ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Κομοτηνή 07/12/2011 Θεοφάνης Βορβολάκος Ψυχιάτρος Λέκτορας ΔΠΘ.

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Κομοτηνή 07/12/2011 Θεοφάνης Βορβολάκος Ψυχιάτρος Λέκτορας ΔΠΘ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Κομοτηνή 07/12/2011 Θεοφάνης Βορβολάκος Ψυχιάτρος Λέκτορας ΔΠΘ

2 Τι σημαίνει ο όρος προσωπικότητα; Αναφέρεται συνήθως στα ατομικά χαρακτηριστικά, συμπεριφορές και συναισθηματικά γνωρίσματα ενός ατόμου, τα οποία το άτομο αντιλαμβάνεται ως μέρος του εαυτού του. Η πιθανότητα ύπαρξης μιας δ/χης διερευνάται μονό εάν κάποιες πλευρές του χαρακτήρα του ατόμου προκαλούν επαναλαμβανόμενα προβλήματα σε αυτόν ή σε άλλους. Πολλοί άνθρωποι με εκκεντρικές ή παράξενες συμπεριφορές δεν πάσχουν απαραίτητα από κάποια δ/χη προσωπικότητας. Δηλαδή θεωρούμε ότι έχουμε δ/χη της προσωπικότητας όταν τα στοιχεία της προσωπικότητας είναι δυσπροσαρμοστικά και δύσκαμπτα και προκαλούν είτε σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας είτε υποκειμενική έντονη ενόχληση.

3 Κατηγορίες ασθενών με δ/χες της προσωπικότητας 1)Ασθενείς που παρουσιάζονται συχνά παράξενοι ή εκκεντρικοί ΠΑΡΑΝΟΕΙΔΗΣ Δ/ΧΗ ΣΧΙΖΟΕΙΔΗΣ Δ/ΧΗ ΣΧΙΖΟΤΥΠΗ Δ/ΧΗ 2)Ασθενείς που παρουσιάζονται συχνά αγχώδεις ή φοβισμένοι ΑΠΟΦΕΥΚΤΙΚΗ Δ/ΧΗ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ Δ/ΧΗ ΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ-ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ Δ/ΧΗ 3)Ασθενείς που παρουσιάζονται συχνά δραματικοί έντονα συναισθήματα ή ασταθείς στις διαπροσωπικές τους σχέσεις ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ Δ/ΧΗ ΜΕΤΑΙΧΜΙΑΚΗ Δ/ΧΗ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ Δ/ΧΗ ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΤΙΚΗ Δ/ΧΗ

4 Επιδημιολογία Διάφορες μελέτες υπολογίζουν τον επιπολασμό των δ/χων της προσωπικότητας σε 10-20%του γενικού πληθυσμού και σε πολύ περισσότερο στον ψυχιατρικό πληθυσμό Ορισμένες δ/χες(πχ αντικοινωνική)είναι πιο συχνές στους άντρες και άλλες (πχ μεταιχμιακή-δραματική-εξαρτημένη) πιο συχνές στις γυναίκες Οι δ/χες της προσωπικότητας συνήθως γίνονται εμφανείς στην εφηβεία ή νωρίς στην ενήλικη ζωή και διαρκούν τις περισσότερες φορές για όλη τη ζωή, εκτός αν υπάρξει βελτίωση ή αλλαγή με κατάλληλη θεραπεία. Η ένταση των παθολογικών δ/χων ελαττώνεται με τη πάροδο της ηλικίας, σε άλλες περισσότερο(αντικοινωνική-μεταιχμιακή) και σε άλλες λιγότερο(ψυχαναγκαστική –σχιζότυπη)

5 Αιτιολογία Δεν υπάρχει ικανοποιητικό μοντέλο Εμπλεκόμενοι παράγοντες -γενετικοί -δ/χη/καθήλωση της ψυχικής ανάπτυξης -ανώμαλη εγκεφαλική ωρίμανση -κακή γονεϊκή φροντίδα

6 Κλάσμα Α Παράξενοι- Εκκεντρικοί

7 ΠΑΡΑΝΟΕΙΔΗΣ Δ/ΧΗ Κλινικά Χαρακτηριστικά Α)Μία εκτεταμένη ΔΥΣΠΙΣΤΙΑ και ΚΑΧΥΠΟΨΙΑ του ατόμου για τους άλλους -υποπτεύεται χωρίς επαρκή βάση ότι οι άλλοι τον εκμεταλλεύονται, τον βλάπτουν, εξαπατούν -ασχολείται επίμονα με αδικαιολόγητες αμφιβολίες για την πίστη, αξιοπιστία φίλων-συνεργατών -είναι απρόθυμο να εμπιστευτεί προσωπικά του θέματα σε άλλους από φόβο ότι οι πληροφορίες θα χρησιμοποιηθούν κακόβουλα εναντίον του -κρατά επίμονα κακία(δεν συγχωρεί προσβολές, υποτιμήσεις) -διαβάζει κρυμμένα ή απειλητικά μηνύματα σε καλοήθεις παρατηρήσεις- γεγονότα -αντιλαμβάνεται επιθέσεις κατά του χαρακτήρα του ή της φήμης του και γρήγορα αντιδρά με θυμό-επίθεση -έχει επανειλημμένες υποψίες ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΟ σχετικά με την πίστη του(της) συντρόφου Β)Δεν εμφανίζεται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της πορείας της σχιζοφρένειας, μιας δ/χης της διάθεσης με ψυχωτικά στοιχεία ή μιας άλλης ψυχωσικής δ/χης και δεν οφείλεται στα άμεσα φυσιολογικά αποτελέσματα μιας γενικής ιατρικής κατάστασης

8 Επιδημιολογία-αιτιολογία Ο επιπολασμός της ΠΑΡΑΝΟΕΙΔΟΥΣ Δ/ΧΗΣ υπολογίζεται στο 0.5- 2.5% στο γενικό πληθυσμό 10-30%στους ενδονοσοκομειακούς ψυχιατρικά ασθενείς 2-10% στους εξωνοσοκομειακούς. Η δ/χη μπορεί να γίνει εμφανής και από τη παιδική ηλικία και την εφηβεία με μοναχικότητα, φτωχές σχέσεις στο σχολείο, υπερευαισθησία και ιδιορρυθμίες. Η δ/χη διαγιγνώσκεται πιο συχνά στους άντρες. Γενετικά υπάρχουν αποδείξεις για αυξημένη συχνότητα σε συγγενείς ατόμων με χρόνια σχιζοφρένεια και παραληρητική δ/χη διωκτικού τύπου. Ψυχαναλυτικά προτείνεται ως αιτία η ενσωμάτωση οργής προερχόμενης από τους γονείς ή η ύπαρξη περιεσφιγμένης συναισθηματικότητας στην οικογένεια. Συμπεριφορικά θεωρείται ότι η καχυποψία-δυσπιστία μαθαίνονται και οδηγούν σε απόσυρση,έλεγχο των άλλων και σε καχυποψία

9 ΣΧΙΖΟΕΙΔΗΣ Δ/ΧΗ Κλινικά Χαρακτηριστικά Α)Ένας τύπος ΑΠΟΣΤΑΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ του ατόμου από τις κοινωνικές σχέσεις και ένα ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΕΥΡΟΣ ΣΤΟ ΝΑ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ σε πλαίσιο διαπροσωπικό, που αρχίζει νωρίς στην ενήλικη ζωή -το άτομο ούτε επιθυμεί ούτε ευχαριστιέται τις στενές σχέσεις και με την οικογένεια -σχεδόν πάντα επιλέγει μοναχικές δραστηριότητες -ενδιαφέρεται λίγο ή καθόλου να έχει σεξ. εμπειρίες με άλλο άτομο. -ευχαριστιέται με λίγες ή με καμία, δραστηριότητες -στερείται στενών ή εμπίστων φίλων εκτός από συγγενείς α βαθμού -εμφανίζεται αδιάφορο στον έπαινο ή στη κριτική των άλλων -Δείχνει συναισθηματική ψυχρότητα, είναι απόμακρο ή έχει άμβλυνση του συναισθήματος Β)Δεν εμφανίζεται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της πορείας της σχιζοφρένειας, μιας δ/χης της διάθεσης με ψυχωσικά στοιχεία, μιας άλλης ψυχωτικής δ/χης ή Βαριάς αναπτυξιακής δ/χης και δεν οφείλεται στα άμεσα φυσιολογικά αποτελέσματα μιας γενικής ιατρικής κατάστασης

10 Επιδημιολογία-Αιτιολογία Η σχιζοειδής δ/χη δεν είναι συχνή σε κλινικούς πληθυσμούς, διαγιγνώσκεται λίγο πιο συχνά στους άντρες και μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη έκπτωση σε αυτούς. Η σχιζοειδής δ/χη μπορεί να γίνει εμφανής και από τη παιδική ηλικία και την εφηβεία με μοναχικότητα, ελαττωμένη απόδοση στο σχολείο, φτωχές σχέσεις με συνομήλικους. Γενετικά δείχνουν ότι η σχιζοειδής ίσως είναι πιο συχνή σε συγγενείς ατόμων με σχιζοφρένεια ή σχιζότυπη δ/χη. ψυχαναλυτικά, διερευνάται η πιθανότητα έλλειψης κατά τη παιδική ηλικία στα άτομα αυτά

11 ΣΧΙΖΟΤΥΠΗ Δ/ΧΗ Κλινικά Χαρακτηριστικά A)Ένας τύπος κοινωνικών και διαπροσωπικών ανεπαρκειών που χαρακτηρίζεται από έντονη δυσφορία και ελαττωμένη ικανότητα για στενές σχέσεις όπως επίσης και από γνωστικές ή αντιληπτικές δ/χες και εκκεντρικότητες της συμπεριφοράς -ιδέες συσχέτισης(λανθασμένες ερμηνείες γεγονότων) -παράδοξες πεποιθήσεις ή μαγική σκέψη που επηρεάζουν τη συμπεριφορά (δεισιδαιμονία, πίστη σε μαντική ικανότητα,τηλεπάθεια,6η αίσθηση, αλλόκοτες φαντασιώσεις-ενασχολήσεις) -ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες και σωματικές παραισθήσεις -παράδοξος τρόπος σκέψης και λόγος (ασαφής,περιστασιακός, μεταφορικός, στερεότυπος) -καχυποψία ή παρανοειδής ιδεασμός -απρόσφορο ή περισφιγμένο συναίσθημα -συμπεριφορά ή εμφάνιση που είναι παράξενη-εκκεντρική-περίεργη -έλλειψη στενών ή έμπιστων φίλων -υπερβολικό κοινωνικό άγχος Β)Δεν εμφανίζεται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της πορείας της σχιζοφρένειας, μιας δ/χης της διάθεσης με ψυχωσικά στοιχεία, μιας άλλης ψυχωσικής δ/χης

12 Επιδημιολογία-Αιτιολογία Ο επιπολασμός υπολογίζεται στο 3%του γενικού πληθυσμού. Η δ/χη είναι λίγο πιο συχνή στους άντρες. Η σχιζότυπη δ/χη μπορεί να γίνει εμφανής και από τη παιδική ηλικία και την εφηβεία με μοναχικότητα, φτωχές σχέσεις με συνομήλικους, κοινωνικό άγχος, μειωμένη απόδοση στο σχολείο, ιδιόρρυθμες σκέψεις-φαντασίες- λόγο Η πορεία της δ/χης είναι σταθερή και μονό μικρό ποσοστό αναπτύσσουν αργότερα σχιζοφρένεια ή άλλη ψυχωσική δ/χη. Γενετικά η σχιζότυπη δ/χη είναι πιο συχνή στους βιολογικούς συγγενείς α βαθμού ατόμων με σχιζοφρένεια από ότι στο γενικό πληθυσμό.

13 Κλάσμα Γ Αγχώδεις-Φοβισμένοι

14 Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας Ασθενείς αποσυρμένοι από κοινωνικές σχέσεις, χαρακτηρίζονται από μακρόχρονες και σταθερές συμπεριφορές κοινωνικής απομόνωσης σε συνδυασμό με άγχος

15 Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας επιδημιολογία 10% ασθενών με διαταραχή προσωπικότητας Άνδρες : γυναίκες  3 : 2 Επιπολασμός στο γενικό πληθυσμό :1.5%-1%

16 Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας κλινική εικόνα Αποφυγή σχέσεων και δραστηριοτήτων Αισθήματα ντροπής και κατωτερότητας Φαντασιώνουν ότι απορρίπτονται ή επικρίνονται Επιλέγουν κατώτερους από αυτούς συντρόφους Κοινωνική απομόνωση και αναστολή ως άμυνα για το άγχος κριτικής ή απόρριψης

17 Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας πορεία-πρόγνωση Αναπτύσσουν συχνά συμπτωματολογία άξονα Ι Νροπαλότητα, απομόνωση, φόβο ξένων και φόβο καινούριων καταστάσεων από την παιδική ηλικία που εμμένουν και εντείνονται κατά την ανάπτυξη Ενδείξεις ότι ίσως η διατ/χή ελαττώνεται με το προχώρημα της ηλικίας

18 Εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας Χαρακτηρίζονται κυρίως από έντονη ανάγκη και υπερβολική ανάγκη του ατόμου να το φροντίζουν οι άλλοι  εξαρτημένη και υποτακτική συμπεριφορά

19 Εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας επιδημιολογία Επικράτηση στο γενικό πληθυσμό: 1.6-6.7% Συχνότερα σε γυναίκες Συχνότερα σε άτομα με ιστορικό χρόνιας σωματικής νόσου κατά παιδική ηλικία

20 Εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας κλινική εικόνα Παθητική εξάρτηση από άλλα άτομα Δυσκολία λήψης αποφάσεων Φόβος ενδεχόμενου αποχωρισμού Έλλειψη αυτοπεποίθησης και εμπιστοσύνης στον εαυτό τους

21 Εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας πορεία-πρόγνωση Η κοινωνικολειτουργική εξέλιξη του ατόμου εξαρτάται από την ύπαρξη σχέσεων ελεγχόμενης εξάρτησης και υποστήριξης, που δρουν θετικά

22 Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας Ενασχόληση με την τάξη, τις λεπτομέρειες και τα > Μια τάση να είναι σωστός και τέλειος  αναποφασιστικότητα και αμφιβολία Δυσκαμψία και > συναισθημάτων, πεισματική και επικριτική στάση

23 Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική Διαταραχή επιδημιολογία Επιπολασμός ΨΚΔΠ στο γενικό πληθυσμό: 1.5% Επιπολασμός σε ασθενείς εξωνοσοκομειακών κλινικών και υπηρεσιών ψυχικής υγείας: 3-10% Άνδρες : γυναίκες  2:1

24 Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική Διαταραχή κλινική εικόνα Τελειοθηρία (αφορά τον εαυτό του και το περιβάλλον του) Δυσκολία στη λήψη γρήγορων αποφάσεων Αμφιβολίες για τις ενέργειες του Επικριτικός προς τους άλλους Εμμονή στην καθαριότητα, τα καθήκοντα και τα > Προβολή αξιών, ηθικής, > Υπερβολική επένδυση στον επαγγελματικό τομέα Αποφυγή ευθυνών και αποφάσεων Υπέρμετρη ευγένεια (άμυνα) Ενοχές όταν εκφράζει θυμό Ανεσταλμένος, ντροπαλός, πεισματάρης στον ερωτικό τομέα Σταθερές σχέσεις Έλεγχος συναισθημάτων

25 Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική Διαταραχή πορεία-πρόγνωση Υπό ψυχοπιεστικές καταστάσεις  ανάπτυξη καταθλιπτικής διατ/χης (σπανιότερα ψυχωσικό επεισόδιο) Τα παθολογικά στοιχεία προσωπικότητας παραμένουν σταθερά/πιθανή η επίταση τους

26 Διαταραχή προσωπικότητας μη προσδιοριζόμενη αλλιώς Παρουσία χαρακτηριστικών από περισσότερες από μία συγκεκριμένες διαταραχές προσωπικότητας, που δεν πληρούν τα κριτήρια για καμιά διαταραχή της προσωπικότητας αλλά πληρούν τα γενικά κριτήρια για διαταραχή της προσωπικότητας Άλλη συγκεκριμένη διαταραχή της προσωπικότητας είναι παρούσα, που δεν περιλαμβάνεται στις 11 διαταραχές της προσωπικότητας της ταξινόμησης κατά DSM-IV (π.χ. καταθλιπτική, παθητική επιθετική διαταραχή της προσωπικότητας)

27 Σας ευχαριστώ πολύ

28 Κλάσμα Β

29 Κύρια χαρακτηριστικά των ασθενών αυτών είναι: Αστάθεια στις σχέσεις τους /φόβος εγκατάλειψης Αστάθεια στην διάθεση Αστάθεια στην εικόνα του εαυτού Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και παρορμητικότητα Μεταιχμιακή Διαταραχή της Προσωπικότητας

30 Οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι έντονες, ασταθείς,αλλά και χαώδεις Αλλάζουν απότομα και δραματικά την άποψη τους για τους άλλους (από την εξιδανίκευση στην υποτίμηση) Όταν απογοητεύονται ή νιώθουν ότι τα εγκαταλείπουν, πολύ εύκολα αντιδρούν με θυμό και έντονη απαιτητικότητα και κάνουν παρορμητικά απόπειρες αυτοκτονίας ή αυτοακρωτηριαστικές πράξεις( π.χ να κοπούν,να καούν). Αστάθεια στις σχέσεις /φόβος εγκατάλειψης

31 Αστάθεια στην διάθεση το άτομο αντιδρά έντονα συναισθηματικά στο παραμικρό stress Οι συναισθηματικές διαθέσεις που εναλλάσσονται είναι: δυσφορία,ευερεθιστότητα,άγχος, πανικός,απελπισία και θυμός Χαρακτηριστική είναι η έντονη κινητοποίηση και δυσκολία ελέγχου του θυμού Τα άτομα παραπονιούνται για χρόνιο αίσθημα κενού και βαθειάς μοναξιάς Σε καταστάσεις έντονου stress( ή και χρήσης αλκοόλ ή ουσιών) μπορεί να εμφανιστούν παροδικά : παρανοειδής ιδεασμός,παραισθήσεις ή διασχιστικά συμπτώματα.

32 Αστάθεια στην εικόνα του εαυτού/ διαταραχή της ταυτότητας υπάρχει σοβαρή διαταραχή της ταυτότητας που εκδηλώνεται ως αστάθεια της εικόνας ή της αίσθησης του εαυτού Στόχοι Αξίες Επαγγελματικές φιλοδοξίες Σεξουαλική ταυτότητα Το είδος των φίλων, συνεχώς αλλάζουν απότομα και δραματικά

33 Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και παρορμητικότητα Η συμπεριφορά τους είναι παρορμητική, απρόβλεπτη και έντονα αυτοκαταστροφική Επανειλημμένες απόπειρες αυτοκτονίας (υπολογίζεται ότι το 8%- 10% των ατόμων με Μ.Δ.Π. πεθαίνουν αυτοκτονώντας ιδίως με συνοδό κατάθλιψη ή χρήση ουσιών) Αντιδράσεις του είδους εμφανίζονται ως απάντηση στην εγκατάλειψη,στην απόρριψη ή στην πιθανότητα να επώμισθούν ευθύνες

34 Συνοδά χαρακτηριστικά,συνοδές διαταραχές Έχουν την τάση να υπονομεύουν τον εαυτό τους την στιγμή που είναι έτοιμα να πετύχουν τον στόχο τους (π. χ εγκαταλείπουν το σχολείο πριν αποφοιτήσουν, καταστρέφουν μια καλή σχέση μόλις γίνει φανερό ότι θα μπορούσε να διαρκέσει κτλ ). Κάτω από έντονο stress μπορεί να αναπτύξουν παροδικά ψυχωτικά συμπτώματα (π.χ ψευδαισθήσεις,δ/χ ε ς της σωματικής εικόνας,ιδέες συσχέτισης κτλ) Μπορεί να νιώθουν πιο ασφαλή με μεταβατικά αντικείμενα (π. χ. κάποιο ζώο ή αντικείμενο).

35 Επιδημιολογία Ο επιπολασμός της Μεταιχμιακής δ/ χ η ς προσωπικότητας είναι: 2% στον γενικό πληθυσμό 10% σε εξωνοσοκομιακές υπηρεσίες και κλινικές ψ/κ η ς Υγείας 20%σε νοσηλευόμενους ψυχιατρικούς ασθενείς 30% στα άτομα με διάγνωση δ/χ η ς προσωπικότητας 75% διαγιγνώσκεται σε γυναίκες από ότι σε άνδρες

36 Πορεία-πρόγνωση Η πορεία ποικίλει. Η πιο συχνή εξέλιξη είναι : Στην νεαρή ενήλικη ζωή : χρόνια αστάθεια με σοβαρά επεισόδια διαταραχής της διάθεσης και απώλειας ελέγχου των παρορμήσεων Στις δεκαετίες 30- 40 : η έκπτωση της λειτουργικότητας και ο κίνδυνος για αυτοκτονία προοδευτικά ελαττώνονται με την πάροδο της ηλικίας

37 Ναρκισσιστική διαταραχή Προσωπικότητας Ένας εκτεταμένος τύπος μεγαλειώδους ( στη φαντασία ή την συμπεριφορά ),ανάγκης για θαυμασμό και έλλειψης «εμπάθειας» που αρχίζει νωρίς στην ενήλικη ζωή και είναι παρών σε μια ποικιλία καταστάσεων

38 Συνοδά χαρακτηριστικά : Εύθραυστη αυτοεκτίμηση με συνέπεια να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα και ευάλωτα στην κριτική των άλλων Εύκολα πληγώνονται, νιώθουν ταπεινωμένα και άδεια Δεν έχουν αντοχή σε συναγωνιστικές καταστάσεις οπότε ενδέχεται να μην προχωρήσουν επαγγελματικά Διαπροσωπικές σχέσεις κατά κανόνα προβληματικές εξ’ αιτίας της ανάγκης για θαυμασμό, της αίσθησης ότι έχουν ιδιαίτερα δικαιώματα Αδυναμία να νιώσουν τις ανάγκες των άλλων Έντονη αίσθηση ταπείνωσης που μπορούν να νιώσουν συνοδευμένη από υπερβολική αυτοκριτική μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση,καταθλιπτική διάθεση ή Μείζονα Καταθλιπτική διαταραχή

39 επιδημιολογία 1% του γενικού πληθυσμού 2-16% του κλινικού πληθυσμού 50-75% συχνότερη στους άνδρες Επιπολασμός της Ν.Δ Π. Είναι :

40 πορεία τα άτομα με την διαταραχή αντιμετωπίζουν τεράστια δυσκολία να προσαρμοσθούν στους αναπόφευκτους σωματικούς, κοινωνικούς,και επαγγελματικούς περιορισμούς που συνοδεύουν τον ερχομό των γηρατειών

41 Αντικοινωνική διαταραχή της Προσωπικότητας κλινικά χαρακτηριστικά : Είναι ένας πρόσφατος όρος για την διαταραχή που παλιότερα λεγόταν «ψυχοπαθητική», «κοινωνιοπαθητική», «δυσκοινωνική». Βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι μακρό ιστορικό περιφρόνησης και παραβίασης των δικαιωμάτων των άλλων όπως : - ανεύθυνη και χωρίς ενοχές συμπεριφορά - αδιαφορία για τον νόμο,παράνομη συμπεριφορά - αδυναμία για σταθερή εργασία - εξαπάτηση και χειραγώγηση των άλλων για προσωπικό όφελος, - αδυναμία για σταθερές σχέσεις Συνήθως δεν έρχονται μόνοι για θεραπεία,συχνά προσέρχονται παρά την θέληση τους ή για να αποφύγουν νομικές συνέπειες. Είναι πιο πιθανό να ανευρεθούν σε φυλακές,δικαστήρια κτλ. Άτομα με την διαταραχή αρχίζουν την αντικοινωνική συμπεριφορά πριν τα 15 οπότε και παρουσιάζουν συμπτώματα Διαταραχής της Διαγωγής δηλ.: επιθετικότητα προς ανθρώπους και ζώα, καταστροφή ιδιοκτησίας,εξαπάτηση ή κλοπές,σοβαρή παραβίαση κανόνων Στην εφηβεία η σεξουαλική δραστηριότητα αρχίζει νωρίς, μπορεί δε, να είναι επιθετική ή βίαιη,είναι συχνή η κατάχρηση ουσιών ή αλκοόλ, αρχίζουν οι δυσκολίες με τον νόμο

42 Κλινικά χαρακτηριστικά συνέχεια… Στην ενήλικη ζωή : εμφανίζονται και ανεπαρκείς είτε ως επαγγελματίες είτε ως γονείς( μπορεί να αφήσουν τα παιδιά τους να πεινάσουν ή να μην τα φροντίσουν στην αρρώστια τους Αδιαφορούν για την ασφάλεια τους και για την ασφάλεια των άλλων( συχνά οδηγούν υπό μέθη και έχουν πολλαπλά ατυχήματα Προοδευτικά αλκοολισμός,αλητεία, κοινωνική απομόνωση, και παράνομες πράξεις κυριαρχούν στην εικόνα Πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό είναι η απουσία ενοχής, έλλειψη συνέπειας και αισθήματος ευθύνης Αδυναμία του ατόμου να μάθει από τις εμπειρίες και τα λάθη του.

43 επιδημιολογία Σχετίζεται με χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο και με διαβίωση σε πόλεις Είναι πιο συχνή στους άνδρες Επιπολασμός : 3% στους άνδρες, 1% στις γυναίκες,στον γενικό πληθυσμό 3-30% σε κλινικούς πληθυσμούς Μεγάλος σε προγράμματα απεξάρτησης, σε φυλακές και αναμορφωτήρια

44 Πορεία- πρόγνωση Η πορεία της διαταραχής είναι χρόνια Καθώς το άτομο προχωρά στην ηλικία, ιδιαίτερα μετά τα 40, η διαταραχή μπορεί να γίνει λιγότερο εμφανής ή να υφεθεί. Η ύφεση αυτή φαίνεται να αφορά κυρίως στην εγκληματική συμπεριφορά και σε κάποιο βαθμό και στην υπόλοιπη αντικοινωνική συμπεριφορά και την κατάχρηση ουσιών.

45 Δραματική Διαταραχή της Προσωπικότητας Μετάφραση του histrionic που είναι ο νέος όρος για το hysterical, ώστε να μην προτείνει άμεση σχέση με τα υστερικά συμπτώματα μετατροπής. Βασικό χαρακτηριστικό της Δραματικής προσωπικότητας είναι η υπερβολική συναισθηματικότητα και η επιζήτηση της προσοχής.

46 Κλινικά Χαρακτηριστικά της Οιστριονικής διαταραχής προσωπικότητας Ένας εκτεταμένος τύπος υπερβολικής συναισθηματικότητας και επιζήτησης προσοχής, που αρχίζει νωρίς στην ενήλικη ζωή και είναι παρών σε μια ποικιλία καταστάσεων, όπως φαίνεται από 5 ή περισσότερα από τα παρακάτω : 1.Το άτομο δεν νιώθει άνετα σε καταστάσεις όπου δεν είναι το κέντρο της προσοχής 2.Η διαντίδραση με τους άλλους συχνά χαρακτηρίζεται από απρόσφορη σεξουαλικά σαγηνευτική ή προκλητική συμπεριφορά 3.Επιδεικνύει ταχέως μεταβαλλόμενη και ρηχή έκφραση συναισθημάτων 4.Συστηματικά χρησιμοποιεί την εξωτερική εμφάνιση για να προσελκύσει την προσοχή στον εαυτό του 5.Έχει ένα τρόπο ομιλίας που είναι υπερβολικά ιμπρεσιονιστικός και στερούμενος λεπτομερειών 6.Εμφανίζεται δραματικό, θεατρικό και με υπερβολική έκφραση συναισθημάτων 7.Είναι υποβόλιμο, δηλ. επηρεάζεται εύκολα από άλλους ή περιστάσεις 8.Θεωρεί τις σχέσεις με τους άλλους περισσότερο στενές από ότι είναι στην πραγματικότητα.

47 Επιδημιολογία επιπολασμός : 2-3 % στον γενικό πληθυσμό 10-15% σε ενδονοσοκομειακούς ασθενείς σε εξωνοσοκομειακούς ασθενείς συχνότητα παρόμοια και στα δύο φύλα.

48 Συνοδά χαρακτηριστικά Έχουν δυσκολία να κάνουν στενές ερωτικές σχέσεις Συχνά προσπαθούν να ελέγξουν τον σύντροφο τους με συναισθηματική χειραγώγηση ή σαγηνευτικότητα ενώ ταυτόχρονα επιδεικνύουν έντονη εξάρτηση Απομακρύνουν φίλους με τις έντονες απαιτήσεις για προσοχή και γίνονται καταθλιπτικά όταν δεν τα προσέχουν. Επιζητούν άμεση ικανοποίηση των αναγκών τους Ενθουσιάζονται εύκολα και το ίδιο εύκολα χάνουν το ενδιαφέρον τους. Σημαντικός είναι ο κίνδυνος αυτοκτονίας( με στόχο την απολαβή προσοχής και φροντίδας από τους άλλους)