 Οι νεφροί παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση του όγκου και της σύστασης των διαφόρων υγρών του σώματος ( ομοιόσταση )  Αποτελούν την κύρια οδό.

Παρουσίαση με θέμα: " Οι νεφροί παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση του όγκου και της σύστασης των διαφόρων υγρών του σώματος ( ομοιόσταση )  Αποτελούν την κύρια οδό."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1

2

3  Οι νεφροί παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση του όγκου και της σύστασης των διαφόρων υγρών του σώματος ( ομοιόσταση )  Αποτελούν την κύρια οδό αποβολής άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού, όπως η ουρία, το ουρικό οξύ, η κρεατινίνη, πολλά φάρμακα και οι μεταβολίτες τους, και γίνεται ο καταβολισμός πολλών πρωτεϊνών όπως η ινσουλίνη, η γλυκαγόνη κ. α.  Επίσης συμμετέχουν στο ενδοκρινικό σύστημα παράγοντας ορμόνες, ενώ αποτελούν στόχο για ορμόνες που παράγονται σε άλλα όργανα

4  Όταν οι νεφροί υπολειτουργούν ουσίες οι οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες θα αποβάλλονταν συσσωρεύονται στο αίμα  Ο νεφρός όμως έχει τη δυνατότητα να διατηρεί φυσιολογικές τιμές των δεικτών ακόμη και όταν έχει χάσει περίπου το 50% της λειτουργικότητάς του.  Παρόλα αυτά πολλές από τις βιοχημικές εξετάσεις που αναφέρονται παρακάτω αποτελούν έναν εύκολο, γρήγορο και σχετικά χαμηλού κόστους τρόπο αξιολόγησης της πορείας της νόσου, εφόσον αυτή εμφανιστεί

5  ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗ ΟΡΟΥ  Η κρεατινίνη είναι ένα μεταβολικό προϊόν του καταβολισμού της φωσφοκρεατίνης. Παράγεται σε ποσά ανάλογα της μυϊκής μάζας του ατόμου και αποβάλλεται με τα ούρα  Φυσιολογικές τιμές στον ορό θεωρούνται από 0,6-1,5 mg/dl. Αν οι νεφροί δεν είναι σε θέση να αποβάλλουν τα αζωτούχα παραπροϊόντα του μεταβολισμού, η κρεατινίνη θα βρεθεί αυξημένη στον ορό

6  Άζωτο ουρίας ορού  Η απαμίνωση των αμινοξέων έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή αμμωνίας, προϊόν ιδιαίτερα τοξικό για τον οργανισμό. Στο ήπαρ η αμμωνία μετατρέπεται σε ουρία και στη συνέχεια αποβάλλεται με τα ούρα  Όταν οι νεφροί δεν έχουν τη δυνατότητα να αποβάλλουν επαρκώς τα αζωτούχα παραπροϊόντα του μεταβολισμού η ουρία αυξάνεται στο αίμα. Το φυσιολογικό εύρος τιμών είναι 6-20 mg/dl

7  Ουρικό οξύ πλάσματος  Το ουρικό οξύ είναι προϊόν μεταβολισμού των πουρινών και φυσιολογικά βρίσκεται στον ορό σε συγκεντρώσεις 3-7 mg/dl για τους άντρες και 2-6 mg/dl για τις γυναίκες  Όπως η κρεατινίνη, έτσι και το ουρικό οξύ αυξάνεται στον ορό σε περίπτωση νεφρικής δυσλειτουργίας ή ανεπάρκειας

8  Το νεφρωσικό σύνδρομο ( ΝΣ ) είναι μία πολύπλοκη βιοχημική διαταραχή του όγκου και της σύστασης των υγρών του σώματος  Η σταθερή αποβολή περισσότερο από 3,5 g / ημέρα πρωτεΐνες στα ούρα, και η μείωση της αλβουμίνης του ορού είναι ο ορισμός του νεφρωσικού συνδρόμου  Κατά το ΝΣ παρατηρείται μείωση του όγκου του αίματος στην κυκλοφορία, που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ροής του αίματος προς τους νεφρούς και μείωση της αρτηριακής πίεσης

9  Αυτό οδηγεί σε κατακράτηση Na και υγρών από τους νεφρούς. Το Na και τα υγρά που έχουν κατακρατηθεί διαφεύγουν στον ενδοκυττάριο χώρο συντελώντας στην δημιουργία οιδήματος  Το ΝΣ συνοδεύεται από αξιοσημείωτες διαταραχές του μεταβολισμού των πρωτεϊνών και των λιπιδίων. Παρατηρείται αύξηση των τριγλυκεριδίων και της VLDL στο αίμα  Λόγω της νεφρωσικού επιπέδου πρωτεϊνουρίας, αυξάνεται η ηπατική σύνθεση πρωτεΐνης με αντίστοιχη αύξηση και της ηπατικής σύνθεσης λιπιδίων. Ακόμη η απώλεια τρανσφερίνης και ερυθροποιητίνης συμμετέχουν στην πρόκληση αναιμίας

10  Ο πρωταρχικός στόχος της διατροφικής παρέμβασης στο ΝΣ είναι να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα που σχετίζονται με το σύνδρομο ( οίδημα, υποαλβουμιναιμία, υπερλιπιδαιμία ), να μειωθεί ο κίνδυνος για ανάπτυξη νεφρικής ανεπάρκειας και να διατηρηθεί η καλή θρεπτική κατάσταση του ασθενούς  Οι ασθενείς με σημαντική πρωτεϊνική ανεπάρκεια απαιτούν προσεκτικότερη διατροφική παρακολούθηση. Οι διαιτητικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι το ποσό της προσλαμβανόμενης πρωτεΐνης, ο περιορισμός του Na όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο και η αντιμετώπιση ενδεχόμενης υπερλιπιδαιμίας

11  Πρωτεΐνη και ενέργεια  Η δίαιτα θα πρέπει να παρέχει επαρκή ποσά πρωτεΐνης και ενέργειας για τη διατήρηση θετικού ισοζυγίου αζώτου, την αύξηση των επιπέδων αλβουμίνης και την εξάλειψη του οιδήματος  Μέχρι τη δεκαετία του `80 οι δίαιτες που συστήνονταν για το ΝΣ περιείχαν υψηλά ποσά πρωτεΐνης (1.5g/kg/ ημ.). Μελέτες όμως έδειξαν ότι τέτοιου είδους δίαιτες ήταν επικίνδυνες γιατί απέτυχαν να αυξήσουν τα επίπεδα πρωτεΐνης στον ορό και επιδείνωναν την πρωτεϊνουρία

12  Πρωτεΐνη και ενέργεια  Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η μείωση της πρωτεϊνικής πρόσληψης στο 0.8-1 g/kg / ημέρα ελαττώνει την πρωτεϊνουρία χωρίς να επηρεάζει αρνητικά την αλβουμίνη του ορού  Για να επιτευχθεί η μέγιστη χρήση της προσλαμβανόμενης πρωτεΐνης, τα ¾ πρέπει να προέρχονται από πηγές υψηλής βιολογικής αξίας και η ενεργειακή πρόσληψη θα πρέπει να ανέρχεται στις 35Kcal/ kg / ημέρα στους ενήλικες (Tomas B.,2001)

13  Νάτριο (Na)  Το οίδημα είναι το πιο εμφανές από τα κλινικά συμπτώματα του ΝΣ και υποδεικνύει κατακράτηση Na και υγρών. Συνήθως συστήνεται πρόσληψη Na της τάξης των 1840- 2300 mg / ημέρα, εφόσον το οίδημα δεν αντιμετωπίζεται επιτυχώς με διουρητικά  Αυτό σημαίνει ότι η δίαιτα του ασθενούς με ΝΣ πρέπει να περιλαμβάνει τροφές χαμηλής περιεκτικότητας σε Na και αποθαρρύνεται η επιπλέον προσθήκη επιτραπέζιου αλατιού

14  Υπερλιπιδαιμία  Οι περισσότεροι ασθενείς με ΝΣ παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ολικής, LDL και VLDL χοληστερόλης, χαμηλά επίπεδα HDL και αυξημένα τριγλυκερίδια ορού  Αυτές οι διαταραχές στα λιπίδια συνδέονται στενά με την πρωτεϊνουρία, που όταν αντιμετωπιστεί επιτυχώς τότε αμέσως εξαλείφονται

15  Υπερλιπιδαιμία  Οι διαιτητικές συστάσεις για την αντιμετώπιση της υπερλιπιδαιμίας περιλαμβάνουν απώλεια βάρους στους παχύσαρκους, μείωση του συνολικού λίπους στη δίαιτα, περιορισμό των κορεσμένων λιπαρών οξέων και αντικατάσταση αυτών από πολυακόρεστα λιπαρά οξέα  Πολλές φορές στην κλινική πράξη, η διαιτητική παρέμβαση από μόνη της αποδεικνύεται ανεπαρκής για την θεραπεία της υπερλιπιδαιμίας και απαιτείται παράλληλη φαρμακευτική αγωγή με αντιλιπιδαιμικά φάρμακα (Tomas B.,2001)

16  Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια ( ΟΝΑ ) είναι σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από ταχεία μείωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης και κατακράτηση των αζωτούχων προϊόντων του μεταβολισμού ( π. χ. ουρία κρεατίνη )  Σε σημαντικό ποσοστό ασθενών η ΟΝΑ είναι ασυμπτωματική και διαγιγνώσκεται από τη διαπίστωση αυξημένων συγκεντρώσεων ουρίας και κρεατινίνης κατά το βιοχημικό έλεγχο

17  Ανάλογα με το αίτιο η ΟΝΑ ταξινομείται σε προνεφρική που οφείλεται σε μείωση της παροχής αίματος στους νεφρούς, σε νεφροπαρεγχυματική που προκαλείται από νόσους που προσβάλουν το νεφρικό παρέγχυμα και σε μετανεφρική που είναι αποτέλεσμα απόφραξης του ουροποιητικού συστήματος  Πρώτο μέλημα είναι η διαφορική διάγνωση μεταξύ οξείας και χρόνιας ΝΑ. Η αύξηση της κρεατίνης του ορού σε συνδυασμό με 1) έκθεση σε νεφροτοξικούς παράγοντες 2) ιστορικό νόσου που προκαλεί μείωση της νεφρικής παροχής αίματος 3) εκδηλώσεις συστηματικής νόσου που προσβάλει τους νεφρούς 4) ολιγουρία ή ανουρία και 5) φυσιολογικό μέγεθος νεφρών, σχεδόν θέτουν τη διάγνωση της ΟΝΑ

18  Στα αρχικά στάδια της ΟΝΑ συνήθως ο ασθενής δεν είναι σε θέση να σιτιστεί και απαιτείται η διατροφική υποστήριξη μέσω τεχνητής διατροφής, δεδομένου ότι μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση του ασθενούς και να έχει θετική επίδραση στην επιβίωσή του (Molina M., 1995)  Η αιτία που προκαλεί την εμφάνιση της ΟΝΑ διαφοροποιεί και τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά. Αν οφείλεται σε απόφραξη στο ουροποιητικό σύστημα ή σε άλλα μη καταβολικά αίτια οι ανάγκες σε μακροθρεπτικά συστατικά δεν είναι σημαντικά αυξημένες. Αντίθετα όταν οφείλεται σε καταβολικά αίτια όπως η σήψη και το τραύμα, συνοδεύεται από μεγάλη αύξηση των πρετεϊνικών και διατροφικών γενικότερα αναγκών

19  Πρωτεϊνικές ανάγκες  Για ασθενείς οι οποίοι δεν υφίσταται κάποια μορφή υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας συστήνεται πρόσληψη πρωτεΐνης της τάξης των 0.5-0.8 g/kg/ημ με έμφαση στις πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας >50%  Εφόσον όμως ο ασθενής υφίσταται αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση, η πρωτεϊνική πρόσληψη μπορεί να κυμαίνεται από 1-2 g/kg/ημ ανάλογα από τις τιμές αζώτου ουρίας αίματος, την γενικότερη διατροφική του κατάσταση και την συνύπαρξη άλλων καταβολικών ασθενειών που επιβάλουν αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών ( Wilkens KG, 2000)

20  Ενεργειακή πρόσληψη  Οι ενεργειακές ανάγκες για τον κάθε ασθενή είναι εξατομικευμένες και εξαρτώνται από τη διατροφική του κατάσταση πριν την εμφάνιση της ΟΝΑ, την αιτία της ΟΝΑ και την συνύπαρξη άλλων παθολογικών καταστάσεων που μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση θρέψης του  Πριν γίνει η σύσταση για χορήγηση συγκεκριμένου ποσού θερμίδων πρέπει να πραγματοποιείται ακριβής εκτίμηση των ενεργειακών αναγκών του ασθενούς, δεδομένου ότι η ελλιπής παροχή θερμίδων μπορεί να επιτείνει τον υποσιτισμό. Ιδανικά η εκτίμηση αυτή πρέπει να γίνεται με έμμεση θερμιδομετρία, αλλά η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται ελάχιστα στην κλινική πρακτική

21  Ενεργειακή πρόσληψη  Σε περίπτωση που ο ασθενής υφίσταται περιτοναϊκή κάθαρση η γλυκόζη που απορροφάται από το διάλυμα πρέπει να συνυπολογίζεται, δεδομένου ότι συνεισφέρει αρκετά στην ενεργειακή πρόσληψη του ατόμου  Σε ασθενείς με ΟΝΑ χωρίς κάθαρση συνήθως προτείνεται ένα διαιτολόγιο πλούσιο σε θερμίδες και χαμηλό σε πρωτεΐνη. Ο εμπλουτισμός του διαιτολογίου σε θερμίδες μπορεί να επιτευχθεί είτε με κατάλληλα για νεφροπαθείς συμπληρώματα διατροφής ( χαμηλά σε ηλεκτρολύτες και πρωτεΐνη ) είτε με προσθήκη απλών υδατανθράκων και λίπους στη δίαιτα

22  Υγρά - Ηλεκτρολύτες  Κατά τα πρώτα ολιγουρικά στάδια της νόσου απαιτείται σχολαστικός έλεγχος των υγρών και των ηλεκτρολυτών. Στόχος είναι η επίτευξη ισοζυγίου μεταξύ της πρόσληψης και αποβολής υγρών  Οι απώλειες ( έμετους, διαροϊκές κενώσεις ) βέβαια κατά τα πρώτα στάδια, είναι σημαντικά χαμηλότερες από τα υγρά που προσλαμβάνει ο ασθενής μέσω της χορήγησης φαρμακευτικών σκευασμάτων ενδοφλεβίως. Έτσι η πρόσληψη υγρών από το διαιτολόγιο πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερη ενώ ταυτόχρονα να καλύπτονται οι ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά

23  Υγρά - Ηλεκτρολύτες  Στην διουρητική φάση της ΟΝΑ στόχος είναι η κάλυψη των πολύ αυξημένων αναγκών σε υγρά, και αν αυτό δεν είναι δυνατό να γίνει μόνο μέσω της διατροφής επιβάλλεται η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών για την κάλυψη των αναγκών του ασθενούς  Σε ασθενείς με ΟΝΑ ο περιορισμός του νατρίου της δίαιτας εξαρτάται από τα επίπεδα αποβολής ούρων. Στην ολιγουρική φάση, όπου η αποβολή νατρίου είναι εξαιρετικά μειωμένη συστήνεται πολύ χαμηλή πρόσληψη νατρίου 460-920 mg/ ημ.

24  Υγρά - Ηλεκτρολύτες  Γενικά η παρακολούθηση του νατρίου πρέπει να είναι τακτική και εξατομικευμένη στις ανάγκες του κάθε ασθενούς  Οι ασθενείς με ΟΝΑ συχνά εμφανίζουν υπερκαλιαιμία λόγω της αδυναμίας αποβολής καλίου μέσω των ούρων. Η πρόσληψη καλίου πρέπει να είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με τα επίπεδα του στο αίμα, και σε περίπτωση έναρξης παρεντερικής διατροφής τα επίπεδά του πρέπει να ελέγχονται σε καθημερινή βάση γιατί ο κίνδυνος υποκαλιαιμίας είναι αυξημένος

25  Μικροθρεπτικά συστατικά  Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες συστάσεις που να απευθύνονται σε ασθενείς με ΟΝΑ. Έχει παρατηρηθεί όμως ότι οι ασθενείς αυτοί παρουσιάζουν σχετικά χαμηλά επίπεδα λιποδιαλυτών βιταμινών  Συγκεκριμένα παρατηρούνται χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D και E κατά 50%, και σημαντικά μειωμένα επίπεδα βιταμίνης Α. Σε αρκετές περιπτώσεις συστήνεται η χορήγηση πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων παρεντερικά

26  Ο όρος χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ( ΧΝΑ ) δηλώνει μη αναστρέψιμη έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας και σχετίζεται με μόνιμη καταστροφή και απώλεια νεφρώνων

27  Οι συχνότερες αιτίες τελικού σταδίου ΧΝΑ, οπότε και χρειάζεται κάποια μορφή υποκατάστασης, είναι ο σακχαρώδης διαβήτης (~40%), η υπέρταση (~25%), σπειραματοπάθειες (~13%), διάμεσες νεφροπάθειες και πολυκυστική νόσος (~7%)  Αποτέλεσμα της ανεπάρκειας των νεφρών είναι η άθροιση τοξινών στον οργανισμό του νεφροπαθούς, διαταραχές στην υδατική και ηλεκτρολυτική ισορροπία, καθώς και ορμονικές διαταραχές

28  Η επίδραση της ΧΝΑ στα διάφορα συστήματα του οργανισμού  Η κατακράτηση νερού και Na λόγω της μειωμένης απεκκριτικής λειτουργίας των νεφρών σε συνδυασμό με την άθροιση τοξινών έχουν σαν συνέπεια οι χρόνιοι νεφροπαθείς συχνά να εμφανίζουν υπέρταση  Οι μεταβολικές διαταραχές που αφορούν το μεταβολισμό του ασβεστίου, των λιπών και των υδατανθράκων και η συνεπακόλουθη αρτηριοσκλήρυνση, στην οποία συμβάλει και η υπέρταση, οδηγούν σε στεφανιαία νόσο, ο οποία επιτείνεται από την αναιμία που παρουσιάζουν οι χρόνιοι νεφροπαθείς

29  Η επίδραση της ΧΝΑ στα διάφορα συστήματα του οργανισμού  Η επίδραση της ΧΝΑ στο αιμοποιητικό σύστημα συνοψίζεται σε αναιμία και διαταραχές της πήξης λόγω κυρίως μειωμένης λειτουργικότητας των αιμοπεταλίων  Η αναιμία είναι αποτέλεσμα μειωμένης ερυθροποίησης κυρίως λόγω μειωμένης παραγωγής ερυθροποιητίνης η οποία μπορεί να ενισχύεται από σιδηροπενία ή σπανιότερα από έλλειψη φυλλικού και Β 12

30  Συχνά οι χρόνιοι νεφροπαθείς εμφανίζουν προβλήματα δύσπνοιας ή και ταχύπνοιας η οποία οφείλεται στην κυκλοφοριακή τους υπερφόρτωση, που, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια πρωτεΐνης οδηγούν σε χρόνιο οίδημα των πνευμόνων ( ουραιμικός πνεύμων )  Ο οστικός μεταβολισμός, η λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων και ο μεταβολισμός της βιταμίνης D πάσχουν στους χρόνιους νεφροπαθείς. Ο συνδυασμός αυτών των παθογενενετικών μηχανισμών οδηγεί σε οστεοδυστροφία

31  Η άθροιση ουραιμικών τοξινών ενοχοποιείται για εκδηλώσεις στο κεντρικό, στο περιφερικό αλλά και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα  Από τα πρωιμότερα ευρήματα της ΧΝΑ είναι η δυσχέρεια συγκέντρωσης, ενώ συχνές εκδηλώσεις είναι η αϋπνία καθώς και οι αισθητικές και σεξουαλικές διαταραχές  Η σεξουαλική δυσλειτουργία εκδηλώνεται κλινικά με ανικανότητα, μείωση της libido, ατροφία των όρχεων και μείωση των σπερματοζωαρίων στον άνδρα και αμηνόρροια, δυσμηνόρροια και μείωση της libido στις γυναίκες

32  Επίσης λόγω της μειωμένης λειτουργικότητας που παρουσιάζουν τα Τ λεμφοκύτταρα αλλά και τα Β λεμφοκύτταρα, βλάπτεται η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

33  Ως ελλειποβαρής ορίζεται ένας ασθενής με ΧΝΑ όταν ο ΔΜΣ είναι <23 kg/m², με σκοπό να προληφθεί και να αντιμετωπισθεί τυχόν υποθρεψία, φαινόμενο αρκετά σύνηθες σε νεφροπαθείς ασθενείς  Οι 3 στόχοι της διαιτητικής θεραπείας είναι: 1. Η διατήρηση μιας καλής διατροφικής κατάστασης 2. Η αποτροπή ή ελαχιστοποίηση της ουραιμικής τοξικότητας και των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού 3. Η καθυστέρηση του ρυθμού εξέλιξης της νεφρικής ανεπάρκειας

34  Πρωτεϊνική πρόσληψη  Για πολλές δεκαετίες έχουν χρησιμοποιηθεί δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (0.55-0.6 g/kg / ημέρα ) με σκοπό να μειωθεί η συσσώρευση τοξικών προϊόντων του πρωτεϊνικού μεταβολισμού  Κατά καιρούς νεφρολόγοι έχουν συστήσει και δίαιτες πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (0,3gr/kg/ ημέρα ) με την παράλληλη χορήγηση απαραίτητων αμινοξέων με σκοπό τη μείωση παραγωγής ουραιμικών τοξινών, αλλά την παράλληλη διατήρηση της καλής θρέψης

35  Πρωτεϊνική πρόσληψη  Στις ΗΠΑ οι χαμηλοπρωτεϊνικές δίαιτες χρησιμοποιούνται συστηματικά σε μεγάλο αριθμό ασθενών με ΧΝΑ  Αντίθετα στη Μεγάλη Βρετανία συστήνεται συνήθως πρόσληψη 0,8-1,0 g/kg / ημέρα με απώτερο σκοπό την καλύτερη θρέψη αδιαφορώντας για την πιθανών συντομότερη έναρξη αιμοκάθαρσης

36  Οι απόψεις για τις δίαιτες πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη με συμπληρώματα αμινοξέων διίστανται. Στο U.K. δεν συστήνονται λόγω του ότι προκαλούν προβλήματα συμμόρφωσης του ασθενούς με τη δίαιτα και συχνά οδηγούν σε αρνητικό ισοζύγιο αζώτου  Πρόσφατες μελέτες όμως έδειξαν ότι η χρήση τέτοιου είδους διαιτών με ταυτόχρονη πρόσληψη επαρκούς ενέργειας, μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη της ΧΝΑ χωρίς να έχει κάποια επίπτωση στο ισοζύγιο αζώτου

37  Ενεργειακή πρόσληψη  Ασθενείς με προχωρημένη ΝΑ συχνά είναι υποσιτισμένοι και με σχετικά μειωμένο βάρος, γεγονός που συνεπάγεται στο ότι οι ασθενείς αυτοί έχουν αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια  Έτσι οι συστάσεις σε ενέργεια ανέρχονται στις 30- 35 kcal/kg / ημέρα με τις μικρότερες τιμές του εύρους να απευθύνονται σε άτομα άνω των 60 ετών και υπέρβαρους οι παχύσαρκους ασθενείς

38  Ενεργειακή πρόσληψη  Στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να είναι πολύ δύσκολο για τους ασθενείς να πετύχουν το στόχο τους σε ότι αφορά την πρόσληψη ενέργειας. Η επαρκής όμως ενεργειακή πρόσληψη είναι πρωταρχικός παράγοντας για την αποφυγή υποσιτισμού  Ο διαιτολόγος θα πρέπει να είναι εφευρετικός προτείνοντας γεύματα και συνταγές σύμφωνα με τις προτιμήσεις του ασθενούς. Ακόμη συμπληρώματα υπερθερμιδικά, χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη, φώσφορο, νάτριο και κάλιο μπορούν να χρησιμoποιηθούν από τους ασθενείς με ΧΝΑ

39  Λιπίδια  Σύμφωνα με τις σύγχρονες συστάσεις, η δίαιτα που συστήνεται για τους ασθενείς με ΧΝΑ που εμφανίζουν υπερλιπιδαιμία, βασίζεται στα δεδομένα του Εθνικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος για τη Χοληστερόλη ( National Cholesterol Education Program, NCEP )  Η δίαιτα αυτή παρέχει 25-35% λίπος ( μέχρι 10% πολυακόρεστα, έως 20% μονοακόρεστα, λιγότερο από 7% κορεσμένα και λιγότερα από 200mg χοληστερόλης ημερησίως )

40  Υδατάνθρακες  Εκτός από την τροποποίηση του περιεχομένου και της ποιότητας της δίαιτας σε λίπος, διατροφική τροποποίηση απαιτείται στην ποσότητα και την ποιότητα των υδατανθράκων όταν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων ορού κυμαίνονται στα 150 mg/dl ή περισσότερο  Στην περίπτωση αυτή το μεγαλύτερο ποσοστό υδατανθράκων θα πρέπει να είναι σύνθετοι, προκειμένου να μειωθεί η σύνθεση των τριγλυκεριδίων, όπου αυτό απαιτείτε, και να βελτιωθεί η ανοχή στη γλυκόζη

41  Φυτικές ίνες : λόγω του ότι οι ασθενείς μπορούν να ωφεληθούν από την πρόσληψή τους συστήνεται η κατανάλωση 20-25 g / ημέρα  Φώσφορος : μελέτες σε πειραματόζωα και ανθρώπους έχουν δείξει ότι η χαμηλή πρόσληψη P μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της ΧΝΑ  Ασβέστιο : οι τελευταίες συστάσεις αναφέρουν ότι το συνολικό προσλαμβανόμενο ασβέστιο ( από δίαιτα και συμπληρώματα ) πρέπει να είναι 1400-1600 mg  Na και υγρά : στους περισσότερους ασθενείς με ΧΝΑ, μία πρόσληψη Na 1000-3000 mg και υγρών 1500-3000ml, θα διατηρήσει το ισοζύγιο νατρίου και υγρών  Κάλιο : η πρόσληψή του δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 2730 mg/ ημέρα, μερικοί ασθενείς με πιο ήπια ΝΑ μπορούν να ανεχτούν και μεγαλύτερες ποσότητες Κ

42  Η αντιμετώπιση της ΧΝΑ τελικού σταδίου γίνεται με τη χρησιμοποίηση κυκλώματος εξωσωματικής κυκλοφορίας του αίματος  Μία από αυτές τις μεθόδους υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας είναι η κλασική αιμοκάθαρση με τεχνητό νεφρό  Η διαδικασία της αιμοκάθαρσης γίνεται με την βοήθεια μηχανήματος το οποίο ονομάζεται « τεχνητός νεφρός » και προβλέπει συνήθως τρεις τετράωρες έως και πεντάωρες συνεδρίες την εβδομάδα

43

44  Πρωτεϊνική πρόσληψη  Η αιμοκάθαρση αποτελεί από μόνη της καταβολική διαδικασία για τους ασθενείς και επομένως η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας πρωτεΐνης είναι υψίστης σημασίας  Έτσι στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς συστήνεται πρωτεϊνική πρόσληψη 1-1,2 gr/kg/ημέρα, με το 50% τουλάχιστον να είναι ζωικής προέλευσης  Αν και θεωρείται ότι τα 1,2 gr/kg/ημέρα αποτελούν πιο ασφαλή πρόσληψη για ευρύτερο φάσμα ασθενών, καθώς μικρότερη πρόσληψη έχει συσχετισθεί με χαμηλά επίπεδα αλβουμίνης και αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα (National Kidney Foundation, 2000)

45  Ενεργειακή πρόσληψη  Η παροχή επαρκούς ενέργειας στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς είναι άκρως σημαντική για την αποτελεσματική χρησιμοποίηση της διαιτητικής πρωτεΐνης, καθώς και για τη διατήρηση και αναπλήρωση των αποθεμάτων του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά  Για τα άτομα που δεν έχουν τη δυνατότητα να καταναλώνουν επαρκή ποσά ενέργειας, συστήνεται η λήψη υψηλοθερμιδικών συμπληρωμάτων από το στόμα. Η εντερική και παρεντερική διατροφή μπορεί επίσης να εφαρμοσθούν σαν λύση

46  Υγρά και Na : περιορισμός στην πρόσληψη υγρών ανάλογα με τον όγκο των αποβαλλόμενων ούρων. Η συστηνόμενη πρόσληψη Na ανέρχεται στα 2-3 g / ημέρα  Κάλιο : η πρόσληψη Κ συστήνεται να ανέρχεται στα 1,5-2,5 g / ημέρα και για τους ανουρικούς ασθενείς στα 2 g / ημέρα  Φώσφορος : απαιτείτε περιορισμός του P στα 0,8-1,1 g / ημέρα μειώνοντας την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε P και κάνοντας χρήση δεσμευτικών φωσφόρου  Ασβέστιο : οι τροφές που είναι πλούσιες σε Ca είναι πλούσιες και σε P, επομένως είναι απαραίτητη η συμπληρωματική χορήγηση ασβεστίου αλλά και βιταμίνης D

47  Μια άλλη μέθοδος υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας είναι η Συνεχής Φορητή Περιτοναϊκή Κάθαρση ( ΣΦΟΠΕΚ ) ή Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis (CAPD)  Για την εφαρμογή της τοποθετείται χειρουργικά ειδικός πλαστικός καθετήρας διαμέσου του οποίου είναι δυνατή η επικοινωνία με την περιτοναϊκή κοιλότητα  Δια μέσου του καθετήρα εισάγονται 2 λίτρα διάλυμα κατάλληλης σύνθεσης και γίνεται ανταλλαγή από και προς το διάλυμα ώστε να απομακρύνονται οι τοξίνες και να προσφέρονται οι αναγκαίες για το νεφροπαθή ουσίες

48

49  Το διάλυμα αυτό ανανεώνεται δια μέσου του καθετήρα περίπου κάθε 6 ώρες. Η μέθοδος αυτή δεν χρειάζεται να εφαρμόζεται στο νοσοκομείο και οι αλλαγές διαλύματος γίνονται από τον ίδιο τον νεφροπαθή μετά από κατάλληλη εκπαίδευση  Πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η αποδέσμευση του ασθενή από την συχνή επίσκεψη στο νοσοκομείο και η αποφυγή των επώδυνων φλεβοκεντήσεων. Ένα πολύ σημαντικό μειονέκτημα όμως είναι η πιθανότητα τυχαίας εισαγωγής μικροβίων στην περιτοναϊκή κοιλότητα

50  Για να αντιμετωπισθούν οι μεγάλες απώλειες πρωτεΐνης κατά την περιτοναϊκή κάθαρση, προτείνεται η διαιτητική πρόσληψη να ξεπερνά τα 1,2 g/kg/ημέρα και >50% πρέπει να είναι υψηλής βιολογικής αξίας  Σε περίπτωση που ο ασθενής αδυνατεί να καταναλώσει αυτή την ποσότητα πρωτεΐνης μέσω της δίαιτας μπορεί να συσταθεί η κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής υψηλών σε πρωτεΐνη  Ασθενείς που παρουσιάζουν περιτονίτιδα ή κάποια άλλη λοίμωξη πρέπει να αυξάνουν την πρωτεϊνική τους πρόσληψη στα 1,5 g/kg/ημέρα

51  Κάλιο : ο περιορισμός του καλίου στους ασθενής αυτούς είναι λιγότερο αυστηρός από τους αιμοκαθαιρόμενους γιατί η κάθαρση είναι συνεχής για όλο το 24 ωρο  Na : η ημερήσια πρόσληψη Na πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να παρακολουθείται μέσω των διακυμάνσεων της αρτηριακής πίεσης, της ύπαρξης οιδήματος και της ύπαρξης αισθήματος δίψας (2-4 g/ ημ )  Υγρά : η πρόσληψη υγρών είναι κατά κανόνα μεγαλύτερη από αυτή των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών αλλά απαιτείτε προσεκτική παρακολούθηση της διακύμανσης του βάρους τους προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία οιδήματος  Φώσφορος : στόχος είναι η διατήρηση των επιπέδων P σε φυσιολογικά επίπεδα, γι ’ αυτό συστήνεται ο διαιτητικός περιορισμός στα 1000-1200 mg και η χρήση δεσμευτών φωσφόρου

52