταμένη Επιστημονικής-Παιδαγωγικής Καθοδήγησης ΔΕ Περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης Αν. Μακεδονίας –Θράκης Σχολ. Σύμβουλος Αγγλικής nelzafeir@sch.gr

2 Ζαφειριάδου, Ν.2

3 3

4 4 ‘rezeption’ –H.R. Jauss ‘wirkung’- W. Iser ‘Literature as exploration’- Louise Rosenblatt (1938). Multicultural /world literature Crossing cultural borders conflict έφηβοι conflict έφηβοι Understanding diversity Understanding diversity inclusion inclusion

5 Ζαφειριάδου, Ν.5 Προβληματισμοί … Γιατί λογοτεχνία στην ξενόγλωσση εφηβική τάξη? – Ποια λογοτεχνία? Γιατί λογοτεχνία στην ξενόγλωσση εφηβική τάξη? – Ποια λογοτεχνία? [ Κανόνας Λογοτεχνικών Κειμένων ?] [ Κανόνας Λογοτεχνικών Κειμένων ?] Γιατί πολυπολιτισμική λογοτεχνία? Γιατί πολυπολιτισμική λογοτεχνία? Πως ? Πως ?

6 Ζαφειριάδου, Ν.6 1930 έως και 1950 - Ευρωπαϊκή και Αμερικανική σκηνή στη θεωρία της λογοτεχνίας 1930 έως και 1950 - Ευρωπαϊκή και Αμερικανική σκηνή στη θεωρία της λογοτεχνίας κυρίαρχη η Νέα Κριτική : κυρίαρχη η Νέα Κριτική : το κείμενο ως αντικείμενο «κλεισμένο στον εαυτό του μυστηριωδώς ανέπαφο στη μοναδική του ύπαρξη» (Eagleton, 1989:87 - δόγμα του «κλειστού κειμένου» και της αντικειμενοποίησης» του λογοτ. έργου το κείμενο ως αντικείμενο «κλεισμένο στον εαυτό του μυστηριωδώς ανέπαφο στη μοναδική του ύπαρξη» (Eagleton, 1989:87 - δόγμα του «κλειστού κειμένου» και της αντικειμενοποίησης» του λογοτ. έργου Η λογοτεχνία και ιδιαίτερα η ποίηση ως συνειδητή ιδεολογία και λύση στην οικονομική κρίση και την κοινωνική και πολιτική αστάθεια που ακολούθησαν στα χρόνια μετά το Μεγάλο Πόλεμο Η λογοτεχνία και ιδιαίτερα η ποίηση ως συνειδητή ιδεολογία και λύση στην οικονομική κρίση και την κοινωνική και πολιτική αστάθεια που ακολούθησαν στα χρόνια μετά το Μεγάλο Πόλεμο I. A. Richards : η ποίηση είναι ικανή να μας σώσει, είναι ένα απολύτως ικανό μέσο για να ξεπεράσουμε το χάος I. A. Richards : η ποίηση είναι ικανή να μας σώσει, είναι ένα απολύτως ικανό μέσο για να ξεπεράσουμε το χάος (Science and Poetry,1926: 82) (Science and Poetry,1926: 82)

7 Ζαφειριάδου, Ν.7 Τι κομίζει το νέο παράδειγμα από τη γερμανική κριτική σκηνή ? (1960’s)- Τι κομίζει το νέο παράδειγμα από τη γερμανική κριτική σκηνή ? (1960’s)- επαναξιολογώντας τη μεθοδολογία και τον κανόνα ‘Rezeption’ -«αισθητική της πρόσληψης»- ‘Rezeption’ -«αισθητική της πρόσληψης»- H.R. Jauss [ ιστορική ερμηνευτική Gadamer] H.R. Jauss [ ιστορική ερμηνευτική Gadamer] πρωτογενής αισθητική εμπειρία πρωτογενής αισθητική εμπειρία ιστορικός ορίζοντας προσδοκιών ιστορικός ορίζοντας προσδοκιών ‘‘wirkung’ – «ανταπόκριση»- ‘‘wirkung’ – «ανταπόκριση»- W. Iser [ φαινομενολογία Husserl ] W. Iser [ φαινομενολογία Husserl ] πώς και κάτω από ποιές συνθήκες ένα κείμενο αποκτά νόημα για τον αναγνώστη? (κειμενικότητα και αναγνωστική ανταπόκριση ) πώς και κάτω από ποιές συνθήκες ένα κείμενο αποκτά νόημα για τον αναγνώστη? (κειμενικότητα και αναγνωστική ανταπόκριση )

8 Ζαφειριάδου, Ν.8 δεκαετίες του 1960-1970 η αμερικανική πρόσληψη της θεωρίας της πρόσληψης ____________________________ Η «κριτική της αναγνωστικής ανταπόκρισης» στεγάζει συστήματα ποικίλα : στεγάζει συστήματα ποικίλα : η συναλλακτική ανάλυση της Louise Rosenblatt- η συναλλακτική ανάλυση της Louise Rosenblatt- η συναισθηματική υφολογία του Stanley Fish η συναισθηματική υφολογία του Stanley Fish το ψυχαναλυτικό μοντέλο του Norman Holland το ψυχαναλυτικό μοντέλο του Norman Holland η δομική ποιητική του Jonathan Culler η δομική ποιητική του Jonathan Culler οι πειραματικές νευρο-ψυχολογικές αναλύσεις των David Miall-Donald Kuiken στον Καναδά οι πειραματικές νευρο-ψυχολογικές αναλύσεις των David Miall-Donald Kuiken στον Καναδά

9 Ζαφειριάδου, Ν.9 Κοινές θέσεις των τάσεων Σε μια λογοτεχνική ερμηνεία είναι ο αναγνώστης και η αναγνωστική εμπειρία τα πιο σημαντικά, όχι το κείμενο ή ο συγγραφέας. Σε μια λογοτεχνική ερμηνεία είναι ο αναγνώστης και η αναγνωστική εμπειρία τα πιο σημαντικά, όχι το κείμενο ή ο συγγραφέας. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κείμενο εκτός και αν υπάρχει ο αναγνώστης και ο αναγνώστης είναι αυτός που ‘κατασκευάζει’ το νόημα. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κείμενο εκτός και αν υπάρχει ο αναγνώστης και ο αναγνώστης είναι αυτός που ‘κατασκευάζει’ το νόημα. Ο αναγνώστης είναι συν-δημιουργός του κειμένου όσο και ο συγγραφέας. Ο αναγνώστης είναι συν-δημιουργός του κειμένου όσο και ο συγγραφέας.

10 Ζαφειριάδου, Ν.10 Διαφοροποιήσεις τάσεων ως προς τους συντελεστές που επιδρούν την αναγνωστική ανταπόκριση ως προς τους συντελεστές που επιδρούν την αναγνωστική ανταπόκριση το όριο ανάμεσα τι αντικειμενικά υπάρχει σε ένα κείμενο και τις υποκειμενικές ανταποκρίσεις το όριο ανάμεσα τι αντικειμενικά υπάρχει σε ένα κείμενο και τις υποκειμενικές ανταποκρίσεις το συμπέρασμα ως προς το πόσο το κείμενο ελέγχει την αναγνωστική ανταπόκριση το συμπέρασμα ως προς το πόσο το κείμενο ελέγχει την αναγνωστική ανταπόκριση

11 Ζαφειριάδου, Ν.11 reader text Trans action ‘Literature as exploration’- L. Rosenblatt, 1938 η ‘συναλλακτική’ θεωρία

12 Ζαφειριάδου, Ν.12 η ερμηνευτική πράξη ως άμεσο βίωμα -μια συμπληρωματική συναλλαγή- … ένας ερμηνευτικός χορός στον οποίο αναγνώστης και κείμενο συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο, επηρεάζοντας ο ένας τον άλλο σε μια συναρπαστική εμπειρία δημιουργίας νοήματος. … ένας ερμηνευτικός χορός στον οποίο αναγνώστης και κείμενο συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο, επηρεάζοντας ο ένας τον άλλο σε μια συναρπαστική εμπειρία δημιουργίας νοήματος. Rosenblatt, 1938 ‘Literature as exploration ’ Rosenblatt, 1938 ‘Literature as exploration ’ « Αντί να κοιτάζει προς τα έξω κυρίως τις δημόσιες αναφορές ο αναγνώστης πρέπει να συμπεριλάβει το προσωπικό, το ποιοτικό, το κιναισθητικό, το αισθησιακό, τις βαθύτερες απηχήσεις των λέξεων.» Rosenblatt, 1978 ‘The Reader, The text, The Poem’ Rosenblatt, 1978 ‘The Reader, The text, The Poem’

13 Ζαφειριάδου, Ν.13 Η Rosenblatt και ο Αμερικανικός πραγματισμός αντανακλά έναν οπτιμισμό για το μέλλον που εκφράζεται από τη σκέψη των Αμερικάνων πραγματιστών (Dewey, 1929; James,1950; Mead,1934 ). αντανακλά έναν οπτιμισμό για το μέλλον που εκφράζεται από τη σκέψη των Αμερικάνων πραγματιστών (Dewey, 1929; James,1950; Mead,1934 ). American pragmatism : Ο κόσμος υπάρχει για να τον εξερευνήσει κανείς και να πάρει ότι καλύτερο από αυτόν, όχι ένας κόσμος για να υποβάλλεται σε κριτική θεώρηση όπως ο φαινομενολογικός κόσμος. American pragmatism : Ο κόσμος υπάρχει για να τον εξερευνήσει κανείς και να πάρει ότι καλύτερο από αυτόν, όχι ένας κόσμος για να υποβάλλεται σε κριτική θεώρηση όπως ο φαινομενολογικός κόσμος. -Ο εαυτός υπάρχει ως κοινωνικό αντικείμενο –επικοινωνία μέσα από μια συμβολική αλληλεπίδραση, χρησιμοποιώντας ‘ σημαντικά σύμβολα’ όπως η γλώσσα και άλλα κοινά συμβολικά εργαλεία. -Ο εαυτός υπάρχει ως κοινωνικό αντικείμενο –επικοινωνία μέσα από μια συμβολική αλληλεπίδραση, χρησιμοποιώντας ‘ σημαντικά σύμβολα’ όπως η γλώσσα και άλλα κοινά συμβολικά εργαλεία.

14 Ζαφειριάδου, Ν.14 L. Rosenblatt and J. Dewey δανείζεται τις επιστημολογικές θέσεις της πραγματιστικής φιλοσοφίας του John Dewey: δανείζεται τις επιστημολογικές θέσεις της πραγματιστικής φιλοσοφίας του John Dewey: ο γνώστης και το γνωστικό αντικείμενο ο γνώστης και το γνωστικό αντικείμενο ( knower/known) διέπουν και διέπονται από τη διαδικασία της έρευνας/ανακάλυψης ( knower/known) διέπουν και διέπονται από τη διαδικασία της έρευνας/ανακάλυψης

15 Ζαφειριάδου, Ν.15 Louise Rosenblatt : Η επαφή με το λογοτεχνικό κείμενο αποτελεί ολιστική και συναλλακτική εμπειρία Η συναλλακτική εμπειρία ως επιστημολογική θέση Η συναλλακτική εμπειρία ως επιστημολογική θέση Εμπειρία ως βιολογικό φαινόμενο Εμπειρία ως βιολογικό φαινόμενο ( διάδραση με φυσικό-κοινωνικό περιβάλλον ( διάδραση με φυσικό-κοινωνικό περιβάλλον Εμπειρία ως μέθοδος- προσέγγιση στο κείμενο Εμπειρία ως μέθοδος- προσέγγιση στο κείμενοaesthetic και όχι efferent Rosenblatt Fish Iser DeweyHolland

16 Ζαφειριάδου, Ν.16 St. Fish - σχετικιστική ανάλυση η ερμηνευτική στρατηγική του αναγνώστη δημιουργεί το κείμενο η ερμηνευτική στρατηγική του αναγνώστη δημιουργεί το κείμενο δεν υπάρχει κείμενο εκτός από αυτό που ένας αναγνώστης ή μια ερμηνευτική κοινότητα αναγνωστών δημιουργούν. δεν υπάρχει κείμενο εκτός από αυτό που ένας αναγνώστης ή μια ερμηνευτική κοινότητα αναγνωστών δημιουργούν. Fish, 1967 ‘Is There a Text in This Class? Fish, 1967 ‘Is There a Text in This Class?

17 Ζαφειριάδου, Ν.17 Stanley Fish’s constructionism (1990) - notion of intentionality [ προθετικότητα ] p. 43 Jacobs-Rosenbaum Levin Thorne Hayes Ohman (?)

18 Ζαφειριάδου, Ν.18 Norman Holland το ψυχοαναλυτικό μοντέλο _____________________________ 1968, ‘The Dynamics of Literary Response ’ : 1968, ‘The Dynamics of Literary Response ’ : κάθε αναγνώστης προβάλλει μια φαντασίωση «μέσα» στο κείμενο, κατόπιν την μετατρέπει μέσω μηχανισμών σε μια ερμηνεία. κάθε αναγνώστης προβάλλει μια φαντασίωση «μέσα» στο κείμενο, κατόπιν την μετατρέπει μέσω μηχανισμών σε μια ερμηνεία. 1973, ‘5 Readers Reading’ - μελέτες περίπτωσης,1973) : 1973, ‘5 Readers Reading’ - μελέτες περίπτωσης,1973) : κάθε άτομο έχει στο νου του ένα κεντρικό θέμα ταυτότητας Αυτό το κέντρο δίνει στο άτομο ένα συγκεκριμένο στυλ ύπαρξης και ανάγνωσης ( being and reading). Κάθε αναγνώστης χρησιμοποιεί το φυσικό λογοτεχνικό έργο συν μη μεταβλητούς κώδικές (όπως τα σχήματα των γραμμάτων ) μαζί με μεταβλητούς κανόνες ( για παράδειγμα, διαφορετικές «ερμηνευτικές κοινότητες» ) συν ένα ατομικό στυλ ανάγνωσης για να δομήσει μια ανταπόκριση όμοια και ανόμοια με τις ανταποκρίσεις άλλων αναγνωστών. κάθε άτομο έχει στο νου του ένα κεντρικό θέμα ταυτότητας Αυτό το κέντρο δίνει στο άτομο ένα συγκεκριμένο στυλ ύπαρξης και ανάγνωσης ( being and reading). Κάθε αναγνώστης χρησιμοποιεί το φυσικό λογοτεχνικό έργο συν μη μεταβλητούς κώδικές (όπως τα σχήματα των γραμμάτων ) μαζί με μεταβλητούς κανόνες ( για παράδειγμα, διαφορετικές «ερμηνευτικές κοινότητες» ) συν ένα ατομικό στυλ ανάγνωσης για να δομήσει μια ανταπόκριση όμοια και ανόμοια με τις ανταποκρίσεις άλλων αναγνωστών. - - The Delphi Seminar- Πανεπιστήμιο του New York at Buffalo

19 Ζαφειριάδου, Ν.19 Έρευνα στη σχολική τάξη Στα Αμερικανικά σχολεία, η παιδαγωγική της αναγνωστικής ανταπόκρισης υποστήριξε μια σημαντική αναμόρφωση του τρόπου που η λογοτεχνία διδάσκεται, διαβάζεται και συζητιέται. Στα Αμερικανικά σχολεία, η παιδαγωγική της αναγνωστικής ανταπόκρισης υποστήριξε μια σημαντική αναμόρφωση του τρόπου που η λογοτεχνία διδάσκεται, διαβάζεται και συζητιέται. Janet Hickman - ποιοτικές μεθόδους έρευνας στην περιγραφή των μικρών αναγνωστών κατά τη διαδικασία της ανεξάρτητης παραγωγής νοήματος από τα λογοτεχνικά κείμενα- ποικιλία προχωρημένης λογοτεχνικής πρόσληψης Janet Hickman - ποιοτικές μεθόδους έρευνας στην περιγραφή των μικρών αναγνωστών κατά τη διαδικασία της ανεξάρτητης παραγωγής νοήματος από τα λογοτεχνικά κείμενα- ποικιλία προχωρημένης λογοτεχνικής πρόσληψης Hepler, Kiefer, McClure, Sipe και Ennis -τα πολιτισμικά συγκείμενα που επηρεάζουν τη διαντίδραση των παιδιών/εφήβων Hepler, Kiefer, McClure, Sipe και Ennis -τα πολιτισμικά συγκείμενα που επηρεάζουν τη διαντίδραση των παιδιών/εφήβων

20 Ζαφειριάδου, Ν.20 Η πολυπολιτισμική λογοτεχνία στην εφηβική τάξη People see only what they are prepared to see People see only what they are prepared to see Ralf Waldo Emerson (1803-1883) Ralf Waldo Emerson (1803-1883) Η λογοτεχνία, ως φορέας περιεχομένου αποτελεί ένα ισχυρό μέσο κατανόησης του κόσμου (Byram 1989). Η λογοτεχνία, ως φορέας περιεχομένου αποτελεί ένα ισχυρό μέσο κατανόησης του κόσμου (Byram 1989).

21 Ζαφειριάδου, Ν.21 εφηβεία….. βιολογική και ψυχολογική περίοδος μεταβάσεων βιολογική και ψυχολογική περίοδος μεταβάσεων αφυπνίσεων αφυπνίσεων Υπαρξιακών αναζητήσεων συγκρούσεων συγκρούσεων Δόμηση ταυτοτήτων Δόμηση ταυτοτήτων Κατασκευή νοήματος Κατασκευή νοήματος

22 Ζαφειριάδου, Ν.22 Η πολυπολιτισμική λογοτεχνία μέσα από μια διαπολιτισμική διδακτική αναδεικνύει την πολιτισμική αυθεντικότητα ( Byram 1989, Byram and Zarate 1995). αναδεικνύει την πολιτισμική αυθεντικότητα ( Byram 1989, Byram and Zarate 1995). προωθεί την Π(π)ολιτισμική κατανόηση μέσω της ανάδειξης μιας διαφορετικής κουλτούρας από την ισχύουσα [πολιτική της αναγνώρισης ( Τaylor, 1994] προωθεί την Π(π)ολιτισμική κατανόηση μέσω της ανάδειξης μιας διαφορετικής κουλτούρας από την ισχύουσα [πολιτική της αναγνώρισης ( Τaylor, 1994] Οικοδομεί την αυτοεκτίμηση του εφήβου - σχηματισμό ταυτότητας Οικοδομεί την αυτοεκτίμηση του εφήβου - σχηματισμό ταυτότητας

23 Ζαφειριάδου, Ν.23 Η πολυπολιτισμική λογοτεχνία μέσα από μια διαπολιτισμική διδακτική Διευρύνει τις απόψεις των εφήβων μαθητών- συμβάλλει στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης (Banks, 1994). Διευρύνει τις απόψεις των εφήβων μαθητών- συμβάλλει στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης (Banks, 1994). - ανάπτυξη γλωσσικο-κοινωνικού γραμματισμού /language awareness ( Halliday,1973 Kress 1994) ( Halliday,1973 Kress 1994) - Ενθάρρυνση ιδεολογικού γραμματισμού/ critical language awareness γλωσσική επίγνωση (Fairclough,1992 )

24 Ζαφειριάδου, Ν.24 Ο πολιτισμός Ο πολιτισμός ως έννοια δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ένα στατικό προϊόν. Τα στοιχεία που συγκροτούν τους διάφορους πολιτισμούς περιέχουν δυναμικές αλλαγής, οι οποίες γίνονται αντιληπτές διά του λόγου με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άτομο και κατασκευάζονται διαφορετικές πραγματικότητες Με την έννοια αυτή η διαπολιτισμικότητα στο μάθημα της διδασκαλίας της γλώσσας ως δεύτερης ή ως ξένης θα πρέπει να αποκτήσει ένα διαφορετικό περιεχόμενο από αυτό που έχει σήμερα, ένα περιεχόμενο που θα είναι μια συνεχής διαδικασία νοηματοδότησης των σημειωτικών πρακτικών, είτε ανήκουν στον ένα ή στον άλλο πολιτισμό, μέσω της διδασκόμενης γλώσσας, χωρίς προσπάθεια γενικεύσεων και διάθεση διατύπωσης κανόνων, αλλά με στόχο την κατασκευή κριτικών κοινωνικοπολιτισμικών υποκειμένων. Ένα διδακτικό υλικό, λοιπόν, και μια μεθοδολογία για τη διδασκαλία της γλώσσας ως δεύτερης ή ως ξένης θα πρέπει να δίνει στοιχεία από πολλούς πολιτισμούς, γνωστά ή άγνωστα στους μαθητές, τα οποία θα γίνονται στη διδασκαλία αντικείμενο επεξεργασίας και νοηματοδότησης ως έννοια δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ένα στατικό προϊόν. Τα στοιχεία που συγκροτούν τους διάφορους πολιτισμούς περιέχουν δυναμικές αλλαγής, οι οποίες γίνονται αντιληπτές διά του λόγου με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άτομο και κατασκευάζονται διαφορετικές πραγματικότητες Με την έννοια αυτή η διαπολιτισμικότητα στο μάθημα της διδασκαλίας της γλώσσας ως δεύτερης ή ως ξένης θα πρέπει να αποκτήσει ένα διαφορετικό περιεχόμενο από αυτό που έχει σήμερα, ένα περιεχόμενο που θα είναι μια συνεχής διαδικασία νοηματοδότησης των σημειωτικών πρακτικών, είτε ανήκουν στον ένα ή στον άλλο πολιτισμό, μέσω της διδασκόμενης γλώσσας, χωρίς προσπάθεια γενικεύσεων και διάθεση διατύπωσης κανόνων, αλλά με στόχο την κατασκευή κριτικών κοινωνικοπολιτισμικών υποκειμένων. Ένα διδακτικό υλικό, λοιπόν, και μια μεθοδολογία για τη διδασκαλία της γλώσσας ως δεύτερης ή ως ξένης θα πρέπει να δίνει στοιχεία από πολλούς πολιτισμούς, γνωστά ή άγνωστα στους μαθητές, τα οποία θα γίνονται στη διδασκαλία αντικείμενο επεξεργασίας και νοηματοδότησης (Χατζησαββίδης, 2003) (Χατζησαββίδης, 2003)

25 Ζαφειριάδου, Ν.25 Εφαρμόζοντας τις αναγνωστικές θεωρίες Προκλήσεις για τον εκπαιδευτικό ενθαρρύνουμε τις «ανοιχτές αναγνώσεις» ενθαρρύνουμε τις «ανοιχτές αναγνώσεις» Η ανάλυση ξεκινά από τον ίδιο τον έφηβο ο οποίος ωθείται να βιώσει και να «ξεκλειδώσει» το κείμενο μέσα από τις προσωπικές του εμπειρίες. Η νοηματοδότηση των κειμένων μέσω της διαδικασίας της εμπειρίας, της υπόθεσης, της εξερεύνησης και της σύνθεσης. Η ανάλυση ξεκινά από τον ίδιο τον έφηβο ο οποίος ωθείται να βιώσει και να «ξεκλειδώσει» το κείμενο μέσα από τις προσωπικές του εμπειρίες. Η νοηματοδότηση των κειμένων μέσω της διαδικασίας της εμπειρίας, της υπόθεσης, της εξερεύνησης και της σύνθεσης. Εν τούτοις οι έφηβοι να συνειδητοποιήσουν πως το νόημα του κειμένου δεν είναι εξ’ ολοκλήρου υποκειμενικό θέμα και είναι σημαντικό οι ανταποκρίσεις να έχουν βάση στο ίδιο το κείμενο και στο περιβάλλον στο οποίο διαβάζεται Εν τούτοις οι έφηβοι να συνειδητοποιήσουν πως το νόημα του κειμένου δεν είναι εξ’ ολοκλήρου υποκειμενικό θέμα και είναι σημαντικό οι ανταποκρίσεις να έχουν βάση στο ίδιο το κείμενο και στο περιβάλλον στο οποίο διαβάζεται Αναγκαίος ο προσεκτικός σχεδιασμός των ασκήσεων αναγνωστικής ανταπόκρισης Αναγκαίος ο προσεκτικός σχεδιασμός των ασκήσεων αναγνωστικής ανταπόκρισης

26 Ζαφειριάδου, Ν.26 1η πρόταση διδακτικής ‘εξερεύνησης’ (Κάλφας, 1993 « εστίαση στη φωνή του έφηβου αναγνώστη _______________________________________ ‘ - ορίζοντες προσδοκιών του αναγνώστη - ορίζοντες προσδοκιών του αναγνώστη ανταπόκριση, διάθεση ανταπόκριση, διάθεση πλήρωση των κενών πλήρωση των κενών - κατασκευάζοντας το δικό μου νόημα - κατασκευάζοντας το δικό μου νόημα constructing my own meaning constructing my own meaning

27 Ζαφειριάδου, Ν.27 _____τα μωρά τους στην ____ σημαία Τα ταΐζουν ____πουρέ και μηλόπιτα, Τα ονομάζουν ______και _____ Τους αγοράζουν ____ κούκλες με _____ μάτια που ανοιγοκλείνουν Ή μια μπάλα _____ και μικροσκοπικά παπούτσια με _____ Πριν ακόμη το μωρό μπορεί να _____, Τους μιλούν με _____ ______ Hallo, babee, hallo Hallo, babee, hallo _______ στα Ισπανικά η Πολωνικά, Όταν τα μωρά κοιμούνται, _______ Σε ένα _____γονικό κρεβάτι, εκείνον τον _____ Γονικό _______ « θα τους _____ το αγόρι μας, το κορίτσι μας, Ο εξαίσιος ____γιος μας, η εξαίσια ____κόρη μας?»

28 Ζαφειριάδου, Ν.28 Κάποια μέρα _______στα δωμάτιά τους Πόρτες και χείλη ______ Και γινόμαστε_____ Μες στο ίδιο μας το σπίτι ______ στο διάδρομο, ακούω _____ Έναν _____ που γνώριζα μα δεν μπορώ να ______ Μιλούσαν με _____ - στόματα που εγώ _____να μιλούν. _____ αργότερα η πόρτα _____. Βλέπω ______ που κάποτε κρατούσα, ανοιχτά σαν ______ στα χέρια μου. Βλέπω οικείο δέρμα τώρα ______ σε μακριά κορμιά Που ______ δίπλα μου ___________ Σχεδόν σαν ________.

29 Ζαφειριάδου, Ν.29 Pat Mora Γεννήθηκε στο El Paso του Texas το 1942. Απόγονος τέταρτης γενιάς οικογένειας μεταναστών από το Μεξικό κατά τη Μεξικανική Επανάσταση του 1910.Συγγραφέας και υπέρμαχος της Μεξικανοαμερικάνικης πολιτισμικής ταυτότητας. Οι γλωσσικές και πολιτισμικές καταβολές της διαφαίνονται στο ποικίλο συγγραφικό έργο της: ποίηση, παιδική λογοτεχνία, δοκίμιο. Στα γραπτά της η Μόρα υιοθετεί το τοπίο και τη ζωή της ερήμου την ανθρώπινη και πολιτισμική διαφορετικότητα της Ν.Δ Αμερικής και του Βόρειου Μεξικού. Γεννήθηκε στο El Paso του Texas το 1942. Απόγονος τέταρτης γενιάς οικογένειας μεταναστών από το Μεξικό κατά τη Μεξικανική Επανάσταση του 1910.Συγγραφέας και υπέρμαχος της Μεξικανοαμερικάνικης πολιτισμικής ταυτότητας. Οι γλωσσικές και πολιτισμικές καταβολές της διαφαίνονται στο ποικίλο συγγραφικό έργο της: ποίηση, παιδική λογοτεχνία, δοκίμιο. Στα γραπτά της η Μόρα υιοθετεί το τοπίο και τη ζωή της ερήμου Chihuahua και αναγνωρίζει την ανθρώπινη και πολιτισμική διαφορετικότητα της Ν.Δ Αμερικής και του Βόρειου Μεξικού.El Paso του Texas El Paso του TexasChihuahua και αναγνωρίζει Αγωνίστηκε για να καθιερωθεί η "El día de los ninos/El día de los libros," μια ημέρα αφιερωμένη στο παιδί και το βιβλίο, τις γλώσσες και τις κουλτούρες που εορτάζεται με εκδηλώσεις ετησίως κάθε Απρίλιο στην Αμερική με προγράμματα που προωθούν τον οικογενειακό γραμματισμό και την πολυπολιτισμικότητα. Αγωνίστηκε για να καθιερωθεί η "El día de los ninos/El día de los libros," μια ημέρα αφιερωμένη στο παιδί και το βιβλίο, τις γλώσσες και τις κουλτούρες που εορτάζεται με εκδηλώσεις ετησίως κάθε Απρίλιο στην Αμερική με προγράμματα που προωθούν τον οικογενειακό γραμματισμό και την πολυπολιτισμικότητα..

30 Ζαφειριάδου, Ν.30 2η πρόταση διδακτικής εξερεύνησης : «ξεκλειδώνοντας τα ποιήματα» Ι. φάση της ‘αναγνώρισης ’- Σιωπηρή εστιασμένη ανάγνωση Ι. φάση της ‘αναγνώρισης ’- Σιωπηρή εστιασμένη ανάγνωση ΙΙ. φάση της ‘ συναλλακτικής ανάλυσης’ μέσα από ‘ερμηνευτικές κοινότητες’ ΙΙ. φάση της ‘ συναλλακτικής ανάλυσης’ μέσα από ‘ερμηνευτικές κοινότητες’ ΙΙΙ. φάση της ‘δημιουργικής γραφής’ – δημοσίευση των έργων των μαθητών ΙΙΙ. φάση της ‘δημιουργικής γραφής’ – δημοσίευση των έργων των μαθητών http://www.teachingliterature.org/teachingliterature /multi.htm http://www.teachingliterature.org/teachingliterature /multi.htm

31 Ζαφειριάδου, Ν.31 Silence Like Cool Sand First lie in it. Close your eyes. Let it move through you. Rock your shoulders back and forth. Dig your heels in. Slow your breath. Curl forward and wash your hands with it. Pour it slowly on your legs. Rub your heels deeper into the damp. Bury your toes. Roll back, eyes shut Disappear into it. Listen to the scratchings, then listen, listen to the roar. From Communion by Pat Mora, Arte Publico Press © 1991 Pat Mora © 1991 Pat Mora

32 Ζαφειριάδου, Ν.32 πρόταση για περαιτέρω ‘κατάδυση’ στην πολυπολιτισμική ποίηση -"Christmas Comes to Moccasin Flat," -"Christmas Comes to Moccasin Flat," του James Welch από το Riding the Earthboy 40, [ ποιητική συλλογή που αναδεικνύει ζητήματα ταυτότητας και το τι σημαίνει να είσαι ανάμεσα σε δυο κουλτούρες ] του James Welch από το Riding the Earthboy 40, [ ποιητική συλλογή που αναδεικνύει ζητήματα ταυτότητας και το τι σημαίνει να είσαι ανάμεσα σε δυο κουλτούρες ] - έργα από την Αφροαμερικάνική παράδοση ποιητών που ανέδειξαν θαραλλέα τα ζητήματα κουλτούρας /ταυτότητας όπως: - Langston Hughes ( 1902 – 1967) - - Maya Angelou (1928- - - Nikki Giovanni (1943-

33 Ζαφειριάδου, Ν.33 “ do we teach things because they are ‘true’? or do we make things ‘true’ by teaching them? ( Mary Alice Delia ) _______________________________________ … να βοηθήσουμε τους εφήβους μαθητές να μάθουν … να βοηθήσουμε τους εφήβους μαθητές να μάθουν να « ξεκλειδώνουν τη δύναμη του κειμένου» και να ανακαλύψουν τις δικές τους δυνάμεις κειμενοποίησης…. να « ξεκλειδώνουν τη δύναμη του κειμένου» και να ανακαλύψουν τις δικές τους δυνάμεις κειμενοποίησης…. Να δουν ότι κάθε ποίημα, δράμα, αφήγημα, είναι ένα κείμενο σχετιζόμενο με άλλα, λεκτικά προ-κείμενα, όσο και κοινωνικά υπο-κείμενα, καθώς και με κάθε είδους μετα- κείμενα, συμπεριλαμβανομένων και των δικών τους προφορικών, γραπτών ή έμπρακτων ανταποκρίσεων Να δουν ότι κάθε ποίημα, δράμα, αφήγημα, είναι ένα κείμενο σχετιζόμενο με άλλα, λεκτικά προ-κείμενα, όσο και κοινωνικά υπο-κείμενα, καθώς και με κάθε είδους μετα- κείμενα, συμπεριλαμβανομένων και των δικών τους προφορικών, γραπτών ή έμπρακτων ανταποκρίσεων.

34 Ζαφειριάδου, Ν.34 Η Δύναμη του Κειμένου Scholes, 2005 Η ανταπόκριση σε ένα κείμενο αποτελεί πάντοτε καθαυτή ένα κείμενο. Η ανταπόκριση σε ένα κείμενο αποτελεί πάντοτε καθαυτή ένα κείμενο. Η ίδια η γνώση μ ας δεν είναι π αρά ένα σκοτεινό κεί μ ενο π ου φωτίζεται όταν του π ροσφέρου μ ε τη διέξοδο της έκφρασης. Η ίδια η γνώση μ ας δεν είναι π αρά ένα σκοτεινό κεί μ ενο π ου φωτίζεται όταν του π ροσφέρου μ ε τη διέξοδο της έκφρασης.

35 Ζαφειριάδου, Ν.35 Langston Hughes ( 1902 – 1967) Harlem, N.Y] Langston Hughes ( 1902 – 1967) [The Jazz renaissance in Harlem, N.Y] Dreams Dreams Hold fast to dreams For if dreams die Life is a broken-winged bird That cannot fly. Hold fast to dreams Hold fast to dreams For when dreams go Life is a barren field Frozen with snow.

36 Ζαφειριάδου, Ν.36 Epilogue… Maya Angelou Maya Angelou

37 Ζαφειριάδου, Ν.37 Ευχαριστώ, thank you, gracias….