2 ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ 2015-2016 ΤΑΞΗ:Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ – ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:ΑΝΘΗ ΤΣΑΤΟΥΜΑ.

Παρουσίαση με θέμα: "2 ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ 2015-2016 ΤΑΞΗ:Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ – ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:ΑΝΘΗ ΤΣΑΤΟΥΜΑ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 2 ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ 2015-2016 ΤΑΞΗ:Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ – ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:ΑΝΘΗ ΤΣΑΤΟΥΜΑ

2 ΠΟΝΤΟΣ Έμη Αποστολάκου Ευγενία Βραζάνη Ευαγγελία Λαμπρινάκου

3 Γεωγραφική θέση Ο Πόντος είναι η ελληνική ονομασία της γεωγραφικής περιοχής των ΒΑ. ακτών της Μικράς Ασίας, η παράλια περιοχή της Καππαδοκίας, ανατολικά της Παφλαγονίας, η οποία σήμερα ανήκει στην Τουρκία. Η γεωγραφική θέση του Πόντου ορίζεται δυτικά από τον ποταμό Παρθένιο της Βιθυνίας, νότια από την οροσειρά Ολγασύς, ανατολικά από τη λεγόμενη Μικρή Αρμενία και βόρεια από τη θάλασσα του Ευξείνου Πόντου που σήμερα ονομάζεται και Μαύρη Θάλασσα

4 Ιστορία-Γενοκτονία Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1923. Εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή περίπου 326.000-382.000 Ελλήνων. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Άνω Πόντο και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα. Η διαδικασία εξόντωσης των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου διακρίνεται ιστορικά σε τρεις συνεχόμενες φάσεις:

5 Α’-Β’ Φάση Το κύμα μαζικών διώξεων ξεκίνησε στον Πόντο με την μορφή εκτοπίσεων το 1915. Οι εκτοπίσεις συνεχίζονταν ακατάπαυστα και κατά την εποχή που τα ρωσικά στρατεύματα εισήλθαν στην Τραπεζούντα στις αρχές του 1916. Ιδιαίτερα με το πρόσχημα ότι οι Πόντιοι υποστήριζαν τις κινήσεις των Ρώσων μεγάλος αριθμός κατοίκων από τις περιοχές της Σινώπης και της Κερασούντας εκτοπίστηκαν στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας. Σημειώθηκαν επίσης και εξαναγκαστικοί εξισλαμισμοί γυναικείων πληθυσμών.

6 Γ’Φάση Ύστερα από την συνθηκολόγηση της Ρωσίας και την απόσυρση του ρωσικού στρατού από την περιοχή, εντάθηκαν οι διώξεις στην περιοχή. Με την άφιξη του Κεμάλ Ατατούρκ, τον Μάιο του 1919, στην περιοχή και την έξαρση του κινήματός του εντάθηκε η δράση άτακτων ομάδων (τσετών) κατά των χριστιανικών πληθυσμών. Μεταξύ Φεβρουαρίου και Αυγούστου 1920 πραγματοποιήθηκε η πυρπόληση της Μπάφρας και η μαζική εξόντωση των 6.000 Ελλήνων προύχοντες και οι προσωπικότητες του πνεύματος, συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο από τα λεγόμενα "Δικαστήρια της Ανεξαρτησίας" στην Αμάσεια, κατά τον Σεπτέμβριο του 1921.

7 Ήθη και Έθιμα Το παραδοσιακό καρναβάλι τη 2η ημέρα του νέου έτους Οι "Φανοί" Το πέταγμα "αερόστατου" την Καθαρή Δευτέρα Ο διαγωνισμός χαρταετού την Καθαρή Δευτέρα στην, με την παραδοσιακή φασολάδα, τα τουρσιά, τις ελιές, τις λαγάνες και το ολοήμερο γλέντι. Οι "Λαζαρίνες" Ο "Χορός της Ρόκας Η πρωτομαγιά σε εξοχικές τοποθεσίες όλων των χωριών. Οι "Καβαλάρηδες της Σιάτιστας", Οι "Κλαδαριές" (μεγάλες φωτιές σε κάθε γειτονιά) Τα κάλαντα την παραμονή των Χριστουγέννων Οι "Μαμώεροι" ή "Μομώγεροι« Τα "Παρχάρια

8 Παραδοσιακές Στολές-Γυναικεία Η γυναικεία ποντιακή φορεσιά έχει στοιχεία από το βυζαντινό κουστούμι. Το χαρακτηριστικό της ένδυμα είναι η «ζιπούνα» ή «ζουπούνα». Καθιερώθηκε σαν ορολογία για ολόκληρη τη φορεσιά. Στον δυτικό Πόντο η ζιπούνα λεγόταν εντερίν ή αντερί. Την συναντούμε διαφοροποιημένη λόγω των κλιματολογικών συνθηκών, αλλά και της κοινωνικής θέσης της κάθε γυναίκας. Επίσης η ηλικία έπαιζε σημαντικό ρόλο στη διαφοροποίηση της υφασματολογίας και της χρωματολογίας.

9 Εξαρτήματα Ζιπούνα : Μακρύ μανικωτό φόρεμα χωρίς ραφή στους ώμους. Σαλβάρ : Φαρδιά βράκα που αποτελείται από τέσσερα κομμάτια, το δεξί και το αριστερό σκέλος και το καβάλο εμπρός και πίσω. Τα τέσσερα αυτά κομμάτια τα ένωναν, και σαν αποτέλεσμα έβγαζαν μια πολύ φαρδιά βράκα. Στη μέση περνούσαν κορδόνι και έτσι το ρούχο σχημάτιζε πολλές πτυχές. Το σαλβάρι το έδεναν στα γόνατα και το υπόλοιπο του υφάσματος έπεφτε στη μέση της γάμπας. Το φάρδος του ήταν τέτοιο που εξυπηρετούσε ως φουρό παλιάς εποχής για να στέκεται όμορφα η ζιπούνα. Καμίς : Υποκάμισο που συνόδευε την επίσημη ενδυμασία. Μεσοφούστανο : Μονοκόμματο ύφασμα, το οποίο έκλεινε με μια ραφή πίσω. Επάνω έμπαινε λάστιχο ή κορδόνι με αποτέλεσμα να σχηματίζει πτυχές. Μακρογούνι : Επίσημο ένδυμα που εξυπηρετούσε ως παλτό. Ήταν ραμμένο σε γραμμή «Α» στον κορμό, και τα μανίκια ήταν χωρίς κουμπιά. Το μάκρος του ξεκινούσε από το λαιμό και κατέληγε στους αστράγαλους. Κατιφέ : Βελούδινο ζακέτο. Το μάκρος του ξεκινούσε από τον ώμο και κατέληγε στη μέση. Ήταν κεντημένο στο λαιμό, στη μέση, στο στήθος και τα μανίκια, με χρυσό συρμάτινο κορδόνι Κάτω από τη μασχάλη υπήρχε σχέδιο κεντημένο το οποίο ονόμαζαν καντίλ ή κεντίλ επειδή σχημάτιζε καντήλα. Τσόχα : Πανωφόρι καθημερινής χρήσης. Υπήρχε η γυναικεία και η αντρική.Η γυναικεία τσόχα υπήρχε σε δύο τύπους. Στην πρώτη περίπτωση το μάκρος ξεκινούσε από το λαιμό και κατέληγε στους γοφούς, ενώ στη δεύτερη περίπτωση το μάκρος έφτανε στη μέση της γάμπας. Κούμπωνε στο πλάι, και επάνω υπήρχε ένας μικρός όρθιος γιακάς. Σαλ : Ήταν το σάλι που έβαζαν στους ώμους οι γυναίκες. Το συναντούμε σε τρίγωνο ή τετράγωνο σχήμα, το οποίο δίπλωναν στη μέση. Στις άκρες υπήρχαν μικρά πισκούλια (φούντες).

10

11 Παραδοσιακές Στολές-Ανδρική Η ανδρική παραδοσιακή φορεσιά πήρε το όνομα από το παντελόνι με τα στενά σκέλια και την φαρδιά σούρα, το οποίο ονομαζόταν Ζίπκα. Γι’ αυτό με τον όρο “Ζίπκα” εννοούμε ολόκληρη την ποντιακή ανδρική ενδυμασία, που περιλαμβάνει γιλέκο, σακάκι, ζωνάρι, κουκούλα, τσάπουλας και μέστια. Το ύφασμα που χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή της ανδρικής ενδυμασίας ήταν τσόχα ή βαμβακερό ύφασμα ή λινό ή κασμίρ, ενώ τα πιο συνηθισμένα χρώματα ήταν το μαύρο, το καφέ, και το μπλε.

12 Εξαρτήματα ΣΑΛΒΑΡΙΝ : η φαρδιά βράκα που έμοιαζε με τη νησιώτικη. ΚΟΝΤΕΣΙΝ : που είναι οι διάφοροι τύποι της κοντής ζακέτας. ΖΙΠΚΑ: βράκα με στενό μπατζάκι και μεγάλη σέλα, μαζεμένη σε πτυχές πίσω και λιγότερες μπροστά. Ήταν μάλλινο, τσόχινο σε αποχρώσεις του μαύρου, μπλε σκούρο, γκρι, καφέ με σκούρα στην απόχρωση συρρίτια. ΚΑΜΙΣ : υφαντό πουκάμισο, συνήθως καρό ή μονόχρωμο άλλοτε με γιακά κι άλλοτε χωρίς,κούμπωμα συνεχόμενο μέχρι κάτω ή μισό. ΓΙΛΕΚ : κοντό γιλέκο ίδιο με το ύφασμα της ΖΙΠΚΑΣ με σκούρα κεντήματα στη λαιμόκοψη και στο μέρος των κουμπιών και της μικρής τσέπης για την ώρα. ΖΩΝΑΡ : Μακριά λωρίδα υφάσματος που χρησίμευε στο σφίξιμο των ρούχων επάνω στο σώμα του άνδρα.

13 ΣΙΛΑΧΛΙΚ ή ΣΕΡΑΧΛΙΚ: Δερμάτινη χοντρή ζώνη με πολλές θήκες που φοριόταν πάνω από το τραπολόζ και χρησίμευε για να θηκιάζει το μαχαίρι ή το πιστόλι. ΦΥΣΕΚΛΙΚΙΑ: φοριόντουσαν σταυρωτά και ήταν χαρακτηριστικό εξάρτημα της φορεσιάς των ανταρτών. Πρέπει σε αυτό το σημείο ν’ αναφέρουμε ότι τα φισεκλίκια ήταν εξάρτημα ανάγκης των ανδρών του βουνού και του ανταρτικού. ΠΑΣΛΟΥΚ ή ΠΑΣΛΙΚ ή Κουκούλα: φοδραρισμένο ύφασμα ΖΙΠΚΑΣ σε σχήμα κουκούλας με λωρίδες υφάσματος τα λεγόμενα ΩΤΙΑ τα οποία δένονταν με διαφορετικούς τρόπους ΤΖΑΡΟΥΧΙΑ: τσαρούχια από χοιρινό ύφασμα ΚΑΡΑΚΟΥΛΑΚ ή ΚΑΜΑ: το μακρύ μαχαίρι με την χαρακτηριστική λαβή ΕΓΚΟΛΠΙΟ: ένα είδος ασημένιας θήκης με ανάγλυφες παραστάσεις του Αγίου Γεωργίου ΦΥΛΑΧΤΟΝ ή ΧΑΪΜΑΛΙ: ασημένιο φυλαχτό κρεμασμένο στο λαιμό ή καρφιτσωμένο στο στήθος. Συνήθως το είχαν αυτοί που έφευγαν ή για τον πόλεμο ή στην ξενιτιά.

14

15 Νησιά Αιγαίου (Ικαρία) Θεσσαλία (Καρδίτσα Γιάτρα Γεωργία Συνοδινού Αναστασία Τζανετέα Νικολέτα Τσεμπελή Ελένη Χούπη Ελένη

16 Ικάρια Η Ικαρία είναι ένα Ελληνικό νησί του ανατολικού Αιγαίου και αποτελεί την ομώνυμη Περιφερειακή Ενότητα Ικαρίας. Πρωτεύουσα και επίνειο του νησιού είναι ο Άγιος Κήρυκος στη νοτιοανατολική ακτή της νήσου, ενώ δεύτερος αναπτυσσόμενος λιμένας είναι ο Εύδηλος στη βόρεια ακτή. Το όνομά του, το πήρε από τον γιο του Δαιδάλου, Ίκαρο, ο οποίος ξεβράστηκε στις ακτές αυτού του νησιού. Η Ικαρία είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, με 255 τετραγωνικά χιλιόμετρα σε έκταση και με 102 μίλια (160 χιλιόμετρα) ακτογραμμή. Διοικητικά αποτελεί την ομώνυμη περιφερειακή ενότητα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Η Ικαρία αποτελείται από τον Δήμο Ικαρίας και περιλαμβάνει την Ικαρία και τις γειτονικές της. Ο πληθυσμός της ανέρχεται 8.423 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Ιδιαίτερα γνωστός στο πανελλήνιο είναι ο Ικαριώτικος χορός που χορεύεται στα τοπικά πανηγύρια, από τα οποίο ευρέως νησίδες γνωστό είναι της Αγίας Μαρίνας, στο χωριό Αρέθουσα ημέρας της απελευθέρωσης του νησιού στις 17 Ιουλίου. Τα τελευταία χρόνια τα πανηγύρια έχουν "ξαναγεννηθεί" με την συμμετοχή της νεολαίας αλλά και των επισκεπτών του νησιού τα καλοκαίρια, καθώς είναι ένα από τα στοιχεία της ιδιοτυπίας των Ικαριωτών. Στα Ικαριώτικα πανηγύρια, οι διοργανωτές είναι όλοι εθελοντές του χωριού που μαγειρεύουν (βραστό και ψητό κατσίκι, πατάτες, σαλάτες, κλπ.), σερβίρουν, ενώ η ορχήστρα με κυρίαρχο το βιολί δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στον Ικαριώτικο χορό. Τα έσοδα χρησιμοποιούνται στην συνέχεια για έργα της κοινότητας του χωριού. Το δυνατό κόκκινο Ικαριώτικο κρασί συμβάλλει έτσι ώστε πολλά πανηγύρια να έχουν πολύ κέφι και να διαρκούν όλη τη νύχτα. Όλα αυτά συνιστούν πρωτοτυπίες στον Ελλαδικό χώρο κάνοντας τα πανηγύρια της Ικαρίας μοναδικά.

17 Χοροί Ικαρίας Υπάρχουν δύο Ικαριώτικοι χοροί: ο αυθεντικός Ικαριώτικος (στη πραγματικότητα τέσσερα διαφορετικά τραγούδια-σκοποί, που συνολικά ή ξεχωριστά αποτελούν τον Ικαριώτικο χορό), που χορεύουν οι Ικαριώτες στα παραδοσιακά πανηγύρια τους. Συγκεκριμένα οι οργανικοί σκοποί είναι ο τσαμούρικος,ο ραχιώτικος και ο περαμαρίτικος και τα τραγούδια "Πέρα στο χωριού τη βρύση" και "Η συμπεθέρα". Το τραγούδι "Ικαριώτικος" (Η αγάπη μου στην Ικαριά) (Κονιτόπουλος, Πάριος κα.) Σύγχυση δημιουργείται συχνά μεταξύ των δύο εκδοχών. Πολύς κόσμος πιστεύει οτι το τραγούδι "Η αγάπη μου στην Ικαριά" είναι ο παραδοσιακός Ικαριώτικος χορός, το οποίο είναι ανακριβές. Αν και οι χοροί είναι εξαιρετικά όμοιοι (στη πραγματικότητα ίδια βήματα με διαφορετικό ρυθμό και τρόπο) Στον Ικαριώτικο χορό οι χορευτές πιάνονται ψηλά από τους ώμους. Τα όργανα που παίζουν τον Ικαριώτικο, παραδοσιακά είναι η Τσαμπούνα ή τσαμπουνοφυλάκα, το βιολί και σε πιο σύγχρονες εκδοχές και η κιθάρα. Στις χορευτικές εκδηλώσεις της Ικαρίας που γίνονται όλο το καλοκαίρι (και όχι μόνο) στο νησί του Ικάρου, η εκδοχή 2 (η αγάπη μου στην Ικαρία) δεν ακούγεται καθόλου από τις παραδοσιακές ορχήστρες του νησιού. Αυτό ερμηνεύεται από αρκετούς ως αποφυγή σύγχυσης του πραγματικού Ικαριώτικου με το τραγούδι. Αντ' αυτού, σε όλα τα Ικαριώτικα πανηγύρια την τιμητική του φυσικά έχει ο Ικαριώτικος (εκδοχή 1) όπου παίζεται και χορεύεται με πάθος αρκετές φόρες κατά τη διάρκεια του πανηγυριού από πλήθος κόσμου. Βίντεο

18 Στολή Ικαρίας Οι στολή της Ικαρίας είναι παρόμοια με την παραδοσιακή νησιωτική στολή μόνο που παρατηρούμε ορισμένες τοπικές τροποποιήσεις. Γενικότερα οι παραδοσιακές φορεσιές που παρατηρούμε στα λαογραφικά μουσεία είναι κεντημένες στο χέρι και όχι μεσάτες. Αυτό συμβαίνει, διότι κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα ήταν επάγγελμα που επιτελούσαν άνδρες. Συγκεκριμένα υπήρχαν χωριά που έβγαζαν τερζήδες (δηλαδή ράφτες), οι οποίοι ήταν επαγγελματίες στο κέντημα και έφτιαχναν ρούχα κεντημένα περίτεχνα και φαρδιά, τα οποία μεταβιβάζονταν από τη μάνα στην κόρη, στην εγγονή, στην δισέγγονη κ.ο.κ. Γι’ αυτό τον λόγο μάλιστα πάντα σε αυτές τις γυναικείες στολές υπάρχει μια ζώνη στη μέση, η οποία το έκανε μεσάτο. Σε αντίθεη με τη γυναικεία, η αντρική στολή περιέχει βράκα. Επιπλέον, ο λεγόμενος «πατέρας» του χωριού συνήθιζε να φοράει στην πλάτη του το "φυλάκι". Πρόκειται για ένα σακίδιο φτιαγμένο από (προβιά) δέρμα κατσίκας, απαραίτητο εφόδιο για κάθε Ικαριώτη και Ικαριώτισσα.

19

20 Καρδίτσα Η Καρδίτσα είναι πόλη της Ελλάδας και πρωτεύουσα της ομώνυμης Περιφερειακής Ενότητας της Θεσσαλίας. Κατά την Ελληνική απογραφή το 2011,η Δημοτική ενότητα Καρδίτσας είχε πληθυσμό 44.002 μόνιμους κατοίκους, ενώ η πόλη της Καρδίτσας είχε 38.554 κατοίκους. Το 1950 αριθμούσε περίπου 14.000. Βρίσκεται στη θεσσαλική πεδιάδα. Οι πρώτες ασφαλείς πληροφορίες για την ύπαρξη της Καρδίτσας ανάγονται στον 15ο αιώνα και προέρχονται από οθωμανικές διοικητικές πηγές. Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η ονομασία της πόλης προέρχεται από την λέξη "καρυδιά - καρυδίτσα" που με την θεσσαλική προφορά έγινε "Καρδίτσα". Η πόλη φημίζεται για την καλή ρυμοτομία της, μιας και είναι πεδινή, τους πολλούς πεζόδρομους και το πρώτο δίκτυο ποδηλατοδρόμων. Σε κεντρικό σημείο της πόλης βρίσκεται το υπέροχο άλσος του Παυσιλύπου, με τα ελεύθερα παγώνια, στην άκρη του οποίου δεσπόζει ο μητροπολιτικός ναός των Αγίων Αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου και Ελένης. Η Καρδίτσα είναι η νεότερη από τις υπόλοιπες τρεις θεσσαλικές πρωτεύουσες παρόλο που ο νομός κατοικήθηκε από την αρχή της παλαιολιθικής εποχής. Η πρώτη αναφορά για τον οικισμό γίνεται από έναν Άγγλο περιηγητή το 1810, ενώ έγινε επίσημα Δήμος το 1882, ένα χρόνο μετά την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους. Στις 12 Μαρτίου 1943 η Καρδίτσα γίνεται η πρώτη ελεύθερη πόλη της Ευρώπης, με τη βοήθεια των αγωνιστών του Ε.Λ.Α.Σ, ενώ κατά τη διάρκεια της αντίστασης στο οροπέδιο της σημερινής λίμνης Πλαστήρα λειτούργησε συμμαχικό αεροδρόμιο.

21 Χοροί Καρδίτσας Η Καραγκούνα είναι ένας από τους κυριότερους χορούς της Θεσσαλίας. Οι χορευτές και οι χορεύτριες, πιασμένοι από τις παλάμες, σχηματίζουν ανοιχτό κύκλο με μέτωπο προς το κέντρο. Ο χορός συνήθως ξεκινάει με τη Σβαρνιάρα ή τη χοντρή Καραγκούνα, όπως τη λένε, στην οποία χορεύουν συνέχεια μπροστά, προς τη φορά του κύκλου. Τα βήματα είναι ίδια με αυτά του Συρτού, αλλά πολύ πιο βαριά και αργά. Αφού τη χορέψουν πολλές φορές ξεκινάνε την Καραγκούνα, η οποία αποτελείται από τρία χορευτικά μοτίβα. Καθένα από αυτά έχει διαφορετικό αριθμό βημάτων, αλλά εκτελούνται σε ισόχρονο κανονικό ρυθμό. Το τραγούδι της Καραγκούνας είναι μια αναφορά κι ένας θαυμασμός στην αρχοντική καραγκούνικη γυναικεία φορεσιά. Η λέξη καραγκούνα στα αρχαία ελληνικά σημαίνει κινήσεις του κεφαλιού και ο χορός χαρακτηρίζεται από αυτές. Βίντεο

22 Στολή Καρδίτσας Η γυναικεία Καραγκούνικη φορεσιά αποτελούταν από τη φανέλα με τα χερότια, το πουκάμισο, την τραχηλιά, τον κοντοσαγιά (Καρδίτσα) ή χαμπλουσαγιά (Τρίκαλα) ή το καβάδι (Σοφάδες- Παλαμάς), τα καβαδομάνικα (Καρδίτσα+ Τρίκαλα), τους σαγιάδες, τις ποδιές, το ζουνάρι ή τη χρυσοκέντητη ζώνη, το γκιουρντί (Καρδίτσα και Τρίκαλα) ή το σιγκούνι (Σοφάδες- Παλαμάς), τη φλοκάτα (Καρδίτσα και Τρίκαλα) ή το φλοκάτο (Σοφάδες- Παλαμάς), τα τσιρέπια και τα κορδέλια. Ο κεφαλόδεσμος Η τραχηλιά Ο εσωτερικός σαγιάς Τα καβαδομάνικα Ο εξωτερικός σαγιάς Το γιλέκι Οι ποδιές Το γκιουρντί Η φλοκάτα/ το φλοκάτο Η πατσαούρα του κεφαλόδεσμου, τα τσερέπια και τα κορδέλια

23

24 Πηγές http://www.tralala.gr/karagkouna/ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%BF%CF%81%CE%B5%CF%83%C E%B9%CE%AC_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1 %CE%B3%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CF%82 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%BF%CF%81%CE%B5%CF%83%C E%B9%CE%AC_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1 %CE%B3%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CF%82 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B9%C F%8E%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B9%C F%8E%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82

25 Θράκη Κέρκυρα. Μαρία Μπλάθρα Ηλίας Μπεκιάρης Λάμπρος Χριστοδουλάκος

26 ΘΡΑΚΗ Γεωγραφικά Στοιχεία Η Θράκη είναι μια ιστορική και γεωγραφική περιοχή των Βαλκανίων στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Σήμερα το όνομα Θράκη υποδηλώνει μια περιοχή που εκτείνεται στη νότια Βουλγαρία (βόρεια Θράκη), τη βορειοανατολική Ελλάδα (δυτική Θράκη), και την ευρωπαϊκή Τουρκία. Η περιοχή που ανήκει στην Ελλάδα, αποτελεί το γεωγραφικό διαμέρισμα της Θράκης και υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Σύνορα της Θράκης σε τρεις θάλασσες: η Μαύρη θάλασσα, το Αιγαίο και η Προποντίδα. Στην Τουρκία, καλείται επίσης Ρούμελη.

27 Η Γυναικεία Φορεσιά Οι γυναικείες φορεσιές αντίθετα με την ανδρική φορεσιά είναι διαφορετικές από τόπο σε τόπο και δηλώνουν την κοινωνική θέση της γυναίκας. Οι ελεύθερες είχαν ρούχα με ζωηρά χρώματα, πλούσιο κέντημα και κορδέλες με πούλιες. Τα κόκκινα «σαλένια» ή «μπουχασένια» τα φορούσαν μόνο οι νύφες μέχρι 40 μέρες μετά το γάμο. Ο κεφαλόδεσμος σεμνός για τις ηλικιωμένες, λουλουδιασμένες μαντίλες για τις ελεύθερες.Η ζωή της γυναίκας στην Θράκη ήταν δύσκολη. Την ημέρα δούλευε στο χωράφι και το βράδυ εκτός από τις δουλειές του σπιτιού, ύφαινε στον αργαλειό.

28 1. Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΦΟΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΓΕΦΥΡΑΣ. Το μακρύ πουκάμισο είναι από λευκασμένο χοντρό βαμβακερό ύφασμα, με υφαντά κεντήματα στον ποδόγυρο και κεντήματα στα μανίκια. Το στενό αμάνικο μονοκόμματο σαγιακένιο φουστάνι έχει χρώμα μαύρο, καφέ, ή βυσσινί, με κεντήματα στον ποδόγυρο και στην τραχηλιά. Μοτίβα, δένδρα, κούκλες. Το φουστάνι στο Ζαλούφι ήταν πάντα μαύρο ή σκούρο βυσσινί. Το νυφικό ήταν πάντα μαύρο κεντημένο με βαμβακερές κλωστές. Στο Ζαλούφι οι ποδιές είναι βελούδινες με στεφανάκια από λουλούδια κεντημένα. Το πιο εντυπωσιακό κομμάτι της ενδυμασίας αυτής είναι το τερλικ. Το τερλίκ έχει πλούσιο κέντημα με λευκό βαμβάκι και χρωματιστά μαλλιά στα δύο μπροστινά φύλλα, στον ποδόγυρο, στην πλάτη και σε όλες τις ραφές. Πάνω στο τερλίκ κεντούν αραιά διάφορα σχήματα. Πιο απλά είναι τα νεώτερα αμάνικα συνήθως τσιπούνια, σκούρου χρώματος που ήταν πιο ελαφρά κεντημένα. Στο κεφάλι φορούσαν ένα κόκκινο σκουφάκι με υποσαγώνιο το μαγγούρι. Κάτω από την μαντίλα στερέωναν (στο μαγγούρι) σειρές φλουριά και σταυρούς που κρέμονταν στο μέτωπο. Στα πόδια οι νύφες φορούσαν τα λευκά σαγιακένια καλτούνε, στολισμένα με χρωματιστά γαϊτάνια. Καθημερινά φορούσαν γουρουνοτσάρουχα. Τις Κυριακές και τις γιορτές κουντούρες.

29 2. Η Φορεσιά των Μεταξάδων Την φορεσιά των Μεταξάδων φορούν και στα γύρω χωριά Το χαρακτηριστικό της γυναικείας φορεσιάς των Μεταξάδων είναι το μαύρο φόρεμα με τα πορτοκαλιά γαϊτάνια στον κόρφο και δύο ανοίγματα στο στήθος τις κουρφλήθρες, που διευκόλυναν την γυναίκα κατά τον θηλασμό, καθώς και τα λεπτά βαμβακερά ή μεταξωτά υφάσματα που χρησιμοποιούν στην κατασκευή των φουστανιών. Το πουκάμισο, ήταν βαμβακερό λευκό το καθημερινό, βαμβακομέταξο το καλό. Τα καλά πουκάμισα ονομάζονταν κιναρωτά ήταν υφαντά μεταξωτά, με ρίγες από μάλλινες ή βαμβακερές κλωστές κι είχαν στο τελείωμά τους δαντέλα και πούλιες. Το γιλέκο, από σαγιάκι ήταν κεντημένο με πούλιες και πολύχρωμες βαμβακερές και μεταξωτές κλωστές. Στα πόδια οι γυναίκες φορούσαν τις κάλτσες, άσπρες μάλλινες με χρωματιστά λουλούδια για το χειμώνα. Παπούτσια είχαν τα μέστια, υφασμάτινα παπουτσάκια με γαϊτάνια σε μαύρο ή πορτοκαλί χρώμα. Οι ποδιές που φορούσαν ήταν υφαντές μάλλινες με διάφορα σχέδια. Ο κεφαλόδεσμος είναι περίτεχνος με μπαρμπούλες σε κίτρινο χρώμα για τις νέες και σε σκούρα χρώματα για τις ηλικιωμένες. Πολλά στολίδια έκαναν και οι ίδιες όπως το φαρδύ χάντρινο περιλαίμιο, το γκερντάν.

30 Παραδοσιακοί Χοροί Θράκης Οι χοροί της Θράκης παρουσιάζονται πλούσιοι σε αριθμό και εντυπωσιακοί στο τρίπτυχο κίνηση, λόγος, μελωδία. Η ιδιάζουσα ακόμη συμμετρία κινήσεων του σώματος, σε συνδυασμό με συντονισμένα στην ίδια οξύτητα από τους χορευτές ζωηρά επιφωνήματα. Οι χοροί είναι κυκλικοί, αντικριστοί και μεικτοί και έχουν διάφορες ονομασίες κυρίως από ιδιαίτερα τοπικά γεγονότα, από εναρκτήριους στίχους τραγουδιών που τους συνοδεύουν κλπ. Οι πιο συνηθισμένοι είναι: Ο Ζωναράδικος είναι παραδοσιακός χορός από τη Θράκη, που έφεραν στην Ελλάδα πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία. Οφείλει την ονομασία του στη λαβή που χρησιμοποιούν οι χορευτές γιατί πιάνονται από τα ζωνάρια τους. Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες. Η μουσική του χορού είναι εξάσιμη και υπάρχουν διάφορες παραλλαγές για το όνομά του, ανάλογα με τον τρόπο που χορεύεται. Δηλαδή αν τα βήματά του είναι συρτά τότε λέγεται 'Ντούζικος' και όταν γίνονται πολύ γρήγορα και πηδηχτά τότε λέγεται 'Τσέστος', μια χορογραφία του ζωναράδικου που είναι ένας πολύ γρήγορος και εντυπωσιακός χορός που χορεύεται μόνο από άντρες. Χαρακτηριστικό του είναι τα σβέλτα βήματα.ο πιό διαδεδομένος.κυκλικός χορός που στο φόρτε του οι χορευτές πιάνονται από τα χέρια σταυρωτά και από τα ζωνάρια!εκεί οφείλεται και το όνομά του..αντρικός χορός παλιότερα,σήμερα χορεύεται και από γυναίκες οι οποίες ακολουθούν σε δικό τους κύκλο τους άντρες.όταν η μουσική γίνει έντονη χορεύουνε μόνο άντρες σε ευθεία και όχι κυκλικά όπως συνηθίζεται.είναι γνωστός με διάφορες ονομασίες που δηλώνουν,τον τρόπο που πιάνονται οι χορευτές, ζωναράτος,τον τρόπο που τον χορεύουν,ντούζικος,ίσια τσέστος,μικρά και σβέλτα βήματα.Ο ντούζκος και ο τσέστος χορεύεται από άντρες.είναι πραγματικά υπέροχος χορός.η σπείρα,είναι μιά φιγούρα του ζωναράδικου που γίνεται συνήθως στο τέλος για εντυπωσιασμό και είναι πράγματι πολύ ωραίο να το βλέπεις και να το χορεύεις. Συγκαθιστός. Ιδιαίτερα σημαντικός χορός, από άντρες και γυναίκες. Χορεύεται στους γάμους, όταν πηγαίνουν να πάρουν τη νύφη, επίσης σε πανηγύρια και άλλα γλέντια. Την ονομασία του οφείλει στο ότι το βήμα του χορευτή ημικάθεται μια στο δεξιό και μια στο αριστερό πόδι. Οι συγκαθιστοί σκοποί είναι πολλοί σε κλίμακες, τρόπους και αρχιτεκτονική μελωδιών. Χορεύονται κατά ζεύγη αντικριστά με μεγάλη ποικιλία χορευτικών σχημάτων και συνοδεύονται από ενθουσιώδη επιφωνήματα.

31 ΚΕΡΚΥΡΑ Γεωγραφικά στοιχεία Η Κέρκυρα είναι ένα από τα βορειότερα και δυτικότερα νησιά της Ελλάδας και του Ιονίου Πελάγους. Βρίσκεται στην είσοδο της Αδριατικής Θάλασσας, κοντά στις Ηπειρωτικές ακτές. Οι βορειοανατολικές της ακτές πλησιάζουν αρκετά τις ακτές των Αγίων Σαράντα και της Αλβανίας.

32 Γυναικεία Φορεσιά Οι φορεσιές ήταν συνήθως φτιαγμένες και κεντημένες στο σπίτι από τις ίδιες και τις γυναίκες της οικογένειας. Οι γυναικείες γιορτινές ενδυμασίες, χαρακτηρίζονται από την πολυπλοκότητα και την πολυχρωμία των σχεδίων, την ποικιλομορφία ανάλογα με την περιοχή προέλευσης, την φαντασμαγορία των κεντημάτων, τα περίτεχνα κεφαλοκαλύματα, τα βαρύτιμα και μεγαλόσχημα κοσμήματα. Τα κομμάτια της γυναικείας φορεσιάς: Η μπουστίνα : σκεπάζει το στήθος πάνω από το πουκάμισο και είναι από λεπτό λινό, βαμβακερό ή μετάξινο πανί με πολλά κεντητά ποικίλματα, όπου και καρφώνανε τα χρυσά γαμήλια δώρα. Το πεσελί : είναι το αριστοτεχνικό συμπλήρωμα της γαμήλιας ενδυμασίας, δώρο του γαμπρού στη νύφη. Από ζωηρόχρωμο βελούδο, κεντημένο με χρυσοκλωστή με πολυσύνθετα και εντυπωσιακά σχέδια, στολισμένο με χρυσογάιτανα και ασημένια ή χρυσά κουμπιά, ακολουθούσε τις γιορτινές εμφανίσεις της γυναίκας για την υπόλοιπη ζωή της. Οι κεφαλόδεσμοι : στην κερκυραϊκή φορεσιά είναι το επιστέγασμα της γυναικείας εμφάνισης, συναρτώνται με το χτένισμα και διατηρούν πολλές και φανερές διαφορές μεταξύ τους, ώστε να αναγνωρίζεται το χωριό προέλευσης αλλά και η οικογενειακή κατάσταση ή η διαθεσιμότητα της γυναίκας. Τα κοσμήματα : που συνόδευαν τη γαμήλια ή γιορτινή ενδυμασία ήταν πολλά και βαρύτιμα. Για τα σκουλαρίκια μόνο αναφέρονται δεκαπέντε ονομασίες για ισάριθμα είδη! Στόλιζαν, εκτός από τους λοβούς των αυτιών, το λαιμό σαν περιδέραια και γκόλφια, το στήθος σαν στηθοβελόνες, σπίλες (καρφίτσες) ή σφίγγλες (καρφίτσες με στρογγυλά σμιλεμένα κεφάλια), τη μέση σαν πόρπες, τους καρπούς μπρατσουλέτα (βραχιόλια) ή οκάνες (χρυσές στρογγυλές βέργες) και τα δάκτυλα. Τα αγόραζαν οι άντρες τους και οι συγγενείς από το εξωτερικό, αλλά κυρίως τα έφτιαχναν οι περίφημοι λαϊκοί κερκυραίοι τεχνίτες.

33 Παραδοσιακοί Χοροί Ο Κερκυραϊκός χορός είναι δημοτικό τραγούδι και χορός που χορεύεται στην Κέρκυρα. Ο χορός λέγεται και ρούγα, καθώς και πέρδικα, από τα λόγια του τραγουδιού που τον συνοδεύει. Ο κερκυραϊκός χορός χαρακτηρίζεται από ελαφράδα, χάρη και έντονο λυρικό στοιχείο. Χορεύεται σε ζευγάρια που έχουν μέτωπο προς τη φορά του χορού. Μπορεί επίσης να αρχίσει από απλό κύκλο και να μετασχηματιστεί σε ζευγάρια. Τα πόδια είναι στην προσοχή. Τα ζευγάρια συνδέουν το μέσα χέρι τους με λαβή Καλαματιανού και το φέρνουν λυγισμένο στο ύψος και κοντά στον ώμο. Το άλλο χέρι το τοποθετούν σε μεσολαβή. Μπροστά από τα ζευγάρια και σε απόσταση 2-3 μέτρων μπαίνει ο πρωτοχορευτής ή ζευγάρι πρωτοχορευτών με την πλάτη προς τη φορά του χορού. Ο χορός αποτελείται από 12 βήματα. Ο κορυφαίος εκτελεί όλα τα βήματα με την πλάτη στραμμένη προς τη φορά. Ποικίλει τον χορό με βήματα σταυρωτά, στροφές, καθίσματα και τον αρχίζει από το αριστερό πόδι. 2. Ο χορός Φουρλάνα από την πόλη Φίερλι της Ιταλίας, παρόλο που δεν είναι παραδοσιακός, χορεύεται στην Κέρκυρα από ζευγάρια που ακολουθούν συγκεκριμένη χορογραφία ευρωπαϊκής επίδρασης και είναι ιδιαίτερα χαρούμενος και αγαπητός

34 ΠΗΓΕΣ: www.corfu.gr www.vikipaideia.gr –

35 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ- ΜΑΝΗ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ : ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΧΤΑΜΟΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΔΟΓΑΝΤΖΗ

36 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝA: ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΟΡΟΙ(ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ) ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΤΟΛΕΣ

37 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΝΗ…. Η Μάνη είναι ιστορική περιοχή της Πελοποννήσου που καλύπτει τη χερσόνησο του Ταϋγέτου.Πελοποννήσου Η περιοχή της Μάνης περιλαμβάνει τις άλλοτε επαρχίες του Γυθείου και Οιτύλου της Λακωνίας. Η συνολική της έκταση φθάνει τα 1800 τ.χλμ. επί συνολικού μήκους 75 χλμ. και μέγιστου πλάτους 28 χλμ. που καταλήγει στο Ακρωτήριο Ταίναρο, με σπονδυλική στήλη το όροςΤαΰγετος και ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (2404μ). Ο συνολικός πληθυσμός της το 1961 έφθανε τους 20.300 κατοίκους, που ζούσαν σε 150 περίπου οικισμούς. Σήμερα, η Μάνη αποτελείται από τους δήμους Δυτικής Μάνης, με έδρα την Καρδαμύλη, και Ανατολικής Μάνης, με έδρα το Γύθειο και ιστορική έδρα την Αρεόπολη.επαρχίες του ΓυθείουΟιτύλουΤαΰγετοςΔυτικής ΜάνηςΚαρδαμύληΑνατολικής ΜάνηςΓύθειοΑρεόπολη

38 Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ….

39 ΧΟΡΟΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΜΑΝΙΑΤΙΚOΣ Χορός που παρουσιάζεται στη Μάνη από τις αρχές του 20ου αιώνα. Βασίζεται στην σθεναρή αντίσταση που πρόβαλαν οι Μανιάτισσες, στην περίφημη μάχη του Διρού, στην οποία κατάφεραν να κατατροπώσουν τους Τουρκαλβανούς του Ιμπραήμ Πασά με μοναδικό τους όπλο, το δρεπάνι. Τα βήματα είναι ένα περίεργο μείγμα των βημάτων του Παλαιομανιάτικου και του χορού των Καρυών. Χορεύεται με το τραγούδι: «Της Μάνης μας τ’ απάτητα βουνά, που η δόξα βασιλεύει».

40

41 ΑΡΑΧΩΒΙΤΙΚΟΣ Ο χορός αυτός θεωρείται ότι έχει κάποια ιστορική σχέση με τον ομώνυμο χορό που χορευόταν από παρθένες στην αρχαία πόλη Καρυές, που βρισκόταν στα σύνορα Αρκαδίας – Λακωνίας. Σήμερα χορεύεται στο χωριό Αράχοβα της ίδιας περιοχής. Εν τούτοις οι κινήσεις είναι πολύ ενδιαφέρουσες και ο χορός που αποτελείται από δύο στροφές (χορευτικά μοτίβα) χορεύεται μόνο από γυναίκες ως εξής: Οι χορεύτριες σχηματίζουν δύο χωριστούς ομόκεντρους ανοιχτούς κύκλους. Ο έξω κύκλος βρίσκεται κοντά στον εσωτερικό και στα διάκενά του. Οι χορεύτριές του, με συγχρονισμένη, γρήγορη κίνηση, περνούν τα χέρια τους, πάνω από τα κεφάλια των χορευτριών του μέσα κύκλου, τα κατεβάζουν συνδεμένα μπροστά από τη μέση τους και έτσι μετασχηματίζονται σε ένα κύκλο.

42

43 ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ Ο τσακώνικος χορός είναι παραδοσιακός χορός με ρίζες στα αρχαία ελληνικά χρόνια. Ιδιαίτερα δημοφιλής στην Τσακωνιά, όπου χορεύεται μέχρι σήμερα. Ο χορός είναι ανοιχτός κυκλικός. Άλλοτε, πάλι, σχηματίζει ένα σαλίγκαρο (σπείρα) σε αργό ρυθμό και ξεδιπλώνεται σε γρήγορο ρυθμό, αναπαριστώντας τη ζωή, την ανάπτυξη, τη νίκη. Η παράδοση λέει πως ο χορός αυτός σχετίζεται με ένα επεισόδιο της μυθολογίας: την έξοδο του Θησέα από το Λαβύρινθο. Γεγονός, πάντως, είναι πως υπήρχε και σε άλλα μέρη της Ελλάδας και της Μικράς Ασίας από πολύ παλιά. Είναι πανάρχαιος χορός που χορεύεται σε όλα τα τσακωνοχώρια σήμερα, όπως τον χόρευαν πριν από χιλιάδες χρόνια οι πρόγονοι μας και τον θαυμάζουν οι επισκέπτες καθώς βλέπουν τις τσακωνοπούλες, ντυμένες τζουμπελούδες, να τον χορεύουν στις εθνικές και τοπικές γιορτές.

44 ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΦΟΡΕΣΙΑ Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΉ ΦΟΡΕΣΙΆ ΤΗΣ ΜΆΝΗΣ ΉΤΑΝ : ΒΕΛΈΣΙ, ΣΕ ΣΚΟΎΡΟ ΜΠΛΕ ΧΡΏΜΑ, ΠΟΥΚΆΜΙΣΟ, ΜΑΚΡΎ ΚΑΙ ΚΕΝΤΗΜΈΝΟ ΣΤΑ ΆΚΡΑ, ΚΟΝΤΟΓΟΎΝΙ ( ΜΠΌΡΚΑ Ή ΚΑΜΙΓΙΌΛΑ ), ΖΏΝΗ, ΤΣΕΜΠΈΡΙ Ή ΤΣΕΜΠΈΡΑ, ΠΟΛΛΈΣ ΦΟΡΈΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΟΎΡΙ ΑΠΌ ΜΈΣΑ ΚΑΙ ΑΠΌ ΠΆΝΩ ΤΟ ΤΣΕΜΠΈΡΙ, ΤΣΑΡΟΎΧΙΑ ΚΑΙ ΜΠΕΛΕΡΊΝΑ.​ Τ Ο ΧΡΏΜΑ ΤΗΣ ΤΣΕΜΠΈΡΑΣ ΉΤΑΝ ΑΝΆΛΟΓΟ ΤΗΣ ΗΛΙΚΊΑΣ. Ο Ι ΜΙΚΡΌΤΕΡΕΣ ΦΟΡΟΎΣΑΝ ΆΣΠΡΟ Ή ΚΊΤΡΙΝΟ Ή ΑΝΟΙΚΤΌ ΚΑΦΈ ΠΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΊΑ ΣΚΟΎΡΑΙΝΕ ΚΑΙ ΓΙΝΌΤΑΝ ΜΑΎΡΟ ΣΤΑ ΓΕΡΆΜΑΤΑ. Σ ΤΟ ΒΕΛΈΣΙ, ΣΤΟ ΚΑΤΩΚΌΡΜΙ, ΉΤΑΝ ΡΑΜΜΈΝΗ ΜΊΑ ΛΩΡΊΔΑ ΚΑΤΑΚΌΚΚΙΝΗ, ΠΛΆΤΟΥΣ ΜΙΑΣ ΠΙΘΑΜΉΣ, ΤΟ ΜΠΟΥΓΆΖΙ.​ Τ Ο ΦΟΡΟΎΣΑΝ ΟΙ ΧΑΙΡΆΜΕΝΕΣ, ΠΑΝΤΡΕΜΈΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΎΠΑΝΤΡΕΣ. Ό ΤΑΝ ΠΈΘΑΙΝΕ Ο ΆΝΤΡΑΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΊΚΑΣ, ΠΆΝΩ ΣΤΟΝ ΤΆΦΟ ΤΟΥ ΞΉΛΩΝΕ ΈΝΑ ΑΜΈΡΙΣΤΟΥ ΜΠΟΥΓΑΖΙΟΎ, ΕΝΏ ΌΤΑΝ ΠΈΘΑΙΝΕ Ο ΑΔΕΛΦΌΣ ΤΗΣ ΟΛΌΚΛΗΡΟ.​

45 ΑΝΤΡΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ Ο Ι ΆΝΔΡΕΣ ΦΟΡΟΎΣΑΝ ΒΡΆΚΑ ΣΕ ΣΚΟΎΡΟ ΜΠΛΕ, ΠΟΥΚΆΜΙΣΟ ΆΣΠΡΟ ΚΕΝΤΗΜΈΝΟ, ΚΟΝΤΟΓΟΎΝΙ, ΖΩΝΆΡΙ, ΦΈΣΙ Ή ΜΑΝΤΉΛΙ ΜΑΎΡΟ ( ΤΣΕΜΠΕΡΆΚΙ ) ΚΑΙ ΤΣΑΡΟΎΧΙΑ ΑΠΌ ΔΈΡΜΑ ΓΡΟΥΝΙΟΎ. Ό ΛΑ ΉΤΑΝ ΥΦΑΝΤΆ, ΚΕΝΤΗΜΈΝΑ ΚΑΙ ΦΤΙΑΓΜΈΝΑ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΊΔΙΟΥΣ.

46 ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ: WWW.MANIVOICE.GR http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/culture/tsakonia/horos.html http://dimosditikismanis.blogspot.gr/2010/12/blog-post_4095.html https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CE%BD%CE%B7 https://www.google.gr/search?q=%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE %B5%CF%82+%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%B7+%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%8 4%CE%B7%CF%82&biw=1440&bih=775&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ve d=0ahUKEwjahsCo4K7KAhWGXBQKHY7kCv8QsAQIHA#tbm=isch&q=%CE%BC%CE %B1%CE%BD%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B5%CF%82& imgrc=baBm2mB9Z0QNQM%3A https://www.google.gr/search?q=%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE %B5%CF%82+%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%B7+%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%8 4%CE%B7%CF%82&biw=1440&bih=775&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ve d=0ahUKEwjahsCo4K7KAhWGXBQKHY7kCv8QsAQIHA#imgrc=_

47 Μακεδονική παράδοση Βλήτα Μαρία Καναρά Κωνσταντίνα Νίκια Δήμητρα

48 Γεωγραφική θέση Η Μακεδονία σήμερα αποτελεί γεωγραφικό διαμέρισμα, το μεγαλύτερο σε έκταση, της ελληνικής επικράτειας οριζόμενο προς Β. από τα σύνορα με την Π.Γ.Δ.Μ. (F.Y.R.O.M.), και Βουλγαρία, προς Ν. από τη Θεσσαλία και Αιγαίο Πέλαγος, προς Α. από τη Δυτική Θράκη και Δ. από την Ήπειρο και Αλβανία.

49 Η Μακεδονική γυναικεία ενδυμασία Οι γυναικείες φορεσιές χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες Οι φορεσιές με το σιγκούνι. Οι φορεσιές με το καβάδι. Οι φορεσιές με το φουστάνι. Η γυναικεία φορεσιά των χωριών του κάμπου της Νάουσας ανήκει στις φορεσιές με καβάδι και αποτελείται από : 1.Πουκάμισο (κουσούλι) 2.Καβάδι 3.Σαΐκ (Μανικωτός χειμωνιάτικος επενδύτης) 4.Σαγκία (Μανικωτός καλοκαιρινός επενδύτης) 5.Μανίκια 6.Ζωνάρι (ομπρεγκάτς) 7.Η ποδιά (πριγκάτς) 8.Τραχηλιά (ογκαρλία) 9.Κάρπα ή γουμπιλέν (μαντίλι κεφαλής) 10.Η μαντήλα 11.Το κολάνι 12.Κεφαλοκάλυμμα

50

51 Παραδοσιακοί χοροί Μακεδονίας Ο Νιζάμικος είναι ανδρικός χορός της Νάουσας και χορεύεται με λαβή των χεριών από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγώνες. Η ονομασία του οφείλεται στους Νιζάμηδες, Τούρκους οπλισμένους φοροεισπράκτορες τους οποίους οι Ναουσαίοι προσπαθούσαν να εξευμενίσουν με το χορό αυτό και να γλιτώσουν το χαράτσι. Ο Νιζάμικος χορεύεται κάθε χρόνο στο καρνα-βάλι της Νάουσας με την ονομασία «Μπούλες και Γενίτσαροι». Χορεύεται με οκτώ βήματα. Βίντεο Ο Αντικριστός Μακεδονίας χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σε ζευγάρια αντικριστά. Α-ποτελείται από 4 βήματα που επαναλαμβάνονται προς διάφορες κατευθύνσεις. Βίντεο

52 Βιβλιογραφία https://www.google.gr/search?q=%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE% B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%B1&espv=2&biw=1024 &bih=448&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjb1KbviJP KAhUCxxQKHd9ODCAQ_AUIBigB&dpr=1 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BA%CE%B5% CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1 http://zaliosparadosi.blogspot.gr/2012/09/blog-post_3581.html http://paroutsas.jmc.gr/dances/macedon/nizamiko.htm http://xoroimakedonias.blogspot.gr/2009/06/blog- post_8099.html

53 Κρητική παράδοση Βλήτα Μαρία Καναρά Κωνσταντίνα Νίκια Δήμητρα

54 Γεωγραφική θέση Η Περιφέρεια Κρήτης είναι μία από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας, είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το 5ο μεγαλύτερο στη Μεσόγειο. Πρωτεύουσα καθώς και μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο. Χωρίζεται στους νομούς Ηρακλείου, Χανίων, Λασιθίου και Ρεθύμνου. Το νησί είναι ορεινό.

55 Η Κρητική γυναικεία ενδυμασία Η είσοδος της ανδρικής βράκας στην Κρήτη, επηρέασε και τη γυναικεία φορεσιά. Οι νέες κοπέλες δανείστηκαν από τους άνδρες το μεϊτάνι και το ονόμασαν ζιπόνι το οποίο κέντησαν με χρυσές κλωστές και ονομάστηκε και χρυσοζίπονο. Η Σάρτζα ή Ανωγειανή φορεσιά πήρε το όνομά της από ένα βασικό κομμάτι της στολής που έχει σχήμα ποδιάς και λέγεται σάρτζα. Φορέθηκε σε ολόκληρη την Κρήτη αλλά ιδιαίτερα στα Ανώγεια απ' όπου και πήρε το όνομά της. Η στολή αποτελείται από μια φαρδιά παντελόνα φουφουλωτή στα κάτω άκρα. Από πάνω μπαίνει μια μακριά πουκαμίσα χρώματος κρεμ, που έχει το ρόλο του φορέματος αφού είναι τόσο μακριά όσο να φαίνεται το κάτω μέρος από τις μπατζάκες του παντελονιού. Η ποδιά της φορεσιάς είναι η κλασική κρητική ποδιά με τα πλούσια κεντήματα. Η σάρτζα, που έχει κόκκινο χρώμα, είναι μια ποδιά που δένεται πίσω και οι δυο της άκρες πιασμένες μπαίνουν στην αριστερή πλευρά της ζώνης, η οποία είναι και αυτή κόκκινη υφαντή. Το ζιπόνι φτιάχνεται από τσόχα σε διάφορα χρώματα, με επικρατέστερο το μαύρο, κι είναι πλούσια χρυσοκεντημένο. Αφήνει μπροστά ένα μεγάλο ημικυκλικό άνοιγμα με συνέπεια να μην καλύπτει το στήθος. Το κεφαλομάντηλο είναι κόκκινο ή βυσσινί με χρυσό ή κίτρινο κρόσσι.

56

57 Παραδοσιακοί χοροί Κρήτης Ο Πεντοζάλης πήρε το όνομά του από τα πέντε βασικά του βήματα τα οποία επαναλαμβανόμενα γίνονται δέκα. Παρά το ότι πρωτοξεκίνησε από τα Χανιά εν τούτοις θεωρείται γενικά ο χορός όλης της Κρήτης. Στο ξεκίνημά του ήταν καθαρά ανδρικός χορός και χορευόταν από άντρες οπλισμένους.Το μαύρο κρουσάτο μαντήλι που φοράνε οι χορευτές μαρτυρά τις θυσίες του κρητικού λαού. Σιγά-σιγά άρχισε να χορεύεται και από γυναίκες. Οι χορευτές είναι πιασμένοι από τους ώμους. Tα πολλαπλά χτυπήματα « οι πατιές» όπως λέγονται των χορευτών στο έδαφος συμβολίζουν τις ομοβροντίες των όπλων στη μάχη. Οι γυναίκες δεν εκτελούν ομαδικές ή ατομικές φιγούρες. Βίντεο

58 Ο Συρτός ή Χανιώτικος άρχισε να κάνει την εμφάνιση του μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453). Αλλιώς χορεύουν το συρτό στη Κίσσαμο, στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο, στη Σητεία. Ονομάζεται Συρτός γιατί τα βήματα είναι σεμνά, συρτά στο έδαφος και Χανιώτικος γιατί πρωτοχορεύτηκε στα Χανιά. Ο Συρτός έχει δώδεκα βήματα, εφτά μπροστά και πέντε πίσω. Χορεύεται κυκλικά, με τα χέρια πιασμένα σε σχήμα λαβής ευθεία με τους ώμους. Ο μπροστινός έχει την ελευθερία κίνησης και τη δυνατότητα να αυτοσχεδιάζει κάνοντας κάποιες παραλλαγές στα βασικά βήματα του χορού βρίσκοντας σε συνεχή επαφή με τη γη, έχει την δυνατότητα του αυθορμητισμού κάνοντας στροφές και τσακίσματα, ενώ τα τσαλίμια περιορίζονται στο ελάχιστο. Βίντεο

59 Βιβλιογραφία http://www.incrediblecrete.gr/72/index.el.html http://www.texnomesitiki.gr/kriti-plirofories-crete.html http://www.kritesad.gr/paradosi-kai-ethima-tis-kritis/114- ginaikia-foresia https://www.google.gr/search?q=KRHTH&source=lnms&tbm=isc h&sa=X&ved=0CAcQ_AUoAWoVChMI1te8kMmVyQIVxVoaCh0zu QX_ http://mydaimoncom.blogspot.gr/p/blog-page_6835.html https://www.youtube.com/watch?v=5si--PRzkfw

60 ΛΥΚΕΙΟ

61

62

63

64

65

66

67

68

69 ΓΥΜΝΑΣΙΟ

70

71

72

73

74

75

76

77